Reddingsmaatscbappijen
berdenken 150 reddingsjaren
„Hulde
aan de
redders
h» j. struijk
DEN HERTOG Co.
Sommelsdijk
46e jaargang
Vrijdaff 28 december 197S
No. 4250
en
D
J
de-
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
UIT DE
OUDE DOOS
ff
PoSitie nam 1200 liter
benzine in besSag
Dief slikte briefje van
duizend in, maar liep
toch tegen de lamp
Inzameling op de
Rijksscholengemeen
schap voor IVIALI
VOOR MOOIERE
bloemstukjes
Fa. KORTEWËG
I Zandpad Middelharnis
R.T.IVI.Onvoldoende
inzicht in behoefte
Oproep aan oudere
Stadtenaars
¥OOR GEZELLIG
EN SFEERVOL
WINKELEN
GEEFT UW PANDEN
m MEESTERHANDEN
Bureau voor Onroerende Goederen MEESTER
ZINKWEG OÜD-BEIJERLAND Tel. 01860-5953
I BEZOEKT ONZE Automoblelen-verkoophal
I OOK OP VRIJDAGAVOND
I GARAGE KNöPS -^ MIDDELHARNIS
I LANGEWEG 113 Tel. OISTO - 2043
WWÊk M OPTOMETRIST
.p .j. „OOGMETING
ziekenfondsïeverancier aan alle ziekenfondsen
westdijk 34 - middelharnis - tel. 01870 - 2075
DES l^lc!L£llBEST£
WESf SEN
Wij van Eilanden-nieiiws, direc
tie, redactie en administi-atie wen
sen U en de uwen alles toe wat er
voor het nieuwe jaar maar te wen
sen kan zijn.
Zo'n wens, in eenvoud neerge-
sclireveii, maar zo hartelijk ge-
meeEd, heeft thans méér betekenis
dan in vele voorgaande jaren,
waarin bij voorbaat mocht worden
verwacht dat het „waarlijk weJ
zou gaan". De vaderlandse econo
mie die stabiel op de olie leek te
drijven is zinkende en dat sal on
herroepelijk betekenen dat we ons
wat lichter zullen moeten maken
om drijvende te blijven. We zullen
een stukje welvaart prijs moeten
geven, maar dat kan een positief
element in zich bergen. Wanneer
het materiële vUedt dan krijgen
andere waarden weer een kans.
Handen die steeds naar méér gre
pen worden dan misschien weer
tot nuttiger zaken aangewend, wel
licht tot hulp aan elkaar die meer
malen zo ver te zoeken was.
Het jaar onzes Heeren 1974
wordt een uitdaging om staande
te blijven. Dat kan wanneer er
vertrouwen is waardoor de angst
weggenomen wordt en overgaat in
durf. We moeten weten en belijden
dat de zorgende hand Gods over
ons is en we moeten weten dat
ook het mindere onverdiend is.
Dat is het juiste uitgangspunt om
niet klagend maar dragend het
nieuwe jaar binnen te stappen.
Die overgave zij u gaarne toege
wenst.
Ook in 1974 staan wij
weer graag voor U klaar.
Wij wensen U een
voorspoedig 1974.
tv7ÓNINGINRICHTlH53
Uitbreiding van de
Goereese
Vissersvloot
30-jarige man
dodelijk verongelukt
69
Ol
en
nt
278
n
X-
POSTBOX 8 - MIDDKLHARNIS
Redactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 26 29 .-. Na 5.30 uur (01870) 33 92 Giro 167930
ikBONI4XMENTSPRIJS f 4^8 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 22 cent per mBS.
Bij contract epeciaal tarlaL
Het is een kwestie van historische
groei dat in Nederland twee redding
maatschappijen bestaan: de Koninlilijke
Noord- en Zuid-Hollandse Redding-
Maatschappij te Amsterdam en de Ko
ninklijke Zuid-Hollandse Maatschappij
tot Redding van Schipbreukelingen te
Rotterdam.
Beide zijn opgericht in het jaar 1824.
In het jaar 1949 ontvingen zij het prae-
dicaat Koninklijk.
