iiAnoEii niEUWs
Overdenking
Van bolwerk tot
plantsoen
KindeJifw^eJ^e
Zeeuwse wandelingen
TELEURGESTELD...
RUIL ZE IN
W. RIKKEÜ B.V.
Iblad
Vrijdag 2 november 1973
No. 4235
KIJKVENSTER
O
nd
er
R
77
OVER UW
ZIG-ZAG NAAIMACHINE?
voorde
moderne PFAFF
zig-zag lichtgewicht
Wij ruilen alle merken in,
- ook vreemde
be-
op
ur
ns
xxxxxxxx
uit de
Heilige Schrift
„Heilige Oorlog"
C. HIEViT Z^.
Centrale Verwarming
SOMMELSDIJK
In memoriam:
Ds. J. van Sliedregt
Vele van onze lezers zullen diep ge-
iiiokl xijn toen ze hoorden' van het
[Isclinge overlijden van ds. J. van
leclregt, Hervormd predikant te Bilt-
ven en
voorzitter van de Ger. Zen-
IJS Bond in de Ned. Herv. Kerk.
acob van Sliedregt werd geboren in
ileloord op 18 juni 1914, dus vlak
L- het uitbreken van de eerste we-
Wloorlog. In de preek gehouden bij
fti 25-.iarig anabtsjubileum vertelde hij
if- „Ik zie een moeder staan met
ar kind in de armen, terwijl de ka
nnen die Antwerpen bestookten, bul-
rden. Onder tranen bad ze of de Hee-
dat kind wilde sparen om het af te
Bderert voor Zijn dienst. Wie die moe-
r was, hebt ge wel begrepen". Inder-
ad heeft de opvoeding van deze God-
czende moeder al vroeg een stempel
I hem gedrukt. Na de studie aan hel
ffium te Roosendaal en aan de Rijks-
liversiteit te Utrecht vv^erd kand. Van
iedregt op 27 november 1938 door ds.
Kievit bevestigd in zijn eerste ge-
ïente Eemnes-Buiten' met 1 Kon. 22
„Zo waarachtig als de Heere leeft,
'tgéen de Heere tot mij zeggen zal,
t zal ik spreken".
Deze intredetekst is bepalend gev/eest
or heel zijn bijna 35-jarige ambtsbe-
Ening. Ds. Van Sliedregt was en bleef
n gehoorzaam leerling van de Keili-
Schrift en altijd weer stond het
oord centraal in de prediking en bij
het ambtelijke werk. Om nogmaals
jubileumpreek te citeren: „Het
oord is vlees geworden. Dat is het
hele Evangelie, de Goede Boodschap,
een enkel woord samengevat. Dat ik
ist vanavond het Evangelie in zijn
im zoek te grijpen, en daarin slechts
lar voren breng wat de grondtoon zijn
1 van elke bediening des Woords,
left een bedoeling. Want het is mij
ans een behoefte om in het midden
gemeente mijn God te danken dat
ij mij in Zijn Kerk bij het licht van
!t Evangelie liet opgroeien', mij kwam
I te winnen voor dat Evangelie, mij
srlichtte tot kennis ervan, en dat Hij
lij in de bediening ervan wilde stellen
it verkondiging van de onnaspeurlijke
lOm van Christus, ja, dat ik hulp
an God verkregen hebbende, daarin
aan mag tot op deze dag".
Deze prediking van de onnaspeurlijke
ikdom van Christus heeft in vele har-
in weerklank gevonden. Uiteraard al-
Teerst in de gemeenten die ds. Van
iiedregt dienen mocht. En dat waren
vele: Eemnes, Lage Vuursche, BJes-
ensgraaf, Huizen, Ede, Putten, Baarn,
luderkerk aan de IJssel en' Bilthoven.
laar ook in een wijder verband door
ijn geschriften, die gelezen werden tot
'er buiten de muren van de Herv. Kerk.
)e eeuwigheid zal openbaren voor hoe-
'elen deze dienaar des Woords tot ze-
ien is geweest. Want deze prediking
egt een band die boven de kerkmuzen,
naar ook boven de tijd uitgaat.
