EiiAnDErt niEUws
s
N
ig
Een
advertentie
Eilanden-
heeft
altijd
SHGces
Hotse Hiddes
IFinasicieei overzicht
Henii Klop geeft
orgelconcert
m
t
t
'"'"""Qi A 2e blad
Dinsdag 25 augustus 1970
No. 3914
>ijï( Il
1420
itU
[zee
'N
OOK VOOR
GRAMMOFOON-
PLATEN
J. ZANDSTRA
SOMMELSDIJK
¥&il@ maag zwemt
4,50
2,00
sP
2,35
0,89
0,79
den
■en deze
1,50
in.
Veertien dagen geleden hebben wij
„en aantal papierar.ndelen besproken.,
rjgze keer besluiten we dan met
Bührman - Tetterode; b. Proost en
Brand; c. Gebrs. Sanders; d. Scholten
Cartoiï en papier.
a Het Bührmann - Tetterode - con
cern heeft alles met papier van doen.
Bührmann handelt in papier in vrijwel
jUe verschijningsvormen; ook wordt
napier be- en verwerkt. Tetterode levert
„fgfische machines, verpakkings appa
ratuur en drukkerijbenodigdheden wei-
te gedeeltelijk ook in eigen bedrijf wor
den ontwikkeld en gefabriceerd. Beide
«roepen van de onderneming oefenen
hun activiteiten tevens internationaal
uit.
Jarenlang werd de naam Bührmann-
Tetterode door beleggers gesierd met
het praedicaat groeifonds. Deze groei
werd echter vorig jaar abrupt onder-
brolcen.
Dientengevolge werd ook de regel ge-
worden uitkering in aandelen achter-
wege gelaten. De oorzaak moet vooral
worden gezocht bij de papiergroothan-
del, die conjunctuurgevoelig is en waar
de 'marges voortdurend onder druk
staan.
De industriële sectoren van het con
cern worden nog steeds verder uitge
bouwd, waardoor men minder gevoe
lig wordt voor de gang van zaken bij de
groothandel. Zo werd in maart j.l. een
5 bod in contanten ad ruim 5,6 miljoen
uitgebracht op de aandelen Nederlandse
Exportfabriek (Nefa).. Dit bedrijf werk
te sinds 19S5 met verlies. Door omvang
rijke investeringen in de laatste jaren
had Nefa een modern bedrijf opge
bouwd, dat evenwel met onderbezetting
kampte. Gehoopt wordt, dat Nefa samen
met de activiteiten van B.-T. op dit ter
rein positief zal gaan bijdragen aan de
concernresultaten.
Alles bijeen genomen, mag geconclu
deerd worden dat B.-T. een krachtige
onderneming is met een goede staat van
dienst. Momenteel worden de positieve
factoren echter teniet gedaan door en
kele negatieve ontwikkelingen. Van het
lopende boekjaar verwacht de directie
een vrijwel gelijkblijvend resultaat. Op
langere termijn mag een hervatting van
de groeitrend worden verwacht. Dit
vooruitzicht wordt weerspiegeld in het
iiiiiiui
PRTING!
Liizenden
'n 3-ja-
rd.
feeer soe-
Idkoopste
ee trein-
MIDDELHARNIS
Op zaterdagavond 29 augustus a.s.
wordt er op het grote drie klaviers or
gel in de Ned. Herv. Kerk te Middel-
harnis weer een" orgelbespeling gege
ven.
Als organist voor dit te houden orgel
concert heeft de Stichting Orgelconcer
ten G. enO. Henk Klop organist te
Giessendam-Hardinxveld uitgenodigd.
Henk Klop ontving zijn opleiding aan
het Rotterdamse Conservatorium bij
wijlen Piet van de Kerkhof en Arie J.
Keijzer, Hij behaalde in 1969 het eind
diploma orgel met onderscheiding zo
dat hij momenteel studeert voor de
hoogste onderscheiding voor orgel nl.
de „Prix d' Excellence".
Ook studeert Henk Klop bij de be
kende Franse organist Jean Danglais.
