150 jaar de
Westerschelde over
v<Mide(lieij<Pca
Nieuwrs
Muiti Terminals
Stk MuitlTermii
S^ Rotterdam
Havenwerkers
„Herr Kantor"
TV DEFECT?
uit de kerken
Schooljeugd gaat Rode Krulspostzegels
verkopen
ZEEUWSE WANDELINGEN
Toor sneue reparatie
01877 -1236
Rommelmarkt in
Stad a/h Haringvliet
yyZomer geluiden"
Vaak onbedoeld
storend
Multi-Terminals Rotterdam is een modern
havenbedrijf dat zicli bezig Jioudt met het
laden en lossen van container-, stukgoed
en roll on/roll off schepen, alsmede scheeps-
controle en de opslag van goederen.
Voor ons multi-purpose bedrijf
Multi-Terminals Waalhaven bv zoeken wij nog
enkele
Mensen zonder ervaring kunnen een
introductie-cursus volgen en zullen t.z.t,
worden opgeleid voor het eert. Havenwerker.
Leeftijd 20 tot 45 jaar.
Sollicitaties schriftelijk of telefonisch te
richten aan afdeling Personeelzaken van
Multi-Terminals Waalhaven bv, postbus 5242,
3008 AE Rotterdam - telefoon 010-30 27 02.
OOLTGENSPLAAT - ACHTHUIZEN - LANGSTRAAT
Luxe passe-partout speciaal voor
verzamelaars
VERVOLGVERHAAU
Bladz.2
„EILANDEN-NIEUWS^
Dinsdag 22 augustus 1978
Steigerschuit.
Zo heet de tentoonstelling, die van
30 juni tot 18 augustios in een van de
Abdijgebouwen te Middelburg gehou
den werd. Ik bezoek graag tentoonstel
lingen en daarom heb ik hier een poos
je doorgebracht. Er staan 19 schotten,
die volgeplakt zijn met foto's, kranten
knipsels, dienstregelingen, rekeningen.
Om te beginnen een paar kaarten van
de Westerschelde. Want over dit vaar
water gaat het, zoals u in het opschrift
van dit artikel kunt lezen. En die 150
jaar wil zeggen, dat men in 1828 met
een enigszins geregelde dienst begon
tussen Vlissingen en Breskens, dat is
dus precies 150 jaar geleden.
De schepen
Ik schreef daar een „enigszins" gere
gelde dienst. De eerste jaren had na
melijk de overtocht plaats met stedger-
schuiten. Dat waren zeilschepen, die dus
afhingen wat het varen betreft van de
wind en het getij, van storm en ijs in
de winter.
Het was een primitieve verbinding.
Behoorlijke aanlegsteigers waren er niet.
Soms liepen deze schepen zomaar op
het strand en moesten de passagiers en
de goederen door de schipper en zijn
knechts aan land gedragen worden.
Dat kon toch veranderd worden, ver
beterd zelfs? In deze tijd begon men
toch met stoomschepen te varen! In
derdaad, dat waren raderboten, in be
weging gebracht door een groot rad aan
weerszijden van het schip, dat in con
tact stond met een stoommachine. Voor
de dienst Vlissingen-Breskens wordt op
de werg van de Coimmercie-Campagnie
te Middelburg zo'n raderboot gebouwd,
die de naam „De Schelde" kreeg. Op 13
mei 1828 maakt ze haar proef vaart bij
mooi weer: om 12.18 uur vertrok men
uit Vlissingen en om 12.54 kwam het
schip te Breskens aan. Dat is 36 minu
ten, een behoorlijke tijd, nu doen ze er
20 minuten over. Het schip kostte
18.000,en de twee „stoomwerktuigen"
voor de voortbeweging 24.000.De
dienst met een stoomboot kon beginnen.
Het was een particuliere onderneming
m,et subsidie van de provincie. Vooral
de naam Dirk Dronkers kom.en we in
die tijd nogal eens tegen. Elen onderne
mend vooruitstrevend man, die ook
plannen gemaakt heeft om Zeeland van
een spoorwegverbinding te voorzien.
