EIIAtlDEn - niEUI/S
299,-
dHËD
veR van honk
Overdenking
RIKKEN b.v.
r
uit de
Heilige Schrift
DE SNEEUWKLOKÏES ZIJN ER
2e blad
Vrijdag 9 februari 1979
No. 4765
--•°
HET
KVENSTER
brengt een zig-zag
naaimachine
geheel compileeit van
389,— tödeljpc voor
offideel dealer voor
W. RIKKEN B.V.
VERVOLGVERHAAL
Korte Meestraat 17
BERGEN OP ZOOM
Tel. 01640 - 35878
Ledenvergaclering
C.B.T.B. afd. Goeree
DAIVIIVIEN
„DENK EN ZET"
RUZIE OVEK HET WEEK GODS
ProtClir. Ver.
„Het Richtsnoer''
sciirijft Ministers
m.b.t. abortus
wetgeving!
De Vereniging acht het noodzar
J keUjk te midden van de verschui
ving van normen in de medisch/
y verpleegkundige ethiek haar leden
- toe te rusten tot dienstbetoon bin-
nen de wereld van verpleging en
l verzorging naar de normen van
Gods Woord.
Land- en Tuinbouw
Ruwvoer liet goed-
icoopste veevoer!
Uw huis vericopen?
TAMBOER
C.N.V. presentatie
avond IVliddelliarnis:
I Daarom liebben I
I rokers minder
I lionger
Twee miljoen
onnodige
operaties
Steeds sneller
op de fiets
blik op kerk
en samenleving
Iran
De Islam
Vijf zuilen
Gastarbeiders
De toestand in Iran valt wel wat
buiten ons gezichtsveld, is in ieder ge
val niet een onderwerp om behandeld
te worden lin een rubriek die als onder
titel heeft „blik op kerk en samenle
ving". Eén aspect wordt echter mijns
inziens in de discussie al te veel over
het hoofd gezien en dat is de rol van
de Islam. De sjah is uit zijn land ver
dwenen en zal er, naar menselijke be
rekening, nimmer terugkeren. Of de
huidige regering van Bahktiar zich zal
kunnen handhaven kan op dit moment
nog niemand met zekerheid zeggen,
maar een grote vraag blijft het wel
Wat wèl zeker is: de religieuze leider
Khomeini, die na een ballingschap van
15 jaar in Iran is teruggekeerd, is niet
bereid ooit enige concessie te doen aan
dit bewind dat hij en zijn volgelingen
zien als een voortzetting van het beleid
van de sjah. Het is bij hen alles of
niets. En gevreesd moét dan ook wor
den dat Bahktiar vroeg of laat van
het toneel zal verdwijnen en dan is de
weg vrijgemaakt voor een nieuwe dic
tatuur, die van de Ajatollah Khomeini,
en dat zal zonder enige twijfel een ri-
goreus Islamietisch bewind zijn
Er is al veel gesproken over een
verschuiving van het machtsevenwicht
ïh de wereld. Ongetwijfeld kom^en, door
de verandering van het bewind in Iran,
de verhoudingen tussen oost en west
anders te Uggen. Maar de Sowj et-Unie
zal, menselijkerwijze gesproken, wel
wijzer zijn en zich niet direkt mengen
in de Perzische aangelegenheden, ook
al omdat zij zich niet zal willen vereen
zelvigen met een streng-Islamietische
dictatuur. Maar een eventuele overwin
ning van Khomeini zal de hegemonie
van de Islam in dit deel van de wereld
zeer verstevigen en dat kan ons; alleen
maar verontrusten.
gaat zeUs zover dat een bepaald geschre
ven exemplaar eeuwig is! „Ongeschapen
was het Woord bij God, totdat het in
de maand Ramadan aan de profeet ge
geven werd", zo luidt de eerste zin uit
de Koran, en we herkennen onmiddel
lijk het begin van het Johannes-Evan-
geUe: „In den beginne was het Woord
en het Woord was bij God en het Woord
was God
i_
De aanwezigheid van vele Islamieti-
sche gastarbeiders in ons land plaatst
ons voor problemen. Herhaaldelijk is
er fel gediscussieerd over de vraag of
men voor deze mensen gebedsruimten
moest beschikbaar stellen. Hier en daar
worden Hervormde en Gereformeerde
Kerken afgestaan omj de gastarbeiders
gelegenheid te geven tot het uitoefenen
van hun godsdienstplichten. Anderen
verzetten zich daaftegen fel, en mijns
inziens terecht: het chrLstendom is naar
zijn wezen intolerant, en kan gewoon
geen kerkgebouwen beschikbaar stellen
aan mensen die een religie belijden die
strijdig is met het christelijk geloof.
