Het gelied ais „liet
lianilwerl( van de cliristen"
De Fransche
koopmanszoon
Samenkomst te Dirksland uitgaande van
de Stichting „In de Rechte Straat''
iSl EUWS
uit de kerken
KORFBAL
Eerste verlies
voor DBGC
EO-Radio
in Dirksland
op vrijdagavond
7 december
Volleybal
INTERMEZZO
Bestuur PvdA
Middelharnis
1 jaar VOS-werk
in de gemeente
Goedereede
Bladz. 2
„Elt-ANDEN-NIEÜWS"
Dinsdag 4 december 1979.
Wie donderdagavond j.l. in het kerk
gebouw van de Neü, Herv. gemeente
teDirksland aanwezig was, heeft niet
weinig stof tot bezinning mee naar huis
m,ogen nemen. Op deze avond klonken
de klare klanken van het Woord Gods,
meermalen vertolkt in de stoere en
klassieke taal van de reformatoren
Luther en Calvijn. „We mochten", aldus
ds. Dekker in zijn slotwoord, „ons laven
aan de bron van de reformatie, die
overigens zelf niet anders wilde dan
terug te leiden tot de enige Bron, de
Heilige Schrift",
Deze bijeenkomst was in eerste in
stantie belegd voor het geven van meer
dere bekendheid aan het werk van de
Stichting „In de Rechte Straat". Als
spreker was uitgenodigd ds. A. de
Reuver te Capelle a/d IJssel; het thema
van zijn referaat was „het gebed". De
plaatselijke predikanten ds. M. van der
Linden en ds. D. Dekker verzorgden
resp. de opening en de sluiting.
Ds. Van der Linden stond stil bij
Handelingen 9. Na de verschijning van
Christus aan hem, moest Saulus
hoewel blind zijn weg naar Damascus
vervolgen en naar de straat, genaamd
„de Rechte" gaan. Toen enkele dagen
later Ananias van Godswege tot hem ge
zonden werd want zie, hij bidt!"),
legde deze hem de handen op en zei:
„Saul, broeder, de Heere heeft mij ge
zonden, opdat gij weder ziende en met
de Heilige Geest vervuld zoudt worden".
Ds. wees erop, dat de stichting aan
deze geschiedenis niet alleen haar naam
maar tevens haar opdracht en bezie
ling ontleent. Zij wil mensen, die zich
nog bevinden op de weg naar Damas
cus of die reeds in de Rechte Straat
zijn beland, vertellen wat de inhoud is
van Gods vrije genade in Christus. De
stichting werkt met name onder de
rooms-katholieken.
Paulus meende, aldus ds., dat hij op
grond van de volbrenging van de wet
door God als een rechtvaardige zou
worden beschouwd. Zo leert ook de
rooms-katholieke kerk, dat de mens
door zijn goede werken het eeuwige
leven verdient. De stichting IRS mag
de rooms-katholieke medemens dezelfde
boodschap brengen, die Ananias en la
ter Paulus zelf met zoveel kracht heeft
verkondigd: „Uit genade zijt gij zalig
geworden, door het geloof; en dat niet
mt u, het is Gods gave; niet uit de
werken, opdat niemand roeme".
Wie zelf mag leven uit Gods genade,
wordt ook uitdeler van de menigerlei
genade Gods. Het wereldwijde werk
van deze stichting verdient dan ook on
ze aandacht, voorbede en financiële
hulp, aldus ds. Van der Linden.
Ds. A. de Reuver sprak zoals ge
zegd over „het gebed". Met name
gaf de spreker weer hoe de reformator
Calvijn het schriftgetuigenis aangaan
de dit onderwerp heeft verstaan en
doorgegeven. Ds. deed dit aan de hand
van een viertal aspecten; hij belichtte
achtereenvolgens de ootmoedigheid, de
vrijmoedigheid, de lankmoedigheid en
de grootmoedigheid van het gebed, door
Luther „het handwerk van de christen"
genoemd.
Het eerste facet, de ootmoedigheid,
noemde spreker het meest in het oog
lopende kenmerk van het gebed. Laat
ons bedenken, zo benadrukte ds., dat
het gebed een gunst en geen kunst is,
een gave van en niet. een gave aan
God. Het gebed is geen aktie van onze
zijde, maar een reaktie op Gods hande
len. Dit stemt tot ootmoed. Ds. verze
kerde: niet de nood leert bidden, maar
de nodiging van Godswege, het gebod
en de genade Gods. Overigens, de Heere
kan wel de nood in het leven gebruiken
om ons het bidden te leren.
Met Calvijn noemde ds. de grond
van de ootmoed dit wonder: God wil
gebeden zijn door mensen die menen
God wel te kunnen missen en dien
God wel missen kan! Deze belijdenis
brengt tot het afstand doen van eigen
roem en waan van waardigheid; deze
erkentenis doet verwonderd staan over
de heerlijkheid van Zijn genade, en
geeft God de eer.
