I reportages
PREMIE
SPAARPLAN
De herberg „Het IJ
Voor ons is sparen opeens
een stuk aantrekkelijker...
dank zij het Premie Spaarplan!
nitijd met ^afcentie
y^ orgels
piano's
mossel+
uersteege
NIEUWS
-^ Raad van State verzocht
waterleidingmij. met uitvoering
van fiuoridering te wachten l
VERVOLGVERHAAL
X Ook voor I
FOTOGRAFIE I
J. ZANE^STÜA I
SOMMELSDIJK
We sparen. En hoe! Mijn man en ik doen mee aan het Premie Spaar-
plan en kopen nu jaarlijks samen voor 500 gulden spaarbewijzen.
Straks krijgen we dat bedrag terug mèt de rente en... daar boven
op dan elk jaar nog eens 100 gulden premie van dit nationale plan.
Belastingvrij! Reken maar dat we met dat geld direct weer verder
sparen...
Basis voor persoonlijk bezit
-f installaties
UIT PE KSHHSH
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Dinsdag 24 september
De tegenstanders
van fluoridering
winnen terrein
Het is nu niet een particulier of een
comité maar (N.B.!) de Raad van State
die aan het Waterleidingbedrijf Midden-
Nederland heeft verzocht de fluoride-
ring van drinkwater op te schorten in
de gemeenten Utrecht, De Bilt, Biltho-
ven, Zeist, Driebergen en Soest. Dit is
het voorlopige resultaat van het kort
geding dat de farmacoloog prof. dr.
Sorgdrager en Mr. G. J. M. Kortman
aanspanden tegen de Staatssecretaris.
De Raad v,an State heeft een beroep op
een Ministeriële beschikking gehono
reerd met eerder genoemd verzoek. „De
tegenstanders, aanvankelijk als te nege
ren querulanten beschouwd, hebben het
afgelopen jaar de handen ineen geslagen
en de argumenten bijgeslepen. De re
sultaten zijn onvoorstelbaar, de ene ge
meente na de andere „gaat om" en de
bezwaren wegwuivende fluorverdedi-
gers worden danig in het nauw gedre
ven" zo schrijft het Utrechts Nieuws
blad, daaraan haar bewering dat de te
genstanders van fluoridering terrein
winnen, ontlenend.
Al in januari 1965 heeft de gemeente
raad van Zeist haar fiat aan de fluori
dering van het drinkwater gegeven
maar, aan dat besluit is tot op heden
nog geen uitvoering gegeven. Het comi
té tot behoud van zuiver drinkwater te
Zeist heeft vorige week een uitgebreid
rapport aan het gemeentebestuur voor
gelegd. Het rapport ging vergezeld van
maar liefst 10.500 schriftelijke adhesie
betuigingen; het gemeentebestuur werd
gevraagd uit te spreken dat bij nader
inzien fluoridering van het drinkwater
ongewenst is en het derhalve in Zeist
geen doorgang te doen vinden.
Het Utrechts Nieuwsblad meent over
dat rapport:
„Zelfs de meest fervente voorstanders
van gefluorideerd drinkwater zullen met
ontzag aankijken tegen het lijvige werk
stuk dat op tafel is gebracht door drs.
Peter Alfred Delvaux (wetenschappelijk
medewerker van de Rijksuniversiteit te
Utrecht), Johanna Bergman-v. d. Burg,
Leendert Andries van Walraven (arts),
Dick Hutter (zenuwarts) en drs. Adriana
Jacoba Brouwer-Mak.
Voor wie die namen nog niet vol
doende zeggen geeft het rapport nog
een lijst van namen van deskun
dig te achten tegenstanders in
Zeist o.m. 22 artsen, 4 tandartsen, 2
internisten, 5 zenuwartsen, 2 vrou-
wenart^n, 1 huisarts, 1 oogarts, 2
chirurgen en 1 anesthesist.
