EiüvriDEn niEu ws
Herfst tot heden zeer
gunstig verlopen
RIVATO
bewaar
6-12 jarigen speelden de architect
iktie „Voor 45 cent ééo ofaiielie
naar Kenya" bracht mooi bedrag op
D'n electrischen deken
Bouw Rabo-dorpen
Ploegwedstrijden
Flevopolder
UIEN
WEERPRAATJE
voor een beter
resultaat
3e blad
Vrijdag 5 november 1976
No. 4537
INGEZONDEN:
De Schoolbege-
lerdingsdienst
Nieuws uit Zeeland
Uw huis verkopen
TAIVIBOER
RGTVAL SLUIS
PREDIKBEURTEN
ZEELAND
Abonneert U ori
„Eilanden-nieuws"
GRIJSOORDSE SCHETSEN
ff
ff
Geachte Redactie,
Van bevriende zijde gewerd mij uw
blad d.d. vrijdag 22 okt. j.l. Met be
langstelling las ik hierin het verslag
van de raad van Goedereede, waar de
toetreding tot de Schoolbegeleidings
dienst Drechtsteden ter sprake kwam.
Ik heb dit verslag met enige verba
zing gelezen en zou er graag enig com
mentaar bij geven.
1. De voorzitter motiveert de nood
zaak van toetreding o.m. door te wijzen
op de „chaos" op de diverse basisscho
len: meerdere onderwijsmethoden wor
den gebruikt en daardoor hebben de le
raren bij het vervolgonderwijs de groot
ste moeite om het niveau van de leer
lingen te achterhalen.
Is dit werkelijk een voldoende moti
vering om de bezwaren tegen een sa-
menwerkings-S.B.D. (dus: een niet-po-
sitief-Christelijke dienst) weg te nemen?
Als de hier bedoelde S.B.D. zijn werk
gaat doen n.l. zoals de voorzitter het
bedpelt zal er de grootst mogelijke
uniformiteit moeten komen in de ge
bruikte methoden. Zullen dat positief
Christelijke methoden zijn? M.i. heeft
de voorzitter met dit te stellen juist een
krachtig argument gegeven TEGEN de
aansluiting bij een samenwerkings-
dienst.
2. Even later zegt de heer Van Oos
terom kennelijk een deskimdige in
het gezelschap dat het wel waar is
wat de voorzitter verteld heeft over die
barre toestanden op het eiland als het
gaat over de aansluiting bij het vervolg
onderwijs. Maar hij betwijfelt of het
ooit zover zal komen dat dat probleem
uit de weg geruimd zal worden.
Toch wel jammer dat negatieve geluid
van de heer Van O. De Raad was zó
heerlijk op weg om te geloven (zo lijkt
het tenminste) dat die SBD als een ver
lengstuk van een optimistische regering
onze scholen en de kinderen een stapje
verder zou brengen op weg naar de
heilstaat.
Maar ondanks dit dissidente ge-
Imd is er toch braaf voorgestemd.
3. Natuurlijk zou een S.B.D. aan dit
aansluitingsprobleem wel iets kunnen
doen, maar dit probleem is ook een heel
eind op te lossen zonder een S.B.D.
Het is zelfs mogelijk, dat een S.B.D.
de „chaos" nog groter maakt. Dat bleek
onlangs nog bij een samenspreking tus
sen basisond. envoortgezet ond. ergens
in het land. Een schoolhoofd „bekende"
dat hij zich nogal strikt gehouden had
aan de aanbevelingen van de S.B.D. wat
betreft een bepaald leerstofonderdeel.
Zijn leerlingen waren wat dat onder
deel betreft volkomen de mist ingegaan.
Hij zou het het volgend jaar anders
doen!
(Let wel: Dit verhaal is beslist niet
„norm.atiel" bedoeld, maar slechts „il
lustratief". M.a.w.: Er wil niet uit ge
lezen worden dat een goede S.B.D. niet
van nut zou kimnen zijn).
4. Ik kan mij niet aan de indruk
onttrekken, dat het woord „chaos" hier
op een politieke wijze gebruikt is, n.l.
om een beslissing „door te drukken".
Zo niet, dan is er toch wel iets ergs
aan de hand met die scholen op het
eiland. Je zult als ouders je kind op
zo'n school hebben. En dan te verne
men, dat er besturen zijn, die niet van
plan zijn zich aan te sluiten. Foei toch.