Wèl hebben we onze verantwoorde
lijkheid tegenover de Mohamm.edaanse
gastarbeiders. We zullen hen moeten
confronteren met het Evangelie, met de
Ohristus der Schriften. Vooral zullen we
hen goed hebben te behandelen opdat
we geen smet op het christendom leg
gen. Maar van een discussie op voet
van gelijkheid kan met de Islam geen
sprake zijn.
Waarnemer.
De Islam is trouwens ook voor ons,
in het westen, niet meer zo ver weg
als vroegerDe vele buitenlandse
arbeiders hebben deze religie, waarvan
we vroeger alleen iets uit de boeken
en tijdschriften wisten, dichtbij ge
bracht. En zelfs op landgenoten blijkt
zij aantrekkingskracht uit te oefenen.
Het zal wel bekend zijn dat deze we
reldgodsdienst genoemd wordt naar haar
stichter, de profeet Mohammed, die
leefde van 570 tot 632. Terwijl hij
schaapherder was zou een engel aan
hem verschenen zijn die hem een boek
ter hand stelde met het begin van de
Koran. Hy beweerde gekomen te zijn
om de verbasterde joodse religie te her
stellen. Met groot fanatisme heeft hij
zijn ideeën verbreid, zelfs veroverde hij
kort voor zijn dood met een heel leger
de stad Mekka, nog altijd één van de
heihge plaatsen van de Islam. Eén van
de fundamentele dingen van de Islam
is immers dat allen moeten worden
bekeerd tot de leer van Mohammed,
en dat daarvoor zelfs heilige oorlogen
mogen worden gevoerd.
De Islam kent vijf zuilen, vijf pilaren
waarop deze godsdienst rust: de belijde
nis „er is geen god dan AUah en Mo
hammed is zijn profeet"; de dagelijkse
godsdienstoefening met het gezicht naar
Mekka gekeerd; het geven van aalmoe
zen, het vasten in de maand Ramadan
en dte pelgrimstocht naar Mekka, die
elke gelovige minstens éénmaal in zijn
leven moet maken.
Wie van deze vijf eisen voldoet mag
zich Mohammedaan noemen. In feite is
de Islam een erg gemakkelijke gods
dienst. Men hoeft er maar weinig voor
te doen.
Het heilige boek van de Mohamme
danen is de Koran, die echter een to
taal andere functie heeft dan de bijbel
bij ons. De Koran is bestemd om. gere
citeerd te worden, aldoor gereciteerd.
Het zijn de heilige woorden die de pro
feet zelf van AUah heeft gehoord en
eigenlijk is de Koran geen boek, maar
iets goddelijks, in ieder geval iets on-
geschapensi. De heiligheid van de Koran
L. JANSE
2
Nu je het zegt wel, maar ik verwar de
predikanten nogal eens.
Nou die dominee van Souburg die dan
nu in Middelburg staat kwam eens op
een. classisvergadering aandragen met
de vraag of iemand die aan kaapvaart
deed wel ouderling in de kerk kon zijn.
Wat je onder kaapvaart verstaat,
vrouw. Bedoelde hij dat wie om Kaap
de Goede Hoop naar ons Indië ging va
ren een roekeloos mens was en dus in de
kerk geen ambt mocht bekleden.
Had met varen om Kaap de Goede
Hoop niks te maken man. Onder kaap
vaart verstond hij het kapen van sche
pen ook in vredestijd. Dus of iemand die
aan zeeroverij meedeed zondags voor
aan in de kerk mocht zitten.
En wat hebben ze toen gezegd?
Weet ik niet Balt, maar ik zou zo zeg
gen: Laat de kerk zich toch niet met al
les gaan bemoeien. Als ze zondags maar
zorgen voor een goeie preek dan kunnen
ze de rest van de week wel aan de kerk
leden overlaten hoe die dan moeten
De afdeling Goeree van de C.B.T.B.
houdt a.s. dinsdag haar jaarlijkse leden
vergadering, 's avonds om half 8 in de
chr. huishoudschool „Westvoom" te
Ouddorp.