Daar is niets van gekomen, tenminste
niet door zijn toedoen zoals hij het
wilde.
In 't begin werd er 2 keer per dag
heen en terug gevaren, later werd de
dienstregeling uitgebreid. Ook werd een
dienst uitgevoerd van Vlissingen naar
Temeuzen, die in 1842 gestaakt werd en
10 jaar later weer begon.
De dienst voldeed niet voor 100 pro
cent, soms lagen de boten een hele tijd
stil, tot groot ongemak voor de reizi
gers. Ook waren er ieder jaar tekorten.
Het eind van het liedje was dat de
provincie in 1866 zelf de dienst ging
exploiteren.
Ook de oude steigerschuiten deden
nog wel eens dienst. Voor mensen die
buiten de dienstregeling van de stoom
boten wüden overvaren. Of voor reizi
gers die niet met de stoomboot durf
den, zoals er ook later mensen waren
die niet in een trein durfden zitten.
Het spreekt vanzelf, dat de schepen
steeds beter en groter werden. De ra
derboten werden vervangen door
schroefboten. In 1928 begon men de
schepen namen te geven van personen
uit het koninklijk huis. Voor de dienst
Kruiningen-Perkpolder v.v. werden er
zogenaamde diibbeldekkers gebouwd
in 1968 de Prinses Christina en in 1970
de Prins Willem Alexander, die 21.
257.968,heeft gekost. In verband hier
mee moesten ook de aanlegsteigers ver
anderd worden. Er was een tijd dat ze
bij vloed onder water stonden, dan
moesten de passagiers met een roeiboot-
je van en naar boord gebracht worden.
Nu lopen die grote schepen binnen in
de zogenaamde fuik.
Dubbeldekker.
De vracht
Er hangen een paar foto's dat hele
troepen koeien en paarden op de boot
gedreven worden. Dat werd daar een
smerige glibberige boel op de vloer. Te
genwoordig zou dat niet meer kunnen
met al die auto's. Langs de wegen zie
je trouwens ook geen losse koeien en
hengsten, dat gaat allemaal in een vee-
wagen. Dè prijzen van het vervoer uit
1855 staan er bij. Voor een beslagen
paard moest men 3,50 betalen, voor
een onbeslagen 3,Weegt een hoef-
ijzer zoveel?
Een stier kostte 2,maar een os
en een koe 1,50. Dat verschil kan ik
niet verklaren, misschien omdat een
stier wel eens wild kon zijn en meer
toezicht vereiste? Een vet varken
mocht voor 0,30 meevaren, maar een
mager dito, een schaap, lam of geit
kostte 0,10.
In de vrachtprijzen voor reizigers is
nogal eens verandering aangebracht. Na
de oorlog was een groot deel van
Zeeuws-Vlaanderen verwoest. Misschien
is het veer daarom wel kosteloos ge
worden (19 nov. 1945). Het heeft ge
duurd tot december 1949, toen de pas
sagiers Ie klas moesten betalen, ook de
auto's gingen niet meer gratis over. Dat
waren zeker de kapitalisten, die heit wel
betalen konden!
Op 12 februari 1957 moest ieder weer
vracht betalen. Dat lokte heel wat pro
testen uit, vooral bij de bewoners van
Zeeuws-Vlaanderen, die de veerboot
eigenlijk beschouwden als een verleng
stuk van de weg. Het volgend jaar (13
juni) hielden ze een grote protestver
gadering in Den Haag onder leiding van
H. J. Colsen. Ik las enkele leuzen:
Vrije ferrie Anders herrie.
Op Cyprus vechten Cyprioten,
Ook Zeeuws-Vlamingen zijn geen
idioten.
In Algerije heerst terreur.
Wee Holland, stel ons niet teleur.
Geef ons een tunnel of een brug
Of onze vrije veren terug.
Geen vrije veren,
Dan geweren.
