EIIAnPEH flIEUWS
VAN METEREN
als geschiedschrijver
Van broedschotel tot Barcelona
Middagje uit met
het Rode Kruis
Flakkee
gaat weer
bloed
geven....
Zeeuwse wandelingen
SchBOlreiszonderiieksen
3e blad
Vrijdag 14 juni 1974
No. 4295
►rp J
t
Maximum snelheid
voor delen
Haringvliet en
G revel ingen
Puzzelactie voor
Rode Kruis succes
Middelharilis
Afscheidsdienst
ds. A. S. Rienstra
FOTO/FILM Foto en
AUTORIJDEN
tijdrovende
bezigheid
OOSTERSE SAUSEN IN
POEDERVORM
PREDIKBEURTEN
ZEELAND
NED. HERV. KERKEN - THOLEN
ZONDAG 16 JUNI
BENT U GEZOND?
U GEEFT TOCH OOK BLOED?
jni 1974,
litend
ga-
t)rgel-
echt
bpeelt
lleuke
prgel-
te en
toe-
limdl-
In uw
Il
Iziens.
llsdijk
Tikzee
1 V
I
tot
10
lloten. i
In het vorige artikel heb ik geschre
ven dat Emanuel van Meteren geen
echte man van de wetenschap was,
vanwege zijn kortstondig schoolgaan.
Een universiteit heeft hij nooit bezocht,
we kunnen hem geen geleerde noe-
men.In die betekenis was hij eigenlijk
ook geen historicus. Toch heeft hij een
dik geschiedenisboek geschreven, dat in
zijn tijd voor het beste en uitvoerigste
gold dat er bestond en dat heel wat
herdrukken heeft beleefd.
Hoe is zo iets mogelijk bij een man,
die als koopman een druk leven had,
zult ge allicht vragen.
Verzamelaar.
Het boek beschrijft de geschiedenis
van ons land vanaf het jaar 1555, toen
Filip II aan de regering kwam. Het ein
digt met het jaar 1598, de dood van Fi-
lips II. De eerste uitgave is van 1599.
In de omvangrijke titel noemt hij het
„Belgische of Nederlandse Historie van
onze tijden" en dan komt er nog een
lieel verhaal hoe hij beschreven heeft
de inlandse beroerten, oorlogen, scheu
ringen, enz. Het boek is gedrukt bij
Jacob Comelisz. Vennecool t* Delft. In
de volgende druk van 1608 staat er op
het titelblad: „Commentariën of memo-
riën van de Nederlandse staat, handel,
oorlogen en geschiedenissen van onze
tijden enz.
Vooral de laatste jaren worden zeer
uitvoerig behandeld.
In 1593 was van de geschiedschrijver
Bor een dergelijk werk van de pers ge
komen, maar dat liep maar tot het jaar
1567 toen Alva in ons land kwam. Geen
wonder dat er veel vraag was naar Van
IVIeteren, die veel verder met zijn be
schrijving was gekomen.
Hoe kwam hij, die toch in Londen
woonde en ons la-nd maar af en toe be
zocht, aan al zijn gegevens? Laten we
niet vergeten dat hij ontzettend veel
relaties had met de wereld van diplo
matie en politiek. Overal had hij
vrienden en familieleden, die hem op
de hoogte hielden van wat er gebeurde.
Meestal noemt hij de bronnen niet en
spreekt hij alleen maar over „de gaan
de en komende lieden". Als de Staten
hem echter eens dwingen namen te
noemen, horen we de namen van be
roemde personen: Jacob Valcke, the
saurier-generaal van Zeeland, een bal
juw van Brugge, leden van de Hoge
Raad en de Raad van State, de bekende
koopman Daniël van der Meulen,
Christiaan Huygens, gezanten en am
bassadeurs. Waarscliijnlijk heeft de
Antwerpse burgemeester Mamix van
St. Aldegonde hem ook wel gegevens
verstrekt. Een verzamelaar van al wat
er in zijn dagen gebeurde, dat was Van
Meteren. Toen hij in 1575 een paar we
ken in Antwerpen gevangen zat, von
den ze een boekje met aantekeningen
en daaruit trokken ze de (verkeerde)
conclusie dat hij een spion was. Hij had
alleen maar wat aantekeningen ge
maakt om die in zijn boek te verwer
ken!