Er zal deze avond afscheid worden
genom,en van de heren bestuursleden
M. Aleman en dhr. P. Westhoeve wel
ke laatste secretaris van de afdeling is.
Er zal deze avond voorts een inleiding
gehouden worden door Mr. G. W. Smal-
legange, secretaris C.B.T.B. „West Ne
derland" over het onderwerp: „de land
bouw als onderdeel van de samenle
ving".
Uitslagen maandag 5 februari 1979
Afd. H:
A. Knape J. Sraalheer O2
1. Mackloet W. Ruis 11
J. van Es J. van Hoorn 2O
C. Polder B. Vis 11
Afd. II:
H. Koese A. Krijgsman 11
J. Lodder I. Koese 11
A. V. d. Sluis C. Spee 1—1
N. Quispel F. Noordijk 2O
Afd. III:
L. van Erkel C. Vogelaar O2
A. V. d. Valk M. Klink 1—1
S. Hoogzand W. Vroegindeweij 11
T. van Brussel G. v. d. Sluijs 11
J. Verbiest L. Taaie 1—1
Afd. IV:
M. Breeman H. Schellevis O2
R. Jacobs J. V. d. Konoij O2
J. Groenendijk A. van Gulik O2
W. NeUs J. Kamp 0—2
C. V. d. Bos J. Hollaar 0—2
doen en handelen. Ben je het in dezen
met me eens?
Niet helemaal ChlotUde en dominee
Burs zou het ook niet met je eens ge
weest zijn voorzover ik die zaak bekij
ken kan. En dat gesprek met hem heeft
me een nare nasmaak gegeven. Zal ik
maar met de slavenhandel stoppen
b^ste vrouw?
Stoppen, stoppen? Je grootste verdien
ste zomaar laten wegvloeien? Man nu
hoop ik toch echt dat je wijzer bent.
Dat wordt onze volkomen ondergang,
dat verzeker ik je. Nu begrijp ik die ge
drukte stemming van je. Want dat is niet
van vanmorgen aUeen, dat zeg ik je. Jij
loopt er al weken mee en die dominee
Burs is niet op eigen houtje gekomen,
die heb jij uitgenodigd, zeg eens of ik de
waarheid spreek of niet.
ChlotUde nog eens toe, jij hebt een
verziende blik en je bent in dezen spre
kend je moeder. Maar geUjk heb je hoor.
Och, och wat was ik de laatste weken
bezwaard. Niet aUeen omdat het zaken
leven zo slecht gaat maar mijn slaven
handel zat me helemaal dwars en ik ben
o zo blij dat ik er eens rondborstig over
heb kunnen spreken.
eA ik ga ook eens met die dominee
praten hoor. En dan zal ik eens een
boekje opendoen over de huidige stand
van zaken. Dan zal ik hem ook eens uit
nodigen om hier in Veere in „Het Lam
meken" met ons beiden te komen pra
ten. Dan zal hij wel tot andere gedachten
En er was tweedracht onder hen
(Joh. 9 16c).
De Farizeeërs hebben het met elkaar
aan de stok gekregen. Dat gebeurt na
tuurlijk weleens vaker. Dat er verschil
van mening is over de uitleg van die
heUige Wet. Dat de één zegt: ik zie
het zus, en dat de ander zegt: nee, het
is zó.
Maar vand&ag is er iets anders aan
de hand. Aan één van de poorten van
de tempel zat altijd een blinde. Als wij
twee goede ogen hebben, dan kimnen
wij ons niet voorstellen wat blindheid
is. En zeker niet wat het is, blind te zijn
vanaf de geboorte, zoals deze man.
Nooit het zonlicht te hebben gezien,
nooit enig onderscheid van kleuren te
hebben gekend.
Een man die zien kan, kan niet be
seffen wat een blinde mist. En omge
keerd, een blinde kan zich niet inden
ken wat het is, te kunnen zien.
