EIIAIIDEn rt lEUWS
Financiële moeilijlclieden
in liet weesiiuis
De Ruyter
en de Engelse oorlogen
in de Gouden Eeuw
Zeeuwse wandelingen
Grootvader vertelt
filanilen-ileuws
Vereniging voor
op excursie
Naar concoursen
2e blad
Dinsdag 1 juni 1976
No. 4493
Pinkster
wandeltocht
in Oudciorp
Ds. J. IVIaasiand
deed intrede
in Barneveld
bedrij f svoor lichting
.Goeree-Overflakkee'
ROLSCHAATSEI^ IViET SNELSLUITER
UIT DE WIELERSPORT
Dierenbesclierming
VEBVOLGVERHAAL
Tegenwoordig klagen veel instellin-
igen over igelbrek aan geld en dan moet
de regering maar bijspringen met sub
sidie, zo vinden ze. Op allerlei manieren
prolbeert men, het aamtal contiiibuanten
uit te breiden en de oontrübaitie te ver
hogen. Puzzels' moeten geld Infbrengen,
acties voor radio en t.v. moeten mee
helpen.
Bij de weeshuizienl was het vroeger
net zo. Amsterdam had vnoegeir in de
Kalverstraat het touiigerweeshiüs met
de békiende versregels van Voodel:
„Wij groeien vast in tal en last,
Ons tweede vaders ikiaigeni:
Ai 'ga niet voort docxr deae poort.
Of help een luttel dragen".
'Doior het groeiende (aan)tal der wees-
ikindeiten stegen de lasten zo, dat men
naar allerlei middelen zocht lom de
zaaik in stand te kuranen houden.
Geldmiddelen
Op 'd© tentoansteUing ügt een preek
uit 1898 van de bekende MiddeliburigBe
predikant A. Littooy over Jeremia 40
11a: „Een wrekenld 'God 'de Vader der
weezen". De 'opibrengst was bestemd ten
voordele van 3 weaen, de foto hangt
erbij.
In Klust hield men een loterij ten
ibehoeve van het weeshuis. Een lot kost
te 6 stuivers en de prijzen wanen zil-
venen schalen en 'bekers, lepels, spie-
igels, hoeden, zjj'den kousen.
In Zierikzee hield menl op derde paas
dag een collecte voor het weeshuis, die
in het midden 'der 18e eeuw ieder jaar
ongeveer 200 igulden opbradit, ©en aar-
idi'g ibedrag. voor die tijd. Ocflc werden
er bussen in de terk en de heaiber-
igen 'gehangen.
Het weeshiois toezat ook lenkele lan
derijen, waarvan het de pacht genoot.
Later iging m'en over tot het verhuren
van rouwikleden 'Oon over de doodkisten
te leiggen. I>e familie van een 'overlede
ne had 'de keus uit 14 verscihillende
soorten, waanvoor hiuor moest wordenl
betaald.
Bij begrafenissen iwias het ide ge-
■woonte dat zij die achter de baar Ue-
'pen, een rou'wmantei droegen. Met leder
bezat zo'n kledingstuk. 'Geen noo'd, men
kon ze in het weeshuis huren, het had
een voorraad van 200 stuksi in allerlei
'grootte en kwaliteit.
Sommige jaren was 'dit voor het ge
sticht een meevaller van wel duizend
guiden.
Als de weaen wat igroter werden 'gin
gen ze verdienen. Dat igebeurde ■vroeger
al gauw, leerplicht bestond nog niet.
Als ze 10 a 12 jaar waren', hadd'en ae
genoeg geleerd en moesten aan het
werk. De mieisjes naaiden en breiden,
niet alleen voor het huis, maar 'Ook voor
particuiieren. Sommige moeders heten
het 'mtzet 'voor haar huwend© dochters
door weesmeisjes naaien en borduren.
'Machines waren er niet, alles mioest met
de hand gebeuren. Daar zaïten heel wat
uren werk in en (bracht voor het wees-
hiiis een aardig bedrag op. Sommige
wazen kregen! een 'dl-enst als 'dagmeisje.
