Herdruk „Gekwelde grond"
Ki4tde^(iaeéfe
BOEIfBESPREKEVG
Schouwen Duiveland in ramp en herstel
Uw huis vericopen
TAMBOER
Lies van der Velde
Mercedes semce
TV DEFECT?
voor sneUe reparatie
01877 -1236
Open iïrief liit
Hernesserciorci
Bladz. 2
„E I L A N D E N - N I E U W S«
Vrijdag 15 juli 1977
Door „De Zeeuwsche Boekhandel en
Uitgeverij" Postbus 30 te Zierikzee is
het boek „Gekwelde grond", Schouwen
Duiveland in ramp en herstel, opniuew
uitgegeven.
Dit rampboek was al jaren uitver
kocht en er bestond grote behoefte aan
een herdruk. Het is geheel herzien door
de heer C. P. Pols te Zierikzee, de tekst
van de artikelen, alsook de kaartjes en
de grafieken, zijn echter ongewijzigd
gebleven.
Alleen is op verzoek van de familie
Rentier is de brief van haar inmiddels
overleden vader, die zonder toestem
ming was opgenomen er uit wegge
laten.
Omdat enkele foto's van de eerste
uitgave niet meer te achterhalen wa
ren, heeft de heer Pais zich beijverd
om tal van andere rampfoto's van het
zwaar geteisterde eiland bijeen te bren
gen, zelfs van betere kwaliteit dan in
het oorspronkelijke boek, die het geheel
nog meer de werkelijkheid van het ge
beurde weergeven. In de eerste uitga
ve kwamen plm. 122 foto's voor, thans
niet minder dan 396, dus 277 meer.
Het formaat is iets kleiner, maar door
de vele illustraties veel dikker. Een
kloek gedenkboek in een fraaie sterke
linnen band met zilveropdruk op plat
en rug.
De indeling
Allereerst komt er een Ten Geleide
in voor van Jhr. Mr. A. F. C. de Ca-
sembroot, destijds Commissaris der Ko
ningin in de provincie Zeeland. Dan
volgen de namen van de slachtoffers
van de ramp van ieder dorp op Schou
wen Duiveland, met geboortedatum en
adres. Het dorp Nieuwerkerk telt de
meeste overledenen, in totaal 296. Dan
volgt een artikel over vroegere over
stromingen door J. M. de Nooyer, waar
na Ir. P. J. Wemelsfelder de feitelijke
gegevens omtrent de storm en de storm
vloed nader behandeld. Vervolgens een
uiteenzetting onder de titel: „Hoe de
slag aan kwam", een uitvoerige be
schrijving hoe op ieder dorp, de vloed
ramp plaats greep en hoe geworsteld
werd om door storm en kolkend water
het vege lijf te redden. Dit vinden wij
wel het meest aangrijpende gedeelte in
dit boek; bij lezen beleeft men de ramp
als 't ware opnieuw. Ontzetende tone
len hebben zich daarbij afgespeeld; he
laas kwamen velen om, maar ook an
deren werden als door een wonder
Gods van de verdrinkingsdood gered.
Tussendoor zijn van ieder dorp rampfo
to's opgenomen, soms 4 tot 6 op één
pagina.
De grootscheepse hulp die werd ge
boden wordt er ook in vermeld. Vis
sersvaartuigen waaronder zelfs Volen-
danmse, voeren door de dijkgaten en
drongen door tot Nieuwerkerk, om
mensen te redden. Belangrijk was ook
de hulp uit de lucht. Catalina vliegbo-
ten scheerden overhet water in de pol
ders; hefschroefvliegtuigen redden zie
ken en gewonden, er werden mensen
uit de kruinen van de bomen gehaald.
Ook de militaire bijstand ontbrak niet.
Een groot deel van de tekst is gewijd
aan de organisatie van het herstel van
het ontredderde gebied, verlucht met
tekeningen, kaarten, grafieken en ook
weer tal van foto's. Een heröisch ge
vecht tegen het water! Bij de slmting
van de dkij dichting bij Ouwerkerk in
de nacht van 6 op 7 nov. 1953, was
zelfs H.M. de Koningin tegenwoordig,
- "W
Si.<r^.sj.
Hoewel er in 1933 in de stad Zierikzee niet veel mensen zijn verdronken, was de
ravage groot. Hier een beeld van de Hoofdpoortstraat. Op de achtergrond de
korenmolen van H. van Dijke aan het Bolwerk.