Die man zat daar maar, btj de tem
pelpoort, 's Morgens werd hij gebracht,
's avonds gehaald. En in die tussentijd
had hij niets anders te doen dan zijn
hand open te houden voor een aal
moes en te luisteren naar de gesprek
ken van de voorbijgangers. En in die
toestand heeft hij zich geschikt. Hij
komen. Jammer, heel erg jammer dat
die zwartrok eens niet in de boeken mag
neuzen, dan zou hij wel eens tot andere
gedachten komen.
Laat mijn boeken er maar buiten,
ChlotUde, want die klagen mij aan.
Help, help, laat de chirurgijn dade
lijk komen.
Koopman Balthasar de Moucheron is
van zijn hoge zetel afgevallen en het
schijnt of de adem er uit is.
Laat vlug onze chirurgijn komen en
een stevige aderlating toepassen, güt
mevrouw tegen een der dienstboden die
juist in de kamer komt met twee bekers
karnemelk.
Gauw, gauw, het kan geen uitstel Ujden.
Binnen vijf minuten is de Veerse chi
rurgijn aanwezig en zegt op bedenkelijke
toon: Dat zou wel eens gevolgen kunnen
hebben. Een aderlating acht ik niet no
dig. Laten we proberen de zieke voor
zichtig op bed te krijgen. De spanningen
zijn hem teveel geweest.
Vijf minuten later ligt de Veerse
koopman met gesloten ogen wat heen
en weer te woelen. Moeder en de ijlings
geroepen kinderen zitten om het bed.
Binnen het uur komt de chirurgijn voor
de tweede keer en zegt dan dat het ge
vaar nu wel geweken is. En dan opent
de zieke de ogen, kijkt vrouw en kinde
ren aan en zegt op sombere toon: Mijn
boeken, mijn boeken daar mag dominee
Burs niet in lezen.
heeft nooit gedacht dat daar nog wel
eens verandering in zou kunnen komen.
En nu is die blinde man ineens gene
zen. Jezus heeft een beetje slijk op zijn
ogen gestreken en gezegd: Ga je maar
wassen in het badwater SUoam. Dat
heeft dê blinde gedaan en onderweg
kon hij al kijken. Het verhaal is zó
verteld
S De Heere Jezus heeft nieteens de af
loop afgewacht. Hij is met Zijn dlsdpe-
len alweer dóórgelopen. Maar Hij heeft
wel van tevoren tegen Zijn discipelen
gezegd waartoe die blinde daar gezeten
heeft: dit is geschied opdat de werken
Gods in hem geopenbaard zouden wor-
den.
g De discipelen hebben de vraag ge-
steld naar het „waarom". Rabbi, wie
heeft er gezondigd, deze of zijn ouders?
Dat zijn ziekte verband hield met zon-
de, dat stond voor hen vast. Ze wisten
alleen niet de zonde van wie. Maar dè
Heere Jezus heeft de vraag omgebo-
gen, van het „waarom" naar het „waar-
toe". Dit is geschied opdat de werken
Gods in hem geopenbaard zouden wor-
den.
En nu is die man genezen, maar hij
ziet zijn genezing nog niet als een werk
van Godi Er was wel een sprankelt je
geloof in zijn hart Want hij heeft ge-
loofd dat Jezus hem kon genezen. Hij
heeft het middel te baat genomen dat
Jezus hem aanwees. Hij heeft niet ge-
- redeneerd en niet geprotesteerd. Hij is
gegóón. En daarbij is hij ook nog tegen
i alle wet en traditie ingegaan, want op
1 sabbat is het nieteen toegestaan je ogen
- te wassen in de vijver van SUoam. Maar
- het woord van Jezus was kennelijk van
e meer gewicht voor hem dan aUe bepa-
j üngen van mensen bij elkaar.
Mijn... mijn b...b...boeken klagen me
aan.
HOOFDSTUK 2
Dominee Burs
Ds. Burs loopt onrustig in zijn studeer
kamer op en neer. Hij weet zelf niet
hoe hij het heeft, maar de toestanden
binnen Middelburg bevredigen hem niet
al te best. O zeker, Middelburg is een
bloeiende handelsstad geworden en het
aantal pakhuizen neemt voortdurend toe,
maar de geest onder de mensen kan
hem toch niet bekoren. Alles is zo ge
heel anders geworden de laatste jaren
en men zou zo zeggen dat het helemaal
verkeerd gaat. De mensen zijn zo ge
hecht aan de dingen van dit tijdelijk en
aardse leven dat ze de geestelijke dingen
maar al te zeer vergeten.