Het rapport telt 17 pagina's en kreeg
een lange lijst van geraadpleegde
litteratuur toegevoegd.
Tal van argumenten.
Het rapport is geladen met tal van
tegenargumenten tegen de fluoridering.
Van de Wereldgezondheidsorganisatie -
de Gezondheidsraad, de Ned. Maat
schappij tot Bevordering van de Ge
neeskunst en de gelijkgenaamde My tot
bevordering van de Tandheelkunde die
zich pro-fluoridering zouden hebben
uitgesproken zegt het rapport:
De Wereldgezondheidsorganisatie
heeft indertijd een commissie aange
wezen om over de fluoridering rap
port uit te brengen. Aan het in 1958
uitgebrachte rapport ging de opmer
king vooraf dat de inhoud niet zon
der meer de beslissingen of het be
leid van de Wereldgezondheidsorga
nisatie weergeeft.
Het ligt voor de hand dat een aanbe
veling van de Gezondheidsraad door de
Overheid en in het algemeen de ge
meentebestuurderen in het bijzonder als
richtlijn wordt aanvaard, wanneer deze
Raad een in de medische wereld vrijwel
onomstreden opvatting vertolkt of wan
neer, zoals b.v. bij epidemieën bepaalde
medische maatregelen, op het gevaar af
dat ze onvolmaakt zijn volstrekt onont
koombaar en onmiddellijk geboden zijn.
Er is zo vervolgt het rapport
echter niet de minste aanleiding voor
de Gezondheidsraad om te arbitreren in
wetenschappelijk zeer omstreden kwes
ties en zonder dat er een acute nood
situatie is. Nog minder aanleiding is er
voor de Overheid om de burgers, medici
zowel als anderen, de mogelijkheid tot
een eigen beslissing te ontnemen.
Bevreemdend.
De opstellers van het rapport moeten
wel bijzonder goed zijn georiënteerd.
Het is hun bekend dat de Centrale Raad
voor de Volksgezondheid niet ingeno
men is met de terminologie van de Ge
zondheidsraad en haar beweringen in de
mond legt die niet zijn gedaan. De ge
zondheidsraad ziet in de drinltwaterflu-
oridering een vorm van „massale me
dicatie". De Centr. Raad voor de Volks
gezondheid meent daaruit af te moeten
leiden dat de gezondheidsraad met „me
dicatie" heeft bedoeld „een handeling in
het belang van de volksgezondheid, ge
grond op medisch inzicht en niet heeft
gedoeld op een behandelen met of voor
schrijven van geneesmiddelen. Terecht
constateert het rapport hier dat „woor
den in de mond worden gelegd die niet
gebezigd zijn".
Geen waarde aan statistieken.
De voorstanders van fluoridering wij
zen bij voortduring op Amerikaanse sta
tistieken, die zowel de onschadelijkheid'
als het nut van de fluoridering moeten
aantonen. De opstellers van het rapport
menen echter dat aan de betrouwbaar
heid van bedoelde statistieken ernstig
moet worden getwijfeld. Belangengroe
pen hebben een zeer grote invloed op de
samenstelling van de onderzoekteams en
op de publicatie van de resultaten! On
derzoekers die afwijkende resultaten
publiceren worden zo wordt gezegd
onder zware druk gezet. De voor
naamste auteur van deze statistieken,
de „vader van de fluoridering", H. T.
Dean, heeft in 1955 en in 1960 onder ede
verklaard zijn eigen statistieken van
geen waarde te hechten! De statistieken
die de onschadelijkheid van de fluori
dering zouden aantonen zijn sterftesta-
tistieken en geen statistieken van aan
doeningen.