Beste jongens en meisjes!
Jullie hebben het tot nu toe best ge
troffen met het weer. Want in de va
kantie moet je toch wel zon hebben.
Allemaal al lekker bruin gebrand,
natuurlijk. Zwemmen, fietsen, paard
rijden, varen en noem maar op!
Helaas zijn er reeds slachtoffers ge
vallen tijdens de vakantie. Dat is haast
ieder jaar zo.
Oom Ko zou jullie allemaal willen
waarschuwen vooral voorzichtig te zijn.
Ons leven is altijd in gevaar, maar dit
geldt zeker in de vakantietijd.
Luister toch vooral naar je ouders.
Sla hun goede raadgevingen niet in de
wind. En vergeet vooral niet dat God
alles ziet. Daar dienen wij altijd reke
ning mee te houden, waar we ook zijn,
wat we ook doen.
We laten nu het nieuwe raadsel vol
gen, dat is een
OPTELRAADSEL
JULI-RAADSEL 3
1 bijbelboeken bevat het
Oude Testament
2 zonen had Jacob
3 jaren was Seth oud toen
hij stierf (Gen.)
4 diakenen werden geko
zen (Hand.)
5 jaren was Israël in Egyp
te (Ex. 12).
6 dagen was de vloed op
de aarde (Gen.)
7 ellen stond het water bo
ven de hoogste berg
8 vrijsteden waren er in Is
raël. (Num.)
9 vijanden doodde Jona
than (1 Sam. 14)
10 jaren was Mozes oud
toen hij stierf (Deut. 34)
11 jaren regeerde David over
Israël.
12 jaar was Zedekia oud
toen hij koning werd
(2 Kon. 24)
13 verzen heeft psalm 119
(onberijmd)
14 zilverlingen kreeg Judas
voor zijn verraad.
15 bekend jaartal!
Als de vragen juist zijn ingevuld,
moet bij optelUng vraag 15 kunnen
worden beantwoord.
BRIEFWISSELING
Bert Boshoven, Spijkenisse. Nog van
harte gefeliciteerd met je verjaardag
Bert! Zomaar een kilometerteller ge
had op je verjaardag. Dat is me een
boffer, zeg. Maar je zal zelf wel voor
de kilometers moeten zorgen denk ik.
En dat zou weleens tegen kunnen val
len. Nu is het echter vakantie, en kan
je dus mooi die teller uitproberen. Na
de vakantie naar de eerste klas L.T.S.
Dat zal blokken worden, jo!
Wim Boshoven, Spijkenisse. Je zal
alleen overschieten, Wim op school. Al
lemaal hogerop, en jij gaat naar de
vierde klas? Je moet ook maar goed
leren, Wim. Dan kan je later ook naar
een andere school. Wat voor school zou
jij kiezen als je van de lagere school
gaat, Wim? Ook Technisch? Nog gefe
liciteerd met de verjaardag van je oma
hoor. Hoe oud is je oma nu geworden?
Schrijf je dat eens, Wim!
Hans van Gurp, Ooltgensplaat. On
danks de drukke werkzaamheden op
het bedrijf toch nog kans gezien met
het schoolreisje mee te gaan. Als het
die nadien, evenals de Prins, meerma
len de getroffen dorpen heeft bezocht.
Over het dijkherstel wordt breedvoe
rig geschreven door W. Metzelaar, Wa
terstaatkundig hoofdambtenaar Rijks-
waterstaat-Deltadienst. Door de auteur
M. J. bij de Vaate wordt Schouwen
hem is ook een artikel over de Adoptie
en de herverkaveling Ds. F. A. van
Liere van Renesse schrijft over: Des
tructie en Reconstructie, waarin hij de
sociaal-psychologische faktoren beziet;
P. W. Kalkwijk, Technische hoofdamb
tenaar van de Rijkswaterstaat stelt het
Deleaplan aan de orde en de veilig-
Sluiting van de dijkgaten.
Het grote dijkgat bij Serooskerke
wordt door middel van een Phoe-
nix-caisson gedicht. Deze caissons
waren in 1944 oorspronkelijk be
stemd voor Normandië. Hier ligt de
kolossale caisson stevig op de
zinkstukken bij Serooskerke.
heidsmaatregelen die ter voorkoming
van volgende rampen dienen te worden
genomen. En daarmee is nog lang niet
alles genoemd.