Wanneer geen vrije veren,
Zullen we naar België moeten keren.
Het heeft wel iets geholpen: die van
de overkant hebben goedkope abonne
menten en 20-vaartenboekjes kunnen
krijgen (1960). Toch hebben op 19 juni
1971 boeren met hun tractoren 5 uren
lang het veer van Breskens geblokkeerd.
Zoals u weet, heeft men een verbin
ding door middel van een tunnel met
brug toegezegd.
Tenslotte nog een paar cijfers over het
vervoer, dat de laatste jaren ontzettend
is toegenomen.
Vlissin- Kruinin-
gen - Bres- gen - Perk-
■■kens v.v. polder v.v.
1938 - passagiers 342.376 83.511
- auto's 47.772 15.598
- auto's 1.400.844 1.358.388
1977 - passagiers 4.768.330 3.631.824
Middelburg
L. van Wallenburg.
OOLTGENSPLAAT
Vijftig joar getrouwd. Donderdag 24
augustus herdenltt het echtpaar T. van
Dam en A. de Vos, Esdoornstraat 33,
alhier zijn 50-jarige echtvereniging. In
het Veren, gebouw „'t Centrum", Van
Weelstraat 10, is er 's avonds na 7.30
uur gelegenheid het gouden bruidspaar
te feliciteren. Gaarne ook onze hartelij
ke gelukwensen.
Kerkdienst. Donderdag 24 augunstus
a.s. des nam. 7.15 uur zal voor de Oud
Geref. Gem. in Ned, voorgaan ds. J. van
Prooijen te Rhenen. (Zie verder de ad
vertentie in dit nummer).
Hervatting repetities „Jubilate". Op
donderdag 24 augustus a.s. worden de
repetities hervat van de Chr. Gem»
Zangvereniging „Jubilate" en het Kin
derkoor.
Het Kinderkoor begint om 18.30 uur
en het Grote Koor om 20.00 uur, beiden
in „Elthato". Bij het begin van het sei
zoen zijn vanzelf nieuwe leden hartelijk
welkom. U mag gerust eerst eens ko
men luisteren, dat geeft nog,geen ver
plichting.
NED. HERV. KERK
Beroepen te: Nijkerkerveen H. Stout-
jesdijk te Brandwijk.
Bedankt voor: Dirksland C. Trouw-
borst te Benschop.
Onstwedde: Wegens vertrek naar
Sprang, nam Ds. W. v. Rennes afscheid
van deze gemeente met Hand 20 32.
Elspeet: Na bevestiging door Ds. H.
G. Abma, em. pred. te Putten, deed Ds.
J. P. Verkade gekomen van Montfoort,
intrede met een prediking over Hand.
10 33b.
GEREF. KERKEN
Bedankt voor: Beetgum G. Torenbeek
te Gramsbergen.
Overleden: Op 88 jarige leeftijd over
leed Ds. D. J. Couvee em. pred.. te 's-
Gravenhage. Hij werd in 1918 predikant
te Ridderkerk en diende vervolgens de
kerken van Meppel, Hilligersberg en
Axel, waar hem in 1957 emeritaat werd
verleend. Onder het pseudoniem. V.
Meerdink, schreef hij de romans „Als
de Tarwe", „De Gevloekte", „De Geze
gende" en „Maria en het Kind",
GEREF, KERKEN (Vrijgemaakt)
Beroepen te: Heerde H, v. d. Kamp
kand, te Wamsveld; Grijpskerk en
Komhom H, Siegers kand, te Kampen.