De verschijning ervan in 1599 kon
niet de goedkeuring van iedereen weg
dragen. Geen wonder, wie kan het ieder
naar de zin maken?
De graaf van Hohenio, die met een
dichter van prins Willem getrouwd was,
was gebelgd omd^t Van Meteren ge
schreven had, dat dit huwelijk om fi
nanciële reden een poos is uitgesteld.
Ook nam men aanstoot aan wat hij
schreef over „de ontijdige en onmatige
ijver" der Gereformeerden. Zo waren er
meer kleinigheden, waaraan men zich
ergerde.
Van Meteren heeft heel wat verbete
ringen moeten aanbrengen en aanvul
lende bladen moeten inlassen, alvorens
zijn boek definitief mocht uitgegeven en
verkocht worden. Hij heeft er niet veel
aan verdiend, evenmin als aan de vol
gende drukken (1608 en 1614).
Bovendien ging het met zijn handels
zaak niet best,hij boerde achteruit,
vooral toen in 1585 Parma Antwerpen
veroverde en de handel met zijn vader
stad stil stond. Maar zijn verzamel
woede van historische gegevens stond
niet stil, het was een hobby van hem
geworden.
Verdraagzaam.
Emanuël van Meteren was een eer
lijk, waarheidslievend en verdraag
zaam mens. Een vrome man, maar geen
dweper. Dat was ook een grief tegen
zijn boek: hij was te objectief, te on
partijdig.
Dat blijkt ook uit een onverkwikke
lijke geschiedenis, die hij in Londen
heeft meegemaakt. Ds. Adriaan van
Haamstede is daar enkele jaren predi
kant geweest van de Hollandse kerk.
Voordien stond hij te Antwerpen, hij is
de schrijver van het Martelaarsboek. In
Londen verkondigde hij dat het beter
was volwassenen te dopen na het doen
van belijdenis.
Leerden de Anabaptisten, de Weder
dopers dat ook niet? Dat was een ge
vaarlijke secte van fanatieke mensen,
waarvan er velen hun geloof met de
marteldood hebben bezegeld.
Dus: ds. Van Haamstede is ook een
Wederdoper, luidt de voorbarige en on
juiste conclusie van de Londense kerke-
xaad. Hij wordt afgezet en vertrekt naar
Emden, ook een toevluchtsoord van
vervolgden om het geloof. Later komt
hij weer terug naar Londen, maar
wordt gevangen genomen. Enkele leden
van de kerk zijn het met deze afzet
ting niet eens, waaronder ook Van Me
teren en de vrouw waarmee hij pas
getrouwd is (zijn eerste vrouw Maria
van Loobroeck). Deze leden worden nu
van de kerk afgesneden. Hun ban zal
alleen worden opgeheven als ze schuld
bekennen. De vrouw van Van Meteren
doet dit, maar bij hemzelf heeft het nog
vele jaren geduurd voor hij weer in de
gemeenschap van de Hollandse kerk
werd opgenomen.
In 1612 is hij gestorven. „Dagelijks
voelde hij meer en meer de zwaltheden
van zijn ouderdom. Met vlijt begaf hij
zich tot de laatste revisie van zijn gan
se boek (herdrukt in 1614). Gedurende
zijn ziekte nam hij vriendelijk afscheid
van de kooplieden en andere goede
vrienden. Gestadiglijk begaf hij zich tot
den gebede en toen hij zeer verzwakte
riep hij de hulp van de predikanten in.
Hij zegende zijn kinderen, die omtrent
het bed stonden en gaf zijn ziel in de
handen van de Here Jezus, die dezelve
met zijn bloed gereinigd had, in iiet 77e
jaar van zijn ouderdom op 8 april anno
1612 binnen Londen
Het einde van een werkzaam leven.
Zijn lijfspreuk was: Deus nobiscum,
quis contra nos als God voor ons is,
wie zal dan tegen ons zijn?
Middelburg
L. van Wallenburg.
o-
m
VELE KOPVLIEGERS MISSEN
VAN DOURDOU.