Voor de radio hebben wij Henk Klop
nok al verschillende malen kunnen be
luisteren, o.a. in de zeer interessante se
rie uitzendingen „Monumentale orgels".
Hij gaf diverse concerten in binnen- en
buitenland waaronder Zwitserland.
Het programma van het a.s. orgel
concert te Middelharnis bevat naast ko-
raalbewerkingen van Bach diens gro
te preludium en fuga en e moll, terwijl
van Max Reger de grote fantasie over
het koraal „Halleluja Gott zu loben"
'"1 worden vertolkt.
Aanvang 8 uur.
huidige koersniveau.
Naar de aard van zijn activiteiten is
VRG-Papier eveneens een gemengd be
drijf. Transito- en exporthandel van
papier en carton worden aangevuld met
de internationale handel in grafische
machines en dito materialen. Laatstge
noemde tak van bedrijvigheid werd in
1968 verkregen door overneming van de
Machinehandel Mahez, een verkoop- en
service-organisatie voor de grafische
industrie. Mahez heeft voor Nederland
en enige andere gebieden de alleenver
tegenwoordiging van vooraanstaande
fabrieken. Door deze overname is de
basis van de VRG-organisatie belang
rijk verbreed, waarbij men minder af
hankelijk is geworden van de afdeling
papiergroothandel.
De grootste bijdrage tot de winst lijkt
te komen van de dochteronderneming
Avery Etiketten. Deze fabriceert onder
licentie van de Amerikaanse Avery
Products zelfklevende etiketten, terwijl
tevens de bijbehorende apparatuur
wordt geleverd.) Het gebrek aan arbeids
krachten en de stijgende loonkosten sti
muleren de toepassing van deze etiket
ten.
Aandeelhouders hebben plezier be
leefd aan VRG. Geïntroduceerd ter
beurze in 1961 werd tot 1963 steeds W/o
dividend betaald. Daarna werd dit tel-
kenjare met 2''/o verhoogd, zodat over
1969 reeds 24"/o werd gedeclareerd. Een
continuering van deze ontwikkeling, ge
zien de ook dit jaar weer zeer gunstige
gang van zaken en de relatief lage pay
out (Sgo/o). Ook op het huidige koersni
veau zijn de aandelen VRG nog een
aantrekkelijke belegging.
Een belangrijke papier groothandel,
met voornamelijk binnenlandse activi
teiten, is Proost en Brandt. Naast leve
ranties aan de grafische industrie wordt
ook papier voor verpakkingsdoeleinden
gevoerd. Uit Canada en Noorwegen im
porteert men courantenpapier, terwijl
de N.V. Fincourant een fifty fifty-
joint venture met de Finnish Paper
Mill's Association import van cou-
rantenpapier uit Finland verzorgt. P. en
B. is echter niet uitsluitend afhankelijk
van de handel in papier. Bewerking en
veredeling staan ook op het programma.
Sinds 1961 heeft men een kunststoffen-
industrie, die tengevolge van de toege
nomen vraag in 1969 verder moest wor
den uitgebreid. Een nevenactiviteit is de
handel in bouwmaterialen. De boekbin-
derij behoort tot de grootsten in ons
land en is geheel ingericht op het ver
werken van grote oplagen. In 1966 werd
in De Meern, centraal gelegen bij
Utrecht, een boekenverzendhuis inge
richt, met een opslagcapaciteit van ca
3 miljoen boeken.. Van hier uit worden
o.a. de boeken van Time-Life over de
gehele wereld, uitgezonderd de V.S.,
verzonden.
P. en B. heeft bepaald niet alles op
één kaart gezet. De buitenlandse be
langen, die men verder denkt uit te
breiden, dragen meer en meer bij tot
de winst. Nettowinst per aandeel en di
vidend tonen een voortdurend stijgende
lijn, waarbij bedacht dient te worden
dat door conversie het aandelenkapitaal
telfcenjare iets groter werd, waardoor
de resultaten per aandeel werden ge
drukt. Het geheel overziende, mogen
aandelen Proost en Brandt een goede
belegging worden genoemd.
c. De N.V. Fabriek van Behangselpa
pier Gebr. Sanders is de enige in zijn
soort, welke op de Amsterdamse beurs
is genoteerd. De onderneming beschikt
over een der modernste behangselpa
pierfabrieken in W. Europa. Van de
omzet wordt ongeveer de helft in het
buitenland behaald.i In 1967 kreeg San
ders de alleenvertegenwoordiging voor
Nederland van Imperial Chemical In
dustries (I.C.I.) inzake behangsel op P
VC-basis (vinyl-muurbekleding).
