Op z'n Flakkees gezeit
BENZOL -. BENZEEN
ff
ff
Kearkepad
Nationaal
Stoomevenement
tijdens Vestingdag
in Heiievoetsluis
■k ir
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
Vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie EUanden-nieuws, postbus
8, Middeltiamis, met in de linkerboven-
lioek „Vragen-rubriek" vermeld. De
vragen worden door deskundigen be
antwoord en zullen binnen enkele we
ken na de inzending compleet met
antwoord in deze rubriek worden gepu-
blicectrd.
SPIJKERBROEK KRIMPT.
De mode verandert gelukkig, maar ik
tob nog met een restantje krimpende
spijkerbroeken. Hoe rek ik die op?
Antwoord: Als die spijkerbroeken uit
de was komen, kunt u ze maar 't beste
aan de uiteinden van de pijpen ophangen
en dan iets zwaars aan de broekband
bevestigen. Heel geschikt daarvoor is
een broekenklem, want aan de haak
hangt u dan een emmer met wat water.
Met de hoeveelheid water kunt u de
benodigde spanning regelen.
MAYDAY.
Waarom roepen ze toch „Meedee" of
zoiets door de radio als er een schip
zinkt of ander ongeluk gebeurt? Waar
om geen S.O.S.?
Antwoord: De noodoproep „Mayday"
(die als mee-dee klinkt) is de Engelse
fonetische uitspraak van het Franse
Franse verzoek (Veuillez) 'm aider, dus
vertaalt: (Wilt u) mij helpen. Dat is ge
makkelijker uit te spreken en vooral
beter te verstaan door de radiotelefonie
dan de letters S.O.S. ook al gaan die er
volgens bepaalde Internationale afspra
ken aan vooraf. De 3 punten 3 strepen
en 3 punten zijn het noodsignaal in de
telegrafie, maar die wordt niet zo veel
meer gebruikt.
BESSENJAM
Kiint u mij nog eens het recept geven
voor bessenjam?
Antwoord: Rode en witte aalbessen (je-
nievers) wassen en goed fijn stampen of
malen. Eenzelfde gewicht aan suiker
toevoegen en alles al roerende aan de
kook brengen. Dan een geleermiddel
(opekta, te halen bij de drogist, met ge
bruiksaanwijzing) toevoegen en na tien
minuten doorkoken alles afschuimen.
Dan overscheppen in de jampotten, die
u tevoren terdege met sodawater hefat
gereinigd en omgekeerd hebt laten uit
lekken. De potjes afdekken met cello
faan en elastiekje en na afkoeling weg
zetten op koele plek. Let op of er schim
melgroei optreedt. Zo Ja, die er af schep
pen en de jam afdekken met hete, dus
vloeibare paraffine. Die stolt n.l. en
sluit alles luchtdicht af. U kunt ook
wel jam maken met minder suiker,
maar dan wordt het moeilijk stijve jam
te krijgen. Ook eet men gewoonlijk van
goede jam zó weinig dat een hoog sui
kergehalte beslist niet zal hinderen.
RUSSISCHE DRIEKLEUR.
Ik lees in een oud schoolboekje, dat
er Russische schepen in onze havens
lagen met de rood-wit-blauwe vlag van
hun land op de achtersteven. Hoe ver
klaart u dat?
Antwoord: De bekende rode vlaggen
met sikkel en hamer dateren van de
revolutie en werden pas op 12 november
1923 officieel vastgesteld.
In de tsarentijd werd van 1799 tot in
1917 bij de Russische scheepvaart een
driekleur gevoerd met liggende banen,
van boven naar beneden gezien: wit,
blauw en rood. Daarnaast heeft Rusland
nog andere vlaggen gekend. In 't be
doelde boekje staat het goed, maar u
citeerde het verkeerd.
KRUIDEN DROGEN.
Ik wil blad van de smalbladige weeg-
bree drogen om het 's winters te kunnen
gebruiken. Hoe moet ik dat doen zonder
dat dit kruid zijn genezende kracht
verliest?
Antwoord: Er zijn kruiden die hun
kracht verliezen als men ze droogt.
Daar van maakt men aftreksels in alco
hol, of men gaat destilleren. Bij de smal
bladige weegbree kunt u volstaan met
drogen, mits u daarbij geen hitte toe
past. Gewoon buiten hangen in de zon,
daarna fijn wrijven en dan bewaren in
een goed gesloten glazen pot of metalen
bus,
Het viel mij op, dat u enkele malen
benzol aanraadde voor het verwijderen
van vlekken. Op sommige vlekken had
het echter geen uitwerking. Ook is deze
stof kankerverwekkend, evenals het gif
tige tolueen. Maar bovendien is benzol
de oude naam en benzeen de nieuwe.
