Nieuw Herv. Ver. gebouw te
Nieuwe Tonge kreeg de naam Eiim
M^i-L^ss
52e jaargang
pf.lE BIBL/ö}^,
november 1979
No. 4842
A
CHR. STREEKBLlAD OP GEREÏFORMEERDB GRONDSLAG
VOOR DB ZUID-HOLiiANDSE EIl ZEEUWSE FÏÏT.ANDEIN
VerschifrU tweemaal per vxékdinsdag- en vrijdagavond
Sommelsdijk:
VELEN BEWEZEN JAN KNAPE
BE LAATSTE EER
De betoonde belangstelling en de gesproken woorden hebben
gisteren, tijdens de gehouden rouwdienst, duidelijk vertolkt hoe
zeer het heengaan van de bekende Jan Knape M.zn. uit Sommels
dijk velen heeft bewogen. De velen die met hem zij aan zij in ve
lerlei gelederen hebben gestaan brachten een saluut aan deze
Sommelsdijkse zoon die zich veler dank waardig heeft gemaakt.
Toch was het niet dat over hém de loftrompet gestoken werd
Meerdere sprekers.
Aan het graf werd naar wens van de overledene volstaan met
een korte plechtigheid. Ds. v. d. Waal bad er het onze Vader
waarmee daar werd geëindigd. Velen namen afscheid van een
man die hen tot vriend geworden was. De brandweer had de
overledene, haar oudste ere-lid plechtig uitgedragen.
De streekoommissie Goeree-Overflakkee organiseert een
DISCUSSIE-AVOND
„NIEUW STREEKPLAN''
op DONDERDAG 15 NOVEMBER a.s. om 20.00 uur in „DE
SCHAKEL", Beatrixlaan 31 te DIRKSLAJSTD.
Gtedeputeerde Buijsert geeft een toeliohting op de zojuist gepu-
bliceerdie nota Beleidssitrategie. Ei* wordt onder andere gespro
ken over woningboiuw, pendei en werkgeleigenhoid, recreatie en
het natuurlijk milieu.
Omdat het over de ontwikkeling van uw streek igaat is Uw
mening hierover belangrijk
Voor meer informatie en een samenvatting van de nota kunt u
bellen naar de Provinciale Raad voor de Ruimtelijike Oirdeninig,
Verrijn Stuartlaan 17 in Rijsmjk, tel. 070 - 997770.
Tot donderdag
Film over
Koningin Juliana
70 jaar
INBRAAK
IN WONING
PRlDSKliEUETEN
Opening werd
een manifestatie
van danlcbaarheid
POSTBUS 8 3240 AA MIDDELHARNIS
Redactie en administratie Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 2629. Na 5 uur (alleen voor redactie) tel. 01870 - 3392
Giro 167930 Bank Raba Middelharnis Rek. no. 34 20 01108
-SWtÖBÏSii^Jig?
ABONNEMENTSPRIJS 8,50 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 28 cent per mim.
Bij contract speciaal tarief.
„Wij steken mét hem de loftrom.pet over God, Zijn God", verklaarde de
Gereformeerd predikant ds. A. v. d. Waal. „De God van Jan Knape was
niet een zelf ontworpen God-, maar de God van Abraham, Izak en Jacob,
ide God van de Bijbel" zo bezag ds. v. d. Waal, bekend als hij was met de
overgave die de stervende heeft gepleegd:Wie Knape gekend heeft zal
begrijpen dat dat niet zonder slag of stoot is gegaan; hard ging het soms
toe tussen die twee maar zijn strijd is op een loflied uitgelopen", zO' mocht
ds. getuigen.
