Willem Teellinck
Fam. Jae. Poortvllet
A. de Graaf
qrotfjrïoten
Loonbedrüf
„Diricsland"
deunloo b.u.
ga$- en waterfitters-
bedrijf
X -'
t
Grijsoordse schetsen:
EEN BRUG TE VER
ZEEUWSE WANDELINGEN
P. V. d. Tol t
H. V. d. Tol-Fluit
A. NIeuwland Zonen
F. J. P. NIEUWLAND
Melissant - Molenaar
Horlogerie - Goud - Zilver
TIELEMAN - DIRKSLAND
X A. Vijfhuize - Loonbedrijf t
1. VIJFHUIZEN
Drogisterij Vroegop
Café Petit Restaurant Wesdijk
C. LOGGEN
G. KOEK - Vishandel
L. TIGGELMAN
P. J. VAN LOO
Onwaardsedijk 2 - Dirksland
Reform en Dieet
FA. KIEVIT
AUTOMOBIELBEDRIJF
Reparatie van luxe en bedrijfswagens
Tevens uw adres voor wassen en boenen
Gulf doorsmeerbedr. Uitdenk en spuitinr.
B. P. HOBBEL
GARAGE P. HESSELINK
W. VAN LENTEN
W ^^3^ Wii hebben
^Wijjebben
Sfer hart voor.
^Voiop keus in
nantels,-
japonnen,
pakjes enz.'
enz. Maten
42t,m.58
Ook speciale
I heupmaten.
Hillevliet;1;01; tér. 852564
Mathenessërweg 8, tej. 371413
Rotterdam. j
I „CENTRA MARKT"
P. DIJKGRAAF
Café - Slijterij Bresijn
J. GROOTENBOER
G. VAN DONGEN
Bloemenhuis
F LOR A
D. GROOTENBOER
A, VAN T GELOOF
N. C. VAN HEUKELEN
Vert. C.N.B.
W. ZOON - FRUITHANDEL
I Fa. A. Vijfhuizen Zn.
H. ZOON
A. LUGTENBURG
Fa. F. BIESHEUVEL Zn.
Muziekvereniging „Amicitia"
A. Roozemond
Molenaar
G. V. DIJK-v. d. VELDE
X V.V. D.E.S. '67 te Dirksland
JOH. HUIZER
J. V. d. KLOOSTER
L. S. V. d. BAAN
gas-,
water- en sanitaire installaties
installatiebedrijf
P. Oorbeek
C. M. Oorbeek-Grootenboer
AUTOBEDRIJF - THOLEN
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Vrijdag 29 december 1978.
„Klere maeke toch mar de man, vooral noe 'k lokko-burgemeester bin,
kan ik zat meide kriege", zei Bart. Jae, zei Hentje z'n buurman: „as de
burgemeester mit pensjoen gaat, mot je wel een wuuf hé, want die me noe
hé is oak getrouwd, mar ze is veul ziek. Bart zei: „'k Hé noe een briefje ge
kregen van een dochter van boer Bruis achter uit de polder, 't is meer van
m'n stand in een knappe meid". „Laet m'n es leze" zei Hentje, wat gemak
kelijk was want hij had hem zelf geschreven. „Mar juule schille wel veul
in jaeren", zei Hentje. „Ze is nog jonk"..
„Jae" zei Bart „mar das een kwael die betert mit d'n dag ik gae er
kommende week op an". Maar de andere week kwam hij zijn beldag doen
bij de burgemeester. „Dien boer heit mien bedreigd" burgemeester „hie
heit gezeid dat ie m'n benen zal breken". „Blijf er vandaan Bart, zorg dat
hij je niet te pakken krijgt". Zo kon men toen het wonderlijke tafereel zien
als de boer 's morgens naar de vroegmis reed met de veerwagen; Bart zo'n
dertig meter steil op z'n flets als een heraut voorop ging. Legde de boer
z'n zweep over de klepper dan lei Bart er ook een schepje op, tot groot
vermaak van de landarbeiders. Want de burgemeester had ook z'n uniform
thuis gekregen, compleet met steek, zoals de ministers bij een officieel
bezoek droegen, 's avonds brandde het licht op de kamer in 't gemeente
huis, maar om 10 uur verliet de burgemeester 't gemeentehuis en deed
als goede burgervader z'n laatste ronde door het dorp.