Antwoord: U hebt volkomen gelijk; wij
gebruikten de oude naam omdat die
beter bekend is. Wees hierover maar
niet te boos, want als wij altijd de offi
ciële naam gebruikten zouden vele le
zers ons proza onbegrijpelijk vinden.
Zegt u soms ook natriumchloraat als uw
buurman om zoutkomt vragen? Overi
gens lossen vele stoffen op in benzeen.
Neem maar eens een viltstift en maak
wat tekens op plastic of glas enz. U
kunt ze met benzeen veelal zó wegve
gen. Maar wat u ontgaan is: wij raad
den benzeen altijd aan als laatste mid
del, dus als alle andere oplosmiddelen
faalden. Dat is toch wat anders dan
gevaarlijke adviezen geven. Dat ben
zeen kankerverwekkend is, is ons be
kend. Maar dat geldt voor vele tien
tallen andere stoffen die wij gebrui
ken óók. Kijk, als wij adviseerden ben
zeen elke dag maar flink te gebruiken,
het te drinken of op te snuiven enz.
zou ons advies flink gevaarlijk zijn.
Voor dat ene keertje, tegen vlekken
waarbij ieder ander middel faalt, dur
ven wij het gerust aan te bevelen. Dacht
u dat tetrachloorkoolstofether, was
benzine of ook maar spiritus onschul
dige stofjes waren? Of bleekwater? Ze
moeten allemaal zeer matig en voor
precies het Juiste doel gebruikt worden.
Er wordt geen druppel benzeen ver
kocht zonder waarschuwing.
OUDE AANDELEN
Hierbij een aantal oude aandelen in
allerlei ondernemingen uit binnen- en
buitenland, van vóór de tweede we
reldoorlog en soms zelfs van vóór de
eerste. Hebben zulke papieren nog
waarde?
Antwoord: Nadat deze papieren tien
tallen Jaren als behangselpapier zijn
gebruikt, is sinds 4-5 Jaar de verza-
mellust er zich over gaan ontfermen. Ze
zijn thans méér waard dan toen ze
werden uitgegeven... dank zij de geld
ontwaarding natuurlijk. De Ned. Ver.
„De Verzamelaar" (secr. dhr. J. Bugter,
Stadhoudersstraat 55, 6828 SG ARN
HEM, tel. 085 - 45 61 95) kent thans een
afzonderlijke afdeling voor verzame
laars van oude waardepapieren. U kunt
zich daarbij aansluiten of via het ver
enigingsblad uw papieren aanbieden.
STIMULERINGSPREMIE
In deze rubriek was onlangs sprake
van een stimuleringspremie voor een
partieel leerplichtige, die twee dagen
per week naar het vormingsinstituut
moest maar dat niet deed. Onze vraag
was niet of wij die nu nog konden op
eisen, maar of wij er toen recht op
hadden.
Antwoord: Zoals gezegd vinden wij het
principieel verwerpelijk dat iemand
een premie opeist voor iets wat hij of
zij niet doet. En dat was hier het geval.
Immers, het onderwijsinstituut werd
niet meer bezocht. Komt dit de betrok
ken ambtenaren ter ore, dan ziülen zij
in vele gevallen beslissen, dat geen recht
meer bestaat op die premie. Nu kunt
u wel redeneren, dat dan toch maar
eerst eens moest worden aangetoond,
dat de leerling het vormingsinstituut
niet meer bezocht. Maar u geeft dat
zelf toe. Wij kunnen dan ook niets
anders concluderen dan afwijzend.
VERKLEURD DAK
In 1967 heb ik op mijn schuur een
nieuw, gegalvaniseerd golfplaten dak
laten aanbrengen in de kleur steenrood.
De leverancier waarborgde de kleur-
echtheid. Nu is echter het rood achter
uit gegaan en daarvoor in de plaats is
een lelijke, groene aanslag gekomen.
Moet ik hierin berusten? En is er een
middel om het dak weer in de oor
spronkelijke kleur terug te brengen?
Antwoord: Geen enkele garantie duurt
eeuwig. Wanneer niets is bepaald over
de tijdsduur waarvoor de waarborg gold
hebt u bij een rechtszaak geen been om
op te staan. Dan zou u trouwens een
schriftelijk garantiebewijs moeten kun
nen overleggen. Wij zien dus niet zoveel
in een rechtszaak. Wat de kleur betreft
asbest is geen goede basis voor pigment
zoals hout dat is. U kunt het dak af-
schuren, maar dan moet u een zeer
goed stofmasker dragen want asbest-
stof is kankerverwekkend. Na het schu
ren zult u het asbest moeten afschrob
ben met een 2 - 3»/o oplossing van een
chloorbevattend middel om algen en
wieren te doden. Dan moet u naspoelen
om het chloor te verwijderen en liefst
óók nog een fikse regenbui afwachten.