Het rapport meent vele personen
aanwezig die door een verschil
lend vochtbehoefte en verschillend
uitscheidingsvermogen - gevaar lopen
de erkende veiligheidsgrens te over
schrijden. Daarbij komt nog dat door
de toenemende chemische verontrei
niging van lucht, water, bodem en
voedsel toch als steeds meer fluoi',
naast andere stoffen ons lichaam
binnendringt. Nog maar weinig is
bekend over het synergisme met an
dere chemicalieën. Recentelijk is er
een zeer onrustbarende mededeling
over gedaan: het conserveringsmid
del ethyleen-oxyde kan met fluor een
giftige verbinding vormen, het aan
maken van een pakje soep met ge
fluorideerd leidingwater kan daar
door ernstige gevaren opleveren!
Ook wordt verduidelijkt dat er een
groot verschil kan zijn tusen van nature
fluorhoudend water en kunstmatig ge
fluorideerd drinkwater. Het komt er op
aan welke ionen in het drinkwater aan
wezig zijn oftewel welke zouten in het
drinkwater geïoniseerd zijn en welke
chemische verbindingen daaruit in het
menselijk lichaam zullen ontstaan.
Slechts uitstel.
Wanneer er van vermindering van
caries tengevolge van de fluoridering
van het drinkwater gesproken wordt,
dan dient men wel te beseffen dat hier
onder vooralsnog verstaan zal moeten
ff
door P. de Zeeuw J.G.zn.
N.V. Uitgeverij „De Banier" - Utrecht
37
„Dappere kerels toch, hè! zei Frans
Ze hebben het dan toch maar voor
elkaar gekregen als lansknechten de
provoost te vergezellen naar mijn cel. Ik
snap er nog niets van, hoe ze die kracht
toer voor elkaar gekregen hebben".
„Dat zullen ze je morgen wel vertel
len, Frans, je moet je er nu niet over
opwinden, want je maakt je onnodig
moe!"
„Da's waar ook, morgen, nou reken
maar, dat we dan heel wat horen zullen
en nog meer beleven".
Frans sprong in zijn gesprekken van
de hak op de tak en dat was te verkla
ren uit de verwarde geestestoestand,
waarin hij zich bevond.
„Zeg Mieke begon hij weer zie
ik er niet gek uit in deze mantel? Stel
je voor, ik ben gekleed als de schrijver
van messire provoost. Zeg, hoe staat dit
pakje me?"
„Dat zal ik je morgen wel eens ver
tellen, Frans zei Mieke nu heb je
meer dan genoeg gepraat. Het wordt
hoog tijd, dat je gaat slapen. Vooruit, ga
op die rustbank liggen en probeer te
slapen".
„En jij dan, Mieke?"
„Met mij is het wat anders. Ik heb
geen dagen en nachten in de cel gezeten,
zoals jij".
„Zeg Mieke, wat zullen de Praets toch
wel zeggen?"
„Praat maar raak, Frans, van mij
krijg je geen antwoord meer. Je moet
gehoorzaam zijn en gaan slapen. Toe
Frans, doe het nu!"
Werkelijk ging hij op één van de
rustbanken liggen en Mieke haastte
zich hem toe te dekken met een mantel
en een deken. „Lig je zo goed?"
„O Miekekleine Miekezeg
weet je nog welweet je wel
dat we vroeger twee deugnieten waren?
Wat hebben wesamen een pret ge
maakten.
Frans pTaatte maar voort. Maar ant
woord kreeg hij niet en zo praatte hij
eindelijk zichzelf in slaap.
In de werkkamer van Lieven de Smet
waren alle zaken nu geregeld. Kobe en
Nelis verlieten het huis van de schepen
om de getrouwen in Antwerpen te gaan
waarschuwen. En aan het eind van de
rustbank, op een krukje, zat Mieke, en
ze keek met grote tederheid naar het
jonge, slapende gezicht van Frans Claes,
haar vroegere speelmakker.
worden een uitstel van enkele jaren.
Grafieken laten zien dat na lOVa jaar
waterfluoridering in Tiel 15 jarige Tie-
lenaren evenveel met tandbederf aange
taste contact vlekken hadden als 12-ja
rige Culemborgers.
