EinvriDEn - niEuws
De Staten van Zeeland
Naar van Zielst
299,-
15% korting
10% korting
39,50
BOCI Oude-Tonge
Zeeuwse wandelingen
20%
99,-, 100,-, tlZr-, 120r- t
260,
4e blad
Vrijdag 24 maart 1978
No. 4677
Nl«uw8 uit Zeeland
R.P.F, bijeenkomst
in Sommelsdijlt
Uitslag verkiezing
Prov. Staten in
,/t Centrum"
Kandidaatsteiling
Gemeenteraad
Rheumakollekte
658r- hoger
Uw huis verkopen?
TAIVIBOER
ZEELAND
180,^
Nylon kwaliteiten nu vanaf 70^- per mtr.
ALLEMAAL IVIERK TAPIJTEN X
Speciale aanbiedingen in
WOL en NYLON TAPIJT
Zuiver scheerwol 400 br.
Zuiver scheerwol bloem motief
400 br. 240,-
80 wol 20 nylon 400 br.
En dan niet te vergeten onze
slaapkamer hoogpool kwaliteit
in Beige en Camel Ideur voor
NU MAAR 110,^
ALLES UIT VOORRAAD LEVERBAAR.
INTERIEURVERZORGING
St. Jorisdoelstraa;t 7
SOMMELSDIJE
Tel. 01870-2243
ALLE PRIJZEN ZIJN GELDIG VAN DONDERDAG 23 MAART t/m 2e PAASDAG
FREETIME
nylon huttent
adviesprijs 199,
NU
KORTING
WALKER
Bungalowtent
3-persoons
adviesprijs 435,
NU VOOR
STÜWE
barbecue's
vanaf 19,95
NU
Alle weerbesten-
dige meubels
van de merken
Herlag, Kettler
Vistae alléén
komplete sets
10% KORTING
ZWEEDSE
KLOMPEN
van 39,95
NU voor 32,50
naturel en zwart
FREETIME en
GYM-DANDY
ZWEMBADEN
20% KORTING
T-SHIRTS
vanaf 8,95
DAROLET BANK
van 57,50
NU
CAMPARI
NYLON JACKS
alle maten
vanaf 19,95
10% KORTING
CAMPARI
Spijkerbroeken
modieuse
NU 44,50
10% KORTING
GYM-DANDY
Kinderschommels
4 pers., 2 meter hoog
adviesprijs 298,
NU 198,-
Curver Koelbox
op alle modellen
10% KORTING
PARASOLS van 49,50
NU voor 39,50
2e Paasdag geopend van 12-6 uur 's middags
ROUTE ROTTERDAM-VLISSINGEN
Tel. 01874 - 1770 Let op de vlaggen
Op 29 maart worden er weer verkie
zingen voor de Provinciale Staten ge
houden. Dat gebeurt iedere 4 jaar. Het
vorige ministerie wilde ons land verde
len in ruim 20 provinciën, maar daar
is niets van gekomen, het is 11 gebleven.
Misschien wordt het er 12, wanneer de
polders uit de vroegere Zuiderzee (nu
IJsselmeer) tot één provincie samenge
voegd worden. Nu behoren ze tot geen
enkele provincie, ze worden bestuurd
door een landdrost. Op 29 maart gaan
de bewoners ervan dan ook niet stem
men.
Vroeger.
In het jaar 1581 hebben we de Spaan
se koning Filips II afgezworen als onze
landsheer nadat hij prins Willem in de
ban had gedaan. Het bleek niet moge
lijk om zich met hem te verzoenen. Hij
schond nie alleen onze vanouds verkre
gen privilegiën voorrechten), maar
wilde ons ook geen vrijheid van gods
dienst geven.
We hebben nog eens geprobeerd een
andere opperheer te vinden, een zekere
Anjou, maar die was niet te vertrouwen
en dit is op een mislukking uitgelopen.
Toen droegen we de soevereiniteit op
aan koningin Elisabeth van Engeland,
maar deze weigerde. Wel zond ze ons
enige hulp in de persoon van de graaf
van Leicester, maar ook zijn bestuur
was geen succes. Hij kon niet met de
Nederlanders overweg. Toen een paar
van zijn officieren bovendien nog ver
raad pleegden met de Spanjaarden, kon
hij maar beter teruggaan naar zijn va
derland (1587). We zouden ons zelf wel
helpen en besturen en in 1588 werd de
Republiek der zeven verenigde Neder
landen in het leven geroepen. Het wa
ren de 7 provinciën Holland, Zeeland,
Utrecht, Gelderland, Overijsel, Gronin
gen en Friesland.
Ieder gewest richtte het bestuur op
eigen wijze in en ze hadden meer macht
dan de tegenwoordige provinciën. Dik
wijls was er naijver tussen de verschil
lende delen, tegenwerking soms. Vooral
het machtigste gewest Holland wilde
graag de baas spelen.