P. J. Huizer te Stad aan 't Haring
vliet vliegt van dit concours van 1310
duiven twintig minuten los. Jammer
dat dit dier niet voor de auto in het
groot samenspel stond want het was
ongetwijfeld een grote kanshebber ge-
W'eest. Maar het was bij hem als bij vele
geroutineerde liefhebbers, de beste
duiven misten of kwamen helemaal
achteraan. Mogelijk is slecht zicht over
een strook van 50 km de oorzaak ge
weest, de chef-convoyeur vertelde mij
dat hij onderweg naar huis deze slechte
vliegzone waarnam en dat hij de wind
voortdurend uit andere richting waai
end waarnam.
Geen probleem overigens voor de
duiven van H. v. d. Valk, die drie snelle
had, die achtereenvolgens 6, 9 en 22
v/onnen. 15 Gebr. Visser, 17. E. Trom
mel, 20 Gebr. de Hoed. Bij alle afstan
den en alle weer te Dirksland toch J. C.
iloodzant present met de 2e en de 4e
"^an dit concours.
Ook succes voor de liefhebbers van
de Gevleugelde Vrienden te Dirksland
wier woonst in Melissant is gelegen.
S. Leijdens pakt de 3e duif. M. v. d.
Baan 8, B. Doom 11 en J. K. Hoekman
12. Te Dirksland lokaal is P. de Jong
met de 16e prijs de beste.
W. Kievit andermaal de twee snelste
duiven in Ouddorp. Hij behaalde 5, 24
en 30. De oudste Flakkeese duivenlief-
hebber G. H. Tanis wint zowaar nog de
25ste en vast wel geconstateerd nadat
het dier eerst heeft mogen drinken.
Verder in Ouddorp, 27 C. Venneman, 28
A. Klijn en 29 J. Bakelaar.
Comb. Hoek van Lenten te Stellen-
dam stellen nadrukkelijk hun klasse
vast.
7, 10 en 21 D. Bruggeman begint met
de 14e en draait ook een goede serie.
G. e. Klink wordt nr. 23.
L. Wielaard heeft de rapste te Mid-
delhamis. H. de Vos blijft goed op
dreef en wint nr. 18. Succes ook voor
J. Vis V. Heemst met nr. 19 en plaat
selij It veel prijzen.
H. Kievit zit te Herkingen nogal wat
los op de andere dorpsgenoten.
Beide Vreeswijken uit buurtdorp
Nieuwe Tonge zijn er weer bij.
Ondanks wat trage afkomst toch een
vlucht met weinig verliezen.
Het concours sluit op 1061 meter.
Winnaar scheerweg P. J. Huizer.
Winnaar hoofdprijs J. C. Roodzant.
Minister Westerterp (Verkeer en Wa
terstaat) heeft op bepaalde delen van
het Haringvliet en de Grevelingen voor
alle motorvaartuigen een maximum
snelheid van 9 km/uur vastgesteld.
Het Koninklijk besluit waarin dit
wordt aangekondigd werd op 11 juni in
het Staatsblad nr. 317 geplaatst en zal
op 1 juli van kracht worden. De gebie
den waarvoor deze maximum snelheid
geldt zijn bij ministeriële beschikking
aangewezen.
De maximum snelheid wordt van
kracht in gebieden waar veel oeverre
creatie voorkomt. In deze zones spelen
kinderen in rubberbootjes, er wordt ge
zwommen en gewoonlijk bevinden zich
veel kleine vaartuigen in het water.
Snel varen is hier dus onverantwoorde
lijk. Bovendien liggen bij deze gebieden
natuurterreinen, waar zich belangrijke
vogelconcentraties ophouden.
Verstoring van de rust zou voor deze
vogelbevolking schadelijke gevolgen
kunnen hebben.
De nationale Rode Kruiswoordpuz-
zelaktie ten bate van de vakantie-pro
jecten voor chronisch zieken en invali
den heeft eën bruto bedrag van ruim
300.000,— opgebracht.
Om elke voor dit doel geofferde gul
den zoveel mogelijk tot zijn recht te la
ten komen is er alles aan gedaan om de
onkosten tot een minimum te beperken.
Zo is bijvoorbeeld iedere keer weer het
sorteren van de tienduizenden kaarten
geheel vrijwillig en belangeloos ver
richt in het moederhuis der zusters Ur-
sulinen te Bergen (N.H.).