Die doen „school en leerlingen tekort"
zo lees ik in het verslag en „ze ontne
men de kinderen bepaalde mogelijkhe
den".
Wat een ontroerende zorg. Zo iets
doet het toch wel goed. Laten we even
door redeneren: eigenlijk ontnemen al
die Chr. scholen aan de kinderen be
paalde mogelijkheden en wordt daar
aan de kinderen tekort gedaan. Imrriers:
die uren bijbellès geven later toch „geen
brood op de plank"!
5. Eerst wordt door de voorzitter be
toogd, dat het levensbeschouwelijke ele
ment niet in het geding is, maar toch
volgt er dan dat de besturen van bijzon
dere scholen evt. kunnen streven naar
een Chr. S.B.D. en ook, dat in de sub
regio's wellicht aandacht geschonken
kan worden aan de gestelde levensbe
schouwelijke voorwaarden.
Is nu het levensbeschouwelijke wel
of niet van betekenis?
Ik vermoed, dat minister Van Keme-
nade wel enige schouderklopjes zal uit
delen in gedachte aan bepaalde gemeen
tebestuurders in Goedereede. Als Prot.
Chr. gemeentebestuurders „zijn zaak"
zó verdedigen, dan hoeft hij in feite
niets meer te zeggen.
Maar de manier waarop blijkens het
verslag in uw blad deze zaak getrak
teerd is door de meerderheid van de
raad van Goedereede is m.i. een „schot
voor de boeg" van die onderwijsmensen
die beseffen dat een S.B.D. ALLES te
maken heeft en steeds meer zal krijgen
met levensbeschouwing en die daarom
doen wat ze kunnen om bij de minis
ter het goed recht te bepleiten van Prot.
Chr. S.B.D.'s.
Ook uit Goedereede had één krach
tige stem moeten klinken: „Minister, een
samenwerkingsdienst kan en mag niet
voor een school, die wenst te staan op
de grondslag van Schrift en belijdenis."
En dan had men maar intern alle
krachten moeten mobiliseren om een
einde te maken aan de „chaotische" on
derwijstoestanden op Flakkee!
Met dank voor de plaatsing,
C. P. Mijnders,
P.W.A. - park 24 - Veenendaal.
THOLEN
Vluchteling '76. De aktie Vluchteling
1976 heeft in de gemeente Tholen
17.324,71 opgebracht en in St. PhiUps-
land 2.170,87..
Landbouwschuur afgebrand
De landbouwschuur van dhr. H. Moe-
liker aan de Ten Ankerweg is vrijdag
nacht door onbekende oorzaak geheel
uitgebrand. Om half twaalf werd door
omwonenden de brandweer opgeroepen.
De korpsen van Tholen en St. Maartens
dijk waren spoedig ter plaatse en kon
den de 5 in de stal staande koeien on
gedeerd naar buiten krijgen. In de
schuur was stro opgeslagen en er ston
den landbouwmachines die verloren
gingen. De technische recherche van de
rijkspolitie stelde zaterdag een onder
zoek in naar de oorzaak van de brand.
SCHERPENISSE
Vrouwenvereniging Bidt en Werkt
De Hervormde Vrou-wenvereniging Bidt
en Werkt hield maandagavond een bij
eenkomst inhet Holland Huis waarin de
scheidende presidente, mevrouw Van
Doom-Hage de aanwezigen welkom
heette en een bijbelinleiding hield. Na
het zingen van gezang 116 vers 1, 2 en
3 volgden de jaarverslagen.
De nieuwe presidente, mevrouw A.
Duine-Geuze, bracht mevr. Van Doom
dank voor het vele werk, dat zij voor
de vereniging heeft gedaan. Na de pau
ze besprak mevrouw Duine het thema:
„Waarom lid van de Hervormde Vrou
wen Groep (H.V.G.)". Aan deze avond
werd medewerking verleend door een
zangkoor onder leiding van dhr. Wes-
dorp.