De liefde tot het zendingswerk deed
Is. Van Sliedregt, nu ruim twee jaar
eleden', besluiten, zich volledig te ge-
'en aan zijn arbeid voor de Ger. Zen-
lings Bond. Zijn laatste werk hier op
arde is geweest het houden van een
Mspraak op een zendingsmiddag in
lardinv.xeld-Giessendam. Onderweg
laar huis overviel hem de dood. Als
een goed krijgsknecht van Jezus Chris
tus is hij in het harnas gestorven en
overgegaan van de strijdende Kerk in
de triomferende.
Dat dit een verlies betekent voor zijn
familie allereerst en voor de G.Z.B.
eveneens, maar ook voor de Herv. Kerk
en eigenlijk voor de hele Gereformeerde
Gezindte, zal niemand kunnen ontken
nen. Aan het begin van dit jaar werd
ds. G. Boer plotseling weggenomen;
thans is ook ds. v. Sliedregt niet meer. In
één jaar ontvielen ons twee dienaren
des Woords die naar menselijke maat
staven nog niet gemist konden worden.
In een artikel in het Ger. Weekblad
van 25 jan., naar aanleiding van het
sterven van ds. Boer, schreef hij: „Het
moet treffen dat de laatste tijd ver
scheidene groten gevallen' zijn. Heeft
God een twist met de Kerk? Zullen we
het niet ter harte nemen?"
Hij heeft toen niet kunnen vermoeden
dat hij zelf ook zo spoedig zou warden
opgeroepen. iVIaar het is ook nu waar,
wat hij eraan toevoegde: „Nochtans, we
zijn niet alleen. De Alfa en de Oméga
wandelt tussen de gouden kandelaren
en heeft de sterren' in Zijn rechterhand.
Hij staat ervoor in dat Zijn werk voort
gaat, zo niet hier, dan elders. Onze
overleden broeder is ons vér vooruit,
maar alleen door de loopbaan te lopen
die ons is voorgesteld zal de prijs wor
den behaald. Dat heeft hij ook mogen
doen, door genade. Hij heeft geen stom
me zondagen behoeven te hebben. Hij
heeft tot in het laatste avonduur van
zijn aardse loopbaan mogen preken en
getuigen. Daarna kwam de heerlijkheid
waarin hij nu in het eeuwig nu, on
vermoeid zijn God, Vader, Zoon en
Heilige Geest, met alle verlosten ver-
heerlijke mag".
Waarnemer.
Kortemeestr. 17 - Tel. (01640) 35878
BERGEN OF ZOOM
BON: Voor gratis folders zenden
aan Pfaff antwoordnummer 102,
Bergen op Zoom.
Naam:
Adres:
Plaats:
SOIVIMELSDIJK
Geslaagde verkoping. De verkoopdag
van de Vr. Ver. „Liefde vindt Werk",
die gehouden werd 17 oktober j.l. heeft
het prachtige bedrag van 2885,netto
opgebracht. Degenen die hierin hun
belangstelling getoond hebben, zo wel
van ons, als buiten de gemeente, wor
den heel hartelijk dank gezegd.
Beste meisjes en jongens.'
Als jullie dit kinderhoekje lezen, dan
ajn we in de maand november, en als
"e dan een blik slaan op de kalender,
ian zien we, dat onze krant op vijf
'fijdagen zal verschijnen, als alles naar
ffens zal gaan. Dat betekent, dat er in
leze nieuwe maand vijf raadsels ge
matst kunnen worden.
Het eerste raadsel van dat vijftal
«rijgt nu een beurt.
NOVEMBERRAADSEL 1
1.
2.
.X
3.
X
4.
X
X
B.
X
7.
X
K.
X
Tijd waarin we nu leven.
De kruisheuvel bij Jeruzalem.
Afstammelingen van Levi.
Pterk dier met geweldige lichaams
bouw (Job 40).
Koning van de Moabieten, door Gi
deon gedood.
Zoon der vertroosting, metgezel van
Paulus.
Boek van Salomo.
H'^t haar van Simson mocht niet
geknipt worden, omdat hij aan
Gods was.
Op de kruisjeslijn, schuin naar be-
''eoen, moet het woord komen, dat bij
nummer 1 wordt gevraagd.