Als daarna het asbest kurkdroog is,
kunt u met uw schilder overleggen. Hij
zal u een dunne rode verf aanbevelen,
op terpentijnbasis, die goed in poreus
j materiaal trekt. Dat zal, gezien het
oppervlak een dure zaak worden. Bo
vendien zal de schilder u ook niets
kunnen zeggen over de houdbaarheid,
dus over de tijd dat uw dak weer mooi
rood zal zijn. Wij dachten aan een jaar
of tien. U moet dus maar bekijken of
de aanblik al deze kosten en moeite
wel waard is. Mooi groen is ook niet
lelijk.
LOPEN OF FIETSEN?
Er wordt beweerd, dat lopen beter is
dan fietsen, uit een oogpunt van li
chaamsbeweging. Ik ben 71 jaar; geldt
die uitspraak ook voor mij?
Antwoord: Men moet de afstand mee in
ogenschouw nemen. Als u elke dag
slechts 2-3 km moet afleggen, is lo
pen beter dan fietsen. Fietsen heeft het
grote voordeel, dat het lichaamsgewicht
niet op de benen rust. Dit is voor be
jaarden waardevol, omdat zij vaak slij
tage in de gewrichten hebben. Daarom
is voor u fietsen zeker beter dan lopen
als u er elke dag slechts beperkte tijd
voor hebt. Het nadeel van fietsen is,
dat u kunt vallen en dan bezeert u zich
erger dan bij lopend vallen. Als u dus
moet fietsen op een drukke weg, doe
het dan niet. Op een stille weg zonder
gevaar van aangereden te worden is de
fiets heel goed voor u.
'n ZONDAG IN 1873.
We binne noe tien jaer vaorder as in
't verhael van vorige weke. 't Is noe heel
wat minder druk op 't kearkepad. Geen
wonder: de Herv. Kearke is in decem
ber 1863 klaer gekomme.
Toen-en biena klaer was, had 't ouwe
Leent Je op de preekstoel gestae in die
lege kearke. D'r warre 'n paer ambachts
lui bezig in den tuun bie de gallerieë.
„Ik", zei dat vinnige veantje, „ik zou
ze 't wel es an wille zegge..."
Jae, dat anzegge van 'n means z'n
verlore toestand en van den toekomen
den toorn, nee dat verwachtenden niet
dat dat in deze kearke straks van de
stoel gedae zou worre. In... dat heit 'n
means toch zo noadig!
,Wij dan, kermende de schrik des
Heeren, bewegen de mensen tot geloof."
Van die schrik hoar je mar zo weinig
meer in onze daegen. Daarvoor had hie
lere beev, toen-en bie naeme gerope
wier, toen-en in 't verkeskot zat te
kaerten. In dien weg heit-en de toe
vlucht magge lere neme tot Christus.
Toen was Leentje weer de stoel ofge-
gae, in naer huus gestapt. Naer huus,
mar niet naer z'n eige huus, mar naer
dat van z'n zeune Kees, die mit Kee
was getrouwd (hie was sint 1849 al as
weduwnaer bie Kees in huus gekomme,
toen die trouwende in hie alléén in z'n
eige huus overbleef). In in 't begin gieng
en trouw naer de nieuwe Groate Kearke
hier op Melissant. Hie zat op de hoage
mannenbanken. Mar... dat heit-en niet
lange vol gehouwe.
Terwijl Teun Hervormd bleef heit
Leentje in 1857 zich angesloten bie de
Griffermeerde Gemeente in Kraelingen.
Zeker, dat was niet zonder stried ge-
gae. Dag in, dag uut was hie bezig ge
weest met de vraege, waer de Goede
Herder Z'n kudde legerde. In tenslotte
was 't hem dudelijk geworre, dat dat
was bie Zien onder-herder, voorganger
Huizer, die in 1897 naer Kraelingen ge
komme was.
Sedert dien tied gieng-en weer over
't kearkepad naer dat kearkje. Mit mar
'n inkelden uut Melissant naer 't kleine
krootje daer. In zonder één van z'n
huusgenoten. Kee mos helemael niks
van dat kearkje hao. Onze kearke ver-
laete, 't mog niet! Ze was haest viean-
dig tegenover de meansen, die daer
gienge.
