CAMERA'S
en toebehoren
Fotografie J. ZflNDSTRA
Door de bril van Han en Rien Boomsma
Indrukken
op het
Kremlin
Geld voor
belangrijke
winteraankopen;
Kleurentelevisie
Bontmantel
Ski-uitrusting
persoonlijke lening
Kindeldae^e
Instandhouding O.L
School Den Bommel
zou u
Diijes en Daijes
Waarom
het niet
lenen?
Algemene Bank Nederland
„EI LAND EN-NIEUWS"
it -k
Uitsluitend Ie icias fabrikaat
U bent welkom bij de
Projectoren
Fotoalbums - lijsten
Prismakijkers
Viewmaster - Stereokijkers
Enorme St. Nicolaas sortering
SOIVIIVIELSDIJK
ir Kwaliteit en service
de basis van onze zaak.
YO
geh
na
m
sier
re
Bladz. 2
Dinsdag 28 november i%i
Rusland
Kremlin betelient vesting, ligt aan de
hoge oever van de Moskwa, de rivier,
die over een lengte van 25 kUometer
door de stad loopt. Hier was het, dat
vorst Juri Dolguruki aan zijn yriend
vorst Swjatoslas van Nowgorod-Se-
werstli een feest gaf in 1147. Langs de
rivier was veel moeras, maar dit ter
rein lag hoog, en de vorsten zagen de
strategische waarde van deze plaats,
waar de vesting kwam.
Of de duizenden, die er nu jaarlijks
deze vesting bezoeken allenaaal wel we
ten hoe de historie was is wel zeer te
betwijfelen. De Eussen, die er komen
hebben in heel veel opzichten afstand
genomen van de geschiedenis. Zij zien
de kerken en kathedralen die er zijn
als hun staatsmusea, ze weten misschien
nauwelijks wat er geschied is, misschien
enkel de strijd van de garde van de
laatste tsaar en de verovering van het
keizerlijk paleis.
Ze weten nu, dat vanuit deze plek
Rusland geregeerd wordt en dat het van
hier uit vroeger geregeerd werd. Hier
hebben de tsaren gewoond, die vanaf
het midden van de 15de eeuw rechtdoor
bezig zijn geweest het grondgebied van
het oude vorstendommetje Moskou uit
te breiden. Er is geen land in de wereld,
die zoveel expansie heeft gekregen als
juist Rusland.
Het paleis van de laatste tsaar is
staatsmuseum. Tralies staan voor de
vensters, zodat de onmetelijke schatten
van Rusland niet gestolen kunnen wor
den. Op de vloer ligt een loper, de be
zoeker krijgt vilten pantoffels over zijn
schoenen, dat de vloer maar niet be
schadigd kan worden. In grote vitrines
staan opgestapeld de schatten, die de
tsaar verkreeg van vreemde gezanten.
De mooiste collectie Engels zilverwerk
is in Moskou te vinden. De Engelsen
kwamen er nog al eens op bezoek, kos
ten gaan de baat vooraf, een geschenk
voor de tsaar, de vraag, mogen we za
ken doen, pelsdieren jagen of hun hui
den opkopen. Andere gezanten brach
ten andere schatten mee. Een goed
strijdwapen was voordat het geweer
uitgevonden was, de knots. Je kunt er
zo gemakkelijk iemand zijn kop mee in-
tjmmeren. De tsaar kreeg er ettelijke,
die geheel van goud zijn. Werden knot
sen in vroegere dagen nog grimmiger
gemaakt door er spijkers in te hameren,
de tsaar kreeg knotsen, die bezet waren
met robijnen en briljanten. Het is alle
maal ongelofelijk mooi, kostbaar en
duur, wat er in dat oude tsarenpaleis
bij elkander ligt.
De dames zullen jaloers zijn op de ka
zuifel van een priester, die versierd is
met 22 kilogram parels. En zo gaat het
door, je krijgt één morgen, om dat al
lemaal te bezien, je schudt je hoofd, dat
er zo weinig gedacht is, met al die
waarde om onmetelijk veel goed te
doen.
De tsaren leefden, woonden en werk
ten op dit Kremlin. Het begon met een
houten palissade rondom de 28 H.A.
driehoek te heien, met een gracht er
voor. Later maakten Italiaanse archi
tecten er een stevige gemetselde muur
van, met uitkijktorens. Die staan er nog.