Bij z'n huis gekomen, nam hij dan wel eens een verkeerde brug die
voerde naar het huis van de zuster. Niks op tegen, het was een goeie,
ontwikkelde juffrouw, waar hij dan een kop koffie dronk, en zijn hart
kon uitstorten over de vele moeilijke zaken van z'n leven.
Een goeie buurvrouw is veel waard. Maar dat duurde niet lang, de zus
ter werd ziek en moest naar een sanatorium. En zijn vijanden namen toe.
„Zo'n N.S.B.'er" zeiden ze en op een morgen was overal een spotgedicht
aangeplakt. „Van Levie", zeiden ze op de wijs van: Bij de muur van het
oude kerkhof. Zuster 'k brand haast van verlangen; dat je weer komt uit
dat oord; dat je weer gezond mag wezen; en dat je weer me toebehoort,
'k Heb een fijne verrassing voor je; waar je heus wel blij mee bent; en dat
vast in me zult prijzen; en me vindt een reuze vent. 'k Heb een mooie
muts met veren; en een jas met gouwe kraag; en een broek die daar zo
bij hoortmet gele strepen naar omlaag.
'k Heb het wel op afbetaling; maar dat geeft niet, 'k heb het toch; staat
me mooi en dat is hoofdzaak; ik haal wel meer wat op de pof".
Brief van de burgemeester stond er boven. Razend was hij. De briefjes af
gescheurd en vernietigd en de politie stelde een onderzoek in, de dader
niet gevonden. „Een brug te ver" stond onder het gedicht. Het verscherpte
de tegenstellingen tussen de mensen in het kleine dorp de Grijzenoord,
evenals tussen de volkeren in de wereld.
Na zes jaren en millioenen doden kwam pas de vrede in zicht toen de
Amerikanen over de Rijn trokken: „Een brug te ver".
Het is juist 400 jaar geleden, dat deze
bekende predikant werd geboren. Dat
was op 4 januari 1579 te Zierikzee. Op
8 aprü 1629 is hij gestorven, net 50 jaar
oud. Nu dus 350 jaar geleden en dat
vond ik een mooie gelegenheid om een
en ander uit zijn leven te vertellen.
Een enkele keer schrijft hij zijn naam
Teelinck, dus met één 1. Zoals de naam
hierboven is geschreven staat deze ook
hier in Middelburg op een school van
de GerefGemeente.
Zijn jeugd.
Hij was afkomstig uit een voorname
familie. Zijn vader Joost Teellinck was
schepen en raad van de vroedschap van
Zierikzee, is er ook een paar keer bur
gemeester geweest. Tevens was hij ont
vanger-, generaal en gecommitteerde bij
de Staten van Zeeland, goede betrek
kingen waren dat. Zijn moeder heette
Johanna de Jonge.
Er waren 8 kinderen in dit gezin, 4
jongens en 4 meisjes, Willem was de
jongste. Evenals zijn broers Ewoud, Jo
hannes en Cornells werd ook hij meester
tn de rechten. Zijn zusters Levina en
Antonetta zijn niet oud geworden, Aga
tha is getrouwd met een burgemeester
van Zierikzee en dan was er nog Johan
na, van wie we niet veel weten. Een ge
zellige ouderwetse familie dus. Het was
een godvrezend gezin, we weten dat uit
de manier waarop Willem er later over
spreekt. Van zijn broer Ewoud zegt hij
dat hij van God geleerd was en in zijn
dagelijks bedrijf een voorbeeld gaf hoe
men in de wereld kan leven en toch de
eer van God hoger kan achten dan de
„tijdelijke nuttigheid der zonde".
Zijn twee jongste zusters noemt hij
„eerbaar, deugdenrijk en godzalig" en
hij vergelijkt ze met Maria die het goede
deel gekozen heeft, en niét met Martha.
Zoals aUe gegoede jongelui uit die
tijd maakte ook hij buitenlandse reizen.
Dat waren niet in de eerste plaats va
kantiereisjes, maar om er aan een of
andere bekende universiteit te studeren.
Hij doet dat aan de hogeschool St. An
drews in Schotland en aan die te Poi
tiers in Frankrijk, waar hij promoveert
tot meester in de rechten.
Later verblijft hij in Bambury in En
geland voor 8 a 9 maanden. In dat huis
gezin wordt niet met het werk begonnen
voor men gebeden heeft en uit de Bijbel
gelezen. Hierbij is het gehele gezin aan
wezig, ook de kinderen en de dienstbo
den. Dit herhaalt zich bij iedere maal
tijd en als ze 's avonds naar bed gaan.
