EiiAnoEn - niEuws
streekmuseum
Goeree-Overflakkee
hield jaarvergadering
I pasfoto's I
DE VRIJBUITER
HANOMAG
HENSCHEL
RaiffisisÉnbÉjk S^^^B^
W. R8KKEN N.V.
2e blad
Dinsdag 30 maart 1971
No. 3974
if De heren Boomsma hielden lezing met
dia's over „De visserij te IVliddelharnis'''
Blijven TOBBEN?
Dirakt INRUILEN^
Extra T.D.E.-clienst
Rotterdam - Ouddorp
A.S. zaterdag
wedstrijd voor
Z.B.-ploegen in
Middelharnis
X
X Ook voor
FOTOGRAFIE
J. ZANDSTRA
X
J. ^MIMUa»IKM I
I SOMMELSDIJK
Autobedrijf A. J. VAN RUMPT
MOLENDIJK 85
STAD AAN 'T HARINGVLIET
TEL. 01871 - 553
Reisbureau
directeuren
leijken in de West
i,V cfèbankvooriedereen
■"■«JU_. - "'.-1
De jaarvergadering 1971 van de Ver
eniging Streekmuseum werd dit jaar
gehouden in een van de vertreliken van
de nieuw gerestaureerde gebouwen van
het Streekmuseum in liet Kerlcstraatje
te Sommelsdijk. De opkomst was groot,
niet alleen van de leden maar van tal
rijke oude vissers, om de lezing van de
lieren Boomsma over de vroegere Mid-
delharnisse visserij mee te maken. Er
werden ook "twee bandopnamen ten ge-
liore gebracht; één van een oud-Koffie-
lioker en een over een gevaarlyke zee
reis naar Moermansk (Rusland) in de
laatste wereldoorlog.
De voorzitter de heer A. J. Kruider
deelde in zijn openingswoord mee, dat
het museum in 1970 gesloten was ge
weest, wegens verbouwing; er zijn nj.
enige oude liuisjes in de Kerkstraat, on
der auspiciën van IWonumentenzorg, ge
restaureerd en bij het bestaande mu
seum bijgetrokken. De officiële herope
ning zal op een latere datum plaats
vinden. Ook maakte hij melding van het
overlijden van de heer P. van Beveren,
oud-archivaris van het stadsmuseum te
Zierikzee, die de geestelijke vader van
dit museum werd genoemd. Zijn nage
dachtenis werd herdacht door staande
een minuut stilte in acht te nemen.
Verder deelde de voorzitter mee dat
door de gift van een niet nader te noe
men persoon centrale verwarming in
liet geiiele museum kon word,en aange
bracht. Hieruit blijkt dus wel dat er
grote belangstelling voor het Flakkeese
museum bestaat. Besloten werd om de
contributie die tot heden nog altijd op
het oude tarief stond van 2,50 per jaar,
te verhogen tot 5,per jaar en de
gezinskaarten van 4,op 7,50 te
brengen.
Uit het jaarverslag van de penning
meester bleek dat er een gift was bin
nengekomen van 500,ten bate van
het museum. Ondanks dat het museum
in 1970 is gesloten geweest, en er dus
geen entree-gelden konden worden ge
heven, was er een banksaldo van ruim
6000,wat echter geheel zal worden
opgesoupeerd om de ruimten te vullen
van de bijgekomen gebouwen. Over
1970 waren er ook geen onkosten ge
weest aan de suppoost de heer M. de
Waal te Melissant, wiens dienstbetrek
king, mede door ziekte-omstandigheden,
ten einde is gelopen.
In zijn plaats is met medewerking
van de directie Beschutte Werkplaats te
Middelharnis per 1 maart de heer H.
Visbeen van Nieuwe Tonge in dienst ge
komen, waardoor er weer een flink be
drag aan sociale lasten op de begroting
komt. Voor 1971 werd dan ook een te
kort geraamd van ruim 900 gulden.
De voorzitter bracht veel lof aan de
heer M. de Waal, die zijn beste krach
ten aan het museum heeft gegeven.i Kort
geleden heeft hij enige tijd in het zie
kenhuis gelegen, wat gelukkig 'ten beste
is gekeerd.
Hij bracht hem dank voor alles wat hij
voor het museum gedaan had en wenste
hem en zijn gezin in zijn verdere leven
het beste toe.
Van de nieuwe suppoost dhr. Visbeen
had het bestuur een goede indruk, al
moet deze nog geheel worden ingewerkt.
Nieuwe [aanwinsten.
