Herdruk „Gekwelde grond" Ki4tde^(iaeéfe BOEIfBESPREKEVG Schouwen Duiveland in ramp en herstel Uw huis vericopen TAMBOER Lies van der Velde Mercedes semce TV DEFECT? voor sneUe reparatie 01877 -1236 Open iïrief liit Hernesserciorci Bladz. 2 „E I L A N D E N - N I E U W S« Vrijdag 15 juli 1977 Door „De Zeeuwsche Boekhandel en Uitgeverij" Postbus 30 te Zierikzee is het boek „Gekwelde grond", Schouwen Duiveland in ramp en herstel, opniuew uitgegeven. Dit rampboek was al jaren uitver kocht en er bestond grote behoefte aan een herdruk. Het is geheel herzien door de heer C. P. Pols te Zierikzee, de tekst van de artikelen, alsook de kaartjes en de grafieken, zijn echter ongewijzigd gebleven. Alleen is op verzoek van de familie Rentier is de brief van haar inmiddels overleden vader, die zonder toestem ming was opgenomen er uit wegge laten. Omdat enkele foto's van de eerste uitgave niet meer te achterhalen wa ren, heeft de heer Pais zich beijverd om tal van andere rampfoto's van het zwaar geteisterde eiland bijeen te bren gen, zelfs van betere kwaliteit dan in het oorspronkelijke boek, die het geheel nog meer de werkelijkheid van het ge beurde weergeven. In de eerste uitga ve kwamen plm. 122 foto's voor, thans niet minder dan 396, dus 277 meer. Het formaat is iets kleiner, maar door de vele illustraties veel dikker. Een kloek gedenkboek in een fraaie sterke linnen band met zilveropdruk op plat en rug. De indeling Allereerst komt er een Ten Geleide in voor van Jhr. Mr. A. F. C. de Ca- sembroot, destijds Commissaris der Ko ningin in de provincie Zeeland. Dan volgen de namen van de slachtoffers van de ramp van ieder dorp op Schou wen Duiveland, met geboortedatum en adres. Het dorp Nieuwerkerk telt de meeste overledenen, in totaal 296. Dan volgt een artikel over vroegere over stromingen door J. M. de Nooyer, waar na Ir. P. J. Wemelsfelder de feitelijke gegevens omtrent de storm en de storm vloed nader behandeld. Vervolgens een uiteenzetting onder de titel: „Hoe de slag aan kwam", een uitvoerige be schrijving hoe op ieder dorp, de vloed ramp plaats greep en hoe geworsteld werd om door storm en kolkend water het vege lijf te redden. Dit vinden wij wel het meest aangrijpende gedeelte in dit boek; bij lezen beleeft men de ramp als 't ware opnieuw. Ontzetende tone len hebben zich daarbij afgespeeld; he laas kwamen velen om, maar ook an deren werden als door een wonder Gods van de verdrinkingsdood gered. Tussendoor zijn van ieder dorp rampfo to's opgenomen, soms 4 tot 6 op één pagina. De grootscheepse hulp die werd ge boden wordt er ook in vermeld. Vis sersvaartuigen waaronder zelfs Volen- danmse, voeren door de dijkgaten en drongen door tot Nieuwerkerk, om mensen te redden. Belangrijk was ook de hulp uit de lucht. Catalina vliegbo- ten scheerden overhet water in de pol ders; hefschroefvliegtuigen redden zie ken en gewonden, er werden mensen uit de kruinen van de bomen gehaald. Ook de militaire bijstand ontbrak niet. Een groot deel van de tekst is gewijd aan de organisatie van het herstel van het ontredderde gebied, verlucht met tekeningen, kaarten, grafieken en ook weer tal van foto's. Een heröisch ge vecht tegen het water! Bij de slmting van de dkij dichting bij Ouwerkerk in de nacht van 6 op 7 nov. 1953, was zelfs H.M. de Koningin tegenwoordig, - "W Si.