(van onze weerkundige medewerker)
De laatste jaren waren wij niet zo ge
lukkig met het weersverloop in het
herfstseizoen. In 1974 record-veel re
gen in Zeeland met alle noodlottige oogst
gevolgen van dien, verleden jaar een
veel te koude oktober met zelfs al enige
sneeuwval. Tot heden is het verloop
van het herfstweer bijzonder gunstig
geweest. Geen stormen van betekenis,
geen sneeuw, geen fikse nachtvorsten
en in oktober gemiddeld 40 a 50 mm.
minder regen dan normaal.
Vooral in de eerste helft van oktober
toen temperaturen tussen 17 en 21 gra
den vrij regelmatig voorkwamen, was
er nog een opmerkelijke grasgroei te
bespeuren. Wel zijn wij heel wat uren
zon tekort gekomen, maar de goede
temperatuur maakte veel goed. Eerst in
de laatste week kwam de jas er aan te
pas.
Dit is een ander verhaal dan de ba
lans die de winter tot heden in b.v. Fin
land en Rusland laat zien. Daar heeft
men al een wintert je van ruim drie we
ken achter de rug. Hogedrukgebieden
zijn in die gebieden de laatste weken
zeer aktief. In het grootste deel van
Rusland lig 5 a 10 cm. sneeuw en er
waren in oktober in Rusland en Noord
Scandinavië al heel wat nachten met
meer dan tien graden vorst.
VAN CANADA.
In deze eerste novemberdagen zien
wij nog een vrijwel zelfde drukverde-
ling. Stormcentra in de buurt van IJs
land en in de hogere luchtlagen een
sterke straalstroom van Canada over de
Oceaan tot boven de Golf van Biskaje,
waarmee gemakkelijk en snel depressies
naar West-Europa trekken. Daar aan
gekomen trekt een deel naar de Mid
dellandse Zee en een deel van de Noord
zee. De laatste weken veel regen in
Spanje, Zuid Frankrijk en Noord Italië,
waar plaatselijk het oktober-regencijfer
boven de 200 mm. kwam te liggen.
Wel heeft deze situatie nog eens weer
getoond dat lang niet altijd, wanneer
Noord Scandinavië en Rusland in stren
ge winterkou liggen, West- en Midden
Europa daar persé een staart van mee
krijgen. De as van de hogedrukgebie
den liep van Spitsbergen via Lapland
Moskou naar de Zwarte Zee.
De situatie voor ons zou heel wat
winterser worden wanneer deze as
loopt van Zuid Engeland via Schotland
- Zuid Noorwegen naar Noord Rusland.
In dat geval is de stroming veel meer
noordoost en kan de dan aanwezige kou
in Rusland en het Oostzeegebied wel
gemakkelijk naar Midden- en West
Europa uitstromen. Lees hiervan van
onze kant geen geruststelling. Wij hopen
echt dat het gaat vriezen en dat er kan
worden geschaatst, maar op zijn vroegst
eerst over een maand.
RECTIFICATIE:
In het vorige week geplaatste bericht
over de ploegwedstrijden, werd abusie
velijk de naam van dhr. L. J. Koese uit
Stellendam niet genoemd. Hij ploegde
met een Ransomes tweeschaarwentel-
ploeg en eindigde op de 11e plaats.
SINT MAARTENSDIJK
Een honderd jarige. Dhr. P. C. Man
neke vierde maandag zijn honderdste
verjaardag. Zo lang men kan heugen is
de heer Manneke de eerste Smerdieke-
naar die 100 jaar is geworden. In ge
bouw Calvijn werd het heugelijk feit
gevierd en nam de jarige vele geluk
wensen van familie en vrienden in ont
vangst en onder meer ook van burge
meester E. J. van Boeijen en echtgenote
en van mevrouw Boertien-Velema,
echtgenote van de commissaris der Ko
ningin in Zeeland. De jubilaris maakt
het, gerekend naar zijn leeftijd, nog
zeer goed en luistert twee keer per zon
dag via de kerktelefoon naar de kerk
diensten.
Opbrengst verkoping. De door de
Hervormde Zendingskrans in gebouw
Calvijn gehouden verkoping van zelf
gemaakte goederen en verkoop van olie
bollen heeft 4300,opgebracht. De
netto opbrengst wordt verdeeld onder
kerk, zending en school. Ds. J. Blom
sloot deze verkoping met dankgebed.
OUD VOSSEMEER
De Vogelvrienden. In Café Saparon
werd door de Oud Vossemeerse vogel-
kwekersvereniging een bijeenkomst ge
houden onder voorzitterschap van dhr.