We beperken ons nu tot Zeeland. In
de Staten werden 7 stemmen uitge
bracht. De eerste stem door de stadhou
der, de Eerste Edele genoemd. Als zo
danig had hij zitting in de Staten van
Zeeland. Maar hij was er nooit op de
vergaderingen, zijn recht liet hij over
aan zijn plaatsvervanger, een familielid
of een voornaam edelman.
De andere 6 stemmen werden uitge
bracht door de 6 stemhebbende steden
Middelburg, Vlissingen, Veere, Goes,
Zierikzee, Tholen. Er waren nog andere
plaatsen in Zeeland, die eens stadsrech
ten hadden gekregen, zoals Westkapel-
le. Domburg, Kortgene, St. Maartens
dijk. Maar deze plaatsen hadden geen
afvaardiging in de Staten van Zeeland,
ze werden smalsteden genoemd.
De stadhouder had in Zeeland grote
macht. Dat zat zo. In 1567 had onze
landsheer Püips II het markiezaat van
Vlissingen en Veere gekocht. Toen hij
in 1581 werd afgezworen, kwam het dus
vakant. Het werd verkocht aan prins
Willem, het markiezaat van Veere voor
74.500,dat van Vlissingen voor
75.100,Dat is tot op de huidige dag
zo gebleven, zodat onze Koningin zich
mag noemen markiezin van Veere en
Vlissingen. Nu kon de stadhouder zo
goed als altijd rekenen ox> de stemmen
van Veere en Vlissingei?
Zodoende beschikte hij over 3 stem
men van de 7 in de Staten van Zeeland,
bijna de meesderheid. Misschien komt
het wel daardoor dat Zeeland altijd erg
'i'i^HSfei^ïï^'^
oranjegezind geweest is. Tot twee keer
toe is in Veere na een periode zonder
stadhouder voor het eerst weer een
Oranje tot stadhouder uitgeroepen (in
1672 en 1747).
De vergaderingen.
De vergadering van de Staten werd
geleid door de raadpensionaris, wanneer
de stadhouder als Eerste Edele of zijn
vertegenwoordiger niet aanwezig wa
ren. Zo was het ook in het gewest Hol
land, het machtigste van de bondssta
ten. Enkele zijn erg bekend geworden,
zoals Oldenbamevelt en Jan de Witt.
Maar ook Zeeland had een raadpen
sionaris, in andere gewesten en soms
ook hier enkel, maar pensionaris ge
noemd. In zijn instructie werd heel wat
geëist. Ik zal enkele bepalingen op
schrijven:
Hij moet een persoon zijn van goede
naam en faam, een geboren Zeeuw en in
dienst geweest van de provincie, de Ge
reformeerde godsdienst belijden vol
gens de Nationale Synode van Dordrecht
gepromoveerd in de rechtswetenschap,
tenminste de drie talen Nederlands,
Frans en Latijn spreken, ervaring heb
ben in provinciale of landelijke aange
legenheden.
Dat is heel wat, een schaap met vijf
poten!
Om geen enkele stad een bevoorrech
te positie te geven, was er afgesproken
dat de vergaderingen bij toerbeurt in
elk van de 6 steden zouden gehouden
worden. In 't begin was dat ook zo,
maar later werd de Abdij te Middel
burg de vaste vergaderplaats van de
Staten van Zeeland. De reisgelegenhe-
den waren toen niet zo best, zodat de
afgevaardigden van Goes, Tholen en
Zierikzee er moesten logeren. Hun vast
logement was het Herenlogement aan
het Abdijplein. Later heette het Hotel
de Abdij, heel bekend in Middelburg.
Bij het bombardement van 17 mei 1940
is het verwoest. De Thoolse kamer be
stond nog altijd met boven de schoor
steen het wapen van Tholen. Nu staat
er het nieuwe provinciehuis.
Uit de lasten die iedere stad betaalde
kon men enigszins de vroegere welstand
van deze steden afleiden. In procenten
uitgedrukt was dat: Middelburg 33,3''/o,
Vlissingen 20,8"/o, Zierikzee 14,6''/o, Goes
13,3»/o, Veere 12,5»/o en Tholen 5,4"/o.
De Franse tijd maakte een eind aan
deze toestand. Toen ons land bevrijd
was en een koninkrijk geworden, werd
de verhouding anders. Wat we nu
Zeeuws-Vlaanderen noemen, heette tij
dens de Republiek na de vrede van
Munster Staats-Vlaanderen. Het be
hoorde niet tot de provincie Zeeland,
maar werd regelrecht bestuurd door de
Staten-Generaal. Nu werd het bij Zee
land gevoegd. Uit dit gebied kwamen
Hulst, Sluis en Axel als stemhebbende
steden in aanmerking.
ledere stad zond enkele afgevaardig
den: Middelburg 8, Zierikzee 3, Vlissin
gen 2 (later 3), Goes 2, Tholen, Veere,
Sluis, Hulst en Axel elk 1 lid. Dat is sa
men 20 afgevaardigden.