Een Zwitserse onderzoeker kwam toen
hij het officiële Amerikaanse cijferma
teriaal zelfstandig tot een grafiek ver
werkte zelfs tot het resultaat dat bij 15-
jarigen in plaatsen met gefluorideerd
drinkwater tweemaal zoveel nieuwe
aantastingen optraden als bij 15 jarigen
in plaatsen met ongefluorideerd drink
water.
Samenvattend:
De opstellers zeggen niet te willen in
gaan op spitsvondigheden aangaande de
vraag of een maatregel als de fluoride
ring van het drinkwater al dan niet in
strijd is met de Waterleidingwet, maar
bepalen zich tot de constatering dat de
Waterleidingwet er niet in voorziet.
Afgezien nog van de vrasg of de
burgers feitelijk gedwongen zouden mo
gen worden, met het leidingwater enige
stof tot zich te nemen die een ander
doel heeft dan het leidingwater deug
delijk drinkwater te doen zijn, zijn on
dergetekenden van mening dat een zo
rigoureuze ingreep in de persoonlijke
vrijheid in elk geval slechts dan discu
tabel zou zijn, wanneer over de onscha
delijkheid en het nut van deze maatre
gel in redelijkheid geen verschil van
mening mogelijk zou zijn, een deugde
lijk alternatief zou ontbreken en boven
dien de wet er uitdrukkelijk in zou
voorzien; zeker wanneer men fluoride
noch een geneesmiddel, noch een profy-
lacticum, noch een voedingsmiddel
noemt, maar het „fluorideren iets geheel
eigens" vindt en daarmee vanzelf bui
ten de bestaande wetgeving plaatst. On
dergetekenden stellen, dat een gemeen
teraad noch enige andere over
heidsinstantie burgers feitelijk mag
dwingen een stof te consumeren waar
van dezen met reden aannemen dat zij
hem niet van node hebben en dat hij
hunzelf en hun nageslacht schade kan
berokkenen, en/of waarvan zij weten
dat hun arts deze mening is toegedaan.
De Gezondheidsraad geeft in zijn rap
port toe, dat de fluoridering „massale
medicatie" oftewel ;,massale toediening
van een prophylacticum" is. Daarmee
heeft deze Raad, zoals de Centrale Raad
voor de Volksgezondheid juist gezien
heeft, zijns ondanks zelf aangegeven,
waarom de fluoridering ontoelaatbaar
is: medicatie immers behoort individu
eel te zijn, is voorbehouden aan de be
handelende arts, en zelfs deze mag haar
normaliter niet tegen de wil van zijn
patiënt, dus met dwang toepassen.
Hoe men ook over zulke maatregelen
moge denken, de oorzaak van het tand
bederf wordt met de toediening van
fluoriden niet aangepakt.
Algemeen erkend is, dat caries niet
ontstaat door gebrek aan fluor, maar
door verkeerde voedingsgewoonten, en
dat fluoridering dan ook caries niet zal
verhinderen, doch slechts zal remmen.
Terwijl enerzijds toegegeven wordt, dat,
ook al wordt het drinkwater gefluori
deerd, voor een doeltreffende bestrijding
van caries een wijziging van onze voe
dingsgewoonten nodig blijft, wordt an
derzijds gesteld, dat bij ons westers le
venspatroon fluoridering nu eenmaal
onvermijdelijk zou zijn. Ondergeteken
den vrezen, dat dit dubbelhartige
standpunt ertoe zal leiden, dat de voe
dingsvoorlichting niet voldoende aan
dacht zal krijgen en dat fluoridering
als een vervanging van verstandige voe
ding beschouwd zal worden.
Wanneer een gemeentebestuur zich
geroepen voelt iets tegen het tandbe
derf te ondernemen, dan moge het de
voorlichting over een betere voeding
met kracht ter hand nemen. In Mönch-
weiler is dit met schitterende resultaten
geschied. Daarmee is dan tevens ook de
algemene gezondheid gebaat.