<r^.sj. Hoewel er in 1933 in de stad Zierikzee niet veel mensen zijn verdronken, was de ravage groot. Hier een beeld van de Hoofdpoortstraat. Op de achtergrond de korenmolen van H. van Dijke aan het Bolwerk. Beste jongens en meisjes! Jullie hebben het tot nu toe best ge troffen met het weer. Want in de va kantie moet je toch wel zon hebben. Allemaal al lekker bruin gebrand, natuurlijk. Zwemmen, fietsen, paard rijden, varen en noem maar op! Helaas zijn er reeds slachtoffers ge vallen tijdens de vakantie. Dat is haast ieder jaar zo. Oom Ko zou jullie allemaal willen waarschuwen vooral voorzichtig te zijn. Ons leven is altijd in gevaar, maar dit geldt zeker in de vakantietijd. Luister toch vooral naar je ouders. Sla hun goede raadgevingen niet in de wind. En vergeet vooral niet dat God alles ziet. Daar dienen wij altijd reke ning mee te houden, waar we ook zijn, wat we ook doen. We laten nu het nieuwe raadsel vol gen, dat is een OPTELRAADSEL JULI-RAADSEL 3 1 bijbelboeken bevat het Oude Testament 2 zonen had Jacob 3 jaren was Seth oud toen hij stierf (Gen.) 4 diakenen werden geko zen (Hand.) 5 jaren was Israël in Egyp te (Ex. 12). 6 dagen was de vloed op de aarde (Gen.) 7 ellen stond het water bo ven de hoogste berg 8 vrijsteden waren er in Is raël. (Num.) 9 vijanden doodde Jona than (1 Sam. 14) 10 jaren was Mozes oud toen hij stierf (Deut. 34) 11 jaren regeerde David over Israël. 12 jaar was Zedekia oud toen hij koning werd (2 Kon. 24) 13 verzen heeft psalm 119 (onberijmd) 14 zilverlingen kreeg Judas voor zijn verraad. 15 bekend jaartal! Als de vragen juist zijn ingevuld, moet bij optelUng vraag 15 kunnen worden beantwoord. BRIEFWISSELING Bert Boshoven, Spijkenisse. Nog van harte gefeliciteerd met je verjaardag Bert! Zomaar een kilometerteller ge had op je verjaardag. Dat is me een boffer, zeg. Maar je zal zelf wel voor de kilometers moeten zorgen denk ik. En dat zou weleens tegen kunnen val len. Nu is het echter vakantie, en kan je dus mooi die teller uitproberen. Na de vakantie naar de eerste klas L.T.S. Dat zal blokken worden, jo! Wim Boshoven, Spijkenisse. Je zal alleen overschieten, Wim op school. Al lemaal hogerop, en jij gaat naar de vierde klas? Je moet ook maar goed leren, Wim. Dan kan je later ook naar een andere school. Wat voor school zou jij kiezen als je van de lagere school gaat, Wim? Ook Technisch? Nog gefe liciteerd met de verjaardag van je oma hoor. Hoe oud is je oma nu geworden? Schrijf je dat eens, Wim! Hans van Gurp, Ooltgensplaat. On danks de drukke werkzaamheden op het bedrijf toch nog kans gezien met het schoolreisje mee te gaan. Als het die nadien, evenals de Prins, meerma len de getroffen dorpen heeft bezocht. Over het dijkherstel wordt breedvoe rig geschreven door W. Metzelaar, Wa terstaatkundig hoofdambtenaar Rijks- waterstaat-Deltadienst. Door de auteur M. J. bij de Vaate wordt Schouwen hem is ook een artikel over de Adoptie en de herverkaveling Ds. F. A. van Liere van Renesse schrijft over: Des tructie en Reconstructie, waarin hij de sociaal-psychologische faktoren beziet; P. W. Kalkwijk, Technische hoofdamb tenaar van de Rijkswaterstaat stelt het Deleaplan aan de orde en de veilig- Sluiting van de dijkgaten. Het grote dijkgat bij Serooskerke wordt door middel van een Phoe- nix-caisson gedicht. Deze caissons waren in 1944 oorspronkelijk be stemd voor Normandië. Hier ligt de kolossale caisson stevig op de zinkstukken bij Serooskerke. heidsmaatregelen die ter voorkoming van volgende rampen dienen te worden genomen. En daarmee is nog lang niet alles genoemd. Keurige uitvoering Het boek dat bijna 350 pagina's be slaat is keurig uitgevoerd, vooral de vele foto's spreken bijzonder aan. De prijs van 58,75 is het dan ook ten volle waard. Wij vernamen van de uit gever, dat de voor-intekening zo hoog