De vrijmoedigheid van het gebed was
het tweede kenmerk dat ds. De Reuver
aansneed. Wij schieten de pijlen van het
gebed niet in de lucht, maar in de
hemel. Als grond van deze vrijmoedig
heid wees ds. op de beloften Gods, of
wel de prediking van het evangelie.
Daarin maakt God ons Zijn goedertie
renheid bekend, en stelt Hij Zijn wel
willendheid ons vertrouwelijk voor
ogen. In de verkondiging der beloften
gaat de deur tot Hem open, niet voor
weinigen, maar voor allen. Gelukzalig
zijn we, als we deze beloften omhelzen.
Dit geloof, dat zich werpt op Gods
ontferming in Christus, is de grond van
het gebed; het is eveneens de dochter
van het gebed, want het gebed doet het
geloof wassen en toenemen. Ds. bena
drukte, dat het echte gebed wordt be
zield door de vaste hoop op verhoring.
Ja, aldus Calvijn, God raakt zelfs ver
bitterd als deze zekerheid ontbreekt.
Vóórdat de mens in waarheid gelooft
dat God zijn Vader is, zal er geen onge
veinsd gebed uit zijn mond komen.
Met nadnik wees spreker erop, dat
de verhoring van het gebed niet is ge
baseerd op onze gebedsgaven, maar op
de Christus der Schriften, de Gave van
de Vader. Christus de Middelaar stelt
ons de toegang tot de Vader open.
Daarom wil God onze Vader zijn, omdat
Christus onze Broeder wil zijn, zo ci
teerde ds. Calvijn.
Het gebed is de oefening, de exercitie,
voor de strijd en beproeving in het ge
loofsleven. De lankmoedigheid en vol
hardendheid is dan ook een wezenlijk
kenmerk van het gebed.
Zij wordt wel eens getypeerd als de
ademtocht van de ziel. Inderdaad, meen
de ds., maar meer de felle ademstoot
van de bestredene en strijdende, dan
de rustige ademhaling van de slapende.
Al is het echter dat de adem van de
gelovige dikwerf als het ware wordt
afgesneden, hij volhardt in het zuchten
tot Zijn God. Want de basis van het
gebed is niet het gevoel, maar het ge
loof! Als het gevoel ons zegt dat God
afwezig is, dan is het geloof er noch
tans van verzekerd dat Hij nabij is.
Het geloof houdt God voor een be
trouwbaar Man. Het gebed in deze ge
loof sworsteling is: tot niets meer in
staat te zijn dan het oog te slaan op
deze getrouwe God en tot Hem te
vluchten.
Als vierde kenmerk: de grootmoedig
heid, d.i. de onbaatzuchtigheid van het
gebed. Ds. legde zijn hoorders de vraag
voor: wanneer bidden wij? Alleen als
we ons in een noodsituatie bevinden?
Een dergelijke gewoonte verraadt een
zelfzuchtige gezindheid. Ons bidden
dient dagelijks en in alles te geschie
den.
De eenswillendheid met God is de
monding waarin ieder op God gericht
gebed uitloopt, aldus Calvijn. Het hoog
ste doel van ons vragen zij, dat er eens
gezindheid met Hem mag zijn; dan zal
de Heere Zich op verrassende wijze een
verhorend God betonen. Ja, dan is de
eenswillenheid zelf de verhoring. Na
volging van Christus is ook in dezen
het gebod. Hij offerde Zijn wil op aan
die van de Vader. Deze Geest zij in
allen die Hem liefhebben. Afstand doen
van de eigen wil gaat tegen ons bege
ren in; het is echter de weg waarin de
Heere verhoring geeft, zo getuigde ds.
Tot slot: alle gebeden dienen ver
mengd te zijn met de lofzegging van
Gods Naam. Hiertoe is ook alle reden.
Niemand behoeft bang te zijn dat hij
te groot zou denken of spreken van
God. Zovele en zo grote wonderen zien
we van onze God dat het ons nooit
ontbreekt aan stof tot lof!, zo besloot
ds. De Reuver zijn indringend en gela
den woord (dat publikatie in extenso
zeker waard is).
Het slotwoord van ds. Dekker be
stond uit een korte meditatie over het
thema „Te paard of te voet", zulks
n.a.v. Prediker 10 7.
Ds. constateerde dat de dagen van
de Prediker overeen komen met de
onze. Ook onze maatschappij wordt ge
kenmerkt door het feit dat knechten
te paard en vorsten te voet gaan.
Vorsten worden van de troon gestoten
en dwazen hebben het voor het zeg
gen.
