Werkvoorzieningschap
„Binnenilof" houdt a.s.
vrildag „Open-dag"
dHËD
Nieuws
DeBlïert^gsCtt.
Volleybal
Grootvader vertelt
e
o
X
o
"55
o
e
a
o
H
r
a
a
o
Voor de huisvrouw
Tulpen langer
houdbaar
Jaarvergadering
Schoolvereniging
Geref. Grondslag
150,- Gulden
korting op Pfaff
KWALITEITS-
NAAIMACHINE!
W. RIKKEN B.V.
uit de kerken
A.S. zaterdag
Crocusfeest op
„Hernesseroord''
ZEELAND
Voordeelslijterij Den Hertog Co. Dirksland
o
o
a.
O
e
O
o
c
o
jj2
0)
"D
O
O
Reclame Wijn- en Delicatessenhuis
DEN HERTOG CO,
1 liter BESSENJENEVER f
1 liter JONGE BOKMA
1 liter CITROENBRANDEWIJN DK 8,95
1 liter CITROENJENEVER NIEBOER 11,45
1 liter KEIZER BITTERf
1 fles CATZ KRUIDENBITTER^,75
1 fles WfflSKY BLACK AND WHITE 13,95
1 liter CITROENBRANDEWIJN BOKMA 10,95
OPENINGSTIJDEN
Maandag 8 tot 12 uur en van 1 tot 6 uur.
Dinsdag 8 tot 12 uur, 's middags gesloten.
Woensdag t/m vrijdag 8 tot 12 uur en 1 tot 6 uur.
Vrijdagavond koopavond tot 8 uur.
Zaterdag van 8 tot 6 uur.
W. Havendijk 43 - Dirksland - Tel. 01877-1968 b.g.g. 1308
D
3
O
O
O
e
3
e
o
pUBfS^AlQ 'OO V SO)J9H UOQ f!'l^tf!|S|^®P''0<*A
Postblad binnenkort
gereed
Lezingen
Volksuniversiteit
^yAkademela"
Bejaardenmiddag
Winkelpersoneel
tegen zaterdag
middagsluiting
VERVOLGVERHAAL
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Dinsdag 9 maart 1976
Zij die zich afvragen hoe alles reilt en
zeilt in het werkvoorzieningschap „Bin
nenhof" en dat moeten er toch velen
zijn? krijgen a.s. vrijdag 12 maart
hun kans! Op die dag, vanaf 's morgens
10 uur kan ieder vrijelijk binnenwippen
in het nieuwe bedrijfspand aan het Ha-
veneind te Sommelsdijk, waar dan ter
gelegenheid van het gereedkomen van
de nieuwbouw „open-dag" wordt gehou
den. Men denke er bij voorbaat niet ge
ring over; „Binnenhof" heeft zo'n drie
honderd medewerkers en zo'n vijftig
stafleden die voor het merendeel in het
nieuwe pand werkzaam zijn!
Het bestuur van het werkvoorziening
schap heeft aan een open dag de voor
keur gegeven boven een officiële ope
ning omdat er via een open dag een gro
ter publiek kan worden bereikt. „En...
zegt directeur Tieks, we hebben voor
niemand iets te verbergen, dus laat
ieder maar komen!" De open dag zal er
daarom ook toe kunnen leiden dat de
vooroordelen die hier en daar kunnen
worden beluisterd worden weggenomen
omdat ze bij nadere oriëntatie geen
grond blijken te hebben.
Werkwillig.
De flakkeeër blijkt zeker niet werk
schuw, maar integendeel, eerder werk
willig te zijn. Daardoor komt het dat
„Binnenhof" relatief groot is in vergelijk
met andere sociale werkplaatsen in ver
gelijkbare gebieden in den lande. Een
factor die daar ook toe bijdraagt is het
feit dat bij velen zich de vroegere zware
arbeid op het land heeft gewroken
waardoor ze tot lichter werk werden
genoopt waarin de werkplaats kan voor
zien. Zo'n driehonderd medewerkers zijn
er nu, maar nog kan niet worden ver
moed of dat een topbezetting zal blijken
te zijn. Landelijk bezien stijgt het aan
tal arbeidsongeschikten zeer aanzienlijk
en verwacht moet worden dat het op
Goeree-Overflakkee niet anders zal zijn.
