tellAIIDEn flIEUWS
Van broedschotel tot Barcelona
Overdenking
Politieke
gevangenen
waarom zou
U
die goeie valcman
bij Nferolme
niet
kunnen zijn
Zeeuwse wandelingen
uit de
Heilige Schrift
3e blad
Vrijdag 7 maart 1975
No. 4369
SERViq'
iJNDIGE
LiCHTlNi
ÏDEN
LES OP
CESE
SSCHOOl
MsfondsI
19 maart
landpad te
(den
:omst
van dia's
Israël als
-178951
82.
RNIS
Ooitgensplaat
Extra kerkdienst
Middelharnis
Raad Dirksiand
vergadert a.s. dinsdag
dag 7
Dokter Job Baster
Verdojil
Ighebbenden
isen, Burg,
18 maan
lenwerkin»
Israëlisch
Wie wel eens in het Zeeuws museum
on het Abdijplein in Middelburg is ge-
vreest heeft vermoedelijli vol bewonde-
riös stilgestaan bij een buffet, dat uit
sSièlpen is samengesteld. Het is een
e^chenk van de Zierikzeese dokter Job
IVer- Het is juist 200 jaar geleden,
hij gestorven is en daarom dit ar-
Jeugd.
Op 2 april 1711 werd hij te Zierikzee
loren. Zijn vader Adriaan was wijn-
■er en keurmeester van meekrap.
moeder heette Maria van den Hou-
te.' -,
Toen hij 5 jaar was stierf zijn vader,
nog maar 32 jaar oud (1716). Hij had
nog 2 jongere broertjes en een zusje:
Alfihonsus, later notaris te Zierikzee,
Catharijna en Adriaan, in december ge
boren toen zijn vader al gestorven was.
Als voogd over de kinderen werd
benoemd dr. Hendrik Baster, stadschi
rurgijn van Zierikzee, een broer van zijn
vader en Barent Toren, koopman te
Rotterdam, die met Adriana Baster ge
trouwd was, een zuster van zijn vader.
Oom en tante Toren hadden geen
kinderen, ze namen hun neefje Job aan
ai kind. Daardoor heeft hij zijn jeugd
in Rotterdam doorgebracht. Daar be
zocht hij de Latijnse school, op zijn 15e
jaar had hij de school doorlopen. Hij
wilde dokter worden, maar was nog te
jong voor de universiteit. Daarom werd
hö gehuisvest bij dr. Willem Vink, een
van de voornaamste geneesheren van
Rotterdam. Van hem ontving hij 2 jaar
lang voorbereidend medisch onderwijs.
Daarna werd hij in 1728 ingeschreven
als student in de medicijnen aan de
universiteit van Leiden.
Drie jaar later is hij klaar en promo
veert hij (1731), zijn proefschrift werd
opgedragen aan dr. Vink. Het is een
geleerde verhandeling over vergroeiing
en verbening van sommige beenderen.
Van de weesmeesters had zijn moeder
f600,— ontvangen voor de onkosten
van deze promotie.
Naar de gewoonte van die tijd maakte
hij nu een buitenlandse reis voor ver
dere studie Met een vriend bezocht hij
ca. Parijs en Londen, waar ze kennis
maakten met -bekende dokters.
Jn september van het volgend jaar is
_J terug en op het eind ervan (dec.
1732) vestigt hij zich als geneesheer te
Zierikzee.
Dokter.
In 1734 trouwde hij met Jacoba de
Kok, een huwelijk dat slechts 3 jaar
heeft geduurd. Zijn tweede vrouw in
.,.,1741 was Jacoba Vink, een dochter van
■'He dokter Vink, bij wie hij twee jaar in
Rotterdam onderwijs in de geneeskunde
had gehad vóór hij naar de universiteit
ging en bij wie hij ook gewoond had.
Ze was toen een meisje van 5 a 6 jaar,
10 jaar jonger dan hijzelf. Beide huwe
lijken zijn kinderloos gebleven.
Hij had een drukke praktijk in Zie
rikzee. Als medicus was hij erg streng:
als men zijn voorschriften niet opvolg
de kwam hij niet meer terug. Om 6 a 7
uur 's morgens begon hij reeds met zijn
^visites. Als hij thuis kwam trok hij zijn
ptleren uit en ze werden door zijn huis
knecht in de buitenlucht gehangen, een
goede hygiënische voorzorgsmaatregel.