was, dat de oplage nu al bijna is uit verkocht. Wie het nog in bezit wil krij gen, haaste zich dus. Wij geven hier nogmaals het bestel-adres: De Zeeuw sche Boekhandel en Uitgeverij Postbus 30, Zierikzee. Telefoon 01110 - 2754. Deze vraag- en antwoord-rubriek staat geheel ten dj<>nste van de lezer die er kosteloos gebruik van kan maken. Uw (Tagen op velerlei gebied kunt u stureii aan: Redactie EUanden-nieuws, postbus i, Middelhamis, met in de linkerboven hoek „Vragen - rubriek" vermeld. De vragen worden door deskundigen be antwoord en zullen binnen enkele wekei^ ia de inzending compleet met antwoore. ca deze rubriek worden gepubliceerd. KARNEMELK OF HANGOP. Mijn vrouw gebruikt i.v.m. galklach- ten een liter karnemelk, maar dan in de vorm van hangop. Dat is wat er overblijft als je karnemelk door een doek laat uitlekken. Je houdt dan on geveer een half pond hangop over. Nu is er ook magere kwark in de han del in een verpakking van 225 gram. Het lijkt veel op hangop en smaakt ook goed. Is er verschil tussen beide produkten en wat is het beste? Antwoord. In beginsel is er geen ver schil. Karnemelk ontstaat wanneer uit gezuurde melk het vet (de boter dus) is verwijderd. Dan blijven over: water, zouten en eiwit (de melksuiker is al omgezet in melkzuur). Dat eiwit kunt u er uitzeven doordat het onoplosbaar is. Kwark maakt men door melk te zuren en te stremmen. Het is de eerste fase van de kaasbereiding. Daarom is er in feite ook geen verschil tussen wrongel en kwark. Kwark is a.h.w. ver se wrongel. Maar voor de kaasberei ding mag men geen vet aan de melk onttrekken en dat is bij karnemelk uiteraard wèl gebeurd. Kwark zou dus vet kunnen bevatten. Gaat men echter bij de kwarkbereiding uit van magere melk (ook wel afgeroomde of onder- I melk genoemd) dan is er ook geen vet I meer in de kwark. Dan ontstaat mage- I re kwark. Het enige verschil met hang- op is nu nog het water gehalte. Kwark I zal niets minder water bevaten dan uw hangop. Voor de rest is het gelijk zo- dat uw vrouw net zo goed m.agere I kwark kan nemen. I I SCHAPENVACHT. Hoe moet ik mijn (echte) schapen- I vacht schoonmaken? Een wasbeurt zou echt niet overbodig zijn. Antwoord: Wij raden u aan, de vacht naar de stomerij te sturen en wij zul len u uitleggen waarom. Sommige men sen verstaan onder een schapevacht de bonk wol die van een pas geschoren schaap afkomt. Die kan natuurlijk in elk wolwasmiddel gewassen worden. Maar bij u gaat het, zo vermoeden wij, om de gelooide huid van een schaap met daarop kort afgeschoren wol. Wel nu, dat zijn twee heel verschillende stoffen, eigenlijk leer en wol. Een lauw warm wolwasmiddel en zelfs gewone groene zeep zouden uitstekend zijn voor de wol, maar niemand kan u de ver zekering geven of de huid bij het op treden niet gaat rimpelen, tenzij u hem langzaam en strak gespannen zou kun nen laten opdrogen. Daarom geven wij de voorkeur aan stomen. INVALIDENWAGEN. Van een partikulier kocht ik een elek trische invalidenwagen. Maar nu had ik er graag een gebruiksaanwijzing bij. Hoe kan ik daar aan komen? Antwoord: Ofschoon het hier een ge bruikte wagen betreft en u dit aan de verkoper had moeten vragen, zijn wij er tóch in geslaagd iemand te vinden die u helpen kan.Dat is de fa. Been hakker, Eerste Middellandstraat 24-26 in Rotterdam tel. 010 - 36 33 98. Of men een handleiding voor u heeft staat niet vast maar wèl is men bereid u, des noods telefonisch, alle inlichtingen te geven die u nodig hebt. Zou dat niet voldoende zijn dan zouden wij voor u de importeur moeten opsporen maar wellicht hebt u hier