Wat 'n genoegen had Leentje bie Hui
zer, die in 1869 as dominee bevestigd
wier deur dominee Kees (ds. C. v. d.
Oever). Hie had gehoard, dat Huizer z'n
komst naer Kraelingen 'n gebedsverho
ring was. Deze had in Rotterdam in
1837 voor 1,50 de Catechismus van J.
v. d. Kemp gekocht en bie 't lezen daer-
in verzucht: „Och Heere, zouden die
mensen daar nog zulk een leraar heb
ben? Als het te Dirksland is, zoals op
zo vele plaatsen in ons land, dat het
licht der waarheid van de kansel is
weggenomen, mocht Gij mij dan willen
gebruiken om Uw Woord er naar de me
ning des Geestes te prediken."
In ziedaer... 30 jaer daernae wier z'n
weans voldae.
Gelokkig kon 't veantje de gang over
't kearkepad bluve doeë. Dat was wel
'n voorrecht: hie was noe in 1873 al
78 Jaer! Mar hie bleef kras.
Kras warre dichte oak z'n gezegden:
Eens kwam 'n daer bie die kearke op
den utersten hoek te Kraelingen (hie
had de vurm van 'n schure, 't was oak
'n verbouwde schure) in daer gaf ie
mand 'm 'n hand. Hie pakkende die,
mar vroeg: „'t Is toch geen rotte hand?"
De man was wel wat wantrouwig tegen
't meansdom, hie kon mit de „tegen
woordige weareld" niet overweg in die
weareld bleef niet buten de kearke.
In de Groate Kearke stieng sedert
1871 ds. P. Huet. Die was in 1873 nogal
es 't onderwerp van gesprek, as Leentje
mit nog een Melissantenaer op 't keark-
pad wandelende die 't een en ander
van Huet gehoard had van femielje, die
hie in Dirksland had, in die bie Huet
kearkende.
Leentje kon mar geen voldoende hoag-
te van de man kriege. Soms liep-en
helemael alleen naer huus, waer-en ei
gelijk 'n- vreemdeling was. Bie tieën
voelenden z'n eige echt as 'n vreem
deling in Mesech.
O, Kee zurgde goed voor 'em; Kees
bleef de stille, rustige, goedige veant,
die noait 'n onvertoge woord tegen hem
zou zegge en Leen, die jóón van 16 jaer
las op zien anraeden in Van der Kemp,
en in Braekels Redelijke Godsdienst, in
in de Oude Schoolmatres, mar ze ver-
stienge hem niet, in z'n gaen naer Krae
lingen in daerom was 't toch of er 'n
klove was tussen z'n huusgenoten in hie.
Dat-en z'n pad nog over 't Kearkepad
gieng, daer korme ze mit d'r verstand
niet bie.
In as 'n dan daer zo eenzaem liep,
kwam z'n vrouwe, z'n Geertje, weer
bie 'm, die in 1849 an de klera (cholera)
stierf. Wat 'n toestand was 't toen! In
dezelfden tied stierf oak Aoi van Gre-
veliengen. Hie kwam over ditzelfde
kearkepad uut de Dirkslandse kearke,
in kreeg 'n vreselijke piene in z'n lief
in 's aevends stierf-en al. 't Is of-en
nog die man daer zag loape, in mekaore
van de piene. In Geertje stierf 'n kleine
weke daernae.
O, Leentje had er wat over of gedae,
oak omdat ze niks meer uutgelaete had
voor ze stierf
As 'n means zo alleen loapt in die
wieë polder op 't kearkepad, dan kan
d'r wat in 'm omgae. Hie vroeg z'n edge
oak of hoe lange-en dat loapen vol zal
kenne houwe'n Means kan zo wat
kriege.
Mar was-en dan weer thuus in zat-en
dan weer op z'n stoel voor 't huus dan
was-en heel wat mans, vooral mit z'n
mond. Jae, dan kwam-en zelfs nog heel
schearp uut den hoek.
Op 'n middag kwam den Hervormden
dominee es even bie Kee anloape in hie
groetende den ouwen man vriendelijk,
in bleef 'n hort je bie 'm stae. Ineens
zei Leentje: „Dominee, 'k hao vannacht
de helle geopend gezieë mit meansen
waer 't hier zit (hie wees op z'n veur-
hoat). 't Mot hier zitte (hie wees toen
op z'n harte)."
„Dat stem ik je wel toe", zei den do
minee, „mit 't hart gelooft men ter za
ligheid. Als we dan mar gelove wat
de Heere ons belooft..."