Laten we het echter niet te ver zoe
ken, zo waarschuwde ds. Het heersen
zit ook ons in het bloed. Daar komen
we achter als we Hem gaan zien, het
eeuwige Woord dat vlees werd, de
Vorst der aard die knecht werd. Als
de Heilige Geest oog geeft voor Hem,
dan krijgen we hoogtevrees, dan vallen
we uit het zadel van onze trotsheid en
braafheid, Hem te voet. Deze val is
echter ongedacht heilzaam, zo betuigde
ds. Wie voor deze Vorst neerbuigt, zal
niet vertrapt of vernederd worden,
maar zal van Hem Zijn wegen leren.
Ja, die zal Zijn wegen gaan; achter
Hem aan, Zijn kruis dragend.
Wie zich voor Hem vernedert, zal ver
hoogd worden. Dezulken worden tot
koningen en priesters gemaakt, en zij
zullen als koningen heersen in alle eeu
wigheid. Dat is het uitzicht, zo ver
klaarde ds., maar zolang ze nog op de
aarde zijn, houdt de Heere ze laag bij
de grond. Dikwijls dreigen ze zelfs ver
treden te worden door de machtige
paarden van deze wereld. Maar Chris
tus richt ze op en helpt ze voort.
Zalig wie in de voetstappen van deze
Vorst, die knecht werd, als knechten
te voet gaan!, aldus ds. Dekker.
Op deze avond waarvan dit ver
slag noodgedwongen tekort doet aan de
rijke inhoud verleende het zangkoor
Sursum Corda o.l.v. de heer Jaap Zuid
geest haar zeer gewaardeerde mede
werking. Op fraaie en uitdrukkings
volle wijze vertolkte het koor de ten
gehore gebrachte liederen. Ook de or
ganist, de heer Krijn Kieviet, droeg
door zijn inspirerend spel bij tot het
welslagen van deze bijeenkomst.
De baten van collecte en boekenver
koop kwamen ten goede aan het werk
van de Stichting „In de Rechte Straat".
NED. HERV. KERK
Beroepen te: Zetten en Kamerik M.
v.d. Akker te Rijssen.
Bedankt voor: Moerkapelle J. den
Hoed te Sliedrecht; Papendrecht W.
Verboom te Waddinxveen; Groenekan
G. de Knegt te Bameveld.
Rijnsburg: Na bevestiging door zijn
broer Ds. A. Romein uit Ede met 1 Co-
rinthe 3:9, deed Ds. A. Romein, gekomen
van Hardinxveld, Intrede met Lukas
13:8a.
Jubileum: Ds. W. Glashouwer, bij
stand in het pastoraat te 't Goy (gem.
Hoeten) staat 40 jaar in het ambt. Eni
ge jaren geleden werd hem emeritaat
verleend i.v.m. zijn zeer slechte ge
zichtsvermogen. Hij is thans 66 jaar en
werd in 1939 predikant te Muiderberg.
Verder diende hij de gemeenten van Nij
verdal; Vlaardingen; Amsterdam en
Driebergen, waar hem in 1971 emeritaat
werd verleend. Hij verwierf vooral gro
te bekendheid door zijn voorzitterschap
van de Evangelische Omroep, waarvan
hij sinds de oprichting deze functie be
kleedt.
Ook Ds. W. L. Tukker em. pred. te Ar-
nemuiden, waar hij nog hulpdiensten
verricht, staat 40 jaar in het ambt. Hij
diende de gemeenten: Hei en Boeicoop;
Elburg; Bleskensgraaf; Delft; Katwijk;
Zwolle en Groor Ammers, waar hem in
1974 emeritaat werd verleend. Daarna
was hij bijstand in het pastoraat te Sir-
jansland en Wassenaar en sinds kort te
Amemuiden. Ds. Tukker heeft ook ver
schillende jaren het voorzitterschap van
de Geref. Bond bekleed. Hij was daarin
opvolger van wijlen Ds. G. Boer en werd
I opgevolgd door Ds. L. J. Geluk te Zwol
le.
Ds. T. H. Oostenburg em. pred te Rid
derkerk is 45 jaar predikant. Hij werd
dat in 1934 te Gouderak en diende ver
der de gemeenten 's Grevelduin-Capel-
le; Groot Ammers; Vlaardingen; en
Bussum. Hier trad hij in 1963 uit het
ambt, om in 1966 weer predikant te
worden te Rijnsaterwoude, na eerst nog
hulpdiensten verricht te hebben te Rot
terdam. In 1975 ging hij met emeritaat.
GEREF. KERKEN
Beroepen te: Almelo (als miss. pred.
P. ter Veen te Beesterswaag; Zeist H.
Bonestroo te Hoorn; Workum (als miss.
pred.) J. Dijkstra te Bennebroek; Neder-
horst den Berg kand. A. Koetsier aldaar;
Berkel P. Moet te Bruinisse; Beesters
waag J. Meyer te Erica.
