hiubredrtse
Veelheid van telefoonapparatuur
is nog te w^einig Dekena
Het Streeidiiuseum te Sommelsilijk
staat weer open voor bezoekers
I
X
Lv5^
.uèS"
52e jaargang
Vrijdag 16 mei 1980
No. 4892
CHR. STRKFTKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUm-HOLIuAJNTDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
''''if'shijTri tweemaal per toeek.- dinsdag- en vrijdagaoond
Grondprijzen aan
wettelijk lijntje
Benoemd tot
^Pechter-
plaatsvervanger
voor aOe zékahad!
3 jaar VOLLEDIGE GAKANTBE voor HETZELFDE GELD
Bevolkings
onderzoek
AQÜADELTA GOED IN
DE BELANGSTELLING
INGEZONDEN:
Oprichting R.P.F,
in Oostflakkee
Het Diekhuus
is verhuisd
X BEZOEKT ONZE Automobielen-verkoophal
OOK OP VRIJDAGAVOND I
I GARAGE KNöPS
1 LANGEWEG lis ^^mumu^^^.. »^u.^,-
MIDDELHARNIS
TELEFOON 01870
2043
Vroegere sloepe
IVI.D. 10
weer in de zeilvaart
BEDRIJF IN
SCHEEPSMOTOREN
„OM DE ZUID"
Viertal inbraken
in Sommelsdijk
POSTBUS 8 3240 AA MIDDELHARNIS
Redactie en administratie Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 2629. Na 5 uur (alleen voor redactie) tel. 01870 - 3392
Giro 167930 Bank Rabo Middelhamis Rek. no. 34 20 01 108
ABONNEMENTSPRIJS 9,50 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 28 cent per mm.
Bij contract speciaal tarlet
Een wettelijke aanpak van het agra
risch grondverkeer wordt jarenlang ge
zien als een moeUüke barricade. Tot nu
toe is geen kabinet erin geslaagd deze
hindernis te nemen. Zal het lukken om
via de Wet Vervreemding Landbouw
gronden de grondpr^zen in bedwang ie
houden
Er is veel af gepraat over de hoge prij
zen voor landbouwgrond. In de boe-
renwereld denkt men er verschillend
over. Sommige boeren vinden de grond
veel te duur, anderen zien in dat fikse
prijsniveau een extra spaarcentje voor
de oude dag. Deze dubbele kijk op de
grondmarkt is begrijpelijk; voor de
grondverkoper is de prijs niet hoog ge
noeg en voor de grondaankoper doen
zich financieringsproblemen voor omdat
de investeringen in al die dure grond zo
hoog oplopen.
De overheid heeft al diverse malen
geprobeerd de hoge grondprijzen via
wettelijke regels aan de ketting te bin
den. Ministers als Vondeling, Marijnen,
Lardinois en Van der Stee hebben zich
suf gepiekerd over een aanpak van de
grondmarkt. Na een moeilijke bevalling
ligt nu een wetsontwerp in de wieg en
probeert de overheid de vraag naar
landbouwgrond te beperken. De komen
de Wet Vervreemding Landbouwgron
den geeft instrumenten om de kopers
van grond te selecteren.
Er komt een landbouwkundige toet
sing. Kopers van landbouwgrond moeten
aan bepaalde vereisten voldoen om in
aan^nerking te komen voor de grond.
Hoe straffer de eisen, hoe meer de
vraag naar grond ingedamd wordt. Het
effect van deze selectie is een afnemende
werkelijke of effectieve vraag naar
■grond bij en constant grondaanbod. De
economische wetmatigheden wijzen bij
zulke situaties op een daling van de
(grond)prijzen.
Kompasrol.
Zo'n wettelijke regeling van de grond
markt lijkt op het eerste oog heel sim
pel. De Nederlandse markt van agrari
sche grond zit wat ingewikkelder in el
kaar. Het aantal grondtransacties is
veel groter dan de opvalleiide en vaak
bekritiseerde grondoverdrachten waar
over velen praten en schrijven. Een
groot deel van de grond gaat binnen de
familiekring over van vader op zoon.
Een aanzienlijk grondareaal wordt door
pachters gekocht omdat zij het voor
keursrecht hebben zodra de verpachter
zijn grond afstoot. Het resterende deel
dat komt neer op ongeveer 11.000 ha
landbouwgrond loopt via de vrije
markt.
De nu op tafel liggende wettelijke re
geling van grondoverdrachten heeft al
leen betrekking op de zojuist genoemde
vrije transacties (d.w.z. de 11.000 ha).