„We denken aan het goede wat God in Jan Knape gegeven heeft aan
zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen en allen die met zijn strijdbare
persoonlijkheid te maken hebben gehad. Hij wós ie^mand en ging voor
niets en niemand uit de weg, zelfs voor zijn ziekte niet en de intense ma
nier van leven is hem tot het laatst bijgebleven. Bewust is hij met zijn
sterven omgegaan zoals hij ook met zijn leven omging", zo had ds. ervaren
en het had op hem. en degenen die hem omringden een diepe indruk ge
maakt. Wijzend op het loflied in Ps. 103 waarin Zijn goedertierenheid over
hen die Hem vrezen wordt geroemd verhaalde ds. dat God Jan Knape
door zijn ziekte heengedragen heeft en bij hem was in het dal van de
schaduwen des doods; redenen waarom Jan Knape geen kwaad vreesde".
„Hij was in hart en nieren' Flakkeeënaar en Gereformeerd. Een Gere
formeerde over welken ds. Poot (oud Herv. predikant van M'hamis)
schreef dat ze zO' weinig van kermen weten en ze zeker weten dat ze naar
de hemel gaan. Knape was er de man niet naar om te kermen maar hij
heeft het gedaan in de stilte van de nacht om te ervaren dat de Heere
Zioh over hem ontfermde". „De lof mag hst daaro^m winnen van het ver
driet!" predikte ds, v. d. Waal, wijzend op de Goddelijke troost zoals nie
mand die geven kan, een troost, die niet ophoudt maar is tot in eeuwigheid.
Van de oud-burgemeesters die aanwezig waren burg. P. W. Hordijk;
burgemeester C. Nieuwenhuijzen en burgemeester Joh. van Es, werd het
woord gevoerd door oud-burg. Hordijk die in Knape een goede vriend
verloor. In zijn Flakkeese periode had dhr. Hordijk de overledene leren
kennen en waarderen als een markante en strijdbare figuur die zich in
dienst van de gemeenschap wilde stellen en belangrijke posten bekleedde.
Van daar uit zo had dhr. Hordijk ervaren kreeg dhr. Knape een
groeiend inzicht in de vraagstukken van de Sommelsdijkse, en de flakkee
se gemeenschap. Zijn aktie was steeds gericht op een bundeUng van
krachten om de geconstateerde achterstanden weg te werken en hij werk
te naar eigen inzicht, idealen en principes.
Hij durfde positie te kiezen, zijn gelijk te zoeken en ervoor te vechten
en hij was daardoor een dominerende en stimulerende figuur", zo herin
nerde zich dhr. Hordijk, met name ook in herinnering roepend de manier
waarop hij met de overige pioniers voorop had gelopen om een vaste
oeververbinding te realiseren.
Dto. Hoï'dijk herinnerde zich ook de pen van dhr. Knape, een scherp
wapen soms maar ook het gereedschap waarmee hij zijn intenties uitste
kend wist te verwoorden. „Hij was nim.mer alleen maar toeschouwer op
het toneel van het flakkeese gebeuren maar hij heeft steeds richting en
koers mee bepaald waar dat naogelijk was. Het was dhr. Hordijks innige
wens dat de achterblijvende weduwe en haar kinderen troost zullen put
ten uit het vertrouwen dat de overledene in zijn Hemelse Vader had.
Namens het Gemeentebestuur van Middelharnis werd gesproken door
looo-burgemeester dhr. L. C. Kievit. Dhr. Kievit gaf een resumé van de
ambtelijke loopbaan van dhr. Knape -die in 1916 in Sommelsdijk was be
gonnen. Hij werd toen onbezoldigd volontair om in januari 1947 tot ge
meentesecretaris te warden benoemjd, een post die hy tot 1 februari 1965
bekleedde. Dhr. Kievit memoreerde de verdiensten van de overledene op
velerlei terrein, met name ook zijn vele pennevruchten waarvan de
schets van de Ouwe Kees, gepubliceerd in „Gebroken Dijken" een van de
meest dierbare is. Spr. besloot met een hommage aan de overledene door
van hem een sonnet voor te lezen.
Namens de blusploeg Sommelsdijk werden woorden ter nagedachtenis
gesproken door de bevelvoerder dhr. W. v. d. Ree, gevolgd door dhr. van
Kampenhout die sprak namens de Landarbeidersvereniging en de Wo-
ningbouwver. „Soiramelsdijk".