Het is ploegen op rotsen, pleegt Ds.
Burs nogal eens tegen ziJn vrouw te zeg
gen en ook de Gemeente moet dit wel
eens aanhoren, de laatste tiJd.
Zowat 25 jaar staat Ds. Burs nu al in
de Zeeuwse hoofdstad en nog steeds is
de vrede met Spanje niet getekend. Maar
het lijkt wel of HoUanders en Spanjolen
zo af en toe de grootste vrienden zijn.
■^Zeker als het op het gebied van handel
aankomt dan laat men zich gedurig echt
van de menseUjke kant zien. Neen men
hoeft Ds. Burs niets meer te verteUen
hoe de Hollanders in deze tijden van het
l- En zo is hij genezen teruggekomen.
1. Maar hij weet niet dat zijn genezing
;- een werk van God is.
ïi De mensen in zijn omgeving weten
dat ook niet en wlUen dat ook niet!
^t Want nu wordt die blinde, die ziende
'S geworden is, onderwerp van het ge-
sprek. Is dat die blinde? Nee, het is zijn
evenbeeld, zeggen de mensen, het is zijn
:- dubbelganger
!- Maar als hij het dan tóch blijkt te
ft zijn, dan moet hij vertellen hoe het al-
n lemaed in zijn werk gegaan is. Niet één
n keer, maar iedere keer opnieuw. En
n dan is er niemand blij niet genezing
Er wordt weleens gezegd-: we gurmen
elkaar het licht in de ogen niet. Maar
deze mensen gunnen inderdaad die ar-
e Aie stakker, die nooit heeft kunnen ktj-
7 ken, het licht in de ogen niet. Ze bren-
1 gen hem naar de Farizeeërs. Dat zijn
n de mensen van de wet, de mensen die
e het weten kimnen. Die zullen dan wel
zeggen wat er met deze man moet ge-
beuren.
a Dat moeten we ons indenken! Jezus
- heeft zogenaamd de sabbat geschonken
door deze man te genezen. Dat ze zelf
ij alles op stelten zetten door die man
fc naar de Farizeeërs te brengen, dat doet
e niet terzake. Dat de Farizeeërs er een
twiatpartij en een scheldpartij van ma-
j ken, dat geeft ook al niet. Dat mag alle-
t maal op sabbat. Alleen een mens het
licht in zijn ogen teruggeven, dat mag
g niet op sabbat.
1 Hoe zou dat toch komen, dat deze
3 mensen die genezing niet wUlen accep-
1 teren? Wel, alleen maar omdat Jezus
r het gedaan heeft. Omdat ze het niet
1 kunnen hebben dat het werk van God
openbaar komt.
Daardoor ontstaat er verdeeldheid on-
De Prot. Chr. Vereniging van Ver
pleegkundigen en andere werkers in de
gezondheidszorg „het Richtsnoer" heeft
m.b.t. het komende Wetsvoorstel tot
regeUng van het abortusvraagstuk de
Raad van Ministers, het volgende schrij
ven gericht:
Excellenties,
Het Bestuur van „itet Richtsnoer",
bijeen op haar vergadering van 24 ja
nuari j;i., wU graag het volgende on
der uw aandacht brengei>.
Het wetsvoorstel tot legalisering van
abortus tot aan de 20e week op aan
houdend verzoek van de vrouw ge
lijk persberichten daarover vermelden
achten wij in strijd met wat God ons
in Zijn Woord zegt met betrekking tot
bescherming en eerbiediging van het
leven.
Het ziekenhuis moet een plaats zijn en
blijven waar men werkt vanuit de in
tentie om zieken te geneizen.
Wij maken bezwaar tegen de gehan
teerde term van aboruts (poli)kIinieken.
Het begrip kliniek dient uitsluitend te
worden gebruikt voor (Me instellingen
waar de zorg voor elk leven centraal
staat.
Wij doen een klemmend beroep op
U om U bij de formulering en verde
diging van het voorstel niet te laten
leiden .door verwachtingen omtrent de
politieke haalbaarheid, maar door de
norm en eis van het heUzame gebod
van God, die de Schepper, onderhou
der, rechter en redder van ons leven
is.
