Late hervorming in Goes
Zeeuwse wandelingen
Ktftdeiho'e&^e
Uw hyis verkopen
Lies van der Velde
Oproep aan de Jeugd'
van Middelharnis
TAIVBBOER
ACHTERHOEK
Mercedes verkoop
STIJLLOAS
MENTALITEIT
DAMMEN
„DENK EN ZET''
Uw huis verkopen
TAMBOER
Geref. Kerk Bruinisse Nieuwer-
kerk Oosterland kreeg nieuwe
predikant, in Cand. P. J. Moet
Bladz. 2
„E I L A N D E N - N I E U W S"
Vrijdag 11 maart 1977
Deze vraag- en antwoord-rubriek staat
geheel ten di''nste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. Uw
/ragen op velerlei gebied kunt u stureu
aan: Redactie Ëilanden-nieuws, postbus
8, Middelharnis, met in de linkerboven
hoek „Vragen - rubriek" vermeld. De
vragen worden door deskundigen be
antwoord en zullen binnen enkele weke!
ia de inzending compleet met antwoorc
m deze rubriek worden gepubliceerd.
HYPOTHEEKRENTE
Als ik aan een familielid geld ver
strek op een huis, kan ik dan een rente
van S'/o berekenen of moet ik het nor
male rentebedrag handhaven i.v.m. de
belasting?
Antwoord: U mag zoveel of zo weinig
rente berekenen voor deze hypotheek
als u wilt. Ook fiscaal wordt dat zon
der meer geaccepteerd, al zou de belas
tingdienst theoretisch kunnen stellen
dat er bij een lage rente een soort
schenking wordt gedaan, namelijk het
verschil met de gebruikelijke rente.
Maar uw familielid zou dan ook de hoge
hypotheekrente mogen aftrekken. Hier
om en omdat de bedoeling van een niet-
zakelijke bevoordeling moeilijk te be
wijzen is, zal de fiscus 5% wel accepte
ren.
AMSTERDAMSE TIJD
Hoe komt het, dat Nederland voor de
oorlog een heel andere tijd kende dan
de omringende landen en de Europese
tijd?
Antwoord: Vóór de oorlog had Neder
land een afwijkende eigen tijd, omdat
het de internationale tijdzones van de
International Time Commission uit 1912
met de onderlinge verschillen van een
uur, niet aanvaard had. De Nederlandse
regering hield vast aan de oude, Am
sterdamse tijd. Het verschil met de of
ficiële Greenwich-tijd (die over de ge
hele wereld als basis werd genomen)
bedroeg tot 1940 twintig minuten. Ra
dio-luisteraars hoorden dus de Big Ben
in Londen het hele uur slaan als de
klok hier alweer tien voor half aanwees.
In de zomer gold een zomertijd die één
uur later lag. De Duitse bezetters lieten
echter in 1940 onze klokken gelijk zet
ten met de Duitse, zodat in feite de
Middeneuropese tijd (MET) werd inge
voerd. Na de bevrijding werd deze tijd
gehandhaafd, zodat wij nu wel gelijk
lopen met de internationale zoneverde
ling van 1912. Engeland ligt in de zone
van de Westeuropese tijd (GMT van de
Greenwich-meridiaan). Naar het oosten
gaande volgt op de Middeneuropese tijd
(MET) eerst de Oosteuropese tijd (EET)
en dan telkens een volgende uurzone.
TEMPEXKEVER
Wat is dat voor een kever die tempex
vreet en waar leefde die vroeger van,
toen er nog geen plastics bestonden?
Antwaord: Die tempexkever heet of
ficieel Alphytobius diaperinus. Hij is ca
7 mm lang, ovaal en zwart glanzend. De
larven zijn geelbruin en 10 tot 15 mm
lang. Bij 25° Celsius is de levensfase van
ei tot volwassen insekt 40 dagen en bij
lagere temperaturen wat langer. De
poppen verblijven in grond of afval. Het
dier eet graag graan of meel, ook als dat
beschimmeld is. Het dier vreet geen
tempex, want dat is onverteerbaar,
maar kreeg zijn huidige naam doordat
het deze isolatie vernielt door er gangen
in te graven. Vandaar dat deze kever
gevonden wordt in de isolatielagen van
huizen en stallen die van tempex zijn
voorzien. Natuurlijk is het beestje er
óók geweest, voordat het tempex was
uitgevonden. Maar toen leefde dit insekt
(met tientallen andere kevers) in be
dorven voer, afval enz. en deed daar
eigenlijk weinig kwaad. Vandaar dat
niemand het goed kende en het in die
tijd geen Nederlandse naam kreeg.