Tijdens een pokkenepidemie in Zierik
zee in het jaar vóór zijn dood heeft hij
zich bijzonder verdienstelijk gemaakt
door de zorg voor zijn patiënten. Hij
was een voorstander van de inenting
tegen pokken.
Op latere leeftijd klaagde hij wel
eens over zijn „zeer zware en lastige
praktijk". Vooral viel het werk hem
moeilijk toen hij in 1764 aan het linker
oog blind werd. Hij heeft door een oog
ontsteking veel pijn geleden en droeg
een kunstoog.
Vanwege zijn praktijk en door een
erfenis raakte hij in goeden doen. Mid
den in de stad erfde hij een grote tuin
met een koepel en twee vijvers. Een
gedeelte was boomgaard en moestuin,
een ander stuk werd als siertuin inge
richt. Daar kweekte Baster diverse uit-
heemsen en zeldzame planten. In zijn
proeftuin onderzocht hij welke planten
voor huishoudelijka en voor genees
krachtig gebruik geschikt waren. In de
vijvers hield hij goudvissen, waarvan
hij er uit Engeland een paar had gekre
gen. Het kweken van goudvissen was
toen nog onbekend in ons land en is
vanuit Zierikzee begonnen.
Ook hield hij vogels, vlinders en ke
vers. Een specerijstruik: werd naar hem
basteria genoemd. Hij deed allerlei
waarnemingen aan planten en dieren
en had grote bewondering voor de
werken van de Schepper „en diens
goedheid, wijsheid en voorzienigheid".
Verder weten we niets van zijn gods
dienstig leven.
Een speciale liefhebberij van dokter
Baster was het samenstellen van uit
schelpen vervaardigde voorwerpen. Zo
het schelpenkabinet dat ik in het begin
noemde. Het is 3 m hoog en 2.28 m
breed en bestaat uit tropische horens,
platte schelpen^ stukken koraal en
beentjes van vissen. Het maken van
zulke kunstwerken was in die tijd erg
in de mode, ook in Engeland en Frank
rijk. In zijn testament heeft hij het ver
maakt aan het Zeeuws Genootschap
der Wetenschappen', dat hem tot lid
had benoemd.
De laatste jaren klaagde hij over ge
heugenverlies en kortademigheid. Be
gin 1775 had hij reisplannen. Hij wilde
in Utrecht een buitenplaatsje kopen,
daar woonde veel familie van zijn
vrouw. Er is niets van gekomen, in de
nacht van 6 op 7 maart van dat jaar is
hij gestorven.
Het gedrukte overlijdensberioht luidt:
„Nadien het de vrijmachtige God be
haagd heeft deze nacht omtrent ten
twaalf uren, mijn tedergeliefde man,
de heer Job Baster, in zijn leven me-
dicinae doctor en lid der voornaamste
gele.erde Genootschappen, na een bed
legering van ruim drie weken, in de
ouderdom van 63 jaren, 11 maanden en
3 dagen, uit mijn liefde-armen weg te
nemen, en het tijdelijke met het eeuwi
ge te doen verwisselen, heb ik het mijn
plicht geacht u hiermede hij dezen
communicatie te geven
Hij werd in de Grote Kerk te Zierik
zee begraven.
Veel heeft hij geschreven eh ver
taald, vooral uit het Engels.
Reeds in hetzelfde jaar van zijn dood
heeft zijn weduwe alle roerende en on
roerende goederen van de hand gedaan.
Sommige dingen werden weggegegven
(o.a. het schelpenkabinet), het huis in
Zierikzee werd verkocht. Ook zijn
2000 boeken en 5 microscopen werden
in Leiden geveild. Zijn weduwe Jacoba
Vink verliet Zierikzee en ging in
Utrecht wonen" waar ze twee jaar la
ter hertrouwde. Ze overleed er in 1794,
73 jaar oud.