Na de zondagse kerkdienst wordt er
thuis over de preek gesproken en wor
den de kinderen onderzocht of ze goed
geluisterd hebben en er nog wat van
weten.
Hier in Engeland maakt Willem Teel
linck kennis met het piëtisme, afgeleid
van pietas vroomheid.
Dat was een geestelijke richting, die
ontstond uit reactie tegen de dode or
thodoxie, tegen de objectieve leerstel
lingen. Deze mensen voelden zich niet
thuis in de Anglicaanse kerk, de En
gelse staatskerk met zijn vele roomse
gebruiken, zoals het nu in deze tijd nog
altijd is.
De piëtisten, in Engeland puriteinen
genoemd, legden de nadruk niet alleen
op de leer, maar ook op het leven. Zo
als de apostel Jacobus zegt: Niet alleen
hoorders van het Woord maar ook da
ders. Het beleven van de belijdenis en
een persoonlijk bevindelijk geloofsleven
en de zoete omgang van de ziel met
God was zeer belangrijk.
Predikant
Na 7 jaar in het buitenland te hebben
(doorgebracht keerde hij terug naar ons
land en besloot theologie te gaan stu
deren aan de hogeschool te Leiden, waar
ook Voetius gestudeerd heeft. Bekende
professoren waren Gomarus en Armi-
nius, twee tegenstellingen uit de kerk-
twisten tussen Remonstranten en Con
tra-Remonstranten.
In die tijd (1604) is Willem Teellinck
getrouwd met een Engels meisje uit
Derby: Martha Angelica Greendon, wel
ke naam verhollandst is tot Martha
Grijns.
In korte tijd maakte hij zijn studie
af: in 1606 was hij klaar. Toen werd
hij beroepen in de gecombineerde ge
meenten Haamstede en Burg, de pasto
rie 'stond in Haamstede. Een paar jaar
geleden stond hier ds. Udemans, bekend
om zijn strijd tegen het lange haar van
de mannen.
Maar voord&t hij er zijn intrede deed,
maakte hij met zijn zwangere vrouw
nog een reis naar Frankrijk. Waarom
hij dat in deze omstandigheden deed,
weten we niet Daar werd in Angers
zijn eerste zoon Maximiliaan geboren,
die later ook predikant is geworden.
De kuststreek van Schouwen stond
slecht bekend. De inwoners van Haam
stede werden de roekelooste van het
eiland Schouwen genoemd. De jonge ds.
Teellinck was een zachtmoedig man en
heeft hier 7 jaar met vrucht gearbeid.
Inderdaad trof hij er veel ruwheid
aan en veel uitspattingen, vooral op de
vastenavond en de kermis, overblijfse
len uit de roomse tijd.
Vooral tegen de ontheiliging van de
zondag moest hij streng optreden. De
heiliging van deze dag stond boven
aan bij de piëtisten. Onder de vele ge
schriften van ds. Teellinck was ook een
boekje hierover; „De Rusttijdit ofte trac-
taet van d' onderhoudinge desi Cluis-
telijcken Rust-dachs, die men ghemeyn-
lijck den Sondach noemt. Vechten en
drinken in de herberg, waar gespeeld
werd met kaarten en gekaatst, kwamen
veel voor. Het kerkgaan werd verzuimd,
straatschenderij en werken der duister
nis kwamen ervoor in de plaats.
We moeten die dag heiligen, maar
ons hoofd als een bies laten hangen en
niet op de manier van de werkheilige
Farizeeën. Niet voor één enkele dag
de andere zes dagen er op los leven. Ook
niet naar de kerkgaan om er met mooie
kleren te pronken „zo opgepronkt en
toegemaakt dat zij schijnen een heel
kraam of winkel van allerlei pronke-
rijen op haar lijf te hebben", vermaant
hij.
Er zijn ook geoorloofde dingen op die
dag: eten, koken, bed opmaken, wande
len, preken, voor de preek studeren, de
klok luiden, het vee melken, een vloer
mat uitkloppen, een kledingstuk toe-
naaien dat op zondag scheurt, koren
in de schuur brengen wanneer door de
weersomstandigheden of oorlogsdreiging
het graan anders verloren zou gaan.