RIJSCHOOLHOUDER
Bestaat er een opleiding voor rij
schoolhouders?
Antwoord: Ja, bij de Stichting Vak
examens Auto- en Motorrijschoolbedrij-
ven (VAMOR), Johan van Oldebarne-
veldtlaan 11, Den Haag, Telefoon 070 -
547066.
Hoe komen ze eigenlijk aan de naam
„Achterhoek" voor oost-Gelderland en
uit welke tijd dateert die?
Antwoord: Deze benaming is oor
spronkelijk gegeven aan de afgelegen
streek tussen Eibergen, Groenlo en de
Duitse grens. De andere delen van Gel
derland ten oosten van Rijn en IJssel
hadden oorspronkelijk andere benamin
gen, zoals b.v. De Lijmers (Liemers), de
graafschap Zutphen enz. (die grotere
oppervlakten besloegen dan tegenwoor
dig aldus worden aangeduid). Omstreeks
het midden van de vorige eeuw verkon
digden schoolmeesters, dichters en
schrijvers in hun werk de lof van „De
Achterhoek", gelijk anderen dat van
elders gelegen streken deden. De Ach
terhoekers en het Achterhoekse dialekt
werden er bijgehaald en omdat deze be
namingen meer aanspraken dan die van
de andere streken, ging men een veel
groter gebied van oostelijk Gelderland
als Achterhoek betitelen, hetgeen dus
in feite onjuist is.
BIGAMIE
Is het bigamie als een gehu'wde Ne
derlander in een mohammedaans land,
waar je meer vrouwen mag bezitten,
een tweede vrouw huwt en na hoeveel
tijd verjaart dat tweede huwelijk?
Antwoord: Indien het huwelijk in dat
mohammedaanse land niet door de Ne
derlandse wet erkend wordt, gaat be
trokkene vrijuit. Dan geldt hij hier niet
als tweemaal gehuwd. Maar als het een
geldig huwelijk betreft volgens de wet,
dient het ook in ons land te worden aan
gemeld en ingeschreven en dan wordt
het hier aangemerkt als bigamie. Bij te
rugkeer in ons land kan dan een rechts
vervolging worden ingesteld en zal een
veroordeling moeten volgen. Zolang het
strafbare huwelijk in stand blijft, is er
van verjaring geen sprake. Verjaring
treedt pas op, nadat het hier onwettige
huwelijk door bepaalde oorzaak is ont
bonden, bv. wegens het overUjden van
één der partners. Het recht tot de straf
vordering vervalt dan na 12 jaren.
DURE VLIEGREIS
Ik vloog met Singapore Airlines van
Medan naar Amsterdam, maar te Sin
gapore bleken mijn kinderen van 4 en
8 jaar van de lijst afgevoerd te zijn. Zij
zouden pas 12 dagen later kunnen vol
gen. Kinderen van die leeftijd laat je
-niet alleen achter en dus moesten wij
enkele reizen bij een andere maatschap
pij kopen. Ik heb tevergeefs geprobeerd
dat bedrag van 2226,terug te krij
gen, maar vergeefs. Geen enkele instan
tie kan mij helpen en men houdt mij
aan het lijntje.
Antwoord: Wij zullen u niet aan het
lijntje houden, maar meteen zeggen, dat
u van genoemde maatschappij nooit uw
geld zult terugkrijgen. Op elk ticket
staat namelijk in kleine lettertjes de
nare mededeling, dat Singapore Airlines
niet gehouden is de overeenkomst op de
aangegeven datum uit te voeren. Uw
plaatsbewijzen bleken ook niet inwissel
baar te zijn bij andere luchtvaartmaat
schappijen. Dat komt, omdat Singapore
Airlines niet is aangesloten bij de lATA
(Int. Air Trafic Association) en daarom
zijn haar kaartjes niet inwisselbaar bij
de andere maatschappijen, die wel een
tarievenovereenkomst van deze I.A.T.A.
handhaven. Het is mischien goed, er
hier op te wijzen, dat dit meer kan voor
komen bij goedkopere lijndiensten en
zgn. voordelige charters. Men spaart
soms een paar honderd gulden uit, maar
men is er niet zeker van óf en wanneer
de reis doorgaat. De normen van fatsoen
en van menselijkheid worden gemakke
lijk overtreden, maar niet de rechtsre
gels en daarom staat u in dit geval
machteloos.
