ilAHDEilflIEUWS
Varkoop grasgorzen
levert Waterschap
Flakkee 1,7 miljoen op
Indrukwekkende koor
zang in „De Doelen"
De bouwmeester
en zijn bruid
2e blad
Ddatisdag 19 december 1978
No. 4752
ie Omslag per ha. wordt voor
1979 niet verhoogd
Kerstzangavond
TOERISTISCH KORT
Kerstconcert door
Feike Asma op het
orgel van de Grote
Kerk in IVIaassluis
-k Vijf avonden met 10.000 bezoekers
iK: Ook veel Flakkeeënaars naar de Maasstad
Bejaardenwerk
gehandicapten
en het
Rode Kruis
JAARVERSLAG 1977-1978
Bevredigend resultaat bij Suiker Unie
Vrijzwemmen tijdens
de Kerstvakantie in
het instructiebad
van IVliddelharnis
Toen de Staatssecretaris vorig jaar de
grasgorzen ten oosten van de haven van
Den Bommel en ten zuiden van de haven
van Oude Tonge tot beschermd natuur
gebied verklaarde heeft het Water-
schapsbestuur gevreesd daarvan finan
cieel nadeel te ondervinden, maar in de
donderdag gehouden bijeenkomst van de
Ver. Vergadering bleek dat besluit een
zeker niet onplezierig gevolg te hebben
waardoor het nog lopende jaar met een
plezierig douceurtje zal kunnen worden
afgesloten
Staatsbosbeheer is n.l. bereid geble
ken de betreffende gorzen aan te kopen
tegen de respectabele prijs van 1,7 mil
joen. Toen de Ver. Vergadering donder
dag instemde met het verkoopvoorstel
van de ruim 70 hectares mocht men zich
van dat bedrag verzekerd weten omdat
gebleken is dat CRM een en ander nog
dit jaar wil afronden.
Dijkgraaf Koert en zijn heemraden
werden uit de Vergadering gecompli
menteerd met dit succes. De 1,7 miljoen
zal nog verminderd worden met ca. 3
ton pachtersvergoeding, te betalen aan
de heren J. Ras en M. van Zandwijk.
Zolang er voor de resterende 1,4 miljoen
nog geen bestemming is zal dat bedrag
zo werd aan de Vergadering verze
kerd zo vruchtdragend mogelijk wor
den belegd.
De oorspronkelijke pachters zullen de
gorzen opnieuw in pacht krijgen zij het
ook onder stringente voorwaarden die
in natuurgebieden gelden.
Geen omslagverhoging.
Eigenlijk zou de omslag per ha met
3,verhoogd moeten zijn geworden
maar dijkgraaf en -raden hebben het
beter geacht een bedrag van 85.000,
uit de Saldireserve te putten waardoor
aan een verhoging van de omslag kon
worden voorbijgegaan. De Ver. Verga
dering stemde er graag mee in zeker
toen de dijkgraaf met nadruk bevestigde
dat het zeker verantwoord was aldus te
doen. De omslag blijft voor 1979 bepaald
op 138,per ha.
Wat wel omhoog gaat is de veront
reinigingsbijdrage. Die werd op 28,
per inwoner equivalent vastgesteld en
dat betekende e enverhoging van één
gulden per i.e. Uit de vergadering rezen
wat vragen omtrent de veelheid van
werkzaamheden die aan het waterkwa
liteitsbeheer verbonden zijn. Met name
dhr. D. de Bonte (Dirksland) had wat
moeite met het feit dat 25"/o van de kos
ten van algemeen bestuur en 25"/o van
de kosten van de technische dienst op
rekening van het waterkwaliteitsbeheer
worden gebracht. Het leek hem wel wat
overtrokken.
Dijkgraaf Koert gaf dhr. de Bonte
weliswaar toe dat die 25"/o niet exact
vast te stellen is maar dhr. Koert bleek
er sterk van overtuigd dat dit percen
tage de werkelijkheid zeer dicht bena
dert temeer ook omdat meerdere andere
Waterschappen deze verhouding hante
ren. De Dijkgraaf maakte duidelijk dat
het dag. bestuur liever deze sleutel han
teert dan over te moeten gaan tot een
meer nauwkeurige tijdschrijverij.
Graag hoger.
