GELIKT - GELAKT!
karels
aufoschade
m
fiiüiliëlierichteii
ZELF SLEUTELEN AAN GASAPPARATUUR
IS UST DEN BOZE
ZEEHONDBEELDJE HELPT GREENPEACE
DE „RAINBOW WARRIOR''
IN DE VAART TE MO?J©EN
Uit en thuis
op de wintersport
Groenten
en fruitshow
„te water''
|Uw huis verkopen
TAIVIBOER
Elianden-nleuws"
OERGEZOND OERBROOD
Karels Autoschade is gek op gaaf lakwerk. Daarom besteden ze er ook zoveel zorg aan. Het
eindresultaat moet glad en strak zijn, dat is voor de vakmensen van Karels voorwaarde
nummer één!
Maar ook bij de kleuraanpassing streven zij naar uiterste perfektie. Omdat bij Karels Auto
schade alleen het beste resultaat goed genoeg is. Vakwerk, dus gelikt lakwerk. Dat mag u
van Karels verwachten en dat krijgt u dan ook.
Want uw auto behoort weer als nieuw te worden en dat zal Karels een zorg zijn !l
Langeweg 30
NIEUWE TONGE
Telefoon: 01875-1396
Bladzij 2
.JEILANDÉN-NIEUWS»
Vrijdag, 3 oktober 1980.
Of het nu gaat om aanleg, uitbreiding,
wijziging of vernieuwing van de gas
installatie, de erkende gastechnisch in
stallateur is de aangewezen persoon
daarvoor. Ook voor het onderhoud. Hij
is de erkende gasvdkman. Meestal is
hij te herkennen aan het muurschild
op de gevel van zijn bedrijfspand. De
Vereniging van Gasbedrijven, VEGIN,
en de Nederlandse Gasunie hameren er
in hun voorlichting voortdurend op niet
zelf aan de gasinstallatie te sleutelen.
Jaarlijks veroorzaken doe-het-zelvers
vele gevaarlijke situaties die niet zelden
uitlopen op ongevallen.
Met name bij verhuizingen bestaat nog
wel eens de neiging om zelf te sleutelen
aan de gasinstallatie. Bewoners koppe
len zelf hun fornuis af in de oude wo
ning en koppelen het toestel weer aan
op hun nieuwe stekje. Zolang daarbij
alleen maar sprake is van het losmaken
van de gasslang door het losdraaien
van de vleugelmoer waarmee de slang
aan de kraan is bevestigd, is er niets
aan de hand. Uiteindelijk moet het toes
tel voor schoonmaakwerkzaamheden in
de keuken ook wel eens losgekoppeld
worden. Gevaarlijk wordt het echter
zodra in het nieuwe huis geen aansluit-
kraan aanw^ezig is en men de oude
kraan meeneemt.
Afpluggen
Veelal wacht men met het weghalen
van het gasfornuis of -comfoor tot het
allerlaatste moment. Voor de verhuis
wagen vertrekt, wordt eerst nog gauw
even koffie gezet. En zo kan het ge
beuren, dat de installateur niet op het
juiste moment aanwezig is om de aan-
sluitkraan weg te halen. Ga in zo'n
geval nóóit zelf aan de slag. Het afplug
gen van de leiding is vakwerk, dat be
slist aan de erkende gasvakman over
gelaten moet worden.
Er zijn wel eens bewoners, die menen
dat zelf wel te kunnen doen. Door het
ondeskundig en soms helemaal niet af
pluggen van de leiding veroorzaken ze
levensgevaarlijke situaties. De nieuwe
bewoner draait namelijk in goed ver
trouwen de hoofdkraan open om bij
voorbeeld de geiser aan te steken, waar
door vrijelijk kas de woning binnen
stroomt. Veelal met brand of explosies
tot gevolg. En wie betaalt de schade?
