RIVATO
KlndeAho-tkfe
Volleybal
bewaar
UIEN
BOEKBESPREKING
WEERPRAATJE
Wezenlijke kansen op een ijsperiode
verstrijken
Speciaal inbouwstation voor
L.P.G. X
I gasinstallaties
vooreen beter
resultaat
ROVAL SLUIS
X in elk merk automobiel. X
I Garage Nijsse B.V. i
X Oostdijk 15 - Oude-Tonge
Tel. 01874-235-385
Jaarvergadering
verenigingen
Geref. Gemeente
Zaterdag wordt
oud papier
opgehaald
Nieuws uit Zeeland
C. KIEVIT ZN.
Centrale Verwarming
SOMMELSDUE
Telefoon (01870) 2609
GERO
altijd voor
iedereen
ruim en overzichtelijk
in onze speciale
showroom.
A. Vroegindeweij
Westdijk 48 - Middelharnis
INGEZONDEN
Protest is
overtrokken
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Vrijdag 30 januari 1976
(van onze weenkiHidige medewerker)
TTwee ikeer heeft het er in januari
even naar uitgezien dat het echt winter
zou worden.
flDe ene keer kwam de vorst uit Scan
dinavië niet verder dan Noordwest
Duitsland, in het begin, van deze week.
In de nacht enige igraden vorst in de
van het i»olgebied afikomstiige lucht,
maar geen (dinsdaig j.l.) aanwijzingen
voor een vorstperiode van enige bete
kenis.
Daarmee, nu wij het hartje van de
winter (20 tot 25 januari) zijn igepas-
seerd, neemt een wezenlijke kans op
een! ijsperiode sterk .af.
Deze opmertkingen betekenen niet dat
er in februari igeen kou meer zal ko
men. Daar weet niemand wat van. Wij
hebben uit het verleden over de laat
ste 130 jaar voorbeelden waaruit blijkt
dat februari ook na een lange warme
periode van de winter ongenadig kan
toeslaan.
iDit laatste was vooral in 1956 het ge
val toen de winter eerst op de laatste
januaridagen met stormachtige en ijzi
ge noordoosten winden uit Scandinavië
binnendrong en in enkele dagen was ge
heel West- eri >Midden Europa verkild
in een Siberische kou met strenge vorst.
Een ontwikkeling die zich eveneens in
1929 voordeed, zoals vele ouderen on
der de lezers zioh weten te herinneren.
1929 en 1956
In een periode van 130 jaar maakt het
K.N.M.I. aantekeningen van bijvoor
beeld ijsidagen. Dit zijn dagen, waarop
het ook overdag blijft vriezen.
Wanneer wij alleen winters natrek
ken die tot eind januari zacht ver hepen
en waarop toch nog een' koude tot zeer
koude februari volgde, althans een vorst
periode waarin geschaatst kon worden,
dan zien wij dat dit in deze 130 jaar
slechts zes winters is voorgeikomen. De
ifcans op een koude februari na een tot
eiïid januari zadhte winter moet statis-
tiscih klein worden genoemd. Hier de cij
fers van de 'drie wintermaanden wat
betreft het aantal door De Bilt opgete
kende ijsdagen, die in aanmerking ko
ralen voor een winter die eerst in fe
bruari toesloeg.
Dat waren de winters:
1853 0 0 5
1929 2 9 13
1948 0 0 3
1956 O 2 23
1959 0 2 9
Het eerste cijfer is het aantal ijsda-
'gen vain december. Het tweede cijfer
van januari en het derde van febru
ari. Duidelijk steken hier 1929 en 1956,
wat de kou betreft, er ver bovenluit.
Wij mogen wel stellen dat een strenge
februari na een zachte december en
januari eigenlijk een bijzonde^iiheid mag
worden genoemd. Het zal weinig hoop
gevende -opmenkinig zijn aan het adres
van vooral de jongeren, die zich toch
noig aan de strohalm zullen vastklam
pen dat februari vorst gaat brengen, al
lijkt een door ertkele amateurs opnieuw
voorspelde Elfstedentocht tot de fan
tasieën te beboren.
(Nadruk verboden)
POSTBOX 22-ENKHUIZEN- HOLLAND - TEL02280-27 41
Beste meisjes en jongens!
Als julUe dit kinderhoekje lezen, is de
eerste maand van het nieuwe jaar bij
na voorbijigesneld. Het laatste raadsel
voor de maand januari wordt nu ge
plaatst, en dan weten jullie meteen! al,'
dat het inzenden is.