'De jongens gingen 'bij een amibachts-
m:an in de leer of bij een boer werken.
De eerste jaren verdienden ze weinig of
niets, maar als ze het vak wat kenden,
werden de verdiensten groter.
Meestal mochten ze een deel van hun
loon houden, in het burgerweeshuis te
Middeüburg een zesde deel, de rest was
voor het weeshuis.
Ook :kragen de weeshuizienl dikwijls
legaten. Dajt was niet alleen igoed voor
de inrichting, ook 'de kinderen boften er
mee. Deze moesten dan soms meelopen
in de lijkstatie en kregen dan 'op' de diag
der begrafenis een lekkere maaltijd.
Weer eens wat anders dan het eten
van elke dag!
Toen Lodewijk Napoleon in 1809 Zie
rikzee ibezocht, igaf hij 1500 gulden aan
het 'Weeshuis.
Ook in 'Goes moeist men het hoofd
zakelijk van de collecten hebben: op
nieuwjaarsdaig en verder iedere drie
m:aanden langs 'de huizenl.
Dater verdiende men hier nog wat
met de 'hondentaelastinig, de 'weesvader
moest nagaan wie er een hond beaat.
■Dan hadden o.a. Goes en Zierikzee
het recht van de lepel. Alleen overdag
was de stadspoort open. Ieder die tarwe,
gera tof ander graan de stand imvoer-
de, OBoest toestaan 'dat hij de poo'it een
amibtenaar een lepel igraan uit de zak
schepte '(zo 'groot als ©en poUe'pel). De
■oplbanengst was voor het weeshuis.
Zo probeerde men op allerlei ananie-
ren aan geld te komen. Maar in de
Franse tijd 'had nten weinig inkomen
en moest mienl wel -eens: zijn toevlucht
nemen tot een extra-collecte.
Volwassen
Ik las ook over houwkinderen, een
woord dat ik ndg nooit had gehoord.
Het waren wezen heneden 6 jaar, te
jong om in een weeshuis opgenomen te
worden, ze werden bij pairticuheren on-
dergelbracht tot ze 6 jaar werden.
Een wees was op as-jariige leeftijd
meerderjarig. Tot zolang mochten ze
in het weeshuis blijven. Wanneer ze
voor zichzelf konden zongeni, mioesten
ze het weeshuis verlaten. Dat was bij
ieder verschiUend, het 'viel m^eestal tus;-
sen 20 en 25 jaar.
Sommi'gen hadden al eerder het huis
verlaten. ÜVIaax dat was niet zo mooi:
ze waren weggelopen omdat 'de foehian-
deUng of het eten hun niet beviel. 'In
sotmmige igestidhten waren ibeide slecht,
maar lang niet overal. In Middelbung
bijvoorbeeld was het eten een'voudig,
imaar voldoende.
Ook de .kleding zag er goed uit, iedere
zaterdag kregen de kinderen een schoon
hemd. Ook werdenl de haren igeregeld
nagezien of er geen ongewenste 'gasten
tussen logeerden.
Soms lokte 'de vrijheid. Ze mochten
geen tabak roken, koffie of thee drin
ken, niet op straat inaar op de binnen
plaats spelen. En dan wilden ze wel
eens wat meer van de wereld zi-en en
liepen,weg. Meestal werden ze achter
haald, soimsi na weken zoekeni.
Ook weesmeisjes 'doken wel eens een
poosje onder, vooral in 'die plaatsen
waar militai'ren gelegerd waren. Met
soms als gevolg igezinsuitbreiding in het
■weeshuis.
Bij het normale vertrek -uit het wees
huis kregen de wezen hun uitzet mee.
