EIIAIIDEII - niEUWS
9
Overdenking
Een oorlogsjaar in foto's
Zeeuwse wandelingen
RP I
2e blad
Vrijdag 25 april 1975
No. 4382
KIJKVENSTER
erdm
alte)
it ■it
Lezing Ver. van
Orgelvrienden
Festiviteiten
30 april en 5 mei
uit de
Heilige Schrift
B£ MEEUWEN
SCHREEUWEN
GEXUKGELUK
32 \Timi
Jeugdig
accordeontalent
in Oosterland
Vrouwen iiebben
vooral belioefte
aan „ijzer''
Programma
Koninginnedag
1 over,
fnze zaak
llELST
iimelsdijli
col-
Rotterdam
Rode diktatuur
Symptomen
De vermaarde stad Rotterdam is de
laatste tijd op een kwalijke wijze in het
nieuws. Allereerst door het voorgeno
men vlagvertoon op 1 mei, de dag van
de arbeid. Op die dag zal van het ge
meentehuis en van andere openbare ge
bouwen, behalve de vaderlandse drie
kleur, ook de rode vlag wapperen. Het
gemeentebestuur van Rotterdam ver
klaart zich dus nadrukkelijk namens de
hele bevolking solidair met de rode re
volutie.
Eerlijk gezegd had ik André van der
Louw en zijn wethouders wijzer geacht.
En niet alleen wijzer, maar ook takt-
voUer. Hij kan weten dat zijn benoe
ming tot burgemeester van Rotterdam,
op z'n zachtst gezegd, een aangevochten
zaak was. Hij is tóch eerste burger van
de Maasstad geworden. Dat zou een re
den voor hem moeten zijn om de gevoe
lens van de niet-rode minderheid van de
bevolking te ontzien. Ook in Rotterdam
vangt men meer vliegen met stroop dan
met azijn.
Maar het woord tolerantie (verdraag
zaamheid) blijkt in het woordenboek
van Nieuw-Links niet voor te komen...
Nauwelijks is Van der Louw burge
meester van Rotterdam of de stad moet
kleur bekennen. En wat voor een kleur.
De vrijheid gaat in het rood gekleed
Dat is een agressieve en provocerende
daad.
In de vorige eeuw waren het de libe
ralen die de verdraagzaamheid predik
ten, met grote onverdraagzaamheid. Was
het niet Kappeyne van de Copello, die
in de strijd om de bijzondere scholen het
gevleugelde woord sprak: „En als er
dan minderheden zijn dan moeten die
minderheden maar onderdrukt wor
den"?
Dat schijnt nu het devies van de so
cialisten te worden: „Minderheden be
hoeven niet ontzien te worden". Zo kun
nen we constateren waar we heen gaan
als het Woord van God geen gezag meer
heeft. Dan staat de diktatuur voor de
deur.
Nog op een andere wijze heeft het ge-
I meentebestuur van Rotterdam blijk ge
geven van z'n „neutraliteit"... Ter ge
legenheid van het feit daf we dertig
jaar geleden werden bevrijd van de
Duitse onderdrukking laat het gemeen
tebestuur van Rotterdam op alle scho
len een boekje verspreiden, geschreven
door Jan Blokker, en getiteld: „Kijk uit,
achter je".
In dat boekje is ook een hoofdstuk
gewijd aan religie en levensbeschou-
wkg. Daarin wordt Jezus op één lijn
gesteld met Mohammed en Boeddha.
Gerangschikt onder de mensen die nieu
we idealen voorstonden en verkondig
den. Idealen die op zichzelf wel goed
waren, maar die op den duur verstar
den. De fout was, dat ze deze idealen
met te grote felheid naar voren brach
ten, zodat ze een averechtse uitwerking
hadden
110.000 exemplaren van dit boekje
liggen gereed om uitgedeeld te worden
op 600 scholen. Kosten: 60.000,—!
Overheidsgeld, bijeengebracht door be
lastingbetalers. Zo geven we ons goeie
geld om de christelijke religie te onder
mijnen en de jeugd te vergiftigen.
Protesten van de zijde van de protes-
tants-christelijke groepering in de Rot
terdamse raad hebben tot nog toe geen
enkel resultaat gehad. B. en W. van Rot
terdam zijn van mening dat Jan Blok
ker zijn opdracht tot tevredenheid heeft
uitgevoerd. Opnieuw een staaltje van
rode, atheïstische diktatuur.
Ik vrees dat bovenvermelde feiten
alleen nog maar symptomen van een
toenemende overheersing van een anti-
christeUjke, god-loze overheid. Waarbij
de minderheid zich kan neerleggen, zo
De Ver. van Orgelvrienden hoopt D.V.
zaterdag 26 april een vergadering te
houden in de zaal achter de Chr. Ger.
Kerk te MiddeUiamis. Op deze verga
dering hoopt dhr. Dick Buitenhi^is, mu
sicus te H. I. Ambacht een lezing te
houden over: De hobo en haar moge
lijkheden. Hij zal ook enkele soli met
begeleiding ten gehorebrengen. Aan
gezien de hobo in onze regio niet zo'n
bekend instrument is, raden we iedere
muziekliefhebber aan deze interessante
avond bij te wonen.
U bent van harte welkom. De aan
vang is 19.30 uur.
OOLTGENSPLAAT
Oranjevereniging weer paraat.
„Het hele Nederlandse volk, mogen
we wel zeggen, verheugt zich opnieuw
in het welzijn en geeft zich op 30 april
en op 5 mei aanstaande rekenschap van
de oorzaken daarvan. Op die dagen
treedt men niet in discussie, maakt men
het elkaar niet moeilijk, vergeet men de
altijd en overal wel te vinden oneffen
heden en viert men feest!
ORANJEFEEST op 30 april, ter vie
ring van de verjaardag van Koningin
Juliana en BEVRIJDINGSFEEST op 5
mei ter dankbare herinnering aan de,
alsdan 30 jaar geleden herwonnen vrij
heid", aldus Burgemeester W. M. van
der Harst in zijn voorwoord in het Pro
gramma voor beide dagen, uitgegeven
en samengesteld door de Oranjevereni
ging „Ooltgensplaat". Dhr. van der
Harst gaat evenwel verder en merkt
nog op: „Deze Bevrijding en de terug
keer van het Oranjehuis waren het be
gin van een ongekende bloeiperiode, die
gekenmerkt werd door een schier onver
zadigbare welvaart, aan het eind waar
van wij allemaal de mond (en de buik?)
vol hebben van „het welzijn".
Keerpunt?
„Als we dan op die dagen volop feest
vieren (zie voor de vele mogelijkheden
het rijkgevulde programma) laat ons
dat dan doen in het besef, dat er door
vele offers en inspanning gedurende de
jaren na de Tweede Wereldporlog een
grote mate van algemeen en persoon
lijk welzijn is verworven, maar ook, dat
alles grenzen heeft", aldus dhr. Van der
Harst, die tenslotte met een wens ein
digt en schrijft: „Wellicht staan wij in
1975, wat ons welzijn betreft, tegen de
achtergrond van een zogeheten schaar-
ste-economie, wel op een keerkunt.
Moge dat dan een keerpunt in positieve
zin zijn, dat een periode inluidt, waarin
de opvattingen en denkbeelden zodanig
worden vernieuwd en verfrist, dat het
streven naar louter materiaal welzijn
plaatsmaakt voor het streven naar
geestelijk welzijn. Dat komt neer op
minder aandacht voor jezelf, meer aan
dacht voor de ander, minder eisen, meer
helpen", aldus de burgemeester.
Programma.
In het rijk gevulde programma staat
voor 30 april diverse gebeurtenissen van
uur tot uur. Vanzelf is het de dag voor
de schoolkinderen (9.30 üur aubade voor
het Gemeentehuis, waarna tractatie),
om 10.30 uur begint de Rommelmarkt
aan de Ben. Molendijk enz.
Op zaterdag 3 mei wordt er een' autorit
verzorgd voor de bejaarden en op maan
dag 5 mei wordt begonnen met een Alle
gorische optocht en eindigt men 's
avonds met een grote Lampionoptocht
met U.D.I. en Drumband. Die dag wordt
er ook een expositie gehouden van ge
maakte tekeningen door leerlingen van
de twee hoogste klassen van de basis
scholen, die beoordeeld zal worden
door een vakkundige juiy. Tijd en
plaats van de tentoonstelling worden
nader bekend gemaakt. De Oranjever
eniging heeft weer een zeer gevarieerd
programma samengesteld.
niet goedschiks, dan maar kwaadschiks.
En wat kunnen we zeggen? Wat wil
len we, wanneer theologen Jezus van
Nazareth verkondigen als de grootste
provo, de grootste revolutionair van alle
tijden? Zouden we dan van „de wereld"
iets beters kunnen verwachten?
WAARNEMER
iiiiiiiiiiiiiiiiraii"'
V E R V o L G V E R H AAL
door COR VAN HARTEN
„Ach, jullie ook!" Nijdig draaide Leen
zich om. „Ik heb toch niet om die bloe
men gevraagd? Wat k,an mij de afzen
der schelen! Ik wou dat ik goed en wel
op zee zat".
„Wacht je tijd maar af, mannetje",
meende moeder Tina. „Het is nog lang
zover niet".
>,Jij wordt verwend, broertje, weet je
dat wel?" plaagde Gré. „Eten en drin
ken op bed en nu nog een bloemenhulde
toe! Van de grote onbekende. Miss X
zullen we haar noemen. En wie weet
wat je van mij nog krijgt
Leen gaf geen antwoord. Hij dacht na
van wie die bloemen konden zijn. Of...
eigenlijk was het geen probleem. Ze
móésten van Marie zijn. Maar waarom
had zij hem bloemen gestuurd? Nou ja,
nij was een paar keer met haar uit ge
weest, maar dat is toch geen reden om
hem bloemen te sturen? Toch vond hij
haar cadeau wel leuk. Zodra ik buiten
mag, moet ik haar eens praaien, peinsde
hij. En dat zou niet lang meer duren.
Twee weken lag hij nu al in bed. Een
paar gekneusde ribben, een massa klei
ne wondjes, veroorzaakt door de glas
splinters, dan nog een geduchte ver
koudheid, dat was voor hem de balans
van het stuk water in die donkere
stormnacht. Hij zou het aan niemand
durven vertellen, maar hij was bang
geweestnou! Geschrokken, toen hij
eensklaps die berg water vlak naast de
logger zag oprijzen. De logger, die ineens
zo raar achterover helde, de brekende
ruiten van de stuurhut
Au! Wat deed zijn borst nog zeer! Hij
was nog lang niet de oude, dat merkte
hij wel.
„Die gekneusde ribben moeten vanzelf
genezen, joh", zei Gré meelevend.
„Dat kan geen dokter beter maken,
dat moet slijten".
„Ik vind het maar een schrale troost,
die jij mij geeft. Ik snak naar buiten,
naar de straat".
„En dan zeker naar Miss X, het bloe-
menmeisje. Je mag haar wel teder be
danken. En haar de schrijfkunst probe
ren bij te brengen".
Leen werd nijdig. „Ik wou dat je daar
je mond over hield. Ik kén geen blóe-
menmeisje en ik heb niet om die paar
debloemen gevraagd".
„Het zijn geen paardebloemen, het
zijn margrieten".
Als zij dan aan land gegaan wa
ren, zagen zij een kolenvuur lig
gen en vis daarop liggen en brood.
Johannes 21 9.
Hij doet wonderen, Hij alleen. Dit
hebben de discipelen van de Heere Je
zus ervaren, maar dit ervaren al Gods
kinderen.
De hele nacht hebben die stoere vis
sers gezwoegd om hun scheepje vol met
vis te krijgen, maar niet één visje heb
ben ze gevangen.
Ze zijn moedeloos, teneergeslagen, de
hele nacht in touw geweest en niets ge
vangen, en nu is de morgen aangebro
ken, vanzelf houden ze er dan mee op.
Maar ziet als het nu morgenstond ge
worden was, stond Jezus op den oever;
doch de discipelen wisten niet dat het
Jezus was.
Hoe nauwkeurig heeft Hij hen gade
geslagen, maar bleef nog achterwege.
Totdat het Zijn tijd was. Toen de disci
pelen helemaal niets gevangen hadden,
toen kwam de Heere.
Dan is het tijd dat Hij werkt, en zal
Zijn almacht tonen.
Onbegrepen wegen voor de mens die
altijd probeert tot God op te klimmen,
en de scheiding door erf en dadelijke
zonden gemaakt, door eigen doen en
laten probeert weg te nemen.
Echter het zal niet gelukken, dan zou
God niet aan Zijn eer komen en de ziel
de zaligheid niet krijgen.
En als zij aan de opdracht des Heeren
voldaan hebben, wat een rijke visvangst
hebben ze toen gehad.
De Heere wist waar de school vissen
was, en wel aan de rechterzijde van het
schip, en zij hadden de hele nacht aan
de linker zijde gevist.
De voorzienigheid Gods gaat over de
kleinste dingen, wij noemen dat soms
toevalligheden, maar gelukkig zij die er
de Hand Gods in mogen opmerken.
Neen het is niet toevalUg geweest dat
zij die nacht niets vingen, de Heere be
stuurde het zo. God wordt verheerlijkt
in lege netten.
Dit is de ervaring van Gods kinderen,
opdat Zijn Naam eeuwig de eer zal ont
vangen. En nu gaat de Heere nog ver
der met onderwijs geven, want na die
gezegende visvangst als zij aan land
komen staat de maaltijd al klaar.
Zij zagen een kolenvuur liggen en vis
daarop voor de maaltijd, maar niet de
vis die zij hadden gevangen, al had de
Heere hen een rijke visvangst bereid.
Het Godswerk wil de Heere doen schit
teren opdat Hij verheerlijkt wordt. Ziet
de hele nacht gewerkt maar niets ge
vangen, en nu bereidt de Heere een
maaltijd.
Hij doet wonderen. Hij alleen. Alles
vrije gunst, onverdiende goedheid aan
een onwaardige zondaar geschonken.
Wat vertederd en vernederd dit voor
Gods aangezicht.
Een mens wringt zich in duizend
bochten om de hemel te bewegen hem
iets te schenken, en voorzeker is een
mens geroepen de middelen waar te
nemen.
Maar van 's mensenzijde loopt het
hopeloos vast.
En dit is nu de wijsheid Gods om Zijn
kinderen te leren: „Uit vrije goedheid
waart Gij haar, een vriendelijk Ont-
fermer.
De Heere laat de zondaar vast lopen
opdat zij het leven uit DIE GROTE AN
DERE zullen verkrijgen.
En als de Heere de Zijnen onthaalt,
dan moeten zij zeggen: „Heere daar is
nu niets van mij bij, daar heb ik niets
aan gedaan.
Wat krijgt het vrije genadewerk Gods
dan een waarde, dan zijn er momenten
in hun leven dat zij alle mensen willen
toeroepen: Laat ieder 's Heeren goed
heid loven; Want goed is d' Opperma-
jesteit; Zijn goedheid gaat het al te bo
ven; Zijn goedheid duurt in eeuwigheid.
De Heere onthaalt Zijn kinderen niet
op hun werk maar op Zijn werk.
Alles wat de Heere Zijn kinderen hier
op aarde schenkt uit Zijn Middelaars
verdiensten is een voorsmaak van het
geen hen straks wacht. Maar het is nog
ten dele, als zij een lichaam der zonde
en des doods afleggen zullen zij eeuwig
delen in die erfenis die Hij bereid heeft
voor allen die Hem vrezen.
Met hetgeen zij hier gevangen hebben
kunnen zij niet binnengaan, maar de
Heere zal hen verzadigen met Zijn God
delijk beeld.
Als zij de poort zullen doorgaan zal
alles wat van hen is achterblijven. Al
hun worstelen, al hun strijd, maar altijd
zullen zij delen in hetgeen God bereid
heeft die Hem liefhebben.
En dat alles uit Hem Die dood ge
weest is en leeft tot in alle eeuwigheid.
Als we vreemdeling blijven van dat
vrije genadewerk zullen we eeuwig
honger en kommer hebben, maar „de
Zijnen zal Hij toeroepen"
Komt herwaarts, houdt het middag
maal. En Zijn liefhebbers zullen uitroe
pen: „Het is de Heere".
Middelhamis, v. St.
Het gaat over het laatste jaar van de
oorlog, nu 30 jaar geleden. Van de
Duitsers mocht er niet gefotografeerd
worden. Maar er was een illegale groep,
die het stiekum deed. Ze noemden zich
„de ondergedoken camera". Inderdaad
moest de camera onderduiken, verbor
gen onder hun jas of in een tas en van
uit een portiek werd dan de terreur, de
ellende en het verzet van dit laatste
oorlogsjaar op de foto vastgelegd.
Wij in Zeeland hebben de honger
winter 1944/'45 niet meegemaakt, we
waren in november 1944 al bevrijd.
Maar we hebben er-waarschijnlijk ge
noeg over gehoord, hoe er toen boven
de rivieren is geleden. Daar heersten de
Duitsers nog met ijzeren hand.
De fotograaf Gas Oorthuis heeft ruim
100 foto's uit die tijd in een boek ver
zameld. Alle stilletjes genomen. Hij
schrijft erover: „Toen we eindelijk het
laatste jaar van de oorlog (wie wist dat
het het laatste jaar zou zijn?) begonnen
te fotograferen, ging het niet meer over
de verdrukking, maar hoofdzakelijk
over de armoede, de honger, de erbar
melijke ellende van de hongerwinter en
de langverwachte maar niet vrolijke be
vrijding".
De opdracht van zijn foto-boek „voor
Frank, Casper, Anne, Yves Pascal,
Jochem Joris, en alle andere kinderen
en kleinkinderen. Want we hopen dat
zij het mensonterende van oorlog en
onderdrukking, en honger, en vervolr
ging en angst niet zullen meemaken".
Ellende.
De Joden zijn er wel het slechtst aan
toe geweest. Van de 140.000 die er in
ons land woonden, zijn er 110.000 naar
Duitsland gevoerd. Slechts een paar zijn
er teruggekomen en dan nog meestal
geen honderd percent wat de gezond
heid betreft. Ze moesten een gele ster
dragen met de naam Jood erin. Voor de
ramen van openbare gelegenheden ver
schenen de bordjes met „voor Joden
verboden". Enkele duizenden hebben
hun leven gered door onder te duiken.
In een kleine ruimte, soms gecamou
fleerd als een kast, moesten ze hun da
gen doorbrengen. Wat duurt een dag
dan lang! Hier uit Middelburg was het
de heer Polak, die zich in CoUjnsplaat
heeft verborgen en op die manier er het
leven heeft afgebracht. In Zeeland wa
ren trouwens weinig Joden, de meesten
woonden in Amsterdam.
De laatste maanden van de oorlog
waren de ergste; er was niet genoeg
eten meer. Op de muren had men wel
met grote letters gekalkt „Honger",
maar daarmee kreeg men geen eten in
de buik. Op de bonnen werd steeds
minder verstrekt en men moest soms
een lange tijd in de rij staan voor de
bakkerswinkel. En dan werd er ineens
een bordje voor het raam gezet: „brood
uitverkocht". Wat men in de gaarkeu
kens kreeg was ook niet voldoende.
Slappe kost waar niet veel kracht uit
te halen was.
Soms maakte men urenlange tochten
om op het land bij goede boeren wat te
pakken zien te krijgen. Op fietsen zon
der of met houten banden. Of met een
handkar. Het waren dikvidjls vrouwen
die er op uit trokken, de mannen werk
ten in Duitsland of waren ondergedoken
en durfden niet op straat komen.
Het gevolg van dit gebrek aan voed
sel was hongeroedeem. Door en door
verzwakt zakten ze soms neer op straat,
dood.
Behalve honger leed men ook kou. In
Amsterdam werd de verlaten joden-
buurt afgebroken. Alles wat brandbaar
was werd meegenomen. ZeHs de blok
jes hout tussen de tramrails. Voor dood
kisten was er ook geen hout beschik
baar. Men begroef de doden in een kar
tonnen doos en toen die er ook niet
meer waren in een zak.
Verzet.
De illegale werkers hadden het druk.
Om de onderduikers te helpen, werden
duizenden bonkaarten gedrukt. Ook de
persoonsbewijzen werden vervalst als
dat nodig was. Kranten en pamfletten
werden gedrukt en door wakkere koe
riers rondgebracht, 't Moest alles in 't
geheim en met uiterste voorzichtigheid
gebeuren. De drukkerijen waren kleine
primitieve ruimten, dikwijls zonder
stroom. Die werd soms opgewekt door
op een stilstaande fiets te trappen, alsof
men rijden moest. Aan verborgen radio-
toestellen hoorde men wat de regering
in Engeland wilde en hoe de toestand
van de Duitse legers was.
Toen de spoorwegstaking uitbrak,
vernietigde men de electrische leidingen
en liet de treinen ontsporen. Tot na de
bevrijding stonden ze naast de rails.
Op een bevel om zich te melden voor
werk in Duitsland, plakten de verzets
mensen:
„Houd uw vrijheid,
Meld u niet!
In Nederland nood,
In Duitschland dood".
Ze oefenden met wapens en ze maak
ten explosieven. Gebruikten ze -ook.
Bevrijding.
Dan komt op 5 mei 1945 de bevrij
ding. Zo erg was het met de honger, dat
Engelse vliegtuigen vergunning hadden
gekregen dat was een paar weken
van te voren om voedselpakketten te
laten vallen. Daarna gaan de rantsoe
nen omhoog.
Op het laatste nippertje proberen
Duitse soldaten nog om fietsen te stelen,
bij hun vlucht kunnen ze die wel eens
nodig hebben. Nu het toch met hun
macht op een eind loopt, durft een ge
tergde landgenoot een militair van zijn
gestolen fiets te trekken.
Collaborateurs worden gevangen ge
nomen, moffenliefjes kaal geknipt. De
Joodse synagogen gaan weer open. Met
allerlei soort vervoermiddelen komen
onze mannen uit Duitsland terug.
Op de fusUleerplaatsen worden bloe
men gestrooid, toen de Duitsers er nog
waren, heeft men het ook wel stilletjes
gedaan, dat was toen gevaarlijk.
Op 19 september voert minister Lief-
tinck een geldzuivering in, om de zwar
te handelaars hun winst te ontnemen.
Bij het proces in Neurenberg zien we
de kopstukken Goering, Hess, van Rib-
bentrap en Seys Xnquart voor hun rech
ters. Hitler is er niet bij, hij heeft zeU-
Op het in het „Jeugdgebouw" te IJzen-
dijke gehouden elfde districts-festival
op zaterdag 19 april j.l., uitgaande van
de Nederlandse Accordeonisten Associa
tie behaalde onze dorpsgenoot: Hans v.
d. Maas Jac.z. in de derde afdeling het
hoogste aantal punten (82). Dit was ook
het hoogste aantal van alle 37 deelneem
sters en deelnemers, van dit festival dat
georganiseerd werd door dhr. Jasper
Anthonisse uit Biervliet, en waarvoor
ook van de zijde der ouders en fannilie-
leden grote belangstelling bestond. Hans
van der Maas (15) leerling van de derde
klas van de Openbare Mavo te Zierik-
zee, ontving zijn opleiding aan de
Zeeuwsche Muziekschool, onder leiding
van dhr. G. Blom, leraar accordeon aan
deze school. Hans speelde op dit festival:
1. Angelina Polka, van N. Antonelli. 2.
Prelude no. 3 van B. Borgstrom. Hij zal
gezien deze mooie prestatie nu ook kun
nen deelnemen aan de nationale wed
strijden die in het a.s. najaar te Zeist
zullen worden gehouden, en waarvoor
minstens 75 punten door de jury, die be
stond uit dhr. G. Beuk uit Alphen aan
de Rijn en Toos Honmiel uit Rotterdam,
moesten worden toegekend.
Bloedarmoede door ijzergebrek wordt
aangenomen als de meest voorkomende
ziekte, veroorzaakt door tekorten. Een
ijzertekort bij vrouwen komt het meest
voor tijdens hun vruchtbare jaren.
Bloedverlies tengevolge van menstrua
tie en grotere eisen aan het lichaam ge
durende de zwangerschap, doen de be
hoefte aan ijzer toenemen.
IJzer is een belangrijk mineraal, no
dig om het lichaam soepel te laten func
tioneren. Gecombineerd met proteïne
vormt het een substantie, die in de rode
bloedlichaampjes voorkomt. Deze sub
stantie heet hemoglobine, die zuurstof
van de longen naar de andere lichaams
cellen voert. In de lichaamscellen ab
sorbeert hemoglobine de kooldioxyde en
brengt het terug naar de longen. Dit is
een ononderbroken cyclus.
IJzer komt in zeer kleine hoeveelhe
den in het lichaam voor. Daarom is het
verstandig altijd een goede aanvulling
te hebben. IJzer komt in veel voedsel
voor. Eén van de rijkste bronnen is le
ver. Andere vleessoorten, in het bijzon
der vlees van organen, zijn uitstekende
bronnen. Volkorenbrood en kant-en-
klare graanproducten zoals b.v. Com
Flakes dragen bij tot een belangrijke
hoeveelheid ijzer, evenals eigeel, groe
ne bladgroente, gedroogde zuidvruchten
zoals abrikozen en pruimen en
peulvruchten.
Om aktief en gezond te blijven, wordt
geadviseerd ijzerrijk voedsel te nutti
gen.
moord gepleegd en is in zijn bunker in
Berlijn verbrand. Op de vuilnisbelten
ligt nu zijn portret.
Ziehier een beschrijving van de laat
ste oorlogswinter, zoals u het in het
fotoboek van de illegale fotograaf Cas
Oorthuys in beeld ziet.
