Rijk bezit voor Goedereede;
geordend en geïndexeerd
gemeente - archief
Tviree zilveren Kon. Onder
scheidingen in Nieu\iife Tonge
Groepsbureau Middelharnis
feestelijk in gebruiii genomen
„Winkeliers kopen
ook bij de Makro, inplaats
van iiij.eikaar
wilde planten
in park en tuin
Dinsdag 15 april 1980
No. 4883
CHR. STRKKKRLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLUUSnOSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per weekdinsdag- en vrijdagavond
iir Onthullend relaas over Paus Adriaan
Op enkele orgels
en plano's
10 TOT 40% KOETING
Verder z.g.a.ii.
SOLINA 950,—
RIHA
VISCOUNT
EMINENT
JOHANNUS
Gitaren
Electr. gitaren
Versterkers
Blokfluiten
Mondharpen
1150,—
950,—
1250,.
5995,
v.a. 75,—
v.a. 175,—
v.a. 198,—
v.a. 9,95
v.a. 3,95
enz.
VERSPUY Zn.
Westdijk 53 Sommelsdijk
Tel. 01870 - 4776
bij molen en bushalte
VRIJDAG KOOiPAVOND
Uw huis verkopen
TAMBOER
Lezing over
RAAD OOSTFLAKKEE
Uitgesteld
tuberova-onderzoek
POSTBUS 8 3240 AA MIDDELHARNIS
Redactie en administratie Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 2629. Na 5 uur (alleen voor redactie) tel. 01870-3392
Giro 167930 Bank Rabo Middelhamis Rek. no. 34 20 01 108
ABONNEMENTSPRIJS 9,50 PER KWARTAAI-
ADVERTENTIEPRIJS 28 cent per mm.
Bij contract speciaal tarlel.
Goed nieuws voor hen die graag gras
duinen in de gescliiedenis van de dor
pen Ouddorp en Stellendam en het stad
je Goedereede. Prof. dr. J. L. van der
Gouw van de Gem. Universiteit te Am
sterdam laat hen weten dat ze niet
langer aangewezen z^n op aanwezige
historische boekjes „vol onzin, uit de
duim gezogen door een of andere domi
nee of opgetekend uit de mond van een
lichtelük aangeschoten veerman
Nee, voortaan is er het keurig geordende
gemeentearcliief en de index waarin al
le stukken alfabetisch worden genoemd,
waarmee de rijke geschiedenis in één
slag totaal overzichteiyk is geworden.
Het kostte vele jaren werk om tot dat
resultaat te komen; vrqdagmorgen, ten
gemeentehuize werden de eerste exem
plaren aangeboden waarmee de gemeen
te Goedereede een rijk bezit in handen
werd gesteld.
Dat rijke bezit doet hier en daar wel
wat afbreuk aan een „rijke" geschie
denis zoals die van Paus Adriaan VI
die pastoor te Goedereede is geweest.
De archiefstukken hebben dat beves
tigd maar ze onthulden ook dat Adriaan
Floriszoon rond 1490 pastoor van Oud
dorp was, zodat de Goereeërs het ver
meende alleenrecht maar snel moeten
vergeten. In 1494 ruilde hij Ouddorp in
voor het pastoorschap over Goederee
de.
Trouwens, het moet niet zo'n heel
brave borst geweest zijn die Adriaan.
Die pastoorschappen leverden een aar
dige duit op, dat wel, maar de pas
toor liet daar weinig prestatie of be
moeienis tegenover staan. Hij plaatste
een lagere geestelijke in het pastoraat,
die voor een grijpstuiver de zielzorg op
zich nam en kwam er hooguit eens per
jaar een kijkje nemen, waarbij dan
„de maeltijd endè wijn van ter Steeden
weeghe geschonken werd".
Pastoor Adriaan logeerde dan in het
pand waarin hotel „de Gouden Leeuw"
is gevestigd, toen waarschijnlijk het
huis van de Schout. Hij bleef pastoor
van Goedereede tot 1515. Die benoeming
in 1490 had hij te danken aan de
weduwe van Karel de Stoute, Marga-
retha van York, die het recht op ver
geving van kerkelijke functies had en
deze en gene wel eens een lucratieve
benoeming toestopte.