K. Hommel. Medegedeeld werd, dat de
Ned. Bond de vereniging volgend jaar
11 en 12 oktober het houden van een
jaarlijkse tentoonstelling had toegewe
zen.
SINT ANNALAND
„Accelerando" uit Sint-Annaland
het beste Zeeuwse orkest
De Koninglijke Fanfare „Accelerando"
uit Sint-Annaland onder leiding van de
dirigent Ko den Toonder uit Kloetinge
heeft op het zaterdag 30 oktober te Mid
delburg gehouden nationaal federatief
muziekconcours van de Zeeuwse Bond
K.N.F.-afdeling Zeeland" de eer gered
van Zeeland. Het werd het hoogst ge
klasseerde eeuwse orkest,dank zij de
sterke interprestaties van het verplich
te werk en het keuzewerk „Othello"
van Rimmer. Resultaat: 303 punten,
een eerste prijs in de Vaandelafdeling
Een prachtige prestatie!!
UienveUing van 2 november 1976
Uien maat 40/opwaarts rond, Klasse 2
N.L.: 82,—. Uien'drielingen, maar 30/
40: 70,—.
POSTBOX 22 - ENKHUIZEN - HOaAN0-TEL02280.2741
ZONDAG 7 NOVEMBER
SINT ANNALAND Herv. Kerk 10 en
6 uur ds. H. Kraay, emeritus predi
kant te Buren (voorheen te Sint An-
naland) Geref. Gem. 9.30, 2 en 6
uur lezen Ger. Gem. in Ned. 9.45,
2.15 en 6.15 uur lezen.
OOSTERLAND Herv. Kerk 10 uur
ds. M. C. van der Meer, 6 uur ds. H.
Harkema van St. hilipsland Ger.
Kerk Gez. diensten met de kerk van
Nieuwerkerk, in het kerkgebouw al
daar Ger. Gem. 10, 2.30 en 6.30 uur
lezen Oud Ger. Gem. 9.30, 2.30 en
6.30 uur ds. A. van der Meer.
NIEUWERKERK Herv. Kerk 10 uur
ds. W. Kolkert Geref. Kerk (N'kerk
O'land) 9.30 uur kand. J. Venema,
Rotterdam, 5 uur dhr. H. Hondius,
Souburg Ger. Gem. 10 en 3 uur le
zen Ger. Gem. in Ned. 9.45 en 3 uur
lezen.
Sinds dinsdagmiddag mag er goede
hoop bestaan dat de prille jeugd nog
lange niet gewonnen is voor de strakke
bouw van deze tijd. Het jonge volkje
heeft méér fantasie dan zomaar te be
rusten in steeds herhaalde huizenblok
ken. Zonneklaar bleek dat toen dins
dagmiddag alle in elkaar geknutselde
„Rabodorpen" kritisch werden bekeken
en de mooisten er werden uitgezocht.
Fraaie bouwsels soms, tot stand geko
men, dankzij de lümpot en de architec
tuur van 6 tot 12 jarigen
Het was een goed idee van de Rabo-
kantoren te Middelhamis, Melissant en
Herkingen om de jeugdige spaarders in
de spaarweek een bouwplaat mee naar
huis te geven. Uit die plaat moest het
Rabodorp worden gebouwd, „maar"
werd de jongelui meegedeeld, „je fanta
sie kan bij de beoordeling van je werk
stuk van grote betekenis blijken te zijn".
Sommige van de dertig deelnemertjes
bleken kinderen van deze tijd te zijn.
Overzicht over een gedeelte van
de inzendingen.