„Dat zal 'n means gegeve motte wor
re", was Leentje leste woord tot den
dominee, die bie Kee binnenstappende.
Ze was an 't brokken bakken, die ze
verkocht, 'n Means mos er wat bie ver-
diene. Oak gieng ze uut baekere, mar
noe was ze dan thuus voor d'r bezoek.
Leentje zat daer mar buten, bie 't
bordje waerop stieng: „Zakken te huur"
(Kee zurgende er wel voor dat ze heel
warre as er 'n means om kwam). In
's zondags daernae gieng 'n weer den
zelfde gang over 't kearkepad.
1887
Wie er gieng of niet en gieng over
't KearkepadLeentje niet meer.
Hie is in 1884 gesturven. In de leste
jaeren daervoor, om precies te wezen
vanof 1875, toen-en 80 wier, mos 'n
z'n gang naer Kraelingen opgeve. In
1881 stieng-en al niet meer van z'n
stoel op om peren te plokken van den
boam voor 't huus, mar schoddende ze
of. In 1882 zaegende-en 'n laege (lage)
tak waer er veul an zatte óf, om; zO' die
peren te pakken, 'n Voorbieganger zei:
„Mar wat doe Je noe toch?" In hie ant
woordende: „Kommend jaer is 't geen
perejaer, in 't jaer '84 bin 'k er niet
meer."
In 't kwam uut oak. Hie had 'n voor
zeggende geest gehad.
Oare meansen, die 't in de Groate
Kearke van Melissant niet vinde kon-
ne, gienge oak niet meer over 't Kear
kepad. In 1880 kwamme er wat van
hen saeme in 'n huusje an den Bouw-
diek, waer ze 'n preek lazze. Laeter
zochte ze ansluting bie de Oud-Neder-
duitsch Gereformeerde Gemeente van
ds. Daan Bakker, die 1 x per Jaer in de
schure bie Van Beek kwam preke.
Hie had 'n stemme as 'n klokke, zodat
je 'm an de Meulendiek kon hoare, op
'n stillen aevend in de weke. Kee hoa-
rende hem goed, die noe achter d'r
huus aerpels zat te schellen. Er warre
veul meansen naer toe. Oak die niet
ofgescheie warre. Ze wouwe die straffe
preker hoare. „'t Goud in zuiver zal
verroeste op je hoat", zei-en dien ae
vend. Keen wonder dat bekeerde vrou
wen d'r gouwe krullen weg borge
Geen hoagmoed op d'r hoad!
Nee, Kee mos van zo'n boetepreker
niks hao. Mar 't gemeentje nam wèl
toe, al gieng allemael niet even vaore in
't ofstand doeë van uutwendige heer
lijkheid.
In in 1884 wier er een Vrije Gemeente
gevormd, wier eerste voorganger ds.
H. Dreessen was. Die gemeente bouwde
laeter 'n keark onderdieke (Julianaweg)
waer er heel wat naer toegienge.
In 1904 ontstond er in 'n errebeiers-
huusje an den Meulendiek (Bovendieke)
'n Gereformeerde Kearke. As er 20
warre, zat de kaemer vol mit volwasse
nen in de jeugd in de lege bedstee. (In
1911 verenigden zich de eerste twee
kearken.)
Je begriept wel, dat er noe van Me
lissant geen één of biena geen één meer
naar Dirksland gieng over 't kerkepad.
Eén vrouw vertellende mien, dat ze
altied naer Kraelingen gieng en dat ze
in de Grutter hevig deur de duvel ge
prangd wier, mar dat ze mog roepen:
„De HEERE schelde u gij saotan", in
den roaien draek week.
Toen Hein van Leen van Kees van
Leentje, laeter deur de weke eens over
't kearkepad fietsende naer Dirksland
of Minheerse, dooht-en er nog dichte an
dat hier z'n voorgeslacht over liep. Wat
hao hier veul meansen d'r stapjes legge.
Wat is hier 'n gemeenschap beoefend
mit mekaore.
Wat hao er veul 'n eande loapen d'r
voor over gehad, om zich in de weg der
middelen te stellen om zo zielevoedsel
te kriegen.
OPMERKINGEN
1. Voor dit stikje hao 'k geput uut over
leveringen, Beschrijving van het ei
land Goeree en Overflakkee; Ge
schiedenis van een kerk, samenge
steld door ds. P. Blok en Th. de
Waal 100 jaar Geref. Gemeente in
Dirksland; Gedenkboekje 1863 - 1963
Hervormde Kerk te Melissant door
ds. K. Exalto; Overdracht, Aanvaar
ding en Ingebruikneming van de
nieuwe Geref. Kerk van Melisant,
door ds. H. de Valk.