al voldoende aan. enigszins kan moet je dat wel waar nemen. Het is echt gezellig met al die schoolmakkers op stap. Toch kan je zo'n dag weleens teveel moeten verwer ken. Dan ben je ook weer blij als je thuis bent. Alles hog goed in de land en tuinbouw? De vruchten staan er zo te zien over het algemeen goed op. Bij jullie ook? Betsy Keizer, Melissant. Je wist niet veel te vertellen Betsy, maar door je cijferlijst werd het; toch nog vol. Je hebt een prima rapport, hoor. Niet één onvoldoende. Als je dat straks op de M.A.V.O. ook zo doet, dan komt dat vast wel goed. Het is best mogelijk dat ik fout ben geweest, maar dan had je het in ieder geval nog tegoed. In middels is het dan nu wel achter de rug. En naar je zin gehad, Betsy? Met de vakantie er ook nog op uit? Leny Keizer, Melissant. Gefeliciteerd met de overgang naar klas 2 van de M.A.V.O. Dat is een goed begin. Je hebt mooie cijfers hoor Leny. Zo vol houden maar. Niet teveel ponyrijden, want dat gaat ten koste van de stu die. In de vakantie geeft dat niet zo veel. Hoe moet dat nu met die ene pony en vier liefheb(sters)? Jij op de pony en de rest maar op de fiets? Of kunnen die vriendinnen geen ponyrij den? Het beste met „de Sasruitertjes"! José Koppermal, Ooltgensplaat. Dus jij gaat straks naar de vierde klas. Als je daar ook zo je best doet, als in de derde, dan zal heti wel gaan, José. Je hebt pracht cijfers, zeg. Maar schrijven en rekenen moeten nog wel wat bijge trokken worden. Van harte gefeliciteerd met de geboorte van je zusje. Ben je er blij mee? Wat een goede verjaar dag heb je gehad. Oom Ko heeft nog nooit zoveel gekregen, hoor! Ook nog gefeliciteerd met je verjaardag, natuur lijk. De groeten aan Danielle. Niet vergeten hoor! Martien de Vogel, Melissant. Weer een reisverslag van Martien. Je hebt zeker wel genoten. Je broer is geslaagd voor het eindexamen atheneum? Denk er om dat je ook je best doet hoor! Jammer voor je dat de meester ziek is, maar ik denk dat het voor de meester erger is. Het zit je vader ook wel te gen zeg. Hij zal het een beetje kalmer aan moeten doen, want anders komt dat steeds terug. Allen de groeten hoor en bedankt voor je gezellige en uit voerige brief. Klazina de Vogel, Melissant. Ook al bevorderd naar de 4e klas huishoud school. Je hebt weer mooie cijfers Kla- zien. Wat me opvalt is dat je voor En gels hoger cijfer hebt dan voor je eigen taal. Dat moet je toch wat opha len hoor. Maar dat schreef je zelf al. Of dat erfelijk is? Dat geloof ik toch niet. Ik merk dat je vakantieplannen ongeveer dezelfde zijn als van Oom Ko! Toch een prettige vakantie toege wenst en allemaal de groeten. Anja Mierop, Ouddorp. Ja Anja, de natuur is nu op z'n mooist. Er is nu zo veel te bewonderen. Het lijkt inder daad een hele tijd zes weken vakantie, maar ze zijn ook weer gauw om. Als je maar weet wat je doen moet of waar naar toe, dan gaat het zo vlug. Al leen als je je eigen verveelt, dan duurt het wel lang. Maar daar moet je voor zorgen dat je dat niet doet. Je ouders zullen er best eens op uit gaan met jullie. Dat geloof ik vast. Alleen heeft je vader niet zolang vakantie, dat zal hij wel jammer vinden, denk je ook niet? Allemaal de hartelijke groeten van jullie Oom Ko. MILIEUKUNDE. Waar kan ik een cursus milieukun de volgen? Welke diploma's zijn daar voor nodig en welke zijn te behalen? Hoe lang duurt de opleiding? I Antwoord: Om te beginnen is er aan de Landbouwhogeschool in Wageningen de studierichting Milieuhygiëne, die 6- 7 jaar duurt en waarin u de gebruike lijke examens kimt afleggen (kandi daats, doktoraal, ir-diploma