Twaalfjarig bestand zijn. Zijn ze dan g
helemaal de vroegere strijd vergeten, k
weten ze dan niet dat Spanje en de "V
Spanjaarden gezworen vijanden der ge- ti
reformeerde religie zijn? Si
In elk geval, ze kunnen het weten en li
ze moeten het weten ook. Dominee zal E
zondag vanaf de kansel zijn toehoorders d
er weer eens op wijzen wat hun chris- E
tenplichten zijn en hij zal weer eens he- n
vig tegen al die kooplui moeten ageren, g.
want ze ontzien niet om dingen te doen
die absoluut niet door de beugel kunnen.
O zeker, als het op geven aankomt, ei
zijn ze lang niet krenterig dat is de laat- H
ste jaren wel duidelijk gebleken. De z(
Gasthuiskerk, nog niet zo heel lang ge- B
leden geopend is nu het derde kerkge- n
bouw voor de Hervormden binnen Mid- v'
delburg en zonder aanzienlijke giften B/
was dit niet mogelijk geweest. Maar te
Mevrouw Burs weet wel hoe dat komt. v
Ze zegt dat die Gasthuiskerk tot stand is a'.
gekomen omdat de mensen gewetens- hi
geld hebben gegeven bij de ingebruik- gi
neming van dit gebouw. En dat kon mis- vi
schien nog wel eens waar zijn ook. Want vi
je moet die Middelburgse kooplui maar
eens van nabij leren kennen. Wat drij- d
ven ze niet een handel met de Spanjo- vi
len en wat hebben ze al niet een plan- st
nen voor de naaste toekomst. En vooral w
die slavenhandel zie je. Dat is iets waar ie
Ds. Burs zich vreselijk aan ergert. De m
manier waarop er met deze mensen d(
wordt omgegaan stuit hem toch wel te- oi
n. de de Farizeeërs. Sommigen zeggen: dat
ig kan niet, dat is onmogelijk. Als die
Mens Jezus inderdaad van God was, dan
,n zou Hij Zich wel houden aan de sab-
t! bat. Maar anderen zeggen: Als Hij niet
van God komt, hoe kan Hij dan zulke
tekenen doen? Zo krijgen ze ruzie over
'jj Gods werk! De mannen die de Schrii-
jj ten kennen, de mannen die de Wet be
studeren.
;e Dat is vandaag de -dag niet veran-
L- derd. Waar het werk van God open-
n baar komt, daar komt ook het verzet,
n de vijandschap voor de dag. En die vij
andschap komt in de eerste plaats van
n mensen die het zo goed weten. Die zeg-
ir gen: Jamaar, dat kan toch niet, je hebt
■- hem of haar vroeger toch wel gekend?
i- Of ze zeggen: als het werkelijk van de
i- Heere was, dan zou hij of zij dat toch
n niet doen?
.e Zo wordt het werk Gods onderwerp
;1 voor een twistgesprek. Een mens aan
:- wie de Heere een wonder heeft ge
daan, door de vrome wereld verdacht
^s gemaakt.
fi Gelukkig dat Gods werk niet onge
le daan gemaakt kan worden. Als de men-
fj sen in de omgeving van deze man het
;t gekund Tiebben, dan zouden ze hem de
zojuist geopende ogen weer uitgestoken
hebben.
Maar hij Die het werk begonnen is zal
!t het ook voltooien. Want het Ugt vast in
g de handen die slijk gemaakt hebben,
maar die straks doorboord ziUlen wor-
Q den. En het geschiedt door de Geest,
Die van de hemel gezonden is en Die
g geeft verUchte ogen des verstands. En
■t allen aan wie dit werk geschiedt zeggen
ji verwonderd met deze blindgeborene:
„Hij heeft mij de ogen geopend!".
W. V. G.
1. De Vereniging „Het Richtsnoer",
opgericht op 4 nov. 1978 stelt zich
op de grondslag van de Heilige
Schrift als het Woord van God, en
aanvaardt als daarop gegrond de
Drie Formulieren van Enigheid, zo
als die zijn vastgesteld op de Na
tionale Synode, gehouden te Dord
recht in de jaren 1618 en 1619.