STILLE ZUIDZEE.
Ik vind op geen enkele atlas de Stille
Zuidzee.
Antwoord: Dat is de benaming voor
het deel van de Grote (of Stille) Oceaan
bezuiden de evenaar, dus ten westen
van Zuid-Amerika.
GEBROKEN LEUNING
Een leuning van een antieke stoel
brak. Hoe kan ik die het beste herstel
len? Tekening voeg ik bij.
Antwoord: Alhoewel de leuning licht
gebogen is, kunt u hier toch wel een
recht stalen reparatieplaatje gebruiken.
Lijmen is namelijk niet stevig genoeg.
Pas de delen tegen elkaar en teken de
omtrek vaneen voldoende lang repara
tieplaatje (met zo mogelijk twee
schroef gaten aan elke zijde) met pot
lood af. Steek voorzichtig met een
scherpe beitel zoveel hout weg, dat be
doeld stalen plaatje daarin kan worden
verzonken en circa IV2 mm onder de op
pervlakte van de leuning komt te liggen.
Schroef het vast, zodat beide delen
weer stevig verbonden zijn en werk het
gat af met bijpassend kneedbaar hout.
U kunt de benodigdheden kopen bij een
doe-het-zelf-zaak.
Un hoengd is un huusdier,
die eet uut je hangd.
Toch is 't mar un beësje
mit diere verstangd.
Die beësjes, ze binne
op heden wel in.
Mar 't gaet iedereen
noe niet naer z' un zin!
Je begriept wel, zo'n beësje
mot oak op z'n tied
dat oak heel natuurluk,
z'n hoapje us kwiet.
In dat 's ut probleem noe,
daer zitte mun mee.
As ie 't bie z'n eige
op 't stoepje us dee
mar meestal gebruuke
z'n un angdermans stoep;
of tuuntje of grasveld.
Un aore de „poep"!
'k Zag pas in Munheerse,
(daer binne dur zat)
hoe 'n dame d'ur hondje
liet poepe op 't pad,
waer dat je mot loape.
Mun ken geen fesoën.
Want wie dat wel heit,
laet zo-iets niet doen.
Pas nog bie mum eige
net schoon was de stoep
un oagenbilk laeter.
toen lagg ur de poep.
Niet zomar un beetje,
mar ruw-weg geschat
was 't toch wel un hoapje
van 'n kilo of wat.
Zo'n beest kan 't niet helpe,
ut is z'n natuur.
Mar 't is wel un kwesje
van hoengde-dressuur!
't Wordt tied dat Gemeente
ur 's un punt achter zet.
In dat heel sekuur
us regelt de wet.
As dan de pelisie
zo'n smeerlap betrapt,
('k bedoel de bezitter,
'k hoop dat je ut snapt).
zwaer laete betaele,
dat helpt misschien wel,
un guld' op un dag,
of angders de cel.
'Eën guide op un dag
exclusief B.T.W.
dan is musschien 't aargste
al heel gauw gelee!
Uitslagen maandag 7 maart 1977
Afd. I:
B. Vis J. Smalheer
1—1
M. V. Lente A. Verohne
1—1
A. Knape J. Lodder
1—1
Afd. Il:
L. V. d. Stad H. Verolme
1—1
A. V. d. Sluijs C. Polder
afgebr.
J. Polder A. Krijgsman
1—1
Afd. UI:
C. Spee N. Quispel
2-0
H. Noordijk J. v. Mierloo
2-0
I. Mackloet A. v. Gulik
2—0
Afd. IV:
H. Vergunst G. Koese
2—0
H. Erenstein M. Klink
0—2
ST. ANNALAND
Beroe-p aangenomen. Ds. J. Codée,
die de Ned. Herv. Gem. van St. An-
naland sinds 27 januari 1973 dient, heeft
het beroep naar de Hervormde Gemeen
te van Wezep aangenomen, waar hij
één van de twee predikantsplaatsen van
de Gereformeerde Bond gaat bezetten.
Beste meisjes en jongens
Het is weer zover, dat we in de schrijf
machine moeten klimmen „om u enige
letteren te doen geworden". Ja, zo deed
men dat vroeger. Maar dan wel met
de pen natuurlijk.
Nou, er zijn weer heel wat brieven
binnengekomen, en ook kunnen we weer
enkele nieuwelingen verwelkomen.
Zo moet het ook gaan, er moet groei
zijn. Want als er afvallen en er komen
geen nieuwe bij, dan gaan we achter
uit, en dat moet natuurlijk niet.