Wanneer ze trouwplannien hadden, kon
den ae dat goed igetoiruiken. Waar de
verhouding tussen vader en moeder en
de kinderen goed was, was 'dit afscheid
niet altij'd 'gemakkelijk. Dan meenden ze
'oofc wat ze als afscheidsvers opzegden';
,jGij hebt zo trouw 't een moe-der kan,
Ons 'dek 'en drank .en 'brood gegeven.
En danken we andren voor het leven,
'U danken we 't behoud ervan".
Mididelbuiig.
Lt. van WaUenlburig.
MIDDELHARNIS
Bloedplasma-avond Rode Kruis
Voor Den Bommel, Stad aan 't Haring
vliet, Sommelsdijk, en Middelhamis
vindt de bloedaftiame plaats op maan
dag 14 juni 1976 van 18.00 tot ongeveer
20.30 uur in de kantine van de Sporthal
te Middelhamis. Hiervoor ontvangen de
donors een oproepkaart.
Nieuwe donors tussen 18 en 65 jaar
kunnen zich opgeven voor dinsdag 8
juni a.s. bij:
Mevr. Franzen, Oudelandsedijk 6, post
Sommelsdijk (tel. 01875 - 359). Wülen de
donors a.u.b. op 14 juni de zegelkaart
en de oproepkaart meebrengen?
De Sportvereniging „De Kriekel" te
Ouddorp organiseert op 7 j'Uni 1976 (2e
Pmksterdag) een
PINKSTERWANDELTOCHT
startplaats: Café „De Meuliblok" 'Mio-
leniweg 15, Ouddorp.
Afstanden: 6 en 12 km.
Inschrijven eri starten: van 9.30 tot
11,00 uur, uiterste tijd van binnenkomst:
15.00 uur, inschrijfgeld: 2,50 per per
soon.
MIDDELHARNIS
Donderdag, Hemelvaartsdag, werd Ds.
J. Maasland verbonden aan zijn nieuwe
gemeente Barneveld. In de morgen-
dienst leidde Ds. W. van Gorsel te Bid-
derkerk hem tot zijn werk in met een
preek over Markus 16 19-20: „De Heere
dan, nadat Hij tot hen gesproken had, is
opgenomen in de hemel en is gezeten
aan de rechterhand Gods. En zij, uitge
gaan zijnde, predikten overal, en de
Heere wrocht mede, en bevestigde het
Woord door tekenen die daarop volg
den".
's Middags deed Ds. Maasland intrede
met Hebr. 8 1-2: „De hoofdsom der
dingen waarvan -wij spreken is dat ■wij
hebben zodanige Hogepriester Die ge
zeten is aan de rechterhand van de
troon der majesteit in de hemelen, een
Bedienaar van het heUigdom en van de
ware tabernakel, welke de Heere heeft
opgericht en geen mens".
In een indrukwekkende prediking
stelde hij de Hogepriester voor Die is
ingegaan in het heiligdom om daar de
hemelse liturgie te leiden.
Een hartelijk welkom werd hem toe
geroepen door Burg. Aschoff namens de
burgerlijke gemeente Barneveld, door
Ds. P. M. Breugem namens Classis, Ring
en Centrale Kerkeraad, en tenslotte
door Ds. P. Alblas namens de wijkkerke-
raad en -gemeente.
Voor de gemeente Barneveld waren
'het rijke diensten, die 'beide werden ge
houden in de Oude Kerk, en waarvan
vooral de tweede dienst werd bijge
woond door meer dan honderd gemeen
teleden uit Middelhamis.
f»
fff
telt duizenden abonnee'g
en wordt op Goeree-Overflakkee
zo goed als
huis-aan-huis gelezen!
De leden van de Ver. voor bedrijfs-
voorlichtin'g Goeree OverfLakkee gaan,
met hun dames, 'op 16 juni a.s. op' aomer-
excin:sie.
Het programma luidt als ■volgt:
7.20 uur: Vertrek Ouddorp.
9.15—10.30 uur: Bezoek aan het K.I.-
station West Nederlan'd te Lex-
mond.