Daar ook vond 4 juni j.l. de trekking
van de dertiende puzzel met de „super
hoofdprijzen" plaats. De juiste slagzin
van de laatste puzzel luidde: „Niet mee
doen geen prijs". En het totaal aan
tal E's in alle dertien kruiswoordoplos-
singen bedroeg 226.
Ds meeste deelnemers hadden dit ge
tal gevonden. Zo ook de winnaar van
de hoofdprijs, een luxe stacaravan van
ruim 10.000,— de heer H. L. Oei uit
Amsterdam. Vol bewondering sloeg hij
vorige week donderdag bij de firma
Dick Wissink te Willeskop bij Montfoort
zijn nieuwe aanwinst gade. De 31-jarige
heer Oei kan deze stacaravan met recht
zijn „tweede woning" noemen, want er
is voor hem juist in Oudorp bij Alkmaar
een huis in aanbouw.
De Philips-kleurentelevisie kwam in
Uithoorn terecht, het Mark-orgel van
Benelux Musical Instruments in Eind
hoven. Alle prijswinnaars zijn steeds
vol lof geweest over de snelle afleve
ring van de artikelen.
Het Rode Kruis heeft de afgelopen
maanden dan ook vele dankbrieven
mogen ontvangen. Uit veel van deze
brieven bleek dat men in de allereerste
plaats aan de aktie had deelgenomen
om iets voor een medemens in moeilijke
omstandigheden te kunnen doen.
Het Rode Kruis is iedereen dankbaar
die op enigerlei wijze aan dit project
heeft medegewerkt.
MELISSANT
De Heksenwaag in Oudewater: dat was
het eerste doel van de vierdaagse
schoolreis, begonnen op woensdagmor
gen om 8.00 uur, met de kinderen uit de
hoogste drie klassen van de Prins Wil
lem Alexanderschool te Melissant. In
die Heksenwaag werd eerst gehuiverd
om de gruwelen uit vroeger eeuwen,
daarna gelachen om de weegpartij. Ge
lukkig, ieder was goed aan zijn ge
wicht, was dus geen heks en kreeg het
certificaat als bewijsstuk. Toen naar
Haarzuilen, naar het prachtige kasteel
in het schitterende park. We bewonder
den de kostbare meubelen, tapijten, va
zen, schilderijen en gobelins. En dan te
moeten horen, dat de eigenaar van al
dat moois in die geweldige vertrekken
slechts twee maanden per jaar „thuis"
is. Naar het Safari-park in Arnhem.
Waar een giraf neerbuigend de kleuri
ge „jongens-en-meisjes-in-blik" kwa
men bekijken. En daarna zijn hals
strekte en verstrooid over het „blik"
heenkeek. De leeuwen. Zes leeuwen
rondom en één op de motorkap van een
safari-jeep: dat was een mooi gezicht.
De chauffeur van die jeep trakteerde
op reepjes vlees, vandaar die belang
stelling. Het einddoel van de reis was
„De Stoppelberg" in Beekbergen. Daar
stond de limonade al klaar. Het bed-
opmaken bleek voor enkelen nog een
moeilijke zaak, maar alles kwam in or
de. Na een prima warme maaltijd het
bos in. Spelletjes. Het wordt donkerder.
Huh, toch wel een beetje griezelig. Nog
een spel: vlaggenroof. Inderdaad
wordt er één vlag vakkundig geroofd,
de andere vlag is nooit teruggevonden,
zelfs niet met de zaklantaarn erbij.
Naar bed: slapenjawel, rtiaar zo
gauw nog niet. Er is nog zoveel te ver
tellen.
De tweede dag weer het bos in, 's
morgens spelletjes, 's middags een vos
senjacht, die buitengewoon slaagt.
Daarna eten de kinderen, als wolven,
boswolven.
De derde dag 's morgens het spel van
de smokkelaars en de douanen. Kruipen
en sluipen over en tegen krakende en
brekende dode takken, 's Middags naar
het zwembad en de mini-golf. 's Avonds
de bonte avond met veel gelach.
De laatste dag, zaterdag, waterdag.
