Het Grevelingenmeer is er, en hoe?
Veel nieuws
op braderie te
iUliddeliiarnis
TIP VAN TOYOTA
LIES VAN DER VELDE
Vrijdag 9 juli 1976
No. 4503
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per weekdinsdag- en vrijdagavond
BESCHAMENDE
REACTIE VAN
VAN DER STOEL
VOOR MOOIERE
bloemstukjes
Fa. KORTEWEG
Zandpad
Middelharnis
Comité Oud-leer-
lingen Prins Johan
Friso-sciiooi
CADEAU
200 GULDEN
aan accessoires
bij aankoop van een uit
voorraad leverbare
NIEUWE TOYOTA.
Op gebruikte auto's geven
wij naast de garantie
een extra korting.
Deze aanbiedingen alleen
op de Braderie-avonden
als wij tot 's avonds
9 uur geopend zijn.
Nederland op één na
gulste voor arme
landen
BEZOEKT ONZE Automobielen-verkooplial t
OOK OP VRIJDAGAVOND X
GARAGE KNöPS - IVIIDDELHARNiS t
LANGEWEG 113 TEL. 01870 - 2043
De rustzoekenden hebben het nu gevonden: Het GreveUngeuineer. Het
was de recreant al jaren geleden beloofd: een recreatie gebied voor al
len. Toen de Grevelingendajn werd aangelegd en Brouwersdam in aan
bouw was, zou er een meer ontstaan, waar volop watersport bedreven
kon worden. Het is allemaal langzamerhand gekomen. Eerst de sport
vissers, die dachten het rijk voor zich alleen te hebben. In grote getale
zijn ze neergestreken op de 15 km. lange route waar vissen een weelde
is. Een unicum van de eerste orde.
Dat bleef niet zo, want ook de stadsmens, die de drukte wilde ontvluch
ten, kon hier tot zichzelf komen.
De lange Brouwersdam kreeg een boulevard langs de zeezijde, met grote
parkeergelegenheden. En zo kon men zowel vissers alswel hele ge
zinnen, winter en zomer, langs de over van de Noordze vinden.
50.000
Spelevaren tussen eilandjes
Noodweer
En dan?
Ook nadelen!
POSTBOX 8 H-H MIDDEIjHAKNIS
Redactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 26 29 e-, Na 5.30 uur (01870) 33 92 Giro 167930
BankRaibo Middeliiamis no. 3420.01.108
ABOINNEMENTSPRIJS 7,50 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 27 cent per mm.
Bij contract speciaal tarief.
In een klap was de strijd in de Li
banon, de ontwikkelingen in Rhode-
sië, de gevolgen van de verkiezingen in
Italië voor Europa, van de voorpagi
na's van de kranten weggevaagd. Unit
101, de speciale commandogroep van
het Israëlische leger vloog vierduizend
kilometer ver Afrika in, bevrijdde de
gekaapte Israëliërs uit de Franse lucht-
bus, die te Eentebbe in Oeganda stond,
en vernietigde en passant even generaal
Amin's luchtmacht.
De klap die zij daarmede in de in
ternationale opinie te weeg brachten,
echoot nog lang na. President Ford van
de Verenigde Staten was uitbundig in
zijn lof voor het Israëlische optreden.
Overigens niet van harte, hoewel an
deren dat wel beweren. Want de storm
die in Afrika is ontstaan door het Is
raëlische optreden, kan alleen maar be
lemmerend werken voor de door Kissin
ger in Loesaka aangekondigde nieuwe
Amerikaanse Afrikapolitiek. Immers in
deze politiek is een positieve rol voor
o.a. Kenia weggelegd. En juist over de
hulp die Kenia Israël heeft verleend,
het liet op de terugweg de Israëlische
vliegtuigen in Nairobi benzine tahken
daarover is nu Afrika ernstig ver
deeld.
Dat Ford zo uitbundig was in zijn
lof, werd dan ook veel meer veroor
zaakt door het optreden van zijn grote
rivaal in de verkiezingsstrijd Reagan,
die er als de kippen bij was om de
grote Joodse gemeenschap in de Ver
enigde Staten te prijzen.
Maar hoe het ook zij, de Verenigde
Staten lieten in ieder geval Israël niet
'in de steek. Dat kan jammer genoeg
van onze regering niet worden gezegd.