Het is dan ook verstandiger de oude
aansluitkraan maar te laten zitten als
er geen installateur tijdig aanwezig kan
zijn en ervoor te zorgen, dat in de andere
woning een nieuwe aansluitkraan aan
wezig is.
i^'mMi.\i:':4h\i ^*i*;,i^ ..^%>v^iitóWü&WHft^tótó.ihwi(ü^»ft^^ yh.^'^ki-.^' *.i\'. ^4^"^:^■^.^::'^'^^v^^'ï''
BLEiüWlJK: Om het bekende schip,
de „Rainbow Warrior", van de milieu-
orgaisatie Greenpeace, welke ondermeer
aktie voert tegen de jacht op de zee
honden en walvissen en het dumpen
van kernafval in de zeeën, in stand te
kunnen houden maakten de Bleiswijkse
Ateliers voor Ambachtelijke Kunst Wo-
tra, in samenwerking met Greenpeace
Nederland een beeldje waarvan een
groot deel van de opbrengst bestemd
is voor dit schip.
Dit bronskleurige beeldje, voorstellen
de een zeehond met jong, die bij zijn
moeder angstig bescherming zoekt tegen
het dreigend gevaar, is ontworpen door
Marianne Kievits. Dit beeldje kunt U
bezichtigen bij de Ateliers voor Am
bachtelijke Kunst Wotra, Alfred Nobel
straat 5-7, Bleiswijk en tevens bij de
27 verkooppunten van Greenpeace in
ons land.
Het eerste exemplaar van het beeldje
is 21 maart jl. aangeboden aan de Noor
se ambassadeur in ons land.
Door de aanhoudende aktlviteiten van
Greenpeace zijn inmiddels aanzienlijke
resultaten bereikt. Zo besloot de Schot
se regering vorig jaar de toestemming
in te trekken die Noorse jagers gekre
gen hadden om 6000 grijze zeehonden af
te slachten. Greenpeace had duidelijk
gemaakt dat het argument, dat de zee
honden de visstand zouden schaden, niet
bewezen was en dat een wetenschappe
lijk onderzoek nog gaande was. Er werd
een uitstel van voorlopig één jaar be
reikt. Voor deze aktie werd ook de
„Rainbow Warrior" ingezet. In maart
1980 zijn er 6 mensen van Greenpeace
in geslaagd om, ondanks alle wettelijke
verbodsbepalingen van de Canadese
regering, op de ijsvelden van New
Foundland de huiden van 344 jonge
zeehondjes te beschilderen met groene
verf, waardoor deze voor de jacht waar
deloos zijn geworden.
Er blijft echter nog veel te doen om
de huidige mentaliteit om te buigen.
Dit blijkt o.m. uit een uitlating van de
persagent van de Canadese ambassade
in Londen, aangehaald in de kwartaal
krant „Greenpeace': „We zullen de zee-
hondenjacht handhaven, zelfs al zouden
wij er geld op verliezen. Die jacht is
een zaak van nationale trots...!"
Het beeldje kost 39,75 en kan wor
den besteld door overmaking van dit
bedrag op gironummer 280297 t.n.v.
„Greenpaece", Alfred Nobelstraat 5-7,
2665 KZ Bleiswijk.
Dit prachtige ontwerp, waarvan een
groot deel van de opbrengst bestemd
is voor het in de vaart houden van het
schip de „Rainbow Warrior", van de
milieuorganisatie Greenpaece, verdient
beslist een mooi plaatsje in uw huis
kamer.
iVooit zelf doen
Eenzelfde situatie kan ontstaan bij
het weghalen van de geiser. Daar maakt
de aansluitkraan deel uit van het gas-
apparaat. Ook hier is deskundig afplug
gen van de gasleiding door de erkende
gasvakman noodzakelijk. Bij het weg
halen van gaskachels of een boiler doen
zich eveneens afplugproblemen voor.
Ook hier mag men in géén geval zelf
de aansluitkraan verwijderen, want dan
ontstaat onherroepelijk een gevaarlijke
situatie.
Ook het aansluiten van de boiler, ka
chel of andere gasapparatuur in het
nieuwe huis dient onverbiddelijk aan
de erkende gasvakman te worden over
gelaten.
Weet u dat allemaal?
Niet alleen bij verhuizingen ontstaan
gasongevallen door doe-het-zelf werk
zaamheden. Ook bij verbouwingen en in
andere gevallen waarin de particulier
aan de gasinstallatie sleutelt. Voor het
aanleggen van een gasleiding en het
installeren van een gasapparaat komt
meer kijken dan alleen fitten en solde
ren. Welke verbindingstechnieken moe
ten worden toegepast? Welk materi
aal moet worden gebruikt? Hoe zit het
met de ventilatie van de opstellings-
ruimte? Is de afvoer van verbrandings
gassen goed geregeld?