Bij de grondwetsherziening van 1848
werd er weer heel wat veranderd. Het
verschil tussen stemhebbende en smal
steden, tussen steden en dorpen, tussen
adel en platteland werd opgeheven. Nu
hebben we bij de stemming het stelsel
van evenredige vertegenwoordiging en
heeft iedereen, ook de vrouwen, het
recht om te stemmen en gekozen te
worden. Men moet wel een bepaalde
leeftijd hebben.
Middelburg.
L. van Wallenburg,
Abdijplein, zoals het vroeger was, 1743.
THOLEN
Erepenning voor mej. M. W. Blaas.
Als blijk van waardering en erkente
lijkheid voor de wijze waarop mej. M.
W. Blaas ruim 36 jaar als bibliotheca-
resse en biblotheekwerk in Tohlen
heeft verzorgd wordt haar de erepen
ning van de gemeente Tholen uitgereikt.
De gemeenteraad heeft al op 12 de
cember j.l. de erepenning aan mej.
Blaas toegekend, maar kan nu pas wor
den uitgereikt omdat de penning nog
niet beschikbaar was.
Jaarvergadering Bijbelstudiekring.
Maandagavond werd er in het vereni
gingsgebouw De Wingerd de 36e jaar
vergadering gehouden door de Herv.
Bijbelstudiekring.
De bijeenkomst werd geopend door
ds. L. WüUschleger met Schriftlezing
Lucas 22 47-48, gebed en een woord
van welkom.
Na voorlezing notulen en jaarverslag
door secretaris Joh. v. d. Male hield de
heer J. van Dijke een inleiding over „het
verraad van Judas".
Vervolgens gaf de penningmeesteresse
mevrouw P. de Boef-Quist een over
zicht van de financiële toestand van de
vereniging en verslag van de kascontro
lecommissie.
Na de tweede pauze vertoonde de heer
Moelijker dia's van zelf genomen op
namen van de Grote Kerk. De aanwe
zigen hadden grote waardering voor de
opnamen van het in- en exterieur van
het middeleeuws gebeuren.
De voorzitter, de heer H. Comelisse,
besloot deze gezellige bijeenkomst met
dankgebed.
ST. ANNALAND
Uienveiling van dinsdag 21 maart '78
Een en zeventig ton uien, maat veer
tig opwaarts rond, klasse twee N.L.Op
gehouden voor zes gulden per honderd
kilogram.
Op dinsdag 28 maart 1978 om 8 uur
is er in het Herv. Ver. gebouw „Vita
Nova"j van Aerssenstraat 5 te Som-
melsdijk gelegenheid om tijdens en na
de pauze mondeling zowel als schrif
telijk vragen te stellen over een scala
van onderwerpen, die de heer Roffel,
lijsttrekker van de R.P.F, voor de nu
snel naderende Statenverkiezing, hoopt
te belichten.
De heer Roffel is gemeentesekretaris
te Nieuwerkerk a.d. IJssel. Hij wil graag
misverstanden uit de weg ruimen, wat
betreft het streven van de R.P.F.; dit
in verband met de andere Christelijke
partijen, zoals CDA, SGP en GPV.
De RPF doet voor het eerst mee aan
de Statenverkiezingen en wil mede
daardoor een herbezinning onder het
Nederlandse volk tot stand brengen
over het Christen-zijn in de politiek.
Er is alleen hoop voor Nederland als
wij leven naar ide normen van Gods
Woord. Daarom wil de RPF allen bun
delen die de Bijbel willen aanvaarden,
ook in de politiek.
Voor wie het weten wil:
Lijsttrekker Roffel werd geboren te
Emmen op 3 oktober 1933. Na allerlei
functies bij diverse gemeenten in ons
land, ondermeer de gemeente Leiden,
werd hij in 1971 chef van de afdeling
Financiën en Personeelszaken bij het
Hoogheemraadschap Rijnland. In 1975
werd de heer Roffel gemeentesekreta
ris van het snel groeiende Nieuwerkerk
a.d. IJssel.
Door zijn werkzaamheden, zowel bij
diverse gemeenten als bij een hoog
heemraadschap, is de heer Roffel be
kend met zaken, die in de Provinciale
Staten aan de orde komen.
Hij is ouderling in de Christelijke
Gereformeerde Kerk, getrouwd en va
der van zes kinderen. Hij woont te
Nieuwerkerk a.d. IJssel op het adres:
Pr. Mauritssingel 1, tel. 01803 - 2477.