Gezien het zeevarend karakter van
het Nederlandse volk is het opmerkelijk
dat pas in 1824 het reddingwezen langs
de kust georganiseerd tot stand kwam.
Overigens was de Britse Royal Natio
nal Life-boat Institution er niet veel
eerder. De R.N.L.I. werd op 4 maart
1824 opgericht en viert in 1974 dus
eveneens haar 150-jarig bestaan.
Directe aanleiding tot oprichting van
de maatschappijen was,de stranding van
het Nederlandse fregatschip „De Vree-
de" bij Huisduinen. Deze ramp maakte
zo'n indruk in ons land, dat de Amster-
damnaers Barend van Spreekens, Mr.
Adriaan de Bruine, Jhr. Hendrik Jacob
Ortt, Joan Hosdhon en Abraham Fock
de N.Z,H.R.M. oprichtten.
De N.Z.H.R.M. koos als zuidgrens van
het gebied, dat zij van reddingsmiddelen
wilde voorzien, de demarcatielijn tus
sen de ambtsgebieden der twee inspec
teurs van het loodswezen, omdat jhr.
Ortt één der beide inspecteurs zich
niet op het terrein van zijn zuidelijke
collega wilde begeven; 9 dagen later
werd in Rotterdam de Z.H.M.R.S. in het
leven geroepen. Bestuurders waren de
heren W. van Houten Jr., A. van Hobo
ken, J. Smeer, J. Veder en N. M. Vink,
met Jhr. Twent als adviseur.
De eerste op organisatie gebaseerde
redding van schipbreukelingen ge
schiedde 26 december 1824, toen de
roeireddingboot van Egmond aan Zee
uitvoer.
Op dit ogenblik beschikt de K.N.Z.H.
R.M. over 25 reddingstations met motor-
reddingboten, motorreddingvletten, mo-
torstrandreddingboten en lijnwerp- en
wippertoestellen. De K.Z.H.M.R.S. be
schuit over 8 stations op dezelfde wijze
uitgerust. Het gehele bewaakte territoir
omvat de Noordzeekust, het Waddenge
bied, het IJsselmeer en de Noord- en
Zuidhollandse en Zeeuwse zeearmen.
In de geschiedenis van 150 reddingja
ren zijn spectaculaire staaltjes van
moed en opofferingsgezindheid aan de
dag en aan de nacht gelegd.
Is er voor 1824 wel sprake van over
heidsbemoeiing met het reddingwezen,
in 1889 komt een staatscommissie tot de
conclusie dat zulke inmenging niet nodig
is. Na de stranding van het s.s. Berlin,
op het Noorderhoofd van Hoek van Hol
land, 21 februari 1907, komt een staats
commissie tot de overtuiging dat de
doeltreffendheid van het reddingwezen
der beide maatschappijen niets te wen
sen overlaat en dat het nodig noch wen
selijk is het reddingwezen vanwege de
staat te organiseren. Van de datum van
de stranding van de Berlin af dateert de
onafgebroken belangstelling van leden
van het Koninklijk Huis voor het red
dingwezen.
In de loop der jaren heeft zich een
romantische sfeer over het reddingwe
zen verspreid, waarin, terecht, namen
van bekende redders nog te lezen zijn:
Jacob Glas, Dorus Rijkers, Mees Toxo-
peus, Paul Bezuyen, Johannes Slis, Wil
lem de Jager e.a.
Naarmate de romantiek van de roei
reddingboot en de zuidwester doorbro-
lien werd door snelle motorreddingbo-
ten, helicopters, boordradio enz. wordt
het noemen van namen van heldhaftige
redders minder, zonder dat dit iets af
doet aan hun prestaties. In dit verband
moge een gezegde van een redder aan
het begin van deze eeuw worden vast
gelegd. Toen een burgemeester een be
manning van de reddingboot van zijn
gemeente vroeg: „mannen waaraan den
ken jullie nu het eerst?", zei de schip
per: „we denken niks, want als we zou-
we denken, dan bleven we thuis"„
In de achter ons liggende 150 jaren
zijn ruim 16.000 mensen gered. Vorig
jaar 1972, 473 tijdens 308 reddingstoch-
ten. Meer dan vroeger groeit het aantal
diensten ten behoeve van beoefenaars
van de watersport. Dat de georganiseer
de watersport, die altijd op hulp van de
reddingmaatschappijen kan rekenen,
nog niet georganiseerd vrijwillig bij
draagt in de kosten van het reddingwe
zen, wordt betreurd. De kosten van de
jaarlijkse exploitatie van het redding
wezen vervullen de beide maatschappij
en met grote zorg. Zij moeten uitkomen
met particuliere bijdragen en in de pri
vate sector gevoerde akties.