Allemaal vragen waarop de erkende
gasvakman het antwoord wél en de doe-
het-zelver het antwoord niet weet. Met
alle gevolgen van dien.
In de gaswereld bestaan tal van voor
schriften die omwille van de veiligheid
nageleefd worden.
Onderhoud -
Onderhoud is eveneens vakwerk, dat
aan de erkende vakman overgelaten
moet worden. Wat de consument zelf
mag doen, blijft beperkt tot de buiten
kant van het toestel. Bijvoorbeeld het
afnemen van het gasfornuis of de gei
ser met een natte doek. Aan te bevelen
is het regelmatig stofzuigen in de ruim
te waar de boiler, geiser of c.v.-instal-
latie staat opgesteld. Maar de omkas-
ting van een toestel mag men nóóit
verwijderen: dan komt men op terrein
waar deskundigheid vereist is. Overi
gens is bij het gasbedrijf een folder
verkrijgbaar over onderhoud en veilig
heid. De gasbedrijven nemen de veilig
heid zeer serieus. Daarom zijn er da
gelijks controleurs van het gasbedrijf op
pad om de geïnstalleerde gastoestellen
en de gemaakte aansluitingen te con
troleren op veiligheid en goede werking.
Voor al het gastechnisch werk dat
de erkende gasvakman doet, moet hij
een kaart inleveren bij het gasbedrijf.
De controleurs van het bedrijf kunnen
dan komen kijken om zijn werk te be
oordelen.
Zo krijgt de consument zekerheid over
veilig gasverbruik in huis. Doe het dus
niet zelf. Voor vragen over het onder
houd en aansluiten van gasapparatuur
kan men overigens altijd terecht bij het
gasbedrijf.
Voor degenen, die voor het eerst naar
de wintersport gaan heeft de ANWB
een aantal nuttige tips bijeengebracht
in een nieuwe brochure, getiteld: „Uit
en thuis op de wintersport". In deze
brochure, die gratis voor leden verkrijg
baar is bij ANWB-kantoren, wordt een
antwoord gegeven op vele uiteenlopende
vragen zoals:
1. Hoe kies ik mijn bestemming.
De bestemming is afhankelijk van
waar de belangstelling naar uitgaat:
wandelen, langlauf of alpine-skiën.
2. Vervoer.
Gaat men met auto, bus, trein of
vliegtuig.
3. Ski-uitrusting.
Waar men op moet letten:
L staat voor beginners
A duidt een gevorderde skiër aan
S zijn de echte ski-fanaten.
Ook het kopen of huren van ski's
komt aan de orde.
4. Voorbereiding.
Skiën is een bewegingssport. Daarom
is conditietraining erg belangrijk. In
de brochure staan een aantal oefe
ningen.
5. Verkeersregels.
In de brochure zijn een aantal ge
dragsregels opgenomen.
6. Wintersportterminologie.
De verschillende termen zijn over
zichtelijk samengesteld.
NIEUWE TONGE
VERKOPING
Op woensdag 8 oktober hoopt de Zen-
dingskrans der Ger. Gemeente haar
jaarlijkse verkoping te houden in het
Hervormd verenigingsgebouw „Elim"
aan de Zuiddijk.
Verkoopuren zijn van 7-9 uur. Ieder
een is van harte welkom.
i^
't Wordt traditie dat onder auspiciën
van de Veiling Zuid-Holland Zuid, te
Barendrecht, op Femina een „groenten
en fruitshow" wordt gehouden. Op Fe-
mina 33 is de show er weer; nu echter
is door tentoonstellingsarchitekt Jacq.
Koedood en de „groenkunstenaar" van
de beurs, Paul van Bekkum, een wel
zeer oorspronkelijke presentatievorm
voor de show mtgedacht: In een soort
binnenmeertje van 16 bij 12 meter, dat
in de Eemhal is gekreëerd, liggen twee
Oudhollandse dekschuiten en staan en
kele tientallen meerpalen. Op die dek
schuiten ligt met smaak gearran
geerd het mooiste groente en fruit dat
Zuid-Holland als „tuin van Europa" te
bieden heeft; en op elk van de meer
palen is een fruitarrangement geplaatst.