Het leek wat paradoxaal toen burg.
van Es van Middelhamis de wens uit
sprak dat het bedrag spoedig hoger zal
zijn. „Omdat daaruit dan zal blijken
dat de zuiveringsinstallaties draaien!"
verduidelijkte dhr. van Es toen dhr. van
Prooijen wat pinnig en te voorbarig
reageerde.
In de komst van rioolwaterzuiverings
installaties lijkt overigens wel perspec
tief te zitten. Dijkgraaf Koert kon in zijn
openingswoord meedelen dat voor de
installatie te Oude Tonge bouwvergun
ning is ontvangen en dat de vergunning
voor de installatie te Middelhamis aan
staande lijkt te zijn. De vergunning voor
de installatie te Middelhamis wordt nog
geblokkeerd door een bezwaarschrift
maar er bestaat goede hoop desniette
min spoedig tot overeenstemming kan
worden gekomen. Die overeenstemming
is al wel bereikt over te volgen buiten
dijkse trace.
Staverse weg.
De Vergadering zag ook uit naar
nieuws omtrent de Staverseweg. Con
creet nieuws was er nauwelijks. Dijk
graaf Koert kon mededelen dat de Pro
vincie van het Waterschap de bereid
heid heeft gevraagd de Staverseweg
aan haar over te dragen. Op haar beurt
heeft de Provincie het Waterschap
voorgesteld dan de Oudelandsedijk van
af de watertoren tot aan Sommelsdijk
over te nemen als dat straks geen Pro
vinciale weg zal zijn.
Het dag. bestuur wil ten aanzien van
het laatstgenoemde eerst vastgesteld
zien dat die overname het Waterschap
geen geld zal kosten. Geheel los daar
van bestaat de bereidheid de Staverse
weg aan de Provincie over te dragen.
Fietspaden.
Moeiteloos werkte de Vergadering
zich door de lijvige begroting en die kon
dan ook al 'snel ongewijzigd worden
vastgesteld. In de besprekingen en ten
slotte in de rondvraag werd ook de
noodzaak aangekaart van het leggen
van een fietspad van Den Bommel tot
aan Middelhamis.
Dijkgraaf Koert kon de Vergadering
verzekeren dat dat alle aandacht heeft
en dat daaromtrent alle gewenste infor
matie woWt ingewonnen. Het enige
waar de Vergadering wat houvast aan
kon hebben was de verzekering van
burg. van der Harst dat er zo is hem
van de zijde van de Prov. Griffie verze
kerd langs de Schaapsweg óf een
fietspad óf een paralelweg zal komen.
Het hangt evenwel van de budgettaire
mogelijkheden af wat er zal komen en
wanneer het uitgevoerd zal worden
Toen de Vergadering besloten kon
worden met het bovenbeschreven dou
ceurtje van 1,7 miljoen toen kon gecon
stateerd worden dat de Ver. Vergade
ring een genoegelijke vergadering had
gehad, voor het eerst in Middelhamis,
dankzü de voortreffelijke accomodatie
van het Herv. Ver. gebouw „de Hoek
steen".
OUDE TONGE
In de Ned. Herv. Kerk te Oude-Tonge
nodigen wij u uit tot het bijwonen van
een kerstavond. Deze avond hopen wij
te houden op D.V. zaterdagavond 23 de-,
cember, half acht. Aan deze avond wer
ken mee: het Chr. gem. koor „Goederee-
de" uit Goedereede o.l.v. dhr. J. Bezuyen
het Chr. gem. koor „Com nu me{ Sangh"
uit Oude-Tonge o.l.v. dhr. A. L. van 't
Geloof en het nog prille opgerichte kin
derkoor „De Tongenaartjes" van Oude-
Tonge. Dit kinderkoor zal voor het eerst
in het openbaar optreden op deze kerst
avond ook o.l.v. dhr. A. L. van 't Geloof.
De meditatie wordt verzorgd door ds.
van Bennekom. Deze avond zullen de
koren zowel afzonderlijk als gezamelijk
voor u en met u zingen.
Voor de begeleiding van koor en sa
menzang wordt het orgel bespeeld door
de dirigenten van de koren.
U bent van harte welkom om met luis
teren en zingen het Kerstgebeuren te
herdenken.
De begeleiding met het orgel wordt
verzorgd door de organist van de kerk,
dhr. V. d. Tol en de dirigenten Van de
koren.