Die vrije grondoverdrachten kunnen
toch wel enige richting geven aan de to
tale grondmarkt. Juist de kompasrol
rechtvaardigt dan ook een wettelijke
regeling van het grondverkeer.
Vele mensen denken dat de overheid,
met de nieuwe Wet Vervreemding Land
bouwgronden in de hand, de werkelijke
grondprijzen kan dicteren. Niets is min
der waar; de bedoelde wet is slechts
een raamwet en laat de concrete uit
voeringsbesluiten over aan afzonderlijke
maatregelen van Algemeen Bestuur. Een
wet is veel stroever en minder plooibaar
dan een algemene maatregel van be
stuur (A.M.V.B.). De landbouwkundige
toetsing, die per algemene maatregel
van bestuur wordt geregeld, kan dan
ook beter en sneller inspelen op prijs
stijgingen of -dalingen op de grond
markt.
De overheid zelf krijgt een bevoor
rechte positie in het grondverkeer. De
boeren zijn daar niet gelukkig mee want
op die manier kan de concurrentie op
de kopersmarkt ongelijk worden.
In sommige gevallen is het zgn. voor
keursrecht juist, vooral als het algemeen
belang dit vraagt.
Het gevaar dreigt achter dat de over
heid te ver gaat met het voorkeursrecht
(eerste recht van koop) en dat op deze
wijze de kandidaat-kopers in boeren-
kring langs de zijlijn gedrukt worden.
Het parlement zal ongetwijfeld het
wetsontwerp Vervreemding Landbouw
gronden oppoetsen en bijschilderen. On
danks de uiteenlopend.e politieke stro
mingen zal een wettelijke aanpak van
het grondverkeer werkelijkheid worden.
Dat zo'n wettelijke regeling soepel en
rekbaar moet blijven doet niets af aan
de doelgerichtheid van het overheidsin
grijpen. De voorbije jaren hebben aan
getoond dat het landbouw- of boeren-
belang gediend kan zijn met een be
heerste prijsontwikkeling op de markt
van landbouwgronden.
B. Schouwing.
MIDDELHARNIS
Bij Koninklijk Besluit van 29 april
1980 een van de laatsten van Kon.
Juliana is Mr. J. M. den Hollander
te Middelhamis benoemd tot Rechter-
plaatsvervanger in de Arrondissements
rechtbank te Breda.
Zijn vader mr. L. J. den Hollander Jr.
is in 1978 benoemd tot rechter-plaats-
vervanger te Middelburg.
VINGERUNG 3-MrODELHARNIS-TEL. 01870-2518
Radio - Televisie - Afspeelapparatuur -
Elektrische Huishoudelijke apparaten - Electrotechnisch bureau
GOEI EREEDE - OUDDORP ZH -
STELLEND AM
Van 30 mei t/m 6 juni a.s. wordt in
Goedereede, Ouddorp ZH en Stellendam
een bevolkingsonderzoek op tuberculo
se en andere ziekten der borstorganen
gehouden.
Vanwege minder voorkomen van long-
tuberculose, bijzonder in de jongere
leeftijdsgroepen, worden deze groepen
niet meer bij het onderzoek betrokken.
De onderste leeftijdsgrens voor deel
neming aan dit onderzoek is dan ook ge
steld op 40 jaar.
Het is de bedoeling van dit onderzoek
om bepaalde borstaandoeningen, o.a.
longkanker, op te sporen.
Voorts biedt de bij dit onderzoek ge
maakte röntgenfoto de gelegenheid om
bijvoorbeeld bepaalde hart- en vaataan-
doeningen te ontdekken.
De voor dit belangrijke onderzoek in
aanmerking komende personen zullen
een persoonlijke oproep ontvangen. Her
haalde oproepen zullen niet worden vér
zonden.
Ook als men door of vanwege zijn
werkgever wordt onderzocht is het van
belang ook nu aan dit onderzoek deel te
nemen, mits het laatste onderzoek waar
aan men deelnam niet 3 maanden of
korter geleden heeft plaatsgehad.
De verkoop van recreatie bimgalows
in het Aquadeltagebied te Bruinisse
mag dan niet beantwoorden aan de
voorstelling, die men er in 1975 van had,
de verhuur van deze bungalows en
apartementen overtreft de zonnigste
verwachting. Men kan ook zeggen,
Aquadelta is gezien de boekingen in
het komende seizoen geweldig in trek,
ook wat betref de andere aktiviteiten
als camping- en caravanverhuur.
Enkele weken geleden las ik in uw
weekblad Eil. Nieuws dat enkele men
sen op het eiland plannen maakten or;?
een nieuwe Kiesvereniging op te rich
ten van de R.P.F. (Reformatorische Po
litieke Federatie).