Deze presentatie is, zoals gezegd, op
touw gezet door de Barendrechtse vei
ling, in samenwerking met de Bond van
detailhandelaren AGF (aardappelen,
groenten en fruit) Twee-in-Een, afd.
Rotterdam; het Centraal Bureau van
Tuinbouwveilingen; de Provinciale Vei
lingorganisatie (Zuid-Holland); en de
Nederlandse Fruitexpresse te Rotter
dam.
Boven de reuzevijver hangen kleurige
wimpels die aanduiden waar groente en
waar het fruit geëxposeerd wordt: groe
ne, gele en aubergine wimpels voor de
groenten en blauwe, beige, gele en oran
je wimpels boven het fruit. Op de pre
sentatie worden eveneens een tra
ditie op Femina -^ weer tal van nieu
we groente- en fruitprodukten onder de
aandacht van het publiek gebracht. De
fruitarrangeurs houden op Femina him
nationale kampioenschappen: woensdag
8 oktober op het Mode/Showplein. De
„meerpalen" worden na afloop ervan
de voetstukken voor de bekroonde ont
werpen.
SINT ANNALAND
Aardappelveiling: van dinsdag 30
september 1980.
Doré apart 0,11 - 0,12. Bintjes
apart 0,12 - 0,13. Bintjes, maat 40
opwaarts 0,13 - 0,15. Bintjes bon
ken 0,12. Eigenheimers 0,15 - 0,16.
Aardappelprijs per kilogram. Aan
voer zeventig ton.
Uienveillng: van dinsdag 30 septem
ber 1980.
Uiten maat veertig opwaarts 0,31 -
0,32. Uien drielingen, maat 35/40 op
waarts 0,18.
Uienprijs per kilogram. Aanvoer hon
derdvijftig ton.
BRUINISSE
Oud Ger. Gemeente: donderdag
avond 9 oktober 19.30 uur ds. J. van
Prooijen van Rhenen.
OUD VOSSEMEER
Verkoping: De hervormde vrouwen
bond „Liefde vindt werk" houdt woens
dag 8 oktober in het verenigingsgebouw
aan de Ring de jaarlijkse verkoping van
door de dames vervaardigde artikelen.
t9
telt duizenden abonnee'»
en wordt op Goeree-OverfUklier
eo goed als
hol»-aan-huis gtitmeal
SINT PHILIPSLAND
Beroepen: De Oud Geref. Gemeente
te St. Philipsland heeft een beroep uit
gebracht op deh eer A. P. van der Meer
uit Kinderdijk.
Sinds mei is deze gemeente zonder
voorganger door het overlijden van ds.
Gebraad.
ackebröd
Ergens in de eeuwig zingende bossen
van Zweden, vlak bij de plek waar de
schrijfster Selma Lagerlöff haar inspi
ratie vond, staat een klein houten bak
huis. Daarbinnen vier bedrijvige vrouw
tjes, bezig met iets dat in Zweden al
vijfhonderd jaar op dezelfde manier ge
beurt: zij bakken knackebröd.
Net als hun grootmoeders en vele ge
neraties daarvoor bakken Karen Karls-
son en haar vriendinnen het traditionele
„breek"-brood, dat iedere Zweed van
daag nog eet. Uit volkoren roggemeel,
gist en water maken zij kleine deeg
bolletjes, die zij na het rijzen uitrollen
tot platte pannekoeken. Een flink rond
gat in het midden maakt het mogelijk,
het warme, nog viat buigzame brood
dat na enkele minuten uit de houtge
stookte oven komt, aan een stok te dro
gen te hangen.
Als het droog is kan het brood aan
diezelfde stok, tegen de zoldering, wor
den bewaard: hoog, dus onbereikbaar
voor kinderhanden en muizetanden, en
droog, dus ongevoelig voor schimmel en
bederf. Zo nodig maandenlang. En dat
was echt nodig in het dunbevolkte
Zweedse land, dat lange winters kent.
Winters,, waarvoor in de herfst een grote
voorraad brood werd gebakken.
De vrouwtjes in het bakhuis doen
het nu voor hun plezier. Knackebröd
wordt nog maar zelden in huisvlijt toe
bereid. In een land waar de mensen per
hoofd van de bevolking tussen de 6 (in
het zuiden) en de 11 (in het noorden)
kilo knackebröd per jaar eten, móeten
wel fabrieken zijn. Knackebrödfabrie-
ken. De grootste staat in Filipstad. Het
is de Wasa--Knackebrödfabriek, ge
noemd naar koning Gustav Wasa, die
in de 15e eeuw de gezondheid van zijn
volk wilde bevorderen door het meer
brood van roggemeel te laten eten.