De Poolse rederij PZB (Polska Zeglu-
ga Baltycka) is met het sphntemieu-
we schip „Pomerania" (7500 b.r.t.) vorige
maand een nieuwe veerdienst gestart
tussen Swinoujscie in Polen via Kopen
hagen naar FeUxtowe in Engeland. De
route wordt in de winterdienst elke vijf
dagen retour gevaren. Het Schip mag
1000 passagiers vervoeren en heeft 436
hutten. Er is plaats voor 277 personen
auto's. De Denen beschouwen deze nieu
we route als concurrentie voor de Enge-
land-dienst vanuit Esbjerg. De Poolse
rederij was al succesvol met veerdiens
ten naar Zweden en Kopenhagen.
Van de beroepsbevolking van Noor-
wegens hoofdstad Oslo verdient 8,3%
(32.500 personen) een boterham in het
toerisme. Ruim 13.000 zijn in vaste dienst
De overigen werken in part-time banen.
Op 17 december bestaat de lucht
vaart 75 jaar. De gebroeders WUbur
en Orville Wright worden dan in de he
le wereld genoemd en geëerd als de eer
ste luchtvaarders in een door een motor
aangedreven vliegtuig. In Kopenhagens
beurs- en congrescentrum Belle Centret
herdenken luchtvaartmaatschappij en
uit 42 landen met vliegtuigen en postze
gels deze historie.
De Japanse luchtvaartmaatschappij
JAL heeft op de lange afstanden het
„bed in de lucht" geïntroduceerd. In de
eerste klasse van de Boeings 747 staan
vijf bedden gespreid, in de nieuwe types
komen er zeven. Deze „Sky Sleeper Ser
vice" kost van Tokio naar Europa via de
Poolroüte ruim 400,extra
De Duitse spoorwegen DB hebben
een nieuw treinkaartje geïntrodu
ceerd: het „Twee-Biljet". Twee volwas
senen krijgen op een retourreis vanaf
250 km 20i''/o reductie. Het voordeeltje
geldt niet tussen vrijdag 14.00 uur en
zaterdag 14.00 uur.
„Je voyage seul" (Ik reis alleen) heet
de nieuwe sei^ce die de Franse
spoorwegen verlenen aan ouders die
hun kind aUeen op reis willen sturen en
toch toezicht waarderen. Daarvoor zorgt
dan personeel van het Rode Kruis. Deze
oppas-service verhoogt het treinkaartje
met 50%, maar bespaart de ouders reis
geld én tijd. Via 11 trinroutes vanuit
Parijs kunnen ouders hun kinderen
naar 46 bestemmingen laten vervoeren.
AUeS over te huren berghutten, en
vakantiehuisjes in Noorwegen staat
vermeld in de pas verschenen catalogus
van de Norske Hytteformidling in Oslo,
de Noorse organisatie die de ruim 1200
voor toeristen beschikbare vakantiewo
ningen heeft geregistreerd. Vooral het
aanbod in zuid-Noorwegen is vergroot.
De gids is op aanvraag verkrijgbaar bij:
Den Norske Hytteformidling, Postboks
3207 Sagene, Oslo-4.
De inwoners van het Duitse „kurort"
Bad Orb (8000 toeristenbedden) heb
ben schoon genoeg van de hondepoep
die de troetels van hun tijdelijke gasten
deponeren. Het „kurpark" werd dit
voorjaar tot verboden gebied verklaard
voor honden, maar dat leverde zoveel
protesten op dat er nu een tussenoplos
sing is gevonden. Honden blijven w^el-
kom, maar dan wel aan de lijn! Bij de
ingang van het „kurpark" staat een
automaat, waaruit de geleiders voor 50
Prennig een schepje en een zak kunnen
trekken om de „sanitaire stop" van hun
viervoeter te verwijderen voor de ogen
en voeten van passanten
Zaterdagavond 23 december 1978
Aanvang: kwart over acht.
Toegang 4,p.p.
Het Kerstconcert op zaterdagavond
23 december zal een uniek gebeuren
worden want dit is het eerste Kerstcon
cert na de grondige restauratie van het
orgel.
Het Garrels orgel heeft aan klank
kleur en schoonheid gewonnen dank zij
enorme vakmanschap van orgelbouwers
en zeer zeker ook de deskundige ad
viezen van Peike Asma als vaste bespe
ler van dit instrument en Dr. Vente die
ook zeer ter zake kundig is.
