Raad Goedereede
Naainiachines voor Kaoieroenese
plattelandsvrouwen
Diëtisten van Hartsticliting
KOKEN VOOR FIJNPROEVERS
Volleybal
46e jaargang
Dinsdag 26 maart 1974
No. 4274
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DB ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
„Gerard Wijnhoff-
bank" op Vingerling
Snelheidscontrole
Plaatselijk nieuws
Botsing
EXTRA KERKDIENSTEN
GEBEF. GEMEENTEN
Ongeval eist tweede
slachtoffer
Raad Dirksland
vergadert
donderdagavaond
Drie auto's in botsing
Bijdragen ter
vei^betering van de
Binnenvisserij
Provinciale
Jongerendag
Herinnering
POSTBOX 8 - MIDDEJLHAKNIS
Redactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdjjk
TeiL (01870) 2628 ■-■ Na 5.30 uur (01870) 33 92 Giro 167B30
ABONNEMENTSPRIJS 5,85 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 23 cent per mm.
Bij contract speciaal tarief.
In haar vergadering van j.l. donder
dagavond heeft de raad een krediet ge-
votccrd van 1391,10 voor de aanschaf
van een pcrslucht-vulinstallatie t.b.v.
de brandweer.
De brandweer heeft i.v.m. oefenakti-
viteiten elke maand 12 lege cylinders
die thans nog door de brandweer van
Middelharnis gevuld worden. De raad
vond het aan de hand van de gemaakte
berekening aantrekkelijker een eigen
installatie aan te schaffen.
Subsidie.
De raad verstrekte een eenmalige ver
hoging van de subsidie jeugdinstuif te
Goedereede van 400,—. Het geld is
nodig voor het instrueren van nieuwe
medewerkers die nodig zijn omdat en
kele huidige medewerkers zich vóór het
nieuwe winterseizoen terug zullen
trekken. Door jeugdwerkleider de Boon
uit Sommelsdijk zal een cursus worden
georganiseerd.
Onderwijs.
T.b.v. het onderwijs werden een aan
tal kredieten gevoteerd; 4200,voor
leer- en hulpmiddelen voor de openb.
scholen te Stellendam en Ouddorp;
2.000,voor nieuw lesmateriaal voor
de Herv. school te Stellendam, 6.000,
voor leermateriaal voor de Chr. Nat.
School te Stellendam en 24.900,—
voor vernieuwing van dak en plafonds
van een vleugel van de bijz. lagere
;school te Ouddorp.
Wethouders bezoldiging.
De raad stemde in met de nieuwe re
geling wethouders-bezoldiging, door de
Minister voorgestaan ter verbetering
van de materiële positie van de wet
houders. De wedden van de wethouders
zullen voortaan afgeleid worden van de
burgemeesters-wedde; per 1 jan. 75 tot
27"/o en per 1 jan. '76 tot 29"/o daarvan.
Dhr. Kr. Grinwis (S.G.P.) had de wet-
houderswedde berekend op 12.500,
door hem „een mooi salaris" genoemd.
„Ik hoop dat het de laatste keer is want
je kunt niet naar boven blijven gaan",
stelde hij bij voorbaat vast.
„Ik heb het nog voor 400,per jaar
gedaan", bracht dhr. A. den Eerzamen
in het midden, zonder overigens met
dhr. Grinwis in te willen stemmen.
Recreatie -
verblijfsverordening.
De raad stemde in met de voorge
stelde wijziging van de recreatie-ver-
blij f sverordening.
De wijziging zal een eind maken aan
het verschijnsel dat eigenaren van twee
of meer zomerwoningen één woning
voor eigen gebruik bestemmen en de
andere woningen in gebruik geven aan
bloed- en aanverwanten tot en met de
derde graad van de rechthebbende op
het zomerhuis, zonder echter in het be
zit te zijn van een exploitatievergun
ning voor deze woningen, voor welke
vergunning ook recreatie-leges ver
schuldigd is.
Voortaan zal voor het verhuren van
zomerwoningen aan bloed- en aanver
wanten een exploitatievergunning nodig
zijn en recreatie-leges verschuldigd
zijn. Dit is niet van toepassing op de
eigen (of enige) zomerwoning waarvoor
woonforensenbelasting wordt betaald.