Per 1 juli j.l. werd tegen aandelen
ex dividend 1969-'70 de Eerste Twent
sche Behangselindustrie (ETBI) verwor
ven, hetgeen tot een aanzienlijke ver
sterking van de positie zal leiden. De
ETBI is goed rendabel.
Sanders toont de laatste jaren weer
een opgaande lijn. Over het reeds ver
streken boekjaar 1969-'70 mogen hogere
resultaten worden tegemoet gezien.
d. Scholten Carton en Papier hield
zich aanvankelijk uitsluitend bezig met
het verwerken van stro tot strocarton.
Reeds lang geleden werd daarnaast de
productie van stropapier en grijscarton
uit oud papier en cellulose ter hand ge
nomen. Door een drietal overnemingen
van andere bedrijven, reorganisatie en
volledige integratie daarvan kwam men
tot een totaal gewijzigde en hoogwaar
diger producten-range. In de afgelopen
jaren werden grote bedragen geïnves
teerd om tot modernisering der bedrij
ven te komen. Als gevolg van deze re-
ORGELS en Electronische
Orgels, meer dan 200 nieu
we en gebruikte.
Uitgebreidste keuze. Lage
prijzen, Orgels vanaf 75,
tot 6000,— Electr. orgels
vanaf 995,— tot 6000,—.
Huur. Huurkoop (eigen fi
nanciering). Hoge inruil-
waarde voor uw oude in
strument. Franco met eigen
transport.
Fil. Mart. Vermeulen (op
gericht in 1890), Westdijk
53, Tel. (01870) 3291 of 2605,
Sommelsdijk.
DISCO JANSEN
GRAMMOFOON
PLATENCENTRUM
De speciaalzaak.
Lage prijzen.
L.P.'s vanaf 3,95 tot 24,50
Platenkoffers vanaf 7,90
Platenborstels
vanaf 1,75 enz. enz.
Uw muziekhandel:
Westdijk 53, Sommelsdijk,
tel. (01870) 3291 - 2605.
Na intensieve onder-
Z06i<ingen iieeft de we
tenschap nu een haar-
tonicum samengesteld
metverbazingwekl<ende
eigenschappen. Dit nieuwe haar-
tonicum TIOSIN (met extractcon,
K.) doet 2etfs de meest hard
nekkige haaruitval en roos ver
dwijnen. Tiosin gaf reeds ontei-
baar vee! mannen en vrouwen
hun haar en daarmede hun ver
zorgd uiterlijk en zeifvertrouwen
terug. Verpakking voidoende
voor p(m. 6 weken f. 16,70 riuide-
Ifjke gebruiksaanwijzing ingeslo
ten. Betaling bij ontvangst of bij
vooruitbetaling op giro 34!224.
Twijfel niet langer, bestel dit
werkelijk unieke haartonicum en
ook U zult enthousiast zijn.
Alle bestellingen te richten aan:
LABORATORIUM ROTAL
SPECIAL COSMETICS
POSTBUS 200 LEIDEN
organisatie en heroriëntering trad stag
natie in zowel afzet als productie op.
De resultaten liepen allengs verder te
rug, culminerend in een verliessaldo
over het vorige boekjaar. De directie
bleek zoveel vertrouwen te hebben in
de ontwikkeling in het thans lopende
jaar, dat desondanks een dividend ad
12°/», ten laste van de dividendreserve,
betaalbaar werd gesteld.