Nu werkelijk dit gehele werk voltooid
is zal het concert nog mooier overkomen
als voorheen. Op het programma mag
vanzelfsprekend niet ontbreken de be
kende KERSTSUITES van de grote Jan
Zwart en daarnaast nog verschillende
andere werken dia de toehoorder in staat
zal stellen de geweldige klank van dit
orgel ten volle te beluisteren.
Het is altijd heel verwonderlijk hoe
De jaarUjkse concerten van de Chr.
Gemengde koren „Deo Cantemus" en
de „The Credo Singers", die in de weken
vóór het Kerstfeest in de „De Doelen"
te Rotterdam gehouden worden genieten
een ongekende reputatie. Van jaar op
jaar melden zich meer bezoekers en
thans is het aantal avonden al gestegen
tot vijf.
Per avond zijn er rond twee duizend
gasten met daarbij de honderden mede
werkers die de grote Doelenzaal een in
drukwekkende aanblik geeft. Dit grote
familiefeest, dat gezamelijk de geboorte
van Christus herdenkt is niet alleen in
drukwekkend maar geeft ook een band
met medewerkers en met allen die uit
alle windstreken van ons land naar de
Maasstad komen om jaarlijks dit ge
beuren mee te maken. Ook van Flakkee
zijn er altijd een groot aantal bezoekers
op deze concerten aanwezig. Wij schre
ven al: 2000 personen per avond en dat
vijfmaal, dat is 10.000 mensen en nog
waren er 1500 aanvragen die teleurge
steld moesten worden. Ondanks dat er
dit jaar weer een avond extra aan de
reeks is toegevoegd. De data zijn 11, 15,
16, 18 en 19 december.
Kinderstem ontroerde publiek.
Het geheel van dit jaarlijkse evene
ment staat onder de bezielende leiding
van de dirigent Arie Pronk. Behalve ge
noemde koren werken mee Andrée Mail-
lard-Back, sopraan; Reinata Heemskerk
alt; Jan van Weelden, organist; Loek v.
d. Leeden, pianist; het geheel met or
kestbegeleiding.
Veel aandacht kreeg de jongste mede
werkster, die we nog niet hebben ge
noemd, n.l. de 13-jarige Janneke Slagter.
Zfl stal het hart van de zaal en ontroer
de het publiek met haar heldere kinder
stem, toen zij o.a. zong de bekende maar
mooie verzen „In Bethlehem's stal", „O,
kindeke klein" en het „StiUe nacht".
Mogelijk was dit de eerste keer dat zij
voor een zo'n groot publiek optrad en
misschien wel met enige schroom.
Reinata Heemskerk bracht haar op het
podium en stelde haar als het ware aan
de zaal voor. Bleef naast haar staan bij
het zingen van het eerste vers van „'t Is
geboren, het goddelijk Kind" en trok
zich daarna terug. Janneke ging ge
woon verder en bescheiden maar cor
rect dankte zij de zaal voor de ovatie
en liet daarin ook de koren en haar be-
geleider(s) delen. Een fijn bouquetje
bloemen kreeg zij na haar laatste op
treden door de voorzitter aangeboden.
Leuk dat mevrouw Heemskerk haar in
het begin zo ir^oederlijk vergezelde. Het
deed het publiek goed dit zo te zien.
We hopen Janneke Slagter nog vaker
op dergelijke avonden te ontmoeten.
Koor- en samenzang.
De opening van de avond j.l. maandag
11 december, geschiedde met gebed en
een openingswoord van de heer T. Bin
nendijk, voorzitter van „Deo Cantemus"
Hij dankte voor de enorme belangstel
ling en riep tevens op steun te verlenen
om deze avonden, die grote uitgaven
vergen van voorbereiding en uitvoering,
mogelijk te maken.
Het gehele programma stond op een
hoog peU. Een totale opsomming te ge
ven is onmogelijk. Plechtig klonk het
Introïtus „Into my heart" van Harry D.
Clarke. Verder noemen we „Alleluia"
van Otis Skillingsi en „It is weU with my
soul" van PhUip B. BUss.
Reinata Heemskerk zong „Eens was
het nacht op aarde" en „Kerstlicht". So
praan Andrée Maillard-Back begon met
verschillende concert-bezoekers er een
lange reis voor over hebben om dit
Kerstconcert bij te wonen. Daarom ad
viseren wij om vroeg te komen want ook
de kerk heeft zich aan voorschriften van
veiUgheid en brandweer te houden. De
kerk is geopend vanaf kwart over zeven
en rondom de kerk is zeer zeker vol
doende parkeergelegenheid aanwezig.