O.m. werd accoord gegaan met de in
voering van de onroerend-goed belas
ting. Een krediet van 7.000,werd
gevoteerd t.b.v. de restauratie van de
korenmolen te Stellendam.
Onderhoud begraafplaatsen.
De beheersverordening begraafplaat
sen werd zodanig gewijzigd dat voortaan
het dagelijks onderhoud van graven
van gemeentewege plaats zal vinden.
Tot dusver diende dat door de nabe
staanden gedaan te worden maar in de
praktijk bleek dat te wensen over te
laten. De gemeente zal deze taak nu op
zich nemen; het zal geen noemenswaar
dige extra belasting opleveren.
MIDDELHARNIS:
Tijdens een feestelijke bijeenkomst,
j.l. vrijdagavond, ter gelegenheid van
haar tienjarig bestaan, heeft de W.V.
Flacquée haar voorzitter een eigen
bank aangeboden.
Dank zij de medewerking van het ge
meentebestuur zal deze bank een van
de bestaande banken op het Vingerling
vervangen.
Het is bekend dat Gerard Wijnhoff in
de zomermaanden graag op het Vinger
ling zit en er zelfs spreekuur en be
stuursvergaderingen houdt. Dat kan nu
voortaan op zijn eigen bank! De hout
snijder Wiel Rievers heeft in de rug
leuning van de bank het wapen van
Meneerse gestoken, een anker en een
z.g. Franse sloep en de tekst:
„W.V. Flacquée aan Gerard Wijnhoff"
De watersportvereniging wil met dit
gebaar haar voorzitter eren voor wat
juist hij die tien jaar voor de vereni
ging heeft gedaan en meehelpen aan de
oude luister rondom de haven te her
stellen! Wellicht wordt er zo zelfs een
traditie gevestigd bij deze zo uniek ge
legen jachthaven. Binnen enkele dagen
zal de bank op het Vingerling aange
bracht worden.
DIRKSLAND
De politie van Dirksland heeft za
terdagavond zowel binnen als buiten
I de bebouwde kom de snelheden gecon-
troleerd. Bij de controle buiten de be
bouwde kom vielen tal van bekeurin
gen. Er mocht niet harder dan 80 km.
per uur gereder;! worden, de snelste
reed124!
SOMiMELSDIJK
(Ingezonden)
De meeste lezers onder u zullen zich
afvragen waar Kameroen ligt en mis
schien ook wat wij nu met naaimachines
willen doen voor de plattelandsvrouwen
daar. Wel, u hoeft zich niet te schamen
als u niet weet waar Kameroen ligt,
want ik wist ook weinig van de aard
rijkskunde van Afrika af toen ik voor
het eerst naar dit werelddeel ging.
Kameroen ligt in het westen van
Afrika, aan de Atlantische Oceaan in de
buurt van Liberia, waar onze koningin
laatst op staatsbezoek was. De televisie
kijkers onder u, die dit bezoek gevolgd
hebben, kunnen zich zo'n beetje voor
stellen hoe het is in zo'n land, want
klimaat en natuur verschillen niet zo
veel in de landen aan de westkust van
Afrika.
Wel nu, in juni van dit jaar hoop ik
weer uitgezonden te worden door de
Stichting Nederlandse Vrijwilligers en
nu naar Kameroen. Daar hoop ik te
gaan werken in een project van huis
houdelijke voorlichting onder de platte
landsvrouwen. Dit project is opgezet
door Nederland en is nu overgenomen
door het Ministerie van Gemeenschaps
ontwikkeling van Kameroen met nog
gedeeltelijke hulp van Nederland.
Het werk daar houdt in dat de Neder
landse vrijwilligster in een bepaalde
provincie de begeleiding verzorgt van
Kameroense meisjes en vrouwen, die
werken in de huishoudelijke voorlich
ting in een bepaalde streek. Zo'n Ka-
meroenees meisje heeft na de lagere
school een korte opleiding gehad in
huishoudelijke voorlichting en gaat
hierna werken in een aantal dorpen. Ze
vormt daar vrouwenclubs en geeft deze
les in koken, voedingsleer, kinderver
zorging, groenteteelt, pluimveehouderij
èn ook in naaien en breien. Dit naaien
en breien is eigenlijk de grote trekpleis
ter van ons werk. De vrouwen komen
soms alleen voor het naaien en nemen
de les die daar op volgt op de koop toe.