De jeugd moet aktief zijn, werken,
aanpakken! Er is ook veel mee te le
ren, enook nog wat mee te verdie
nen. De hoofdzaak is echter of je met
liefde je werk doet, en dat geldt ook
voor het oplossen der raadsels.
Zo kan het wel eens zijn, dat je veel
moet zoeken, maar na verloop van tijd
kom je soms toch weer vragen tegen
die je al eens eerder hebt gehad. En
dan is het maar een kwestie van in
vullen. Op de duur is er geen kunst
meer aan. De eerste maartse buien zijn
gekomen, en daarmee ons tweede maart-
raadsels.
Dit werd ingezonden door een oud
raadselvriend, n.l. Jan Grinwis te Oud-
dorp.
De beginletters vormen een tekstge
deelte uit één der Psalmen. Gevraagd
worden alle namen of woorden, en dan
nog de tekst, en waar die te vinden is.
MAARTRAADSEL 2.
1. medicijnmeester (Kol. 4).
2. legerplaats der kinderen Israels
(Num. 33).
3. sterrenbeeld (Job).
4. zoon van Juda (Matth. 1).
5. medearbeider van Paulus (2 Kor).
6. de man naar Gods hart!
7. dal bij Hebron, denk aan de ver
spieders.
8. vader van Terah (Gen.).
9. zoon van Eli (Sam.).
10. koning der Moabieten (Richt.).
11. één van de 5 Filistijnse steden (1
Sam.).
12. naam van een fontein (Joz.).
13. vriend van Job.
14. sterrenbeeld (Job).
15. broeder van Mirjam.
16. man die wandelde met God (Gen.)
17. zoon van Nahor (Gen.).
18. vijand der Joden aan het hof van
-Ahasveros (Esther).
19. rivier in Nederland.
20. krijgsoverste van David (2 Sam.).
21. plaats door God met vuur van de
hemel verdorven.
22. naam van een vrijstad. Deze naam
heeft men veel gelezen in de laat
ste oorlog van Israël.
23. waterkant (Dan. 10).
24. opvolger van Elia.
25. afgod van de Filistijnen.
BRIEFWISSELING
Ingrid Tuinenburg, Middelharnis. Van
harte welkom, Ingrid, in onze raadsel-
klub. Dat is nog eens leuk als je samen
met je vriendinnetje de raadsels kan
maken. Wat de één niet weet, weet de
ander soms. Wat ben jij al ver weg
geweest, en wat heb jij al veel van de
wereld gezien. Ja, dat gaat zo als je
vader op de grote vaart zit. Wie zal er
al eens in Zuid-Amerika geweest zijn!
In ieder geval zal er wel blijdschap zijn
als vader weer eens een keer thuis
komt, Ingrid!
Ineke Biem.ond, Stellendam. Gelukkig
zeg dat je arm weer uit het gips is, je
kan nu tenminste weer rolschaatsen en
fietsen naar hartelust. Je zal nog wel
veel moeten oefenen met die arm, en
dan komt dat wel weer goed. Maar ook
goed gaan leren natuurlijk, want an
ders kan je niet bereiken wat je graag
zou willen worden. En oppassen dat je
weer niet valt, hoor!
Lenie Lodder, Sommelsdijk. Fijn
hoor dat je mee blijft doen. Dat kan
niet beter. Ja, oom Ko heeft er ook niet
altijd evenveel zin in, hoor; maar daar
vragen de raadselvriendjes en -vriendin
netjes niet naar. Het is gewoon schrij
ven. En dan gaat het ook weer. Ge
lukkig dat je die breuken de baas kan,
want daar kunnen moeilijke bij zijn,
hoor. Wat voor raadselboek heb je ge
kocht? Hoor ik dat nog van je?
Bea van Oorschot, Den Bommel. In
derdaad had je niet veel te schrijven.
Er is ook altijd niet zoveel te vertellen,
en in je vorige brief was je zo uitvoe
rig, dat er niet veel meer over bleef.
Het is maar te hopen voor je dat het
mooi weer is, als het zover is dat je
naar het kamp moet. Daar heb je nogal
verwachting van. Als je dan ook maar
gezond mag zijn, want er kan nog veel
gebeuren in die tijd, Bea! In je vol
gende brief hoor ik wel hoe het afge
lopen is op de ouderavond?
Ria van Oorschot, Den Bommel. Je
hebt maar prachtige cijfers op je rap
port, zeg! Aan de cijfers te zien is wel
te merken dat je veel aan gym doet.