De dominee van Ooltgensplaat fun
geert als voorzitter.
In nauwe samenwerking stond er
met de S.G.P. Over enkele jaren is
de dominee vertrokken en zitten wij met
de brokken. Waarom moeten er steeds
twisten en scheuringen zijn in ons Prot.
Geref. volk? De Roomse Kerk heeft één
Paus; maar wij schijnen er twintig te
hebben. Paulus schrijft in I Corint. 10
dat hij voor U bidt: „Dat gij allen het
zelfde spreekt en dat er onder U geen
scheuringen zijn maar dat gij samenge
voegd zijt; in dezelfde zin en in één
zelfde gevoelen".
Moge Paulus' gebed verhoord worden
dat er een eind komt aan de eindeloze
rij van zich oprichtende kerkjes en
partijschappen. In de toekomst zullen
we elkander moeten steunen om staande
te blijven.
A. FASE
Langeweg 31
Oude Tonge.
Het is de stellige Indruk van die PTT
beambten die het weten kimnen dat
veel van de huidige telefoonabonnees
bqzonder geholpen zouden zqn met de
aanschaf van een of meerdere van de
vele hulpstukken waarmee het ge
bruik van de telefoon kan worden ver-
gemakkeiykt. De praktqk leert evenwel
dat de accessoires nog onvoldoende be
kend zqn waardoor meerdere abonnees
jarenlang moeiiyk blqven doen terwijl
het met behulp van een van de hulp
middelen zoveel gemakkelqker had
gekund en dat.terwtjl er in het tele
foonboek N.B. alles over te lezen is
De pagina's 19 t/m 24 van de telefoon
gids staan vol met tekeningen en be
schrijvingen van de voorhanden zijnde
hulpstukken die voor een bescheiden
extra bedrag per maand kunnen wor
den gehuurd. Voor informatie dienom-
trent kan men 004 draaien maar wie er
prijs op stelt vanaf „dichter bij huis"
te worden ingelicht belt 01870 - 2711 en
de technische dienst van de PTT met
welke men dan verbonden is zal de mo
gelijkheden graag opsommen; ze zijn
vele:
Voor mensen die slecht horen en tij
dens een gesprek via de normale tele
foon duizend malen het „wat blieft?"
Na een winterslaap,
waarin overigens de ver
zorgende hand van de
beheerders weer is rond
gegaan, is het Streekmu
seum te Sommelsdijk
weer voor bezoekers
opengesteld. Wie nog
eens de geur van eerlij
ke boenwas op wil snui
ven en nog eens wil zien
hoe primitief maar
knus! de generaties
vóór ons hebben geleefd
en gewoond mag een be
zoek aan het museiun ze
ker niet missen
Wie het museum bin
nengaat en de deur ach
ter zich sluit, sluit de
moderne tijd Isuiten om
een poos te verwijlen in
de omstandigheden van
rond de eeuwwisseling.
Op 't gemakje (de
haast is immers buiten
gesloten?) schuifelt men
langs de fraai beschil
derde arresleeën, de
belletuigen die vroeger
romantisch klingelden,
de boerenwagens met de
grote houten wielen en de lanaoouw-
werktuigen uit vroeger tijden, de ste
len niet kromgeleund maar gesleten door
de stevige greep van eeltige handen...
En dan het winkeltje met het oude,
geheel authentieke interieur, weliswaar
niet van Flakkeese kom-af maar toch
zo een als er in het Flakkeese tiental
len te vinden zijn geweest, met bussen
en bakken, papieren puntzakjes, de ko
peren weegschaal en de handkoffiemo-
len. De zuurtjes in de fles en de lekker
nijen die voor een cent te koop waren.
moeten laten horen is er een speciale
hoorn waarop een volume-knopje is
aangebracht waarmee het ontvangen ge-
lud kan worden versterkt. Een te hard
schetterende stem kan naar beüeven
worden gedempt en ook dat is soms ge
wenst
Voorts beschikt de PTT over meeluis
ter-luidsprekers via welke de overige
aanwezigen in kantoor of huiskamer het
gesprek mee kunnen beluisteren. Er
zijn ook kleinere meeluister-apparaat
jes, opname apparaten waarmee bet ge
sprokene op de band wordt vastgelegd
en speciale voorzieningen voor mensen
die armen en handen moeilijk gebrui
ken.
Voor wie niet beschikt over twee toes
tellen, een boven en een beneden is een
verlengsnoer misschien een uitkomst in
b.v. zieke dagen. Voor 25,koopt men
bij de PTT een haspeltje van 7 meter
verlengsnoer. Een heel modem toestel
in velerlei kleur verkrijgbaar ziet U
op de foto iets rechts van het midden.