Aangenomen naar: Nederhorst den
Berg kand. A. Koetsier aldaar; Bergum
H. de Mooy te Buitenpost; Meppel J.
Arensman te Kamperland.
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen te: Deventer; Beverwijk
en Broek op Langedijk kand. F. Folkerts
te Kampen; IJsselmuiden H. Bouwkamp
te Gramsbergen.
Aangenomen naar: Burlington (C)
W. Pouwelse te Bergentheim.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te: Utrecht-N H. Klomp
te Zwaagwesteinde.
Bedankt voor: Bussum H. Klomp te
Zwaagwesteinde.
Ds. J. W. Maris: te Hilversum-C
slaagde aan de Vrije Universiteit te Am
sterdam voor het doctoraal examen
theologie.
Eindhoven: Wegens vertrek naar
In een slechte wedstrijd heeft DBGC
met 5-8 verloren van HKC 3.
Good-Luck was op bezoek bij S.K.V.
en wisten een verdiende 8-2 over
winning te behalen.
HKC 3 - DBGC 1. Binnen enkele
minuten keek DBGC tegen een 3-0
achterstand aan; het was Anton van
Kouteren die 3-1 inschoot, waarna
HKC weer uitliep tot 5 - 1. De rust ging
in bij een 5-3 stand. Na de rust een-
zlefde spelbeeld, wat uiteindelijk een
8-5 nederlaag inhield,
SKV 1 - Good-Luck 1. In een tem-
poloze wedstrijd heeft Good-Luck op
gemakkelijke wijze afstand genomen
van SKV. Zij wonnen met 2-8.
Zaterdag a.s. speelt Good-Luck thms
tegen Vlos 2, beide ploegen hebben nog
geen verliespunten, toch moet de rou
tine van Good-Luck doorslaggevend
kiuinen zijn voor de overwinning.
POORTVLIET
Groene Kruis: In 't Ouwe Raed'uus
werd een ledenvergadering gehouden
door de vereniging Groene Kruis Tho-
len en St. Philipsland. De jaarversla
gen werden goedgekeurd. De contribu
tie blijft gehandhaafd op 40,—. De
bestuursleden A. C. Bruere en C. van
Dijke werden bij acclamatie herkozen.
De vice-voorzitter M. C. Noorthoek deel
de mede dat per 1 januari de financie
ring via de A.W.B.Z. gaat lopen maar
de vereniging moet wel een vast bedrag
aan de A.W.B.Z. afdragen en blijft een
vereniging met eigen leden. Dokter
J. M. van Daal hield hierna een lezing
over hart- en vaatziekten.
Tryfena: Op 6 december hoopt de
vrouwenvereniging Tryfena van de Ger.
Gemeente in de zaal achter de kerk
haar jaarvergadering te houden.
OogstcoUecten: De oogstcollecte in
de Hervormde Kerk heeft zondag ruim
9000,— opgebracht.
De oogstcollecte in de Ger. Gemeente
bracht eveneens ongeveer 9000,— op.
Vrijdagavond 7 december a.s. hoopt
de Evangelische Omroep in Dirksland
te komen om radio-opnamen te maken
voor het programma „Laat ons de rust
dag wijden". Deze opnamen zullen wor
den gemaakt in de Hervormde Kerk
aan de Ring. De aanvang is 20.00 uur.
Alle belangstellenden zijn van harte
welkom en de toegang is vrij.
Sprekers op deze EO-avond zullen
zijn: Ds. M. v. d. Linden en Ds. D.
Dekker, beiden uit Dirksland. Daarnaast
zal ook veel aandacht besteed worden
aan koor- en samenzang. Muzikale me
dewerking wordt verleend door het Chr
Herkingen, de Chr. Gemengde Zang
vereniging „Hart en Stem" te Ouddorp,
het Christelijk Gemengd Koor „Soli
Deo Gloria" te Stellendam, Frans van
Tilburg, orgel en Jan van den Driest,
dirigent bij koor- en samenzang.
De lAitzending van deze radio-opna
men zal plaats vinden op zaterdagavond
15 december a.s. om 21.45 uur via Hil
versum 2.
Carambeï (Brazilië) nam Ds. H. Last
afscheid van deze kerk met Matth. 5:13
tot 16.
Jubilea: Ds. J. Tijmes em. pred. te
Amersfoort is 50 jaar predikant. Hij is
thans 78 jaar en begon zijn ambtelijke
loopbaan als Gereformeerd predikant in
1929 te Westerlee. Vandaar vertrok hij
naar Nunspeet, waar hij in 1936 over
ging naar de Chr. Geref. Kerken. In
1960 vertrok hij naar Doesburg, om daar
in 1970 emeritaat te krijgen.