Dit jubileum willen zij aangrijpen om
plannen voor nieuwbouw te realiseren.
Nodig zijn: 1 motorreddingboot
1.00.000,—; 2 motorreddmgvletten
800.000,6 snelle motorreddingboten
2.400.000,—; Totaal 4.600.000,—.
Er zijn voor dit gezamenlijk jubileum,
gezamenlijke jubileumrekeningen open-,
gesteld.
Bij de Postcheque- en Girodienst: nr.
15020, ten name van „150 reddingjaren",
te Amsterdam.
Bij de AMRO-bank, kantoor Sarphati-
straat Amsterdam, rekening nr. 43.61.00.
150, eveneens op naam van „150 red
dingjaren".
Van de evenementen, welke de fond
senvorming en de publiciteit ter gele
genheid van het jubileum begeleiden
noemen wij:
Een concert in „De Doelen" te Rotter
dam, op vrijdag 28 december, waar het
Urker Mannenkoor, het Schevenings
Vissersvrouwenkoor en het Volendams
Operakoor belangeloos optreden ten
bate van de beide reddingmaatschappij
en. Loterij tijdens de HISWA 1974.
Puzzelaktie in een der landelijke dag
bladen.
Jubileumtentoonstelling in november
1974 in het Nederlands Historisch
Scheepvaart Museum te Amsterdam.
Uitgifte van een bijzondere postzegel
door de P.T.T.
Uitgifte van een jubileumsticker.
Uitgave van het boek „Redden" en
van een grammofoonplaat van het ge
noemde concert.
Ter gelegenheid van het jubileum is
een jubileumforochurure verschenen,
die op aanvraag bij het secretariaat
„150 reddingjaren" gratis verkrijgbaar
is: Spinozastraat 1, Amsterdam-1004,
telefoon (020) 23 83 97.
Fraaie opname van „de Javazee" in haar element
Uit de oude doos een historische foto
van een historische gebeurtenis, de
ramp met de Harwichboot „de Berlin".
Deze stoomboot liep op 21 februari 1907
in een vliegende noordwesterstorm op
de Noorderpier voor Hoekvan Holland.
Bij deze catastrofe verdronken 129 men
sen, er waren slechts 15 overlevenden.
De reddingsboot van Hoek van Holland
heeft een een onvergetelijke aktie ge
voerd waarbij Prins Hendrik zich niet
onbetuigd liet. De beschrijving van de
tonelen die zich afspeelden zijn af
schrikwekkend maar de redders beten
door. Helaas was het aantal slachtoffers
groot omdat de meesten met het
voorschip in de diepte verdwenen
maar het lukte de mannen toch nog een
aantal overlevenden van het achter
schip te halen. Terwijl ze door de ele
menten dreigden te worden verslagen
gingen de redders steeds opnieuw naar
buiten: daar is niks heidhaf tigs
aan, 't is zuiver menselijk. Als je zelf
dat geschreeuw van die mensen had ge
hoord dan rustte je ook niet voor je
tenminste had geprobeerd ze d'r af te
krijgen, al had je je hele leven lang
geen riem in je handen en geen oliejas
om je lijf gehad", tekende een verslag
gever uit de mond van een van de red
ders op. Een aantal Ouddorpers heeft
twee dagen na het gebeurde nog drie
overlevenden van het wrak gehaald.