OPLOSSINGEN
W IJ N M A A N D
IJ z e n d ij k e
Noordzee
M u i 1 b a n d
Atoombom
r b e i d e r
a a m 1 o o s
a g e r a a d
A
N
D
2. Mesullam - Amplias - Hananja -
Elifaz - Ruth - Sethar - Cheth -
Hosea - Aaron - Laodicea - Abra
ham - Lazarus - Christus - Hilkia -
Arfachsad - Zilla - Beëri - Amarja
- Zacharia.
Maher-SchafM Chaz-Baz
3. Gad - Obadja - Darlus - Isboseth -
Sadrach - Gosen - Ruth - Orpa -
Obed - Timon.
God is groot.
4. HERVORMING
Erfgenamen
Roofdieren
Voorouders
Offeranden
Rekeningen
Muiderslot
Ingewanden
Noormannen
Geneesheer
De oplossingen zeggen wat de bedoe
ling was. Nu kunnen jullie nagaan ■wat
er door jullie van terecht is gebracht.
Soms zeggen jullie dan: Dat ik daaraan
niet gedacht heb.
Soms is het eenvoudiger dan het
schijnt.
In elk geval; altijd jullie best maar
doen.
Nu is er weer een begin gemaakt met
de novemberraadsels. Stelt niet uit om
het raadsel op te lossen. Begint er zo
gauw mogelijk aan.
Bergt de oplossing zorgvuldig weg, om
klaar te zijn als het inzenden is op het
eind van de maand.
Nu wij al in november zijn, is de
herfst al een heel eind doorgestoten. Dat
zien' we buiten heel duidelijk, aan het
snel korten van de dagen en aan het
kaal worden van de bomen en struiken.
Over de vallende bladeren laat ik nu
een gedicht volgen van Jo Kalmijn-
Spierenburg.
HERFSTBLADEREN
Ze wiegelen gekrookt en zwak
een' iegelijk aan zijn eigen tak.
Ze waren eindeloos vermoeid
en van een rode schijn doorgloeid.
„Toen kwam Amelek en streed te
gen Israël in Rafidim".
(Exodus 17 8).
De tekst zet ons stil bij een oorlogs
handeling in de Sinaïwoestijn. In deze
dagen worden we daar dagelijks mee
geconfronteerd. Israël strijdt met zijn
vijanden in de woestijn. iVIaar wat Gods
Woord ons hier laat zien, is meer dan
een gewone woestijnoorlog of een ge
vecht om waterbronnen. Daar lijkt het
op het eerste gezicht wel op. Amelek
heeft de bronnen bij Rafidim in bezit.
Het volk Israël kan zich geen water
verschaffen. Nu moet er gestreden wor
den' om het bezit van de bronnen.
iVIaar er is meer aan de orde. Toen
kwam Amelek. Dat wijst terug naar het
voorafgaande. Het volk van Israël was
door de Heere verlost uit het dienst-
huis van Egypte. Wonderlijk had God
hen geleid door de Rode Zee, op weg
naar het beloofde land. Ze hadden ge
zongen van de wonderdaden van de
Heere. Blijdschap was er in hun hart
over de verlossing van de Heere. Groot
was Gods genade voor Zijn volk. Onze
Belijdenis neemt de uittocht uit Egyp
te als een beeld van de verlossing door
het bloed van de Heere Jezus Christus.
„Hij is onze Rode Zee, door welke wij
moeten doorgaan om te ontgaan de
tirannie van Farao welke is de duivel
en in te gaan in het geestelijke land
Kanaan." Wie deze verlossing kent, weet
ook van de blijdschap, die er is over het
werk van de Heere. In de ruimte gesteld
door Gods genade. Verlost uit de macht
van de zonde, vrede met God door het
verzoenende bloed van de Heere Jezus
Christus. Wonderlijk, waar u als een
arme zondaar uw verlossing in Hem
leert vinden.