Ds. D. Coppoolse te Middelburg staat 25
jaar in het ambt. Hij werd geboren in
1920 en deed in 1949 zijn intrede te
Kronhorn; in 1958 vertrok hij naar Hen
gelo en in 1963 naar Den Helder. Dit
jaar verbond hij zich als geestelijk ver
zorger aan het verpleeghuis te Koude-
kerke.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te: Hilversum J. Mol te
Rijssen; Middelburg en Westzaan J.
Kleppe te Woerden; Goudswaard D.
Rietdijk te Vlaardingen.
Bedankt voor: Scherpenzeel M.
Mondria te Waardenburg; Randburg (Z.
Afrika) C. v.d. Poel te Yerseke; Capelle
a/d IJssel J. Mol te Rijssen.
Ridderkerk: Wegens vertrek naar
Veenendaal nam Ds. J. Mijnders af
scheid van deze gemeente met 2 Cor.
13:13.
Heren: Flits - Intermezzo 0-3
De heren 1 van Intermezzo hebben in
Papendrecht een tamelijk gemalücelij-
ke overwinning behaald. Een moeilijke
opslag, een goed blok en een snelle
aanval waren de wapens waarmee In
termezzo de tegenstander met succes
bestreed. Alleen de 2e set bood span
ning, toen Intermezzo met 9-11 achter
kwam te staan. Op tijd werd deze ach
terstand ongedaan gemaakt. De setstan
den waren 15 - 5, 15 - 12 en 15 - 10 voor
Intermezzo, dat door deze 3-0 zege
drie punten rijker werd en met 12 pun
ten uit acht wedstrijden een degelijke
middenmootpositie inneemt.. Zaterdag
komt Sliedrecht Sport, de nummer twee
in de promotieklasse op bezoek in de
Olympiahal.
Heren: Bernisse 2 - Intermezzo 4 0-3
Intermezzo 4 doet het nog steeds goed
in de 4e klasse E. In HeenvUet werd
vrijdagavond met 3-0 gewonnen van
Bernisse 2. Twee sets waren met duide
lijk verschil voor Intermezzo, de Ie en
2e met resp. setwinst van 15 - 6 en 15
- 9. In de 3e set kampte de blauw-witte
ploeg met een inzinking. Ook hier kwam
de winst, 15 - 12 bij Intermezzo. Na 8
wedstrijden heeft de ploeg nu 12 pun
ten, goed voor een plaats in de vijf
ploegen sterke kopgroep, waar het ver
schil tussen nummer een en nummer
vijf slechts twee punten bedraagt.
Dames: Spivo A3 - Intermezzo Al 1-3
Een chaotisch beginnend Al had te
gen een stug volhoudend Spivo lange
tijd weinig in te brengen. Pas bij 10 -
14 werden de rollen omgedraaid en met
16 - 14 werd de Ie set gewonnen. De
tweede set verliep rustig met een goede
pass en enige goed uitgespeelde aan
vallen en leverde 15-8 setwinst op.
De 3e set was voor Spivo 3 dat profi
teerde van vele slordigheden van In
termezzo-zijde. In de 4e set maakte
Intermezzo de goede klassering in de 2e
klasse C waar door met 15 - 11 te
winnen. Eindstand 3-1.
Heren A-jeugd.
Jongens Al leed bij een van de top-
ploegen uit de topldasse junioren,
Schovocomca 2 een 3-1 nederlaag. De
eerste twee sets waren met 15 - 5 en
15-7 duidelijk voor de thuisploeg.
Daarna kwam Intermezzo goed terug
met 15 - 12 winst. Een goede start in de
4e set leidde niet tot resultaat. Met
15-10 won Schovocomca deze. Jongens
A2 won in Schiedam met 3-0 van
Both en Partners. Het was een gelijk-
opgaande strijd met setstanden 15 - 10,
15 - 13 en 15 - 11 voor Intermezzo.
Jongens A3 tenslotte was vrijdagavond
op bezoek bij Data Center. Na twee
spannende sets van 15-11 was de stand
1-1 daarna was het gedaan met A3
dat de moed te snel opgaf, 15 - 4 en
15-5 verlies.
Overige uitslagen
Spivo 2 - Heren 2 2-2
Spivo 3 - Heren 3 3-1
Spivo 2 - Dames 2 3-1
VC Goeree 3 - Dames 4 2-2
V/Quick - Jongens B2 3-0
Kangoeroes - Meisjes BI 2-2
Data C 2 - Meisjes Cl 1-3
Op de jaarvergadering van de afde
ling Middelharnis van de Partij van de
Arbeid die op 28 november j.l. werd
gehouden, is een nieuw bestuur gekozen
dat als volgt is samengesteld:
Voorzitter: Job Springvloet-Dubbeld,
Middelharnis.
SecretarisJan Vijf huizen, Middelharnis
Penningmeester: Huib van der Veer,
Sommelsdijk.