LOPENDE BAND
De Wasa-fabriek werd gesticht in 1931
toen een meneer K. Lundström uitvond
hoe je op een lopende band in een lange
elektrische oven knackebröd kon bak
ken. Met dezelfde zorgvuldigheid als de
vrouwtjes in het bakhuis. Maar dan een
heleboel tegelijk.
De produktie groeide met de techni
sche vooruitgang en vandaag wordt er
per dag zoveel knackebröd geprodu
ceerd als destijds in een heel jaar.
DROOGRUIMTE
Het spreekt ook vanzelf, dat het brood
na het bakken niet meer tegen de zol
der te drogen wordt gehangen. Volgens
eenzelfde lopende band systeem pas
seert het versgebakken brood een droog-
ruimte. Daarna worden de tegen
woordig meestal vierkante in plaats van
ronde „koeken" machinaal in zessen
gesneden. De rechthoekige sneetjes ko
men dan weer op een lopende band te
recht, die ze na te zijn goedgekeurd
door het spiedend oog van controleuses
vervolgens naar een inpakmachine
brengt. Zo worden dagelijks vele dui
zenden kilo's knackebröd klaargemaakt,
dat knapperig vers door heel Zweden
wordt verzonden of naar een van de
vele exportlanden. Een daarvan is Ne
derland, waar het brood als Verkade
Wasa Knackebröd wordt verkocht.
VIJF SOORTEN
Van de ongeveer 16 veriëteiten die in
de Wasa-fabrieken in Zweden (of in de
zusterfabrieken in Duitsland) worden
gemaakt, is bij ons een vijftal in de
winkel te krijgen. Drie soorten gebak
ken uit volkoren roggemeel (Boeren-
bruin. Bruin Speciaal en Lichtgewicht)
en twee uit volkoren tarwemeel, waar
van één extra smakelijk is gemaakt
met sesamzaad.
GEZOND
Alle knackebröd wordt uit volkoren-
meel gebakken. Volkorenmeel, dat alle
waardevolle voedingsstoffen van de oor
spronkelijke graankorrel nog in zich
heeft. Om. daar zeker van te zijn, wor
den rogge en tawe bij Wasa in eigen
maaldeiij gemalen. Tot verschilende
fijnheden, die aan het eind van het
proces in een bepaalde verhouding weer
worden samengevoegd. Inclusief het
ruwvezel-materiaal, de zemelen, die ons
lichaam niet kan missen voor een goe
de doorvoer van ons voedsel door het
spijsverteringskanaal.
Dankzij het volkorenmeel en de toe
voeging van uitsluitend natuurlijke
grondstoffen als gist, zout en water,
heeft knackebröd van alle broodsoorten
het hoogste percentage gezonde voe
dingsstoffen, ledere honderd gram Ima-
ckebröd bestaat voor ongeveer 75% uit
energieverschaffende koolhydraten. Het
bevat verder het hoogste gehalte aan
eiwit (bouwstoffen). De kiemoliën uit de
volle graankorrel maken knackebröd
tot een belangrijke leverancier van
meervoudig onverzadigde vetzuren. En
omdat het bakproces maar 7 minuten in
beslag neemt, is knackebröd meer dan
ander brood een bron van B-vitamines.
LEKKER
Knackebröd! is niet alleen gezond. Het
is nog lekker ook. Het smaakt overal bij
en het kan op allerlei manieren worden
gegeten. Bij het ontbijt of bij de lunch,
belegd met zoet, met kaas, met vlees
waren of vis. Bij een koud buffet of bij
de soep. Versierd met hartigheden als
snack bij de borrel. En vochtvrij ver
pakt om later te beleggen kan knacke
bröd goede diensten be'wijzen bij de
picknick of als lunch op het werk.
Knackebröd is modern brood. Het is
gezond en het is lekker. Ook al is het
recept al eeuwenoud, het past in een
tijd, waarin ons van alle kanten wordt
gevraagd, meer aandacht te geven aan
de voeding in ons voedsel.
la het blad voor uw
'y^''