Zij behoorden niet tot de reddingsmaat
schappij maar het waren duikers en
bergers. Na hun geslaagde redding ver
scheen de hierbij afgedrukte kaart met
het portret van Prins Hendrik met on
deraan de uitroep van de Prins: „die
dappere mannen leven zij! Hoera!" De
redders wier „koppen" in de boei te
zien zijn, zijn v.l.n.r. boven: Corn. Sper
ling, Martien Sperling, v.l.n.r. beneden:
Sjors Moerkerke, Leen Sperling en een
functionaris van hun maatschappij.
„Ongetwijfeld heeft hun huzarenstukje
mede geleid tot de hechtere organisatie
welke daarna is ontstaan bij het red
dingswezen", aldus geciteerd kranten
verslag.
OUDDORF - STELLENDAM
De Rijkspolitie te Ouddorp heeft don
derdagavond 1200 liter benzine in be
slag genomen. Een Stellendamse hande
laar had die hoeveelheid bij een benzi
nestation te Ouddorp ingekocht om
naar de verklaring van de eigenaar
de tijd te overbruggen tussen het begin
van de distributie en de toekenning van
een extra hoeveelheid voor bedrijfs
auto's. De politie zag dat de 6 tweehon
derd-liter vaten bij het station werden
gevuld maar ze greep niet in vooraleer
ze op het bureau gecontroleerd had of
de afnemer in het bezit was van een
vergunning tot het opslaan van benzine.
Dat bleek niet het geval en de benzine
werd nog donderdagavond bij het be
drijf weggehaald om op het gemeente
terrein te Ouddorp te worden opgesla
gen. Inmiddels is de benzine weer aan
de koper beschikbaar gesteld, zij het
dan ook dat hij ze niet op mag slaan.
Wel kreeg hij een proces-verbaal. De
benzinepomphouder verklaarde vol
doende benzine te hebben, hem was dan
ook geen beperking van levering opge
legd.
De politierechter in Maastricht heeft
de 28-jarige spoorwerker L. T. uit
Maastricht wegens diefstal van 1000,
veroordeeld tot 8 weken gevangenis
straf waarvan G weken voorwaardelijk
met de bijzondere voorwaarde dat hy
het gestolen bedrag binnen 8 maanden
moet terugbetalen.
De officier van justitie noemde het
een wel heel uitzonderlijke diefstal. In
een café had een vriend de man een
briefje van duizend gulden laten zien,
T. griste het uit zijn handen, vouwde
het op en slikte het in. De te hulp ge
roepen politie nam hem mee naar het
bureau maar daar kon zij wel de waar
heid uit hem krijgen, maar niet het
briefje van duizend gulden. Een ge
meentearts stond ook machteloos. Vol
gens hem zou een laxeermiddel niets
meer uithalen en het briefje toch al
door de maagsappen zijn verteerd, om
dat het zes uur daarvoor was ingeslikt.
De politie liet de man gaan na proces-
verhaal te hebben opgemaakt. T. bleek
echter slimmer dan de medische we
tenschap. Thuis nam hij een glas ge
smolten boter met warm water in,
waarna het bankbiljet te voorschijn
kwam. Toen hij het de volgende dag bij
een bank in Maastricht liet wisselen,
liep hij tegen de lamp.
Een inzameling op de Rijksscholen
gemeenschap te Middelhamis voor het
pootaardappelproject in MALI (één van
de zogenaamde SAHEL-landen) heeft
ruim 610,— opgebracht. Het NOVIB-
comité Middelhamis-Sommelsdijk is
hiervoor zeer dankbaar en juicht uiter
aard meer van dergelijke initiatieven
van harte toe!
De R.T.M, heeft een onvoldoende in
zicht in de stijging van de behoefte aan
openbaar vervoer ten gevolge van de
benzinedistributie.
De directie vraagt zich af in hoeverre
automobilisten zich zullen redden door
met meer personen een auto te gebrui
ken. Ook bestaat er nog onzekerheid
over in hoeverre de arbeids- en school
tijden worden gespreid.