Trouwens je bent in meer vakken goed.
als ik zie hoeveel achten er op staan!
Het zal weer fijn zal als je op de fiets
naar school kan, dan ben je niet meer
zo gebonden ook. Om nog eens op die
vraag terug te komen, ik kan heel goed
begrijpen dat je dat zou willen weten,
maar om verschillende reden kan het
echt niet. Je brief was weer mooi ver
sierd!
Jaap Joppe, Dirksland. Zie je wel.
Jaap, als je volhoudt kom je er best
uit. Dan valt het heus wel mee. En als
je ergens mee vast loopt, dan willen je
ouders je best een handje helpen. Dat
mag gerust, hoor. Want zo moet je het
leren. Je moet wel iedere maand inzen
den, want als je het zo nu en dan maar
eens een keer doet, dan duurt het wel
lang eer je een prijs ontvangt. Ik hoop
voor je dat de kippen het maar goed
willen doen, maar dat zal wel in een
splinternieuw hok!
Anja Mierop, Ouddorp. Alweer een
nieuweling. Van harte welkom hoor, An
ja! Wij vinden het altijd weer fijn als
er nieuwelingen bij komen. Ik vind het
geweldig dat je ouders je daarbij willen
helpen, want zo leer je leren. Jullie
zitten wel dik in de poezen, zeg. En
dan nog een poes die al ouder is als
je zelf bent. Ja, konijntjes zijn heel
leuke diertjes, maar je moet er wel
goed voor zorgen. Doen hoor!
Wilma Bechtum, Dirksland. Ja Wil-
ma, de tijd gaat hard, veel te hard. En
als je ouder wordt lijkt het nog veel
sneller te gaan. Gebruik daarom de tijd
van dagen en nachten, terwijl gij in
uw krachten, en onversleten zijt. Of an
ders: Gedenk aan Uw Schepper in de
dagen uwer jongelingschap, eer dat de
kwade dagen komen en de jaren nade
ren, van dewelke ge zeggen zult, „Ik
heb geen lust in dezelve". Volgens je
brief was vraag 10 van februariaraadsel
3 niet juist? Lees dan Genesis 5 22.
Daar kan je lezen van een zuster van
Tubal-Kaïn. En dat was een zoon van
Lamech. Dus een dochter van Lamech is
Naema! En nu maar gauw aan de af
was. Flink hoor dat je je moeder zo
helpt. Waardeer je moeder maar, Wil
ma!
Marianne Kooiman, Sommelsdijk.
Hallo, Marianne, daar ben je dan. Fijn
hoor dat je ook mee gaat doen. Maar
je moet ook volhouden hoor. Beginnen
is niet zo moeilijk. Ik hoop dat je een
volhouder zal blijken te zijn. Want je
schrijft dat je graag raadsels en puz
zels oplost. En ook al aan de orgelstudie!
Oom Ko heeft een boel met muzikale
nichtjes en neefjes. En nu is er dus
weer één bij gekomen. Leuk schrijfpa
pier heb je, zeg!
Hans van Gurp, Ooltgensplaat. Ja,
Hans, ik heb je gemist, jo! Jammer dat
die brief is zoek geraakt. Maar je had
de raadsels misschien toch nog wel kun
nen maken, of waren de kranten ook
weg? Dus jullie hebben een tuinbouw
bedrijf? Dat is mooi, tuinbouw. Alleen
die komkommers, daar houd ik niet van.
Van oom Ko moeten jullie het dus niet
hebben.
Toch moet je mij eens schrijven hoe
dat in zijn werk gaat met die kunstma
tige voeding. Daar zou ik best eens
wat meer van willen weten. Hoor ik
dat nog eens van je, Hans!
Jannie Sinke, Waarde, ik kan goed
begrijpen Jannie dat je er mee gaat
stoppen. Er is overal een tijd van en
je gaat er zoals je schrijft wat te oud
voor worden. Bij voorbaat van harte
gefeliciteerd met je verjaardag, Jan
nie. Oom Ko houdt zich aanbevolen
voor eventuele raadsels. Ik wens je toe
dat de Heere je in je verdere leven
nabij en goed mag zijn. Dat je Hem
mocht leren kennen als de Weg de
Waarheid en het Leven. Alleen bij Hem
is het Leven, en buiten Hem is het om
komen. Hartelijk gegroet van oom Ko,
Jannie!