Onder de nieuwe aanwinsten voor het
museum werden genoemd een uitbrei
ding van de topografische afdeling; ma
terialen van een molenmakerijidem
van een wagenmakerij van de familie
Van den Boogaard te Sommelsdijk en
van een smederij uit Oude Tonge, al
ontbreekt daar nog een koelbak aan.
Ook is er toezegging van materialen
van een klompenmakerij, bij elkaar dus
een groot aantal gereedschappen van
verdwenen ambachten.
In het museum krijgt ook de oud
heidkundige vereniging ,,De IWotte" vol
doende ruimte, om hun opgegraven
voorwerpen te exposeren.
Interessante lezing over
de oude visserij.
Na de rondvraag volgde een zeer in
teressante lezing van de heren Booms
ma, toegelicht met dia's over de oude
visserij te Middelharnis. Er werden oude
kaarten vertoond, de oudste (gaffel) vis
sersschepen, daarna de houten en later
de stalen sloepen, (naar het Frans: cha-
loupe, sloep, scheepsboot), die in 1895
in geiiruik werden genomen. Dergelijke
vissersschepen kosten toen plm. 35.000
De rederijen Kolff en Slis hadden 21
van deze schepen in de vaart, zodat er
een groot kapitaal in was geïnvesteerd.
„Kofjekoker".
De heer Boomsma liet daarna over de
bandrecorder een boeiende vertelling
horen van de heer Kees Koster, die zijn
loopbaan op 11 jarige leeftijd als „Kof
jekoker" begon.i Dit was zeer interes
sant en stond wel in de belangstelling,
te meer, daar er binnenkort aan het
Vingerling te Middelharnis een stand
beeld van een koffiekoker zal komen te
staan. Wie de vertelling van de heer
Koster heeft beluisterd, zal moeten toe
stemmen, dat de koffiekokers aan boord
van de sloepen, (kinderen nog) manusjes
van alles waren, die door de matrozen
niet werden ontzien, zodat een nage
dachtenis aan deze jonge vissers wel op
zijn plaats is.
Vervolgens werd via de band beluis
terd een verhaal van Gerrit Langbroek,
die vertelde van een van zijn gevaarlijk
ste zeereizen in de laatste wereldoorlog,
varend van New-York naar Moermanslc
(Rusland) onder convooi van torpedobo
ten geladen met munitie, waarbij zij
werden beschoten door een Duits oor
logsschip. Hoewel het roer werd bescha
digd, kwamen zij met grote Inspanning
veilig te Moermansk aan.
Beide heren waren in de zaal aanwe
zig en kregen een flink applaus.
De heren Boomsma zegden toe de op
genomen gesprekken met vissers op een
grotere band over te zullen draaien om
deze dan aan het museum cadeau te
doen. Daardoor wordt een mooi stuk
oude geschiedenis voor het nageslacht
bewaard. Voorzitter Kruider bracht de
heren Boomsma dank voor hun mooie
bijdrage van deze avond en de vele aan
wezigen voor hun opkomst. Het was
een zeer goed geslaagde jaarvergade
ring.
MELISKERKE (W.)
Zendingsavond. D.V. woensdag 31
maart a.s. des avonds 7.30 uur hoopt ds.
A. Vergunst van Rotterdam (C.) een
zendingsrede uit te spreken.
voor 'n moderne PFAFF
zjg-zag (ichlgewicht
naaimachine.
Direkt doen, 't wordt al
leen maar duurder I
NAAIMACHINEHUIS
KoTtemeestr. 17 - TeL 01640-35878
BERGEN OP ZOOM
BON voor gratis folders zenden
aan PFAFF, Antwoord 102,
Bergen op Zoom.
Naam:
Straat:
Plaats:,™-.^-----
In verband me"* de sluiting van het
Brouwershavense gat (Deltawerken)
In de maanden april en mei sluiting
van het Brouwershavense Gat zal op
dinsdagen, woensdaigen en donderdagen
van Rotterdam CS. af een speciale au-
tobussneldienst Trans Delta Expres
rijden naar Ouddorp, in aansluiting op
de toeristenbootdienst, welke van Oud
dorp langs de Deltawerken in de Gre-
velingen naar Scharendijke op Schou-
wen-Duiveland vaart. Te Scharendijke
staat wederom een extra-bus gereed
voor de reis naar Zierikzee.