Ze plakten hutje bij mutje en creëerden
zo een samenlevinkje dat onleefbaar
moet heten maar desondanks toch nog
tegemoet kwam aan de Flakkeese ge
woonte er wat „beestjes" op na te hou
den. Die vonden hun plaats in de ach
tertuin tegen de voordeur welhaast van
de daarachter staande woningen. Som
migen besteedden weinig meters aan de
woningbouw en later kan men die
waarschijnlijk in bepaalde niet nader te
noemen besturen tegenkomen
Over de werkstukken die met fanta
sie in elkaar waren gedokterd viel nog
meer te filosoferen en architect Ad Ge
stel die ze beoordeelde heeft daar dan
ook veel genoegen aan beleefd. Sommi
gen hadden (o luxe...!) een lapje van
hun ruimte af durven snoepen voor een
fraaie bungalow in 't groen, niet gehin
derd door de buren die zich ook enige
ruimte hadden gepermitteerd, samen op
voldoende afstand van de verkeersweg
met zwaar verkeer. „Hoe genoeglijk
moet zó het leven zijn!" zullen de kin
deren wellicht hebben gedacht terwijl
thuis misschien de tafel stond te ram
melen door langs denderend bietenver-
voer
Hennie v. d. Laan (12 jr.) uit Som-
melsdijk had het meest voorbeeldige
dorp gemaakt. „Stedebouwkundig ver
antwoord", zoals dat heet en dat lever
de haar een prijs van honderd gulden
op. Thijs Mijnders uit Melissant (8 jr.)
was in zijn categorie de beste wat hem
50,— opleverde, gevolgd door Peter
Barendse uit Middelhamis die met zijn
ontwerp 25,verdiende.
Er -waren eigenlijk maar drie prijzen
te verdelen maar het werkstukje van
Jan v. d. Slik (6) was zo ongekunsteld
dat het wel een prijs moest krijgen zoals
ook het dorpje van Klaas de Jong (8)
uit Herkingen. Zij krijgen een troost
prijs.
Het werkstuk van Hennie v. d. Laan.
EEN VAN DE GEMAAKTE
OPSTELLEN
We zijn eerst naar meester van
Kooten toegegaan. Daarna moes
ten we even wachten, maar spoe
dig zaten we met vijf jongens in
de auto. Onderweg hebben we el
kaar leuke grapjes verteld, en de
tijd ging zo vlug dat we al gauw
in Middelhamis waren. Het was
nog een hele rit voor we bij de
kerk waren. Meester van Kooten
parkeerde de auto. En al spoedig
waren we bij de kerk waar de
jongens en meester van Kooten
naar binnen gingen.
Het was een prachtige kerk, en
toen we achter ons keken zagen
we allemaal dat er een groot en
prachtig orgel was. De dominee
vertelde een mooie inleiding en
daarna kwam Dr. de Blois aan het
woord. Hij vertelde over de stam
men en de talen die haast al voor
d© helft vertaald waren in Kenia.
En Dr. de Blois zei ook nog, er
staat in de Bijbel: „nog witter,
dan sneeuw". Maar die mensen
weten niet wat sneeuw is. En toen
hebben ze opgeschreven nog wit
ter dan melk. Ontertussen hadden
de kinders Dr. de Blois het geld
aangeboden.
Er waren ook nog koren die
psalmen zongen en Duitse liede
ren. Aan het eind van de kerk-
avond zongen we een psalm. En
we stopten nog wat in de kollekte.
En hiermee eindigde deze prachti
ge kerkavond met een goed doel.
Dick Tanis.
Vrijdagavond, 29 oktober vond in Ned.
Herv. Kerk te Middelhamis de afslui
ting plaats van een, door het N.B.G. ge
organiseerd, Bijbelproject. Aan dit pro
ject hebben diverse Christeiyke scholen
op ons eiland gewerkt.
Ds. de, Groot van Middelhamis opende
de avon|3. Vier koren (uit Stad aan 't i
Haringvliet, Stellendam, Ooltgensplaat
en Oude Tonge) o.l.v. C. C. v. d. Heuvel,
zorgden voor een muzikale omlijsting.
Daarna kwam voor de aanwezige kin-
deren het moment van deze avond: Ze
mochten de bedragen, welke door de
leerlingen van de scholen verzameld
waren, aan dr. K. F. de Blois aanbieden.
De volgende bedragen werden aange
boden: I
De Chr. school van Stad 270,—
Eben-Haëzerschool, Goedereede 250,
Bosse School, Middelhamis 230,—
Chr. school, Sommelsdijk 355,20
„De Hoeksteen"
Chr. school, Ooltgensplaat 118,
Chr. Nat. school, Stellendam 122,—
Chr. school, Melissant 300,—
Pr. Mauritsschool, Dirksland 686,25
Totaal 2.331,45
In zijn rede sprak dr. de Blois (coör
dinator-adviseur voor het Bijbelvertaal
werk in Oost-Afrika) kort over het ont
staan van verschillende vertalingen van
de Bijbel, waarna hij enkele problemen,
waar men in Afrika mee te maken heeft,
nader toelichtte.