Eerst naar het Openluchtmuseum in
Arnhem. Van souvenirtent naar boerde
rij naar Zaanse Buurt en weer naar een
boerderij; binnen is het overal droog,
maar buitenbrrrr. We eten in de
autobus, met limonade en fruit. Naar de
Westerbouwing. De petat smaakt goed
met dit weer. En bij de botsautootjes is
het droog. En dan: naar Melissant. Om 7
uur komen we aan. De straat staat vol
auto's. Er wordt omhelsd, handen ge
schud. Koffers uit de bus, in de auto
achterin, de kinderen stappen ook in,
gewuif, dag, dag, dag. En de reis is
voorbij. Tot volgend jaar maar weer.
Een kleine honderd bejaarden en ge
handicapten, die normaliter aan huis
gebonden zyn hebben j.l. vrydagmiddag
weer de middag van het jaar beleefd!
Behulpzame Rode Kruis helpers en
helpsters, bestuursleden van de afd.
Middelhamis, Wellfare leden en chauf
feurs stonden traditioneel weer
gereed om hen dat jaarlijks terugkeren
de genoegen te doen, een autorit die
precies op hun mogelijkheden is afge
stemd.
Een sliert van 34 auto's begaf zich
die micidag via de polders rond Nieuwe
en Oude Tonge richting Haringvliet-
brug vanwaar n'öar Klaaswaal werd
gereden. Daar, in restaurant Koster
werd een pauze gehouden, lang genoeg
om de deelnemers onderling weer eens
met elkaar in contact te laten komen.
De meesten van hen hebben elkaar dan
een heel jaar lang niet gezien en geen
wonder dat het er ook nu weer bijzon
der hartelijk en geanimeerd toeging.
Eenmaal weer in de auto's werd een
rondrit door de Hoekse Waard gemaakt
en elk van de chauffeurs, die zich ieder
jaar weer met hun wagens beschikbaar
stellen, maakt het zijn passagiers dan
zo comfortabel en plezierig mogelijk.
Via Den Bommel en Stad aan 't Haring
vliet (ook uit deze twee dorpen waren
er deelnemers) werd later in de middag
weer op huis aan gereden waar de
„passagiers" keurig werden afgeleverd.
Aan zo'n jaarlijkse rit, georganiseerd
en uitgepuzzeld door enkele bestuurs
leden, zit heel wat werk vast maar van
dank wil niemand weten. „Graag ge
daanheet het dan bij het Rode
Kruis
GEREF. KERK
NIEUWERKERK - OOSTERLAND
Zondagavond nam Ds. A. S. Rienstra
in een overvol kerkgebouw afscheid
van zijn gemeente, Nieuwerkerk -
Oosterland, dit wegens zijn a.s. vertrek
naar de kerk van Anjum (Fr.).
Ds. Rienstra bepaalde zijn gehoor, na
schriftlezing uit Ps. 121 en 2 Cor. 13 bij
2 Corinthe 13 13:
„De genade des Heren Jezus Christus,
en de liefde Gods, en de gemeenschap
des Heiligen Geestes, zij met u allen".
Ds. Rienstra stond erbij stil dat af
scheid nemen moeilijk is. Mensen schie
ten vaak in woorden te kort, in om
standigheden van scheiden. Daarom gaf
ook Paulus de gemeente van Corinthe
na vele vermaningen de gemeenten de
zegenbede mee. Bij een afscheid tus
sen predikant en gemeente past mij al
dus spr. U op te dragen aan de genade
des Heren Jezus Christus, door de gro
te liefde van God en in de gemeenschap
van de Heilige Geest".
Ds. Rienstra eindigde de preek met de
woorden: „Weest Gode bevolen".
Na de preek werd gezongen, Gez. 259
„Halleluja"! Lof zij het Lam".
Na de geloofsbelijdenis, werd gezon
gen Ps. 68 7 en 12.
Na dankgebed en voorbeden, volgde
zingen van Gez. 257. Als slot van deze
aangrijpende afscheidsdienst mocht de
gemeente voor het laatst 's Heren ze
gen ontvangen uit de mond van de
gaande herder en leraar.
Na de dienst werd door ouderling C.
P. V. Putten gelegenheid gegeven voor
toespraken.
Namens de classis Zierikzee sprak Ds.