2. Voor eventuele correcties houd ik
me aanbevolen en vooral ook voor
meerdere informatie-stof. Uw brie
ven te richten aan redactie „Eilan-
den-nieuws".
Laete we toch alles wat nog uut de
herinneringen op te schreuten is,
schriftelijk vastlegge in er zo veul
meugelijk van publiceren.
3. Onvertaeld citeer ik hier 't volgende:
Kerkpaden zijn een uniek verschijn
sel in het landschap van Putten. Ner
gens 'zijn ze nog zo goed terug te
vinden als hier. Ze vormden vanuit
de buurtschappen de directe verbin
ding met de kerk in het dorp. Maar
ook verbonden ze wel verstrooid hg-
gende boerderijen met de kerk. Het
zijn vanouds vrij smalle paden die
dwars door akkers en weilanden
heen lopen.
Eeuwenlang werden deze wegen ge
ëerbiedigd. Gewoonte, traditie en
misschien ook bijgeloof hadden hun
statuts bepaald. Niemand haalde het
in zijn hoofd een dergelijke weg af
te sluiten of het tracé te veranderen.
Over die kerkpaden moet in vroeger
dagen een blij opgaan naar 's Heeren
huis te f)espeuren zijn geweest. De
verst wonende famiUe ging het eerst
op pad en dan ging het van boerderij
tot boerderij waarbij zich dan an
deren bij hen aansloten. Natuurlijk
werden onderweg de laatste nieuw
tjes uitgewisseld. De zondag was toen
in alle opzichten een blijde ontmoe
tingsdag, waarvan wij heden ten da
ge misschien iets zouden kunnen
leren.
Een van de belangrijkste attracties
van de Hellevoetse Vesting Dag wordt
gevormd door liet Nationaal Stoom-
weekend, dat op die dag, zaterdag 23
augustus 1980, wordt geopend. Op de
Vesting Dag valt er van alles te beleven
in Heiievoetsluis. Het terrein rondom
de Tramhaven zal helemaal in het te
ken staan van „de stoom".
Daar organiseert de stichting Rijdend
Tram Museum voor de derde achter
eenvolgende keer het Nationaal Stoom-
weekend. Daarnaast zet deze Hellevoet
se stichting speciaal voor de Vesting
Dag in het sportcentrum De Eendracht
nog een tentoonstelling van scheeps-
modellen en old-timers op poten. Voor
de liefhebbers zal er die dag van alles
te zien zijn in Heiievoetsluis. Er komen
enkele stoomslepers zoals onder meer
De Finland en De Volharding, waarbij
het tevens de bedoeling is dat met die
schepen rondvaarten worden gemaakt
op het Haringvliet.
In de Tramhaven komt wederom de
9. letter
Op de middelste lijn van boven naar
beneden een oude benaming voor de
maand Juli.
EEN JARIGE
Hallo jongelui,
i.v.m. de vakanties zullen we het maar
niet te moeüijk maken. We zullen pro
beren eenvoudige opgaven te geven, zo
dat jullie niet teveel aan het hoofd
hebben. Het is de bedoeling, dat, zodra
oom Ko ook met vakantie gaat, ons
Jeugdhoekje een paar weken niet ge
plaatst zal worden. Anders heeft oom
Ko immers nog geen vakantie!
Evenals vorig jaar kunnen deze we
ken voor Jullie toch meetellen, wanneer
je een „vakantieverhaal" schrijft. Alle
maal maken Jullie wel wat mee in de
vakantie. Soms heel erg leuke dingen.
Je schrijft dat in verhaaltrant op. Dan
kunnen zij die ons jeugdhoekje lezen
(en dat zijn er nogal wat hoor) ook van
jullie „vakantiebelevenissen" genieten.
Voor die „opstellen" geeft oom Ko dan
ook punten, zodat je in de vakantie
toch niet „verlet".
Vorig Jaar hebben we veel leuke ver
slagen ontvangen, en dat zou ook nu
weer kunnen niet waar?
Daarvoor hoef je heus geen „buiten
landse reis" te maken. Soms kan je
„rondom" huis nog meer beleven als
op de verste reis.
Het is maar net hoe Je een vakantie
bekijkt en beleeft.
Doe dus allemaal je best maar en
noteer alle leuke ervaringen uit de va
kantietijd.
We gaan nu met het nieuwe raadsel
beginnen.
Dat is dus het eerste raadsel in Juli.
JULIRAADSEL 1
Laat Marga v. d. Doel nu in de va
kantie Jarig zijn. Dat kan wel wat wor
den. Wie weet waar zij haar verjaardag
viert. Van harte gefeliciteerd Marga.