2. De Vereniging stelt zich ten doel:
a. Zowel plaatselijk als landelijk con
tact tot stand te brengen tussen ver
pleegkundigen, zij die daarvoor in
opleiding zijn en andere direct bij
e de verpleging en verzorging betrok-
It ken werkers in de gezondheidszorg
it die zich met de grondslag van de
e Vereniging ktmnen verenigen;
b. het geven van principieel beroeps
gerichte voorlichting aan de onder a.
genoemden en aan hen die geïnte
resseerd zijn in een verplegend of
een verzorgend beroep;
c. het stimuleren van individuele en
groepsgerichte bezinning op vraag
stukken van medisch-ethische, ver-
pleegkundig-ethische en andere
n aard;
- d. het verlenen van hiüp en het ge
ven van advies bij practische pro-
1 blemen, hggend op het mediseh-
s ethisch of verpleegkundig-ethisch
t vlak en bij moeUijkheden in ar-
t beidsverhoudingen die daaruit
voortvloeien;
1 e. het leggen en onderhouden van
contacten met overheads-, semi-
onverheids- en particuliere instel-
hngen waar dit nodig of wenselijk
wordt geacht.
Het Secretariaat van „Het Richtsnoer"
i is gevestigd: Lotusstraat 30 6674 B. J.
Herveld.
gen de borst. En hij is de enige predi
kant niet. Dominee Faukelius en Ds.
Willem Teellinck om van anderen niet
te spreken laten vanaf de kansel hun
Stem nogal eens horen tegen verderfe
lijke handelspraktijken. En daar stemt
Ds. Burs volkomen mee in. Maar hoe is
daar nu verandering in aan te brengen?
Die kooplui laten de preken der domi
nees voor wat ze zijn en er komt geheel
geen verbetering ten goede.
Laatste is Ds. Burs hevig geschrokken
en zijn vijf ambtsbroeders niet minder.
Het had weinig gescheeld of Middelburg
zou een slavenmarkt rijk zijn geworden.
Bij de Oost-Indische Compagnie liep
men met plannen rond om bij een over
vloedig aanbod van slaven deze naar
Middelburg te transporteren en ze daar
te verhandelen. Gelukkig was daar niets
van terecht gekomen, de kerk had uit
alle macht hiertegen geprotesteerd en
het was bij de aanvoer van een paar ne
gers gebleven. Maar die paar waren
voor Ds. Burs en zijn collega's nog te
veel.
Waarom moest dergelijk negervolk
dienen anders dan om de trotse harten
van enkele Middelburgse kooplui te
strelen? Net of ze zeggen wUden: Wat
wij ons kunnen permitteren kan nog niet
iedere burger binnen deze stad. Wij kun
nen er een negerslaaf op nahouden, wij
doen voor de Amsterdamse kooplui niet
onder. (Wordt vervolgd)
Het is voldoende bekend, dat het
krachtvoer een stxik dUurder is dan op
het bedrijf gewonnen veevoer.
Voor de veehouder is het daarom van
het allergrootste belang zijn voeder
(gras, hooi, kuU) zelf te verbouwen. De
voor het vee zo onmisbare bestanddelen
als eiwitten, zetmeel en mineralen be
hoeven beslist niet aUeen in de vorm
van duur krachtvoer te worden ver
strekt.
Ruwvoer is veel economischer! Bij de
bemesting moet hiermee echter -wel ter
dege rekening worden gehoudten. De
meststoffen moeten namelijk zodanig
worden gekozen dat een voer wordt
verkregen dat smakelijk is en veelzij
dig van samensteUing.
Een meststof als bij voorbeeld Tho-
masmeel-kaU, bevat niet aUeen fosfor-
zuur en kaU, maar daarnaast ook kaUc,
magnesium en sporenelementen. Dit zijn
nu juist de mineralen die van zo-'n gro
te betekenis zijn voor de gezondheid
en de produktie van het vee.
De kalk van deze PK-meststof (Tho-
masmeel-kali) bevat ongeveer SC/o
werkzame kailk) komt verder -goed van
pas om de verzurende werking van
kalkammonsalpeter op te heffen. Bo
vendien worden hiermee de kalkver-
liezen, die enerzijds ontstaan door uit-
spoeUng, anderzijds door opname door
het gewas, ruimschoots gecompenseerd.