Met het oog daarop is het oude gebouw
aan de Ring in Middeüiamis niet afge
stoten. De nieuwbouw zou nog ca. veer
tig nieuwe medewerkers op kunnen
vangen.
Vrije - wil.
„Het gaan werken op „Binnenhof" is
een kwestie van vrije wil, niemand
wordt ertoe gedwongen", verzekert dir.
Tieks. In vaktermen heet het dat de
Soc. Werkplaats bedoeld is voor hen die
tot de „personenkring" van de W.S.W.
behoren, onder wie lichamelijk en/of
geestelijk gehandicapten en zij die zijn
afgekeurd voor het verrichten van hun
oorspronkelijke arbeid.
Niemand wordt gedwongen maar een
dienstverband bij het Werkvoorziening
schap kan financieel aantrekkelijk zijn,
temeer nu de lonen gelijkwaardig zijn
gemaakt aan die van het bedrijfsleven.
De ibelangstelling voor onze Ibolbloe-
men neeant steeds toe.
Vooral de tulp, maar ook de fresia's
en anem^onen kunnen onze huiskam.ers
zo prachtig versieren'.
Dank zij het snijibloemenvoedsel Tul-
pen-Chrysal, ikan men thans meer en
véél langer van deze mooie snijbloe
men genieten.
Deze vinding is een belangrijke stap
op weg naar verdere popularisering van
Nederlands nationale bloem.
Het is algemeen bekend, dat afgesne
den bloemen net zo min als; -andere
planten van water alleen kunnen leven.
Een afgesneden bloem heeft het ver
mogen zelf organische stof op te bou
wen grotendeels verloren, zodat deze
stoffen in gemakkelijk opneembare
vorm moeten worden toegediend.
Jammer, dat nog zoivelen hieraan geen
gevolg geven en nalaten dit zo nodige
voedsel aan onze snijtoloemen toe te
voegen.
De kosten zijn zodanig, dat het ge
bruik hiervan voor niemand een be-
ziwaar kan zijn.
Snijibloemen zijn hierdo<ar veel lan
ger houdbaar geworden en groeien uit
tot prachtige grote bloemen.
Een advies om op, te voligen!
Het kan ook nodig zijn ter aanvulling
van de W.A.O. uitkering, afhankelijk
van de mate waarin men arbeidsonge
schikt is verklaard.
„Binnenhof" is er niet om de werk
loosheid wat op te vangen", vsril het be
stuur nog eens duidelijk benadrukken,
al komt het voor dat werklozen die in
het bedrijfsleven nog moeiUjk plaats
baar blijken te zijn bij „Binnenhof" te
recht kunnen. Het is overigens een hele
procedure omdat o.a. een medische keu
ring en de beoordeling van de plaat
singscommissie daarin van betekenis
zijn.
Sterke groei.
Het werkvoorzieningschap maakt een
sterke groei door. Werd in oktober 1955
met 5 personen begonnen, dat groeide al
snel tot de honderd waar het enkele ja
ren bij bleef. Nu zijn er met de staf 350
medewerkers. De nieuwbouw die hen
ter beschikking staat kwam kortgeleden
gereed; het gebouw heeft 2 miljoen gul
den gekost. Een twintigtal medewerkers
werken op „Buitenhof" en ettelijken op
de buitenobjecten.
Geconstateerd moet worden dat het
nadelig exploitatiesaldo vorig jaar zeer
aanzienlijk is gestegen. Dat is te herlei
den tot de economische teruggang waar
mee ook het bedrijfsleven te kampen
heeft. Overigens is het aanbod van werk
heel goed, vooral de afdeling camping-
meuibels draait perfect. In combinatie
met 3 andere sociale werkplaatsen
brengt „Binnenhof" onder de bedrijfs
naam H.T.I. een groot assortiment cam-
pingmeubelen op de Nederlandse en
Europese markt. „Het belangrijkste is
aldus de leiding van Binnenhof dat
ieder hier werk vindt dat hem of haar
bevalt en naar het bereiken daarvan
wordt zoveel mogelijk gestreefd".