Middelburg
L. van Wallenburg
Schelpenkabinet van Job Baster
live fond en weduwschap.
|e halve fondspelers die hun duiven
|anaf het begin van het seizoen op
weduwschap zetten, zullen ondervinden
"at de forme nog voor het einde sei
zoen voorbij is. Een geroutineerd we-
puwschapspeler vertelde me hierover
er voorkoming van dit euvel het navol
lende: „Wanneer ik ziedat de forme
flaalt ga ik enkele nieuwigheden op
voeren. In de eerste plaats tracht ik
"net kleinzaad de duiven wat op te hit-
en, Meestal zal dit voor de kleinere
drachten wel een gunstige uitwerking
hebben. Een ander trukje is een duif
die weinig gepresteerd heeft als beul
te gebruiken, bij de duivinnen van an
dere weduwnaars. Ook dat lukt meestal
maar een week. Een ei in het nest 1
of 2 keer mag zeker met succes ge
probeerd worden. Men toont de duivin
en brengt tabakstelen op het hok. Ter
stond beginnen de duiven nest te ma
ken. Men laat de doffer uit en legt een
eitje in de schotel. Komt hij dan bin
nen let op zijn gedragingen, als hij het
ei accepteert en onder zich wil schui
ven, neem hem als uw eerstgetekende,
hij zal er zeker zijn. Ook speel ik wel
weduwnaars op een groot jong, let op
dat ze niet vermoord worden. De laat
ste truc is de „caroussel". We gaan als
volgt te werk. We vei-wij deren alle dui
ven van het hok. Dan beginnend met de
eerstgetekende brengen we hem samen
met zijn duivin op het ledige hok. De
nestbak is open, de broedschotel staat
klaar. Dan laten we beide duiven samen
uitvliegen en trachten we het „bena
deren" te beletten. Als ze twee- of
driemaal hebben getoerd roepen we ze
binnen. Dadelijk moeten ze beide val
len en binnenkomen. De doffer gaat
onmiddellijk in de schotel, de duivin
pakken we weg. Blijft de duivin zitten
dan is de truc mislukt. Over het alge
meen zijn deze grappen slechts een
maal toe te passen, maar ze kunnen u
wel een kopprijs bezorgen. Tot zover
de verteller. Hieruit blijkt dat op di
verse hokken nog iets meer gebruikt
wordt dan graan en water. Het klas
semateriaal zal echter aanwezig moe
ten zijn, want met de beste truc gaat
een geit niet vliegen.
Nog iets over gezondheid.
Gezondheid is de basis van het succes.
Alleen met kerngezonde duiven kan
men topforme behalen en prijzen win
nen. De een doet dit met behulp van
graan en water, weer een ander met
verwarming, een derde heeft allerlei
middeltjes nodig. Van de Belgische
kampioen Raoul Cerstraete uit Oost
akker is bekend dat hij alles aan zijn
duiven doet. Ze krijgen een keer voor
het kweken tegen trichomonase, ver
volgens een vitaminestoot om deze
kuur weer te boven te komen. Om de
veertien dagen een coccidiosekuur,
terwijl na de eerste drie weken spel
weer een trichomonasekuur volgt. Ver
volgens geeft hij ze een wormenkuur en
tegen de ornithose krijgen ze antibio
tica. Vervolgens worden ze dan nog in
geënt tegen pokken. Naar mijn mening
blijft er voor de duiven geen tijd over
om te vliegen en voor Raoul geen tijd
om te werken.
Gouden duiven.
Voedselcommissaris van den Hoek bleek
gouden duiven te bezitten. Voor de 58
vogeltjes werd in de zaal Romantica te
Zundert tegen de 20.000 gulden neer
geteld. We hebb enenkele vogeltjes be
keken en zonder aan de kwaliteit van
het ras v. d. Hoek tekort te doen, we
hebben ooit mooiere exemplaren ge
kweekt. Naam en propaganda gaven de
gekende sportjournalist op duivengebied
kans om muggen voor de prijs van een
olifant te verkopen. Als verkoper Adri-
aansens gelijk krijgt zijn er weer acht
envijftig kampioenvliegers bij.
Jaarvergadering Chr. Kleuterschool.
De jaarvergadering van de Chr. Kleu
terschoolvereniging te Ooitgensplaat
zal gehouden worden op dinsdag 11
maart a.s. des nam. 7.30 uur in het
schoolgebouw, Pr. Bernhardstraat 4a.