„Hij was geen gemakkelijk heer; het einddbel moest en zou bereikt
worden en wie hem daarbij in de weg stonden konden op een straffe te
genwind rekenen", zo gedacht idhr. van Kampenhout de overledene voor
wie hij een hoge achting kenbaar maakte. Ook dhr. van Kampenhout be
sloot met treffende poëzie dat aldus eindigde: „Wij zijn jaloers op hem en
God, want wij zijn zeer alleen gebleven".
In het kader van de welzijnszorg
heeft de kommissie een avond kunnen
beleggen voor de bewoners van het
verpleeghuis De Samaritaan en haar
personeel waarop een film vertoond zal
worden over H.M. de Koningin 70 jaar.
Deze avond is gepland op 16 novem
ber a.s. en vangt aan om 19.30 uur.
Omdat deze film de bewoners en de
Flakkeeërs zal aanspreken, heeft de
kommissie gemeend ook mensen die
belangstelling hebben voor deze film
in de gelegenheid te stellen om deze
avond bij te wonen.
De toegangsprijs is voor de bewoners
van Het Oudeland en De Goede Ree
5,en voor overige bezoekers 10,
De kaarten zijn verkrijgbaar bij de
receptie van De Samaritaan.
OOLTGENSPLAAT
Inwisselen vakantiebonnen. Vakan
tiebonnen „Bouw" kunnen worden inge
wisseld op vrijdag 16 nov des nam. van
7 tot 9 uur en zaterdag 17 nov. des nam.
van 2 tot 5 uur bij C. van der Welle,
Boomgaardpad 12, alhier.
40 en 45 jaar getrouwd
Donderdag 8 november was het 45
jaar geleden dat het echtpaar J. D.
Oosters-Buth, Boomgaardpad 10, in het
huwelijk is getreden.
Zaterdag 10 november j.l. waren twee
echtparen 40 jaar getrouwd, n.l. W. van
Oostende-van Nieuwaal, Kastanjestraat
14 en Joh. Huijer-van der Welle, Kerk-
singel 22. Ze werden die dag gelijk op
het raadhuis ontvangen met wederzijdse
families. Alhoewel ze geen familie van
elkaar zijn ging de voltrekking van
hun huwelijk, nu 40 jaar geleden, in
één plechtigheid door. Onze hartelijke
gelukwensen aan deze drie bruidsparen.
OOSTFLAKKEE
Collecte ten behoeve van de
Stichting Nationaal Fonds Sport
Gehandicapten
Van maandag 12 tot zaterdag 17 no
vember wordt de landelijke collecte ge
houden ten behoeve van de Stichting
Nationaal Fonds Sport Gehandicapten.
Ook in de gemeente Oostflakkee zal
dan voor dit doel gecollecteerd worden.
Er moeten extra voorzieningen en
aanpassingen getroffen worden, die
schrikbarend veel geld kosten. Sport
voor gehandicapten is erg duur.
Vandaar weer het gerammel met de
collectebussen.
OUDE TONGE:
In de woning van de Gebr. B. aan de
Eisenhowerlaan in vrijdagavond inge-
groken. De insluiper kwam binnen door
de raamboompjes omhoog te hevelen.
Uit de woning wordt een geldbedrag
van 500,en o.m. een polshorloge
vermist.
DANKDAG
woensdag 14 november
OUDDORP Ned. Herv. Kerk 19.00
uur ds. Tj. de Jong
MELISSANT Ned. Herv. Kerk 10.00
uur ds. G. van der End, Papendrecht,
19.00 uur ds. H. F. Klok Ger. Gem.
14.30 en 19.00 uur ds. J. van Haaren,
Amersfoort.
DIRKSLAND 10.00 uur ds. D. Dek
ker, 19.00 uur ds. M. van der Linden,
dankdagkollekte Ger. Gem. 10.00
en 19.00 uur ds. P. Blok.
HERKINGEN Ned. Herv. Kerk 10.00
en 19.00 uur dhr. A. H. Veldhuizen.