Hier 'heeft het wetenschappelijk
fundament van de rundveeverbete
ring gestalte gevonden. Oofc voor
nietveehouders is het leerzaam om
'de gevolgde werkwijze te horen ver-
'klaren en het 'materiaal te aan
schouwen.
12.00—13.00 uiur: Middagmaaltijd in het
I.A.C.^gelb'Ouw te Wageninigen
(tel: 08370-19040).
13.00—117.00 uur: Bezoek aan het Insti
tuut Graan, Meel en Brood, T.N.O.
(tel. 08370 - 19051).
De ibakkwaliteit van ons binnen
lands graan is de laatst© tij'd in de
discussie en hiermede ook de prijs
stelling.
Via een toeUchting en een rondgang
hop'en wij u nader inzicht te ver
schaffen.
■Bez'Oek aan het Arboretum „Bel-
monte".
Dit kan het 'best aangeduid wor
den als een foomenpark, ■waarvan
'het materiaal ibestaat uit 'Uitheem
se exemplaren, opgeluisterd met
beelden.
18.00—19.30 uur: Warme maaltijd.
21.30 uur: Aankomst Schaapsweg.
De kosten 'bedragen 37,50 per per
soon en 'dienen vooraf bij de opgave te
worden voldaan t.n^r. P. Lesuis, igtro'nr.
36.24.99 of bij de Rabobank te Middel
hamis, reknr. 3420.52.985.
Opgave voor deelneming voor 5 ju
ni 'vla de aangehechte strook van P. Le-
siüs, Rottenbungseweg 96 te Middel-
hamig.
Kinderen! zijn igauw ongeduldig. Voor
al als ze met hun vriendjes 'buiten
willen spelen. Zelfs het „ingewikkelde"
aangespen van de rolschaatsen duurt
vaak te lang. Daarom hebben de rol-
schaatsenmakers van Esmi eens beke
ken 'hoe ze de 'kinderen een klein handje
kunnen helpen.
Hun oog viel op de wielersport, waar
elke seconde uiterstkostbaar is. Wiel
renners 'hebben een speciaal soort in-
stapklips aan de pedalen. Esmi heeft die
zo veranderd dat het systec'm ook wordt
toegepast op rolschaatsen uit de series
Inzell, Sapporo en Müncben! de Ijuxe.
'Grote kinderen kunn'en nu vlugger
'gaan rijden. En 'Ook veel kleine kinde
ren zullen er blij 'mee zijn, omdat ze
voortaan zonder hulp van ouders hun
rolschaatsen kunnen ondeotoinden.
Prof. C. R. Boxer
Ruim driehonderd jaar geleden, op 29
april 1676 stierf Michiel Adriaenszoon
de Ruyter aan verwondingen opgelopen
tijdens de slag bij de Etna. In de vijftien
jaar daaraan voorafgaand heeft De Ruy
ter zijn meesterschap op zee bewezen
tijdens de Engelse oorlogen.
Deze monografie over De Ruyter en
de Engelse oorlogen- is speciaal voor het
„De Ruyter-jaar" door de beroemde
historicus Prof. Boxer bewerkt naar een
eerdere studie van zijn hand.
De rivaliteit tussen de beide grote
zeemogendheden aan de Noordzee in de
17de eeuw wordt door Prof. Boxer van
uit historisch perspectief met grote ob-
jektiviteit bezien. Daarnaast heeft de
Engelse historicus grote bewondering
voor de figuur De Ruyter.
Het is boeiend het verloop van de En
gelse oorlogen en de prestaties van De
Ruyter te lezen vanuit de optiek van
een nazaat van de voormalige tegen
stander. Speciaal voor deze uitgave
heeft de auteur de figuur van De Ruy
ter verder uitgediept en diens levens
loop geboekstaafd. Een betere hommage
voor deze grote Nederlander hadden wij
ons voor^ het „De Ruyter-jaar" niet
kunnen wensen.