P. Paulus van Scharendijke woorden
van dank en waardering. „Veel werk
heeft U", aldus Ds. P. in classikaal ver
band verricht. Diverse deputaatschap-
pen waren in uw handen. We zullen U
node missen in de classis en in de vrien
denkring. Gods zegen toegewenst in de
nieuwe gemeente. Ook Ds. H. v. d. Heu
vel sprak woorden van dank voor alles
wat de scheidende predikant heeft ge
daan, ook in verband met de samen
werking tussen beide Kerkverbanden.
Ook als vriend dankte Ds. v. d. Heuvel
voor alle gezelligheid ondervonden. Ook
namens de andere kerkgenootschappen
sprak Ds. v. d. Heuvel waarderende
woorden. Het allerbeste toegewenst in
Anjum". Ook mevr. Rienstra werd in
dit alles betrokken.
Als laatste spreker, beklom de heer
C. P. V. Putten de kansel en dankte de
scheidende leraar namens kerkeraad en
gemeente voor alles wat Ds. R. heeft
verricht in de vier jaar, die nu achter
ons liggen. Veel dank voor alles èn in
prediking vol enthousiasme gebracht,
en het vele werk alom in onze gemeen
te gedaan. Door een tweetal gemeente
leden werden een aantal cadeaus over
handigd. En wel voor de Ds. een fiets
en voor mevr. een groente snij-machine
en een fondue-stel. Dit vanzelf namens
de gemeente. Br. v. Putten verzocht de
gemeente het scheidende predikanten
echtpaar toe te zingen Ps. iSi 4 „De
Heer zal U steeds gadeslaan".
Tenslotte kreeg Ds. Rienstra zelf nog
maals het woord en dankte voor alle
goede woorden gesproken. Spr. zeide
nog naast God, de gemeente dankbaar
te zijn voor het werk in deze jaren ver
richt. Hij hoopte dat God spoedig een
andere herder mag zenden in de ge
meente.
Na dit alles werd nog gezongen Ps.
150 1 en 2. Dit was het einde van deze
indrukwekkende afscheidsdienst van
een zo zeer geliefde predikant.
Na afloop van de dienst nam een
ieder nog persoonlijk afscheid van ds.
en mevr. Rienstra, waarbij vele goede
woorden werden gezegd. Ontroerd ver
lieten velen het Kerkgebouw.
Il A DIA - vooi- u getekend
Wniim door CORK
Ook al beeft u nog
Vlang niet: de beste-^^
methode om een haarscherpe foto
te maken van 1/30 sec. of langer is:
vanaf statief, tafel of ander steunpunt.
Vermijd springers" bij het filmen. Die
storende beeldovergangen voorkomt u,
door na elke stop een
andere standplaats in te
nemen. Of door na elke
stop een andere beeld-
uitsnede te kiezen met
behulp van uw
filmzoom.
Overdaad schaadt. Minder komt vaak
sterker over dan meer.
Ivan Illich, een Amerikaanse weten
schapper met een vat vol kritiek op de
industriële expansie-maatschappij,
heeft voor de aardigheid eens uitgere
kend of het bezit van een auto nu wer
kelijk die tijdsbesparing oplevert, waar
van de meeste autobezitters stilzwij
gend uitgaan. Hij is tot een opmerke
lijke becijfering gekomen, die door The
Ecologist Vol. 4, nr. 2 van febr. j.l.
dan ook met een vet gedrukte en
zwart omrande kolom is gehonoreerd.
De doorsnee Amerikaan, zo wil het
rekenboekje van Illich, besteedt jaar
lijks 1500 uur aan zijn geliefkoosde mo
biel. Vijftienhonderd uren worden
doorgebracht met rijden, erin zitten,
parkeren en zoeken naar parkeerplaat
sen; met het verdienen van de maande
lijkse aflossingen, de verzekeringen, de
wegenbelasting enzovoort.
Dat betekent dat iedere autobezit-
tende Amerikaan vier uur per dag be
zig met zijn blikken bezit. En in die vier
uur is nog niet eens meegerekend de
tijd, die nodig is te genezen na auto
ongelukken, de procedures rond ver
keersovertredingen en de uren die ge
werkt moeten worden om de vakantie
per auto te kunnen maken.
Als het aantal uren dat de gemiddel
de Amerikaan in zijn auto steekt, wordt
vergeleken met het aantal kilometers
in dit geval mijlen dat hij aflegt, dan
komt Illich tot de onthutsende uitkomst
dat de autobezitters gemiddeld vier mijl
per uur halen!