en eventu ele promotie na proefschrift). De ver eiste vooropleiding is VWO dus gym nasium, of atheneum of Hogere Land bouwschool. Afgestudeerden vinden (hopen wij) een plaats bij overheidsin stellingen die toezien dat grond, lucht en water niet verontreinigd worden en bij ir-bureaus die op dit gebied on derzoek doen en voorlichting geven. Ter zijner tijd verwacht men, dat ook bij het onderwijs dit vak ingevoerd zal worden. Ten slotte geven tal van in stellingen schriftelijke cursussen en ve le bureaus, waterschappen enz. monde linge opleidingen. Goede kennis en bi ologie en scheikunde is natuurlijk ver eist. Het vak is nog vrij nieuw en het is mogelijk dat ook land- en tuinbouw wat op dit gebied zullen gaan doen. ZOET, ZUUR EN ZOUT. Ik moet een zoutarm dieet volgen en nu zegt men mij dat tomaten en zoetzure augurken vrij veel zout be vatten. Is dat waar? Antwoord: Tomaten bevatten van nature zo weinig zout dat u ze volop mag eten, net zo goed als alle andere soorten groenten en fruit. Alleen de in zout water groeiende planten, zoals lamsoren en zeekraal (die in uw omge ving wèl bekend zijn) mag u niet eten. Maar u bedoelt misschien tomatensap en ketchup enz. Daar wordt inderdaad wat keukenzout aan toegevoegd en ook aan zoetzure augurken. Nu dachten wij dat een enkel schijfje zoetzure augurk u niet schaden zou maar wilt u zich houden aan de voorschriften, maak ze dan zélf in zonder gebruik van zout. Dan bent u helemaal zeker van uw zaak. GEHEIMZINNIGE RING. Ik heb een ring met daarin een vijf tal tekens. Kunt u mij de betekenis daarvan vertellen? Antwoord: Ja, maar u vertelt er niet bij waar zich deze tekens bevinden. Er zijn twee mogelijkheden: op de ring zelf dan wel op de plaat, dat is het draagvlak van de ring boven op de ringvinger. Bevinden de tekens zich op de ring, dan zijn het keurmerken en geven zij, behalve het merk van de maker, ook het gehalte in karaats aan. Zijn de tekens op de plaat aangebracht, dan zijn het gewoon zinnebeeldige voor stellingen en wel van links naar rechts en van boven naar onder: de mens, het oud-arabische doodsteken, een sleutel gat (gestyleerd) plus het arabische symbool voor eeuwig leven. De bete kenis is dan: de mens is sterfelijk maar er is een toegang tot het eeuwige leven. Geheel rechts bevindt zich het venus zinnebeeld. Dat geeft hier alleen maar Aan de organisatoren van de Avondvierdaagse Wij hebben meegedaan aan de avond vierdaagse en dat was erg leuk. Dinsdag 14 juni was de eerste avond. Om half zeven moesten wij bij de bus zijn en die bracht ons naar de sporthal. Uitstappen allemaal en wandelen. Halverwege kregen we lekker limo nade. Dit hadden we echt wel nodig omdat we grote dorst hadden. Als we klaar waren met wandelen, stapten we weer in de bus en hup naar het pa viljoen terug. Zo gingen vier avonden voorbij. De laatste avond zijn we door de bus weg gebracht en we zijn zelf terug gelopen. Bij het fietspad voor Herennesseroord kregen we bloemen en toen liepen we door tot het Zandpad. Het was ontzet tend druk, hierna zijn we teruggelopen naar Hernesseroord, waar we in het restaurant de medailles kregen. Ook kregen we nog limonade in het restau rant. Daarna gingen we voldaan naar het paviljoen. De avondvierdaagse was erg gezellig, we hebben echt genoten en doen vol gend jaar weer mee. Groetjes, Dineke, Wil, Peter, Nico, Jan en Ronald. aan dat het een ring is die door een vrouw behoort te worden gedragen. In elk geval is de ring van arabische herkomst. Hij zal wel van goud zijn en dan van een hoog gehalte, dus vrij