jeugd hoekje Dr. ALLISSONBROODJE f 0,95 iS^S de griep die je serieus moet nemen Vriendelijic verzoeic KBaas J. KVIuider komt naar de Singelkeri( Volop wijting doorgedraaid Abonneert U op y^Eiianden-nieuws'^ De echte bakkers: JAN TROOST - Stellendam JAN ViSSEREN - Ooitgenspiaat BART WESDIJK - IVliddelharnis Bladz. 2 „EILANDEN-NIKUWS" Vrijdag 7 december 1979. INFLUENZA Als het weer winter wordt, begint het seizoen van de natte neuzen, de ver koudheden en „griepjes". Allmaal ziek ten, die in de luchtwegen beginnen en via de lucht worden overgebracht. Veel van die aandoeningen hebben niet veel om het lyf. Meestal blyft de „patiënt" gewoon doorlopen. Hij houdt zich een beetje rustig, gaat een keertje extra vroeg naar bed en het leed is weer gele den. Anders is het gesteld met de échte griep of „influenza". Wie een echte in- flenza heeft, ziet geen kans om overeind te blijven. Hij voelt zich in snel tempo erg ziek worden en kruipt onder de wol. Het ziek-zijn is begonnen. Influenza is geen „gewone" griep Volgens de laatste gegevens bestaan er zo'n honderdtal virussen (kleine or ganismen, die zich in onze lichaamscel len kunnen vermenigvuldigen) die het op onze ademhalingsorganen hebben voorzien. Geen van alle zijn ze bij lange na zo gevaarlijk als de echte influenza virussen. Influenza maakt niet alleen heel veel mensen tegelijkertijd ziek (men.noemt dit een epidemie); de ziekte is meestal ook veel ernstiger dan andere virusaandoeningen van de luchtwegen. Elk jaar sterven er mensen aan influen za en tijdens een grote epidemie worden in de hele wereld vele duizenden men sen het slachtoffer van influenza. Zo stierven tijdens de grote epidemie van 1918 - 1919 in de hele wereld meer dan 20 miljoen mensen aan de toen heer sende influenza (de „spaanse" griep). Het is opvallend, dat het vooral de oudere mensen zijn, die in de hoek zit ten waar de klappen vallen. Tijdens de epidemie van 1968 - 1969 was 90% van de mensen, die in Nederland aan influ enza (en zijn gevolgen) stierven, ouder dan 50 jaar. Ook mensen met een chronische ziek te van de ademhalingsorganen (astma, bronchitis), hart- en nieraandoeningen en suikerziekte kunnen het zwaar te verduren krijgen. Voor deze groepen brengt influenza extra gevaren met zich mee. Het ongrijpbare virus Pas de laatste tientallen jaren is men iets meer gaan begrijpen van het gril lige influenzavirus, dat zich heel anders gedraagt dan bijvoorbeeld het mazelen- virus. Wie eenmaal mazelen heeft gehad, heeft genoeg afweerstoffen tegen dit virus aangemaakt, om zijn hele leven tegen mazelen beschermd te zijn. Hoe komt het nu, dat een mens vele malen in zijn leven influenza kan krij gen? Daar is maar één verklaring voor: het influenzavirus verandert steeds van gedaante. Het afweersysteem dat een mens te gen een bepaald virus heeft opgebouwd, is daardoor niet meer werkzaam tegen het veranderde virus dat een jaar later plotseling kan opduiken. Tegen influenza bestaat geen geneesmiddel Bij influenza is het beste receptmet een onder de wol. Veel mensen nemen bij de eerste rillingen een koortswerend middel of een eenvoudige pijnstiller, die je bij de drogist kunt kopen. Anderen zweten bij het grocs, grote hoeveelhe den sinaasappels, extra vitamine C, middeltjes uit de reformwinkel of huis- middeltjes uit grootmoeders tijd. Veel kwaad zal het niet kunnen, maar echt helpen doet het ook niet. Geen van deze middelen kan maken, dat de ziekte ook maar één dag korter duurt. De patiënt wordt onverbiddelijk een aantal dagen aan zijn bed gekluisterd. Enals hij weer