Fijntjes tekent hij daarbij aan: „In
landen zonder transport-industrie halen
de mensen wandelend hetzelfde gemid
delde, waar ze ook naar toe willen".
(Uit: Tijdschrift Kon. Ned.
Heide Mij.)
Wat we in de Nederlandse keuken nu
al lang kennen soep uit een pakje,
pudding uit een pakje, kortom: gerech
ten in poedervorm, die aangelengd met
waterof melk zonder mislukken een
goed resultaat geven is nu ook door
gedrongen in de oosterse keuken.
Rijsttafelspecialist Conimex heeft een
viertal sausen, die bij chinese en Indi
sche gerechten populair of onmisbaar
zijn, kant en klaar gemixed en in poe
dervorm gebracht. Het enige wat de
„kokki" hoeft te doen, is water toevoe
gen en wat roeren. Direkt vormt zich
een gladde saus, zonder klontjes. En
alles kan meteen in het dienschaaltje
gebeuren, dus de afwas blijft beperkt.
De vier sausmixen heten Pinda Saté-
saus (voor saté, fondue en barbecue),
Ketjap Satésaus (met stukjes ui en wei
nig calorieën), Pangsitsaus (een warm
rode saus bij Indonesische rissoles,
loempia's en fondue) en Santen. De
laatste saus is een bereidingssaus" die
aan chinees-indische gerechten de
smaak geeft die er bij hoort. Overigens
zullen de beide satésausen en de pang
sitsaus ook bij de hoUandse pot geen
gek figuur slaan.
ZONDAG 16 JUNI
NIEUWERKERK Herv. Kerk 10 uur
Ds. H. V. d. Heuvel Geref. Kerk
(Nieuwerkerk - Oosterland) 10 uur
Ds. G. Leene, em. pred. Breda, vie
ring H.A.; 5 uur Ds. Leene, dankz.
H.A. Geref. Gem. 10 en 3 uur le
zen Ger. Gem. in Ned. 9.45 en 3.30
uur lezen.
OOSTERLAND Herv. Kerk 10 uur
ds. M. C. van der Meer, 6 uur ds. G.
H. van der Graaf uit Zuidland (jeugd
dienst) Ger. Kerk Gez. diensten
met de kerk van Nieuwerkerk, in de
kerk aldaar Ger. Gem. 10, 2.30 en
6.30 uur ds. W. Hage Oud Ger.
Gem. 9.30, 2 en 6 uur ds, A. van der
Meer.
SCHERPENISSE Herv. Kerk 9.30
uur ds. A. Haring, 2.30 uur dhr. van
Woerden, DeurkoU. orgelfonds Ger.
Gem. 9.30, 2 en 6.30 uur lezen.
SINT ANNALAND Herv. Kerk 10 enf
6 uur ds. H. Harkema uit Zeist
Geref. Gem. 9.30, 2 en 6 uur lezen
Ger. Gem. in Ned. 9.45, 2.15 en 6.15
uur lezen.
Tholen 9.30 en 6.30 uur ds. A. de Reu
ver Poortvliet 10 uur ds. A. Baars, 6
uur heer N. Groen Scherpenisse 9.30
uur ds. A. Haring, 2.30 uur hr. van
Woerden St. Maartensdijk 9.30 en
2.30 uur hr. D. Oskam Stavenisse 10
en 6 uur ds. H. Samson, H.A. en dank
zegging St. Annaland 10 en 6 uur ds.
H. Harkema Oud Vossemeer 10 uur
ds. G. Voortman, 6.30 uur ds. K. Vogel
St. Philipsland 9.30 en 2.30 uur kand.
W. Dekker.
De Bloedtransfusiedienst van het Ne-
derlandsche Roode Kruis behoort tot
een van de best georganiseerde diens
ten ter wereld. Het hangt van het Ne
derlandse volk af of deze organisatie,
die voor vele landen een voorbeeld is,
ook in de toekomst zijn grote reputatie
zal kunnen behouden.
Immers, de belangrijkste pijler waar
op alles steunt, wordt gevormd door de
vrywillige bloedgever.