C. J. P. en 65+ betalen 2,50 toegang.
Overige bezoekers betalen 4,p.p.
Omreden dat wij de toegangsprijs met
dit concert gelijk hebben gehouden als
bij andere concerten hopen wij aan het
eind dat u voldaan naar huis zult gaan
en dat vrij deie voldoening bemerken
in de te houden uitgangskollekte die
moet helpen het laatste restje restaura
tieschuld weg te werken. Bandopnamen
zijn helaas niet mogelijk op deze avond.
„The holy Boy" en „Christmas Carol".
Veel van de zang was met orgel- en or
kestbegeleiding. Op het machtige orgel
gaf Jan van Weelden een improvisatie
over „Gloria in Excelsis Deo". Zeer het
beluisteren waard.
Met de alt en sopraan werd gezongen
„Battle hymn of the republic" van Peter
J. Wilhousky. Van de dirigent Arie
Pronk was de bewerking „Dierb're Heer
Jezus", gezongen door het koor, dat ook
een spontaan applaus oogste.
Als samenzang klonk het „Ere zij God"
en met solisten, koren en publiek het
altijd imponerende „Glory, Glory Halle
lujah", waarvon nog een toegift volgde.
Onvermeld willen we niet laten de
'mededeling die de dirigent Arie Pronk
deed voor het zingen van het vers
„Dankzegging". Het is gedicht door de
heer Spaanderman, een trouw bezoeker
van de concerten en het werd bewerkt
door F. Pijlman. Deze vriendelijke geste
van de heer Spaanderman werd zeer op
prqs gesteld.
Slotwoord.
Na het uitreiken van bloemen aan lei
ders, dirigent (en) en solisten sprak dhr.
E. van Kapel, voorzitter van „The Credo
Singers" het slotwoord. In Lucas 2 staat,
dat de Herders in de nacht van de ge
boorte van Christus alom verkondigden
wat zij gehoord en gezien hadden. „Zo
moeten wij ook aan een ieder die op onze
weg gaat vertellen van het grote wonder
dat in de Kerstnacht is geschied voor
mensen die in nood zijn", aldus de heer
Van Kapel. De grote schare verliet vol
„grootse" indrukken De Doelen met
dank en waardering aan allen die dit
gebeuren mogelijk maken en uitvoeren.
Wie er nog nooit geweest is raden we
beslist aan er D.V. volgend jaar eens
heen te gaan.
Voor dit jaar zijn alle kaarten uitver
kocht. Totaal 10.000
fc/%<^/^t^%.^^%/^^%^^<»>%.'^'%^^^^<^^^^^-'^'
Van de jaarlijkse Koor- en sa-
menzangavonden in „De Doelen"
zijn er twee avonden gereserveerd
voor de bejaarden, gehandicapten
en de langdurig zieken. Ook van
Flakkee gaan er mensen heen die
hiervoor in aanmerking komen.
De „Stichting Bejaardenwerk
Oostflakkee" verzorgd ook al vele
jaren een reis voor de bejaarden
van Den Bommel, Achthuizen,
Ooltgensplaat en Oude Tonge.
Maandag 11 december vertrokken
er twee bussen richting Rotter
dam. Ook Middelhamis en andere
plaatsen organiseren een bezoek
aan „De Doelen". Van „Hernes-
seroord" was ook een busje met
pupillen aanwezig.
Leden van de Rode Kruiskolon-
ne uit Rotterdam hebben die
avond handen vol w^erk om deze
gasten te ontvangen. Deze grpep
vrijwilligers(sters) zijn vooral
vóór het concert druk in de weer
om deze mensen van gereserveer
de plaatsen te voorzien. Rolstoelen
rijden af en aan. Met Rode Kruis-
wagens worden de gasten thuis
opgehaald, op hun plaats gebracht
van koffie voorzien en zonodig
geholpen. Zelfs worden er gasten
op hun bed binnen gebracht en in
de onmiddelijke nabijheid van
het podium geplaatst. Ze kunnen
zodoende alles van zeer nabij
meemaken. En reken er maar op
dat deze mensen, die van veraf en
dichtbij komen, reuze genieten.
Ze zouden voor geen geld deze
avonden willen missen.
Hulde aan aUen, vooral aan de
leden van het corps RKK, die zich
hier volledig voor inzetten.