mag opstaan, voelt hij zich nog dagenlang zo slap als een vaat doek. Visuele controle aan de „oogstlijn" van eieren, waarin het virus is gekweekt. Influenzavirus. Vergroting 45.000 x. Zo jongelui, daar zijn we dan weer. De eerste brie ven en oplossingen zijn weer in de bus gevallen. Het heeft wel lang geduurd deze maand. Je kan het toch nog mer ken als er een week meer is. Het ziet er naar uit dat oom Ko een veer zal moeten laten van die „luistervink". De eerste inzenders(sters) hebben hem helemaal gepluimd. Maar we zul len de kat maar uit de boom kijken. Het zal wel heel wat voeten in de aarde hebben om het allemaal eerlijk uit te zoeken. Als het teveel wordt zal oom Ko iemand in de arm moeten nemen. Als we dan zo samen de handen ineen slaan, dan komt het misschien toch wel op z'n pootjes terecht. Vele handen ma ken immers licht werk! Men kan niet te voorzichtig zijn, want anders heb je de poppen aan het dansen. Oom Ko zou toch niet graag een bok schieten. Maar nu gaan we uit een ander vaatje tappen. We kunnen nog lang over koetjes en kalfjes praten, maar op de duur wor den het praatjes voor de vaak, en zou je je mond voorbij praten. Dus gaan we er een stokje voor steken. Er is nog meer werk aan de winkel. Het raadsel dat we nu eerst plaatsen werd een hele tijd geleden ingezonden door Andrea van Dijk uit Dirksland. Zo zien jullie maar weer, wat in het vat zit verzuurt niet. Het is erg eenvoudig. De beginlet ters vormen de beginregel van een vers dat jullie allemaal zelfs heel goed ken nen. DECEMBERRAADSEL 1 1. vrouw van Jakob 2. richter 3. vader van de profetes Anna 4. bijbelboek 5. bekend woord uit Prediker 6. andere naam voor Thomas 7. schoonvader van Ruth 8. engel die verscheen aan Zacharias 9. woonplaats van Gideon 10. in deze stad was een straat, genaamd De Rechte 11. vrouw van Ahasveros 12. zoon van Samuel 13. werd om zijn eigendom gestenigd 14. werd uit een raam geworpen 15. zoon van Noach 16. koning van het twee stammenrijk 17. akker des bloeds 18. broer van Jakob 19. vluchtte naar Zoar BRIEFWISSELING Ingrid Tuinenburg - Middelharnis. Dat is nog een gezellig avondje gewor den Ingrid. Die broodjes gingen er als koek in. Dat is ook te begrijpen, want zo vers krijg je ze niet ieaere dag. Dat kan ook niet! Fijn dat het zo goed gaat op school. Het soort visjes die je noemt kent oom Ko niet. Mijn „vissenkennis" is zeer beperkt. Werk ze hoor! „Tweelingen" - Yerseke. Een pracht gezicht is dat als die schepen de haven binnen komen. Vooral als het water zo hoog is en er van die lekkere hoge gol ven staan. Maar om er dan als „land- rot" op te zitten lijkt me nu niet be paald lekker. Er is dan wel stuurmans kunst vereist. Tegenwoordig zijn er wel veel die ook varen, maar je merkt zo dikwijls dat het geen echte schippers zijn. Het kan nu al lekker fris zijn op de fiets. Maar daar geven jullie natuurlijk niets om. Goed ingepakt en flink door trappen, dan voel je geen kou. Addy V. d. Velde - Yerseke. Dat was dan een goed geslaagde verkoping Addy! Daar gaat het tenslotte ook om hé. Je hebt ook nog gezongen in Arne- muiden? Dat zal wel mooi geweest zijn met zoveel koren. Hebben jullie nog een prijs in de wacht gesleept, of was dat er niet bij. De rol drop was natuur lijk om je keel te smeren? Wederzijds de groeten aan „je weet wel wie alle maal"! Anne v. d. Welle - Sommelsdijk. Oom Ko leest schuin,, moet ook wel schuin lezen omdat je schuin schrijft. Maar het gaat best hoor. Je bent ge weldig in het versieren Anne, ben je dat op elk terrein? Je brief was nu niet zo heel kort