Na de gebruikelijke jaarverslagen volgt
een bestuursverkiezing, aftredend zijn
de heren L. A. van Drongelen (her
kiesbaar) en C. J. V. d. Welle (niet her
kiesbaar). In deze vacature zijn de vol
gende kandidaten gesteld (alf.): de he
ren C. W. Braber en Th. F. Okker. Na
de pauze zal ds. G. J. Smink, geref.
pred. te Stad aan 't Haringvliet een
referaat houden.
Nieuws van de zondagsschool: Zon
dag 9 maart a.s. zal er GEEN zondags
school gehouden worden in verband
met het afscheid van ds. van der Plas.
Vanaf zondag 16 maart zal de zondags
school voor de kleintjes van 4 tot 7 jaar
NIET meer gehouden worden van 11.30
tot 12.30 maar van 13.30 tot 14.30 \)nv.
Het bestuur is van mening dat deze
tijd voor ouders en kinderen beter uit
komt.
HET TEKEN EN DE BLIK
„En terstond, als hij nog sprak,
kraaide de haan. En de Heere
Zich omkerende zag Petrus aan."
{Luk. 22 60b-61a).
Er kraait een haan In Jeruzalem. Dat
is niets bijzonders. Elke morgen kraaien
er overal hanen. Maar déze haan
Wat had de Heere Jezus ook weer ge
zegd? „Eer de haan gekraaid zal heb
ben
Is Petrus tot zichzelf gekomen door
dit hanengekraai? Och nee. Van de
dierenwereld gaat wel een' sprake uit.
De Heere heeft alles in Zijn hand. Hij
laat een ezel spreken tegen Bileam.
Hij beschikt een grote vis om Jona in
te slokken. Hij laat voor Petrus een
haan kraaien. Maar we zouden de
taal van de dieren toch niet verstaan
zonder de verlichting met de Heilige
Geest.
De haan kondigt deze nieuwe dag
aan. De duisternis wijkt, de zon komt
op.
Maar het is de Heilige Geest Die
Petrus dat woord van Christus in her
innering brengt: „Eer de haan gekraaid
zal hebben, zult ge Mij driemaal ver
loochenen".
De Heere heeft een teken gesteld, zo
eenvoudig als het maar kan. Maar Zelf
moet Hij Petrus aan dat teken herin
neren.
Wat gebeurt er? Jezus is veroordeeld,
Jezus wordt weggeleid. En in het voor
bijgaan kruist Zijn blik die van Petrus.
Daar gaat Üe geslagen Herder. Maar
tegelijk zoekt Zijn herdersoog het af
gedwaalde schaap.
Petrus heeft gezegd: „Ik ken die Mens
niet". Jezus zegt: „Ik ken die mens
wèl. Ik ga voor hem de dood in".
Zullen we dan nog langer naar dat
verdwaalde schaap kijken? Of zullen
we de blik nü meteen maar richten
op de geslagen Herder?
Alleen door de blik van Christus
worden we herinnerd aan het Woord
van Christus. Het gekraai van een haan
kan hoogstens de stilte verbreken. Maar
de blik van Christus verbreekt het hart.
Waar zoekt u het iberouw over uw
zonde? Waar moet de verbrijzeling van
uw hart vandaan komen? Toch niet van
de Wet? Toch ook niet van het kraaien'
van een haan, of van één of ander te
ken dat u zichzelf gesteld hebt?
Heeft die ene blik van Christus ooit
uw hart gebroken? Heeft dat ene Woord
van Christus ooit uw hart geraakt?
Als dat het niet doet,/wat dan wèl?
Dan zeggen we:
„'k Zal in Uw goedheid mij verblijden,
Gij hebt mij aangezien
En hulpe willen biên,
In rnijn verdrukking en mijn lijden,
Toen in mijn zielsellende
Uw aangezicht mij kende".
Door die blik van Christus, die ons
herinnert aan het Woord van Christus,
krijgen onze tranen de 'vrije loop. Dan
zeggen we niet: „Had ik het maar niet
gedaan" of „Nu zal ik voortaan beter
uit mijn ogen kijken". Dan zeggen we:
„Heere, ik heb Uw Woord niet geloofd,
ik heb Uw liefde versmaad, ik heb U
voor een leugenaar gehouden". En dat
is bitterder dan de dpod
Dat is van mijn kant nooit meer
goed te maken. Ook niet met mijn tra
nen. Niet de tranen die ik pleng, schoon
ik ganse nachten ween, kunnen red
den
Maar Gode zij dank, het is van Zijn
kant goed gemaakt. Door het bloed
dat van alle zonden reinigt. Dat ver
zoenende, dat bedekkende bloed.