Keurige uitvoering
Het boek dat bijna 350 pagina's be
slaat is keurig uitgevoerd, vooral de
vele foto's spreken bijzonder aan. De
prijs van 58,75 is het dan ook ten
volle waard. Wij vernamen van de uit
gever, dat de voor-intekening zo hoog
was, dat de oplage nu al bijna is uit
verkocht. Wie het nog in bezit wil krij
gen, haaste zich dus. Wij geven hier
nogmaals het bestel-adres: De Zeeuw
sche Boekhandel en Uitgeverij Postbus
30, Zierikzee. Telefoon 01110 - 2754.
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten dj<>nste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
(Tagen op velerlei gebied kunt u stureii
aan: Redactie EUanden-nieuws, postbus
i, Middelhamis, met in de linkerboven
hoek „Vragen - rubriek" vermeld. De
vragen worden door deskundigen be
antwoord en zullen binnen enkele wekei^
ia de inzending compleet met antwoore.
ca deze rubriek worden gepubliceerd.
KARNEMELK OF HANGOP.
Mijn vrouw gebruikt i.v.m. galklach-
ten een liter karnemelk, maar dan in
de vorm van hangop. Dat is wat er
overblijft als je karnemelk door een
doek laat uitlekken. Je houdt dan on
geveer een half pond hangop over.
Nu is er ook magere kwark in de han
del in een verpakking van 225 gram.
Het lijkt veel op hangop en smaakt
ook goed. Is er verschil tussen beide
produkten en wat is het beste?
Antwoord. In beginsel is er geen ver
schil. Karnemelk ontstaat wanneer uit
gezuurde melk het vet (de boter dus)
is verwijderd. Dan blijven over: water,
zouten en eiwit (de melksuiker is al
omgezet in melkzuur). Dat eiwit kunt
u er uitzeven doordat het onoplosbaar
is. Kwark maakt men door melk te
zuren en te stremmen. Het is de eerste
fase van de kaasbereiding. Daarom is
er in feite ook geen verschil tussen
wrongel en kwark. Kwark is a.h.w. ver
se wrongel. Maar voor de kaasberei
ding mag men geen vet aan de melk
onttrekken en dat is bij karnemelk
uiteraard wèl gebeurd. Kwark zou dus
vet kunnen bevatten. Gaat men echter
bij de kwarkbereiding uit van magere
melk (ook wel afgeroomde of onder-
I melk genoemd) dan is er ook geen vet
I meer in de kwark. Dan ontstaat mage-
I re kwark. Het enige verschil met hang-
op is nu nog het water gehalte. Kwark
I zal niets minder water bevaten dan uw
hangop. Voor de rest is het gelijk zo-
dat uw vrouw net zo goed m.agere
I kwark kan nemen.
I
I SCHAPENVACHT.
Hoe moet ik mijn (echte) schapen-
I vacht schoonmaken? Een wasbeurt zou
echt niet overbodig zijn.
Antwoord: Wij raden u aan, de vacht
naar de stomerij te sturen en wij zul
len u uitleggen waarom. Sommige men
sen verstaan onder een schapevacht de
bonk wol die van een pas geschoren
schaap afkomt. Die kan natuurlijk in
elk wolwasmiddel gewassen worden.
Maar bij u gaat het, zo vermoeden wij,
om de gelooide huid van een schaap
met daarop kort afgeschoren wol. Wel
nu, dat zijn twee heel verschillende
stoffen, eigenlijk leer en wol. Een lauw
warm wolwasmiddel en zelfs gewone
groene zeep zouden uitstekend zijn voor
de wol, maar niemand kan u de ver
zekering geven of de huid bij het op
treden niet gaat rimpelen, tenzij u hem
langzaam en strak gespannen zou kun
nen laten opdrogen. Daarom geven wij
de voorkeur aan stomen.
INVALIDENWAGEN.
Van een partikulier kocht ik een elek
trische invalidenwagen. Maar nu had ik
er graag een gebruiksaanwijzing bij.
Hoe kan ik daar aan komen?