hoor, want er stond weer heel wat in. Jij ziet kans in een klein briefje heel veel te schrijven. Hartelijk dank voor het vele nieuws hoor! Ina Hoogesteger - 's Gravenpolder. Tandartsen! Daar zijn de meeste men sen bang van Ina! Maar ik niet hoor. Weleens geweest! Je hoeft toch niet zo heel ver te fietsen Ina. Je hebt het weer behoorlijk druk merk ik. Je huiswerk en dan nog wat bij verdienen. Je bent een aanpakker hoor. Flink zo! Annette Harinck - Goes. Met oom Ko gaat het gelukkig nog goed Annette, wel wat verkouden, maar zoals ik be merk ben ik niet alleen. Maar dat gaat weer over zullen we hopen. Een leuke vakantie gehad, maar het slot was niet zo leuk. Om een sleutelbeen te breken hoef je echt niet naar Duitsland hoor. Had in Goes ook wel mogelijk geweest. Gelukkig dat je nu je hand weer ge bruiken kan. Carolien Harinck - Goes. Jullie heb ben allebei keurig werk geleverd. Een tien voor schrijven en een tien voor de opstelling. Zo doorgaan! Een leuke va kantie hadden jullie Carolien. Jammer voor Annette dat het zo'n afloop had. Ben je zenuwachtig voor die test? Kan Mogen wij die abonnees, die wij een dezer dagen een herinne ringsnota stuurden inzake het a- bonnement, beleefd verzoeken de ze nog dit jaar te voldoen? Ons postrek. nr. is 167930; ons banknr. 34.20.01.108. Voor uw medewerking zeggen wij u hartelijk dank. EILANDEN-NIEUWS B.V. afd. abonnementen. best meevallen hoor. Hoe het zal gaan bij de nieuwe juffrouw; hoor ik nog wel! ALLEMAAL: Nu zijn de brieven van de vorige maand allemaal afgewerkt, maar de nieuwe zijn er ook reeds. Het zal een heel karwei worden, want jullie hebben er wel werk van gemaakt zo te zien. Volgende week zal het raadsel wel moeilijker zijn, dan kunnen jullie er alvast op rekenen. We laten hier nog een oud gedichtje volgen, daar kunnen jullie uit leren hoe het niet moet. Ik hoop dat jullie geen familie zijn van BUURaiANS JAN Buurmans Jan is nooit tevreden, En hij vindt het nergens goed. Mopp'ren doet hij zonder reden. Wat men zegt en wat men doet. 't Is op zijn gezicht te lezen, In zijn ogen zie je 't staan. Ja, zijn eens zo vriend'lijk wezen Werd zo geel gelijk saffraan. Langzaam heeft hij 't aangewend: Schaam u. Jantje, malle vent. Altijd wil hij ruzie maken, Twisten is zijn grootst vermaak; Moet hij slapen, hij wil waken; Moet hij waken, hij heeft vaak. Leren wij, dan wil hij spelen; Spelen wij, hij neemt een boek; Uren kan hij zich vervelen. Eenzaam pruilend in een hoek. Jan is overal bekend: Arme Jantje, malle vent! Is het zomer, 't is te broeiend; Is het winter, 't is te guur; Stook je hard, hij vindt het gloeiend; Stook je niet, hij kruipt bij 't vuur. 't Water is te nattig, zegt hij, 't Zand is al te droog, dat spreekt; En bij alles overlegt hij, Of er niet wat aan ontbreekt: 't Is toch waarlijk een ellend' Met die ontevreden vent! (ten Kate) Allen hartelijk gegroet van jullie OOM KO Het beroerde is, dat niet alleen de be kende huismiddelen het volledig laten afweten, ook de antibiotica, die zo goed werkzaam kunnen zijn tegen bakteriën, hebben geen vat op het influenzavirus. Een geneesmiddel tegen influenza moet nog worden uitgevonden. Vaccineren, het enige wat er opzit Influenza, de laatste grote infectie ziekte die in de westelijke wereld nog niet overwonnen is, kan maar op één manier worden aangepakt. En dat is, door tijdig in te enten. Zo'n vaccinatie moet jaarlijks worden herhaald, want er komen telkens weer nieuwe vormen van het influenzavirus in omloop, waar tegen de entstof van het voorafgaande jaar meestal geen of minder