Nu hebben we de ervaring gehad in
Kenya, waar ik twee jaar dit werk ge
daan heb, dat een naaimachine een
enorme stimulans is voor ons werk en
niet alleen voor het naaien. We kregen
op een gegeven moment 10 handnaai-
machines van vrienden uit Holland en
daar we deze niet zomaar weggeven
wilden, hebben we een competitie ge
organiseerd tussen de vrouwenclubs.
De vrouwen kregen een half jaar de
tijd om hun huis te verbeteren, een
groentetuin aan te leggen, een kippen
hok te bouwen etc. Daarria werd dit al
les beoordeeld door ons (we werken al
tijd in een team) en de 6 beste clubs
kregen voor 1 jaar een handnaaimachi-
ne, die door elk clublid gebruikt kon
worden. De andere naaimachines hiel
den we voor ons werk om de vrouwen
te leren erop te naaien. Als u weet dat
kleding daar erg duur is en de mensen
geen of een laag inkomen hebben, be
grijpt u dat de vrouwen erg hun best
deden om een naaimachine voor hun
club te winnen en zodoende werd soms
de hele leefsituatie in een dorpje ver
beterd. U ziet, zo'n oude naaimachine
doet daar meer dan alleen maar naaien.
Hebt u daarom thuis nog zo'n oude
naaimachine staan, waar u toch niet
meer op naait of alleen maar af en toe
uw dochtertje, wilt u dan eens aan deze
vrouwen denken, die het met zoveel
minder moeten doen dan u. Ik zou dol
graag een heel stel oude naaimachines
meenemen naar Kameroen, daar ze
zo'n hulp zijn bij ons werk. Toe, strijk
eens over uw hart, als u er een hebt
staan en bel mij op of schrijf even een
briefje.
Cockle Knape, Sommelsdijk
St. Joris Doelstraat 6
Tel. (01870) 25 81.
MIDDELHARNIS
Zilveren jubileum. Dhr. J. Zaaijer
hoopt a.s. maandag 1 april het feit te
herdenken 25 jaar in gemeentedienst te
zijn. Dhr. Zaaijer is thans hoofdcom
mies ter secretarie.
MELISSANT
Verzilvering. Maandag 1 april van
6.30 tot 9.00 uur bestaat er gelegenheid
tot het verzilveren van vakantiebonnen
voor de a.s. feestdagen bij J. du Pree,
Marijkelaan 32.
MELISSANT
Verzilvering: Bouwvakkers en schil
ders u kunt voor 4 feestdagen bonnen
verzilveren op dinsdag 2 april a.s. van
6 tot 10 uur n.m. bij L. Oudenaren,
Binnenweg 52, Melissant.
STELLENDAM
Kleding voor Zr. Haayer
T.b.v. de Stichting „de Reddingsboot"
van Zr. Haaijer zal er in Stellendam
volgende week maandagavond 1 april
weer gebruikte kleding worden opge
haald. De inzamelingsaktie wordt ge
voerd door de Roode Kruis-afdeling.
Mensen van elders die eveneens kleding
aan te bieden hebben gelieven tevoren
contact op te nemen met tel. 1274 te
Stellendam.
OOLTGENSPLAAT
Kerkdienst. Donderdag 28 maart a.s.
des nam. 7.15 uur zal voor de Our Geref.
Gemeente voorgaan ds. J. Schinkels-
hoek te Kampen. Zie verder de adver
tentie in dit nummer.
OOSTFLAKKEE
Uitslag verkiezing Prov. Staten
De uitslag van de gehouden verkie
zing van de leden van de Provinciale
Staten op woensdag 27 maart zal voor
Oostflakkee worden bekend gemaakt in
het Verenigingsgebouw „'t Centrum"
Van Weelstraat 10 te Ooltgensplaat, al
waar het hoofdstembureau gevestigd is.
Van de zes stembureau's in deze ge
meente worden na de sluiting om 7 uur
nam. de uitslagen voor de totaaltelling
naar genoemd gebouw overgebracht.
Doordat een juist passerende politie
wagen haar het uitzicht naar links
benam en' ze toch doorreed botste giste
ren mevr. B. uit Dirksland op de krui
sing W. Krakeelstraat-Achterweg tegen
de Eend van dhr. Jongste uit Nieuwe
Tonge. Beide auto's liepen aanzien-
lijlie schade op.