Maar daar houdt de reis voor Israël
niet op. Nu wacht hen de woestijn, v/aar
zij doorheen moeten treklcen. Een reis
vol ontberingen en gevaren. Een reis,
waarop zij moeten leren alles van zicli-
zelf te verliezen en alleen Gods genade
over te houden. God voert hen op een
omweg naar Kanaan. Op die weg komi
het uit, wat er in hun hart leeft. Het
wordt duidelijk hoezeer hun hart nog
tegen God in regeert. Hoe zwak van
moed, hoe klein zij zijn van krachten,
stof van jongsaf geweest. Daar zijn de
vijanden, die hen telkens op de weg
tegenstaan. Daar is de droogte en het
gebrek aan water, dat hen in het nauw
brengt, 't Is geen gemakkelijke weg,
die ze te gaan hebben. Een weg van
beproeving, maar ook een weg, waarop
God de Heere meegaat. Hij trekt voor
aan, in een wolkkolom des daags en een
vuurkolom des nachts. Dat mag hen
moed en kracht geven.
IVIaar hoe dikwijls wordt Hij juist ver
geten? Dat blijkt ook hier. Toen kwam
Amelek. Dat was toen ze de Heere
vergaten. Toen het volk morde, omdat
het geen water had. Het zag als het
ware de bronnen voor zich, maar het
kon er niet bij komen. Dan komt het
volk in opstand tegen de Heere. Verge
ten zijn zijn vorige daden. Vergeten,
hoe Hij hen verloste uit de hand van
de Egyptenaren. Er wordt geklaagd over
de Heere. Wat een gevaar voor iedeï
die gelooft, 't Kan soms zo moeilijk zijn.
Daar kunnen moeilijke tijden in uw le
ven' aanbreken. Niet altijd is er die
ruimte, die er in het eerste begin was.
Niet altijd ervaren we even krachtig
de hulp van de Heere. Dan is daar de
strijd in uw leven. Wat is dan het ge
vaar groot, dat we de daden van de
Heere vergeten. Israël mort over zijn
lot. Maar het roept niet om hulp tot
de Heere. Waar dat gebeurt ligt de
vijand op de loer. Dan zakt het schild
van het geloof en het zwaard van Gods
Woord dreigt u uit de hand te vallen.
Er wordt wel geklaagd, maar niet ge
roepen tot de Heere.
Dan komt Amelek en strijdt tegen
Israël. Als dat volk zijn God ver
geet. Als dat volk mort over zijn lot.
Amelek is de erfvijand van Israël. Een
machtig woestijnvollc, zwaar bewapend,
een volk van strijdbare rovei-s. Een
volk, dat leeft van het zwaard. Ame
lek, het volk dat afstamt van de klein
zoon van Ezau. Daarmee is het volk
getekend als het symbool van alle vij
andschap tegen de Heere. Het heeft
God niet nodig, het redt zich wel in
eigen kracht. In dat volk zien we de
liaat tegen de Heere en zijn dienst sa-
I menballen. Steeds weer heeft liet .ge
tracht om Israël uit te roeien. Zo strijdt
het hier tegen Israël. In deze strijd
komt het werk van de satan uit. Het
is erom begonnen, dat dit volk zal ster
ven in de woestijn. Het mag Sinai niet
bereil^en, het mag niet ingaan in het
land Kanaan. Ja, het gaat om de Chris
tus, die uit dit volk geboren zal V\/orden.
In die strijd staat Israël tot dat de Hee
re Zijn volk rust geeft van de vijan
den van rondom.
We denken aan de strijd van het ge
loof. Het vlees begeert tegen de Geest
en' de Geest tegen het vlees. Kent u die
strijd in uw leven? Waar God in u
werkt, daar komt de strijd tegen de zon
de, tegen de begeerten, die God weer
staan. Het is die dagelijkse strijd voor
en tegen de Heere. De satan gaat rond
als een briesende leeuw. Als de Heere
in u werkt hebt u geen vrede meer met
de zonde. Tegelijk probeert de satan
altijd Gods werk tegen te staan. Amelek
streed tegen Israël. Dan heeft Amelel-::
een bondgenoot in dat volk zelf. Im
mers Amelek valt aan, wanneer Israël
mort over het gebrek aan \vater.
Wat is dat een aanklacht tegen het
volk. Het grootste gevaar schuilt niet
buiten, maar binnen het volk. In het
ongeloof en' het zien op eigen kracht.
De zonde heeft zo'n bondgenoot in ons
eigen hart. Telkens weer gaan onze be
geerten naar de zonde uit. Waar dat
gebeurt verslapt het geloofsleven. Dan
komt de vermaning van de apostel tot
u. „Zijt dan nuchteren en waakt." De
tegenstander is immers uit op uw val.