Leden: Noor Damen-de Koning, Mid
delharnis; Rietje Mouw-Koole, Nieu
we Tonge; Dini Slooter-van Vliet,
Middelharnis; Willem Hooyman, Nieu
we Tonge; Joep Luyckx, Sommels
dijk; Johan Ouwerkerk, Middelhar
nis.
ST. MAARTENSDUK
Waterschap Tholen: Op de in Scher-
penisse gehouden vergadering van het
Waterschap Tholen werd met 20 tegen
15 stemmen een pensioenregeling voor
leden van het dagelijks bestuur vastge
steld. De vergadering ging accoord met
de begroting 1980; de verhoging van het
geschot met 4,— per ha. en die van de
zuiveringsheffing met 2,— per zuive-
ringseenheid.
Benoeming: Als vertegenwoordiger
van de Zeeuwse Culturele Raad in de
stuurgroep Coördinatie Welzijnsplan
ning in de provincie Zeeland is door de
Stichting Zeeland voorgesteld de heer
J. de Bres te St. Maartensdijk.
In het Groene Kruisgebouw van Stel
lendam is dit jaar van april tot juli de
eerste VOS-cursus gehouden. Voor de
cursus hebben we Stellendam gekozen,
omdat de meeste deelnemende vrou
wen daar vandaan kwamen.
De eerste VOS-cursus was erg ge
slaagd. Met 3 begeleidsters en 14 vrou
wen hebben we gewerkt met de volgen
de onderwerpen: vrouwenbeweging,
rolpatronen, werk en ontspanning, geld,
besteding, reklame, gezondheidszorg,
literatuur voor en over vrouwen, moge
lijkheden voor scholing en vorming.
Door onze ervaringen uit te wisselen
kregen we een ruimere kijk op dit soort
zaken en daar hebben we veel van
geleerd. Een aantal van ons vond daarna
mogelijkheden om zich actief met iets
bezig te gaan houden, waarin ze ple
zier hadden gekregen door de VOS-
cursus. Ongeveer de helft is doorge
gaan met de vervolg-VOS-cursus, die op
het moment nog bezig is en in totaal
6 avonden duurt.
In de vervolg-VOS-cursios gaan we
op bepaalde onderwerpen nog wat die
per in en er zijn ook nieuwe onderwer
pen bij gekomen, zoals poUtiek en maat
schappijleer. Allemaal dingen, waaraan
vroeger op school geen aandacht werd
besteed, maar waar we üi ons dagelijks
leven wel mee te maken hebben.
Door de cursus hebben we er ook een
nieuw lid voor onze werkgroep bij ge
kregen. Daar zijn we erg blij mee,
want er moeten buiten de cursus om
een aantal zaken geregeld worden, zo
als voorlichting, werving, subsidieaan
vragen, achtergrondinformatie voor de
cursus en contacten met andere VOS-
groepen om ervaringen uit te wisselen.
We hebben een plan gemaakt voor het
seizoen 79/80 en willen ongeveer in
maart 1980 weer met een nieuwe VOS-
cursus beginnen.
Net als de vorige keer houden we
er dan weer rekening mee, waar de
meeste vrouwen uit de gemeente Goe
dereede vandaan komen. Pas als we dat
weten, kijken we of de cursus gehouden
wordt in Goederede, Ouddorp of Stel
lendam. Hetzelfde doen we met de
avond(?). Daarbij kijken we ook wat
iedereen het beste uitkomt.
Hebt U belangstelling voor de nieuwe
VOS-cursus of voor de werkgroepen, of
wilt U er zomaar iets meer van weten,
neem dan even contact op met: Fransje
Groensmit, Voorstr. 60 in Stellendam.
Tel. 01879 - 2231.
THOLEN
Heropening Groene Kruisgebouw:
Burgemeester C. Baerends heeft door
het wegtrekken van een Groene Kruis-
vlag het verbouwde wijkgebouw aan
de Molenvlietstraat officieel heropend.
Hij wees erop, dat Tholen het grote
voorrecht had al voor de oorlog over een
wijkgebouw te kunnen beschikken. In
de loop der jaren bleek het gebouw niet
meer te voldoen. Het bestuur besloot
toen over te gaan tot verbouwing. Ar
chitectenbureau Tom Moerland uit St.
Maartensdijk maakte hiervoor een plan.
Burgemeester Baerends besprak nog e-
ven de financiering van het Kruiswerk,
die gaat voortaan lopen via de A.W.B.Z.
inplaats van de gemeentelijke subsidies.
Vervolgens werd het woord gevoerd
door de heer J, D. de Kam, provinciaal
voorzitter, de vice-voorzitter M. C.
Noorthoek van de afd. Tholen/Sint-Phi-
lipsland; architect Th. W. Moerland, aan
nemer Pijnen, zuster Krijger en hoofd
verpleegkundige zuster Van der Hoeven.