Een speciale charme van deze uitgave
vormen de illustraties, waarvan een
groot deel naar schilderijen en tekenin
gen van de Van de Veldes. Willem van
de Velde de Oude en Willem van de,
Velde de Jonge hebben als oorlogsver
slaggevers de zeeslagen van de Engelse
oorlogen in ooggetuige-tekeningen vast
gelegd.
Deze tekeningen, aquarellen en schil
derijen zijn van grote documentaire en
artistieke waarde. Dr. R. E. J. Weber
die de Rotterdamse Van de Velde-kol-
lektie catalogiseert, heeft voor deze uit
gave een nawoord over de Van de Vel
des en hun betekenis geschreven. Daar
mee is dit boek een drieluik geworden
waarin De Ruyter, de Engelse oorlogen
en de Van de Veldes een evenwaardige
rol spelen.
Het boek omvat 144 pag., form. 19 x
24,5 cm; prijs 22,50, na 30 juni 27,50.
STAD AAN 'T HARINGVLIET
Op zaterdag 22 'mei vertrokken we
om half negen, van Stad hagewuifd
door 'de ouders, richting Putten waar ons
Kinderkoor mee deed aan een concours,
uitgeschreven door de Kon. Bond van
Chr. zang en oratorium verenigingen afd
Rotterdam.
We 'deden ons best om een eerste prijs
te halen maar we moesten 'genoegen ne
men met een 'goede tweede, 193V2 punt.
Maar ons goede humeur leed er niet
onder. We gingen nu richting Harder
wijk naar de speeltuin en! zelfs enke
len waagden zich in het water. We be
zochten ook 'de Dolfijnen in het Dolfi
narium. 'Na een fijne 'dag samen uit
kwamen we 's avonds rond 7 uur weer
veilig op Stad aan.
Naar Melissant
J.l. zaterdag 29 imei hadden enkele
leden van ons Kinderkoor meer succes.
Zij de'den mee aan het solistenconcours
voor de Jeuigd dat gehouden werd in
MeUssant.
Het duo Marion de Boed en Marijke
Meiaard behaal'de een 1ste prijs 100
plinten.
Ook Oorrie v. d. Sluis zong 100 pun
ten bij elkaar, 1ste prijs.
De jongste deelneemsters Herma Arens-
man Jaqueüne v. d. Sluis hadden
eveneens 100 punten, 1ste prijs.
Marianne Maliepaard speelde op haar
gitaar. Zij was de enige gitariste van
'het concours. Ze won met 106 punten
ook een eerste prijs.
Voor een aantal poezen wordt een
goed tehuis gezocht en wel voor 2 jonge,
rode katertjes van 8 weken, 1 ■witte poes
met vlekken van 2 jaar, 1 witte gecas
treerde kater van IV2 jaar en 1 ■witte
gesteriliseerde poes van- 2 jaar.
Inlichtingen bij dhr. C. Zuid wijk, Fa-
biusstraat 32 te Melissant (tel. 01877 -
2119).
door Jan Knape M.ZI1.
47
EEN HOOFDSTUK ÜIT DE
GESCHIEDENIS VAN DE ARIVIEN-
ZORG OP HET EILAND.
Als iemand van mijn lezers mij soms
eens kan helpen, dan zal ik hem dank
baar zijn: Ik bestudeer deze boeken uit
die tijd nu met wetenschappelijke be
doelingen
Toen Gijs weer opgeknapt naar school
kwam zei hij ondankbaar tegen mij:
„het is allemael de schuld van die rot-
segaore va' je!En Gijs was nog al
zo knap geweest, dat hij in ons ■wind
stille hoekje kringetjes van rook kon
blazenAch ja, ondank is 's werelds
loon! Ik zou het nog meer ondervinden!
We werden door meester nog op de
pijnbank gelegd vanwege de spugerei.