OUDDORP
donderdagavond 7.30 uur ds. Hege-
man van Tholen.
MELISSANT
woensdagavond 7.30 uur ds. Th. van
Stuijvenberg.
MIDDELHARNIS
donderdag 7.30 uur ds. J. C. West-
strate te Meliskerke voor de Zending)
WAALWIJK - BESOYEN
Intrede ds. J. Ouwendijk
Ds. J. Ouwendijk, gekomen van Den
Bommel zal zondag 31 maart a.s. des
nam. 6.30 uur zijn intrede doen in de
hervormde kerk van Besoyen, nadat hij
in de morgendienst, die te 9.30 uur be
gint, is bevestigd door ds. H. Jonge-
breur te Stad aan 't Haringvliet.
Intermezzo-heren 3 moest alles geven
tegen fel Bernisse 2.
In een sfeervolle, spannende en aan
trekkelijke wedstrijd tegen het sterke
en fel op winst spelende Bernisse 2
heeft Intermezzo 3 alles moeten geven
om de winst uit het vuur te slepen.
Vooral in de 2e set had Intermezzo het
erg moeilijk. De set ontaardde in een
uitputtingsslag, die Bernisse weliswaar
ruim won, maar die de thuisclub zoveel
kostte, dat zij in de 3e en 4e set deze
krachtinspanning niet meer wist te her
halen.
Intermezzo 3 kwam voor het eerst
sinds lange tijd weer met de bijna vol
ledige ploeg uit. Na een 5-0 achtei'stand
te hebben weggewerkt kreeg Intermez
zo meer vat op het agressieve spel van
Bernisse en ontspon zich een levendige
en gelijkopgaande strijd, die Intermezzo
met 15-12 won. In de 2e set werd Inter
mezzo verrast door de sterke opslag van
Bernisse, waardoor de gastheren met 14-
4 voor kwamen te staan. Intermezzo
bleef terugvechten en het scoren van
het laatste punt kostte Bernisse meer
tijd en moeite dan de eerste veertien en
bovendien twee time-outs, wat geen
positief teken was. Met 15-7 verloor In
termezzo deze set, maar had het de ba
sis voor de zege gelegd.
In de 3e en 4e set bleef het publiek de
thuisclub luid aanmoedigen, maar Ber
nisse maakte een uitgebluste indruk en
de taktisch goed spelende Intermezzo-
ploeg maakte goed gebruik van de
zwakke plekken van Bernisse 2. Met
15-7 en 15-9 werd de zege bereikt. In
termezzo 3 kwam uit met: Jan Versae-
vel, Kees Bijsterbosch, Han Slis, Henk
Koppelaar, Ton v. d. Laan, Wout Leij-
dens, Leo Inklaar en Piet Dijkgraaf.
Dames:
Tenaco Intermezzo 2 3-1
Intermezzo 2 heeft het in de uitwed
strijd tegen koploper van de Ie klasse
B dames net niet kunnen redden. Thuis
had Intermezzo gelijk gespeeld, maar
nu werd het een 3-1 nederlaag.
Het complete 2e damesteam kreeg in
de Ie en 2e set weinig kansen, maar
door winst in de 3e set kwam het goed
terug. Tenaco kwam in de 4e set in
moeilijkheden en met 11-9 achter. Bij
deze stand verzuimde Intermezzo om
door te drukken, waardoor Tenaco met
15-11 toch nog de volle winst greep.
Uitslagen dames:
Alexandria Intermezzo 32
Mevo 2 Intermezzo 3 O3
Vierpolders Intermezzo 4 3O
CVV a Intermezzo b 2—2
heren:
VCO Intermezzo 0—3
WW 2 Intermezzo 4 3-0
De 21-jarige Hendrik Willem Stouten
Mz. uit Oosterland, die op zaterdag 16
maart j.l. bij een autobotsing op de
Grevelingendam zwaar gewond werd,
en naar het Bethesda-ziekenhuis te
Dirksland moest worden' vervoerd, is
daar op vrijdag 22 maart aan zijn be
komen verwondingen bezweken. De
heer Stouten, die als timmerman werk
zaam was bij de fa. Kanters te Brou
wershaven, kwam met zijn auto uit
Bergen op Zoom, waar hij een aanne
mers cursus volgde. De auto, bestuurd
door de heer Stouten, raakte door on-
toekende oorzaak in de berm en botste
vervolgens frontaal op de tegemoetko
mende auto, bestuurd dor de 28-jarige
mej. Heleen van Goor uit Oostburg die
hierbij het leven verloor, terwijl haar
beide ouders zwaar gewond naar het
Bethesda-ziekenhuis te Dirksland moes
ten worden vervoerd. Van de beide
wagens bleef weinig meer over. Het
medeleven met de zwaar getroffen fa
milie is in Oosterland algemeen.