Hij huldigt hier nogal een ruime op
vatting van de zondagsviering, niet zo
streng als de Joodse sabbath.
Van hieruit heeft hij nog een reis naar
Engeland gemaakt, waar hij in Londen
nog geprekt heeft voor de Nederlandse
gemeente over Openbaring 2 4 en 5.
In Haamstede werd zijn dochter Jo
hanna geboren en een zoontje Johannes
dat maar kort geleefd heeft.
In 1613 werd hij te Middelburg be
roepen. De classis wilde hem ontslag
verlenen op voorwaarde dat hij zou
wachten met zijn vertrek tot de vacature
in Haamstede en Burg vervuld was.
Dat gebeurde reeds 2 maanden later
door de komst van ds. Jonas de Monier
uit Noordgouwe. Ds. WUlem Teellinck
vertrok naar Middelburg.
Middelburg.
L. van Wallenbtirg.
THOLEN
Sporthal en bibliotheek.
De gemeenteraad van Tholen heeft
maandag het principebesluit genomen
aan de Zoekweg een gecombineerde
sport- en gemeenschapsaccomodatie te
bouwen en aan de Doelweg een gebouw
voor bibliotheek en postkantoor.
Over de stichtings- en exploitatiekos
ten wordt later gesproken.
FamiUe, vrienden en bekenden een gelukkig 1979 J
toegewenst.
Dirksland, 1 januari 1979
Voorstraat 35 - Tel. 1258 J
4 Complete Woninginrichting 4
Voorstraat 19 - DIRKSLAND - Telefoon 1822
t BABY- en KLEUTERARTIKELEN T
I Straatdijk 35 Telefoon 1851
X ONZE GELUKWENSEN VOOR 1979.
ELEKTRO TECHNISCH BUREAU
GEDIPLOMEERD GASFITTER
Straatdijk 27 - DIRKSLAND - Telefoon 1355
wenst clientèle, famUie en vrienden een geluk
kig nieuwjaar.
Bij de wisseling des jaars wensen wij clientèle,
vrienden en bekenden een voorspoedig jaar toe.
SCHOENHANDEL
STRAATDIJK 30 - TEL. 1704 - DIRKSLAND
wenst allen een gelukkig nieuwjaar.
4
wenst zijn clientèle en vnénden een
X voorspoedig 1979. X
Prins Bemhardlaan 35 Dirksland
JULANAWEG 6 DIRKSLAND
TIMMERMAN - AANNEMER
wenst alle dorpsgenoten en verdere vrienden
een gezegend nieuwjaar.
wenst clientèle een geliikkig nieuwjaar.
VOORSTRAAT 25 - DIRKSLAND - TELEFOON 1580
wenst alle clientèle een gelukkig nieuwjaar
STATIONSWEG 37 DIRKSLAND
DAGELIJKS VERS GEBAKKEN VIS
stationsweg 8 - DIRKSLAND - Tel. (01877) 12 75
wenst clientèle, vrienden en bekenden een voor
spoedig 1979.
Eet meer vis een zee van gezondheid.
Dinsidags geopend. ledere dag tot 6 uur.
SCHOE5NHERSTELLERSBEDRIJF
STATIONSWEG 21 DIRKSLAND
1 januari 1979 p.f.
VERZEKERINGEN - FINANCIERINGEN
BOSDREEF 48 - TELEFOON 1781 - DIRKSLAND
1 januari 1979 p.f.
wenst famiUe, vrienden en bekenden een voorspoedig
1979 toe.
Wij wensen U een gezegend Nieuwjaar.
Ook in het nieuwe jaar uw adres voor een
natuur zuivere en aangepaste voeding.
Wij bieden U een volledig Reform assortiment,
Homeopatische middelen van dr. A. Vogel en
't Gulden Cruydlt.
Dus naar de speciaal zaak
Voorstraat 26 - Tel. 01877-1284 - Dirksland J
Dirksland - Korteweegje 39 - Tel. 01877 - 1570
EEN VOORSPOEDIG 1979.
AUTOMOBIELBEDRIJF
Tel. 1679 DIRKSLAND Secretarieweg 7
Vrienden en cUëntèle een gelukkig nieuwjaar.
BOSDREEF 29 - DIRKSLAND
4 wenst alle clientèle en vrienden een
X voorspoedig 1979. 1
BURG. ZAAIJERLAAN 51 - Tel. 1889 - DIRKSLAND
wenst familie, vriendten en kennissen een voorspoedig
nieuwjaar.