OUD VOSSEMEER
Interkerkelijke kerstviering
De gezamenlijke kerken van Oud-Vos-
semeer houden donderdag 21 december
in het dorpshuis De Vossenkuil een
kerstviering met samenzang, lezing en
een predikatie.
Suiker Unie heeft het boekjaar 1977/
1978 afgesloten met een voordelig saldo
van 10,8 mUjoen tegen 12 miljoen in
het voorgaande jaar. De cashflow be
liep 59,8 miljoen tegen f 56,6 miljoen
in 1976/1977. Van een landelijk areaal
van bijna 130.000 ha werden ruim 6,3
miljoen ton bieten geoogst, waarvan 3,6
mUjoen ton door Suiker Unie werden
verwerkt tot 503.900 ton witsuiker.
De binnenlandse afzet lag op een iets
hoger niveau, deels als gevolg van de
daling van de koffie- en thee-prijzen.
Het suikerverbruik per hoofd van de
bevolking bedroeg 41,3 kg.
Tegenover een hoger suikerrende
ment door de goede verwerkingskwali
teit van de bieten in campagne 1977
stonden gestegen fabricagekosten, mede
veroorzaakt door de voorbereidingen
van het in campagne 1978 ingevoerde 4-
ploegenstelsel. Ook de energie- en
transportkosten namen toe.
In de müieusector heeft met name de
fabriek in Puttershoek goede resultaten
bereikt met het tarra-onder-water-sy-
steem, waardoor sinds Ij anuari 1978 ge
gronde stankklachten zijn uitgebleven.
De investeringen in de milieusector
vormen een nog jaarlijks toenemende
post van aanzienlijke omvang.
Door handhaving van een ledenprijs
van 95,per ton bieten zijn de resul
taten over 1977-1978 enigszins gedrukt,
hetgeen overigens ook voor een deel te
wijten is aan een vermindering van de
voordelen uit deelnemingen 5,9 mU
joen tegen 8,8 miljoen in 1976-1977).
Record-opbrengst.
In het jaarverslag wordt reeds ge
wezen op de door het fraaie najaars
weer toegenomen bietenoogst 1978, die
inmiddels een landelijke record-op
brengst doet verwachten van 6,7 mUjoen
ton bieten en een suikerproduktie van
ruim 950.000 ton. Deze produktie vindt
plaats in het kader van het contracten
stelsel worden aan individuele telers
quota van zogenaamde vette en halfvet-
te suiker toegewezen, waarbij iedere
categorie een eigen minimumprijs heeft.
Voor 1978 geldt een overgangsregeling
met de bedoeling om de prijsverschil
len te minimaliseren. In het kader van
deze overgangsregeling wordt nog ge
studeerd op de problematiek van de
magere suiker suiker boven de quota
geproduceerd welke niet meer op
brengt dan de wereldmarktprijs van
suiker.
Het jaarverslag besteedt aandacht
aan de nieuwe E.E.G.-suikerregelLng
voor 1980 en volgende paren, waarin
volgens Suiker Unie de nadruk moet
worden gelegd op het specialisatiebe
ginsel en waarin een minimum bieten-
prijs dient te worden vastgesteld, die
tot het realiseren van een redelijk in
komen voor de akkerbouwer bijdraagt.
Verzorgd.
Het jaarverslag is weer keurig ver
zorgd, zowel wat het uiterlijk als het
innerlijke betreft. Gewoonte getrouw is
de tekst verlucht met een stel prachtige
fot's, speciaal uit het agrarische West-
Brabant. Op de laatste bladzijde worden
deze foto's van een onderschrift voor
zien. Is de kerk op pagina 17 niet die
van Stampersgat inplaats van Dintel-
oord? Een foto van een der producten,
de Dinteloordklontjes laat het proces
van de verpakking zien. Van de grootste
suikerfabriek in ons land „Dinteloord"
is op pagina 43 een fraaie panorama
opname bij avond geplaatst.
Voor dit prachtig uitgevoerde jaar
verslag: van harte proficiat!
Maandag - Dinsdag - Woensdag -
Donderdag - Vrijdag:
aUe dagen van 9.30 - 11.30 uur
en van 14.00 - 16.30 uur,
alle leeftijden. Toegang 1,
Dinsdag: "19.30 - 21.00 uur
Donderdag: 20.00 - 21.30 uur
Vrijdag: 16.30 - 17.30 uur
v.a. 16 jaar. Toegang 2,
Tijdens de vakantie geen zwemles!