Een fijne verjaardag toegewenst maar
ook een goede verjaardag. Ook de
ouders van zelf gefeliciteerd met hun
dochter. De Heere geve nog vele Ja
ren deze dag te herdenken.
Marga is jarig op 13 juli. Het adres
van Marga is:
Marga v. d. Doel, Koninignnelaan 14,
3244 BG Nieuwe Tonge.
EEN VIJFTAL
De zwaluw is een metselaar;
Aan ramen of In schuren
Bouwt hij van klei of leem zijn huis.
Dat lange tijd kan duren.
Een zanger is de nachtegaal;
Je hoort hem in de bomen.
Wanneer in 't lieve voorjaar weer
De mooie dagen komen.
De spreeuw mag heten babbelaar;
Hij is een eerste prater.
Hoor maar dat volkje eens op 't dak!
Wat druk en luid gesnater.
De haan is overal beroemd;
Hij mag een wekker heten.
Hij wekt de landman 's morgens
En zal dat nooit vergeten.
vroeg
letter
inhoudsmaat (1 Kon. 4)
hier versloeg Jeftha de Ammonie-
ten (Richt. 11)
reus, door David verslagen
ander woord voor bezorgd (Gen. 45
1 Sam. 10)
zoon van Jozef
krijgsoverste van Absalom (2 Sam.
17)
een dal, genoemd in Neh. 6
De uil is jager van beroep;
Al heeft hij kruit noch kogels;
Bij nacht snapt hij de muizen weg
En rooft hij kleine vogels.
BRIEFWISSELING
Andrea van Dijk - Dirksland: Harte
lijk dank voor de mooie foto Andrea.
Ik ben er erg blij mee. Je bent nu volop
aan het vakantie houden. Nog bij je
tante in Borssele geweest? Leuk als Je
zo hier en daar eens naar toe kan. Als
Je iedere week met je vader mee mag,
dan kom Je wel door het hele land.
Maar dat zal niet steeds kunnen.
An ja Joppe - Dirksland: Hoe is de
„wandelmars" bevallen Anja? Het is
wel een hele tippel zeg, 15 kilometer
stoomelevator GEM 4 van de Stoom
stichting Nederland te liggen. Deze ma
chine kan ook van binnen door ieder
een worden bezichtigd. Ook dit jaar
zullen weer enige stoomwalsen van de
partij zijn.
Aan het stoomweekend wordt tevens
een bijdrage geleverd door het Natio
naal Brandweermuseum uit Heiievoet
sluis. Dit museum komt met een stoom-
brandspuit, een autospuit en de be
roemdste brandweerauto aller tijden:
de Ahrendt Fox. Gedurende beide da
gen kan een rondrit door Heiievoetsluis
vvTorden gemaakt met een antieke brand
weerauto.
Op de Vesting Dag rijden er enkele
van de fraaiste stoomtrams van Neder
land door Heiievoetsluis, namelijk die
van de Rotterdamse Tram Maatschappij.
Dit jaar wordt tijdens het stoomweek
end tevens een grote expositie van
bouwmodellen gehouden. De Nederland
se Algemene Miniatuur Auto Club ex
poseert daar met onder andere een groot
circus (schaal 1 50) naar Engels voor
beeld met ongeveer 50 voertuigen, die
ren, kooien, enz.
Daarnaast met een aantal kleurrijke
Amerikaanse supertrucks, modellen van
DAF, brandweer. Ford, graafmachines
en vrachtauto's. Bovendien komen er
een grote tuinspoorbaan van drie bij
zes meter met voomamehjk zelfgebouw
de machines naar Amerikaans voor
beeld, een rangeerspel waarmee be
zoekers een rangeertest kunnen maken,
enkele modules en een Net-Trakbaan
van 4V2 bij 4V2 meter.
Die laatste is een nauwkeurig nage
bootste modelspoorbaan in het zoge
naamde N-spoor. De recordlengte van
de Net-Traktrein bedraagt op dit mo
ment vier locomotieven met een sleep
van 130 wagons. Tijdens de Vesting Dag
zal worden geprobeerd dit record te
breken. De fabrikant van bouwmodel
len Roco stelt voor het stoomweekend
zijn demonstratiebaan beschikbaar. De
ze baan wordt opgebouwd door leden
van de moedlspoorweg Spijkspoor uit
Spijkenisse, die zelf ook een stand in
nemen met hun demonstratiebaan. Te
vens vertonen zij op een daglichtscherm
dia's van him clubbaan in Spijkenis
se.