Wellicht zou het overweging verdie
nen, in navolging van de gemeente Den
Haag een commissie in het leven te roe
pen om een actie ter verbetering van
voedingsgewoonten en mondhygiëne uit
te werken en te begeleiden, welke actie
met name op het vlak van voorlichting
en opvoeding zou kunnen worden ge
voerd.
Misschien Is het Premie Spaarplan ook Iets voor ti. Even een briefl<aartje aan
Premie Spaarplan, Postbus 51, Den Haag en u ontvangt vrijbiijvend een brochure
over aile mogeiijl<heden (spaar- en effectenbewijzen, levensverzekeringen, hypo-
theei<afIossingen,spaarl<asinschrijvingen,garantiel<redietaflossingen).
Wiit u persoonlijk advies? Spaarbanken, Boerenleenbanken, Raiffeisenbanken,
Postkantoren, Banken, Borgstellingsfondsen, Hypotheekbanken, Bouwfondsen,
Spaarkassen, Levensverzekeringmaatschappijen, assurantie-tussenpersonen en
de Sociale Verzekeringsbank zullen u graag alles over het Premie Spaarplan
vertellen.
Ds. J. T. Doornenbal schrijft in de
Hervormde Kerkbode:
Zelf ben ik nog niet met vakantie ge
weest, en zoals 't er op 't ogenblik voor
staat, zal er van al mijn mooie plannen
wel niets komen. Dat is niet erg. Want
een dominee in Oene is altijd met va
kantie en ik heb vooral deze zomer geen
groter vreugde gekend dan stil in de
avond rond te gaan langs de landwegen,
terwijl de duisternis viel en de hemel
rood en geel kleurde in 't westen en de
avondlampen begonnen te branden ach
ter de korenvelden. Dan was de vrede
volkomen, en had ik geen ander ver
langen dan maar stil hier te blijven en
nooit meer ergens heen te gaan. Alleen
maar, het schijnt mijn lot te zijn altijd
maar weer het dierbaar vaderland rond
te racen en ik heb het ook deze zomer
weer overvloedig moeten doen. Het kan
mooi en goed zijn, maar het ik ook wel
vermoeiend, eh 't maakt het gemoed
wel erg onrustig. Ik heb vorige week de
Noordzee gezien bij Katwijk en dat
maakte me altijd gelukkig, ik heb mijn
eerste gemeente weergezien, waar ds.
Franken van Veessen eerlang de herder
staf hoopt op te nemen en het dorp leek
me mooier dan ooit te voren. Ik heb
vrienden ontmoet, en zieken en ouden.
Maar met dat al gaan de dagen voort en
nadert het najaar. Weer een zomer
voorbij, een oogst ten einde, en wat is
't nu nog?
Ik weet niet hoe anderen het aanvoe
len, maar het lijkt of met al die drukte
van vandaag, al die vakantie en al die
„ontspanning" en al dat geraus en ge-
rees het leven al leger en oppervlakki
ger wordt en de onvoldaanheid al groter.
„Daarom is ons hart onrustig in ons..."
Een mens zoekt „het" overal, maar
vindt het niet. Altijd weer teleurgesteld.
Omdat hij 't zoekt waar 't niet is en
nooit kan zijn. Wij zijn de volheid kwijt
waar we voor bestemd zijn. Dan is 't
geen wonder dat we zoeken en verlan
gen, maar eeuwig vergeefs. En 't ergste
dat we de enige Bron voorbijgaan. Dat
is een dwaasheid, een boosheid, een
dubbele boosheid: „Dit volk heeft twee
boosheden begaan. Mij, de Springbron
van levend water hebben zij verlaten
en hebben zichzelf bakken uitgehouwen,
gebroken bakken, die geen water hou
den..."
Dan blijft er maar één ding over:
Weerkeren waar we vandaan zijn ge
komen!