kostbaar. HUURSUBSIDIE. Moeten wij om huursubsidie te kun nen krijgen voor een bejaardenwoning met hoge huur éérst ons geld opma ken, of kijken ze alleen naar je inko men? Antwoord: Anders dan bij de bijstand wordt er bij de huursiibsidie niet ge- eist dat men eerst zijn vermogen tot op een klein bedrag na opmaakt. Men kijkt alleen naar het inkomen, waarbij dan natuurlijk wel de rente of andere opbrengst van het vermogen meetelt. FIX - FOCUS. Ik kan een filmcamera overnemen met een origineel fix-focus objectief en dat gaat dus automatisch, zodat ik zelf niets hoef in te stellen. Hoe werkt dat eigenlijk? Antwoord: Dat werkt helemaal niet automatisch. Betaalt u maar niet teveel voor zo'n „origineel" aanbod. Het dure woord fix-focus wil alleen maar zeggen, dat het objectief lenzenstelsel) het wel fikst zónder dat u daar iets aan verstelt. Met beter begrijpelijke woor den: het is een goedkoop, eenvoudig lensje dat goed genoeg is voor een ama teur die geen hoge eisen stelt, of voor iemand die het nooit zal leren om een wel verstelbaar objectef behoorlijk in te stelen bij verschUlende afstanden en uiteenlopende weersomstandigheden en lichtsterkten. KROKETTEN BARSTEN. Als ik kroketjes bak, barsten ze vaak en komt de inhoud in de oUe. Hoe kan ik dat voorkomen? Antwoord: Er zijn drie oorzaken mo gelijk: 1. de olie is niet heet genoeg en dan moeten de kroketten er te lang in liggen. Controleer of de olie de juiste temperatuur heeft, door er een stukje witbrood in te leggen. Dat moet heel vlug bruin bakken. 2. uw kroketten zijn niet aan alle kanten gehjk gepaneerd en barsten op een dimne plek open. 3. de kroketjes komen uit de diepvries en zijn eerst ontdooid. Beter is het, ze dan ge lijk in bevroren toesitand in de hete oUe onder te dompelen. Laat diepvrieskro- ketten ook niet korte tijd naast het for nuis liggen als de olie nog moet iwarmen. Haal ze pas uit de diepvrieskist als de olie al heet is en bak ze onmiddellijk. SALARIS. Wat verdient een commissaris der Koningin en wat krijgt een burgemees ter van één der grote steden? Antwoord: Het bruto salaris van een commissaris der Koningin bedroeg per l'f'P f 14.000,— per maand of 168.000,— per jaar. De burgemeesters der steden Amsterdam, Den Haag en Rotterdam lag op die datum op 16.000 gulden per maand ofwel 192.000,— per jaar. Deze bedragen zijn de basis, zonder evt. representatietoeslagen, on kostenvergoedingen, ambtswoning en verdere emolumenten, want die ver schillen van geval tot geval. AANBRANDEN VOORKOMEN. Ik wordt nog wel eens door bel of te lefoon uit de keuken gehaald en dan brandt er wel eens wat aan. Nu hoorde Ik van pannen waarin niet kan aan branden. Dat is toch zeker een sprookje? Antwoord: Dat is geen sprookje meer, maar een van de aanwinsten die de re search voor de ruimtevaart ons heeft opgeleverd. Er worden nu pannen voor zien van teflon (poly-tetra-fluor-ethy- t®^'.. afgekort PTFE). Het is een zeer gladde kunststof met erg ruime tempe ra tuurgrenzen, nl. van —75 tot +250 graden Celcius. Deze isolatiestof wordt m de ruimtevaart gebruikt voor het hit- teschUd van ruimteschepen en als kou de- en hittebestendige isolatie voor be drading en van toestellen die op de maan en andere planeten worden achter gelaten. Het is wel duur materiaal, maa' door de chemische samenstelling kan er niets aanbranden in pannen die van teflon zijn voorzien. De door u genoem de naam tefal is niet die van de stof maar van de eerste fabrikant die dgl. pannen op de markt heeft gebracht.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1977 | | pagina 6