bescher ming biedt. Het vaccin moet dus elk jaar worden aangepast aan het influen zavirus dat op komst is. Om te zorgen dat de vaccins de juiste samenstelling hebben, heeft de Wereldgezondheidsor ganisatie een netwerk van peilstations opgericht. Zo gauw er ergens ter we reld, al is het in Binnen-Mongolië of Brazilië, een nieuw influenzavirus wordt gesignaleerd, wordt dit direct gerapporteerd. Dat moet vlug gebeuren, want moderne virussen houden geen halt bij zeeën en oceanen. Het lucht verkeer zorgt ervoor, dat ze zich in een mum van tijd over de hele wereld ver spreiden. Het nieuwe vaccin wordt elk jaar samengesteld op grond van de ad viezen van de Wereldgezondheidsorga nisatie. Men laat het virus zich vermeerderen in bebroede kippe-eieren. Daarna wordt het gedood, zodat het geen mensen meer ziek kan maken. Wanneer het vervol gens in een heel kleine hoeveelheid bij mensen wordt ingespoten, worden er in het lichaam afweerstoffen gevormd, die een goede bescherming geven tegen het virus wanneer het in ons land arri veert. Voorwaarde voor een goede bescher mende werking is, dat de inenting tij dig moet plaatsvinden, zodat het li chaam voldoende tijd heeft om afweer stoffen te vormen. Wie komt er voor een „griepprik" in aanmerking? Vanzelfsprekend beoordeelt de arts voor wie vaccinatie wenselijk of nood zakelijk is. Allereerst zijn dat de mensen, voor wie influenza extra gevaarlijk kan zijn. Dat zijn de patiënten m,et ziekten van de ademhalingsorganen, zoals astma en bronchitus. En verder de patiëten met hart- en nieraandoeningen. Zij kunnen een influenza er echt bij hebben. Uit vele statistieken is gebleken, dat juist bij deze groepen de meeste slachtoffers vallen. Verder wordt aangeraden om ook suikerziektepatiënten jaarlijks tegen in fluenza in te enten. Ze zijn gevoeliger voor infekties en lopen bij inflenza meer risico's dan gezonde mensen. In het algemeen geldt, dat mensen boven de 50 er verstandig aan doen zich tegen influenza te laten vaccineren. De risi co's zijn op latere leeftijd zo veel gro ter, dat het onverantwoord kan zijn om een afwachtende houding aan te nemen. Er is nog een groep, waarbij vaccina tie dringend gewenst is. Dat zijn mensen die last hebben van steenpuisten, ver oorzaakt door stafylokokken. Deze kun nen in longen en luchtwegen van een influenzapatiënt grote verwoestingen aanrichten. In al deze gevallen is het geen over bodige luxe om eens met uw huisarts te praten over een influenzaprik. Hetzelfde geldt eigenlijk voor alle mensen, die zich in verband met hun werk niet kunnen permitteren om één of meer weken achtereen ziek te zijn. Als u weet of vermoedt, dat u geen dag kunt worden gemist, is een vacci natie een verstandige maatregel. Bekijk nu samen met uw dokter, of een influenzaprik voor u nuttig of mis schien zelfs wel noodzakelijk is. Zo'n prik beschermt u niet tegen allerlei „griepjes" en „verkoudheden". Maar wel en zelfs in hoge mate tegen de gevaarlijke influenza, die ook in onze tijd nog veel slachtoffers kan eisen. Kerstconcert met samenzang. RIDDERKERK: Zaterdag 15 decem ber 's avonds om 8 uur is het traditio nele kerstconcert in de Singelkerk te Ridderkerk. Het grote drie-klaviers or gel zal dan worden bespeeld door de in ons land zeer geliefde organist Klaas Jan Mulder. De Ridderkerkse kerkvoogdij, die dit concert organiseert, prijst zich geluk kig dat zij juist voor deze avond zo'n door en door kerkorganist heeft aan kunnen trekken om de eigen gemeente en de ongetwijfeld zeer vele belangstel lenden op een hartverwarmende wijze in