De kiesschijf bevindt zich onder aan
het toestel; typipsch een maaksel voor
in een heel modem Interieur. Voorts zijn
de traditionele toestellen in meerderlei
kleuren verkrijgbaar zodat voor elk in
terieur een harmoniërende kleur kan
Een deel van het grote assortiment
accessoires.
worden gekozen. Sommigen blijken
daar erg consequent in te zijn!
In technisch opzicht gaan de ontwik
kelingen evenzeer door. De huidige toe
stellen zullen na verloop van tijd van
druktoetsen worden voorzien ter ver
vanging van de kiesschijven; de nieuwe
toestellen zullen een nieuwe strakkere
vorm krijgen. Het summum in bedrijfs-
telefooninstallaties is de SE 25 zoals die
in het midden van de foto te pronk
staat.
De instalatie zou zelfs de traditionele
telefoniste die telefoontjes opneemt en
doorverbindt overbodig maken doordat
het mogelijk is dat aan een aantal me
dewerkers toe te wijzen. De eerste in
stallatie die op Flakkee is verkocht
gaat naar garage Kjiöps te Middelhamis.
De installatie biedt een grote reeks
van mogelijkheden; ze is zowel als ta-
felmodel als wandtoestel te leveren. Ook
over deze installatie wordt door de PTT
te Middelhamis graag van advies ge
diend.
We zouden zo het hele museum door
kunnen dwalen, langs de afdeling van
de visserij en de schutterij, door de oud-
Flakkeese kamer waar opa in de Bijbel
zit te lezen en oma de kachel port, de
afdeling met historische vondsten van
de amateurarcheologenver. „de Motte"
en het klaslokaaltje uit onze jeugd.
't Wordt een ware ontdekkingstocht,
zo'n bezoek aan het museum dat ook een
nagebootst straatje kent waarin de
klompenmaker en de wagenmaker zich
gevestigd hebben en waarin een win
keltje in „goed" naast de zeilmaker flo
reert. Daar is ook een kaasmakerij als
nieuwe aanwinst aan toegevoegd.
Wie het allemaal wil ervaren is er
welkom (niet op zondag en maandag op
welke dagen het museum geheel geslo
ten is) maar op de overige dagen van 2
tot 5 uur en 's woensdagsmorgens van
10 - 12 uur.
Een goed idee om het museum ook met
kennissen van elders te bezoeken want
ook voor hen is het een belevenis!
Acht weken geleden werd door het
Gemeentebestuur van Middelhamis
goedkeuring gegeven aan het plan om
van de oude L.T.S. aan het Kerkepad te
Middelhamis een noodakkomodatie voor
het Diekhuus te maken.
De Gemeente heeft de verbouwing
voor haar rekening genomen, maar voor
het verven werd geen geld beschikbaar
gesteld.
Daarom hebben 6 weken lang vele
vrijwilligers van het Diekhuus de verf
kwast gehanteerd. Misschien bent u wel
eens binnengelopen of hebt u de ververs
bezig gezien met grijze, rode of blauwe
verfspetters op de kleren. Het resultaat
is echter dat het nieuwe Diekhuus er nu
ook als nieuw uitziet.
Het buurthuis heeft de beschikking
over de volgende 3 ruimten: een peuter
speelzaal, een ruimte waar fUms ge
draaid worden en waar o.a. het vrou-
wencafé en de VOS-cursussen een on
derkomen in hebben gevonden; een han-
denarbeidruimte voor de kinderclubs en
andere kreativiteitsgroepen. Verder zijn
er vergaderruimten, die o.a. gebruikt
gaan worden voor de talencursussen, er
is een keuken en een kantoor.
In de week van 19 mei gaan de meeste
aktiviteiten van het Diekhuus in dit ge
bouw starten.
Ontmoetingsruimte.
Bij het ingebruik nemen van deze ak-
komodatie is het eindelijk mogelijk ge
worden om een gezellige ontmoetings-
gelegenheid te scheppen.
Mensen die bv. zin hebben in een kop
koffie kunnen gewoon binnenlopen en
hun konsumptie nuttigen in de gezellig
ingerichte hal, zonder direkt aan een ak-
tiviteit te hoeven deelnemen. In deze hal
liggen ook verschillende tijdschriften,
kranten, spelletjes en natuurlijk infor
matie over wat er zoal in het Diekhuus
te doen is.