Om wat meer inzicht te krijgen in de
behoefte aan openbaar vervoer roept de
R.T.M, de medewerking van de bevol
king in. Degenen die in januari voor het
eerst gebruik gaan maken van week- of
maandabonnementen worden verzocht
de identiteitskaart voor 31 december
aan te vragen bij de R.T.M.-stations in
Rotterdam, Spijkenisse, Heinenoordtun-
nel, Middelhamis, Zierikzee en het ZV
TM-station in Axel.
Alle stations en chauffeurs zijn in het
bezit van enquêteformulieren. Deze zijn
bestemd voor degenen die geen abonne
ment nemen maar tenminste enkele ma
len per week gebruik gaan maken van
de diensten van de RTM/ZVTM.
In ons blad van 23 november heeft
een bericht gestaan over het overlijden
van mevrouw Plokhooij in Zuid-AfrUia.
Haar man heeft destijds in Stad aan 't
Haringvliet gewoond en hij is bekend
geworden om zijn aandeel in de Boeren
oorlog. Een inwoner van Sommelsdijk
heeft in zijn bibliotheek het door wijlen
dhr. Plokhooij geschreven boek: „Met
den Mauser, persoonlijke ervaringen in
den Zuid-Afrikaansen oorlog van C.
Plokhooij", uitgegeven in 1901. Graag
zou hij weten of er in Stad aan 't Ha
ringvliet nog mensen zijn die dhr. Plok
hooij gekend hebben of die bij over
levering iets van hem weten. Mis
schien is er ook correspondentie van
hem bewaard. Reacties op deze oproep
zullen bijzonder welkom zijn, ze zullen
graag door de redactie worden ontvan
gen.
WIJN- EN DELICATESSENHUIS
Westhavendij k 43 a - Dirksland
iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHii^
.^^^eu.
'^^^Tuü^'^^ KONINKLIJK GOEDGEKEURD CONTACTLENZEN"
o o
OOSTDIJK 63 31
De Goereese vissersvloot is deze
maand uitgebreid met het m.s. G.O. 19
(ex U.K. 95) dat een lengte heeft van
28,60 m, een breedte van 7 m en een
holte van 3,55 m.
Het vaartuig is aangekocht door Re
derij Delta van dhr. J. de Boer uit Urk,
en kreeg de naam „Westerschelde".
Het schip is door Maaskant Machine
fabrieken B.V. te Stellendam voorzien
van een nieuwe motor van het fabri
kaat Stork - Werkspoor - Diesel type
9F 900 p.k. bij 850 t.p.m. daar de oude
motor niet voldeed aan de huidige eisen
van de zeevisserij. Ter verbetering van
de visserijmogelijkheden werd ook een
nieuwe portaalmast met nieuwe visbo-
men aangebracht. Verder is het vaar
tuig uitgerust met een elektrisch pneu
matische Maaskant-winch type M 190
EP 4, bedienbaar vanuit de brug en met
een elektrische verhaalkop.
De nautische apparatuur is zeer mo
dem wat desvisserij vergemakkelijkt.
STAD AAN 'T HARINGVLIET
De 30 jarige C. (Kees) van der Sluijs
uit Stad aan 't Haringvliet, gehuwd en
vader van 3 jonge kinderen, is maan
dagavond half negen door een bedrijfs
ongeval om het leven gekomen. Hij
werkte in het ruim van het sleepschip
„Orpheus'' dat afgemeerd was bij de
kunstmestfabriek Albatros te Pemis
(Vondelingenplaat). Samen met enkele
Flakkeese collega's was dhr. v. d. Sluijs
bezig met het lossen van de lading fos
faat. Hij gaf aanwijzingen aan de kraan
drijver maar kennelijk is er een mis
verstand ontstaan. Het slachtoffer werd
door de zware bak geraakt en werd zo
danig tussen de grijper en de wand van
het ruim bekneld dat hij direct aan zijn
verwondingen bezweek. Op de voor
avond van de Kerstnacht moest het
verschrikkelijke bericht aan de nabe
staanden worden gebracht. Met versla
genheid en deelneming met het jonge
gezin heeft de Stadse gemeenschap van
het gebeurde kennis genomen. Heden
vrijdagmiddag is het slachtoffer ter aar
de besteld.