„Adriaan kreeg de vette brokken toe-
gegooid" was in de bescheiden gecon
stateerd. Het contact van Adriaan met
het Bourgondische Hof dateerde uit zijn
Leuvense periode waar hij aan de Uni
versiteit studeerde en later Hoogleraar
werd.
Dhr. Vrolijk van de Gem. Universi
teit die aldusi de doopceel van de la
tere Paus lichtte constateerde dat Adri
aan ten volle heeft genoten van de vette
kerkelijke verdiensten, tegen welke mis
standen hij zich later, als Paus af zou
zetten.
In 1515 ging hij naar Spanje, als
Rijksbestuurder ad-interim door Karel
V benoemd om in 1522, als 63 jarige,
tot het Pausschap te worden geroepen.
In zijn geboorteplaats Utrecht werd dat
groots gevierd en ook in Goeree werd
een processie gehouden, maar in Rome
was men kennelijk minder gelukkig met
zijn benoeming, de benoeming immers
van een „buitenlander".
De informatie dat zelfs de publieke
vrouwen van Rome lasterpraat over
hem verspreidden en dat liij zich met
kinderen zou hebben afgegeven kwam
van dhr. VroUjk die zijn boeiende in
leiding besloot met het overlijden van
de Paus, kort na zijn benoeming, op 14
september 1523.
Terug naar Goerees' welgeordend ar
chief, een werk van jaren, verricht door
de Prov. Archiefdienst en studenten van
Amsterdams Gemeentelijke Universiteit.
Vakwerk derhalve waarover prof v. d.
Gouw heel enthousiast kon zijn, blij als
hij was dat het behoud van de archie
ven niet alleen wettelijk wordt ver
langd maar financieel ook mogelijk
wordt gemaakt. Boeiend kon Prof. v. d.
Gouw, oud-lnspec. van het Archiefwe
zen vertellen over zijn vele confronta
ties met verwaarloosde archieven, op
zolders, aangevreten door ongedierte en
in grote wanorde terwijl nu de verzor
ging van een archieif als het Goereese
enkele jaren geleden ooik dat van Oost-
flakkee mogelijk is geworden.
Met grote waardering sprak Prof. v. d.
Gouw over het ook door de studenten
geleverde werk, de indexering o.a. waar
door de inhoud van het archief bijzon
der overzichtelijk is geworden. Dhr. v. d.
Gouw kon een goed gebruik ervan dan
ook van harte aanbevelen:
wie alleen maar oordeelt over
de situatie van vandaag die sluit zich
af voor een enorme hoeveelheid inzicht
en handelt als een automobilist die
nooit eens in z'n achteruitkykspiegel
kijkt!" Met die aanbeveling bood prof.
V. d. Gouw de eerste exemplaren aan
aan burg. van Velzen van Goedereede.
Dhr. van Velzen schroomde niet te ver
zekeren onder de indruk té zyn van de
kwaliteit van het gedane werk.
I 1
Op donderdag 24 april a.s. hoopt de
Vereniging voor Natuur- en Land
schapsbescherming haar tweede jaar
vergadering te houden. De vereniging,
die in november 1978 is opgericht, heeft
inmiddels ruim 300 leden. De vereniging
beweegt zich op alle terreinen van na
tuur- en landschapsbescherming voor
heel Goeree Overflakkee.
Naast het officiële gedeelte voor deze
avond, met o.a. jaarverslagen, begroting,
bestuursverkiezing, zal er een lezing ge
houden worden over het gebruik van
wilde planten in park en tuin door de
heer C. Sypkes uit Rockanje. De heer
Sypkes is een bekend wilde-planten-
deskundige o.a. bekend door zijn in
spanningen voor het behoud van de
Voomse duinen. Hij is tevens winnaar
van de Jac. P. Thijsseprijs 1979.