ST. MAARTENSDIJK
„Open huis" L.T.S. Zaterdagmiddag
werd er in de lagere technische school,
de burgemeester Bouwenseschool te St.
Maartensdijk en in de dependance in
Scherptenisse „open huis" gehouden
waar vele ouders, andere familieleden
en belangstellenden van deze gelegen
heid gebruik maakten om nader kennis
te maken met het beroepsonderwijs.
OOSTFLAKKEE
De totale mtslag van de verkiezing
voor de Provinciale Staten „aanstaan
de woensdag 29 maart zal voor wat
Oostflakkee betreft in het Veren, ge
bouw „'t Centrum", Van Weelstraat 10
te Ooltgensplaat worden bekendge
maakt. Na de ttelling in de diverse
stemdistricten zal de totale telling in
genoemd verenigingsgebouw plaats heb
ben. Hierbij mag een ieder die dit wenst
tegenwoordig te zijn.
OOSTFLAKKEE
Op 18 april 1978 vindt de kandidaat
stelling plaats voor de Gemeenteraad
van Oostflakkee.
De lijsten moeten worden ingeleverd
op die dag van 9 tot 17.00 uur ter ge
meente-secretarie in het Raadhuis,
Kaai 2 te Ooltgensplaat.
OOLTGENSPLAAT
De huis-aan-huis-kollekte voor de
Rheumabestrijding heeft totaal 2899,-
opgebracht, waarbij inbegrepen 250,50
uit de Langstraat. Vorig jaar was de
opbrengst 2241,—, dit jaar een verho
ging van 658,
Kollektanten en gevers worden harte
lijk dank gezegd.
Kerkdienst Geref. Gemeente. Op
woensdag 29 maart des nam. 7.30 uur
zal voor de Geref. Gemeente voorgaan
ds. A, Moerkerken uit Nieuw-Beijer-
land.
ZONDAG 26 MAART
(Ie Paasdag)
NIEUWERKERK Herv. Kerk 10 uur
ds. W. J. Kolkert Geref. Kerk
(N'kerk-O'land) 9.30 uur ds. P. J.
Moet, voorber. H.A.; 5 uur ds. J. Eikel
boom, Haamstede Ger. Gem. 10 u.
lezen, 3 uur dhr. Golverdingen Ger.
- Gem. in Ned. 9.45 en 3.30 uur lezen.
OOSTERLAND Herv. Kerk 10 uur ds.
J. A. G. Delhaas uit Scharendijk en
6 uur ds. J. Geers uit Noordgouwe
Ger. Kerk gezamenlijke diensten met
de kerk van Nieuwerkerk, in het kerk
gebouw aldaar Ger. Gem. 10 en 6.30
uur student Golverdingen uit Bent-
huijzen en 2.30 uur lezen Oud
Ger. Gem. 9.30, 2.30 en 6.30 uur lezen.
ST. ANNALAND Herv. Kerk 10 uur
kand. T. C.' Kuyt te Katwijk aan Zee
en 6 uur ds. W. J. Gorissen te Stave-
nisse (sav. Openb. Bel.) Ger. Gem.
9.30, 2 en 6 uur lezen Geref. Gem.
in Ned. 9.45, 2.16 en 6,15 uur lezen.
MAANDAG 27 MAART
(2e Paasdag)
ST. ANNALAND Herv. Kerk 10 uur ds.
K. Schipper uit Dordrecht Geref.
Gem. 9.30 uur ds. C. Molenaar te
Biezelinge Ger. Gem. in Ned. 9.45
uur lezen.
voor uw tapijt
VAN ZIELST
POORTVLIET
Gezinsavond Z.L.M. Onder leiding
van mevrouw Van Dalen werd er in
café Tolrust een gezamenlijke gezins
avond gehouden door de Plattelands
vrouwen en de Zeeuwse Landbouw Mij.
Het gehele gezelligheidsprogramma
werd verzorgd door eigen leden. Voor
de honderd aanwezigen werd een blij
spel opgevoerd en er werd door de he
ren Burgers en Van Nieuwenhuijzen
met 12 vrijwilligers een quiz gehouden
met allerlei onderwerpen.
OOSTERLAND
Van de vrijwillige brandweer van
Duiveland welke hier ter plaatse gesta
tioneerd is, werden aan een viertal le
den het diploma „PERSLUCHTMAS-
KERDRAGER" uitgereikt in de kantine
van de brandweerkazerne te Zierikzee.
Zulks door dhr. F. J. de Leeuw, instruk-
teur van het brandweerwezen te Breda.
Het war ende volgende brandwachten:
J. van der Have, H. de Jong, H. van der
Maas en L. P. Stouten. Allen woonach
tig in Oosterland.
Feestelijke opening liij BOCII