ST. MAARTENSDIJK
Dijkversterkingen: De versterkin
genvan de zeedijken van het eiland
Tholen en van St. Philipsland zijn nu
zover gevorderd, dat het dijkvak Ra-
zernijpolder- van Steelandpolder is op
geleverd. De dijkvakken Van Steeland
polder- Goushoek en Stavenissepolders
voor de helft zijn uitgevoerd. De water
kering van St. Annaland tot de Krab-
benkreek is gereed. De totale lengte van
de dijken die in 1979 zijn versterkt be
draagt 13,4 kilometer.
Voor 1980 wordt nog aanbesteed de
waterkering Stavenisse - Suzannapol-
der en de waterkering aan de noord
kant van St. Philipsland benevens ver
betering haven St. Philipsland, wat
neerkomt op ongeveer 20 kilometer zee
wering te verbeteren.
Het Waterschap Tholen kwam don
derdag bijeen in Holland Huis en be
sprak voorts ook de waterbeheersing en
de waterzuivering. Het waterschap wil
in 1^80 de rioolwaterzuiveringsinstal
latie te St. Maartensdijk uitbreiden en
aanleg van een persleiding van Scher-
penisse naar St. Maartensdijk.
VERVOLGVERHAAL
door Joh's Staal
I
DE KOOPMAN VAN NANTES
Het was een der laatste dagen van
September. Men kon zien, dat de dagen
begonnen te korten. Mocht het op de
avond van die Septemberdag nog vrij
licht daar buiten geweest zijn, op het
kantoor van de heer Hanapier (spreek
uit: Ha-nap-jee) begon het al aardig
te donkeren.
Het kantoor had trouwens al het licht
wel nodig, dat door de sombere ramen
naar binnen viel. Die ramen toch zagen
uit op een binnenplaats en het toch al
niet overvloedige licht werd nog de toe
gang betwist door een reusachtige kas
tanjeboom, die zich op die binnenplaats
bevond.
De bedienden sloegen dan ook hun
boeken dicht, want het was geen ge
woonte in deze maand reeds kunstlicht
aan te steken op het kantoor. Was men
een maand verder, ja, dan ging het niet
meer om het werk bij daglicht af te
doen. Dan werden grote kaarsen op de
kandelaars gezet en iedere kantoorklerk
kweet zich van zijn plicht bij het licht
van zijn kaars.
Nu evenwel rekenden zij hun dag
taak op het kantoor voor geëindigd. Zij
sloegen de boeken dicht, legden de gan-
zepennen neer, trokken hun oude kan-
toorjassen uit en hun andere jassen, die
aan de kapstok hingen, weer aan. Met
een beleefde buiging en een kort: „bon
jour monsieur (goede avond, meneer)
namen zij afscheid en verheten haastig
het kantoor.
Toen de bedienden vertrokken waren
en de heer Hanapier alleen overgeble
venwas, haalde hij uit een lade een brief
te voorschijn, die hij wilde lezen. Daar
voor was het evenwel te donker gewor
den. Hij nam daarom een kandelaar,
waarop een kaars stond, die hij aanstak
en bij het licht der kaars wijdde hij al
zijn aandacht aan de inhoud van de
brief.
Een ogenblik kwam er een trek van
vergenoegdheid over z'n gelaat, want
hij bemerkte, dat de brief een aanzien
lijke order voor hem Inhield, maar toch
was ook enige wrevel in de uitdrukking
van zijn gelaat te miskennen.
Het laatste was niet te verwonderen,
want de brief, die uit Rotterdam kwam,
was helemaal in 't Hollands geschreven
en hoewel de koopman door veel jarige
handelsbetrekkingen met Holland niet
geheel onbekend was met die taal, toch
had hij ze niet grondig geleerd en tel
kens stuitte hij nog weer op moeilijkhe
den. Nu kon hij de brief wel laten ver
talen door een zijner bedienden, maar
hij was niet graag afhankelijk van een
ander en het stemde hem altoos min of
meer onplezierig.
De correspondentie werd dan ook
voor het merendeel in 't Frans gevoerd,
waarmee onze hahdelslui wel bekend
waren, maar af en toe bleek het toch
ook, dat het een voordeel was, als men
met de taal bekend was van het land,
waarmee men in handelsbetrekking
stond.
Toen de heer Hanapier de brief weer
weggeborgen had, zei hij tot zichzelf:
„Daar zal Jacques later geen last van
hebben. Hij gaat naar Holland om de
taal en de handel te leren. De lui mogen
daar dan ook aartsketters zijn, goede
handelslui zijn het en degelijke mensen
voor de zaken.
Jacques is nu dertien jaar oud en ik
wil er nu geen gras over laten groeien.