De vergadering en lezing (met dia's)
zullen worden gehouden in de aula van
de Lagere Land- en Tuinbouwschool
aan de Langeweg te Sommelsdijk, aan
vang 19.30 uur.
Op verzoek van de spreker (o.a. i.v.m.
diens hoge leeftijd én een terug-rit naar
Rockanje) zal eerst de lezing gehouden
worden.
Geïnteresseerden, dus ook niet leden,
zijn van harte welkom op deze avond.
MIDDELHARNIS
Beroepen: Door de kerkeraad van
de Herv. Gemeente is een beroep uitge
bracht op ds. J. den Besten van Ede.
Ds den Besten is in onze omgeving
als oud-predikant van Dirksland zeker
geen onbekende.
Twee inwoners van Nieuwe Tonge
overigens niet de eersten de besten
hebben zich al zingend een Konin
klijke Onderscheiding waardig gemaakt.
Mevr. C. Lugtenburg-v. d. Ochtend en
dhr C. Klapmuts hebben resp al 55 en
50 jaar het hoogste lied gezongen in het
gem. koor „Apollo" en daarmee niet
zoveel genoegen bereid dat dat Konin
klijke waardering heeft geoogst.
Het bekendworden van dat eerbe
toon was de grootste verrassing op de
zaterdagavond gehouden zanguitvoering
ter gelegenheid van het 60-jarig be
staan van het koor. Het waren voor
namelijk oud-leden die voor deze avond
waren uitgenodigd en het hoeft nauwe
lijks gezegd dat de avond voor velen
onvergetelijk is geworden nu oude ban
den weer eens werden aangehaald.
Burgemeester en mevr. van Welsenis en
de beide wethouders waren deze avond
ook te gast maar dat bleek een diepere
betekenis te hebben dan dat ze alleen
maar belangstellend zouden zijn. Burg.
van Welsenis had een taak waaraan hij
De onderscheidenen wensen elkaar
geluk; rechts burg van Welsenis.
graag uitvoering gaf. Na een korte te
rugblik op het bestaan van „ApoUo",
waarin de vereniging zowel hoogte- als
dleptepimten doorleefde naderde dhr
van Welsenis de climax van zijn betoog,
de bekeiidmaking van de hoge Konin
klijke Onderscheidingen, die hij de be
trokkenen ten aanschouwe van een voUe
zaal opspeldde, overigens tot beider
grote verrassing;.
De immer waakzame leden van de
groep Middelhamis van de Rykspolitie
hebben vrydagmiddag In het straatbeeld
ontbroken. De groep beleefde een fees
telijk intermezzo in de heropening van
het gerenoveerde groepsbureau aan de
Hoflaan dat nu een „waardig huis" is
geworden. Dair was het waar het poli
tieapparaat geconcentreerd was, vanaf
de Districtscommandant KoL Wameke
tot de aspiranten van de Opvanggroep
die in Middelhamis stage lopen en ieder,
't mag gezegd, was tevreden over het
resultaat van de rigoreuze aanpassing.
Zeker gold dat voor de groepscom
mandant Adj. Kootstra die de groep
maandenlang door stof en piïin loods-
de...
Terwijl de werkzaamheden hun beslag
kregen, de metselaar, de schilder en de
timmerman hun werk deden, moest het
politiewerk doorgaan en dat lukte,
dankzij een fikse portie aanpassings
vermogen waarvoor de dames en heren
vrijdagmiddag dank oogstten van Kolo
nel Wameke. „Het is de taak van de
politie de rechtsorde te handhaven en
hulp te bieden, maar dat kan alleen
maar vanuit een goede basis van waar
uit verbindingen kunnen worden ge
legd", zo verwoordde de kolonel zijn
instemming met de verbeterde acco-
modatie.