Ger Gem. 10.00 en 19.00 uur ds.
A. Bac, Oostkapelle.
SOMMELSDIJK Ned. Herv. Kerk
14.30 uur ds. G. C. de Jong, 19.30 uur
ds. A. Beens, KoUektes Diakonie en
Kerkvoogdij.
DE SAMARITAAN 19.00 uur ds. J.
T OriZRTIiCi.PT
MIDDELHARNIS Ned. Herv. Kerk
15.00 uur ds. E. F. Vergunst, 19.30
uur ds. G. C. de Jong. Chr. Geref.
Kerk 15.00 en 19.30 uur ds. L. W. van
der Mey Geref. Gem. 9.30, 15.00
en 19.30 uur ds. Ligtenberg
NIEUWE TONGE Ned. Herv. Kerk
14.30 en 19.30 uur ds. D. J. Budding,
Scherpenisse. Dankdagkollekte Ger.
Gem. 14.30 en 19.00 uur ds. E, Vene-
ma. Drachten.
OUDE TONGE dinsdag 13 november
Ned. Herv. Kerk 14.30 uur ds. W.
van Gorsel, bevest. kand. de Jager,
19.30 uur ds. P. de Jager (intrede)
DankdagkolL aan de uitgang. Ger.
Gem. 14.30 en 19,00 uur ds. Th. van
Stuyvenberg, Meüskerke.
STAD AAN 'T HARINGVLIET Ned.
Herv. Kerk 19.00 uur ds. J. Wülemsen
Dankstondkollekte
DEN BOMMEL Geref. Kerk 19.30
uur dr. J. H. Becker, Ooltgensplaat
Oogstkollekte.
OOLTGENSPLAAT Ned. Herv. Kerk
19.00 uur (en NIET om 19.30 uur zo
als vermeld in „de Zaaier") ds. T. W.
van Bennekom, oogstkollekte Ge
ref. Kerk 19.00 uur kand. J. H. Becker
Oogstkollekte.
LANGSTRAAT donderdag 15 novem
ber Ned. Herv. Kerk 19.00 uur ds.
T. W. van Bennekom, oogstkollekte.
EXTRA KERKDIENSTEN
GER. GEMEENTEN
OOLTGENSPLAAT donderdag 15
november om 19.30 uiur ds. H. Ligten
berg te Middelharnis. Voorbereiding
Heilig Avondmaal.
Hervormd Nieuwe Tonge heeft za
terdagmiddag mogen aanschouwen
waartoe haar offervaardigheid en de
vele gehouden akties hebben geleid!
Bij honderden konden ze ontvangen
worden in het nieuwe Herv. Vereni
gingsgebouw dat deze middag onder
zeer grote belangstelling geopend
zou worden en van een naam worden
voorzien. Het gebeuren werd een mani
festatie van dankbaarheid, omdat men
wist het niet in eigen kracht te hebben
gekund. Het werd door veler mond be
leden; te groter de dankbaarheid te
kunnen „legeren aan de wateren van
dit Elim".
„Elim" zo heet het gebouw, genoemd
naar de oase waar het smachtende
volk van Israël op haar barre woes-
tijnrels heen werd geleid. Een ver
kwikkende oase met twaalf waterfon-
teinen en zeventig palmbomen. Alge
meen was de bede dat het nieuwe ge
bouw een gehjke functie zal mogen
hebben en dienstig moge zijn aan de
verheerlijking van Gods Naam en de
uitbreiding van Zijn Koninkrijk.
Al in zijn openingswoord legde pres.
kerkvoogd dhr Vreeswijk deze wens
neer, sprekend over het geestelijk fun
dament waarop het nieuwe gebouw ge
bouwd, moet zijn. Spr. legde daarin
ook de bede neer, zoals door koning
Salomo gebeden, dat des Heeren ogen
open zouden zijnover dit huis, dag
en nacht.
het wordt een gebouw, waar
blijdschap en droefheid elkaar zullen
afwisselen", zo voorzag dhr Vreeswijk.