Onverwacht valt hij aan. Zo gebeurde
Het was altijd een grote eer voor een
plaats wanneer deze stadsrechten kreeg.
Van een onveilig dorp veranderde men
dan in een veilige stad. Want bij deze
rechten was het geoorloofd in het ver
volg een muur te bouwen met poorten
erin, met grachten er omheen. Zo ver
kreeg men dan een sterke plaats die
zich verdedigen kon.
Over die poorten heb ik de vorige
keer al een en ander geschreven, In la
ter eeuwen toen men niet meer met pij
len schoot, maar men met buskruit
steeds meer kracht kon ontwikkelen,
konden de muren het tegen een vijand
ook niet altijd lang volhouden.
Men ging aarden wallen opwerpen
om de stad tegen vijandelijke aanvallen
te verdedigen. Bij deze wallen, soms no
dig door stadsuitbreiding, sloten de
nieuw gebouwde poorten aan.
Bolwerk.
Deze wallen werden bolwerken ge
noemd De vroegere buitengrachten
werden nu binnengrachten. Aan de bui
tenkant tegen het bolwerk werd een
nieuwe gracht gegraven, de vest.
Hierlangs werd een weg aangelegd,
een singelweg. In Middelburg is dat nog
goed te zien.
Deze singel liep geheel rond de stad
en was bijna 6 km lang, dus ruim een
uur lopen. Ongeveer een eeuw geleden
heeft men langs Middelburg een kanaal
gegraven en op die plaats moesten bol-
Ze waren langzaam losgemaakt
van 't leven en van zelf geraakt,
door regen en door wind geschaad,
in deze brekelijke staat.
Ze hadden zich ten eind bereid
bedachtzaam en met waardigheid.
Ze hadden reeds de dood vermoed
en braken van hun broze voet.
Ze hadden heimelijk een hang
naar d' eindeloze ondergang.
Het leven' minden zij niet meer
en wachten op de dood doet zeer.
De herfst is ook de tijd, waarin we
de vruchten ontvangen. Dit horen we in
het volgende gedicht van Hélène Swarth
(1859—1941). Het is wel iets moeilijker
dan het voorgaande, maar probeer het
toch te begrijpen.
Nu rijpt de herfst de rijkgebronsde
peren,
De sappige app'len glanzen, rood en
goud.
En prachtig prijkt, gelijk aan
toverwoud,
Het bos dat groen in purper doet
verkeren.
Krachtige balsemgeur uit kreupelhout
Van eiken stroomt mij tegen, zilv'ren
veren
Doorstrepen, 't reine luchtblauw en
vermeren
Tot één wolk, die de zon gevangen
houdt.
Nu vul die vaas met gele oktoberrozen.
Leg blauwe druiven op die blanke
schaal,
Tussen de trossen laat de perzik blozen
Als avondrood, en loof als bloedkoraal
Van wilden wingerd blij mijn blik
verpozen,
Dié symphonieën zoekt in kleurentaal.
Ziezo, meisjes en jongens, hier is weer
genoeg om te lezen en' te overdenken
voor deze week. Ik houd er nu mee op
voor dit hoekje.
Allemaal de vriendelijke groeten van
OOM KO.
werk en singel plaats maken voor het
Kanaal door Walcheren
In 1634 werden de singels met bomen
beplant en men kon er dus ook in de zo
mer heerlijk wandelen. Was men moe,
dan kon men uitrusten in een van de
vijf herbergen, die dicht bij elke poort
aan de singel stonden. Het bijltje, de
drie tonnetjes, de zaaiende landman,
het groene woud, de Nadorst waren hun
aanlokkelijke namen (nu bestaan ze
niet meer).
Op dit bolwerk werden in 1672 enkele
stervormige versterkingen of bastions
aangelegd. Er is al veel afgegraven,
maar op sommige plaatsen kan men de
oorspronkelijke bastions nog terugvin
den. Er is nog een straat met die naam.
Deze bolwerken hebben echter geen
dienst behoeven te doen. In 1795 heb
ben we zonder een enkel schot de Fran
sen als vrienden binnengehaald.