Hadden we Onze Heere God bestolen
door de Kerk, de Catechisatie, de Zen
ding tekort te doen? Óf hadden we
stiekum een paar centen uit Moeders
geldbeursje gegapt en die besteed om
er een stuk drop of ander snoepgoed
voor te kopen? De oude Grootvader
voelt zich nog gelukkig, dat hij niet be
hoefde te liegen, want de oorzaak was
„die rotsegaor" zoals Gijs gezegd had.
En Meester kwam niet op de gedachte,
dat we ons aan het roken van een sigaar
te buiten hadden gegaan; we zouden dat
overigens met zijn drieën kameraad-
schappelijk verzwegen hebben in de
hoop, dat Onze Lieve Heer ons „de jok
ken" wel vergeven zou. En dan: Mees
ter had de straffende kaartstok in zijn
handen, hij speelde er dreigend mee
voor onze ogen. En de vergelding van
God voor het bedreven kwaad was nog
zo heel ver weg voor het geval de zonde
niet verzoend zou worden! Zo is een
mens in de dagen zijner jeugd, en ook
nog wel in zijn ouderdom; maar hij ver
gist zich gruwelijk, laat ieder dat ge
zegd zijn. Voor de securigheid moesten
we toch nog 25 strafregels schrijven:
„Gods oogen zijn aan alle plaatsen. Hij
ziet het kwaade en het goede"
Ik heb het verhaal een keer aan ouwe
Kees gebiecht. Die moest er tot mijn
verwondering om lachen. Toen zei hij
leerzaam: „Vaoders, moeders en school
meesters binne wel es de oorzaak dat
de kinders tegen d'r jokke, ze motte
niet trek mit een hout zwaoie!"... En
dan na een poos van diep nadenken:
„Me motte in onsl even het kwaed niet
vliede vanwege het oordeel dat komt,
mar omdat we God lief hawe!Mar
jae, dat mot je gegeve worre, je kent het
niet van de grond opraepe..." Kees be
naderde alles vanuit het geloof.
Ik ben niettemin mijn hele leven lang
dankbaar gebleven, dat Meester niet op
de gedachte kwam, dat een sigaar de
oorzaak kon zijn geweest van de op
schudding in school: drie doodzieke
jongens tegelijk, die d'r hele omgeving
bevuilden, het was nog nooit gebeurd.
Vandaar dat Meester het ongeluk niet
als een bagatel afdeed. De 25 strafre
gels waren echt wel verdiend; in de
plee zijn mijn zuchten van berouw ach
tergebleven. Ik vond de straf streng ge
noeg en dat zal ieder met me eens zijn,
die dit leest en zich de situatie goed kan
voorstellen:-een jongetje op zijn knietjes
zittend voor de poepdoos, op het deksel
ligt een velletje papier. Het deksel is
gelukkig zo glad als het blad van de
schoolbank zodat het haastig schrijven
de potlood geen hindernissen ontmoet...
Op de plek, waar de zonde bedreven
was, hebben we elkanders strafregels
nog eens gecontroleerd op vergeten
komma's, punten en hoofdletters. We
hadden veel ervaring opgedaan!
Deze nauwkeurigheid werd ons bijna
toch nog noodlottig, want Gijs leverde
mijn strafregels in en ik de zijne. Oei,
wat zou daar van komen?! Toen moes
ten we wel jokken om de verwisseling
aannemelijk te maken, maar helaas ver
telde ieder een ander verhaal, er was
niet de minste overeenstemming. Maar
Meester vond het geval blijkbaar nu
wel voldoende uitgediept, ik zag een
vreemde schittering in zijn ogen en hij
zei bars: „ik zal jullie deze keer gelo
ven"
Zo was dan aan het proces van de
spugerij een einde gekomen en daar
mee was onze opvoeding tot een nuttig
Ud van Kerk, Staat en Maatschappij
weer een eind in de goede richting ge
bracht: jarenlang hebben we de rook
van tabak niet kunnen verdragen!
ledere keer als vader 's avonds een pijp
ging roken werd mijn geweten wakker:
ik had een sigaar van hem gestolen en
daar was een vreselijke middag op ge
volgd als straf! En het heeft maanden
geduurd voordat ik mijn tegenzin had
overwonnen voor zekere spijzen, die
moeder zo smakelijk op tafel bracht. Ze
kon maar niet begrijpen, dat ik soms in
eens begon te klagen over buikpijn en
misselijkheid. De smart duurde geluk
kig nooit lang, want de gedachte alleen
aan een zeker walgelijk drankje in de
spinde, door buurvrouw aanbevolen als
heilzaam voor aUe soorten maag- en in
gewandsklachten, bracht een spoedig
herstel.