Willy Sinke, Waarde neemt nu de
plaats in van haar oudere zus. Daar is
oom Ko echt blij mee. Hartelijk welkom
in onze raadselfamilie. Dat je ook maar
een aktief raadselnichtje mag worden.
In de volgende brief hoor ik wel meer
van je? Als je moeilijkheden hebt met
het oplossen van de raadsels, dan wil je
zus je best wat helpen. Nog van harte
gefeliciteerd met je 10e verjaardag, Wil
ly, en tot de volgende brief.
Allemaal. We zullen het er voor de
ze keer maar bij laten. De volgende
keer hopen we de oplossingen te geven
van de februariraadsels, en indien mo
gelijk ook de prijswinnaars bekend te
maken. Er moeten n.l. nog veel brieven
binnenkomen, dus daar moet oom Ko
even op wachten. Er zijn nog enkelen
die niets meer van zich hebben laten
horen. Waar blijven jullie?
Als je met raadselen op wilt houden,
dan moet ieder dat voor zichzelf weten,
natuurlijk. Oom Ko kan niemand ver
plichten mee te blijven doen.
Maar dan moet je er wel eerlijk voor
uitkomen, en niet zomaar wegblijven,
want dat is niet netjes.
Veronderstel dat ik bij één van jullie
op visite kom, en loop zonder afscheid
te nemen wegik hoor het je al
zeggen, wat is die onfatsoenlijk. Is het
niet zo?
Oom Ko verwacht jullie blieven nog!
In afwachting dan maar, en allemaal
hartelijk gegroet van
OOM KO.
Juist 400 jaar geleden, op 22 maart
1577, werd in Goes de Satisfactie geslo
ten, d.w.z. de stad koos de zijde van
Prins Willem. Hierover in een volgend
artikel meer.
Dat is erg laat, op Walcheren had men
zich al 5 jaar eerder voor de Prins ver
klaard. U weet dat waarschijnlijk nog
wel: „Op aprU zes verloor Alva zijn
fles", dat is Vlisslngen, die als wapen
een fles heeft, nu ook nog. Dat was in
het jaar 1572.
Een maand later volgde Veere. Maar
Middelburg is nog bijna twee jaar in
Spaanse handen geweest, heeft een
langdurig beleg door de Geuzen moeten
doorstaan en is eindelijk op 22 februari
1574 vrijgekomen.
De Spanjaarden in Goes.
Hier lag een bezetting van Spaanse
soldaten van ongeveer 800 man onder
bevel van Isidoro Pacheco, een dapper
man en tevens schrander en bekwaam
op strategisch gebied. Toen deze solda
ten de stad zouden bezetten, werden de
bewoners gepaaid met mooie woorden
en beloften; de Spanjaarden zouden het
volk geen overlast aandoen en voor
zichzelf zorgen. Maar toen ze er eenmaal
waren wisten de Goesenaars maar al te
goed, dat ze inkwartiering hadden. Ver
zet ertegen werd streng gestraft. Er
woonden hier nog niet zo erg veel
vrienden van Oranje, maar Pacheco
wist ze door zijn maatregelen er onder
te houden.
Om spionage tegen te gaan werd be
paald, dat niemand na zonsondergang
een vreemdeling mocht herbergen en
schippers mochten geen verdachte per
sonen overvaren. Wanneer er 's nachts
verraad werd ontdekt, moest men op
een bekken slaan en licht voor het raam
aanbrengen.
Pacheco wist de burgerij ook te ex
ploiteren. De verdedigingswerken ver
keerden in een verwaarloosde toestand
en nu liet hij de Goesenaars er aan wer
ken: uit ieder huis moest een mansper
soon beschikbaar gesteld worden. On
geveer hetzelfde wat de Duitsers tijdens
de laatste bezetting gedaan hebben!
Aanvallen op Goes.
Pacheco kon een mogelijke aanvaller
dus ontvangen. Deze verscheen in juni
1572 in de persoon van Hieronymus Tse-
raerts, stalmeester van prins Wülem en
door deze aangesteld als goevemeur van
Vlissingen. Hij had gehoord dat er in
Goes geheime aanhangers van de Prins
woonden. Deze zouden de poorten wel
voor hem opendoen en zo kon hij dus op
een gemakkelijke manier de stad bin
nentrekken.
Glad misgerekend, de poorten bleven
dicht en Tseraerts keerde naar Vlissin
gen terug.