CHR. GEREF. KERKEN
Deining: Er schijnt wat deining ont
staan te zijn, rond de benoeming van
Prof. Dr. M. Boertien, hoogleraar aan de
universiteit van Amsterdam en voor
heen predikant van de Chr. Geref. Kerk
van Groningen, welke hem had aange
trokken als predikant voor de evange
lieverkondiging onder de Joden. Thans
heeft Prof. Boertien een benoeming ge
kregen als staffunctionaris bij de We
reldraad van kerken, verantwoordelijk
voor de dialoog tussen christenen en Jo
den. De kerken waarvan Prof. Boertien
lidmaat is, zijn echter niet aangesloten
bij de Wereldraad (tot voor kort waren
zij dat bij de I.C.C.C), waarin vogels
van diverse pluimage zitten, tot vrijzin
nigen en communisten toe. Het dagblad
„Trouw" schijnt nog al vroegtijdig met
de publikatie der benoeming (die inmid
dels nog niet aanvaard is) geweest te
zijn, waardoor men in officiële kringen
van de Chr. Geref. Kerken wat geïrri
teerd is.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te: Benthuizen J. Mijnders
te Ridderkerk.
Vrijdagmiddag 25 augustus is er op
het parkeerterrein achter het postkan
toor een rommelmarkt voor kinderen.
Kinderen die iets te verkopen hebben
zoals: poppen, auto's, postzegels, stic
kers, (oude) kleren en misschien wel
bloemen kunnen dit doen achter echte
marktkramen. Wel moeten de spulletjes
thuis alvast geprijsd worden en niet
hoger dan 1 gulden.
De verkopers mogen niet ouder zijn
dan 12 jaar en als koper is iedereen
welkom. De kosten voor de verkopers
zijn 25 cent.
Het begint om half 2.
In de voor de overheid beschikbare
televisiezendtijd, worden nu ook tv-
spots uitgezonden over geluidhinder.
Daarin wordt gevraagd het met de „zo-
mergeluiden" wat zachter aan te doen
en rekening met elkaar te houden.
Geïnteresseerden kunnen (gratis) een
uitvoerige brochure over geluidhinder
aanvragen bij postbus 51, Den Haag,
of bij de Nederlandse Stichting Geluid
hinder, postbus 381, 2600 AJ Delft,
's Zomers, als de ramen openstaan en
men meer buitenshuis leeft, neemt het
aantal klachten over burenhinder en
geluidsoverlast onrustbarend toe. Dat
geeft nogal eens aanleiding tot ruzies,
waaraan dan in 't ergste geval de poli
tie te pas moet komen om de verhitte
gemoederen te bedaren.
Terwijl het volstrekt zover niet hoeft
te komen. Uit een onderzoek van het
Instituut voor Sociale Kommunikatie
blijkt, dat 65 "/o van aUe mensen 't best
wat zachter wil doen, als ze dat ge
vraagd wordt; de meeste mensen zijn
graag bereid rekening met een ander
te houden, 't Heeft dus geen zin zich in
stilte te gaan zitten ergeren; préten met
degenen, van wie men lawaaioverlast
ondervindt, helpt écht.
Dinsdag 22 augustus (dus vandaag)
start de Rode Kruis Postzegelaktie 1978.
Op het Hoofdbureau van het Rode Kruis
te 's-Gravenhage is de eerste postzegel-
set door de directeur-generaal van de
PTT, drs. P. Leenman aangeboden aan
de voorzitter van het Ned. Rode Kruis,
jonkheer G. Kraijenhoff.
Dit jaar gedenkt de PTT, die eens in
de ongeveer vijf jaar één of meer post
zegels uitgeeft met een toeslag voor het
Rode Kruis, deze vereniging met een
briefpostzegel van 55 cent met 25 cent
toeslag. Het ontwerp is van prof. Wim
Crouwel, die in zijn ontwerp in dit
150ste geboortejaar van Henry Dunant
de internationale solidariteit van het
Rode Kruis tot uitdrukking heeft ge
bracht. Samen met de Rode Kruispost-
zegel geeft PTT nog twee andere ze
gels uit zonder toeslag waarop
doelstellingen van de Hartstichting en
de Nierstichting tot uitdrukking worden
gebracht. Een ontwerp van resp, de he
ren Opland en Jaap Drupsteen,
Velletje.