De gemeenteraad van Dirksland houdt
a.s. donderdagavond, 7 uur, een open
bare raadsvergadering. De agenda telt
15 punten, waaronder het voorstel tot
aanbesteding van de bouw van een aula
op de begraafplaats te Herkingen.
OUDE TONGE
Bij de bocht in de Prov. weg, bij Pol-
lemans had gistermorgen een botsing
plaast waarbij 3 wagens betrokken
raakten. Het ongeluk ontstond toen een
bestuurder van een V.W. bus, J. V. uit
Middelharnis te laat naar rechts ging
waardoor hij frontaal op de tegemoet
komende Citroen Dyane van dhr. A.
Westdijk uit Ouddorp reed. Een mede
inzitende, P. Westdijk moest tengevol
ge van de botsing met rugklachten in
het ziekenhuis worden opgenomen. De
V.W. bus raakte vervolgens nog de
Volvo van dhr. A, G. M. v. d. H. uit
Waalwijk. De 3 auto's liepen zware
schade op.
Bij beschikking van de minister van
landbouw en visserij, mr. A. van der
Stee, zijn de bijdragen ter verbetering
van de binnenvisserij voor het tijdvak 1
juni 1974 - 31 mei 1975 ongewijzigd
vastgesteld op:
12,voor de grote visakte
6,75 voor de kleine visakte
4,voor het vissen met
één gewone hengel.
BRUINISSE
5 X zilver Dat in een gemeente van
nog geen 2700 inwoners vijf echtparen
op één dag hun zilveren bruiloft vieren,
zal weinig voor komen. Dit gebeurde
echter maandag 18 maart te Bruinisse.
De oorzaak? Een kwart eeuw geleden,
begon Bruinisse zich van de oorlogs
schade te herstellen, een contingent van
105 woningwet woningen (tegenwoordig
genoemd de oude nieuwbouw) kwam
toen gereed en een tal jonge echtparen
kreeg de kans waarop ze al lang ge
wacht hadden.
Op tweede Paasdag wordt dit jaar de
Provinciale Jongerendag gehouden van
het CJV in gebouw „de Palm" v. d.
Palmstraat, Papendrecht.
Jongeren van boven de 16 jaar kun
nen de hele dag aan deze manifestatie
deelnemen. Jaarlijks komen 500 a 600
jongeren uit geheel Zuid-Holland op
deze dag. Er is een voetbal- en een vol
leybalcompetitie; er zijn praathoeken
waar je kunt diskussiëren over „Ont
wikkelingssamenwerking" en „Buiten
landse Werknemers"; er kan worden
gevolksdanst; er is nonstop film, enz.
Tevens is er een optreden van „Cabaret
groep Zonder Filter".
's Avonds is er een groot slotbal met
medewerking van o.a. The Dyke
Brothers. Aanvang van de dag 10.00 uur
v.m., einde 22.30 n.m. Kosten hele dag
11,Kaarten verkrijgbaar bij C.J.V.
Zuid-Holland „Boemerang", Vondelweg
26, Rotterdam.
ST. ANNALAND
JVieu'iüe bibliotheek geopend door
gedeputeerde J. v,. d. Bos
Vrijdag 22 maart vormden de school
kinderen van alle scholen in Sint An-
naland een erehaag voor de toegang
tot het houten bibliotheekgebouw, dat
een plaats gevonden heeft op het ter
rein naast het nieuwe postkantoor in
Crooswijk.
Alle leerlingen mochten een toallon
in ontvangst nemen.