Want als dan de onvoldaanheid schreit
naar God, dan blijkt Hij nog dezelfde,
die nog nooit heeft teleurgesteld, maar
altijd vervult: „De ellendigen en nood-
druftigen zoeken water, maar er is geen,
hun tong versmacht van dorst. Ik de
Heere, zal ze verhoren. Ik, de God Is
raels, zal ze niet verlaten".
alle goede merken In één zaak
Middelburg L.Delft 103-105 Tel. 01180-7684
Ook In Den Haag Groningen Heerlen
O, DIE SERGEANT SCHWARTZ
Frans had zich geen voorstelling kun
nen maken van de manier, waarop het
zijn vrienden gelukt was hem te bevrij
den. Een wonder was dit niet, want zij
hadden heel wat ingewikkelde maatre
gelen moeten nemen, om zo'n plan op te
stellen en uit te voeren. Ze hadden heel
gauw uitgevist, dat de wacht elke week
verwisselde en ook wisten ze spoedig
dat juist die week de wacht bestond uit
Zwitserse huursoldaten. Die kerels wa
ren nog niet lang in Antwerpen, zodat
ze nog geheel onbekend waren. Al gauw
kwamen ze er achter, dat de sergeant,
die de volgende dag met zijn mannen de
wacht zou betrekken, Schwartz heette.
De waard van één van de taveernes
aan de haven, die tot de getrouwen be
hoorde, had hun verteld, dat die Zwit
sers in zijn zaak doorgaans hun vertier
zochten. De sergeant Schwartz was
zelfs een geregeld bezoeker van de ta
veerne „De Pelikaan". Er kwam daar
vaak een zigeuner meisje dansen, dat
grote indruk op Schwartz had gemaakt.
Toen Kobe en Nelis al deze inlichtingen
hadden ingewonnen, gingen ze als ma
trozen verkleed naar de taveerne, zo
tegen de tijd, dat Schwartz altijd een
bezoek bracht aan „De Pelikaan".
Ze troffen het uitstekend. Het zigeu
nermeisje voerde bij de muziek van gi
taar en tamboerijn een Hongaarse dans
uit en daar zat Schwartz gespannen
naar te kijken. Schwartz was een echte
oude houwdegen. Zijn gezicht was rood
en verweerd en omrand door een baard,
die al begon te grijzen. Op zijn voor
hoofd had hij een formidabel litteken.
Van der Stappen en Denecker gingen
aan een tafeltje zitten, dicht bij
Schwartz en toen het dienstertje hun
kroezen voor de tweede maal gevuld
had, gooide Van der Stappen een paar
goudstukken op tafel.
De sergeant keek er met verbazing naar.
,,'t Zit er aan bij jullie, geloof ik
zei hij dat smijt maar net met goud
guldens of het knikkers zijn. Je kunt
zien, dat het schippersbedrijf aardig wat
meer oplevert dan mijn hondebaantje.
Zeg, hoe zit dat, kunnen jullie mij soms
op je schip gebruiken?"
Ze lachten alle drie en er ontspon
zich nu een geanimeerd gesprek over de
voor- en nadelen van het soldatenleven.
Voorzichtig koersten de mannen op
hun doel aan en toen hij meende, dat
het ogenblik gunstig was, zei Denecker
heel rustig, maar met nadruk: „Je kunt
morgen duizend van die goudstukl^en in
je zak hebben, sergeant Schwartz".
De sergeant keek hem minachtend
aan.
„Zeg, houd jezelf voor de gek zei
hij kort ik ben niet gediend van
zulke grappen".
„Dat begrijp ik vervolgde Denecker
maar ik maak geen grappen. Het is
dodelijke ernst. Mijn makker en ik zijn
juist hierheen gekomen om je een voor
stel te doen. Als jij dat voorstel aan
neemt, krijg je op slag vijfhonderd
goudguldens en als je ons van dienst
geweest bent, krijg je de rest. Denk er
om dat duizend goudguldens in deze tijd
een kapitaal is, dat je nooit zult krijgen
van de mannen voor wie jij je leven
waagt".