Bedrytsnieuwsj
Aangekondigd is dat op de aandelen
Geveke Groenpol een bod zal worden
uitgebracht door de Steenkolen - Han
delsvereniging (SHV). Per aandeel van
nom. 20,zal 50,in contanten
plus nom. 50,— in SVi"/!, 10-jarige obli
gaties SHV worden gegeven. Ook op de
convertibles zal een bod worden uitge
bracht. De SHV is een der grootste on
dernemingen in Nederland, waarvan de
aandelen niet ter beurze worden geno
teerd. Het concern heeft o.a. belangen in
olie ,en aardgas (Calpam), steenkolen-
en ertshandel, groothandel (Makro),
scheepvaart (v. Nievelt Goudriaan) en
in technische handels- en installatiebe
drijven. De totale omzet van S.H.V, in
1969 beliep 1,7 miljard en de netto
winst 27 miljoen.
Etna-Daalderop en DRU hebben be
sloten tot volledige fusie. Per. nom.
500,— aandeel DRU zullen nom. 500,—
aandelen Etna-Daalderop worden gebo
den plus nom.i 1.500,SVi^/o conv.
obligaties. Nom. 700,convertibles
zullen tot eind 1975 kunnen worden om
gewisseld in nom. 200,aandelen
Etna-Daalderop.
De mens is zonder dat hij daar zelf
erg in heeft vaak een enorme smeer-
poets. De toenemende vervuiling van
water, land en lucht moet zeker niet al
leen op rekening v/orden geschreven van
de industrie. Ook in het huishouden
worden veel stoffen gebruikt die mede
oorzaak zijn van de ernstige vervui
ling waarvoor de mens zich gesteld
ziet.
In de Bondsrepubliek Duitsland; zijn
geleerden dat nauwkeurig nagegaan. De
resultaten van het onderzoek waren
verbijsterend. Tegenwoordig worden in
het huishouden ongeveer 6000 min of
meer schadelijke stoffen gebruikt. Hier
van zijn rond 2000 biologisch afbreek
baar en daardoor als deel van het af
val water niet schadelijk. De overige
4000 stoffen veranderen niet van struc
tuur en zijn ook reden van de sterk
toenemende vervuiling van ons water.
Indien Duitsland voldoende zuiverings
installaties v/il bouv/en om die stoffen
chemisch onschadelijli te maken, vergt
dat een investering van 30 miljard
gulden. Voor de Rijn alleen al is een
programma voor de bouw van water
zuiveringsinstallatie in uitvoering, dat
5 miljard gulden gaat kosten. Ons land
zal, wil men er alle afvalwater zuiveren,
één miljard gulden op tafel moeten leg
gen. Dat miljard moet er komen, want
het gaat niet alleen om het leefbaar
houden van ons land, maar vooral ook
om de toekomstige voorziening van ons
drinkwater. (DIA)
„Een volle maag zwemt niet graag",
aldus een oud volksgezegde. Daar zit
|een grond van waarheid in. Alle lief
hebbers van watersport moeten er dan
;ook goed rekening mee houden. Al naar
j de hoeveelheid voedsel van de genoten
I maaltijd doet men er goed aan eerst
één of twee uur na het eten te wachten,
jeer men het water ingaat. Dat geldt
I zowel voor jonge, als voor oudere men
sen. Moeilijk verteerbare en uitgebrei-
'de maaltijden behoren om een voor
beeld te geven niet bij het strand-
leven. Zij belasten namelijk hart en
spijsvertering. Voor zwemmers en men-
sen die m.et vakantie aan de kust ver
toeven zijn kleine, licht verteerbare
I maaltijden de enige juiste wijze van
j voeden. Houdt men daar geen rekening
mee, dan kunnen de gevolgen niet al
leen onaangenaam, maar ook gevaar
lijk zijn. (DIA)
truit.
I VERVOLGVERHAAL
Sibe van Aangium
14
fiotse wilde verder gaan. Maar de
pastoor hield hem staande.
...Hotse, mijn zoon", zeide hij. „Ik ben
u mijn leven verschuldigd. Ik dank u
van ganser harte. Ik ben bang, dat wij
een donkere tijd tegemoet gaan. Gij zijt
een onverschrokken jongeman. Maar is
net uit liefde tot de Here en Zijn volk
«at gij strijdt? Hotse, ik vrees, dat er
onlieilig vuur bij u is. De Here heeft
sezegd: „Wreekt uzelven niet".