In 1809 deden de Engelsen een inval
in Zeeland. Ze landden bij Vrouwen-
polder en eisten Middelburg op. De
vroedschap vond het beter om dadelijk
de sleutels der stad aan te bieden, in-
plaats van zich te verdedigen met het
risico dat de stad platgeschoten werd,
zoals Vlissingen dit kort daarop heeft
ondervonden.
Toen Napoleon het volgend jaar de
stad bezocht, was hij woedend op bur
gemeester Schorer, omdat deze zonder
tegenstand de Engelsen had binnenge
laten.
Plantsoen.
De bolwerken hebben dus geen dienst
gedaan als verdediging van de stad.
Zouden dat in de toekomst waarschijn
lijk ook niet behoeven te doen.
Daarom nam de gemeenteraad op 31
oktober 1839 het besluit om op het bol
werk wandelwegen met plantsoen aan
te leggen. Vooral de burgemeester jhr.
mr. Paspoort van Grijpskerke ijverde er
sterk voor om op deze manier de stad te
verfraaien. Eerst werd het gedeelte tus
sen de Noordpoort en de Koepoort on
der handen genomen.
In die tijd waren er veel werklozen in
de stad, vooral 's winters. Ze werden
ingezet om dit werk te doen, als werk
verschaffing dus. Alleen vaders met
twee of meer kinderen mochten er aan
werken, zij hadden het 't meest nodig.
De kosten van dit gedeelte waren ruim
4.000,Later werd het werk bij ge
deelten voortgezet. Het duurde echter
nog tot 1862 eer alles klaar was.
Nu de bolwerken geen dienst meer
deden bij de verdediging, moesten ook
de poorten er aan geloven. Na dit jaar
werd de ene poort na de andere afge
bet ook bij Israël. Amelek viel het aan
toen het vermoeid was van de lange
reis. Het zocht de zwakste plek op in
het leger van Israël: de achtertocht,
waar de vrouwen en de kinderen, de
oude mannen en de vermoeiden liepen.
Zonder enige aankondiging zat Israël
midden' in de strijd.
Dat is de wijze, waarop de satan tot
u komt. Onverwacht, terwijl v/ij het
veel te druk hebben met al onze be
slommeringen. Terwijl we maar klagen
over alles wat ons overkomt. Terwijl
het zo moeilijk scliijnt om Gods weg te
gaan. Op uw zwakste plek zoekt hij
een plaats om u aan te vallen. Dan
moeten v/e het voor de Heere erkennen:
door eigen schuld in nood geraakt. Hem
vergeten en zo Hem tekort gedaan. Wat
is er veel strijd, die een oorzaak vindt
in eigen zonden. Is dat voor u een zaali
waar u met de Heere over spreekt?
Dat hebt u nodig, om met al uw nood
bij Hem terecht te komen, 't Is de weg
van de schuldbelijdenis, van hec toe-
vluchtnemen tot Hem. Om het zo van
Hem te Ieren, dat Hij weet van wat
maaksel wij zijn. Om in Hem alles
te vinden. Dat mocht Israël leren. Ze
kwamen in nood, maar er kwam ook
uitkomst. De Heere redde op het ge
bed.
Daar ligt de troost voor ieder die
gelooft. Hoe dikwijls zij Hem ook ver
geten, de Heere vergeet de Zijnen niet.
Hij laat niet varen het werlc Zijner han
den. Dan is daar de meerdere Jozua,
de meerdere Mozes, Die niet verlaat
allen die op Hem hopen: de Heere Je
zus Christus. Waar al de Zijnen in eigen
kracht de strijd moeten verliezen, daar
mag van Hem gelden: Gij alleen. Gij
zijt verwinnaar in de strijd en' geeft
Uw volk de zegen. Alleen door Hem
komt u in het land der rust. Is Hij ook
uw Borg en Middelaar? Zonder Hem
komt u om in de woestijn. Maar door
het geloof is Hij een schild in 't strijd
perk van dit leven. Dan mag ook ge
zegd worden: Onze Koning is van Is
raels God gegeven.
Ooltgensplaat.
A. W. van der Plas.
Koepoort met het vroegere voetgangersbruggetje en bolwerken.
broken, de Dampoort in 1873 was de
laatste.