Burgemeester van Welsenis sloot zich
graag bij de door kol. Wameke ge
sproken gelukwensen aan. Dhr. van
Welsenis nam de gelegenheid te baat
stelling te nemen tegen de stemmen
die opgaan om te komen tot de vor
ming van een provinciaal politieappa
raat. „Veel liever hebben wij een politie
apparaat dat is ingebed in de plaatse
lijke structuur, een politieapparaat dat
werkelijk bij de gemeenschap hoort!" zo
betoogde dhr. van Welsenis, zich daar
mee groot voorstander tonend van het
huidige systeem, de kleinschalige aan-
.pak van de politietaken.
De gelukwensen en de uitgesproken
sympathie jegens zijn groep werden door
adj. Kootstra in dank afgenomen. De
aanpassing van het kantoor had hem
weliswaar zijn woonruimte gekost maar
dhr. Kootstra bleek dat offer graag te
hebben gebracht. Thans kon hij vast
stellen dat het vernieuwde gebouw, dat
uit stof en puin herrees, ten dele aan
de eisen voldoet, waarbij hij kolonel
Wameke tracteerde op enkele wensen
die er nog zijn, waarop diens radde
tegenvraag luidde of er misschien ook
nog wat kleingeld nodig was...?
Het verliep allemaal in de beste har
monie en dat was voor adjudant Koot
stra het beste klimaat een zonde op te
biechten. Om de werkzaamheden zo
goed mogelijk te kunnen volgen had hij
van de onderscheidene ambachtsmensen
wat bestekken achterover gedrukt. Keu
rig verpakt gaf hij ze thans weer in
handen van hoofdaannemer J. W. de
Geus aie ze met een brede iacn m ont
vangst nam.
't Was plezierig werken geweest in
Menheerse, verklaarde dhr. de Geus.
Met de vele genodigden werd daarmee
het bureau bezichtigd, nadat twee le
den van de opvanggroep de vlag had
den gehesen.
Het in 1965 gestichte bureau heeft èen
interne aanpassing ondergaan waar
door het beter als tevoren aan haar
functie voldoet. De verschillende onder
delen van de groep, zoals de recherche,
hebben nu een eigen kamer gekregen
Ue vlag gaat.in top.
vanwaaruit ze hun werk kunnen doen.
De bevolking kreeg vrijdagmiddag en
-avond gelegenheid de neus in de poli
tiezaken te steken, en kennis te nemen
van o.m. de velddienst, de recherche
dienst, de verkeersdienst die met een
Porche en een testbank voor het meten
van de snelheid van brommers aanwe
zig was.
Ook was er een uitgebreid assortiment
verdovende middelen en een arsenaal
in beslag genomen wapens.
Het detallhandelsonderzoek Goeree
Overflakkee, uitgevoerd door de Kamer
van Koophandel heeft in de j.l. donder
dagavond gehouden raadsvergadering in
de gem. raad van Oosttlakkee maar een
matige ontvangst gehad. De teneur van
de rapporatage was al langer bekend,
een teruglopend winkelbestand en de
trek van de Oostflakkeese consument
naar Middelhamis en Rotterdam was al
eerder opgevallen, maar wat daaraan
te doen? Ook het rapport weet daarover
niet het verlossende woord te spreken,
al worden er wel een aantal suggesties
aan de hand gedaan om de knelptmten
weg te nemen.
Zoals... het promoten van de toeristi
sche attractiewaarde van de gemeente
Het bevolkingsonderzoek dat op 31
maart j.l. gehouden zou worden te Stad
aan 't Haringvliet heeft tengevolge van
een technische storing aan de röntgen
apparatuur geen doorgang kunnen vin
den.
In verband hiermee zal dit onder
zoek plaatsvinden op vrijdag 18 aprü
a.s. en wel 's middags en 's avonds.
Diegenen, die voor het oorspronkelijke
onderzoek op 31 maart een oproep ont
vingen, worden op de daarop aangege
ven tijd op 18 april a.s. verwacht in
„Het Trefpunt" aan de Oranjelaan.
Mocht de oproep verloren zijn gegaan
dan is dit geen bez^waar om aan het
onderzoek deel te nemen
Ook zonder oproep wordt men gehol
pen.