Er was een hechte vriendschap tus
sen ons en de Weesjongens, maar die
werd voortaan uitgebreid tot de Wees
meisjes, die al van school waren; dat
wil zeggen in zover dat toelaatbaar werd
geacht door de Meesters, de Schooljuf
frouw, de Weesvader en de Weesmoe
der. Ze hadden die vriendschap dan ook
wel verdiend; een pepermunt, een stuk
drop of andere snoeperij was eigenlijk
nog maar een schrale beloning voor wat
ze die middag gepresteerd hadden: ik
zie ze nog dweilen en soppenWe
hadden het ook aan hen te danken, dat
het proces zo gunstig was afgelopen: de
zieke maag, het draaierig gevoel in ons
hoofd en de strafregels waren toch een
schappeUjke boetedoening. Gijs was er
nog het slechtst aan toe geweest, maar
dat had weer tot gevolg, dat hij een fa
natiek geheelonthouder werd. De Meis
jes waren als getuigen opgeroepen door
Meester, maar ze hebben unaniem en
zeer nadrukkelijk verklaard, dat er al
leen sprake was geweest van „uien,
erwtensoep en hutspot". De Weeskin
deren kwamen alle van de overkant en
hadden het Flakkees nog niet onder de
knie. De getuigenverklaringen van de
meisjes waren voor ons zo belangrijk
omdat ze vanwege hun opvoeding in het
Weeshuis erg geloofwaardig waren. En
toentertijd waren er op de school geen
advocaten om voor schuldigen te plei
ten zoals tegenwoordig in de maatschap
pij der grote mensen. Waren die er ge
weest dan zouden ze zeker motieven
hebben gevonden voor verzachting van
straf: niet toerekeningsvatbaar; slechte
huishoudelijke omstandigheden; één
enkele zakcent per week, soms maar
een halfje!... Wat kan er al niet meer
verzonnen worden!
Hoe tegenwoordig de proces-voering
en de strafwetgeving op de scholen is
verklaar ik niet te weten: Ach, de ver
tellende Grootvader is al zo heel lang
van school af; vandaar dat dit lange en
droevige verhaal uit zijn pen is gevloeid.
Naar wat ik „langs m'n oren heb horen
waaien", en als ik met mijn oude hoofd
de kranten goed begrijp, gaat het de
verkeerde kant uit en is de tijd niet ver
meer af, dat de kinderen de dienst op
school gaan uitmaken; en dat ze dag en
nacht de scholen gaan bezetten als ze
d'r zin niet krijgen. Dan zullen ze dank
baar mogen zijn, dat ik geen Minister
ben, want dan zou ik orders geven om
een zak zand of iets van die aard na-
tuurUjk geen bom op de school te la
ten gooien door zo'n vliegdüig, dat sinds
uitgevonden is! En dat is ouwe Kees
met me eens, want die heb ik over de
situatie, die zou kunnen ontstaan, ge
raadpleegd.
Kees heeft gezegd: „het gezag mot ge-
handhaefd worre, koste wat het kost!
Dat is zoa vanwege Onze Lieve Heer
verordend, lees het mar nae in 't Groate
Boek en in de Beliedenisgeschriften,
deur de oud-vaoders opgesteld en die je
achter in je psalmboekje ken vinde. In
de Kerk hawe m'n de censuur, die deur
de Ambtsdragers wordt toegepast.
(Wordt vervolgd)