Ernstig klonk de stem van Cornelius
f'Verhardi. Onrustig bewoog Hotse zich
neen en weer.
„V/ilt gij eens over mijn woorden na
denken, Hotse?"
i.Gaarne", antwoordde deze.i „Maar
ïi^en mag zich toch tegen tirannie ver-
^'-ten! En we zijn niet allemaal gelijk.
Unrecht kan ik niet dulden".
..Dat behoeft ook niet, mijn zoon. Maar
lerwijl ge het kwade haat, moet ge het
goede doen, omdat ge God liefhebt. Nu
ga met God".
Hij drukte Hotse hartelijk de hand.
Ook Jacob Wytzes gaf Hotse de hand.
„Komen je ouders ooit geldelijk in
moeite, Hotse, dan zorg ik voor ze".
Snel spoedde Hotse zich nu naar Oost-
mahom.
Oostmahorn is een klein gehuchtje aan
de Lauwerszee. 't Dorp Anjum ligt 'n
half uurtje van de zee af. Bij Oostma
horn kunnen de schippers veilig anke
ren. Daar lag ook het bootje van Hot-
ses vader, die veel van vissen hield.
Hotse had reeds als kind veel op de
Lauwerszee rondgezwalkt. En later in
zijn bootje langere tochten gemaakt
naar Schiermonnikoog en de Groninger
kust. 't Was eigenlijk niet vertrouwd.
Met het kleine bootje van Hotses va
der moest men onder de kust blijven.
Maar Hotse was altijd een waaghals ge
weest.
Oostmahorn was in die dagen maar
een klein gehucht.. Pas enkele tientallen
jaren later zou het opleven. Toen legde
Maurits er een schans aan.
Hotse spoedde zich verder.
„Ik behoef niet ongerust te wezen",
mompelde hij. „Ze zijn met zijn tienen.
Ik kan volkomen op mijn makkers ver
trouwen. En toch ben ik ongerust.
Want zo straks werd er geschoten".
Onwillekeurig was hij sneller gaan
lopen. Plotseling bleef hij met een
schrik stilstaan. Hij luisterde ingespan
nen. Hij meende schieten gehoord te
hebben. Hoor daar had je het weer.
Flauw klonken in de verte kreten.
Hotse stormde nu vooruit.
Het duurde niet lang, of hij hoorde
paarden. Ze kwamen nader. Hotse ver
borg zich in de onderwal. 't Waren
Spaanse soldaten.; Voorzichtig hief Hot
se 't hoofd omhoog. Hij zag echter
slechts vage gestalten. Weldra waren ze
voorbij.
Nu richtte Hotse zich op en rende
naar Oostmahorn. Spoedig had hij het
bereikt. Daar lag vaders boot. Ze was
tot aan de palenrijen getrokken en daar
met 'n paar halve steken vastgebonden.
Dan waren ze hier toch geweest! Wat
zou er gebeurd zijn? Zouden de Spaanse
soldaten Wietske hebben gevangen?
Hotse tasttede roeibank was nat
kleverig nat. BloedO 't was bloed.
Radeloos keek Hotse rond, zonder iets
te zien.i Daar trof een zacht gekreun zijn
oor. 't Kwam daar vandaanHij
snelde de dijk opHoor vlak voor
zijn voetenHij bukte zichJa
't was 'n mens.
„O, help me
„Gerrit ben jij het!?"
„HotseDe SpanjaardenZe
Wietskehijgde de gewonde.
„Is Wietske gevangenOf dood
Waar zijn de anderen?"
„Wietske gevangenJan dood
IkDe gewonde kon niet verder
gaan. Hij kreundeZijn borst be
woog zich op en neer. 'n vreselijke be
nauwdheid overviel hem. Hotse richtte
zijn hoofd op en ondersteunde het.
Eindelijk verminderde de benauwd
heid.
„Gaat het iets beter Gerrit?"
„Jaietsmaarik ga ster
venHotse, bid voor mij".
„BiddenGerrit ik kan niet
bidden".
De gewonde trachtte de handen te
vouwen. Hij fluisterde zo zacht, dat
Hotse 't nauwelijks kon horen:
„Onze Vader, die in de hemelen... zijt
Vergeef ons onze schulden, gelijk..."
Een hoestbui overviel hem. Een bre
de bloedstroom gulpte uit zijn mond.
Krampachtig bewogen zich zijn armen.
Na enkele ogenblikken werd het stil...
Was 't afgelopen...?
„Gerrit
Hotse schreeuwde 't vat.
„Gerrit".
„Hotse. Ik ga stervenGod zij mij
genadignuEen schok door-
trilde het lichaamdan een snik
„Gerrit".
IVIaar Gerrit kon hem niet horen.. Hij
was gestorven.
Lang bleef Hotse nog bij het lichaam
geknield liggen. Maar eindelijk stond
hij op. Zijn ogen waren nu geheel aan
de duisternis gewend. Op enige afstand
zag hij nog iets zwarts op de dijk. Het
was Jan. Voorzichtig droeg Hotse de
beide lijken naar de binnenkant van de
dijk en legde ze naast elkaar. Meer kon
hij voorlopig niet doen.
Maar nuWaar waren zijn mak
kers? Waar was Wietske?
Plotseling overviel Hotse grote ver
moeidheid. Maar hij schudde die van
zich af. Neen, hij kon hier niet blijven.
Zou hij vluchten? En dan zijn makkers
in de steek laten? En Wietske? Neen
neenhij wilde blijven. Om Wietske
te redden.
Wat was er gebeurd?
Pedro en Fernando waren naar hun
makkers in „het Grauwe Paard" gerend.
Dat gaf een hele opschudding. De Itapi-
tein werd gewekt.
Een bijgelovige vrees had de soldaten
bevangen. De kapitein was echter min
der bevreesd dan zijn soldaten. „Als 't
maar geen mannen geweest zijn, die de
gevangene kwamen bevrijden", zei hij.i
„Onmiddellijk allen wekken".
Niet lang duurde het, of de kapitein
met zijn mannen snelden naar de kerk
toren. Daar vonden ze de vogel gevlo
gen.
„Snel terug" beval de kapitein, „en
de paarden gezadeld". Ze renden terug.
Dat waren de z-ware stappen, die Hotse
gehoord had.
Onmiddellijk werden nu de paarden
gezadeld.
Maar waarheen? Niet minder dan acht
wegen konden de vluchtelingen kiezen.
„We zijn te paard en de vluchtelin
gen ongetwijfeld niet, mannen. We kun
nen ze gemakkelijk inhalen. De meeste
kans is, dat ze óf naar Oostmahorn,
naar Ezumazijl óf naar Metslawier ge
vlucht zijn. Vier mannen nemen ieder
één dier wegen voor hun rekening. De
anderen gaan zich verdelen over de
overige wegen. Vlug. Wie ze 't eerst
ontdekt geeft onmiddellijk sein".
Ze gaven de paarden de sporen.
Het duurde niet lang, of de mannen,
die naar Oostmahorn reden, hoorden
voor zich uit voetstappen. Onmiddellijk
dreunde een schot uit een zware haak-
bus. 't Was duidelijk hoorbaar voor de
andere soldaten, die dan ook onmiddel
lijk omkeerden en hun makkers nasnel-
den in de richting van Oostmahorn.i
Maar het werd ook door de vluchte
lingen gehoord en, zoals we zagen, door
Hotse.
,,Een schot, jongens", zei Gerrit. „Als
dat maar geen soldaten zijn. Jacob
loop zo hard als je kunt. Dan kun jij de
boot al vast inhalen".
Jacob stond bekend om zijn hard lo
pen. Maar ook de anderen verhaastten
hun tred. Duidelijk hoorden ze achter
zich de paarden.
„Jongens", hijgde Gerrit, „wij redden
't niet. Janga jij met Wietske en
mij. Jullieanderenhet veld in
Bij elkaar blijven. Misschien, dat de
soldaten dan jullie achterna jagen
Als jullie gevangen genomen worden,
kunnen ze jullie niets bewijzen".
(Wordt vervolgd)