De dienstregeling voor deze T.D.E.-
dienst en aansluitende diensten is als
volgt: Deze extra dienst vertrekt 's mor
gens om half elf van Rotterdam C.S., om
12.50 uur is de bus na een koffiepauze in
Goedereede, aan de haven van Ouddorp
waar om 13.00 uur de boot vertrekt. Om
14.35 uur is men dan aan het station van
Zierikzee vanwaar men elk uur met de
bus naar Rotterdam terug kan reizen..
Voor de complete dagtocht van Rot
terdam uit zijn speciale kaarten ver-
A.s. zaterdag 3 april zal te Middel
harnis een wedstrijd voor Zelfbescher-
mingsploegen gehouden worden. Er zul
len 15 ploegen uit de regio deelnemen
waaronder van Plakkee de ploe
gen van Middelharnis, Sommelsdijk,
Ooltgensplaat, Ouddorp en Herkingen,
Opzet wedstrqd.
De opzet van de ■wedstrijd zal zodanig
zijn dat de jury de volgende onderdelen
zal kunnen beoordelen:
a. het geven van leiding door de com
mandant;
b. het verzorgen van de berichtgeving
met het cp;
c. de wijze van verkennen;
d. liet redden van slachtoffers;
e. het verlenen van levensreddende
eerste hulp;
f. het gewondentransport;
g. de keuze van het gewondennest;
h. de verzorging van slachtoffers in het
gewondennest;
i. het leggen van knopen en steken;
j. het gebruik van reddingsmaterieel;
k. het gebruik van de kleine blusmid
delen;
1. het gebruik van het laddermaterieel;
m. het gebruik van opzetstuk met toe
behoren.
krijgbaar. Prijs 13,50; kind 4 t.m. 9
jaar 6,75.
Deze tocht is ook te maken als spoor
wegdagtocht van de voornaamste N.S.-
stations af; ook van Rotterdam-C.S. af.
Doch dan voert de terugreis per auto
bus van Zierikzee naar Goes en vandaar
per trein naar het punt van uitgang.
Op initiatief van de K.L.M, gaat een
aantal Nederlandse reisagenten twee
weken naar de Antillen en Suriname
om de toeristische mogelijkheden al
daar voor de Nederlandse markt te be
studeren. Met deze studiereis wil de
K.L.M, een bijdrage leveren aan de ont
plooiing van het toerisme naar de West,
wat voor een gezonde economische ont
wikkeling van de Rijksdelen en met na
me Suriname van essentieel belang
wordt geacht.
Het gezelschap, dat onder hoede staat
van Drs. F. Ledeboer, Directeur K.L.M.
Nederland, en diens Verkoopleider E,
Kruyff, vertrekt op 26 maart per K.L.
779 van Schiphol. Het programma, dat
de negen deelnemende reisbureaudirec
teuren langs een groot aantal belang
rijke bezienswaardigheden en toeristi
sche trekpleisters voert, begint met twee
dagen Curagao. Vervolgens vliegt men
als gast van de A.L.M, naar Bonaire en
Aruba, eveneens voor een bezoek van
elk twee dagen. De drie eilanden wor
den uitvoerig bezichtigd, waarbij van
zelfsprekend ook stranden en water
sport de volle aandacht krijgen.
Op 2 april vliegt men door naar Pa
ramaribo om kennis te maken met voor
al de minder bekende recreatieve moge
lijkheden van Suriname. Gedurende het
vijf-daagse verblijf in dit land ziet men
o.m. een vuurdans, uitgevoerd door bos
negers van de Aucaner stam, vaart men
in „korjalen", de typische inheemse
open vaartuigen, naar het Indianendorp
„Bigi Ston" en het bosnegerdorp „Akoli
Kondre" en krijgt men van de S.L.M,
een dagtocht naar Stoelmanseiland aan
geboden. Plaatsen zoals Meerzorg,
Nieuw-Amsterdam, Maengo, Albina en
de plantage Mariënburg komen even
eens voor op het reisschema, dat een zo
ruim mogelijke blik geeft op wat Suri
name in petto heeft voor de toerist, die
eens wat anders wil.
Het gezelschap komt op donderdag 8
april te 14.50 uur met KL 770 weer op
Schiphol aan.
Veer-tien mil-iard spaarguldens béw
dat het bij ons goed sparen is...
Veertien miljard spaarguldens Anders gezegd:
bijna de iieift van al het Nederlandse spaargeld is
aan de Raiffeisenbank en de Boerenleenbank toevertrouwd.
Eigenlijk is dat wel logisch: wij zijn immers de
bank voor iedereen. Wij hebben voor iedereen de
manier van sparen, die bij hem of haar past.
U kunt bij ons kiezen uit vele spaarvormen. En u krijgt
een aantrekkelijke rente voor uw spaargeld.
Komt u eens met ons praten.
2900 vestigingen.
^RVOLGVEKHAAIi
HOTSE HIDD£S
floor Sibe van Aaiigliiin
33
Ze oleven nog tot de avond bij de
sastvr.je boer. Toen het schemerde
wamen ze in de huiskamer, „'t Is hier
warmer", zei de boer. „Kinderen hebben
we niet. Mijn vrouw heeft een lekkere
mersoep gekookt, 't Zal jullie goed doen
ra üan kunnen jullie je bij 't vuur war-
t. lieten zich geen tweemaal nodigen.
e vrouw van de boer keek hen nieuws-
»ieng aan. „Ben jullie nou Geuzen?"
dni^", 'f^' pastoor zegt, dat jullie
wivelskmderen bent, maar mijn man
daf 1 °™- ™an zegt,
Pn\-™eer zijn best moet doen
niet altijd in de herberg zitten".
la". ™an heeft gelijk", zei Wieger
deS' treurig, dat goede Ne-
«Janders moeten zwerven. En dat om
"e bpaanse inkwisitie".
bpi'r'iil^,,*^'^'^'^ z^l^er wel veel avonturen
toleefd?" vroeg de boer.
„Geloof dat, man".
De mannen zaten gezellig om de
haard. Ze vertelden van hun wederva
ren.) De boer en zijn vrouw luisterden.
De tijd vloog om. De boerin vergat haast
de avondmaaltijd klaar te zetten. Haar
man moest er haar aan herinneren.
Maar toen stond spoedig de dis gereed.
De mannen lieten zich het eigen gebak
ken brood met gerookt spek goed sma
ken.
Het was nu volslagen donker gewor
den. Ze gingen op stap, na hartelijk af
scheid genomen te hebben van de boer
en zijn vrouw. Ze liepen eerst naar het
kleine dorpje Nes, niet meer dan een
gehuchtje. Even voorbij dat dorp ble
ven ze staan. Ze moesten nu links af
slaan.
„Wat wil je?" vroeg Harm, toen Wie
ger bleef staan.
„'t Is mij te vroeg en veel te vroeg
ook", zei Wieger.
„Dat heb ik je toch al gezegd", zei
Harm. „Maar jij wou met alle geweld
weg".
„Ja", zei Wieger. „ik wil eigenlijk niet
met lege handen aankomen. Als we eens
aan de kerk te Nijkerk een bezoek
brachten? Hotse wil dat niet meer of
het moet noodzaak zijn, maar Hotse is
er nu niet bij".i
„Hij wordt een dweper", bromde een
der mannen. „Vroeger was 't hem nooit
te dol, maar tegenwoordig wordt hij zo
vroom".
„Ja", zei een derde. „Vroeger was zijn
wachtwoord: dood aan de papen, maar
tegenwoordig mag je niet eens meer een
fatsoenlijke plundertocht ondernemen".
„Nu", zei Rooie Wieger, die niet heb
ben kon, dat er iets kwaads van Hotse
gezegd werd, „zo erg is 't nu ook weer
niet. Als 't er op aankomt, is 't nog de
oude Hotse. Maar hij wil een eerlijke
strijd. Doch mij was 't goed, als we alle
kerken en kloosters plunderden en alle
papen en monniken over de kling joe
gen. In elk geval, vannacht willen we
zien of we wat kunnen vinden. Goed,
jongens?"
„Prachtig", antwoordden de mannen.
„Het kerkje van Nijkerk is maar
klein, maar er zijn massief zilveren kel
ken. En de pastoor moet rijk zijn. Maar
we moeten voorzichtig wezen. Want we
zijn maar met z'n vijven en 't is een
kerks dorpje".
„We nemen ieder twintig dct-pers
voor onze rekening", gaf een der geu
zen ten antwoord.
Ze waren nu reeds dichtbij. Voor hen
lag het kleine dorpje,. Nergens bespeur
den ze een licht. Klaarblijkelijk sliepen
alle bewoners. Boven de huizen rees het
stompe torentje uit.
„Voorzichtig, jongens", fluisterde
Wieger.
Ze waren in het dorp gekomen. Mid
denin stond de kerk, omgeven door het
kerkhof. Rondom het kerkhof liep het
pad. Evenals in alle Friese dorpen, was
hat ook in Nijkerk de gewoonte, vóór
een lijk begraven werd, dit driemaal
rondom het kerkhof te dragen.
Ze slopen thans over het kerkhof.
Schichtig keken ze rondom zich. Hu
ze voelden zich niet prettig. In de zwaar
ste kogelregen kenden ze geen vrees.
Dan waren ze onverschrokken. Maar
hier op het kerkhof en bijna te midder
nachtneenWieger had de klei
ne deur aan de noordzijde bereikt. „Hij
zal wel vastzitten", fluisterde hij. „De
deur onder de toren is meestal los".
Inderdaad bleek dat nu ook het geval
te zijn.i Haastig slopen de vijf mannen
in de toren. Terstond sloten ze de deur
achter zich.
„Gelukkig", zei Harm. „Zo te nacht
over 't kerkhof sluipen is geen pretje".
„Neen", antwoordde een der anderen.
„Verleden jaar heeft een kameraad van
mij dat nog ondervonden".
„Wat had hij dan?" vroeg de andere.
„Hij moest in de kerk zijn en liep te
middernacht over 't kerkhof. Plotseling
zag hij een verschrikkelijke gedaante
op zich afkomen. Hij wilde schreeuwen,
maar 't was of zijn keel werd dichtge
knepen. Toen kreeg hij een slag op het
hoofd. Toen wist hij niets meer. Toen
hij weer bij kwam lag hij in het gras op
het kerkhof. En naast hem waren in
drukken van bokkepoten".
De mannen rilden. Plotseling schrok
ken ze op. Ze grepen elkander vast.i Een
stiet een gil uit. Een gesteun en geschuur
deed zich horen. Dan een slag. De klok
had elf geslagen.
„Wat ben jullie schrikachtig", brom
de Rooie Wieger.
„Nou, jij greep me stijf vast", ant
woordde Harm.
Ze schaamden zich voor elkander.
„'t Is hier zo aartsdonker. Durven we
wel licht te maken?"
„Dat moet wel", besliste Wieger.
„Een beetje voorzichtig".
Uit een zijner zakken diepte hij een
eind kaars op. Een der mannen sloeg
een vonk in de tonder. Dan blies hij er
in. Vervolgens strooide hij tussen duim
en wijsvinger een beetje buskruit op de
tonder. Een vlammetje ontstond. Nu was
de kaars spoedig ontstokenj
„Kunnen we tenminste zien", zei
Harm. „Dit is zeker de deur naar de
kerk". Hij draaide de kruk om. „Geluk
kig open", bromde hij.
Ze waren in de kerk. 't Was maar een
kleine ruimte. Ze liepen naar het koor.
„Hier is het Sacramentskastje", zei Wie
ger verheugd. „Natuurlijk op slot. Nou,
daar weten we wel raad op".
Hij zette de punt van zijn zwaard
achter het deurtje. Met krakend geluid
vloog het open.
Mat glansde het zilver in het licht
der kaars. „Die kunnen wij wel gebrui
ken", zei Wieger, terwijl hij enkele mis-
kelken en schenkkannen eruit nam. „Hm
't valt niet mee".
„We moeten het offerblok ook lich
ten", zei een der mannen.
„Natuurlijk", zei Wiegerv „'t Zou jam
mer zijn, als de paap dat alles kreeg.
H'm dat zit vast. Ik moet mijn kling
niet breken".
„Geef je bijl eens even", zei Harm.
„Ga eens opzij, Wieger".
Na een paar geweldige houwen gaf
het blok mee. De ogen der mannen
glansden. „Da's een rijke buit", zei Wie
ger. „'t Jonge, 't schijnt dat we het tref
fen. Zilver en goud. Zou er nog meer
te halen zijn?"
„Deze kandelaars misschien", zei een
der mannen, „'t Lijkt wel zilver".
„Dat is zilver", zei Wieger. „Ze zijn
hier rijk. Hou de zak eens op".
Alles werd nu in een zak gestopt. Ze
raakten in een baldadige stemming,.
Een der mannen rukte een kast open.
„Moeten jullie nog kleren?" vroeg hij
spottend.
„Laat die rommel maar", zei Wieger.
„Dan zullen de papen er in elk geval
ook geen plezier meer van hebben", zei
de geus. Hij trok en scheurde en hakte
met zijn mes in de kostbare kleding-
stuklien. Een andere sloeg met zijn kort-
jan op het altaar.
„Kom jongens", zei Wieger. „We kun
nen de pastoor ook nog wel een bezoek
brengen. Hier is geen buit meer".
Ze hadden van het koor een ware ruï
ne gemaakt. Met grimmig gelaat beke
ken ze hun werk.
(Wordt vervolgd)