Maar op 't laatst van juli kwam hij te
rug met een talrijke bende en twee
stukken veldgeschut. Eerst eiste hij
door een trompetter de stad op voor de
Prins. Evenals de eerste keer rekende
hij op de hulp van Oranjegezinden bin
nen de stad. Maar Goes antwoordde
„met kruit en lood en toonde een gelaat
dat geen zwichten in de zin had", zoals
de geschiedschrijver Hooft zegt.
Dan het beleg om de stad slaan. Dat
heeft tenslotte maar heel kort geduurd.
Er kwam een gerucht een vals ge
rucht dat de zoon van Alva met een
groot leger in aantocht was om de stad
te ontzetten. Toen brak Tseraerts het
beleg op en verliet Zuid-Beveland. Het
leek wel een vlucht. In Vlissingen wilde
men hem zelfs eerst niet in de stad bin
nenlaten, „omdat hij zo klakkeloos ge
weken was".
Nieuw beleg.
Drie keer is scheepsrecht, zegt het
spreekwoord. Dat heeft Tseraerts zeker
ook gedacht, want haU augustus trok
hij opnieuw naar Goes. Nu aan het
hoofd van 3000 man en 12 stukken ge
schut. Hij was nu wel tot de overtui
ging gekomen, dat hij op hulp uit de
stad niet hoefde te rekenen; het aantal
van zijn vrienden was te klein of hun
moed te gering.
In ieder geval had hij met zijn over
macht aanvankelijk succes. Toen hij bij
de Oosterschans kwam, wist hij deze
zelfs te veroveren en de helft van de
bezetting gevangen te nemen. Op een
paar andere punten wisten zijn mannen
twee bressen in de wallen te schieten.
Daartegenover stond dat Pacheco met
zijn klein troepje Spanjaarden zich niet
durfde wagen aan een uitval, maar zich
moest beperken tot verdediging.
Vol moed werden de wallen bestormd
en de stormladders tegen de muren ge
zet. Helaas bleken deze te kort te zijn
en de bestormers van de bressen in de
muren werden zo „vurig" door de Span
jaarden ontvangen, dat deze aanval met
grote verliezen werd afgeslagen.
Weer mislukt dus. Maar de dolleman
Tseraerts (zo werd hij genoemd) gaf de
moed niet op. Bovendien kreeg hij ver
sterking van de Veerse baljuw RoUé en
de Prins stuurde Barthold Entes van
Mentheda met 2000 man. Veel steun ga
ven deze nieuwe troepen niet, vooral
tengevolge van de naijver tussen de
verschillende legerhoofden.
Door verdronken Zuid-Beveland.
Ook Pacheco had hulp gevraagd aan
zijn hoogste baas Alva. Hij heeft die
hulp ook gekregen en wel op een eigen
aardige manier. Alva had namelijk aan
de bekende Mondragon last gegeven al
het mogelijke te doen om Goes te ont
zetten. Toen kwam de Noordbrabander
Dirk Bloemaert, hopman in Spaanse
dienst, bij Mondragon met het voorstel
een legertje over het verdronken land
van Zuid-Beveland te brengen (volgens
Hooft was deze Bloemaert in deze om
geving geboren en hier goed bekend).
Mondragon nam het voorstel aan en
de nacht van 20 oktober was voor de
overtocht bestemd. Hij hield vooraf een
bezielende toespraak tot zijn soldaten.
Ieder kreeg een zakje met eten en am
munitie rond zijn hals. Hij en Bloemaert
gingen aan het hoofd en zo ploeterden
zijn mannen door dit voormalige pol
derland, in sommige kreken tot hun
middel door het water baggerend.
Inderdaad gelukte de tocht met
slechts een klein verlies aan manschap
pen. Bij Krabbendijke klauterden ze de
dijk op en ontstaken er een vuur, als be
wijs voor de overkant dat ze behouden
waren overgekomen.
Ondervonden ze dan geen tegenstand?
Een klein aantal geuzentroepen lagen
hier, maar deze namen verschrikt de
vlucht. Het waren geen helden!
Mondragon wist Goes te bereiken en
door de Ganzenpoort werd zijn legertje
binnengelaten, tot grote vreugde van
Pacheco. Ze trokken de stad door naar
de Havenpoort om daar de belegeraars
te verjagen.
Deze troepen van Tseraerts schijnen
geen helden te zijn geweest. Toen ze
van de versterking van het Goese garni
zoen hoorden, haastten ze zich naar de
haven waar him. schepen lagen. Bloedig
werd hier nog gevochten, vele Geuzen
hebben Vlissingen niet meer terugge
zien. Volgens Hooft sneuvelden er van
het leger van Tseraerts 700, terwijl on
geveer eenzelfde aantal verdronk.