En nu begrijp ik waarom Petrus
veel later in zijn zendbrief deze woor
den heeft neergeschreven: „Die Zelf
onze zonden in Zijn lichaam gedragen
heeft op het hout, opdat wij, der zonde
afgestorven zijnde, der gerechtigheid
leven zouden, door Wiens striemen gij
genezen zijt. Want gij waart als dwa
lende schapen, maar gij zijt nu bekeerd
tot de Herder en Opziener uwer zie
len".
Ridderkerk
W. van Gorsel
(Ingezonden)
Voormalige politieke gevangenen in
Perzië hebben verteld over de syste
matische martelingsmethoden van de
SA VAK, de geheime dienst van Perzië,
die erop gericht zijn, bekentenissen
over organisaties, die verboden zijn af
te dwingen en te komen tot een zoda
nige sfeer van intimidatie, dat geen
oppositionele aktiviteiten meer worden
ontwikkeld. Zij beschreven de metho
den, die op henzelf en anderen werden
toegepast. Sommigen werden geslagen
met een stalen zweep, gebrand met si
garetten, gepijnigd met elektrische
schokken. Psychologische martelingen
komen ook voor. Politieke gevangenen
worden gedwongen te zien, hoe mensen
die hen na staan, zoon, dochter, etc,
worden gemarteld. Dit gebeurt meestal
direkt na de arrestatie, terwijl niemand,
laat staan een advokaat, op de hoogte
is van de arrestatie en aanklacht. Dit
lezen wij in het nummer van deze
maand van „Wordt Vervolgd", het or
gaan van Amnesty International, dat
dergelijke toestanden overal in de we
reld signaleert.
Op ons eiland bestaan thans twee
groepen, die werken voor Amnesty In
ternational. Deze organisatie zet zich
in voor gevangenen in alle landen, zowel
kommunistische als kapitalistische, wier
vrijheid werd ontnomen wegens hun
ras, geloof of politieke overtuiging. Om
door een groep van AI „geadopteerd"
te worden, is het o.a. vereist, dat een
gevangene geen geweld gebruikt of ge
propageerd heeft.
De adoptiegroepen pogen in contact
te komen met de gevangenen en zo hun
isolement te doorbreken en de achter
gebleven gezinsleden zo nodig financi
eel te steunen. Tevens benaderen zij
regelmatig de betrokken overheidsin
stanties om te pleiten voor invrijheid
stelling van de gevangene en te belet
ten en zo nodig te voorkomen dat de
gevangenen worden gemarteld, hetgeen
nog onvoorstelbaar veel voorkomt.
De twee groepen op het eiland adop
teren thans samen 5 gevangenen, waar
onder twee Chilenen. Van de ene weet
men, dat hij tijdens de coup gearres
teerd werd. Een 21-jarige Oostduitse
jongen zit sinds 1973 gevangen, werd
tot 5 jaar veroordeeld omdat hij zich
onvoldoende had aangepast aan de oost
duitse maatschappij. Zijn geestelijke en
lichamelijke toestand is zeer slecht. De
twee anderen, een Rus die met zijn hele
gezin gevangen zit en een Nepalees,
werden nog pas kort geleden geadop
teerd.
Aangezien in deze schrijnende geval
len hulp onontbeerlijk is en de gevan
genen zowel hl geestelijke als in finan
ciële nood verkeren - denkt u ook eens
aan hun familieleden - zouden deze
groepen het bijzonder op prijs stellen
wanpeer zij zich gesteund wisten door
uw financiële hulp. Uw gift is zeer
welkom op rek.nr. 504112899 ABN te
Middelhamis, t.g.v. Amnesty Interna
tional groep 160. Inlichtingen kunt u
krijgen via de volgende tel.nummers
01870-2426 en 01870-3011.