Middelburg
L. van Wallenburg.
MIDDELHARNIS
's MORGENS:
8.00 uur Klokgelui met uitsteken van
onze nationale driekleur. Herau
ten te paard maken een kleine
rondgang.
8.30 uur Muzikale rondgang van Kon.
Fanfare Sempre Crescendo met
de Majoretten in Middelhamis.
9.15 uur Aankomst muziekvereniging
met Majoretten voor het gemeen
tehuis.
9,20 uur Opening van de festiviteiten
door de Voorzitter vanaf het bor
des.
9.25 uur Aubade met alle schoolkinde
ren voor het gemeentehuis met
begeleiding van Sempre Crescen
do.
9.30 uur Toespraak door Burgemeester
Joh. van Es.
10.15 uur Kleuren T.V. uitzending van
het défilé op paleis Soestdijk in
het Dienstencentrum Doetinchem-
sestraat voor de bejaarden. Dit
geheel wordt verzorgd door Fa.
A. C. Huibrechtse.
10.15 uur Majoretten show op het Ru
bensplein.
10.30 uur Demonstratie ringrijden met
Pony's rond de muziektent door
de Pony club.
10.45 uur Grote verkleed optocht voor
alle kinderen van de kleuter en
basis scholen.
Alle scholen van Sommelsdijk
verzamelen voor de Landbouw-
huishoudschool met daarna rond
gang door het dorp.
Alle scholen van Middelhamis
verzamelen op het plein van de
basis school Zandpad met daarna
rondgang door het dorp. Er wor
den mooie prijzen beschikbaar
gesteld.
's MIDDAGS:
1.00 - 5.30 uur Wielerronde van Mid
delhamis vanaf het Beneden
Zandpad. Aansluitend hierop slip
demonstratie door auto coureur
Han Akersloot.
1.30 uur Gelegenheid om met Pony's en
wagen een rondrit door het dorp
te maken of los Pony te rijden.
Alles a 1,p.p. Verzamelpunt
parkeerterrein Holland-Zeeland.
2.00 uur Majoretten show op grasveld
Rusthuis.
2.00 en 8.00 uur In Meyer theater de te
kenfilm Asterix en de helden.
Toegang alle leeftijden. Entree
3,— p.p.
Bij voldoende belangstelling om
4.00 uur extra voorstelling.
6.00 uur Hindernis wedstrijd op de fiets
voor jongens en meisjes van 8 tot
12 jaar. Inschrijven op de Bin
nenweg te Sommelsdijk. 0,50 p.p.
8.00 uur Concert in de grote kerk te
Middelhamis te geven door Simon
C. Jansen organist te Amsterdam.
8.30 uur Lampion optocht voorafgegaan
door Sempre Crescendo. Vertrek
parkeerplaats Holland Zeeland,
T.b.v. kinderboerderij Hemesseroord
zal er de gehele dag een rommelmarkt
worden gehouden op de parkeerplaats
naast de gasfabriek.
„Dat is hetzelfde".
Moeder Tina kwam de zolder op, een
schaal vol fruit voorzichtig voor zich
uit dragend.
„Kijk eens", zei ze opgewekt. „Dat is
voor jou. Van onze Gré. Hoe vind je
dat?"
Gré wachtte het antwoord niet af.
„Jan is gisteren gevaren", zei ze. „Hij
heeft jouw reder gesproken; hij vroeg
hoe het met jou ging en je moest de
groeten hebben".
„Wist hij nog iets bijzonders?"
„De „Verwachting" vangt lekker.
Schipper Jan heeft een paar mooie spok-
jes getroffen. Maar daar heb jij niks
aan; jij trekt ziekengeld. De reder zei
dat het beslist het laatste jaar is van die
ouwe motor. Deze winter krijgt het
schip een nieuwe, en ook een betere
brug".
„Het wordt wel tijd. Alles op die log
ger is oud en versleten. Maar wij heb
ben best gevaren. Misschien kan ik met
de Engelse walvisserij weer aan boord
komen".
„Vader en onze Eef komen ook naar
huis; ze zullen weer geen beste reis ma
ken".
Leens gezicht verstrakte.
„Hoe lang zijn ze nu uit?"
„Vier weken. Vader had gehoord van
dat ongeluk van jou. Hij zei het door de
radio".
„Een lange reis en weinig vangst
Vaders humeur zal er niet beter op
worden. Wij hebben elkaar voor het
laatst gezien toen die keer dat hij ons
binnensleepte.H ij was toen ook erg ob
stinaat".