te leiden in het keirstgebeuren. Zij hoopt dan ook dat zeer velen deze avond vrij zullen maken en dat men met grote getalen naar de Singelkerk komt. Hoe veel te voller, des te gezelliger! Niet alle enals begeleider van de mas sale samenzang is Klaas Mulder een aanspreekbaar organist, maar ook in het uitvoeren van orgelsolo's. Zo speelt hij van Bach de temperamentvolle Fuga gigue en twee prachtige koraalvoorspe- len. Ook Jan Zwart staat op het program ma met kerstbewerkingen over „Er ruist langs de wolken", „De Herdertjes", en „Stille Nacht". Van Zwart's schoonzoon en leerling Willem Mudde speelt Klaas Jan Mulder de mooie variaties op het oude kerstlied „Er is een kindeke gebo ren op aard". Verder staat de bruisende Toccata in f-mineur van Grison en het prachtige Adeste Fidelis van Dupré op het programma. Tot slot wordt met z'n allen samen de Engelenzang gezongen. De kerk gaat om zeven uur open en de toegang is gratis. Komt allen!! f^'o/,,?»". Deze vraag- en antwoord-rubriek staat geheel ten dienste van de lezer die er kosteloos gebruik van kan maken. Uw vragen op velerlei gebied kimt u sturen aan: Redactie Eilanden-nieuws, postbus 8, Middelharnis, met in de linkerboven hoek „Vragen-rubriek" vermeld. De vragen worden door deskundigen be antwoord en zuUen binnen enkele we ken na de inzending compleet met antwoord in deze rubriek worden gepu bliceerd. WELKE BLOEM. Ik ga binnenkort trouwen. De dames hebben de mond vol over de bruids jurk en de bijbehorende japonnen en ik moet het bruidsboeket bestellen. Maar welke kleur corsages moet ik laten le veren? Antwoord: Informeer tevoren, welke bloemist ter plaatse wordt aanbevolen voor ,dit werk. Als u het bruidsboeket bij een goede bloemist bestelt, zal deze ook de corsages leveren voor de deel nemers aan de bruiloft en daarbij be hoort tevens een afzonderlijke bloem die u als bruidegom in uw eigen knoops gat behoort te steken. De corsages zijn veelal in de kleur(en) van het bruids boeket. De bruidegom draagt een witte bloem als zijn bruid in het wit gaat. Doet zij in een gekleurde japon de gro te stap, dan mag hij een bloem opste ken in de kleur van die bruidsjapon. De dames biedt men in de regel uiteen lopende kleuren corsages, aan, zodat zij een bloem kunnen uitkiezen die past bij hun toilet. Voor de moeders van bruid en bruidegom behoort de bloe mist extra opvallende corsages te ver zorgen die goed passen bij het bruids boeket en/of de japonnen van de hoofd personen. ZWARTE VLEKKEN Mijn kerstroos vertoont zwarte vlek ken. Wat te doen? Antwoord: Gezien het toegezonden blad heeft ze last van zwartebladvlek- kenziekte (Coniothyrium hellebori). Deze kwaal wordt door een schimmel veroorzaakt. U kunt deze bestrijden door bij een handelaar of kweker een gewoon schimmelbestrijdingsmiddel te halen. De wijting, een vis, van dezelfde fa milie als de schelvis en de kabeljauw is in Nederland nog steeds niet popu lair. Dat bleek de vorige week toen in diverse aanvoerhavens, in Nederland ve le kisten wijting van uitstekende kwa liteit vonden geen koper, iets wat ver wonderlijk is, nu er een stop voor de kabeljauwvangsten is afgekondigd, (al wordt die nog wel aangevoerd In Frankrijk wordt de wijting wel hoog gewaardeerd en het is te hopen dat er nog eens een tijd komt, dat men ook in Holland de wijting fijn weet te bereiden, zodat er een markt voor komt, nu zoveel andere vissoorten gecontin- genteerd zijn, of weg vallen omdat er niet op gevist wordt. De koolvis, (ook een prima vervanger voor de kabeljauw) die de laatste jaren in Nederland