Om de verkoop zo goed mogelijk te
stimuleren geeft de PTT bij hoge uit
zondering tegelijkertijd een VELLETJE
VAN DRIE STUKS van de Rode Kruis-
postzegel uit.
Vooral dit strookje is voor de verkoop
erg belangrijk. Het zal 2,40 kosten.
Met medewerkinen van de hoofden en
het personeel der Lagere Scholen te
Ooltgensplaat en Achthuizen zal de
jeugd dit velletje huis-aan-huis ter ver
koop aanbieden. Men kan de jongens en
meisjes dan ook vanaf woensdag 23
augustus bij u aan de deur verwachten.
Luxe passe-partout.
Er is zelfs nog iets bijzonders te koop.
Voor deze postzegelstrook is door het
Hoofdbestuur een luxe passe-partout
ontworpen dat het Rode Kruis ter ver
koop aanbiedt. Deze in plastic gemaakte
passe-partout is in een zwarte kleur
ontworpen met op de bovenkant een
speciale tekst in gouden opdruk met
links boven een rood kruis met het
woord „Het Nederlandse Rode Kruis" in
rode letters. De onderkant is doorzich
tig en op een eenvoudige manier kan
men in het passe-partout het velletje
met de drie Rode Kruiszegels aanbren
gen. Het geheel kost 3,90 (dus velletje
postzegels van drie en de passe-partout).
Speciaal voor verzamelaars is dit een
unieke aanbieding. In een beparkte mate
zijn de passe-partout in voorraad en
voor 3,90 kan men een of meerdere
exemplaren bekomen bij de voorzitter
van de plaatselijke afdeling, dhr. IJ.
Neels .Esdoornstraat 28, Ooltgensplaat,
Dus niet bij de jongens en meisjes, die
verkopen alleen de velletjes voor 2,40.
Opschrift.
De opdruk op de passe-partout luidt
aldus:
„De grondbeginselen van het Rode
Kruis zijn menslievendheid, onpar
tijdigheid, neutraliteit, onafhanke
lijkheid, vrijwilligheid, eenheid en
algemeenheid. De algemeenheid
wordt als volgt omschreven: Het Ro
de Kruis is in zijn algemeenheid een
wereldomvattende instelling, waarin
alle verenigingen dezelfde positie in
nemen en gelijke verantwoordelijk
heden en plichten hebben om elkaar
te helpen. Dit beginsel is tot uitdruk
king gebracht in de postzegel, die
PTT op 22 augustus 1978 voor het
Nederlandse Rode Kruis heeft uit
gegeven. Met de opbrengst wordt
ook de opbouw van en de hulpverle
ning door jonge Rode Kruisvereni
gingen in andere delen van de wereld
gesteund. Deze gedachte sluit geheel
aan bij de ideeën van J, Henri Du
nant, de grondlegger van het Rode
Kruis, wiens 150ste geboortedag in
1978 wordt herdacht".
Tot slot nog deze opmerking: de losse
Rode Kruiszegels en de zegels van de
Hart- en Nierstichting zijn alleen op de
postkantoren te koop. De kinderen ver
kopen alleen het velletje, dat vanzelf
ook op de postkantoren verkrijgbaar is.
door Barend de Graaff
Uitgeverij B.V. „De Banier" - Utrecht
£\5ï5s35S!S;SS:5KS!^SS®K5®SS!SS!SS^S
41
Ze waren gewandeld in de richting
van de brug.
Nu hield ze hem staande om nog even
fijn in zijn armen te staan,
„Weet je, wat ik gedacht heb?"
Natuurlijk wist Rudolf dat niet. Hij
wist ook niet, dat de „grote" heren uit
zijn dorp en de verre omgeving zoveel
bewondering voor de muziek hadden.
„Wel, als je een groot musicus wordt,,.
Als jeVader zei me eens: die Herr
Kuhlenkampf, dat is een groot man.
Als
Liesel riep: „Opschieten, tortelduif
jes!"