„Hij is nu eenmaal zo, Leen. Wij zul
len het ermee moeten doen".
„Zeg GréLeen aarzelde.
„Ja?"
„Vinden jullie het jammer, dat je
ik bedoel, hebben Jan en jij er érge spijt
van dat jullie toen, eh... moesten trou
wen?"
„JongenGré schrok, werd ner
veus. „Wat haal je nou voor rare din
gen in je hoofd! Natuurlijk hebben wij...
hebben wij er spijt van gehad.
Hoe kom je daar ineens zo bij?"
„Jij bent getrouwd; je bent van Va
der af. Wanneer hij binnen is en je wilt
hem niet zien, nou ja, daij blijf je ge
woon thuis. Hij komt toch niet bij jou
op visite. Maar ik zit ermee. Hij heeft
aan mij een hekel, ik weet het. Hij ziet
mij liever niet dan wel. Waarom toch?
Ik doe immers altijd m'n best; aan
boord heb ik nooit met iemand last
Maar morgen komt hij thuis, nou, dan
is de boot weer aan
„Wat nioet ik daar nou op zeggen.
Leen? Ik weet het ook niet. Vader is al
tijd lastig geweest, humeurig, maar
nooit zoals de laatste tijd. Hij is wel erg
gebeten op jou, maar voor ons was hij
ook nimmer een beste vader, bepaald
niet. Alleen Eef en Nelly, daar hééft hij
het op. En jullie op de „Verwachting"
vangen meer dan hij. Laatst heeft hij
uitgerekend dat jij, als lichtmatroos,
evenveel verdiende als zijn stuurman.
En dat kan hij niet hebben. Wat dat
aangaat is de visserij maar een akelig
bedrijf, hoor. Wil je niet liever naar de
koopvaardij? Dan maak je lange reizen,
je bent weinig thuis; dan gaat alles mis
schien beter".
„Nee", zei Leen beslist. „Daar is geen
sprake van. Ik heb er wel eens over na
gedacht, maar ik doe het niet. Ik blijf
op de visserij. Vader moet maar eens
anders worden. Als hij denkt dat ik bak
zeil haal, heeft hij het mis. Maar nou
lig ik in bedik kan niet weglopen
als hij een kwaaie bui heeft".
„Maak je niet druk, joh. Alles valt
misschien wel mee. Hij zal toch niet
uitpakken nu je ziek bent, en dat na
die grondzee. En ehdat andere,
daar moet jij niet zo aan denken hoor.
Dat is erg verkeerd".
„Ik zal het proberen", antwoordde
Leen.
Langs de haven was het gezellig druk.
De nettenwagens, hoog opgetast, reden
af en aan. De natte vleten werden naar
de duinen vervoerd, daar uitgelegd, ge
droogd en gerepareerd door de boet-
sters, om vervolgens weer naar de sche
pen te worden teruggebracht. De loggers
werden gelost en geladen; overal op de
kade was de weg versperd door hon
derden tonnen, volle en lege, en een me
nigte vaten zout. Bij de Engelse wal
werd reeds haring gevangen; het waren
de grote vóórspokken, want de eerste
schepen kwamen al naar huis, volgela
den. De „Verwachting" was er natuur
lijk eveneens bij. Geweldig, zoveel ha
ring dat schip ving! Langs de kant werd
erover gesproken: wanneer er ergens
haring zwom was schipper Jan erbij.
Zo'n ouwe logger toch en zo'n afgeleef
de tachtiger! Het ving soms meer dan
de meer moderne schepen met hun ster
ke motoren. Je ziet maar: een ons geluk
is meer dan een kilo wijsheid. Of dacht
je dat die ouwe schippers en die beman
ningen van de grote loggers sufferds
zijn? Van kleine jongen af varen ze ter
visserij. Ze kennen elke diepte, iedere
bank en aUe steen-, zand-, modder-,
schelpen- en kiezelgronden van de
Noordzee. Ze komen altijd terecht met
hun kompas, hun sextant om het zon
netje te schieten, hun sleeplog en hun
dieplood aan een lijntje.
Maar de visserij kan je niet bereke
nen. Daarin moet je geluk hebben. Een
kundige schipper is nog altijd niet per
sé een gelukkige schipper, en andersom
ook niet. Er wordt wel eens gezegd dat
je de haring niet kunt opzoeken; de ha
ring moet jou zoeken; daar zit wat in.
(Wordt vervolgd)