Het eerste probleem is de taal. Is de
taal, waarin vertaald moet worden, arm
of rijk? Welk woord moet je gebruiken?
Kennen die mensen een bepaald woord
in hun taal? Hoe vertaal je bijvoorbeeld
„...wit als sneeuw" voor mensen, die
nooit sneeuw hebben gezien? Hoe ver-
't Was 1 november geworden, Allerheiligen. Voor een gedeelte van de
mensen was het zondag, voor het grootste gedeelte niet. Maar 't was geen
weer om te werken 't was koud, storm en regen geselden het land. Je zag
dan ook geen kip op straat. Op de hoek van de straat was zo'n winkel die
alles verkocht, of het nu landbouwartikelen waren of spullen voor de
huishouding, echt zo'n „winkel van Sinkel". Baas Jan zat op zijn kan
toortje, want in de winkel was 't rustig. Maar eensplaps ging de winkel-
bel. Diep in de kraag van zijn jas gedoken stapte een man binnen. Achter
de toonbank kon de winkelier een glimlach niet onderdrukken toen hij
zijn klant herkende. „A'vast gefeliciteerd mit de verjaerdag van Leentje",
zei en „in weer mar 't zelfde recept zeker?" want stee vast kwam de klant
op deze dag om een nieuwe fluitketel. Ze werkten allebei op 't land en elk
jaar kookte de fluitketel droog en lek op het gas. Z'n arm zwaaide naar
één der boorden en een blinkende nieuwe fluitketel stond op de toonbank.
,,Dat is ém Theo", zei hij. Maar tot zijn stomme verwondering schudde
Theo zijn hoofd.
„Laet ie nog heel weze" zei 'en „we gaen 't eindelijk leêre". „Mar noe
komt ét, wat mok ze noe geve"? Allebei dachten ze diep na tot Jan de
winkelier op een goed idee kwam. „Weet je wat, je neemt een electrisen
deken daer hé je allebei wat an". Zo gezeit zo gedaen. Leentje was t'er
ook blij mee. Goed bekeke zei ze 'k hewe toch altied zo'n last van kouwe
voeten. ,,Jae" zei Theo ,,in Jan heit gezeit een laekentje d'r op in een
wollen deken d'r overheen. Ik gaen 'em dr alvast mar oplegge".
Klokslag 10 uur deed Theo zijn vest uit.
„'k Hoop dat 't merge niet waoit daer
heit noe geen mens wat an behalve de meulenaer, ik gaen alvast plat".
Leentje maakte de dubbele stikzak klaar en kwam een kwartiertje later
boven. Met glimmende oogjes lag haar echtgenoot reeds te genieten onder
de electrisen deken. „Heerlijk werm", zeit ie en terwijl hij zijn hand bo
ven, de dekens heen en weer bewoog „Hier voel je nog geweun de warm
te". „Jae, dat zal wel", smaelde z'n wuuf,,waer mot dat vandaen kom-
me; gróte sufferd dat je d'r bint, je zal het ook nooit leêre, je heit vergete
de stekker d'r in te steke".
taal je voor woestijnbewoners het be
grip ,,zee" of „meer"?
Een tweede probleem is het analfabe
tisme. Veel mensen moeten nog leren
lezen en schrijven.
Het derde, daarmee samenhangende
probleem is: Wanneer steeds meer men
sen gaan lezen, ontstaat er een geweldi
ge „leeshonger", een enorm grote vraag
naar Bijbels of Bijbelgedeelten. Het is
een groot probleem deze vraag naar Bij
bels „financieel" bij te houden.
Met de bede: „Leid hen de verta
lers) in Uw waarheid" besloot dr. de
Blois zijn interessante toespraak.
Ds. V. d. Linden sloot de avond met
het bedanken van diverse personen en
instanties, maar: „Bovenal moeten wij
dank brengen aan Hem, Die belooft, dat
Zijn Koninkrijk zal worden uitgebreid".
De kollekte bij de uitgang bracht nog
696,38 op, zodat een totaalbedrag van
3.027,83 aan dr. de Blois kon worden
aangeboden.