Zondag 9 maart a.s. houdt het convent
van kerken Middelhamis - Sommelsdijk
in aansluiting op de Wereldgebedsdag
die vandaag gehouden wordt en van
avond in de Remonstrantse kerk aan
de Voorstraat te Sommelsdijk om 19.30
uur haar bijeenkomst heeft, om 17 uur
een gezinsdienst voor jong en oud in
de kerk van de Buitengewone Wijkge-
meente aan de Juliana van Stolberglaan
te Middelharnis. Het thema van de
dienst luidt: 1 uur één.
De zang wordt verzorgd door het pas
opgerichte jeugdkoor van genoemde
gemeente en kinderen zullen met woord
en gebaar tot uitdrukking brengen waar
in we ondanks de verscheidenheid toch
reedst één zijn.
Initiatiefnemers voor deze dienst zijn:
De Buitengewone Wijkgemeente, De
Remonstrants Gereformeerde Gemeente
en de R.K. Kerk.
OUDDORP
Reparatie-tas verloren. Mej. Braber,
Stationsweg 23, is toen ze dinsdag ons
blad bezorgde, het reparatietasje van
i haar brommer verloren. Wil de vinder
zo goed zijn het haar terug te bezorgen?
De raad van Dirksiand hoopt a.s. dins
dagavond 7 uur in het gemeentehuis In
openbare vergadering bijeen te komen.
De agenda lijkt geen knelpunten te be
vatten; o.m. staan er de volgende pun
ten op:
Voorstel tot aangaan van een rechts
geding tegen dhr. C. J. v. Gulik, ter
onteigening van grond nabij de P. v.
Weellaan te Dirksiand en het voorstel
tot beschikbaarstelling van een crediet
van f 325.000,voor de reconstructie
van riolering en bestrating i.v.m. wo
ningbouw aan de Wernerlaan te Dirks
iand.
OOLTGENSPLAAT
Afscheid ds. A. W. v. d. Plas. Zon
dagmiddag a.s. te 2.30 uur zal ds. A. W.
V. d. Plas afscheid nemen van zijn ge
meente. Voor deze dienst zijn de plaat
sen een kwartier voor de aanvang vrij.
STAVENISSE
Twee caravans uitgebrand. Op de
camping Irenehoeve zijn zaterdagavond
twee caravans uitgebrand. De caravan
van J. K. uit Deume werd volledig ver
nield, schade ongeveer f 20.000,de
caravan van A. V. uit Antwerpen
brandde gedeeltelijk uit, schade onge
veer f 10.000,—
De oorzaak van de brand is niet be
kend, de caravan van K. was verzekerd.
Na een uur blussen waren de brand
weren van Stavenisse en St. Annaland
de situatie meester.
Veranderen van baan doe je niet elke dag. Daar moet een duidelijke
reden voor zijn. Zo'n reden is, dat een scheépsbouw-vakman zich
snel thuis voelt bij Verolme.
Bent U nog niet zo'n vakman? U heeft wel belangstelling voor de
scheepsbouw.
U kunt dan op onze bedrijfsschool worden opgeleid, als U tenminste
21 jaar bent. Overdag. Op onze kosten en met behoud van salaris.
Misschien iets om over na te denken.
Met ons gratis groepsvervoer is onze werf makkelijk bereikbaar. Het
salaris is goed. De overige arbeidsvoorwaarden trouwens ook. Zoals
een bonusregeling naast de bekende vakantietoeslag. Maar dat hebt
U vast ai eens gehoord.
Een vrijblijvend sollicitatie-advies geven vanuit Uw persoonlijke om
standigheden doen wij graag voor U. U kunt daarvoor
langskomen iedere werkdag
van negen tot half vier.
Vragen naar de heer Schellevis,
Bureau Personeelsvoorziening.
Verolme Dok- en Scheepsbouw Mij.
Prof. Gerbrandyweg 25,
Rozenburq.
opbellen Rotterdam 162500, toestel 348.
coupon opsturen in envelop zonder postzegel
aan V.D.S.M.
Antwoordnummer 1115
Rotterdam.
COUPON Aan.Verolme Dok- en Scheepsbouw Mij. B.V.,
Antwoordnr. 1115, Rotterdam.
Graag ontvang ik nadere informatie over de funktie Vakman.
Naam:
Huidig beroep:Geb. datum:
Adres:j-j^ 7/3
\Woonplaats:
