171Het Sloe word! Ingeiiaiiiii I bryidsfoto's f HJSSLI Zeeuwse wandelingen^ Exclusieve gevelversiering in Oude Tonge PBUS-SLAS ■ütae' Rundveestapel OOK VOOR Autobedrijf A. J. VAN EÜMPT MOLENDIJK 85 STAD AAN 'T HARINGVLIET TEL. 01871 - 553 Jo ZANDSTRA i BCOr^ATSU I vorkheftrucks t p. NELissE Flakkees Streskdameshoor I Ook voor t FOTOGRAFI® I SOMMELSDIJK m@t zeer lage inves tering per koe APPELMOES LEVERPASTEI Til^dIgInweekënd" OF VAKANTIE jSINAAS^ SMEERKAAS MARGARINE BASTOGNE KOEKEN KOFRE- MELK KOEK SUPER KOFFIE BASTERD-g^ó SUIKER VERGELIJKT U MAAR PIMS CAKE SLA-SAUS HANDCREME TOILET- VERFRISSER JAC HERMANS Bladz. a „EILANDEN-NIEUWS' rattMMTfiMwSM'Wrs «uaaar:»« Donderdag 29 april 197] Juist 100 jaar geleden (1871) werd Sloedam aangelegd en het volgend jaar reed de trein naar Middelburg en Vlis- singen. Toen reed de trein al tot Goes, waar een uitbundig feest werd gevierd. Verder niet, men' zat nog met het vaar water het Sloe. Anderhalve eeuw^ geleden vv^aren we op het gebied van spoorwegen erg ach terlijk. In 1825 had Engeland zijn eer ste spoortrein gekregen, weldra gevolgd door andere landen. Maar bij ons duur de het tot 1839, toen konden we het kleine stukje Amsterdam-Haarlem per trein afleggen. En na dat jaar ging de aanleg van nieuwe lijnen allesbehalve met sneltreinvaart. Het „eilandenrijk" Zeeland m.et zijn brede wateren kwam helemaal achteraan. Toen dacht m.en er nog niet over om Staatsspoorwegen aan te leggen, men liet alles over aan het particulier ini tiatief. Plannen voor Zeeland In Middelburg woonde een: onderne mend man, de aannemer Dirk Dronkers. In 1845 schreef hij een boekje, waarin hij „het doelmatige tot het daarstellen van een spoorweg" uiteenzette. Het volgend jaar kreeg hij een con cessie (vergunning) voor de spoorlijn van Vlissinigen naar Venlo, de Zeeuws- Limburgse lijn, zoals ze meestal ge noemd v/erd. Deze moest aansluiten op het spoorwegnet van Duitsland. Dat was nogal lastig, want de Pruisische spoor wegen hadden alleen smalspoor en de Nederlandse regering had als voorwaar de breed spoor -gesteld. Van de plan nen van Dirk Dronkers is niets geko men, 3 jaar na het indienert werd de concessie ingetrokken. De slechte financiële toestand sprak ook een woordje mee. Wel zou het een particuliere onderneming worden, maar met steun van het Rijk. En als men in Den Haag aan de schatkist rammelde om subsidie, was men niet thuis! Bovendien waren er velen, die niet erg voor spoortreinen voelden. Was het niet veel beter om de waterwegen uit te breiden en' te verbeteren? Ook waren er nog andere bezwaren. U hebt er misschien wel eens van ge hoord: de vonken uit de locO'motief zou- dy brand veroorzaken, de paarden zou den op hol gaan door het lawaai, de koeien in de weilanden langs de lijn zouden schrikken en rninder melk ge ven, er moest zoveel vruchtbaar land onteigend worden'. Ook de godsdienstige bezwaren telden terdege mee: je mocht je immers niet moedwillig in gevaar begeven? En dat deed je als je het waagde in zo'n nieuwerwetse trein te stappen! Na die tijd zijn er nog verschillende pogingen aangewend tot particuliere aanleg van een spoorweg, maar ze zijn alle mislukt. Er is zelfs nog een plan geweest om de lijn aan te leggen van Zevenbergen naar Stavenisse. Wie van dit eindsta tion verder naar het westen van Zee land wilde, w^as dan weer op de boot aangewezen. De eerste spoorweg in Zeeland In 1860 werd de knoop doorgehakt. De Staten-Generaal hesloten tot aanleg van „ijzeren' wegen", die Staatsspoorwegen zouden zijn. Er werd ruim 100 miljoen voor uitgetrokken en Zeeland zou ook zijn deel krijgen. We hadden dit te danken aan de mi nister van Binnenlandse Zaken, baron van Heemstra, die vroeger Commissa ris des Konings in Zeeland was geweest. Natuurlijk met de hulp van zijn collega van Financiën, minister van Hall. Men kon dus aan het werk. In 1863 was men Idaar met het traject Roosen- daal-Bergen op Zoom, aan de grens van Zeeland. Maar nu kwamen de moeilijkheden pas. Daar stond men voor het Kree krak, dat afgedamd moest worden. Bij het vredesverdrag van 1839 tussen Nederland en België hadden we België een open en vrije verbinding tussen de Schelde en de Rijn gegarandered. Die werd op natuurlijke wijze gevormd door de verbinding van Kreekrak (en Sloe) met de Oosterschelde. Door de afdam- ming van het Kreekrak hebben we ge zorgd voor een kunstmatige vaarweg, het kanaal door Zuid-Beveland, dat in 1838 voltooid werd. Eind juni 1867 kwam de spoorwegdam in het Kreekrak ge reed en het volgend jaar (1 juü 1868) kon het traject Bergen op Zoom naar Goes worden geopend. De eerste dienstregeling was nog van bescheiden' omvang. Er reden 4 treinen per dag in beide richtingen. Maar men kon er in ieder geval zingen: „Gij stoomtram, zijt gegroet! Gegroet, metalen reus, wiens brandend ademzweven Genoeg is om aard Elk half gestorven Rijk te wekken tot herleven', Dat gij aanroert in uw vaart!" De Sloedam Om verder naar Walcheren te kunnen rijden moest het Sloe worden afge damd. Dat is 100 jaar geleden in 1871 gebeurd. Deze dam was niet nodig ge weest als Napoleon zijn zin had ge kregen. In 1810 moest de waterbouw kundige Andrles Sehraver een plan op maken om het Sloe in te polderen. De kosten werden begroot op 2V2 miljoen gulden. Er is niets van gekomen, ook daardoor dat Napoleon een paar jaar later hier niets meer te zeggen had. Op 13 oktober 1870 had de inschrij ving van de afdamming van het Sloe plaats. De laagste inschrijver was de heer Sigimond uit Werkendam voor 1.002.500,aan wie het werk werd ge gund. De hoogste inschrijving was 1.470.000,— en' de begroting 1.364.000,-. De af te dammen geul was 335 m breed. Ondanks de strenge winter schoot het werk goed op. Op 7 maart 1871 werd het eerste kraagstuk aan de kant van Walcheren gezonken. Aan de Zuidbeve- landse kant zat men nog met onteige- ningsmoeUij kheden. Bij het leggen van deze zinkstuldten heeft men nog wel eens tegenslag ge had. Een maand later bijvoorbeeld dreef er een gereedliggend zinkstuk 3000 m noordwaarts, het was niet goed vastge maakt. Geli;ikkig kon het teruggebracht worden. Een andere keer was zo'n stuk te laat van sten'en ballast voorzien en kwam 15 m te ver aan de grond. Ook is er eens Beste meisjes en jongens! Het spreekt vanzelf, dat ik de inge zonden raadsels van de nichtjes en neef jes van a tot z moet nazien, om te kij ken of ze zich niet hebberi vergist. Als het een raadsel is met cijfers, dan is die kans groot. Nu heb ik zo'n soort raadsel. Ik heb het nagezien, en ik heb geen fout ge vonden. Ook moest ik het niet gemakke lijker maken, wat ook vaak voorkomt. De inzendster dus alle lof! Die inzend- ster is Joke Voortman uit Oitddorp. Zij levert voor jullie APRIL-RAADSEL 5 Het geheel bestaat uit 63 letters- en is te vinden in de 2de brief van Paulus aan Korinthe. De antwoorden op de vragen zijn te vinden in de onberijmde Psalmen. 1 De 23 - 10 - 52 des Heerenis vol maakt, bekerende de 55 - 14 - 29 - 40. 2 Heere, maak mij Uw wegen! 44 - 6 - 42 - 28 - 50 - 15. 3 Israël hope op den Heere, want bij den Heere is 20 - 9 - 61 - 63 - 24 - 8 - 4 - 49 - 34 - 35 - 39 - 32 - 12 - 47 - 58 - 5. 4 De mens is der 41 - 7 - 13 - 57 - 60 - 29 - 62 - 15 gelijk. 5 59 - 24 - 30 - 17 - 5 - 49 - 51 en barnAartig is de Heere, 40 - 18 - 3 - 26 - m - 53 - 10 - 7 - 58 - 20 en groot van goedertieren- iheid. 6 40-21-31-11-27 den Heere, 1 - 2-16-54 Hij is goed. 7 Heere, Gij zijt rechtvaardig, en elk een Uwer 36 - 9 - 19 - 22 - 43 - 57 - 45 - 16 is recht. 8 Ik zal 25 - 56 - 60 - 17 - 33 en Babel vermelden onder degenen die Mij kennen. 9 V - 6 - 48 - 52 - 25 - 21 - 37 - 38 op den Heere en doe het goede. 10 62 - 46 zeide: O Heere, wees mij ge nadig. Vriendelijk bedankt. Joke! Nu zijn er 5 raadsels in deze maand geplaatst en' er is nu gelegenheid om in te zenden. CORRESPONDENTIE Coby van R. Melissant. Ja, het is een heleboel dat je gekregen hebt. Het zal alles wel naar je zin zijn geweest. Jam mer dat je rapport wat achteruit was gegaan. Voor schrijven moet je weer proberen hetzelfde te krijgen als in het vorige rapport. Dat kun je best; ver stand is er niet voor nodig, alleen een beetje goede wil en wat geduld. Greetje van L. NiewWe Tonge. Wat wat Piëta een flinke baby bij de ge boorte! Als ze zulk een gewicht hebben en ze vallen niet veel af, dan zijn ze spoedig groot. Maar toch houden deze baby's je handen vast; daarom moest jij je moeder maar flink helpen', of je het leuk vindt of niet. Je rapport is goed, hoor! Kommie Ie C. Sommelsdijk. Jullie 'hebben dus met plezier voor „Het zon nehuis" gewerkt, en heel wat opgehaald, vind ik. Twee diploma's vind ig al welletjes, vooral als je helemaal naar O.T. moet om het verder te brengen. Ja, het is een groots werk bij de Punt. Alleen op zaterdag kunnen jullie er heen, en dan werken ze niet aan de caissons. Oma zit zodoende niet alleen, nu ze zo'n lief diertje heeft. Henk van R. Melissant. De buren zul len jou wel een gewaardeerde kracht vinden. Jij verzet op deze manier heel wat werk. Is de Ibouwerij nu klaar? En is het logeren' nog doorgegaan met je neef in Elden? Ik ben er nooit ge weest, maar ik weet wel waar het ligt. Ik denk dat je een mooi gezicht op de Rijn hebt en ook op de hooggelegen stad Arnhem. AUe K. Zeist. Dat album kwam dus goed van pas. Het is niet mooi om het album niet terug te geven. Er zijn altijd kinderen die slordig zijn met geleende spiillen; ook grote mensen zijn daaraan nogal eens schuldig. Nu .zullen' jullie echt verhuisd zijn. Denlc je er aan om het nieuwe adres niet te vergeten op je brief te zetten? Eric G. Krabbendijfce. Is het vorige week een beetje feest geweest op school met de brouwerij van de meester? Ik weet het niet zeker, maar ik meen dat 'hij vroeger ook meegedaan heeft met de raadsels. Ga je nu niet overstappen op een andere „oom'', nu er een nieuwe krant is? Diny G. Borssele. Je weet, dat je nog best mee mocht blijven doen, maar ik SOMMELkSDIJIÜ. een zinkstuk gebroken. Toch kwam op 14 juni de kruin van de da-m bij eb boven water en kon men even over de nieuwe dam lopen. Een maand later (12 juli) was de dam klaar, 2 meter bo ven N.A.P. Een meter te hoog, maar hij zakte nog een halve meter, dus toch nog ruim voldoende. Nu moesten de steenglooiingen nog worden' aangele'gd, men gebruikte daar voor veel berg-kalksteen uit grotten in Henegouwen. Op 21 december 1871 werd het werk afgeleverd, gezien de bescheiden hulp middelen van toen een .grote prestatie. Het werk was 7 maanden vóór de vastgesteide tijd Waar. Als premie ont ving de aannemer voor iedere maand, die hij vroeger was, 10.000, De Sloedam was er. Er is ook nog twijfel geweest of het een brug over het Sloe of een dam er door zou worden, de dam heeft het gewonnen'. Achteraf bekeken gelukkig. Want het vaarwater verloor steeds meer in be tekenis en nu is het zowel ten zuiden als ten noorden van de dam ingepolderd. In verband met ons verdrag met Bel gië moesten we nu voor een nieuwe vaarweg zorgen. Het is geworden het kanaal door Walcheren tussen Vlissin- gen en Veere, dat in 1873 voltooid werd. Middelburg. L. van Wallenburg. 4 Landbouw-, Mechanisatie- en 4 J Garagebedryt j X TeL (01875) 1216 X X Nieu'we Tonge X HERKINGEN Vrije week. De winkeliers hier ter plaatse hebben gezamenlijk besloten om. a.s. zomer een week vakantie te hou den, o.a. bakkers, kruideniers enz., al leen' de me'lkhandelaren doen hier niet aan mee. De data zullen t.z.t. door mid del van raambiljetten worden bekend gemaakt. OOLTGENSPLAAT Op drietal plaatsen ruiten ingegooid Tot nogtoe onbekenden hebben zon dagavond 10 uur op een drietal plaat sen in het dorp enkele ruiten ingegooid. Van de woning van de heer J. v. Maas- tridit aan het Weespad sneuvelden vier raampjes, twee van de voorkamer-raam, één van de bovenraam en eert raampje van de deur van de gang. Van een ga rage van de 'heer Andr. de Vos aan het Weespad werd één raam vernield, ter wijl ook een raam werd stukgegooid van de benedenzaal van Hotel „Hobbel" (F. D. Poll). De dader(s) hebben vanuit een auto geopereerd en het is mogelijk dat met een zgn. kattepult is geschoten. De stenen die zijn gebruikt waren gladde keien en van een behoorlijke grootte. Ze werden bij de diverse gedupeerden in de gebouwen aangetroffen. De politie heeft de zaak in onderzoek. In Oude-Tonge zijn een tweetal exclu sieve gevelversieringen te bewonderen, een op de Molendijk en een op de hoek Voorstraat - Oostdijk. Daar werd de nieuwe zijgevel van café Esser voorzien van de lijnen van een zeilschip. Het idee is van dhr. Goudkamp, directeur Gemeentewerken en de opzichter dhr. J. D. Wijnhoff. Het enige materiaal dat nodig was is wat zwarte voegspecie waarmiee de voegen worden gevuld. Het frappante effect is dat ook de stenen gekleurd lijken te zijn maar dat is be slist niet het geval, enkel de voegen zijn zwart. Wie een nieuw^e woning bouwt of een nieuwe gevel aanbrengt kan op een allergoedkoopste manier een fraaie versiering aanbrengen, alleen moet er tevoren een ontwerp gemaakt worden; dat is dan ook de grootste kunst! -----o----- DEN BOMMEL Verkiezing ambtsdragers. In de Ger. Kerk zijn verkozen tot ouderling C. Floorijp; tot diaken: Wm. Bakelaar en J. Post. Dames, aarzel niet langer, laat ook uw stem klinken, want het IJelooft een succes te worden. Repetitieavond don- derdagavond om 8.10 uur. Repetitiege- bouw „Animo" centraal gelegen te Dirks land. Laat zien dat grote streekkoren niet alleen door mannen tot stand kun- j nen komen. Contact-adressen': Mevr. V. Huizen-van Dam, Langeweg 12, Stellendam. Mevr. Soldaat, Irenelaan 16, Melis- sant. Mevr. Vijfhuizen-Schans, Julianalaan 5, Dirksland, tel. 1971. X kan je geen ongelijk geven om er nu zachtjesaan mee te stoppen. Ef is een tijd van komen en' van gaan. Dat gaan heb jij lang uitgesteld, en dat vind ik prettig. Het ga je verder goed, Diny? Je mag schrijven .als je wUt, -hoor! Witma Ie C. Sommelsdijk. In een dag boek behoeven geen grote opstellen elke dag te staan. Soms moet er maar één zin in. Later is het heel leuk om te le zen. Je rapport is best, maar je hebt er ook geen gras over laten groeien, merk ik: als jullie gingen thuiswachten, gingen de schooltassen mee! Dat is het werk! Piet K. Zeist. Fijn, dat buurman zo goed geholpen heeft. Hier kwam het goed uit wat we in een vorig raadsel moesten oplossen: Beter is een gebuur die nabij is, dan een broeder die verre is. Heb je de tuin al in orde kunnen brengen? Het was er mooi droog weer voor. Henk G. Krabbendijke. Het waren geen goede berichten in je brief: je hor loge verloren en je oom ziek geworden. Is het horloge nog niet terecht? En hoe is het met je oom? Is de muur opge knapt met het witten? Joost V. Oostdijk. Die bijeenkomst zal wel nuttig geweest zijn. Er worden din gen besproken, die anders niet aan bod komen'. Om op het land te werken was het mooi droog weer; toch is er de laat ste tijd weinig regen gevallen en die hebben we ook nodig. Als je dit leest, is de schoolreis al voorbij. Ik 'ben er wel benieuwd naar. Ineke G. Borssele. Ik dank je wel voor je „laatste" briefje.i Het moest er van komen, hè? Natuurlijk bestaat er geen leeftijd, maar zonder erg ben je geen kind meer, nietwaar? Ik vind het fijn, dat je het altijd met plezier hebt gedaan, en ik hoop dat je wens vervuld mag worden. Het allerbeste, hoor Ineke! Janneke V. Ouddorp. Jammer dat de namen van die vogels er niet bij staan. I Ken je die misschien toch wel? Vond de juffrouw het broekpakje mooi? Dan zal je er wel een mooi cijfer voor krij gen. Ik heb geen verstand van tomaten enten, maar jij zal het wel goed kunnen, want je doet het graag. En Marjo zal er ook wel handigheid in hebben. Ja Mar jo heeft ook meegedaan. Corrie G. Krabbendijke. Een kaptein- I mobylette is een mooi brommertje. Rijd maar voorzichtig; het gaat vlugger en gemakkelijker als met een trapfiets, moet je maar denken. Ik merk wel dat jullie veel plezier en gemak 'hebben van de auto. Uit je schrijven blijkt wel, dat het bij L. goed gaat. Dat is veel waard.i Kees V. Oostdijk. Je vader zal jullie wel goed gebruikt hebben in de vakan tie, want alles kan zo tegelijk komen op het land, dat je niet goed weet waar je eerst aan moet beginnen. Zijn jullie nog al op kunnen schieten? Uitgeregend zijn juUie in geen geval. Vind je solderen een mooi werk? Hét kan slordig en net jes gebeuren, zoals met alles, nietwaar? Corrie G. Borssele. Zijn de foto's mooi uitgevallen? Jammer dat er geen foto naar de krant is gestuurd. Dat zou wel leuk geweest zijn. Zijn jullie in de va kantie nog naar oma geweest? Geluk kig dat de dokter tevreden over haar was. Was je nichtje blij met het ringet je? Is er een verbod om op snoep te trakteren? Maar veel worstjes is ook niet zo best. Jan G. Krabbendyke. Welk vak heb je nu eigenlijk gekozen? Het woord monteur ken ik, maar het woord dat er aan vooraf ging snap ik niet. Dat leg je nog wel eens uit, hè? Leer jij blinde lings typen? Maar Jan, ik heb mijn let ters op de toetsen zo hard nodig! Ik heb het ook nooit geleerd.: Joke V. Ouddorp. Hier sta je voor de tweede keer deze week. Het schriftelijk examen is achter de rug, maar dan weet je nog niks. Alleen weet je wel hoe je zo'n beetje gewerkt hebt. Nu half juni maar afwachten. Waarom kon dat niet in MiddeUiamis? Ik hoop er het beste van. Rinus G. Krabbendijke. Had oom Jan dertig lammeren? Er zullen er nu wel meer lopen, want het is weer al een poosje geleden. Het zijn lieve diertjes, die heel hard groeien, als ze gezond zijn. Zwijg maar van vullen van tanden. Er wordt wel gezegd, dat het pijnloos gaat, maar het is meestal wel anders. Allemaal. Nog één keer zeg ik het inzenden! Ik ga dus zitten wachten op jullie werk. Het spreekt vanzelf, dat julUe me geen weken laat wachten,. Als dat zou gebeuren, is het te laat ook; dan zijn de prijzen al uitgezocht. De hartelijke groeten en tot volgende week, hoopt jullie OOM KO. 4> St N.V. Mengvoeder U.T.-Delfia heeft in samenwerking met G. Hordijk Houtin dustrie „Delft" N.V. te Delft een doel matige en tegelijk opvallend goedkope experimentele rundveestapel ontworpen, welke de naam Multikennel draagt. Wand- en dakbekleding zijn van alu minium golfplaten; voor het houtwerk is vuren gekozen. Afgezien van de inrichting van de melkstal en de mestschuif, vraagt de Multikennel een meer dan SOVo lagere investering dan de gebruikelijke lig- boxenstallen. Op de Werktuigendagen te Liempde op 12 en 13 mei a.s. zal de Multikennel in verschillende uitvoeringen worden getoond door UTD-Stalservice. Bestaande ervaring „ingebouwd" In Amerika en Engeland is reeds aan getoond, dat de huisvesting voor melk vee zeer eenvoudig, dus goedkoop kan zijn. Met de vele niet-geisoleerde lig- iboxenstaUen in Nederland is dezelfde ervaring opgedaan. Proeven met koeien'- hutten in Nederland toonden aan, dat de melkproduktie daarin niet minder gunstig is dan die in de gewone lig- boxenstallen. Al deze ervaringen zijn in de Multikennel ingebouwd. De Multikennel beantwoordt aan de richtlijnen van het Consulentschap voor Boerderijbouw te Wagehingen. Diverse uitvoeringen mogelijk De Multikennel bestaat uit een een heid van 40 tot 60 ligboxen met buiten een loop-eetgang en een voorgang. De ze beide gangen' zijn gescheiden door een eenvoudig en goedkoop voerhek. Het is mogelijk de eenheden te ver groten of twee of meer eenheden te combineren. Men kan de voergang en de loop-eet gang geheel of gedeeltelijk overdekken. De koeien staan dan droog tijdens het eten, terwijl ook de verzorger bij het voeren droog blijft. Sluit men boven'dien de kopwanden af, dan staat een stal volgens het prin cipe van de U'gboxenstal. Levering als bouwpakket De Multikennel voor rundvee is een gestandaardiseerd type stal, waarvan de elementen geprefabriceerd worden, waardoor een snelle en voordelige op bouw mogelijk is. Bovendien kan hij als LITERBLIK LITERBLIK .GOUDBAND- normale prijs Ijg^ normale prijs 100GRAMSBLIK „UNOX" normals prijs l^\ BLIKJE IN OLIJFOLIE normale prijs [gg-[ a^BEKERS i&„HAIFEX" [normale prijsla; HET BEKENDE PINTJE„KARPERTON" normale prijs tj^ 2KUIR)ES KLEEBUB normale prijs [rggT 24 GROTE PAREIN normale prijs Iwfl' GROOT BLIK normale prijs 1 GROTE MALSE normale prijs legd PONDSPAK normale prijs PONDSPAK normale prijs GROTE FLES ZWARTE KIP 3 GROTE ROLLEN normale prijs „DE BEUKELAER" CAKE KOEKJE MET CHOCOLADE normale prijs [tóS] FLES (0,5 LTR) ROMIGE normale prijs [pg^ TUBE „CADUM" beschermt en verzacht normale prijs jaSj BUS„LAVATO" normale prijs |i9^ bouwpalcket worden geleverd. Desgewenst kunnen de overkappiM en de kopgevels worden bijgeleverd. W' lichtingen' worden gaarne verstrekt oP Liempde en door de UTD-bedrijfsadvi- seiu- of N.V. Mengvoeder U.T.-Delfia w Maarssen.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1971 | | pagina 6