Zo werd op 21 oktober 1572 Goes na
een beleg van 9 weken ontzet en het is
nog tot 1577 in Spaans bezit gebleven.
Middelburg.
L. van Wallenburg.
Ik wend mij tot Menheerse's jeugd,
'k Gun jullie allemaal je vreugd;
Ook ik ben daar eens jong geweest
Dat staat nog helder voor m'n geest.
Doorliep met lof, de lagere school
Stond altijd klaar bij pret en jool;
Deed ook wel eens aan „kattekwaad"
Wel eens de branie van de straat;
Was er wat loos, ik gaf partij
Vernielen, nee, 't was er niet bij;
Ik deed geen bloem of plant ooit pijn
Of 't moest, in 't land het onkruid zijn;
'k Vertrok al jong naar 'd „overkant"
Ik zag niks in het platteland;
Maar gaf om het contact te houwen
't „Eilanden-nieuws" door voor ver
trouwen.
Die krant houdt je steeds op de hoogte;
Wat zó gebeurt bij nat of droogte.
Maar moet ook vandalisme melden.
En dan moet „goed" en plant 't ont
gelden;
Dat lees je dan, wel met wat huiver,
'k Vraag dus de jonkheid hou het
zuiver.
Straks op het 't Burgemeester
Bouwmanplein,
Zal het een tikkeltje anders zijn.
Want de muziektent gaat verdwijnen.
Een bloemenbak zal er verschijnen;
Daar komen banken rond te staan.
En kan elk even rusten gaan;
Als alles groeit in geur en tooi,
Menheerse jeugd, hou het dan mooi;
„Bakken" op 't Zandpad staan voor
spot,
Daer mot duk echt van op de pot.
Vemielzucht komt daar niet te pas.
En 't scheelt in de gemeentekas;
Blaast B. en W. eens in de „bus"
Komt er een trimpark, leuk en knus
Da's echte lichaamsgymnastiek.
En net zó nodig als muziek;
Jeugd van Menheerse, 't geef niet hoe
In 'k rekene beslist op joe
C. V. d. Valk
„Zonneweelde" Ka. 5
Vondelpark 2
Maassluis.
OUDDORP
De Trekvogels. Vrijdagavond 18 mrt.
organiseert P.V. „De Trekvogels" een
filmavond in het Verg. gebouw aan de
Stationsweg.
De film is opgenomen door dhr. Don
ker uit Bergen op Zoom en gaat speciaal
over de duivensport.
Ieder is van harte welkom. Toegang
gratis. Aanvang 8 uur.
NIEUWERKERK
Zondagmiddag vond in een gezamen
lijke kerkdienst van de Gereformeerde
Kerken van Bruinisse en N'kerk O'
land de bevestigings- en intrede dienst
plaats, in het kerkgebouw te Nieuwer-
kerk van cand. P. J. Moet.
Bevestiger was ds. H. H. Grosheid te
Kampen met als tekst Openbaring 1 3.
Ds. Moet werd toegezongen Ps. 121 4.
Aan de handoplegging namen deel
alle predikanten uit de Classis Zierik-
zee, benevens de bevestiger.
Meteen daarop kreeg ds. Moet het
woord voor de intrede-predikatie. De
Schriftlezing was uit Joh. 8 12-19.
Tekst voor de intreepreek was: Openb.
1 4 en 5a. „De zegengroet van Jo-
hannis aan de zeven gemeenten in
Asia".
Na deze dienst sprak de heer J. G.
de Waal uit Bruinisse namens beide
kerken, ds. P. Paulus namens de Classis,
als consulent en namens het I.P.C. op
Schouwen en Duiveland. De Herv. pre
dikanten ds. R. M. M. de Jonge uit
Bruinisse en ds. W. J. Kolkert, de heer
E. V. d. Sluis namens het disputatio
„Caballero" te Kampen. Burgem. J. D.
de Kam sprak namens de beide bur
gerlijke gemeenten en tenslotte sprak
nog de heer J. Leuring uit Rotterdam.
Alle deze sprekers werden door ds.
Moet bedankt. De kerk was tot in alle
hoeken geheel gevuld.
Na deze indrukwekkende dienst, was
er nog een bijeenkomst, voor belang
stellenden en genodigden in „Ons
Dorps", waarvan druk gebruik werd
gemaakt.