„De „open dag" waarop ieder welkom
is wordt a.s. vrijdag gehouden van 10 -
12 en van half twee tot vier uur.
'HERKINGiEN
Vrijdagavond j.l. vergaderde de school
vereniging op Ger. Grondslag. Met ge
bed en Schriftlezing opende de voor
zitter ds. Blok de vergadering, zijn te
leurstelling uitsprekende, over de gerin
ge opkomst, juist nu het toijzonder on
derwijs, op vele manieren wordt be
dreigd.
Naar aanleiding van het gelezen
Schriftgedeelte, uit Ps. 25 10 tot einde,
wijst de voorzitter de .grondslagen aan
waarop onze school in het verleden
heeft gerust, en hoopt ook voor de toe
komst, dat geredhtigheid en vrooimheid
mogen beoefend worden. Voorts wijst spr
•op het grote voorrecht, dat onze Idnde-
ren nog mogen onderwezen worden in
de waarheid. Met grote aandacht wordt
het openingsiwoord ^gevolgd.
De oud-voorz. Jac. Drooger en 2
oudleerhngen P. v. Mourik en KI. Groen
die het tijdelijke met het eeuwige moes
ten verwisselen werden herdacht.
De notulen van de vorige vergadering
■werden vastgesteld en de secretaris liet
in een uitgabreid verslag het schooljaar
met zijn gdbeuren de revue passeren,
waarvoor de heer Coenradie hartelijk
dank werd gezegd. Daarna volgde ver
kiezing. Aftredend waren de secretaris
dhr. J. CSoenradie en J. W. de Geus, die
met igrote meerderheid weer werden
gekozen en hun benoeming met Gods
hulp. aanvaardden.
Door bestuurslid, en tevens lid van
de Bouiwoommissie C. v. o. Velde wer
den enlkele ^mededelingen gedaan be
treffende de nieuwbouw school. Tot op
heden is men op het tijdschema voor,
en bij' geen bijzondere tegenslag, hoopt
men eind j-uni de school te kunnen af
leveren. (Nadere gegevens zullen de le
den worden bekend gemaakt, en nade
re aktivlteiten bij de opening, zullen
in samenwerking met de oudercommis-
sie worden' geregld. Na nog enkele vra
gen 'die in de rondvraaig ter sprake
kwamen, te hebben doorgesproken, sluit
de voorzitter, ds. Blok de vergadering
met dangabed.
Probleemloze Pfaff lichtgewicht
naaimachine met vrije arm en be
roemde dubbelroterende grijper,
geheel compleet
nu van 799,iiAtk
voor maar Ol5l^
Korte Meestraat 17, (01640) 35878
BERGEN OF ZOOM
Alleenvertegenwoordiger voor
Flakkee en Schouwen.
NED. HERV. KERK
Beroepen te: Karherik J. den Hoed te
Sliedrecht; Strijen P. v. d. Heuvel te
Driesum; Monster G. H. v. Kooten te
Delft; Nunspeet J. de Raad te Stolwljk;
Waddinxveen W. v. Kooten te HUligers-
berg; Tiendeveen kand. J. Goossen te
Rijssen.
Aangenomen naar: Epe J. Vreekamp
te Oosterwolde; Zuilichem-Nieuwaal
kand. G. Hendriks te Woudenberg.
Bedankt voor: IJsselmuiden B. Meyn-
dert te Lunteren; Huizen en Oldebroek
J. den Hoed te Sliedrecht.
Aangenomen naar: Meteren kand. R.
V. Laar te Rhenen.
Bedankt voor: Drogeham kand. R. v.
Laar te Rhenen; Waarder, Kesteren,
Westbroek, Schoonrewoerd, N. Lekker-
land, Gameren, Zwartebroer en Wijk bij
Heusden kand. G. Hendrik te Wouden
berg; Nijkerk en Ooltgensplaat H. Vree
kamp te Oosterwolde.
Overleden: In de ouderdom van 82
jaar overleed Ds. J. Brons, em. pred. te
Beilen. Op latere leeftijd werd hij pre
dikant en stond van 1947 - 1949 te Leer
mens. Van 1949 - 1959 diende hij de ge
meente van Scherpenisse.