Oostflakkee, een concentratie van de
winkels, in Ooltgensplaat een uitbouw
en bevordering van de watersportre
creatie, nou ja, de raad geloofde er
maar half in dat die factoren, zo ze al
zouden kunnen worden bereikt, de op
lossing zouden brengen. De raad voelde
zich veeleer op de werkelijkheid terug
geworpen en die biedt weinig perspec
tieven.
Voor een enkeling met name dhr.
G. Poortvliet (PvdA) was het zelfs
de vraag of die consumententrek naar
elders wel tegengegaan zou moeten wor
den, gedachtig aan de vrijheid die men
heeft te kopen waar men wil en waar
men het plezierigst koopt. „Wanneer
iemand aanleiding ziet elders inkopen te
doen. Wat zou het gemeentebestuur
daar dan in willen reguleren?" Dhr.
Poortvliet schatte de gedane suggesties
van weinig waarde.
Concentratie van winkels, het is snel
gezegd maar dhr. Poortvliet verwees
naar de al jaren braakliggende grond
aan de Pieter Biggestraat waarvoor geen
kip belangstelling toont. Ook schatte
dhr. Poortvliet suggesties om ook in de
stille maanden recreanten te trekken
door het wegnemen van naseizoen-be-
lemmerende voorwaarden van wednig
waarde zoals hij ook de schouders op
haalde over een hint dat de bevolking
van Flakkee zou moeten groeien. Hij
meende er weinig mee te kunnen doen
en liet de initiatieven dan ook geheel
over aan de ondernemers.
Dhr. Luijendijk (PvdA) lustte ook nog
wel wat waar het ging over de klachten
van de winkeliers dat de consument
naar elders trekt: „wanneer bij ons de
winkels gesloten zijn dan zie je ze al
lemaal in de Makro kopen, laat ze dat
dan ook bij hun eigen plaatselijke col
lega's doenl" verweet dhr. Luijendijk.
De suggestie dat de markt in Oude
Tonge meer naar het centrum ver
plaatst zou moeten worden wees dhr.
Luijendijk sterk af omdat de huidige
plaats giinstig Ugt t.o.v. Ebbe en Vloed
en de bepaardencentra.
Dhr. de Goeij (WD) meende toch dat
dat plaatselijke Overheid wel wat zou
kunnen doen aan de trek naar elders
door de mogelijkheid te bevorderen dat
de mensen in eigen dorp zo gezellig
mogelijk kunnen winkelen en dat er een
juiste spreiding van de bedrijven is.
Z.i. moet voorkomen worden dat de
tailhandelsbedrijven zich in de „groene
wei" of op industrieterreinen gaan ves
tigen.
De taak om klanten te trekken en te
binden legde dhr. J. van Dam (SGP)
weliswaar bij de ondernemers zelf, maar
z.i. kon de gemeente door het toepas
sen van wuikelconcentratie ook aan een
binding meewerken. Spr. dacht daarbij
terug aan de plannen die er ooit ge
weest zijn om van de Molendijk te
Ooltgensplaat een winkelgalerij te ma
ken.
De plannen konden om financiële re
denen niet worden uitgevoerd-, maar
wanneer dat wel het geval geweest zou
zijn dan zou het Ooltgensplaatse beeld
er zo dacht dhr. van Dam waar
schijnlijk heel wat positiever hebben
uitgezien.
De raadsvoorzitter, de bespreking af
rondend stelde vast dat het rapport geen
andere betekenis heeft dan de gedachte
aan de wenselijkheden van het midden
standsapparaat levendig te houden. Er
komen n.a.v. het rapport gesprekken
met de ondernemersverenigingen op
gang in welke contacten getracht zal
worden aan de gedane aanbevelingen
wezenlijke aandacht te schenken. Thans
kon het rapport voor kennisgeving wor
den aangenomen.
MIDDELHARNIS
Beroepen: Ds. H. Ligtenberg ontving
een beroep van de Ger. Gemeente te
Borssele,