Gelukkig is ons volk van nature be
reid tot hulp. Steeds weer wordt erva
ren hoe iedereen bereid is mee te hel
pen om nood te lenigen en leed te ver
zachten. Ook duizenden donors bewij
zen steeds weer, dat zij willen meehel
pen, zieken te genezen. Zij weten, dat
deze vorm van hulpverlening van zo
groot belang voor de ontvanger voor
de gever zeer eenvoudig is. Er wordt
slechts een kleine opoffering van hem
gevraagd, in de vorm van nog geen
halve liter bloed.
Indien men gezond is, wordt dit ver
lies van bloed in het lichaam snel weer
aangevuld, zonder dat men er iets van
merkt.
Voor een zieke of gewonde daaren
tegen, betekent een bloed- of plasma
transfusie dikwijls het behoud van zijn
leven.
Door de steeds groter wordende ken
nis op dit gebied is het mogelijk, be
halve vloeibaar plasma, ook allerlei
andere belangrijke eiwitpreparaten uit
bloed te vervaardigen, welke voor vele
zieken levensreddend kunnen zijn.
Bijvoorbeeld het uit bloed vervaar
digde cryoprecipitaat voor lijders aan
de bloederziekte (haemofilie)het 4-
stoUingscomponent voor patiënten met
andere bloedstoUingsaandoeningen en
het gammaglobuline ter voorkoming en
bestrijding van allerlei infectieziekten
(o.a. rode hond en geelzucht).
Zo is er steeds meer bloed voor aller
lei doeleinden nodig.
Een patiënt, die zo wordt gered, ver
keert eigenlijk in een benijdenswaardige
positie; zijn leven dat in gevaar is,
wordt als door een wonder gered. Dat
wonder vervult hem met dankbaarheid
tegenover zijn onbekende redder, die
bloed voor hem afstond.
En de donor weet, dat hij met zijn
„vrijwillige offer" de zieke medemens
heeft geholpen. Wie die zelf gezond is
zou dit niet willen?
Op Goeree Overflakkee organiseert
het Rode Kruis de volgende afname
avonden:
Vrijdag 14 juni te Ouddorp in het ver
enigingsgebouw van 18.00 uur tot
21.30 uur.
Maandag 17 juni te Middelharnis in de
sporthal van 18.00 uur tot 21.00
uur; te Dirksland in de Schakel
van 18.15 tot 20.45 uur.
Woensdag 19 juni te Nieuwe Tonge ,in
Ons dorpshuis van 18.30 uur tot
20.15 uur; te Oude Tonge in het
Wit Gele kruis gebouw van 18.15
uur tot 20.30 uur; te Ooltgens-
plaat in het Centrum van 18.00
uur tot 20.45 uur.
Vrijdag 21 juni te Goedereede in de
Openbare School van 19.00 tot
20.30 uur; te Melissant in Melis
hof van 18.30 tot 21.00 uur; te
Stellendam in het Haagsehuus van
18.45 tot 20.45 uur.
OOLTGENSPLAAT
Geslaagd. Aan de Rijksscholen Ge
meenschap te Middelharnis slaagden
voor het diploma Atheneum A; Leen
Dorsman L. C. zn., Conny Hotting Ed.,
Wim Korteweg C.zn.; Atheneum B: Jo-
han Kramers, Kees Kreeft M.zn. en
Bennie Veldman, allen te Ooltgensplaat.
Eerste prijs voor „Jubilate". Op het
Groot Nationaal Zang en Muziek, Drum
band- en Solisten Concours te Harme
ien, uitgeschreven door Chr. Gem. Zang
vereniging, aldaar behaalde de Chr.
Gem. Zangvereniging „Jubilate" te
Ooltgensplaat een eerste prijs in de af
deling Uitmuntendheid A, met 324 pun
ten. Als verplicht nummer werd gezon
gen „De Lofpsalm" van C. Boskoop en
als vrijnummer „Hosianna" van Mel-
chior Frank. Dirigent is de heer C- C.
V. d. Heuvel. Als juryleden fungeerden
de heren Leo Smeets, Otto de Vaal en
S. Terpstra.
STELLENDAM
Ophalen oud papier. Zaterdagmor
gen wordt weer oud papier opgehaald
t.b.v. het Restauratiefonds der Ned.
Herv. Kerk.