GEREF. KERKEN
Beroepen te: Schiermonnikoog kan(4.
J. Waagmeester aldaar; Doetlnchem F.
de Jong leraar g.o. aldaar; Leek K. Ub-
bels te Ridderkerk; Ouderkerk aan de
Amstel kand. J. Scholten te Kragger-
burg; Wilsum (D.) W. Vennegeerts te
Campen (D); Arum kand. M. Spriensma
te Kampen; Tilburg kand. M. Heule te
Kampen; Eefde F. Rooze te Dinteloord.
Aangenomen naar: Schiermonnikoog
J. Waagmeester kand. aldaar; Doetin-
chem F. de Jong leraar aldaar; Wilsum
kand. J. Vennegeerts te Campen; Arum
kand. M. Spriensma te Kampen; Soest
M. Baumfalk te Diemen.
Bedankt voor: St. Annaparochie J.
Niemandsverdriet te Zevenhuizen.
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Beroepen te: Rozenburg en Beilen H.
Bouwkamp, kand. te Groningen.
Velp: Wegens bekomen emeritaat nam
Ds. D. Vreugdenhil afscheid met Predi
ker 12 13-14. Wegens vertrek naar
Roodeschool, nam Ds. R. Hoogsteen af
scheid van Apeldoorn met 1 Petrus 5 8.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te: Drachten J. Westerink te
Nunspeet; Hamilton en Ede J. Brons te
Veenendaal; Stadskanaal J. de Jonge te
Kampen.
Aangenomen naar: Stadskanaal J. de
Jonge te Kampen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te: UnionvUle D. Halcken-
berg te Lisse; Aalburg J. v. Haaren te
Amersfoort; Den Haag (C) A. Hofman
te Scheveningen.
A.s. zaterdag wordt op „Hemesser-
oord" crocusfeest met de pupillen ge
houden. Dat vindt plaats in de verbin-
dingsigang, van 9 tot 11 en van 2 tot
4 um-.
Om 10 en 3 uur zal in „de Meerpaal"
door „Apollo" uit Nieuwe Tonge een
muziekshow worden gegeven met mede
werking van de majorettes en de mini-
rettea.
Het pu/bliek is welkom op het cro
cusfeest.
Intermezzo-heren gelijk tegen
Data Center/DVO
In een verrassend verlopen wedstrijd
hebben de Intermezzoheren vrijdag in
Oud Beijerland gelijkgespeeld tegen
Data Center/DVO. Het was een verras
sende wedstrijd door het grillige score
verloop.
In de eerste set kwam Intermezzo er
niet aan te pas. Er werd slecht opgevan
gen waardoor de aanvalsopbouw er niet
uit kwam en de schaarse goede set-ups
leverden door het goede blokkeren van
de gastheren weinig punten op. Ook wa
ren er nogal wat misverstanden in het
team, waardoor de set met ruim verschil
werd verloren.
De tweede set gaf een veel beter In
termezzo te zien, dat gemakkelijk tot 10-
4 uitliep. Data Center kwam behoorhjk
terug en bij 14-10 moest er bijna twee
maal rondgedraaid worden eer het be
slissende punt was gescoord, 15-10 voor
Intermezzo. Intermezzo het zich de 3e
set erg gemakkelijk ontnemen, 5-15,
waarna er weer meer vuur in de strijd
kwam en de gasten met behoorlijke inzet
er een gelijkspel uit sleepten, 2-2.
Dames: Ericsson
Intermezzo O3
De Intermezzo-dames hebben zonder
veel moeite in Rijen gewonnen van
Ericsson, een ploeg waarvan thuis nog
met 3-2 werd verloren. Die wedstrijd
was de laatste van de eerste vijf, die
Intermezzo op rij verloor. Momenteel
liggen de krachtsverhoudingen anders.
Intermezzo is opgeklommen naar de
derde plaats, die door deze zege gehand
haafd bhjft.
De dames hadden de zege te danken
aan sterk aanvalsspel, terwijl de gebles
seerde Hetty V. d. Nieuwendij k goed
werd vervangen door Ina v. d. Doel. De
setstanden waren 15-3, 15-13 en 15-9.