Ik zal eerst het raadsel opschrijven.
Het is:
JAINUARI-RAADSEL 4
1 X
2 X
3 X
4 X
5 X
6 X
7 X
8 X
9 X
1. Letter.
2. Bekende jO'hgensnaam uit oude
schO'Olleesiboekjes.
3. 'Gewezen eiland in de vroeigere Zui
derzee.
4. Deel van een jaar.
5. Een Wet (Vian 'de en de Per
zen.
6. Andere naam voor Onoverwinnelij
ke' vloot.
7. Stad in Noord-Holland; kaasmark
ten.
8. Plaats in het Westland (Zuid-Hol
land).
9. De oosterbuurman van Nederland.
Op de' iknuisjeslijn, van boven-'naar be
neden, 'komt 'de oude naam. te staan van
januari.
BRIEFWISSELING
Chris Maliepaard, Stad aan 't Ha
ringvliet. Je bent hartelijk welko'm,
Chris. Ik hoop dat Je het bij ons gewend
zal kunnen worden. Je hebt al veel ver
teld in je brief. Jij zal ze me voortaan
wel van alles ap de hoogte' houderi. Diat
heb ik al gemerkt. Ik zou niet dicht
bij die caravan durven komen met die
erge wilde hond. Zij zijn 'goed be
schermd door zo'n trouw dier. Maak je
al vorderingen met het typen?
Je weet het nog niet precies, maar de
oplossingen van de raadsels worden eens
in 'de maand ingezonden; anders zou je
een keer of vier, vijf een brief moe
ten verzenden. Nu wordt het sein ge-
'g0ven om in te zenden, nu het laatste
raadsel van deze maand is geplaatst.
Willy Klop, H.I. Ambacht. Je laatste
brief is noig een 'grote geworden. Ik
derik, 'dat je later ook nog wel eens stof
zal hebben voor een ignote brief. Je hebt
gelijk dat je er mee ophoudt, nu je het
steeds 'druikker igaat krijgen. Daar 'komt
DIRKSLANiD
De gezamenlijke vereniginigen der
'Ger. Gem. hopen op D.V. zaterdag 31
januari des avonds oim 7 uur hun jaar
vergadering te houden in het kerkge
bouw.
De zendingsarts dr. R. Schoonhoven,
m.et verlof in Nederland, hoopt dan van
zijn werk in Nigeria te vertellen. Ook
wordt er gelegenheid gegeven tot het
stellen van 'vragen aan dr. Schoonho
ven.
Oo'k aullenl de verenigin'gen zelf hun
imedeweiiking verlenen, terwijl 'de zang-
vereen. „Soli Deo Gloria" o.l.v. Kees
het Jonk enkele liederen ten gehore zal
brengen.
Ieder is hartelijk welkom.
Het geheel staat onder leiding van
ds. P. Blok.
OOLT'GENSPLAAT
Heden zaterdag zal door de Drum
band weer oud papier worden opge
haald, 's Morgens om 9 uiir gaan de
wagens van start. Het bestuur vraagt
weer gaarne uw medewerking. Zet alles
(liefst gfibun'deld) zO' vroeg mogelijk
buiten. Voor grote partijen kan -men
altijd köntakt opnemen met een der
bestuursleden.
OOSTEiRLAND
Gemeentewerkman van Duiveland
De Later met pensioen
Wegerts het bereiken van de pensioen
gerechtigde leeftij'd neemt 'onze dorps-
geno'ot, de heer C. J. de Later O'p 2
februari a;s. afscheid als ge'meentewerk
man van de gemeente Duiveland na
een diensttijd van ruim dertig jaar,
waarvan de eerste 15 in dienst van 'de
toenmalige gemeente Oosterland, waar
bij hij to'en tevens het ambt van ge-
meenteb'Ode, marktmeester, deurwaarder
■der gemeentelijke 'belastingen en sichat-
ter van de vergunningsrechten waar
nam. Thans was de heer 'de Later bij
zijn betre'kking als 'gemeentewerkman
nog concierge van het 'gemeentelijk
Sportgebouw alhier, en sedert 1962 graf
delver welke betrekking hij oO'k sedert
1957 te Sirjanslan'd waarneemt. In Oos
terland volgde hij als zodanig de heer
Albert Kloote op, en te Sirjansland de
heer Mar. van der Velde. Verder is de
heer de Later vele jaren' klokkenist van
het torenuurwerk sJhier en oud-lid van
de gemeentelijke 'br&ndweer.
Met hem verla.at een populair mens de
'gemeentedienst, een ware vraagbaak
voor iederéén. Iemand die altijd gereed
stond als er geholpen moe'st worden
'bij 'dag en nacht en vaak belangeloos.
Het zal de scheidende 'gemeentefunctio-
naris dan ook niet aan belangstelling
ontbreken op de afscheidsrede die hij
'hoopt te houiden op maandagavond 2
februari a.s. in het Ned. Herv. Vereni-
glnigsgeb'ouw aan de Sint Joostdijk, en
die aanvangt om half acht.
'Het ligt in -de 'bedoeling, als de ge
meenteraad van Duiveland er mee in
stemt, om in de maand februari hier
ter plaatse een z.g. „woningmarikt" te
'houden, in diezelfde 'geest als «r in O'k-
tober j.l. te Bruinisse heeft plaats ge
had die 'daar door ide Ohr. Woningbouw
vereniging: „Schouwen-Duiveland" werd
georganiseerd. En deze schijnt daar 'goed
te zijn geslaagd. Het college van B. en
W. m'eent dat -dC'ze woninigmarkt het
'beste in Oosterland gehouden kan wor
den, in verband met de beschikbare
foouwgronid daar. De VD'orlopige datum
is vastgesteld op 28 februari a.s. De
kosten voor één en ander zullen onge
veer 500,ibedragen waarvoor het
College aan de Raad een krediet vraagt.
OUD VOSS'EMEBR
Autobestuurder verongelukt. Op de
Oudvossemeersedijk is zondagavond de
19-jarige autobestuurder C. A. Potap-
pel bij een eenzijdig verkeersongeval
om het leven gekomen'.
Met een te hoge snelheid ging hij een
bo'oht in en verloor daarbij, de macht
over het stuur.
'De auto reed over een dijkje en kwam
in de sloot terecht. De bestuurder werd
uit 'de auto geslingerd.
nog 'bij, 'dat er overal een tij'd van is. Ik
wiens je verder 'het allerbeste, sterkte
bij ide studie, en gezondheid bij het ve
le leren. We zullen maar zeggen: Tot
sohrijvens!
Elly Voortman, Ouddorp. Is het boek
over Steffie mooi? Je zal 'het nu wel
gelezen hebben, denk ik. Hoe hebben
de mensenl die zaïngavond gevonden? Is
alles nagal 'goed 'gegaan? Je rapport is
heel imooi, zeg! Het is 7V2 en een hele
boel cijfers daar boven, behalve die
zes dan. Maar tekenen is heel moeilijk
als je er geen aanleg voor hebt. Met
grote inspanning, breng je het dsm nog
niet zo ver als iemand, 'die aanleg heeft
en zich helemaal niet moet inspannen.
Alles gaat zo'n beetje van zelf.
Chris Klop, H.I. Ambacht. Als ik je
goed heb begrepen, is dit de laatste
brief. Misschien komt er later nog wel
eens een schrijven van je; je kan nooit
weten. 'Bedankt voor de goede' wensen
in je brief. Het zelfde wenls ik jou ook
toe. Verder sterkte toegewenst bij het
leren, dat geregeld terug komt. Hoe
'gaat 'het op de knapenvereniging? Ik
'moet eigenlijk nu niets meer vragen,
want dan ben je haast verplicht om
weer te stóhrijwen.
Simone Voortman, Ouddorp. Ik vind
je rapport ook wel mo'Oi, het eerste van
'de huishoudsöhool. Probeer zo maar
V'oort te gaan. Voor rekenen en gods
dienst heb je heel hoge cijfers, zeg!
Voor nederlands is het wel wat aan de
magere kant, maar 'dat zal je misschien
wel wat ifeunnen opvoeren. Je kan niet
belgrijpen dat er aan je eigen taal zo
veel te leren is, maar het is toch zo.
Waar heb Ije bij dat (vak een beetje
m:oeite mee? De ontleding misschien?
Altijd maar goed luisteren. Dat geldt
natuurlijk voor alle vakken.
Loes Klop, H.I. Ambacht. Het was
leuk dat je van een mevrouw uit Apel
doorn een schrijven terug 'hebt ont
vangen. Dat is een teken dat ze het ge-
waandeerd' hebben. Op 'deze wij-ze kun
je de oude mensen iets goeds dioen, en
dan imerken ze, dat ?e niet zo alleen
op de wereld zij'n. Hoe' gaat het nu met
An ja? Toen je schreef, ging het hele
maal niet best. Wat is -de gezondheid
toch een 'grote schat. Wij mogert dat
wel waarderen. Het had igoen zin' oan
naar Mangreet een kaart te sturen, want
eer ik het wist, was ze missdhi'en weer
al thuis. Bij zo'n ingreep in het zieken-
hids gaan er 'maar enkele 'dagen voor
bij, en dan is het meestal gebeurd. Ik
hoop 'dat ze nu helemaal er bovenop
is.
Piet Hoogesteger, 's Gravenpolder.
Nu zal de uitslag van 'die test wel be
kend zijn. Ik ben benieuwd wat ze van
jou hebben gedacht 'oan verder te le
ren. Zou het gaan met de mavo, denk
je? Het is wel een ibijaandere dag om
op 'Oudejaar jarig te zijn. Was je moe
der blij met jouw 'geschenk? Heb je nog
niet veel huiswerk te maken? Als je
eenmaal op de mavo- zou zitten, zal dat
wel anders worden.
Janny Klop, H.I. Ambacht. Je hebt
een heel duidelijke 'brief gesohreven.
In deze brief leesi ik iets 'rraeer over
Marjan, en 'het was een gunstig 'bericht
'gelukkig. Ben je in de vakantie opge
schoten met je sjaal? Als je vóór zul
ke weken staat, denk je een zee van tijd
te hebben, m,aar 'dat kan hard tegenval
len. Misschien heb je maar een klein
stiikje klaar kunhen krijgen. De kerst
vakantie is een erg gevulde tijd, niet
waar?
Allemaal 'de 'brieven van het oude jaar
heb ik nu een antwoord gegeven.
Als er nu nog een 'brief binnien drup
pelt, dan is( 'deae veel te laat.
iBn nu 'de tijd is aangebroken om het
eerste werk van dit jaar in te zenden.
Ik ben erg benieuwd, ook al-of er
met de ingang van het nieuwe jaar
nieuwelingen bij gekomen zijn.
Voor deze nieuweüngen, en steeds
nog voor de ouderen, m'oet ik wel be
kend nnaiken wat de voorwaarden zijn:
1. Vóór volgenide week zaterdag moet
alles gepost zijn.
2. Op de brief en op de enveloppe
volledig adres en leeftijd.
3. Adresseren aan „Oom Ko', Eiland-
den-nieuws. Postbus 8, Middelhar
nis".
'Dat ilk deze dingen moet herhalen,
kunnen jullie misschien niet 'begrijpen,
maar als ik zeg, 'dat er bij de laatste
prijswinnaars toch nog enkele kinderen
waren, die helemaal geen leeftij'd noem-
'den, dan kunnen j'Ullie wel begrijpen,
dat alles nodig is wat ik schrijf.
Ik verwacht -dat alles nu duidelijk ge
zegd is.
Aan 'mij zal het 'dus niet liggeri. Nu
is het antwoord aan jullie. Ik ben be
nieuwd of ik oplettende kinderen en
igeh'oorzamè kinderen heb. 'Dat zal uit-
'komen als ik de brieven ontvang.
Voor allemaal 'de vriendelijke groe
ten van jullie
Oom Ko.
'Geachte redaktie.
Wilt U het volgende stukje in uw
blad opnamen?
Protesteren dreigt .uit te igroeien tot
een bezi'gheid. Hoewel ook ik voorstan
der ben van restauratie en conservatie
■van huizen e.'d. met histO'rische waarde,
zoals b.v. 't Kerikstraatje te Sommels-
dijk dat wat betreft stijl representa
tief is voor idie tijd eni zo zijn er op ons
eiland nog wel 'meer voorbeelden, toch
dacht ik dat dit voor de Dubbele Ring
in Soimmelsdijik niet zo erg gevoelig ligt.
Er zijn daar straks enkele panden die
naar mijn mening enige historische
waarde hebben.
De overige 'panden zijn in de loop der
tijden al zodanig verminkt, 'dat de pand
jes waarover nu zoveel protest is, niet
zo erg uit de toon vallen als de pro
test schrijvers wel menien.
Er is onder onze bevolking, misschien
wel door de tedhn'ocratische ontwikke
ling van onze maatschappij, bij sommi-
•gen een heimwee naar 'het ve'rieden te
constateren.
Ondergetekende voelt met hun mee.
We moeten echter de zin voor de
werkelijikheid niet verliezen, door op
alles en nog -wat 'momenteel te reageren.
Ik vind daarom het protest van de
stukjes schrijvers, hoe 'goed him 'bedoe
lingen 'Odk gemeend zijn, te overtrok-
'ken.
J. Vijfhuizen.
Intermezzo 2 - Bouwlust/Orawi 2-2
iNa de klinlkende overwinning van vo-
ri'ge week op Pendrecht, kwam het
tweede herenteam van coach Piet Bal
tegen het aanmerkelijk sterkere Bouw
lust/Orawi uit Dordrecht, in deze eerste
thuiswedstrijd in 'het nieuwe jaar niet
verder dan een mager gelijksp'el. Na
een imet veel overratacht gewonnen eer
ste set, 15-6, 'ging de strij'd in de twee
de set gelijk op. Tot 9-9 kon Intermez
zo bijblijven, maar toen drukte Bouw-
lust 'door: 9-15. Intermerao gebrand op
een overwinning, werkte als een kei in
de derde set, en het leök erop dat dit
tot resultaat zou leiden, maar op het
beslissende moment 'kon Intermezzo de
zenuwen niet 'de baas blijven, en dat
leverde de tweede setzege O'P voor de
Dordrechters n.l. 13-15. In de vierde set
waren' de gastheren duidelijk bevrijd
van de last te moeten -winnen en .dit le
verde beter spel op. Het systeem werd
goed toegepast en 'm.et vtoeiend spel
werd 'deze set in een 15-12 overwinning
omgezet. Deze punendeling was een
juiste afspiegeling van de krachtsver
houding.
Intermezzo 3 - TOP: 3-0
Het derde herenteam behaalde afge
lopen z'aterdaig een mooi resultaat door
met 3-0 van TOP uit Den Briel te win
nen. In de eerste set 'kwamen 'de blauw-
witten traditioneel laat op toeren. Na
een achterstand van 6-13! werd TOP
met een goede pass en' een nog betere
aanval van de vloer geveegd: 15-13. De
gasten uit Brielle konden hier ook in
de tweede set niets tegenover stellen
en 'moesten lij'delijk toezien hoe Inter
mezzo naar 15-6 toeliep. Na een voor-
sproing van 14-5 in -de derde set gin
gen de 'gastheren het wat 'kalmer aan
doen, waar TOP direct van profiteerde.
Ze 'kwamen terug tot 14-10. Hierna be
sliste Intermezzo met een simpele bal
'de wedstrijd in haar voordeel: 3-0.
Programma voor a.s. zaterdag dames:
Spirit 2 - Intermezzo 3 20.00 uur
Heren:
Hoeksewaard 4 - Intermezzo' 5
18.15 uur
Vovero 3 - Intermezzo 4 19.45 uur
Vovero 2 - Intermezzo 3 19.45 uur
„Lieflijk in Psalmen", door ds. J.
V. d. Haar. Uitgeverij J. Bout
Zonen, Huizen N.H.
Van 'ds. J. v. d. Haar, Herv. predt. te
Houten, verscheen bij Bout te Huizen
een bundel meditatiesi uit enkele Psal-
im'en. De bundel opent met een uitge-
'breide wel telkensi onde'rverdeelde
meditatie 'Over Ps. 23. In het Kerkblad
„'Hervormd .Houten" -heeft ds. v. d.
Haar in de jaren '72-'73 tekst voor tekst
van deze Psalm 'behandeld. Alle nadruk
valt daailbij op 'de praktikale kennis en
foelevin'g van het heil in Christus.
Verder 'komen in deze 'bundel voor
meditaties -uit Ps. 43, 69, 77, 84, 95, 118
en 146. Lu&er heeft van de Psalmen
eens gezegd: „Hier ziet men 'de heiligen
in het hart! Goed, dat ze nu 'gebun'deld
zijn uitgegeven, om er stichtelijke urenl
in door te brengen. Zeer aanbevolen!
Het 'boekje telt 86 'blz., is fraai uitge
voerd in een stevig -geplastificeerd om
slag en kost 8.50. Franco per post
9,80.
Bij dezelfde uitgever verscheen een
boekje van H. A\vereseh, ,„De eerste be
ginselen". Het is een boekje met vra
gen en antwoorden uit heel 'de Bijbel,
in hoofdzaak samengesteld voor school-
gebruik. Ook voor catechisatie- en par
ticulier -gebruik is het een zeer nuttig
weritje. Het doel er van is om. de Bij-
belkeimis van de ikinderen te vermeer
deren. De methode is zó samenlgesteld,
dat 'men ieder leerjaar heel 'de Bijbel
doorkomt.
In totaal staan er 442 vragen in en
achterin de 442 antwoorden. Het is mooi
gedllustreerd; op' iedere bladzijde staan
enige Bijibelse tekeningen, die veel voor
het ïkind verduidelijiken.
Vermelden we nog, dat bij de samen
stelling -de Statenvertaling isi -gebruikt.
De prijs van -dit leerzame boekje is
slechts 4,95; franco -per post 6,25.
D. Th. d. W.
Deze vraag- en antwoord-rubriek stant
geheel ten dienste van de lezer die er
kosteloos gebruik van kan maken. tJw
vragen op velerlei gebied kunt u sturen
aan: Redactie Eilanden-nieuws, postbus
8, Middelharnis, met In de linkerboven
hoek „Vragen-rubriek" vermeld. De
vragen worden door deskundigen be
antwoord en zullen binnen enkele we
ken na de inzending compleet met ant
woord in deze rubriek worden gepubli
ceerd.
GRONDBORING
Wat is dat voor geheimzinnig poeder,
dat bij grondboringen in het gat ge
strooid wordt en dan een buis doet ont
staan die open blijft?
Antwoord: Door toepassing van een
snel verhardende specie maakt men tij
dens het boren geUjk een wand van de
gewenste dikte, zodat de aarden buis in
tact blijft. Daarvoor gebruikt men an
tisol of betaniet, wat niets anders is dan
snel verhardende cement. Ook worden
wel poederklei of Brunsumse klei toe
gepast. Dat is een soort verhitte en ge
malen mergel, die een sterke smeerlaag
oplevert en die verhardt als ze droog
wordt. Deze materialen zijn afkomstig
van de chemische en de cementindu-
strie.
THEEZEEF
Kunt u ons vertellen of het hierbij
uitgebeelde merk een echtheidsteken is?
Het staat in een zilveren theezeef met
zilveren bakje.
Antwoord: Het uitgetekende merk is
een fabrieksmerk. Theezeef en bakje
zijn dus niet van zilver gemaakt. In het
gunstigste geval zijn ze verzilverd, maar
gezien de herkomst lijkt ons dat niet
erg waarschijnlijk. Echt 'zilver moet een
zwaardvormig keurteken bevatten met
daarin het percentage zilver. Dat kan
bv. 92,5% of 83,5"/o zijn. Bij geïmpor
teerde zilveren voorwerpen moet er een
ovaaltje ingeslagen zijn met Z I (dat be
tekent 92,5»/o) of Z II 83,5»/o).
HELMENKEURING
Waar worden bromfietshelmen ge
keurd?
Antwoord: Bromfietshelmen worden
gekeurd door het Instituut Wegtrans
portmiddelen T.N.O., Schoemakerstr. 97
(zónder n). Delft. Telefoon (015) 56 93 30.
WAPENDETECTOR EN FILM
Als ik met fotocamera en filmrolletjes
op de verschillende vliegvelden die
poortjes met wapendetectors moet pas
seren, worden mijn films dan waarde
loos?
Antwoord: Neen, U loopt door een
magnetisch veld, dat uitsluitend beïn
vloed wordt door ijzer. De aanwezigheid
van ijzer doet het magnetisch veld ver
anderen en de meetinstrumenten uit
slaan. Het is echter niet gevaarlijk voor
mens en dier en laat ook geen sporen
na op fotopapier, films e.d.
AMATEUR OF BEROEPS?
Er is een keer een plaatje van mij op
genomen en daarom werd ik geweigerd
bij een amateurwedstrijd. Ben ik na één
plaatje dan beroeps geworden? Ik zing
als liefhebberij zonder er ooit geld voor
te accepteren.
Antwoord: U zingt in uw vrije tijd en
u wordt daar niet voor betaald. Van de
opbrengst van dat ene plaatje kunt u
ook niet leven, want u ontvangt maar
een gering percentage. U bent dus nog
een zuivere amateur. Beroepszangeres
bent u pas, indien u vrijwel dagelijks
als zodanig optreedt tegen een gage die
u in staat stelt in (een groot deel van)
uw levensonderhoud te voorzien. U
kunt derhalve wel inschrijven voor
amateurwedstrijden, maar niet deelne
men aan talentenjachten. Een grammo
foonplatenmaatschappij heeft uw talent
immers ontdekt en u staat daarbij on
der contract.
ZOUTMUNT
Ik heb een hele vreemde munt ont
dekt tussen de geërfde muntenverza-
meling van mijn grootvader. Daarop
lees ik aan de ene kant onder elkaar de
woorden SALT, BOM en EL en dat zou
wijzen op zout. Aan de andere kant staat
een leeuw met zwaard en daar omheen
CIVIVM CONCORDIA VRBIS.SA. Het
lijkt een gouden munt. Wat is de waarde
en uit welk land komt die?
Antwoord: Het is geen gouden munt
uit het buitenland, maar een koperen
duit van de stad Zaltbommel, die eigen
munten heeft geslagen toen het vrij
bleef van Spaanse overheersing nadat
de Spaanse legers de rest van de pro
vincie Gelderland grotendeels hadden
bezet. Er zijn munten geslagen van 1579
tot 1591. De uwe draagt geen jaartal,
maar moet van 1591 zijn. Wat u voor een
jaartal in Romeinse cijfers aanzag, is het
eerste woord van het Latijnse opschrift.
Vertaald luidt dit: Door de eendracht
van de burgers van de stad Zaltbommel,
waarbij de naam Zaltbommel is afge
kort tot SA. De waarde van uw munt
ligt op ca. 250,
IWAN REBROFF
Kunt u mij het adres geven van de
Rus Iwan Rebroff die nu op tournee is
door west-Europa?
Antwoord: Misschien is het 'èen te
leurstelling voor u, maar Iwan Rebroff
is een Duitser van geboorte. Hij spreekt
en zingt echter goed Russisch. Hij werd
op 31 juli 1931 te Berlijn geboren als
Hans Rippert. Zijn huidige adres is:
Schönbomring 7 te 6078-NeiU-Isenburg-
2 (Vergeet die cijfers niet in het post
adres, want er zijn meer' plaatsen in
Duitsland die Isenburg hAen!) Wilt u
gegevens over hem, of een foto of hand
tekening, dan kunt u zich gemakkelijker
wenden tot de Internationale Iwan Re
broff Fanclub, Caninefatenstraat 40 te
Haarlem en vijf gulden insluiten.
GOUD
Wat is het verschil tussen geel, rood
en wit goud?
Antwoord: Zuiver goud is voor veel
toepassingen in sieraden te zacht, daar
om maakt men het harder. Dit gebeurt
door het te „legéren" met bijv. zink,
nikkel, kobalt, koper, zilver of platina.
De kleur die de legering krijgt, wordt
bepaald door de verhouding van goud
tot koper of zilver. Veel koper geeft een
meer of minder overheersende rode
kleur. Grotere hoeveelheden zilver doen
de kleur veranderen tot geel en geel
groen. Als de juwelier 13,7 tot W/o nik
kel toevoegt aan zijn goud, ontstaat er
een lichte staalgrijze tot witte legering.
Deze kreeg de naam wit goud.
GELUIDSKWALITEIT
Bij het kiezen van een cassetterecor
der werd mij aanbevolen een zo breed
mogelijk frekwentiebereik te nemen,
zodat alle tonen zo natuurgetrouw mo
gelijk doorkomen. Moet de apparatuur
dan van O tot 24.000 Herz kunnen weer
geven?
Antwoord: De maximum waarneem
bare frekwentie verschilt per individu.
Voor jongeren ligt die tussen de 16.000
en 20.000 Hz. Met het klinmien der ja
ren neemt die top vrij snel af. U kunt
daarom wel volstaan met een cassette
recorder, die een frekwentiebereik heeft
van circa 100 tot 14.000 Hz, dan komen
alle lage en hoge tonen prachtig over.
Wordt uw apparaat gegarandeerd voor
bv. 40 tot 12.000 Hz. dan kunt u nog een
verbetering bereiken door het gebruik
van chroombandjes. Recorders met fre-
kwenties van bv. 500 tot circa 8.000 herz
zullen echter niet voldoen aan uw eisen.