Hij dacht o.m. aan de mogelijkheden er
de jeugd te onderwijzen in het profe
tisch Woord dat zeer vast is, zowel als
de ouderen er zullen kunnen onderzoe-
kenwat tot hxm vrede dienend is. Ook
zullen er rouwplechtigheden in het ge
bouw gehouden worden, omstandighe
den waar naar dhr Vreeswijk hoop
te de mens als een ontledigde en
uitgeschudde zondaar een toevlucht
zoekt tot Hem, de biddende Hoge
priester."
Wijzend op de kritiek die al is los
gebarsten sprak dhr Vreeswijk de in
nige hoop uit dat nu de stilte zal ko
men om in dit gebouw de rust te vin
den, en dat ervaren moge worden dat
Hij Zijn zegen gebiedt, daar waar de
liefde woont. Hij wekte de verenigin
gen op tot een goed gebruik van het
gebouw, hen voorleggend dat het om
de inwoning des Heeren gaat. Dhr
Vreeswijk besloot met de samenvat
tende wens dat het voor ieder een „aan
genaam verpozen" mag worden in het
nieuwe gebouw dat in dankbaarheid
wordt aanvaard. Dhr Vreeswijk paste
dat ook toe op de rouwplechtigheden
die er zullen worden gehouden, we
tend dat het soms beter is te gaan in
het klaaghuis dan in het huis des maal
tij ds.
De naam
Achter het spreekgestoelte ging nog
de naam schuil van het gebouw. Dhr
Van Alphen, die de onthulling ervan
inleiddde zag terug op de in de ge
meente gehouden aktie die meer dan
60 suggesties had opgeleverd. De jeug
dige Leo van Wagentngen en Johan
Kom werden naar voren geroepen om
dat de door hen ingezonden naam ge
kozen was. Het bleek de naam Elim
te zijn die na de onthulling zichtbaar
werd. Het ontwerp ervan is gemaakt
door dhr C. v. d. Put te Sommelsdijk.
De letters, met een keramiek palmen-
groepje zullen aan de buitengevel wor
den aangebracht
De gebeurtenissen volgden elkaar
vervolgens snel op, want ook de sleutel
moest nog overhandigd worden. Je
roen van der Welle en Ina Slinger,
resp. de jongste en de oudste leerlingen
van de zondagschool droegen die aan
om die aan >dhr Vreeswijk te overhan
digen al moest die de sleutel wel uit
een papieren bomengroep vissen.
De geschiedenis
Hoe het allemaal gekomen was werd
verhaald door ouderling dhr. P. Vrees
wijk, mede lid van de Bouwcommissie
De kerkelijke archieven hadden ont
huld dat al in vervlogen jaren gespro
ken was over de bouw van een kerke
lijk Verenigingsgebouw, maar de hui
dige kerkeraad was in januari 1976 met
de gedachte geconfronteerd. In febru
ari daarop volgde een vergadering met
de direct betrokkenen waarna men
rijp werd voor niewbouw inplaats
van de aanvankelijk nog gedachte ver
bouwing door te zetten.
Op 3 dec werd een voorlopige bouw
commissie ingesteld waarna op 25 jan
1977 de gemeente werd ingelicht over de
op stapel staande plannen. Men had
toen al het oog laten vallen op de Tui
nen als mogelijke plaats van vestiging.
Dhr Vreeswijk verklaarde zich dankbaar
voor de ontvangen medewerking, zo
wel van de burgerlijke gemeente, als
van de eigenaars van de tuinen en de
Gen. Financiële Raad die een subsidie
van 40.000,beschikbaar stelde. Op
2 dec 1977 kon de Gemeente kennis j
nemen van de vrij definitieve plannen
waarvan de kosten werden begroot op i
...3 kwartjes per kerkganger per week!