Overige uitslagen: dames: MVC 2 -
Intermezzo 2 2-2; Hoeksewaard - Inter
mezzo 3 3-0; Bouwlust/O - Intermezzo
B 3-0.
Heren: Kapasi - Intermezzo 2 1-3;
Data Center 2 - Intermezzo 3 3-0; Her-
nesseroord - Intermezzo 4 1-3.
WOENSDAG 10 MAART BIDDAG
NIEUWERKERK Geref. Kerk (N'kerk
- O'land) 10 en 7 uur ds. J. Keiser,
em. pred. te Zierikzee Geref. Gem.
10 en 7 uur ds. P. Blok, Dirksland
Geref. Gem. in Ned. 9.45 en 3 uur
lezen.
THOLEN
Tentoonstelling. In de Gasthuiskapel
in de Kerkstraat wordt er van 9 t.m. 18
maart een tentoonstelling gehouden van
„Kunst uit Zeeland". Er hangen 41 etsen
litho's, linosneden, zeefdrukken, boek
drukken, offsetdrukken, etscoUages en
andere werkstukken van gemengde
technieken.
Speelveldjes. Op de hoek van de Prins
Bemhard bij de Grindweg heeft het ge
meentebestuur het voornemen daar een
speelveldje voor de jeugd te maken.
Het open gedeelte wordt dan omzoomd
met bomen. Naast een zandbak Isomen
er dan verschülende zit-, klim- en
klauterconstructies. Een dergelijke
speelplaats is ook geprojecteerd aan het
eind van de Kotterstraat en Jobstraat.
Boomplantdag. Evenals in 13 andere
gemeenten in Zeeland wordt er ook in
Tholen op woensdag 17 maart a.s. de
boomplantdag gehouden. In het kader
van de Nationale Boomfeestdag zullen
leerlingen van lagere scholen bomen en
struiken planten.
Jaarvergadering Dameskrans. Onder
leiding van de presidente, m.evr. T.
Blaas van Luijk hield de Herv. Dames-
krans in de Wingerd haar jaarvergade
ring. De avond werd geopend met het
gezamenlijk zingen van psalm 68 vers 10
en gebed door de presidente. Na haar
welkomswoord werd gelezen uit Joh. 2,
vers 13 t.m. 22. Vervolgens werd er een
meditatie gehouden en zong men psalm
119, verzen 67 en 69.
De secretaresse, mevr. C. Praat-Franke,
gaf een overzicht van de activiteiten
van het afgelopen jaar en de penning-
meesteresse, mevr. J. Zachariasse-Die-
leman kon melden, dat er nog een batig
saldo was. Na het zingen van enige lie
deren en het nuttigen van koffie en ge
bak vertoonde ds. G. J. Voortman uit
Oud Vossemeer dia's van zijn reizen
door Oostenrijk en Zwitserland.
De bijeenkomst werd besloten met het
zingen van psalm 150, vers 1 3 en dank
gebed door ds. A. de Reuver uit Tholen
Benoeming. In de vacature van dhr.
M. Lindhout uit Anna Jacobapolder is
tot kantonnier bij het Waterschap Tho
len benoemd dhr. W. M. Potappel. Dhr.
Lindhout is met pensioen gegaan.
1.
■I
"T
Binnenkort zullen de eerste twee mil
joen exemplaren van het postblad via
de postkantoren! verkrijigbaar worden
gesteld.
Met het postblad, dat 50 et. gaat kos
ten, wordt de particuliere briefschrijver
in het binnenlands verkeer een (goed
koper) alternatief geboden wanneer op
1 april a.s. het poert voor een brief tot
20 gram 55 et. gaat toedragen.
Bij het posfbblad mag niets worden in-
'gesloten. Het is ook niet toegestaan er
vignetten, plankbandsluitinisen of sluit-
zegels op aan te brengen. Verder kan
het postblad niet „aangetekend" of „per
e>cpresse" w:orden verzonden.
Het postblad is lichtgrijs van 'kleur
omdat gebleken is dat dit de ondoor-
zichtiigheid van het papier bevordert.
Zegelopdruk en belettering zijn paars.