Integendeel, over de lippen van onze
minister van der Stoel konden slechts
wat aarzelende woorden komen, die in
feite eigenlijk een berisping van Israël
inhielden. Al moest hij erkennen dat er
vele indicaties waren, die erop duiden
dat er voor Israël een noodsituatie was
ontstaan. Wij vonden zijn reactie rond
uit beschamend.
Voor een dergelijke beschamende re
actie, ingegeven door binnenlands po
litieke motieven hebben we geen woor
den over. Natuurlijk heeft hij gelijk,
wanneer hy stelt, dat terrorisme door
internationaal overleg bestreden moet
worden. Natuurlijk heeft hij gelijk, wan
neer hij stelt dat de daad van Israël
een ongebruikelijke daad is. De geschie
denis van het Joodse volk heeft hen
echter steeds weer opnieuw voor nood
situaties geplaatst. Waarin niemand een
hand uitstak, om het benarde en veel
geplaagde volk te helpen.
Integendeel, wanneer het door de
nood gedreven tot ongebruikelijke da
den moest overgaan, heeft het Westen
niet anders gedaan, dan Israel's handen
weer te binden. Terrorisme kan slechts
met geweld gekeerd worden. Dat heeft
het Joodse volk vooral na zijn onaf
hankelijkheid geleerd. Wij zijn die les
kennelijk al lang weer vergeten.
Daar komt nog bij, dat van der
Stoel's reactie in genen dele rekening
houdt met de ware gedaante van Idi
Amin. Velen zijn geneigd zich van deze
man af te maken met de gedachte, dat
het een potsierlijke dwaas is. Toege
geven: zijn soms wonderlijke daden ge
ven daartoe aanleiding. Maar over één
ding kunnen we duidelijk zijn. Hij is
een fervente jodenhater. Zijn smalende
opmerkingen in het verleden over de
positie van de Joden onder Hitler laten
daar geen twijfel over bestaan.
Als konsekwentie van zijn houding
leeft hy met het PLO op goede voet.
Toen Amin vorig jaar ruzie kreeg met
de Russen en hen dwong zijn land te
verlaten, waren het Palestijnse piloten
die zijn vliegtuigen weer lieten vlie
gen. Oeganda zelf was daar niet toe in
staat. Ook stelde hij een deel van zijn
grondgebied ter beschikking van de Pa
lestijnse terroristen om zich te oefenen
in hun guerilla-activiteiten. Daarnaast
probeert Amin steeds weer opnieuw in
het gevlij te komen bij een andere
doodsvijand van Israël, Libië. Steeds
weer opnieuw doet hij zijn best om het
kolonel Gadaffi naar de zin te maken.
Het is duidelijk, dat waar de zaken
in Oeganda met betrekking tot Israël
zo liggen, we niet anders kunnen dan
met ontzag tegen een volk opzien dat
tot een dergelijke „bevrijdingsdaad",
maar dan in de goede zin des woords,
in staat is.
HERKINGEN
In "ons verslag over de nieuwe Chr.
Prins Johan Friso school is in het re
kening-nummer RABO-bank van het
comité oud-leerlingen, waarop deze hun
bijdrage voor een geschenk bij de ope
ning kunnen storten, is een zetfout ge
slopen.
Dit ïiummer moet zijn: 34.20.13.661.
Ten overvloede vermelden wij nog
dat op het strookje moet worden ver
meld „Gift geschenk oud-leerlingen".
Dorpsweg 28-34 Sommelsdijk
Tel. Werkplaats (01870) 4436
Na Zweden is er geen land, dat zo
veel officiële hulp aan de ontwikke
lingslanden verstrekt als Nederland. Dit
wordt gezegd in het rapport van de
OESO, Oragnisatie voor Economische
Samenwerking en Ontwikkeling te Pa
rijs, in een overzicht over de hulpver
lening van de rijke landen in het jaar
1975. In dat jaar steek voor de eerste
keer de officiële hulp van Nederland
tot boven het streefdoel van 0,7 procent
van het bruto nationaal produkt, dat
de rijke landen krachtens de ontv/ikke-
lingsstrategie voor het lopende decen
nium op zich hebben genomen.
ST. ANNALAND
Aardappelveiling van dinsdag 6 juli.
Doré eerste soort 1,09-1,11. Doré, twee
de soort 1,05. Doré apart 0,60-1,03. Do
ré bonken 1,30. Doré drielingen 0,70-
0,75. Doré kriel 0,88-0,94. Eerstelingen
1,93. Eerstelingen apart 9,85. Lekker-
landers 2,91. Gloria, eerste soort 1,
Gloria apart 2,90. Aanvoer 150 ton.