Let er ook op, dat het apparaat geschikt
moet zijn voor het opnemen en wissen
van chroomdioxyde cassettes. Deze
vergen een krachtiger opname- resp.
wiskop.
WERELDWONDEREN
Je hoort wel eens spreken van de ze
ven wereldwonderen. Welke waren dat
dan?
Antwoord: In de oude wereld (het ge
bied rondom de Middellandse Zee) ver
stond men onder de zeven wereldwon
deren bepaalde kunstwerken van on
overtroffen grootheid en schoonheid.
Het vaaren met name de pyramide van
Cheops (destijds nog met de gepolijste
marmerlaag die de zon weerspiegelde),
de hangende tuinen van Semiramis te
Babyion, de tempel van Artemis te
Ephesus, het beeld van Zeus door Phi
dias, het mausoleum van Helicamassus,
de kolos(sus) van Rhodes en de Pharos
(een eiland met vuurtoren) bij Alexan-
drië.
HAARGROEI
Groeit haar op de benen sneller na
het afscheren met een lady-shave?
Wordt haar dikker door regelmatig
scheren? Wat is de beste methode om
overtollig haar op de benen te bestrij
den?
Antwoord: Volgens deskundige huid
artsen groeit haar niet sneller na het
scheren en wordt haar er ook niet dik
ker of grover van. Alvorens overtollig
haar te bestrijden, moet u uw huisarts
raadplegen om de oorzaak vast te stel
len. Is er geen ziekelijke oorzaak, dan
kunt u voor uw benen, armen en romp
een lady-shave, ontharingshars of ont-
haringscrême gebruiken. Met crème
moet u voorzichtig zijn, daar u voor
ontharingscrême allergisch kunt zijn of
worden.
HONGER BESTRIJDEN
Als al het voedsel dat de aarde voort
brengt, evenredig verdeeld zou worden,
kan dan de hongersnood ten einde zijn?
Antwoord: Als wij al het voedsel dat
ergens groeit en eetbaar is, ter beschik
king van de mensen konden stellen,
zou er geen honger meer behoeven te
bestaan. Ook zou een zeldzaam geva
rieerd rantsoen worden opgediend. Maar
er zijn diverse problemen. Niet iedereen
wil alles eten en naar schatting gaat
ruim een kwart van de gezamenlijke
voedselproduktie (plantaardig en dier
lijk) verloren door ongedierte, ziekten,
plagen, slechte bewaring en een tekort
aan vervoersmogelijkheden. Wat de
mens betreft: honderdduizenden gaan er
dood, omdat zovelen weigeren het voed
sel te eten dat soms in eigen omgeving
rijkelijk voorkomt. Sommige volkeren
eten geen varkensvlees, andere groepen
geen rundvlees, of geen eieren, of geen
vis. Want er is veel meer voedsel dan
hetgeen wij op ons dagelijks menu heb
ben staan. Een oude Zeeuw at b.v. ge
regeld „kreukels met stropievet" en
werd daar 88 jaar bij, maar u zou on
passelijk worden als u het zag. Afgezien
van de nog niet eens aangeboorde voed
selbronnen, is het de vraag of onze we
reld er veel mee zou opschieten als de
honger een aantal jaren werd uitgeban
nen. Zou de mensheid in vele arme lan
den dan niet zo snel toenemen, dat er
een veel'erger gebrek ontstond? Het
huidige gebrek aan gewénst voedsel is
een zo gecompliceerd verschijnsel, dat
het nog niet valt op te lossen door één
bepaalde maatregel, maar uitsluitend
door een heel samenstel van maatrege
len, waarvan sommige slechts op zeer
lange termijn helpen. Wel staat vast, dat
er op aarde genoeg kan groeien voor
een wereldbevolking die vele, vele ma
len groter is dan de huidige. Het ligt
niet aan de aarde, maar aan ons zelf.
CARTHAGO OF ROME
Wie zei „Ik ben liever de eerste man
in Carthago dan de tweede man in Ro
me?" En hoe is dat in 't latijn?
Antwoord: Deze uitspraak wordt door
Livius genoemd en toegeschreven aan
Hannibal. Die zou gezegd hebben: Sum
malo primum civem carthagine quam
secimdum civem romae. Hannibal zou
deze woorden uitgesproken hebben vóór
zijn veldtocht, toen hem een aanbod be
reikte voor een eervolle betrekking in
Rome.