Ie en 2e Kerstdag -
Nieuwjaarsdag en Zaterdags:
GESLOTEN
Het personeel wenst U prettige feest
dagen en een voorspoedig 1979.
VERVOLGVERHAAL
F. de Zeeuw J.Gzn.
Historisch verhaal uit de Middeleeuwen
Uitgevery „De Banier"
22
Maar vooraf was de gemeente samen
geroepen in een plechtige godsdienst
oefening. Men wilde gemeenschappelijk
de zegen van de Heere afsmeken over
het geweldige bouAvwerk, dat men wüde
'stichten.
Het bouwen zou heel veel jaren duren,
het bouwen bracht allerlei gevaren met
zich, want er vielen levensgevaarlijke
karweitjes op te knappen. Er moest
steeds voldoende geld zijn, er moesten
voldoende materialen zijn, en al de
moeilijkheden, die zich bij de bouw
konden voordoen, werden in deze kerk
dienst aan de Heere voorgelegd.
Maar er zat ook een praktische kant
aan deze bijeenkomst. De gem^eente
werd namelijk aangespoord om zoveel
als in haar vermogen was, giften aan
geld en bouwmaterialen bijeen te bren
gen en verder aUes te doen wat de bouw
van de toren kon bevorderen.
Zo kon men bijvoorbeeld gratis ko
men werken, een paar dagen of weken.
Een boer, die op zijn erf forse eUiebo-
men had, kon die omkappen en beschik
baar stellen voor de bouw van de toren.
En zo werd er meer opgenoemd, dat de
zaak bevorderen kon.
Er was nog een gewichtig punt, waar
op de gemeente werd gewezen: dat wa
ren de ambachtslui uit de vreemde.
Het zou natuurlijk noodzakehjk zijn
ambachtslui van buiten aan te trekken,
zoals bijvoorbeeld steenhouwers. Daarin
school voor de Utrechtse gemeenschap
een groot gevaar. Al die vreemde lui
binnen de muren van Utrecht konden
een slechte invloed uitoefenen op de ze
den en gewoonten van de Utrechtse be
volking.
Men kon die vreemde bouwlieden niet
missen. TerwUle van het schone Gods-
werk, dat men wilde stichten, moest
men hun aanwezigheid verdragen, maar
de gemeente werd aangeraden om met
deze lieden voorzichtig om te gaan. Het
zou er ook in de herbergen en taveernes
wel eens dartel en brooddronken naar
toe kunnen gaan.
Na afloop van deze godsdienstoefe
ning werd Maarten Gevaerts bij de vi
caris ontboden.
Met een bevend hart ging Maarten er
heen.
Deze gang naar de vicaris besliste
over heel zijn verdere leven.
Mocht hij de toren bouwen, dan kreeg
hij ook Maria en dan zouden roem, eer
en geluk zijn deel zijn.
De vicaris ontving hem heel vriende
lijk en deelde hem mee, dat de keus op
zijn ontwerp was gevallen. Zijn plan
nen hadden het ver gewonnen van die
van al zijn mededingers. Ze waren vol
komen in overeenstemming met de wen
sen van de bisschop en van de geeste
lijken. Het was de wens van de bis
schop, dat de eerste steen van de toren
zou gelegd worden op 20 maart 1321.
Was die plechtigheid eenmaal voorbij,
dan kon de bouwmeester zijn gang gaan.
Een grote vreugde vervulde het hart
van Maarten.
Hij kon zijn oren bijna niet geloven
en wist nauwelijks of hij waakte of
droomde. Eindelijk was dus zijn wens
vervuld. Hij was de bouwmeester van
de Domtoren geworden en nu zou Maria
zijn bruid worden. Even kwam de her
innering aan Sanne de heks boven, maar
dat zette hij dadelijk ver van zich af.
Was hij nu werkelijk gelukkig? vroeg
hij zich af. Hij had altijd gedacht dat dit
zo zijn zou. En zou zijn naam nu werke-
Ujk als bouwmeester bekend worden in
al de Nederlanden en ver daarbuiten?
Maar toen hij daar was aangeland met
zijn gedachten was er ineens een som
bere schaduw over zijn gezicht gegleden.
Ineens viel alle vrolijkheid van hem
af. In zijn verbeelding zag hij plotseling
een toneel voor zich, dat hem met af
grijzen vervulde. Hij rilde.
Maar waarvoor moest hij zich eigen
lijk plagen met zuUce nare en sombere
gedachten? Hij moest blij zijn, want hij.