Toch hebben deze bolwerken nog een
keer dienst gedaan bij de verdediging
tegen het water. Dat was in oktober
1944 toen de Engelsen de dijken van
Walcheren kapot bombardeerden, waar
door het eiland onder water liep en de
Duitsers het voor een groot deel moes
ten verlaten. Toen kwam het water
juist tot aan de bolwerken van Middel
burg tot stilstand. In de stad zelf bleef
het droog. Ik woon zelf buiten de bol
werken en ben toen ruim een jaar geë
vacueerd geweest in de stad binnen de
veilige bolwerken.
Van dit gemeenteraads-besluit uit
1839 genieten de mensen nog steeds.
Wat een mooie wandeling is het over de
bolwerken! Rustig voor moeders met
kleine kinderen, want fietsers mogen
er niet komen. Ook 's avonds is het er
druk. Dan moet ik even denken aan wat
de Belgische dichteres Alice Niehon zei:
„Des avonds wordt de wereld kleiner,
En dichter alle ver verleen.
Wie eenzaan zijn worden alienor,
En wie beminnen meer bijeen".
De laatste regel vindt ruime toepas
sing op de vele bankjes die er op het
bolwerk staan.
Ook andere plaatsen in onze provin
cie hebben van de oude bolwerken
wandelpaden en plantsoen gemaakt. In
Goes b.v. waar het genoemd wordt de
Oostwal en de Westwal. Ook Sluis en
Hulst hebben er mooie recreatie van
gemaakt. In Veere is er niet veel meer
van de oude wallen te zien, in Vlissin
gen helemaal niets. Ook in Tholen en
Zierikzee is er veel afgegraven. Hier
mee heb ik de oudste steden van Zee
land genoemd.
Daar is het met de poorten net gegaan
als in Middelburg: de meeste zijn af ge-
Singel met bolwerk.
broken. Zierikzee lieeft zijn oude mo
numenten nog het best bewaard, daar
zijn nog drie mooie poorten over. Hulst
heeft er trouwens ook nog een paar.
Jammer dat de breekwoede de men
sen uit de vorige eeuw zo te pakken
heeft gehad.
Middelburg.
L. van Wallenburg.
Telefoon (01S70) 26 09
V.W.-KEVER-CABRIOLET
DE MEEST SNOBISTISCHE AUTO
VAN HET JAAR
„De VW-Kever-Cabriolet is de meest
snobistische auto van het jaarDat
heeft een, uit Franse prominenten op
automobielgebied bestaande jury uitge
maakt, tijdens een auto-voor-snobs-
verkiezing in het befaamde Parijse ho
tel George V.
Een gebeuren, waarbij de jury een
groot aantal modellen van verschillen
de automerken op hun snobistische
kwaliteiten beoordeelde. Zoals bijvoor
beeld de beroemde Rolls-Royce, die na
de VW-Kever-Cabriolet als tweede ein
digde. Terwijl alle verdere konkurren-
ten volgens de jury niet eens in aan
merking kwamen als auto voor snobs.
„Het zijn slechts auto's voor versgebak
ken rijken
De jury motiveerde haar keuze van
de V.W.-Kever-Cabriolet als de meest
snobistische auto van het jaar onder
meer met het argument, dat deze „open"
VW „Old fashion" kombineert met na
tuurlijke charme, zonder zich te wargen
aan alle fantastische kapriolen van de
huidige auto-mode.
„Deze cabriolet is daarom onder de
auto's zoiets als de Tailleur Chanel in
de Haute Couture. Juist in zijn eenvoud
schuilt zijn echte charmei n dit tijdperk
van „styling" en tot alles in staat zijnde
ontwerpers", aldus het jury-rapport.
„Voor deze auto kiezen dan ook de
wijzen en de nonkonformisten, de men
sen die behoren tot de wereld van het
theater, de kunst, de wetenschap, de
mode en de journalistiek", zo stelt de
jury.
„Kortom, de mensen die zich niet ge
dwongen voelen te koop te lopen met
hun maatschappelijk sukses; die deze
kleine „open" auto waarderen als een
mooi en nuttig gebruiksvoorwerp, dat
veelal overeenstemt met hun jeugddro-
men over de auto die zij later zouden
bezitten. Deze VW-Kever-Cabriolet-
rijders genieten van het leven als zij in
hun open auto door het bos, over land
weggetjes en zélfs door de straten van
de grote stad rijden".