Schwartz keek de beide mannen aan
zonder iets te zeggen. Blijkbaar moest
hij dit eerst even verwerken en daarna
vroeg hij langzaam: „Mag ik ook weten
welk voorstel jullie me te doen heb
ben?"
„Deze taveerne is de plaats niet om je
dat uit te leggen zei Nelis kunnen
we niet met je naar huis gaan, daar
kunnen we rustig praten".
„Zeker, dat kan, mijn kamer is hier
vlakbij, maar reken er op, mannen, als
jullie mij voor de gek houden, dan zal
ik met jullie afrekenen".
Ze stapten alle drie op en Schwartz
bracht hen op de tweede verdieping van
een huis in een smalle straat, dicht bij
de haven. Het vertrek, waar hij hen
binnenliet, was heel sober gemeubi
leerd. Er stonden een tafel en een bed,
verder enkele stoelen en dan lagen er
hier en daar wat militaire uitrustings
stukken. Aan alles was te zien, dat de
'sergeant niet welvarend was.
Toen ze gezeten waren, vroeg Schwartz
hun met het voorstel voor de dag te ko-
NED. HERV. KERK
Beroepen te Hardinxveld A. StekeW
burg te Lexmond; Benthuizen
Nieuwpoort A. v. d. End te KootwijK,'
broek; Eemnes J. Vlijm te Krimpen as»
de IJssel; Monster Jac. v. Dijk Gort?
dienstleraar te 's Gravenhage; Ede te
Vroegindeweij te Katwijk aan Zee; ji
speet W. Vroegindeweij te Katwijk'gjj
Zee.
Aang. naar Giessendam A. v. d. Vlii
te Andel.
Bedankt voor Zoetermeer J. Vlijm i
Krimpen aan de IJssel; Gouderak J
Mastenbroek A. v. d. Vlist te Atidel'
Besoyen H. Koudstaal te Oudshoorn,
Tange Alteveer. Na bevestiging öoj,
Ds. K. Schaap te Noordoostpolder, im
Ds. S. Seinen, gekomen van Zijderveij
intrede alhier met CoU. 3 16.
Delft: Alhier zijn moeilijkheden getf.
zen omtrent het vervullen van eei
dienst in de nieuwe wijkgemeente i]»
Marcus kerk. Ds. C. A. Helms, predj.
kant van een andere wijkgemeente ij
Delft, zou voorgaan, doch kreeg van di
betreffende wijkkerkeraad een liturm
ter gebruik aangeboden, die hij onmoge.
lijk kon hanteren, zonder met zijn ge
weten in conflict te komen. Na medefc
ling hiervan werd hem de toegang toi
de kansel geweigerd en verzorgde een
studentenpredikant Ds. J. W. Falken.
burg de dienst. Een artikel over
zaak van de hand van Ds. Helms, wetj
door de redacteur van de Delftse keft.
bode Ds. Beekenkamp geweigerd.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Bedum H. Tien te Ede'
Varsseveld J. Broersma te Westerbork'
Hoogeveen en Castricum H. Juch te Ka-
pelle; Raamsdohk, Scharendijke
Klaaswaal J. Put, kand. te Gouda.
Aang. naar: Huizen C. Boerma te Rot.
terdam; Wageningen W. Honig te Schar-
negoutum.
Bedankt voor: Kampen J. Vlaardin-
gerbroek te Ermelo; Delfzijl G. Oppi
te Delft; Serooskerke F. Spoelstra te
Bleiswijk.
Ds. M. Bosscha te Hoogeveen 1
tijdens een kerkdienst, een beatbanj
laten optreden. Een aantal kerkgangers
heeft toen het kerkgebouw verlaten. Dt
kerkeraad heeft zich over deze zaak be
raden.