Ondanks de hitte was het op de eerste
braderiedag in Middelharnis erg druk.
Van vroeg in de middag tot laat in de
avond.
Dit jaar heeft de middenstand Mid
delharnis extra zorg en aandacht be
steed aan dit zomers gebeuren. Dat kon
ook vanwege het 75-jarig bestaan van
de RABO-bank in Middelharnis, die de
middenstanders een ruggesteuntje gaf.
ledere middenstander op Westdijk en
Zandpad had wel iets nieuws te bieden;
soms ook waren er artikelen tegen bij
zondere lage prijzen; men kon er ra
den en men kon er suikerspinnen eten.
Dit alles werd omlijst door de Leutige
Krabbers uit Bergen op Zoom.
Aanstaande vrijdag zal het er weer
plezierig naar toe gaan. Er is weer mu
ziek en er is een pottenbakster; de win
keliers zorgen voor attracties in de
vorm van nieuwtjes en koopjes en men
zal er dingen tegenkomen, waar men
in eerste opzet niet aan zou denken.
Er zal ter hoogte van Firma Buijsse
een auto staan, die ernstige schade
heeft opgelopen. Het is een VW-Golf.
Knap gedeukt, ontverfd en ontwricht.
Wie maakt er nooit schade? Hij mag zijn
vinger opsteken, ledereen weet wel wat
een dergelijke opknapbeurt kost, niet
waar? Nou, aanstaande vrijdag kan men
zijn hart ophalen. Er liggen formuheren,
waarop U het bedrag in mag vullen en
een alleraardigste prijs wacht U. Ook de
middenstanders verwachten U. De voor
zitter zegt: „Er wordt op duizenden
mensen gerekend!" Evenals dat verleden
week het geval was.
Voor de volgende vrijdagen staan er
andere attracties op het programma.
Dan gaat het op de kunsttoer!
Er was een sneltekenaar aanwezig, die
handen vol werk had. Een alleraar
digste attractie, zo vond het publiek.
Nu, in 1976, heeft de afdeling voor
lichting van het ministerie van Cul
tuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk een folder samengesteld, waarin
iedere Nederlander wordt aanbevolen
e enkijkje te gaan nemen aan en langs
het Grevelingenmeer. De enige belem
meringen zijn: „honden aan de lijn" en
„tijdens het broedseizoen van de vogels
de Homplevoet mijden." Overigens zijn
er geen beperkingen opgelegd. Er is
plaats voor dedagrecreatie rond vrij
wel het gehele meer. Het schitterende
stukje Delta is voor iedereen.
De dagrecreanten komen vooral van
de Randstad Holland en West Brabant
en natuurlijk de Flakkeeër en de
Schouwenaar vinden er elkander. Ze
zijn er bij duizenden, iedere dag en
men treft er auto's met buitenlandse
kentekens.
Het ministerie verwacht, dat in 1985
in de zomer en in de top-weekenden
50.000 mensen dit Delta-gebied zullen
zoeken, waarvan 15.000 dagjesmensen.
Of deze prognose uit zal komen, hangt
van veel af, want momenteel is het
erg druk, hoewel men voldoende ruim
te heeft om zijn broodnodige rust te
zoeken en te vinden. Woensdagmiddag
waren aan de Grevelingendam op een
afstand van ongeveer 4 km., 1000 auto's
geparkeerd. Op de Plaat van Oude
Tonge, aan de Grevelingendam, waar
een gezellig en volkomen ongevaarlijk
strandje de bezoeker wacht, was het
overstelpend, Dat geldt natuurlijk ook
voor de gebieden, waar jachthavens zijn
en plaatsen waar het goed zwemmen is.
Waterstaat heeft gezorgd voor lig-
en speelweiden, spartelplassen, trailer-
boothellingen. Er is aan toiletruimte ge
dacht en zelfs aan kiosken.
Prettig is het te weten, dat de over
heid zeer duidelijk aan sociale recre
atie heeft gedacht. Spaarzaam zijn de
ijscov/agentjes en men moet wel enige
mpeite doen om een zakje patat of iets
van die aard op de kop te tikken. Het
betekent allemaal rust en vrede.
Aan Brouwersdam, waar een uitge
strekt en natuurrijk recreatiegebied is
ontstaan, geldt hetzelfde: hier is slechts
één consumptiepaviljoen.