Gedeputeerde J. van den Bos, oud-
'burgemeester van de voormalige ge
meente St. Annaland verrichtte hier de
symbolische openingshandeling. Hij
hing een foto op, waar op een afbeel
ding stond van de huidige bibliotheek
ruimte in een zeer rommelige toestand
De heer van den Bos zei trots te zijn
op de nieuwe bibliotheek in St. Anna
land. Hij herinnerde aan de tijden dat
de bibliotheek in het oude gemeente
huis, zelfs in het badhuis was geves
tigd en toen de subsidie nog vijf cent
bedroeg. De bibliothecaresse, mejuf
frouw van Egmond werd een fraaie sta
tenbijbel namens de bevolking aange
boden door Paul van de Repe en Ma-
rinus Heijboer. De P.B.C, vertegen'woor
diger Van Diek gaf twee foto's als ge
schenk, ook weer zinspelende op de
oude uitleenbiblotheek, uitgerust met
planken en schragen.
Verschillende van onze abon
nees hebben bij het aanbieden
van de kwitantie voor het Ie
kwartaal 1974 door onze agenten,
toegezegd via bank of giro te zul
len betalen.
Meerdere abonnees hebben dit
echter tot nu toe niet gedaan.
Vandaar deze herinnering.
Ons gironummer is 16 79 30 en
het jaarabonnement 1974 23,40.
Voor Uw medewerking bij voor
baat onze dank.
B.V. Eilandcn-nieuws
afd. Abonnementen.
Nederlanders zijn geen fijnproevers.
Integendeel, zelfs over de grenzen staan
zij bekend als muureters, 's Lands eet
gewoonten zijn over het algemeen een
tonig en worden zeker niet verrqkt door
het voedsel in eetmuren en de buffetten
voor snelle snacks. Het in aanlokkelijke
vormen verpakte welvaartsvoer apel-
leert zo sterk aan de kooplust, dat de
samenstelling van onze voeding steeds
meer achteruit gaat. Onder goed eten
verstaat het gros van de Nederlanders
vet eten. En al zou moe thuis een ver
standige maaltijd hebben gemaakt de
rest van het gezin heeft zich dan al
verzadigd aan de patat en croquetten op
weg van werk naar huis.
Onze voedingsgewoonten moeten
veranderen, vindt de Nederlandse Hart
stichting, die over aanwijzingen beschikt
dat een slechte manier van voeden bij
draagt tot het hoge aantal hart- en vaat
ziekten in ons land. De Hartstichting or
ganiseert daarom kookcursussen onder
leiding van diëtisten niet met het doel
om mensen te laten vermageren, maar
om hen te wijzen op verantwoorde en
toch smakelijke voeding.
Olga van Rijsewijk-Mertens in Eind
hoven is een van de acht Hartstichting
diëtisten die regelmatig kookdemon
straties geven. Haar werkterrein ligt in
oost- en midden-Brabant.
Olga van Rijswijk: „Ik vertel eerst
welke de belangrijkste oorzaken zijn
van hart- en vaataandoeningen en de
factoren die daarbij een rol spelen. Dan
geef ik adviezen voor een goede voeding
en leg uit wat de invloed is van de vet
ten in de voeding. Daarna laat ik de
mensen zelf koken, soms hele menu's, of
borrelhapjes, snacks en koude schotels.
Het beste is als de mensen een hele
maaltijd maken, want dan krijgen ze
meer ingrediënten in handen".
De kookdemonstraties, die iedereen
bij de Nederlandse Hartstichting in Den
Haag gratis kan aanvragen, worden ge
organiseerd door de plaatselijke afde
lingen van de vereniging „Vrienden van
de Hartstichting" en trekken veel be
langstelling van vrouwenverenigingen.
„Veel mensen denken bij dieet on
middellijk aan de dokter. Gezonde voe
ding is goed voor zieke en gezonde
mensen. Wij proberen met de kookde
monstraties preventief te werken. Toen
ik nog in het ziekenhuis werkte, maakte
ik alleen maar mensen mee die niets
mankeerden. Nu doe je zoveel moge
lijk om iedereen aan het verstand te
brengen dat je beter gezond kunt eten
voordat je ziek wordt".
De risico's die kunnen leiden tot
hart- en vaatziekten hangen af van een
combinatie van factoren zoals roken,
lichaamsbeweging, hoge bloeddruk en
voeding. Het is een feit dat de Neder
landers te vet eten en volgens de dië
tiste van de Hartstichting weet het me
rendeel van de mensen best dat hun
eetgewoonten niet goed zijn, maar wil
len ze het vaak niet onder ogen zien.