Een van de leden van de Nederlandse
Vereniging van Modelbouwers expo
seert super gedetailleerde modellen van
hoofdzakelijk HTM- en RET- trams.
Dat zijn deels zelfgebouwde en deels
verbeterde messing klaarkoopmodellen.
De Stoomgroep West „Zuiderpark" is
dit jaar vertegenwoordigd met enige
spoorbanen. Deze groep neemt ook deel
aan de „binnen" expositie en wel met
zeer fraaie, door stoom aangedreven
locomotieven. Naar het stoomweekend
komt voorts nog een groot aantal par
ticuliere exuosanten met allerlei soor
ten stoommachines. Het Railtheater zal
films vertonen over diverse binnen- en
buitenlandse „rail" onderwerpen. Voor
deze gelegenheid wordt er speciaal een
grote trailer ingericht als filmzaal.
Rondom het stoomgebeuren op Ves
ting Dag wordt een markt opgezet met
stands van vele belangenverenigingen
op stoomgebied.
lopen. Misschien dat ik het ook wel zou
volbrengen, maar ik ga toch maar het
liefst op de fiets. Het is echter wel een
gezonde sport, en je ziet meer van de
natuur dan in de auto. Was het een
fijn schoolreisje?
KlazLna Joppe - Dirksland: Natuur
lijk heb je ook meegewandeld Klazien,
en heb je allemaal een medaille gehad?
Een leuke herinnering voor later. Jul
lie hebben zeker een week of vijf va
kantie? Kan je dan even je hart opha
len Klazien. Het is te hopen dat het
fijn weer is. Kan je ook eens een leuke
fietstocht maken.
Marga v. d. Doel - Nieuwe Tonge: Dat
is dan een hele lange brief geworden
Marga, wat had je weer veel te ver
tellen. Zat je erg in de rats toen jullie
verdwaalden? Zo erg was het ook weer
niet. Maar door zand lopen is erg ver-
m.oeiend, daar weet ik van mee te pra
ten. Hartelijk dank voor het keurige
verslag Marga.
Ina Hoogesteger - 's Gravenpolder:
Het is best meegevallen met de oplos
singen. Inderdaad was er een moeilijke
opgave bij, daarom werd er ook een
eenvoudig raadsel bij geplaatst. Fijn
voor Piet dat hij geslaagd is. Feliciteer
hem maar namens oom Ko. De tijd
staat niet stil Ina. De ene broer is afge
studeerd en de andere moet naar school.
Prettige vakantie toegewenst hoor!
EUy Voortman - Ouddorp: Het zijn
eigenlijk geen meisjesboeken „Enge
landvaarders", maar ze zijn heel mooi
om te lezen. Misschien ook wel voor
meisjes, maar daar kan ik geen oordeel
over vellen. Kom je wel achter en dan
hoor ik dat wel. Je kan dus van de
repetities in de tuin. Dat is gezond Elly.
Heerlijk om in de tuin te werken. Zou
Je best willen helpen maar ik heb nog
geen vakantie.
Berend de Boer - Drachten: Dat was
erg verstandig om die egel weer in het
bos te brengen, Berend. Daar hoort zo'n
beestje thuis. Toch kan Je een egel goed
thuis wennen, vooral als je thuis wat
bossen hebt. Kan je ze gewoon oppak
ken, al vind ik het erg griezelig hoor. Je
hebt je wel tegoed gedaan in dat res
taurant. Je weet wel wat lekker is Be
rend. Zal dat eventjes geld kosten voor
ie vader, zo'n slee! Hartelijk dank voor
je fijne brief hoor!
Connie Nieuwenhuize - Yerseke: Je
was nog net niet te laat Connie, en dat
IS vroeg genoeg. Fijn zeg dat je er eens
uit kan. En eerst nog een schoolreisje,
dat kan ook best leuk worden. Maar
dat verslag dat krijgt oom Ko nog wel.
Zullen we dat afspreken? Oom Ko is
nog met zover dat hij met vakantie kan.
Het is nog steeds werken. Maar het
komt wel hoor!
ALLEMAAL
Alle brieven zijn hiermee beantwoord.
Er zijn enkele nieuwe binnengekomen,
die krijgen volgende keer dus een beurt.
Er zullen wel niet zoveel brieven ko
men deze maand, want er zijn misschien
al enkele vrienden en vriendinnen ver
trokken. En die denken natuurlijk hele
maal met meer aan oom Ko. Maar oom
Ko denkt wel aan Jullie hoor! We zul
len maar weer afwachten.
Allemaal de hartelijke groeten, een
fijne vakantie en mooi weer toegewenst
van jullie
oom Ko.