Antwoord: Ofschoon het hier een ge
bruikte wagen betreft en u dit aan de
verkoper had moeten vragen, zijn wij
er tóch in geslaagd iemand te vinden
die u helpen kan.Dat is de fa. Been
hakker, Eerste Middellandstraat 24-26
in Rotterdam tel. 010 - 36 33 98. Of men
een handleiding voor u heeft staat niet
vast maar wèl is men bereid u, des
noods telefonisch, alle inlichtingen te
geven die u nodig hebt. Zou dat niet
voldoende zijn dan zouden wij voor u
de importeur moeten opsporen maar
wellicht hebt u hier al voldoende aan.
enigszins kan moet je dat wel waar
nemen. Het is echt gezellig met al die
schoolmakkers op stap. Toch kan je
zo'n dag weleens teveel moeten verwer
ken. Dan ben je ook weer blij als je
thuis bent. Alles hog goed in de land
en tuinbouw? De vruchten staan er zo
te zien over het algemeen goed op. Bij
jullie ook?
Betsy Keizer, Melissant. Je wist niet
veel te vertellen Betsy, maar door je
cijferlijst werd het; toch nog vol. Je
hebt een prima rapport, hoor. Niet één
onvoldoende. Als je dat straks op de
M.A.V.O. ook zo doet, dan komt dat
vast wel goed. Het is best mogelijk
dat ik fout ben geweest, maar dan had
je het in ieder geval nog tegoed. In
middels is het dan nu wel achter de
rug. En naar je zin gehad, Betsy? Met
de vakantie er ook nog op uit?
Leny Keizer, Melissant. Gefeliciteerd
met de overgang naar klas 2 van de
M.A.V.O. Dat is een goed begin. Je
hebt mooie cijfers hoor Leny. Zo vol
houden maar. Niet teveel ponyrijden,
want dat gaat ten koste van de stu
die. In de vakantie geeft dat niet zo
veel. Hoe moet dat nu met die ene
pony en vier liefheb(sters)? Jij op de
pony en de rest maar op de fiets? Of
kunnen die vriendinnen geen ponyrij
den? Het beste met „de Sasruitertjes"!
José Koppermal, Ooltgensplaat. Dus
jij gaat straks naar de vierde klas. Als
je daar ook zo je best doet, als in de
derde, dan zal heti wel gaan, José. Je
hebt pracht cijfers, zeg. Maar schrijven
en rekenen moeten nog wel wat bijge
trokken worden. Van harte gefeliciteerd
met de geboorte van je zusje. Ben je
er blij mee? Wat een goede verjaar
dag heb je gehad. Oom Ko heeft nog
nooit zoveel gekregen, hoor! Ook nog
gefeliciteerd met je verjaardag, natuur
lijk. De groeten aan Danielle. Niet
vergeten hoor!
Martien de Vogel, Melissant. Weer
een reisverslag van Martien. Je hebt
zeker wel genoten. Je broer is geslaagd
voor het eindexamen atheneum? Denk
er om dat je ook je best doet hoor!
Jammer voor je dat de meester ziek is,
maar ik denk dat het voor de meester
erger is. Het zit je vader ook wel te
gen zeg. Hij zal het een beetje kalmer
aan moeten doen, want anders komt
dat steeds terug. Allen de groeten hoor
en bedankt voor je gezellige en uit
voerige brief.
Klazina de Vogel, Melissant. Ook al
bevorderd naar de 4e klas huishoud
school. Je hebt weer mooie cijfers Kla-
zien. Wat me opvalt is dat je voor En
gels hoger cijfer hebt dan voor je
eigen taal. Dat moet je toch wat opha
len hoor. Maar dat schreef je zelf al.
Of dat erfelijk is? Dat geloof ik toch
niet. Ik merk dat je vakantieplannen
ongeveer dezelfde zijn als van Oom
Ko! Toch een prettige vakantie toege
wenst en allemaal de groeten.
Anja Mierop, Ouddorp. Ja Anja, de
natuur is nu op z'n mooist. Er is nu zo
veel te bewonderen. Het lijkt inder
daad een hele tijd zes weken vakantie,
maar ze zijn ook weer gauw om. Als
je maar weet wat je doen moet of waar
naar toe, dan gaat het zo vlug. Al
leen als je je eigen verveelt, dan duurt
het wel lang. Maar daar moet je voor
zorgen dat je dat niet doet. Je ouders
zullen er best eens op uit gaan met
jullie. Dat geloof ik vast. Alleen heeft
je vader niet zolang vakantie, dat zal
hij wel jammer vinden, denk je ook
niet?
Allemaal de hartelijke groeten van
jullie
Oom Ko.
MILIEUKUNDE.
Waar kan ik een cursus milieukun
de volgen? Welke diploma's zijn daar
voor nodig en welke zijn te behalen?
Hoe lang duurt de opleiding?