In dichtgebouwen toestand is het post
blad ongeveer even >groot als een' brief
kaart. Uitgevouwen biedt het ongeveer
drie "maal zoveel schrijfruimte.
OUDDORP
Op de donderdagen 11 en 18 maart
zullen door dr. B. J. J. Mekenkamip, ho-
moepatisch arts te Doetlnchem een twee
tal lezingen voor „Akademeia" worden
gehouden, resp. getiteld „homoepathie"
en „acapunctuur als alternatieve vor
men van geneeskimde".
Aanvang 8 uur in de bovenzaal van
het Ver. gebouw te Ouddorp.
OUDDORP
BIDUUR IN GEREF. KERK
In de Geref. Kerk wordt morgen
avond woensdag 10 maart biduur
gehouden voor gewas en arbeid. Aan
vang van de dienst haU zeven; voorgan
ger ds. J. de Kievit.
HERKINGEN
Voor beroep bedankt. Ds. Bogaart
van Leiden heeft op het toeroep naar
de Geref. Gemeente alhier, toedankt.
MIDDELHARlNIS-iSOMMELSDIJK
De N.C.V.B. afd. M'hamis-S'dijk no-
idigt de bejaarden weer hartelijk uit op
'dinsdagmiddag 16 maart half drie in de
Jeugdhaven.
Spreekster van deze middag is mej.
H. Vos, hoofd Gezinswerzorging in iMid-
delhamis.
ALs u vervoer nodig hetot, kunt u zich
v/enden tot mevr. C. Bienefelt, tel. 3428
of mevr. E. iGroeneveld, tel. 2113.
-O-
Maar liefst 92"/o van het winkelper
soneel heeft plezier in zijn werk. Het
werken op zaterdagmiddag doet daarin
niets af. 80»/o van alle werknemers die
op die dag in touw zijn, zo'n 130.000
man, heeft igeen toezwaar tegen het wer
ken op zaterdagmiddag omdat dat nu
eenmaal hoort bij him baan.
Dit bleek uit een onderzoek dat de
Raad voor het Grootwinkelbedrijf on
langs het houden naar de meningen
van het winkelpersoneel over een even
tuele zaterdagmiddagsluiting. 62''/o van
de betro'lcken werknemers bleek teigen
de sluiting te zijn, lO'/o is er voor, 28''/o
heeft geen mening of is niet geinters-
seerd. Opmerkelijke resultaten!
De vakbond en met deze een deel van
de Kamer had tot nu toe als vanzelf
sprekend aangenoimien! dat de meerder
heid van het winkelpersoneel op' de za
terdagmiddag vrij wilde zijn. Daarbij
zag men over het hoofd dat maar een
deel van het personeel ook op zaterdag
werkt. Wat m enzich' evenmin realiseer
de was dat vrijwel alle 130.000 mensen
die zaterdagmiddag werken daarv'oor
compensaties Icrijgen die zwaarder we
gen dan een middag vrij.
De balans lijkt daarmee wel definitief
doodgeslagen te zijn ten gunste van het
wetsvoorstel van Staatssecretaris Haze-
kamp, die het sluitingsuur op 18.00 uur
wil houden. (COÖSTSU)
OUDE TOQNFGE
Kerkdienst. A.s. donderdagavond half
adht hoopt ds. Th. van Stuyvenberg van
Middelhamis voor de Ger. Gem. voorte
gaan. In deze -dien'st zal de Heilige Doop
worden bediend.
door Jan Knape M.zii.
24
EEN HOOFDSTUK UIT DE
GESCHIEDENIS VAN DE ARMEN
ZORG OP HET EILAND.
(Zijnde een voor velen mis
schien wat saaie inleiding
op een volgend verhaal).