We starten met deze ontmoetingsgele-
genheid op een aantal dagen per week;
maandagmiddag (half 2 tot half 5)
dinsdagmorgen (9-12 uur)
donderdagmiddag (half 2 - half 5)
vrijdagmiddag (half 2 - half 5)
De eerste gelegenheid om eens een
kijkje te nemen in dit buurthuis is op
donderdagmiddag 22 mei. We hopen dat
veel mensen eens op bovengenoemde
dagen binnen komen lopen.
In september wordt het Diekhuus of
ficieel geopend, met verscheidene fees
telijke aktiviteiten.
Adres:
Het Diekhuus
Kerkepad nr. 2
Middelhamis
TeL 2400.
Een attente lezeres uit Den Haag
verraste ons dezer dagen met een knip
sel uit het Haagse ochtendblad „Het
Vaderland", waarin melding wordt ge
maakt van een glorieuze come-back van
de de oude Middelhamisse visserssloepe
M.D. 10; de „Johanna Hendrika" van
Rederq weduwe C. Koltf.
Het knipsel vermeldt dat de M.D. 10;
die na de restauratie deze registratie
letters blijft dragen, op woensdag 28
mei a.s. te zien zal zijn in de haven van
Scheveningen. Vervolgens maakt de
M.D. 10 eind mei deel uit van de grote
vlootshow „Rotterdam Maritiem" en in
augustus zal ze te bewonderen zijn op de
Manifestatie Amsterdam 705.
In 1978 maakten we er melding van
dat de vroegere sloepe in Noorwegen
was ontdekt waar ze dienst deed als
vrachtvaardertje, na aanvankelijk voor
de visserij bij IJsland en later voor het
vervoeren van vis te zijn gebruikt.
„Als door een wonder doorstond het
stormen, oorlogen en de verraderlijke
Noorse klippen en voorzover bekend is
de M.D. 10 de enig overgebleven beug
sloep", aldus het relaas.
De sloepe werd in 1897 gebouwd op de
toen bekende scheepswerf Rijkee Co
te Rotterdam, in opdracht van Rederij
Wed. C. Kolff. Tot 1916 deed de sloepe
dienst in de beugvisserij om in 1916 te
worden verkocht toen de beugvisserij
niet meer lonend was.
De M.D. 10 werd de Scheveningen 320,
met ingekorte masten en dientengevolge
een verkleind zeiloppervlak. De visbun-
nen werden verwijderd en voortaan
bergde het ruim houten tonnen, waarin
de vangst van de beoefende vleetvisserij
werd geborgen.
Aan het eind van de twintiger jaren
werd de Scheveningen 320 verkocht
naar Oostende vanwaar het in 1934
naar Noorwegen verdween.
De man die haar daar ontdekte en
aankocht, ene menheer Jan Huetink
heeft de beugsloepe zoveel mogelijk in
Laan en Kooy Handelmaatschappij en
Werkplaatsen in Den Oever en bekend
als importeur van diverse soorten
scheepsmotoren, die tot dusver voorna
melijk opereerde in het noorden des
lands, zoekt het thans ook „om de Zuid".
De eerste paal werd geslagen voor een
vestiging in Dordrecht, waar men bin
nen 2 jaar 30 a 40 mensen werkzaam
hoopt te hebben.
In de nacht van dinsdag op woensdag
zijn in Sommelsdijk een viertal inbraken
gepleegd in winkelpanden in het cen
trum van het dorp, t.w. bij bakker
Koese, drogisterij de Waag, bakker Bie-
nevelt en kapsalon Kersseboom.
In alle gevallen kwam men door
braak de panden binnen, o.m. werd uit
een van de ramen de daarin aange
brachte ventilator weggehaald om door
het daardoor ontstane gat een raam te
kunnen openen. Het was de dief kenne
lijk alleen om geld te doen; op één
adres werd een kapitaal geldbedrag
aangetroffen en meegenomen. De totale
buit bedraagt 26.000,—
De recherche heeft een onderzoek in
gesteld maar dat heeft nog geen aan
knopingspunten opgeleverd.
De diefstallen lijken ca. half twee te
hebben plaatsgehad. Een van de om
wonende middenstanders heeft rondom
dat tijdstip iets gehoord maar heeft er,
denkend dat het een bekende was, ver
der geen aandacht aan geschonken.
de oorspronkelijke staat laten brengen.
De beide masten hebben weer de oor
spronkelijke lengte en het totale zeUop-
pervlak bedraagt 400 m^. Het zeil werd
vervaardigd door zeilmakerij den Boer
te Oud Beyerland.
't Zal weer zijn alsof een sloepe van
toen weer thuisvaart en 't lijkt ons toe
dat meerdere Menheersenaars die herin
neringen hebben aan de visserij daar
van getuige willen zijn.