Parkeeraccomodatie is er in over
vloed. Een prachtig wandelgebied en
reeds heel vroeg in het voorjaar, kan
men natuurliefhebbers aan de binnen
zijde van Brouwersdam vinden. Op
Kabbelaarsbank is zelfs een bos in ont
wikkeling. In dit gebied kan met ver
schillende toeristische attracties tege
moet zien.
Scharendijke heeft zijn dolfinariurti.
Verwacht kan worden, dat in de naas
te toekomst overnachtingsmogelijkhe-
den geschapen worden. Er is plaats
voor de bouw van zomerbungalows, ten
ten en caravans.
Dit unieke meer bergt de mogelijk
heid in zich van watersport.
Er zijn jachthavens aangelegd en het
spelevaren op het meer is des te meer
aantrekkelijk, omdat men de verschil
lende eilandjes in het meer kan gaan
ontdekken. Voor hen zijn geen beper
kingen. Er zullen in de toekomst ook
grotere jachthavens worden aangelegd
in de gebieden waar de recreant neer
strijkt. Zo kan het gebeuren, dat Oud-
dorp, Bruinisse, Brouwershaven, Scha
rendijke en Kabbelaarsbank een grote
haven krijgt.
De eilandjes in het Grevelingenmeer
■wil men geschikt gaan maken voor de
recreant. Ook voor de liefhebbers van
waterskiën wordt aan het treffen van
voorzieningen gedacht.
Wat er met het jachthaventje van
Herkingen zal gaan gebeuren, is nog niet
duidelijk. Wel is zeker, dat er heel veel
aanbod is en dat velen hun ankertje
hebben laten vallen in deze haven, die
Het was er druk, maar er is nog
plaats genoeg. Een dissonant vor
men de woonwagens op de achter
grond. Hierin heeft het ministerie
blijkbaar niet voorzien.
dringend aan uitbreiding toe is.
Wat gebeurt er met het piepkleine
haventje van Battenoord? Er liggen
veel visbeten en een enkel pleziervaar-
tuigje. Let wel, dat achter de dijk de
kampeerterreinen zich aaneen reien.
Maar er kan nog van alles gebeuren,
want het plan „Het Nationale Park"
van toen zal misschien niet helemaal
uitgevoerd worden, maar de mogelijk
heden zijn legio. Men kan er van over
tuigd zijn, dat het ministerie er alles
aan doet om het de recreant in al zijn
geledingen, het zo prettig mogelijk te
maken en dat allemaal helemaal voor
niets
Maar, zo vragen we ons in goede ge-
moede af, wanneer er op een dag zoals
we nu beleven, er plotseling een on
-weersbui op komt zetten en iedereen
tegelijk zijn biezen pakt, zijn dan de
wegen voldoende? Zijn er dan voor
zieningen? In de weekeinden nu staat
er telkens een file van 10 tot 20 kilo
meter. Wanneer er 50.000 mensen langs
de oever van het Grevelingenmeer aan
het relaxen zijn en iedereen vertrekt
plotseling, wat gaat er dan gebeuren?
Overnachtingsmogelijkheden zijn er
niet; een schuilplaats evenmin. Kan de
ambulance dan passeren? Het zijn maar
een paar vragen, die misschien toch
weleens belangrijk zouden kunnen wor
den.
Met het sluiten van de zeearmen en
met de ontsluiting van het eiland, heeft
de eilandbewoner niet kunnen bevroe
den, dat er in een aantal jaren grote
veranderingen zouden plaats vinden. De
eilander is niet berekend op bereken
de mensen en de politie heeft het niet
gemakkelijk met diefstallen. Het ziet er
allemaal zo vredig uit. Wie heeft er nu
toch kwaad in de zin? Toch wel, en
het is raadzaam in deze zo prachtige,
rustige en vrije omgeving te letten op
zijn eigendommen, zoals de auto en al
les wat daarin zit. Wees vertrouwd,
maar vertrouw niemand, zegt het
spreekwoord en de politie hecht hier
aan grote waarde.
De ontsluiting van het eiland heeft
enorme voordelen voor de eilancier zelf,
maar ook voor de rest van Nederlajid,
maar er zijn ook nadelen en één van
die nadelen isdiefstal!
Wie had ooit gedacht, dat men midden in de Grevelingen zou kunnen zonnebaden en spelevaren?