Van avond spreek er met m'n vrouw
over en als Pater Ambrosius komt, zal
ik het hem ook zeggen. Maar hij moet
maar niet trachten me van m'n voor
nemens af te brengen. Trouwens, als er
een is, die aan de ketters gewaagd is,
dan is het toch Jacques wel. Zou er wel
één jongen van zijn leeftijd zijn, die zo
trouw naar de Mis gaat, zo devotelijk
zijn Vader-ons en zijn Ave-Maria bidt
als Jacques?
Neen, voor hem ben ik niet bang.
Maar kom, laat ik het kantoor nu maar
sluiten, morgen komt er weer een dag."
Dit zeggende, blies hij de kaars uit,
haalde een sleutel uit de zak en begaf
zich naar de deur. Toen hij het kantoor
gesloten had, liep hij over een smal
grintpaadje en stond weldra op de stoep
voor een deftig herenhuis.
Terwijl hij zijn huis binnengaat, wil
len we van hem en zijn gezin enkele bij
zonderheden mededelen.
De heer Hanapier woonde in Nantes,
een stad in Frankrijk, aan de rivier de
Loire gelegen. Daar had zijn voorge
slacht van ouder tot ouder gewoond en
velen van hen hadden, evenals hij, tot
de koopmansstand behoord.
Nantes is in de geschiedenis bekend
geworden door het edict, dat Hendrik
IV in 1598 had uitgevaardigd en dat de
Protestanten vrijheid van godsdienst
gaf.
Maar nu was men in het jaar 1698 en
er was veel veranderd sedert de veels
zins gelukkige regering van Hendrik
IV. Lodewijk XIV, zijn kleinzoon, had
eerst de Protestanten door zijn wrede
dragonades en andere harde maatrege
len het leven bijna onmogelijk gemaakt
en in 1685 had hij officieel het edict van
Nantes opgeheven.
Nu was er geen vrijheid meer voor de
gelovige Protestant. Ouders zagen zich
hun kinderen ontroven en moesten ver
nemen, dat deze naar kloosters werden
gebracht om in de Roomse godsdienst
te worden opgevoed. Vele predikanten
stierven op het schavot, vele gelovigen
werden verbannen naar de galeien.
Hoewel de Koning de Protestanten
verboden had het land te verlaten en
ieder, die op overtreding van dit gebod
betrapt werd, zonder vorm van proces
ter dood gebracht werd of naar de galei
en werd gezonden, zo gelukte het noch
tans aan velen om in aUe stilte het land
te verlaten.
Meer dan 500.000 Gereformeerden
vluchtten naar Zwitserland, Branden
burg, Engeland of Holland.
In onze republiek werden die ballin
gen, réfugié's genoemd, met open armen
ontvangen en Frankrijk zelf verloor
vele van zijn nijverste en vroomste
burgers.
Toch waren niet alle Protestanten
Frankrijk uitgeweken. Er weren er nog
velen maar, die moesten zich schuil
houden, die kwamen vaak met levens
gevaar tezamen in verborgen plaatsen-
in de grote oerwouden van het Ceven-
nesgebergte, of ook wel in onderaard
se holen of spelonken.
Maar wie ook tot de Protestanten of
Hugenoten, zoals ze in Frankrijk heet
ten, mocht behoord hebben, óf wie eni
ge genegenheid voor hen mocht hebben,
niet de heer Hanapier. Hij was een vu
rig Roomse en beschouwde de Protes
tanten als ketters, die niet waard waren
in vrijheid te leven.
De handelwijze van Lodewijk XIV, de
wrede vervolging der Hugenoten, droeg
dan ook volkomen zijn goedkeuring
weg.
Evenals hij dacht zijn vrouw. Ook zij
was vurig Roomsgezind en had een af
schuw van alles, wat maar naar kette
rij geleek.
Het is dus niet te verwonderen, dat
ook hun kinderen in die geest werden
opgevoed..
Het jongste kind, de kleine Angélique,
was nog maar zeven jaar oud en snapte
nog niet veel van het verschil tussen
Roomsen en Protestanten.
Geheel anders was dit met hun ander
kind, de dertienjarige Jacques.
Niet alleen dat deze ouder was en dus
meer begrijpen kon, maar hij had ook
een vurige liefde opgevat voor de leer
der Roomse Kerk.
Andere jongens van zijn leeftijd wa
ren wel Rooms, omdat hun Vader en
Moeder dat waren en omdat ze het zo
van jongsaf geleerd hadden, maar ver
der bemoeiden ze zich er niet veel mee.
Met Jacques was het geheel anders.
Hij had liefde voor de Kerk, -waartoe
hij behoorde. Hij haatte de ketters, om
dat ze afvallig waren van de heilige
Moederkerk, omdat ze de Heilige Maagd
Maria niet genoeg eerden naar zijn o-
vertuiging en ook om vele dingen, die de
geestelijken hem van de Gereformeer
den verteld hadden en die hij natuur
lijk alle onvoorwaardelijk geloofde.