I Antwoord: Om te beginnen is er aan
de Landbouwhogeschool in Wageningen
de studierichting Milieuhygiëne, die 6-
7 jaar duurt en waarin u de gebruike
lijke examens kimt afleggen (kandi
daats, doktoraal, ir-diploma en eventu
ele promotie na proefschrift). De ver
eiste vooropleiding is VWO dus gym
nasium, of atheneum of Hogere Land
bouwschool. Afgestudeerden vinden
(hopen wij) een plaats bij overheidsin
stellingen die toezien dat grond, lucht
en water niet verontreinigd worden en
bij ir-bureaus die op dit gebied on
derzoek doen en voorlichting geven.
Ter zijner tijd verwacht men, dat ook
bij het onderwijs dit vak ingevoerd zal
worden. Ten slotte geven tal van in
stellingen schriftelijke cursussen en ve
le bureaus, waterschappen enz. monde
linge opleidingen. Goede kennis en bi
ologie en scheikunde is natuurlijk ver
eist. Het vak is nog vrij nieuw en het
is mogelijk dat ook land- en tuinbouw
wat op dit gebied zullen gaan doen.
ZOET, ZUUR EN ZOUT.
Ik moet een zoutarm dieet volgen
en nu zegt men mij dat tomaten en
zoetzure augurken vrij veel zout be
vatten. Is dat waar?
Antwoord: Tomaten bevatten van
nature zo weinig zout dat u ze volop
mag eten, net zo goed als alle andere
soorten groenten en fruit. Alleen de in
zout water groeiende planten, zoals
lamsoren en zeekraal (die in uw omge
ving wèl bekend zijn) mag u niet eten.
Maar u bedoelt misschien tomatensap
en ketchup enz. Daar wordt inderdaad
wat keukenzout aan toegevoegd en ook
aan zoetzure augurken. Nu dachten wij
dat een enkel schijfje zoetzure augurk
u niet schaden zou maar wilt u zich
houden aan de voorschriften, maak ze
dan zélf in zonder gebruik van zout.
Dan bent u helemaal zeker van uw
zaak.
GEHEIMZINNIGE RING.
Ik heb een ring met daarin een vijf
tal tekens. Kunt u mij de betekenis
daarvan vertellen?
Antwoord: Ja, maar u vertelt er niet
bij waar zich deze tekens bevinden. Er
zijn twee mogelijkheden: op de ring
zelf dan wel op de plaat, dat is het
draagvlak van de ring boven op de
ringvinger. Bevinden de tekens zich op
de ring, dan zijn het keurmerken en
geven zij, behalve het merk van de
maker, ook het gehalte in karaats aan.
Zijn de tekens op de plaat aangebracht,
dan zijn het gewoon zinnebeeldige voor
stellingen en wel van links naar rechts
en van boven naar onder: de mens, het
oud-arabische doodsteken, een sleutel
gat (gestyleerd) plus het arabische
symbool voor eeuwig leven. De bete
kenis is dan: de mens is sterfelijk maar
er is een toegang tot het eeuwige leven.
Geheel rechts bevindt zich het venus
zinnebeeld. Dat geeft hier alleen maar
Aan de organisatoren van de
Avondvierdaagse
Wij hebben meegedaan aan de avond
vierdaagse en dat was erg leuk.
Dinsdag 14 juni was de eerste avond.
Om half zeven moesten wij bij de bus
zijn en die bracht ons naar de sporthal.
Uitstappen allemaal en wandelen.
Halverwege kregen we lekker limo
nade. Dit hadden we echt wel nodig
omdat we grote dorst hadden. Als we
klaar waren met wandelen, stapten we
weer in de bus en hup naar het pa
viljoen terug.
Zo gingen vier avonden voorbij. De
laatste avond zijn we door de bus weg
gebracht en we zijn zelf terug gelopen.
Bij het fietspad voor Herennesseroord
kregen we bloemen en toen liepen we
door tot het Zandpad. Het was ontzet
tend druk, hierna zijn we teruggelopen
naar Hernesseroord, waar we in het
restaurant de medailles kregen. Ook
kregen we nog limonade in het restau
rant. Daarna gingen we voldaan naar
het paviljoen.
De avondvierdaagse was erg gezellig,
we hebben echt genoten en doen vol
gend jaar weer mee.
Groetjes,
Dineke, Wil, Peter, Nico, Jan
en Ronald.
aan dat het een ring is die door een
vrouw behoort te worden gedragen.