Zeer erkentelijk betoonde dhr Vrees
wijk zich ook over de gemeentelijke
subsidie van ruim 92.000,voor de
bouw en inrichting van de aula. Vorig
jaar juli was de bouwvergunning ont
vangen waarna in november de eerste
paal de grond in ging. gevolgd door het
leggen van de eerste steen, door ds. Vis
ser, in maart 1979, een verlaat tijdstip
tengevolge van de langdurige vorst
periode. Dhr Vreeswijk besloot zijn over
zicht met de wens dat het gebouw niet
alleen maar mooi zal zijn, maar dat de
Heere het zal zegenen opdat het gebruik
ervan zal strekken tot ZiJn eer zodat
het zal functioneren als een klein scha-
keltje in het grote plan Gods.
De overdracht
Er diende vervolgens nog een ceremo
nieel plaats te vinden, in de vorm van
de overdracht van het gebouw door de
Bouwcommissie aan de Pres. Kerkvoogd
Het werd gedaan door dhr Kievit, in
de goede hoop dat het gebouw aan alle
te stellen eisen .zal voldoen.
Geschenken
Vervolgens kwam een stroom van
sprekers en geschenken los waarvan
onderstaand een opsomming. Mevr. Ko-
revaar bood namens het Verjarings
fonds een prachtig electronisch orgel
aan, gevolgd door dhr Chr. Brooshoofd,
die namens de Zondagschool een leze
naar aanbood. Corine Kom en Rieneke
van Zielst boden daarna, namens de
meisjesclub „Mirjam", een klok aan.
Ook mej. K. de Gast bood een gebor
duurd schUderij aan, waarna het woord
werd gevoerd door dhr L. C. Kievit
namens het Gemeentebestuur. Peter
Koppenaal bood namens de Jeugdver
eniging „Het Kompas" houtsnijwerk
aan, gevolgd door dhr J. Osseweijer, de
hoofdaannemer die een projector met
projectietafel overhandigde. Namens
de Vrouwenver. werd een tuinslang met
haspel aangeboden door mevr E. Kievit-
Los waarna planten aangeboden werden
Dhr Vreeswijk diept de hem
aangeboden sleutel op.
door de Jongelingsver. „Jozef", verte
genwoordigd door Marius van der Valk,
Jaco Stuut, Henk Brooshoofd en Johan
Koert. Namens de kerkeraad van de
Ger. Gem. werd gesproken door dhr L.
V. d. Doel. Een koraalboek werd aange
boden door Adrie Houweling namens
de Bibliotheek. Een projectiescherm
werd cadeau gedaan door de Meisjes
vereniging „DEL" en de Jongensclub
„Eben Haëzer", vertegenwoordigd door
Corine HoUeman en Wim van Heemst.
Mevr. Visser kortgeleden met haar man
ds. H. Visser uit Nieuwe Tonge vertrok
ken, bood namens het Aktiecomité een
cheque van 30.000,aan, in twee jaar
tij ds bij elkaar gespaard uit de gehouden
oliebollen- en erwtensoepakties. Een
klok werd vervolgens aangeboden door
dhr A. HoUeman namens de Mannen-
vereniging. Dhr, L. Dorsman bood een
fotoalbum aan van de gepleegde bouw.
Door enkele leden van de bouwcom
missie werden de letters van de naam
bekostigd.
Ds. A. Beens sprak namens kerkeraad
en kerkvoogdij een hartelijk dankwoord
tot de leden van de bouwcommissie voor
hun niet te schatten inbreng, waarna
een slotwoord werd gesproken door ds.
H. A, Visser.
Het gebouw
De genodigden konden daarna het
prachtige gebouw bezichtigen. Het bevat
een drietal zalen, een kleine, een middel-,
grote en een grote zaal. Ook is er een
mortuarium en een stemmige aula. Het
nieuwe Ver.gebouw is een bijzonder
waardevolle aanwinst waarvan onge-
twqfeld een dankbaar gebruik zal wor
den gemaakt.
De onthulling van de naam van
het gebouw door de knapen die de
winnende naam hadden bedacht.
(Terwille van een betere
zichtbaarheid moesten we de letters
wat accentueren; red.)