Olga van Rijsewijk: „Het gaat er niet
om dat je heel weinig eet, maar dat je
alle voedingsstoffen gebruikt die het
lichaam nodig heeft. In de eerste plaats
moeten we minder vet gebruiken. En
als we vet gebruiken bij het bereiden
van de maaltijd, dan is het beter om
vetten met meervoudige onverzadigde
vetzuren te nemen zoals: dieetmargari-
nes, zonnebloemproducten, soja enzo
voorts.
Bijvoorbeeld magere kwark heeft een
minimaal vetgehalte en kan dienen als
vervanging van dipsauzen en mayonai
se. En waarom moet er altijd een klont
boter door de groenten? Helemaal niet
nodig, want je kunt juist zoveel berei
ken met kruiden".
De diëtiste zou het liefst bij alle men
sen die de kookdemonstratie hebben
gevolgd in huis willen kijken een
half jaar na de kookcursus in de keu
kenkasten neuzen of de potten mayo
naise al zijn vervangen door gezondere
producten.
Thuis in het Brabantse heeft Olga van
Rijsewijk een map gemaakt met vragen
die tijdens de cursus op haar worden
afgevuurd. Zoals „moet je kinderen ook
al halfvolle melk geven?" Of: „Welke
olie is geschikt voor dikke mensen?"
„Ja, die kinderen, daar moet je vroeg
mee iDeginnen. Veel kinderen zijn veel
te dik. Vroeger waren de moeders er
trots op, maar daar komen we gelukkig
van terug.
Het ligt voor een deel ook aan de arts
op het consultatiebureau of een kind
verantwoorde voeding krijgt.
Later wordt zijn taak overgenomen
door de schoolarts.
Dat zou allemaal beter kunnen. Aan
voorlichting wordt te weinig gedaan.
Dat zou al moeten beginnen op de lagere
school. Kinderen krijgen toch al genoeg
vet in hun eten, als ze dan nog volle
melk drinken krijgen ze te veel. Als een
kind dan nog honger heeft, kan het
beter een boterham of fruit eten".
Op de cursus worden veel vragen ge
steld over vermageren. Het verantwoord
voeden moet nog wennen. We proberen
het dan ook nog niet lang genoeg in
Nederland. Kortgeleden is pas de eerste
opleiding in gezondheidsvoorlichting en
opvoeding begonnen van de Stichting
Seminarium voor Gezondheidszorg in
samenwerking met de Stichting Samen
werkende Landelijke Kruisverenigin
gen.
„Als je verstandig eet, wil dat nog
niet zeggen dat je niet dik kan worden.
Mits je matig eet. Als mensen willen
vermageren moeten ze een goed samen
gesteld dieet nemen en niet op hun
eigen houtje gaan werken. Dan laten
ze vaak dingen waarin veel vitaminen
zitten achterwege.
Een van de belangrijkste oorzaken
van hart- en vaatziekten is een te hoog
cholesterolgehalte. Dat komt voor in
dierlijke vetten: vet vlees, melk, eier
dooiers, slagroom. Dan zijn er veel ver
borgen vetten zoals in koekjes, pasteit-
jes enzovoorts. Het cholesterolgehalte
kun je verlagen door meervoudig on
verzadigde vetzuren te gebruiken. We
moeten wel voor ogen houden dat dit
ook vetten zijn die calorieën leveren. En
als je daar weer teveel van gebruikt,
wordt je ook dik. Veel mensen denken
dat je gezondere producten onbeperkt
kunt eten. Op de televisie wordt dan
een boterham dik besmeerd met halva-
vine".
Olga van Rijsewijk legt er de nadruk
op dat regelmatig eten zeer belangrijk
is. „'s Morgens moet de motor op gang
komen en daarom is het nodig te ont
bijten. Als je dat niet doet, ga je in de
loop van de dag toch dingen zoeken om
te eten".
Ter illustratie legt ze een toch wel
onthutsende vergelijking voor: „Twee
koppen koffie met suiker en melk, een
slagroomtaartje, een plakje cake, een
bonbon, ongeveer een ons nootjes en
twee glaasjes vermouth leveren bijna
vijftienhonderd calorieën op.
Dat staat gelijk aan twintig sneeën
onbesmeerd brood of negen-en-een-half
snee brood, besmeerd met margarine en
belegd met kaas.
En je hoeft maar naar een gezellig
avondje te gaan en de koffie met gebak
en andere dikmakertjes staan voor je
neus".