In elk geval is de ring van arabische
herkomst. Hij zal wel van goud zijn
en dan van een hoog gehalte, dus vrij
kostbaar.
HUURSUBSIDIE.
Moeten wij om huursubsidie te kun
nen krijgen voor een bejaardenwoning
met hoge huur éérst ons geld opma
ken, of kijken ze alleen naar je inko
men?
Antwoord: Anders dan bij de bijstand
wordt er bij de huursiibsidie niet ge-
eist dat men eerst zijn vermogen tot
op een klein bedrag na opmaakt. Men
kijkt alleen naar het inkomen, waarbij
dan natuurlijk wel de rente of andere
opbrengst van het vermogen meetelt.
FIX - FOCUS.
Ik kan een filmcamera overnemen
met een origineel fix-focus objectief en
dat gaat dus automatisch, zodat ik zelf
niets hoef in te stellen. Hoe werkt dat
eigenlijk?
Antwoord: Dat werkt helemaal niet
automatisch. Betaalt u maar niet teveel
voor zo'n „origineel" aanbod. Het dure
woord fix-focus wil alleen maar zeggen,
dat het objectief lenzenstelsel) het
wel fikst zónder dat u daar iets aan
verstelt. Met beter begrijpelijke woor
den: het is een goedkoop, eenvoudig
lensje dat goed genoeg is voor een ama
teur die geen hoge eisen stelt, of voor
iemand die het nooit zal leren om een
wel verstelbaar objectef behoorlijk in te
stelen bij verschUlende afstanden en
uiteenlopende weersomstandigheden en
lichtsterkten.
KROKETTEN BARSTEN.
Als ik kroketjes bak, barsten ze vaak
en komt de inhoud in de oUe. Hoe kan
ik dat voorkomen?
Antwoord: Er zijn drie oorzaken mo
gelijk: 1. de olie is niet heet genoeg en
dan moeten de kroketten er te lang in
liggen. Controleer of de olie de juiste
temperatuur heeft, door er een stukje
witbrood in te leggen. Dat moet heel
vlug bruin bakken. 2. uw kroketten zijn
niet aan alle kanten gehjk gepaneerd en
barsten op een dimne plek open. 3. de
kroketjes komen uit de diepvries en zijn
eerst ontdooid. Beter is het, ze dan ge
lijk in bevroren toesitand in de hete oUe
onder te dompelen. Laat diepvrieskro-
ketten ook niet korte tijd naast het for
nuis liggen als de olie nog moet iwarmen.
Haal ze pas uit de diepvrieskist als de
olie al heet is en bak ze onmiddellijk.
SALARIS.
Wat verdient een commissaris der
Koningin en wat krijgt een burgemees
ter van één der grote steden?
Antwoord: Het bruto salaris van een
commissaris der Koningin bedroeg per
l'f'P f 14.000,— per maand of
168.000,— per jaar. De burgemeesters
der steden Amsterdam, Den Haag en
Rotterdam lag op die datum op 16.000
gulden per maand ofwel 192.000,—
per jaar. Deze bedragen zijn de basis,
zonder evt. representatietoeslagen, on
kostenvergoedingen, ambtswoning en
verdere emolumenten, want die ver
schillen van geval tot geval.
AANBRANDEN VOORKOMEN.
Ik wordt nog wel eens door bel of te
lefoon uit de keuken gehaald en dan
brandt er wel eens wat aan. Nu hoorde
Ik van pannen waarin niet kan aan
branden. Dat is toch zeker een sprookje?
Antwoord: Dat is geen sprookje meer,
maar een van de aanwinsten die de re
search voor de ruimtevaart ons heeft
opgeleverd. Er worden nu pannen voor
zien van teflon (poly-tetra-fluor-ethy-
t®^'.. afgekort PTFE). Het is een zeer
gladde kunststof met erg ruime tempe
ra tuurgrenzen, nl. van —75 tot +250
graden Celcius. Deze isolatiestof wordt
m de ruimtevaart gebruikt voor het hit-
teschUd van ruimteschepen en als kou
de- en hittebestendige isolatie voor be
drading en van toestellen die op de
maan en andere planeten worden achter
gelaten. Het is wel duur materiaal, maa'
door de chemische samenstelling kan
er niets aanbranden in pannen die van
teflon zijn voorzien. De door u genoem
de naam tefal is niet die van de stof
maar van de eerste fabrikant die dgl.
pannen op de markt heeft gebracht.