Twee ambtsdragers v,an kerk vai
Sneek, de heren C. Altena en W. Ade-
ma en een ambtsdrager van de kerk van
Balk, de heer D. v. d. Wal hebben zich
met een open brief tot de Synode
wend, waarin zij hun verontrusting
uitspreken over de gang van zaken birr-
nen de Geref. Kerken, met name wat
het Schriftgezag betreft, door Genesis
1-3 thans discutabel te stellen, door te
rug te komen op de uitspraak van dt
Synode van Assen in 1926 en het toela
ten van publicaties van de hand van
Dr. H. Kuitert.
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Beroepen te Haulerwijk J. v. Bentheri
te Ulrum; Gouda C. J. Smelik te Bun
schoten.
Bedankt voor Sneek G. Mulders te
Murmerwoude.
Ds. G. Koopman. Tengevolge van
vreselijk auto ongeval, overleed Ds. G,
Koopman, luchtmachtpredikant te 's
Gravenhage. Na in Amsterdam gepreelil
te hebben, slipte zijn auto op de Haag
weg en kwam met een lichtmast
aanraking, waarop de auto ontplofte en
in brand vloog. De predikant verbrand
de geheel. Ds. Koopman was 55 jaar. Hij
aanvaardde het ambt in 1938 te Oni
Loosdrecht, ging in 1943 naar Harden-
berg en verbond zich in 1946 aan
kerk van 's Gravenhage. In 1966 werd
hem eervol emeritaat verleend i-v-m
zijn benoeming als luchtmachtpredikarrt
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Amsterdam-Nieuw-
West J. H. Velema te Apeldoorn; Nun-
speet M. C. Tanis te Barendrecht.
Tweetal te Maarssen C. v. d. Weele
te Huizen en H. Westerterp te Mid-
wolda.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Zeist J. Weststrate te Me
liskerke; Wageningen A. Verhoef te
Barneveld; Leiden J. v. Haaren te
Amersfoort; 's Gravenhage-Zuid J.
Weststrate te Meliskerke.
Tweetal te Rotterdam-Zuid G. v. i
Noort te Capelle en J. Weststrate te Me
liskerke.
Bedankt voor Middelharnis J. v. Haa
ren te Amersfoort.
MELISKERKE
Beroepen. Ds. J. C. Weststrate alhiei
ontving een beroep naar de Geref. Ge
meente te Veenendaal.
me.i. Dat deden ze niet direkt. Ze wil
den dat Schwartz hen helpen zou Fraffi
te bevrijden en wanneer de kerel hier
op niet zou ingaan, zouden zij zich hei
ben blootgegeven, en dan was het nrei
Frans en met hen gedaan, 't Kon oot
zijn, dat hij schijnbaar op hun voorste'
inging, maar hen zou verraden, en
waren ze ook verloren. Daar stond te
genover, dat het bezit van duizend
goudstukken geen kleinigheid was.
Schwartz was maar een huursoldaat, d
zich voor de Spanjaarden niet interes
seerde. Hier kreeg hij nu de kans vooi
zijn leven onder de pannen te komen-
Er was echter ook een kans, dat i^
man wel graag het geld had, maar voo!
het risiko dat hij zou lopen, terugdeins
de. Eindelijk waagde Van der Stappe"
het.
„Kijk eens begon hij de zaak
deze. Mijn vriend en ik willen een S^
vangene bevrijden. Waarom we dat wil'
len, zal jou niet interesseren. Maar i
dit doel te bereiken, zou je twee va»
jouw lansknechten moeten vervange»
door ons beiden. Verder moet je er voü
zorgen, dat wij de provoost naar
gevangenis moeten vergezellen, als lii
komt, om die bepaalde gevangene efl
verhoor af te nemen. Dat is alles. Als j
dat voor elkaar kunt krijgen zijn
duizend goudstukken van jou!"
(Wordt vervolgd