In het kader van het 70-jarig bestaan
van het Christelijk Nationaal Vakver
bond C.N.V. zal er op donderdag 15
febr. in „de Hoeksteen" te Middelhar-
nis door deze Bond een presentatie
avond worden gehouden, Sprker is dhr.
B. Nieuwland, secretaris van de Indus
triebond C.N.V. over „actualiteiten". De
leden van de Christelijke vakbeweging
en alle overige belangstellenden ziJn de
ze avond welkom; aanvang half acht.
4pb Ril niü^^k 1^ m^
DIENSTEN HERV. GEMEENTEN
OP ZONDAG 11 FEBR.
Tholen 9.30 en 18.30 uur ds. L. WüU-
schleger Poortvliet 10 en 18 uur ds.
J. V. Malenstein, Veenendaal Scher-
penisse 9.30 en 14.30 uur dfe. J. Bud
ding St. Maartensdijk 9.30 en 14.30
uur ds. J. Blom Stavenisse 10 en 18
uur kand. P. v. d. Kraan, Zeist St.
Annaland 10 en 18 utir ds. M. D. Geuze
Oud Vossemeer 10 en 18.30 uur ds.
R. V. d. Heijen St Philipsland 9.30
uur ds. A. D. Cysouw en 14.30 uur ds.
C. Evers uit Leerbroek.
millllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllIIIIIIIIIIIIIUIIIinilllllllli
M Een vaak gehoorde klacht van g
rokers die van de sigaret af willen M
M is: „Dan word ik te dik!" Maar J
1 hoe komt het dan dat rokers min- g
M der honger hebben? g
g Prof. Dr. Schievelbein van het g
M hartcentrum in Münchem meent, g
g dat de toevoer van nicotine leidt
s tot een vermeerdering van bloed-
s suiker en een afscheiding van g
m adrenaline uit de bijnieren in het
s bloed. Beiden verlammen het hon- s
g gergevoel. g
illllllllliillllllllUlllllllllIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIinilllIIIIIIIIIIIIIIIIIIilllllllllIll
Volgens betrouwbare bron werden in
de Verenigde Staten in 1977 twee mU-
joen operaties teveel verricht. Deze
overbodige operaties hebben de Ame
rikaanse gemeenschap ongeveer 8 mU-
joen gulden gekost, ooncludeerde een
speciale oommissie uit het Huis van
Afgevaardigden.
Wie is daaraan schiUdig? Zowel art
sen als patiënten, oordeelt de commis
sie.
Hou zou dat in Nederland Uggen?
Zouden hier in verhouding jaarlijks voor
bijvoorbeeld een half miljoen gulden
onnodige operaties verricht worden?
En nog een andere vraag: hoeveel
ziekenhuisbedden worden misschien in
ons land onnodig of te lang bezet?
En wat kost dat de belastingbetaler?
------O------
De mens heeft het nooit kunnen laten
steeds sneller te vidUen zijn, ook op de
fiets. Dat begon al in 1897 toen de
Fransman Maurice Lombard een record
vestigde met een uursnelheid van 40
kilometer, over een afstand vari ruim
60 kilometer. Dat record werd vele
malen verbeterd; heel spectaculair door
de Amerikaan Charles Murphy die in
1899 als eerste harder dan honderd kilo
meter per uur op een fiets reed, zij het
dan achter een locomotief. En zo is
het doorgegaan. In 1962 haalde de
Fransman José Metffret ruim 204 kilo
meter per uur, rijdend achter een Mer
des. Dit record staat nog steeds, maar
met de regelmaat van de klok worden
pogingen ondernomen om de prestatie
van Meiffret te overtreffen.
Daar staan ze weer, die tere kleine klokjes,
nog wankel in het Ucht op ranke stelenstokjes.
De giu-e winterwind doet klokkehoofdjes beven.
Ze bengelen verrukt om 't nieuwe blijde leven.
En als de zon er is dan heffen ze hun rokjes
en dansen in het licht als kleine lenteklokjes.
Ze luiden 't voorjaar in, de hoofdjes fier geheven
en bengelen, bengelen maar om 't wonder van het leven.
Om 't leven in het Ucht na lange duisternis,
soms stralend in de zon wat wonderheeriyk is.
Ze melden heel den dag, vertellen ailtijd weer
de milde vriend'lijkheid, de goedheid van den Heer.
Lanerta.