Had nog pas niet bij de Bij-
belles, waarmee elke schooldag begon,
onderwezen, dat psalm 25, het tweede
vers, de eerste regel, door het Libera
lisme, dat in de Kerk was doorgedron
gen, was verknoeid. De Godvrezende
dichter Johannes Eusebius Voet had ge
schreven: „Heere, maak mij Uwe we
gen",en wat er verder volgt. „Maar
de Liberalen, met Remonstrants sop
overgoten", hadden er van gemaakt:
„Heer, ai, maak mij Uwe,wegen". Dat
„ai" was zinloos en was er alleen tussen
gevoegd omdat het nodig was voor de
versmaat. „Psalm 25 was in „jambeu"
gedicht, wist ik dat nog wel?"Ik
wist het gelukkig en knikte daarom
zwijgend; ik durfde geen mond open te
doen omdat ik bang was, dat meester
vergeten zou, dat ik pas ziek geweest
was. En Psalm 1 vers 4, deugde helemaal
niet. De vrome Voet had zich niet van
Remonstrantse smetten weten vrij te
houden toen hij dichtte, dat God het oog
van Zijn genade sloeg „op zulken, die,
oprecht en rein van zeden, Met vasten
gang het pad der deugd betreden"
„Welk mens is er", vroeg meester, zich
nu tot alle leerlingen wenden: „welk
mens is er oprecht en rein van zeden?!"
...„En waar is in de Bijbel sprake van
„het pad der deugd?"... „Er is geen pad
der deugd!"
De Bijbel bewees het; Calvijn had hel
geleerd, en dokter Kuyper ook"...
„En jullie bewijzen hetDe kaart-
stok zwaaide in het rond, maar raakte
niemand„En ik bewees het in het
bijzonder, ik groeide op „voor galg en
rad"'s Avonds zou moeder bewe
ren, „dat ik opgroeide voor het oorlogs
schip"; dat was in mijn jeugd ook een
onheilsprofetieIk bofte, dat ik pas
ziek geweest was, zodoende bleef de
kaartstok buiten gebruik. Maar mijn
naam werd voor straf op het bord ge
schreven en bleef daar de hele dag staan
En terwijl meester schreef zei-die:
„honderdmaal voor straf de schrijfles
overdoen". Ik kreeg vier bladzijden uit
een schoolschrift mee naar huis.
De naam op het bord geschreven, met
een dikke streep er onder, was een
zware straf voor een leerling, bijna even
erg als „een pak voor je broek" met een
venijnig vierkant Uniaaltje. Er waren
schoolmeesters, die je broek goed strak
trokken, maar Meester Van der Waal
deed dat niet, omdat hij eens een keer
een broek kapot gescheurd had van „een
arme mieter". Hij legde je voor' de Iras
tijding op de voorste bank; bij andere
onderwijzers „ging je over de knie",
maar Meester Van der Waal had door
ondervinding geleerd, dat dit de rechte
methode niet was: hij had er een keer
een kletsnatte broek van overgehouden!
Leen van Keetje heb ik een keer horen
zuchten toen hij zo'n aframmeling had
ondergaan: „ik wou dat ik maar een
meisje was", want die werden alleen
aan een oor getrokken en ze kregen éne
klap met de Liniaal op hun vingers.
De strafmethode van „de naam op het
bord" was nog overgebleven van het
heel vroegere „te pronk stellen in per
soon met een schandbord om je hals".
Dan stond de leerling daar in een hoek
van het lokaal, en het schandbord sprak
duidelijke taal: „ik heb gekletst", „ik
ben dom"; en er waren borden met veel
erger bekentenissen. Van die schand-
borden weet ik alleen maar van horen
zeggen: in mijn jeugdjaren begon de be
schaving al naar ons afgelegen en ge
ïsoleerde Eiland door te dringen! Ik
denk, dat de Fransche revolutie aan de
schandborden een einde heeft gemaakt.
Of misschien zijn ze wel afgeschaft tege
lijk met de doodstraf voor misdadigers
onder de grote mensen
Mijn naam heeft dikwjjls op het bord
gestaan, ik beken dat eerlijk, want Ds.