1 wenst U een voorspoedig 1979 mede namens 1
1 CORRIE, LAURENS en LEO
1 J. M. DE BOO 1
1 Voorstraat 54 - Dirksland - Tel. (01877) 14 54 g
1 In 'T GOEDE MERK IS CENTRA STERK m
BODE W.Z.E. DIRKSLAND
Familie, vrienden en bekenden een voorspoedig 1979
toegewenst.
Eigenaar A. MUNSTER
KAAI 13 - Tel. 1256 - DIRKSLAND
Wij wensen onze clientèle, farmlie, vrienden en
bekenden een gelukkig nieuwjaar.
Bij de wisseling des jaars al onze clientèle,
familie, vrienden en bdtenden een voorspoedig
nieuwjaar toegewenst.
B. C. ZAAIJERLAAN 22 - DIRKSLAND
VRACHTAUTOBEDBIJF
DIRKSLAND - TELEFOON 15 90
1 januari 1979
p.f.
wenst alle clientèle, vrienden
en bekenden een voorspoedig
nieuwjaar.
stationsweg 3 - DIRKSLAND - Tel. 01877 -1330
WUhelminalaan 19 Telefoon 1539
wenst cUëntèle, vrienden en bekenden een voor
spoedig 1979.
Marijkelaan 22 - Tel. 01877 - 1738 - Dirksland
wenst familie, vrienden en clientèle een geluk
kig nieuwjaar.
wenst clientèle, vrienden en bekenden een voor
spoedig 1979 toe.
Winterstraat 16
Tel. 1490
Dirksland
i SMEDERIJ en LOODGIETERSBEDRIJF
1 ALLE SOORTEN VERWARMING f
1 Voorstraat 37 - DIRKSLAND - Telef. 1579 i
M wenst clientèle, familie een gelukkig 1979 toe. M
DE BESTE WENSEN VOOR 1979
SIGARENMAGAZIJN
ACHTERDORP - TELEFOON 1488 - DIRKSLAND
Bloemendaal 15 - DIRKSLAND - Telefoon 2051
AGENT EILANDEN-NIEUWS
wenst aUe lezers van Eilanden-nieuws en familie een
voorspoedig nieuwjaar.
Tevens adres voor ADVERTENTIES.
TIMMER- en AANNEMERSBEDRIJF
VOORSTRAAT 27 - DIRKSLAND
Telefoon 1351 en 1936
wenst geachte clientèle, familie, vrienden en be
kenden een voorspoedig 1979.
DIRKSLAND
Het bestuur wenst dirigent en instrukteurs, leden, do
nateurs, begunstigers en zustersverenigingen een geluk
kig 1979 toe.
15 62 DIRKSLAND Westdijk 32
wenst bij het wisselen des jaars clientèle, fami-
X lie, vriendlen en bekenden een gelukkig 1979. Z
GRAAN- en
VEEVOEDERHANDEL
BERKENHOF 6 - TEL. 2404 - DIRKSLAND
DEPOT STOMERIJ MELLAART
Familie, vrienden en cüëntèle een gezegend 1979.
X HET BESTUUR EN TRAINER VAN DE J
wenst haar leden, donateurs en begunstigers
X een voorspoedig 1979. X
COMMISSIONAIR
WINTERSTRAAT 4 - Tel. 1473 - 1577 - DIRKSLAND
Een voorspoedig 1979 toegewenst.
RING 91 DIRKSLAND
Alle goeds voor 1979 toegewenst.
Luxe en huishoudelijke artikelen
SpeelgoedHiandel - Lego
ACHTERDORP 9-11 - DIRKSLAND
wenst clientèle, vrienden en bekenden een
voorspoedig 1979,
voor: nieuwbouw
feparètie
onderhoud van:
klooslerweg 19, schuddëbeul-s - postbus 81
zi&Hkzee, leleloon (01110) 3635
Aan familie en bekenden, lezers en medewerkers van
„Eilanden-nieuws", des Heeren onmisbare zegen toe
gewenst voor de toekomende tijd'.
Nudenoord - 166, „Avondrust" 3079 ZL Rotterdam.
NOORDZIJDE HAVEN 48—50
BERGEN OP ZOOM
wensen familie, vrienden en begunstigers een gezegend
nieuwjaar.
1 janijari 1979. M