Rudolf zei: „Ik zal een melodie voor
je componeren. Die speel ik zaterdag
avond. Alleen voor jou",
In het schemerdonker was Klara's
gezicht nog even heel kort bij. Stevig
drukte ze een kus op zijn mond, wrong
zich los en liep snel weg naar Liesel,
want wee die Fraulein Dr, Blass,
Waren zijn woorden wel tot haar
doorgedrongen? Zal ze zaterdag we
ten, dat hij een eigen melodie voor
haar speelt? Verrukt om de korte ont
moeting, liep hij het park uit, de stad
door naar het huis van koster Roden-
stein.
Hij was zomaar voluit een gelukkig
mens. De muziekstudie ging goed. Zo
goed, dat Herr Kuhlenkampf gezegd
had: „Na het kerkconcert beginnen we
aan de directielessen. Over een paar
jaar kun je dan examen doen. Ik ben
zeer tevreden over je. Wel zou je thuis
ook een piano moeten hebben waar
muziek in zit". En toen had hij er wat
bijgevoegd, dat een verdachte blos op
Rudolfs wangen bracht,
„Ik zal eens aan jullie burgemeester
schrijven. Misschien weet die raad".
Terwijl hij bij Klara vandaan naar de
kosterswoning liep, dacht hij weer in
eens aan dat vervelende blozen. Eigen
lijk had hij liever, dat Herr Kuhlen
kampf niet naar Klara's vader schreef.
Niet lang drukte de zorg hem daar
omtrent. Alles was nu immers zo goed
als het maar zijn kon. Vanavond fijn
meespelen in het orkest. Morgen weer
heel de dag op de muziekschool, za
terdag naar huis en 's avonds spelen
voor Klara. In zijn tas droeg hij haar
briefje. Kon hij het nu maar vast lezen.
Voor een hel verlichte winkel haalde
hij het velletje papier uit zijn tas. Met
een rood hoofd las hij.
Het meest bijzondere, dat hij ooit
gelezen had en wat hij ooit meer le
zen zou. Een klein, keurig geschreven
minnebriefje, zoals er duizenden ge
schreven zijn. Maar nieuw en origineel
voor een jongen, die Rudolf Schneider
heet, omdat het geschreven was door
Klara Böhm.
Licht Uep hij de stad door. Maar er
was geen stad, geen straat, geen kerk
plein, geen bel aan de deur van koster
Rodenstein, Er was niets dan dat ene
ontastbare, dat geliik heet,i
Toch belde hij en toch was alles zoals
iedere donderdagavond: de deftige kos
ter, het lieve vrouwtje! Hij keek hen
alleen maar anders aan. Zo zelfs, dat
moeder Rodenstein vroeg: „Je hebt toch
geen koorts, Rudolf. Je ogen stralen
zo!"
Ze vond, dat hij er zo lief uitzag.
„Onze Rudolf", zei ze nu al en toen
ze even met de koster alleen was, vroeg
ze: „Vind je ook niet, dat hij er zo
vreemd uitziet?"
De koster vond dat niet, „Hij is een
opgewonden standje. Je kunt alles aan
hem zien. Misschien heeft Herr Kuhlen
kampf hem geprezen en zoiets straalt
er bij hem uit".
Maar diezelfde avond bracht hem ook
een bittere ontgoocheling. Venijnig
kwam die aan. In de pauze, tijdens de
repetitie, gingen vier heren bij elkaar
staan, Herr Forster was er bij. Die
wenkte Rudolf. Ze keken ernstig, zoals
mannen doen, die met een onaangena
me taak zijn belast, maar die toch man
moedig zullen vervullen.
Rudolf kwam. Nog straalde zijn ge
zicht. Hij had zo heerlijk gespeeld. Zo
zelfs, dat Herr Kuhlenkampf weer een
paar maal verstoord naar hem gekeken
had en dreigend de vinger hier. „Poco
a poco, Rudolf!"