wel inburgerde, is niet te krijgen nu er in bepaalde noordelijke gedeelten van de Noordzee of de Atlan tische oceaan niet op gevist wordt al thans niet door Nederlandse schepen. Enkele van bekende reders uit Kat wijk en Vlaardingen zijn naar Zuid A- frika verkocht, terwijl zes schepen, die al lange tijd in de mottenballen lagen, (eveneens in Vlaardingen) niet meer in de visserij terug keren, met de casso's heeft de nieuwe eigenaar een andere bedoeling. MIJTVERVOER. Toen ik een hele grote zwarte kever met een vergrootglas bekeek, zag ik een hele tros kleintjes op zijn buik. Zijn dat de jongen, die hij meesleept? Antwoord: Neen. Waarschijnlijk hebt u eens nader kennis willen maken met de gewone mestkever (Geotrupus ster- corarius L. in het latijn). Die is ijzing wekkend sterk en kan wel honderd maal zijn eigen gewicht torsen. Wat u voor jongen aanzag, zijn nymfen (kleine vor men) van de kevermijt uit het geslacht Parasitus. Zij doen de mestkever niets, maar houden geregeld hun duim om hoog (bij wijze van spreken dan) en liften een eindje met hem mee. Een vorm van gratis openbaar vervoer dus. ANTENNE AARDEN? Ik ga buitenaf wonen. Is het dan vei liger om de televisie-antenne te aarden als het onweert? Antwoord: Toen de eerste radiotoes tellen in de twintiger jaren een buiten antenne kregen, monteerde men wel kleine omschakelaars, zodat bij onweer kon worden overgeschakeld op een dun aardleidinkje. Maar het aanraken bij blikseminslag is levensgevaarlijk en als de bliksem werkelijk een antennedraad treft, is zo'n dunne draad toch niet vol doende voor de geweldige ontlading. Hebt u een flinke mast op het dak, laat dan door een deskundig bedrijf een volwaardige bliksemafleider van vol doende diameter aanbrengen. Prutswerk is waardeloos. KUMQUATS. Ik kreeg een pot met een soort vruch tenjam. Er staat op het etiket „kum- quats". Weet u wat er dan in zit? Antwoord: Dat woordje „kum" is af komstig van het Chinese kam, dat goud betekend, en „quats" is ontstaan uit het Chinese woord kwat, waarmee een be paald soort sinaasappel wordt bedoeld. De Chinese kamk^wat is namelijk een goudkleurige citruswerk met gele tot oranjekleurige, sponsachtige schil. Het is geen sinaasappel zoals wij die kennen, maar een vrucht met enigszins zuur vruchtvlees, die in de regel wordt ge conserveerd of geglaceerd, resp. gekon fijt. In Australië kent men de vrucht on der de naam „desert lemon", dat bete kend woestijncitroen. Kumquats is de Amerikaanse schrijfwijze voor de Chi nese vruchten. Bevat het potje gelei, dan kunt u die als jam en als pudding- saus gebruiken. Zijn het geconserveer de en waarschijnlijk sterk gezoete vruch ten, dan kunt u ze eten bij pudding, vla of yoghurt, in fruitsalade en in bowl. REVIUS. U noemt Revius als de dichter van het bekende gedicht „De mens lijdt dikwijls 't meest door het lijden dat hij vreest". Kunt u mij ook aangeven waar ik het vinden kan? Antwoord: Wij schrijven niet „ge dicht", maar „puntdicht". Als u bij de gedichten van Jacobus Reefsen zoekt, zult u het dus niet vinden. U zult de bundels complete wer ken er op na moeten slaan. Deze zijn in onze grootste bibliotheken wel voor handen, maar niet alle hebben zijn werk volledig in hun bezit. Als u in uw woon plaats niet slaagt kunt het beste naar de Kon. Bibliotheek in Den Haag stappen, want die is niet zo ver van uw adres verwijderd. In enkele letterkundige na slagwerken wordt het puntdicht wel genoemd, maar er is geen nadere vind plaats aangeduid.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1979 | | pagina 6