Maarten Gevaerts, die eenvoudige He
negouwse jongen, was dan nu toch maar
de bouwmeester van de Utrechtse Dom
toren geworden. Zijn eerste doel had hij
dan toch maar bereikt.
En zijn tweede doel?
O, dat zou hij vast en zeker ook be
reiken.
Toen de vicaris hem zo pas meedeelde
dat hij de bouwmeester van de Domto
ren was geworden, was zijn eerste ge
dachte geweest, dat Maria van Ath nu
zijn bruid was geworden en dat hij over
een paar jaar met haar zou kunnen
trouwen.
Dat zou gebeuren, ondanks de tegen
werking van die laffe Joost den Bakker.
Ook van het geleuter van oude Sanne
trok hij zich niets meer aan. Sanne zou
zijn huwelijk met Maria door al haar
hekserij ook niet tegen kunnen houden.
Hij had de belofte van smid Van Ath
ennu hij bouwmeester was geworden,
zou de smid zijn woord houden, daar
van was hij vast overtuigd.
Over twee jaar zou hij naar Hene
gouwen reizen om zijn bruid te halen.
Dan zou hij in het nederige dorpje waar
hij geboren was verschijnen als de be
roemde en geëerde bouwmeester.
De mensen in het dorp zouden blijven
stilstaan. Ze zouden elkaar vragen:
„Ken je die man niet? Dat is Maarten
Gevaerts, Maarten de monnik, zoals hij
vroeger werd genoemd. Hij is nu de be
roemde bouwmeester van de Domtoren
te Utrecht".
Zelfs bij het verre nageslacht zou zijn
naam in hoge ere worden gehouden.
Dat waren de toekomstdromen, die
Maarten droomde.
En er was voor Maarten zeker alle re
den om aan te nemen, dat deze dromen
eens werkelijkheid zouden worden.
Maar was Maarten dan de dubbel
zinnige voorspelling van Sanne, de oude
heks, vergeten?
Nee, dat was hij beslist niet.
En de voorspelling, die dat oude wijf
had gedaan, kwam heel vaak zijn mooi
ste dromen verstoren.
Ze had hem duidelijk gezegd, dat Ma
ria van Ath zijn vrouw zou worden.
Even duidelijk had zij hem voorspeld,
dat hij de bouwmeester van de Dom
toren zou worden. Maar toen had ztj de
ze twee mooie voorspellingen feitelijk
weer teniet gedaan door te zeggen, dat
Maria van Ath nooit de vrouw zou wor
den van de bouwmeester van de
Utrechtse dom.
Hoe moest hij nu deze uitspraken
met elkaar in overeenstemming bren
gen?
Met elkaar in overeenstemming
brengen? Maar dat wilde hij toch zeker
in 't geheel niet?
Hij bedankte er voor om zijn hersens
nog een ogenblik langer te kwellen met
de malle en dubbelzinnige uitspraken
van zo'n oude toverkol. Hij trok zich
daarvan geen steek meer aan. Hij was
nu de bouwmeester en hij zou zich
schamen, als hij zich nog langer be
kreunde om al dat heksengeleuter.
Oude vrouwen en zenuwachtige meisjes
kon daarmee de doodsschrik op het lijf
worden gejaagd, maar daarmee maakte
men Maarten Gevaerts niét meer van
streek.
Zo'n beroemde bouwmeester had an
dere dingen aan zijn hoofd. En toch?
En toch betrapte hij er zich telkens
weer op, dat hij bezig was om zijn her
sens afte tobben om het raadsel, dat
Sanne hen met haar vreemde voorspel
ling te raden had gegeven.
Intussen wilde hij er voor zorgen, dat
Maria zo spoedig mogelijk op de hoogte
werd gebracht van het heuglijk nieuws,
dat de vicaris hem had meegedeeld.
Hij schreef daarom een briefje, waar
in hij haar meedeelde, welk een groot
geluk hun beiden was ten deel geval
len. Verder sprak hij haar moed in. Zij
moest zich maar niet van streek maken
over die onheUsprofetie van Sanne,
maar volhardend op hem blijven wach
ten. Over twee jaar zou hij naar Hene
gouwen komen om haar te halen. Haar
vader zou dan zeker geen bezwaar meer
hebben en zij zouden eindelijk het ge
luk hebben verkregen, waarnaar zij zo
lang hadden uitgezien.