Toen hij bij de heren kwam, gingen
ze als bij afspraak om een tafel zit
ten, die daar stond, een flink eind bij
het koor vandaan, „Neemt u plaats, Herr
Schneider", zei de voorzitter,
„Hoe oud bent u eigenlijk precies,
Herr Schneider?" De heren keken hem
taxerend aan,
„Achttien", zei hij en zijn ogen vroe
gen,
„We vreesden het", zei Herr Förster
met een meewarig gezicht. Toen frons
te hij zijn wenkbrauwen, krabde eens
even onder zijn kin en zei: „Dan kan
het bestuur niet toestaan, dat u verder
mee repeteert, en zeer zeker kunt u
niet op het kerkconcert meewerken".
Rudolf was zó verbaasd, dat hij het
eerst maar half begreep,
Herr Förster verklaarde: „Ons regle
ment stelt de leeftijd op twintig, We
krijgen de grootste moeite als we u wel
toelaten en lieden van uw leeftijd uit
onze eigen gemeente niet".
Op de èèn of andere manier begreep
Rudolf het, zoals een mens soms de
naarste dingen als noodlot aanvaardt.
Hij was evenwel een zo ander mens dan
deze handhavers van de „ordnung", die
er nu eenmaal „muss sein", dat hij hen
alleen maar verbaasd aan kon kijken.
Voor hem was het zingen en spelen
een kunst. En wat had de kunst met
een reglement te maken of met een leef
tijd? Kunstenaars kunnen heel trots
zijn. Vrije lieden zijn het. In ieder ge
val zeer kwetsbaar. Hij kon geen woord
uitbrengen. Het onherroepelijke feit, dat
hij achttien was en de strenge eis van
het reglement streden met elkaar. Als
hij vroeg? Als hij smeekte? Als hij zich
op Herr Kuhlenkampf beriep? Neen!
Rechtop stond hij, boog, groette: „Tot
ziens, heren", liep langs Herr Kantor:
„Ik ben weggestutird",
Herr Kuhlenkampf begreep het
schijnbaar zo gauw niet, trok zijn ogen
wijd open, keek de jongen na, die naar
de deur liep en met rechte rug, maar
met tranen van teleurstelling en woede
in de ogen, de kapel verliet.
Een bittere ontgoocheling. Achttien
jaar, en hij wist dat hij de beste der vio
listen was. Telde dat niet?
22 Bergen en dalen^
Ze zijn daar in de buurt van Gnaden-
dorf: hoge bergen, als Sonnenkoppe en
Adlerhohe, diepe dalen als de Teufels-
kluft. Ze zijn er ook in het leven. Voor
Rudolf schenen voorlopig de diepten
bedoeld.
't Begon al direct 's avonds nadat hij
het kleinste stukje van het allermooiste
proza voor een verliefde jongen gelezen
had en Herr Förster hem uit het orkest
bande.
Ja, Herr Kuhlenkampf zei de volgen
de morgen wel, dat hij er maar om
lachen moest, „Als je wist, wat ik in
mijn loopbaan al voor stomme beledi
gingen heb moeten ondergaan! Maar je
moet volhouden. De Kunst is het waard.
Jij kunt er ook niet meer buiten. Stu
deer, tot je de macht hebt en boven hen
staat".
Maar dat hielp hem niet veel.
En zaterdagavond kwam de tweede
priem. Hij had gedaan, wat hij Klara
beloofde en een levendig blije solo ge
componeerd, „Zeer goed prees Herr
Kuhlenkampf een hups wijsje. Je
wordt er blij van als je het hoort".
Maar 's avonds bleef het raam van
Klara gesloten.
Och, ze kon ziek zijn. Misschien was
ze met haar moeder mee op visite bij
de rentmeester. Toch verdroot het hem.
Alle rust, alle blijheid was weg. Wreve
lig bergde hij zijn viool op. Met een
verder niet te ontleden gevoel van te
leurstelling ging hij naar bed. Voor het
eerst zonder zijn knieën te buigen en
gehoorzaam, plichtsgetrouw zijn avond
gebed te bidden.
CWordt vervolgd)