Kuyper heeft gezegd, „dat de mantel
van schaamte en berouw den mens niet
ontsiert", althans woorden van ge
lijke strekking Mijn naam werd op
het bord geschreven soms met een
rode streep er onder omdat ik mijn
mond niet kon houden! En dat heeft
niemand me ooit kunnen lerenIn
tegendeel en daaruit kan men de ge
volgtrekking maken hoe raar het in de
wereld toegaat Meester Van der Waal
heeft me toen ik van school was onder
richt gegeven in de „redekunst". Dat
deed hij aan de hand van de redevoe
ringen van Demosthenes en Cicero en
andere befaamde redenaars. Ik hoor hem
nog voordragen uit de eerste redevoe
ring van Cicero tegen Catilina: „O tem
pora, o mores...", wat vertaald wordt:
„O tijden, o zedenhetgeen op onze
tijd ook nog wel toepasselijk is. En de
preken van de theologen Wisse en Hoek
stra kwamen er ook al aan te pasEn
in het toneelstuk van Shakespeare
„Julius Ceasar" komt ook een prachtige
redevoering voor, die ik bestuderen
moest. Dat er een toneelstuk op tafel
kwam was een hoge uitzondering en dat
werd me goed aan het verstand ge
bracht, want toneel was voor Gerefor
meerde mensen volledig taboe. Dr. Kuy
per had er voor eens en altijd een ver
nietigend vonnis over uitgesproken!
Toen heb ik geleerd, dat „redekunst"
toch eigenlijk wetenschappeUjk gecon
strueerd kletsen is.
Ik denk, dat Burgemeesters, Raadsle
den en dergeUjke Bestuurderen het
kletsen ook op de door mij beschreven
manier hebben geleerd. Maar uit hun
„redevoeringen" blijkt toch wel, dat ze
geen onderricht hebben gehad van
Meester Van der Waal!Dan zouden
ze het beter doen!
Intussen ben ik wel iets afgedwaald
van mijn „verhaal zonder titel". Ik had
al eerder een punt moeten zetten. Maar
een schrijver is als een zwemmer, die
door de stroom gegrepen wordt en af
drijft, zodat hij veel langer in het water
blijft dan zijn bedoeling was. Hij komt
ook op een andere plaats aan land dan
zijn voornemen was. Ik ben ietwat af
gedreven op de stroom van mijn ge
dachten. Een schrijver van feuilletons
mag daaraan toegeven als hij maar
zorgt, dat hij aan land komt zoals hij
dat in zijn gedachten had. En daar zal
ik voor zorgen, laat de lezer maar ge-
duXd hebben.
Ik geniet van mijn voorrecht om mij
te mogen laten afdrijven door de wer
velende stroom van mijn gedachten. Als
ik een Roman schrijf mag ik dat niet
doen. Dan moet ik mij houden aan één
van de wetten, die door de oude Griek
Aristoteles eeuwen geleden zijn gesteld
voor het drama: de éénheid van hande
ling. Niettemin is de Feuületonschrijver
aan nog meer wetten gebonden. Hij
moet leerzame en nuttige zaken ver
handelen. Hij mag geen onfatsoenlijke
woorden op papier zetten; en als hij
daar niet persé aan ontkomen kan dan
moet hij die woorden tussen aanhalings
tekens plaatsen. Die aanhalingstekens
moeten de lezer waarschuwen, dat er
een woord volgt, dat in fatsoenlijke
kringen niet gebruikt wordt. En voor de
Schrijver zijn ze als een mantel van
schaamte en berouwMochten ze in
mijn Feuilletons een keer ontbreken dan
is dat de schuld van „Leen van Keetje"
of van de „letterzetter!"... Zelf tref ik
geen blaam.
En omdat een Feuilletonnist zijn le
zers ook niet met zijn geschrijf mag ver
velen begin ik nóg een keer aan een ver
haal zonder titel". Het is evenals het
vorige „op waarheid gegrond". Er is
geen letter „gelieg" bij.
De lezer gelieve het vorige „verhaal
zonder titel" te dateren tussen 1 mei
1905 en 30 april 1911, want dat was mijn
schooltijd. In het begin van deze eeuw
was men in zes jaar tij ds volleerd! Van
die zes jaar gingen nog een aantal va
kantiedagen af met Kerstfeest, Nieuw
jaar en Pasen, en twee weken zomerva
kantie. Verschülende leerlingen genoten
bovendien nog landbouvrverlof van het
schoolhoofd. In die verlofdagen was men
koeiewachter, of men ging met moeder
het land in om tarwe te lezen of aard
appelen; juun- en peezaad te snijden; en
dergelijke karweitjes, die niet boven de
krachten gingen van een jongetje van
acht jaar en ouder.