Ga je naar binnen, dan passeer je de
wacht. Ze kijken je aan, alsof ze den
ken, hij heeft een handgranaat voor de
hoge heren. Maar je kunt voorbij, al
houden ze je in de gaten. De politie
kwam eens bij ons kijken, vroeg of we
wel toestemming hadden om foto's te
maken. Mijn broer zei ja. Het gebeurde
later elders, dat de politie nee zei, niet
fotograferen
Doch op dit Kremlin zijn ze soepel,
iets gewend van vreemdelingen op be-
boek. Die kijken naar de oude kerken in
oude Russische stijl. Daar heb je aller
eerst de hofkerk van Tsaar Iwan de
derde. Rusland had in de 14de en 15de
eeuw een ontzettende moeilijke tijd ach
ter de rug. Uit Siberië waren een paar
eeuwen tevoren de Mongolen en Tarta
ren het land blnnengerukt. Het waren
heel strenge meesters, heel rauw. De
verschillende grootvorsten, die in Rus
land regeerden, waren onderworpen en
mochten vorst blijven, als zij zich als
leenman wilden beschouwen van de
Tataren. Op den duur ging het niet
goed. De laatste Tataarse keizer was
een drinkeboer en na zijn dood zakte
de macht in elkander en konden de
Russische vorsten proberen zich van het
juk te bevrijden. Het was dan de groot
vorst van Moskou, Iwan de derde, die
het meest succes had. Maar meteen be
gint de expansie van Moskou, de staats-
uitbreiding, die nog heden ten dage
voort is blijven duren. We schreven dan
1460 ongeveer.
Iwan III woonde in een houten paleis.
Hij had behoefte aan een hofkerk. Was
hij diep religieus! We weten het niet.
Hij gaf opdracht aan twee bouwmees
ters uit Pskow om deze kerk te bouwen
in oud-Russische stijl. De bouw ge
schiedde tussen 1484 en 1489. De Hof
kerk was uitsluitend bestemd voor de
tsaar en zijn hof. Het werd een kleine
kerk, 13,6 meter lang, 10,2 meter breed
en 20,3 meter hoog.
Er gaan tachtig jaren voorbij. Iwan
sterft in 1505, wprdt opgevolgd door zijn
zoon Wassili III, die in 1533 overlijdt en
diens zoon is Iwan IV, die de bijnaam
kreeg van Iwan de Verschrikkelijke. De
hofkerk raakt in brand en wordt ge
deeltelijk verwoest. Iwan laat de kerk
vernieuwen, mooier maken. Had de ou
de kerk 5 koepels, de vernieuwe hof
kerk krijgt er negen, en het zijn geen
gewone koepels, het zijn ui-vormige
bouwsels. Van puur goud, met puur-
gouden kruisen erop. Op de foto ziet U
er maar vijf dat komt, toen ik de
foto maakte stond ik onder de kerk en
kon de vier andere koepels niet zien.
Tegelijkertijd met de bouw van de
hofkerk begon de bouw van de Maria-
Hemelsvaart-kerk. In het Russisch de
Uspenski Kathedraal. Een bizonderheid
van deze kerken, dat weinig verteld
wordt is dat deze kerkeh de eerste ge
bouwen waren, die van steen gemaakt
werden. Het paleis van de Tsaar was
van hout, zoals alle gebouwen. Nog
vindt men heden ten dage in Rusland
oude kerken, die van hout gemaakt zijn.
Maar deze Maria-Hemelvaart-kerk is
van steen. Ze had ook een bizondere be
tekenis. Het werd de kroningskerk. De
bouwmeester is geen rus, doch een Ita
liaan, Aristoteles Fioravante. In die da
gen werden Italianen uitgenodigd naar
Rusland te komen. Als voorbeeld diende
de oude kerk van de stad Wladimir, die
uit de .12de eeuw dateerd. Op foto nr. 2
ziet U deze zeker een der mooiste
kerken in de werld afgebeeld. Zo van
buiten valt de grootte wel op, 38 meter
hoog, 24 meter breed en 35,5 meter lang.
Maar van binnen is deze kerk geheel
versierd met heiligenbeelden, die men
ikonen noemt door de beste russische
meesters geschilderd. Het is ongeloof
lijk mooi en kostbaar en daarbij komt
nog dat in de kerk de troon staat van
Iwan de verschrikkelijke. Hier werden
namelijk de tsaren gekroond. De troon
zelve moet van hout zijn, maar het
snijwerk is bizonder.
Als U de foto bekijkt ziet U op de
achtergrond rechts een gebouw waar de
rode vlag wappert. Dat is het heilige
der heiligen van Rusland, daar zijn de
werkvertrekken geweest van Lenin.
Daar was ook het werkvertrek van
Chroestjev en daar werken ook de hui
dige bestuurders van Rusland.
Wanneer U nu voor deze kathedraal
naar links gaat, dan komt U in een
nauw straatje. Op het einde daarvan is
een kapel, met 9 gouden daken in ui-
vorm en gouden kruisen. Daar achter
stond eens de Verlossers-kerk, die ge
bouwd werd van 1839-1883, ter herden
king van de overwinning van de Rus
sen op Napoleon. Deze kathedraal was
108 meter hoog, had 14 met goud-platen
versierde koepels. Deze prachtige kerk
werd op 6 december 1931 (onder de re
gering Stalin) opgeblazen. Men had het
marmer, porfier, graniet enz. enz. alle
maal gesloopten Stalin gebruikte
dit voor versiering van de stations van
zijn Moskouse metro.
I
Op de lege plaats van deze kathedraal
zou het Paleis van de Sowjets komen.
Maar het is er nog altijd niet.
Men kan het geld beter gebruiken,
w.ant de burgers van Rusland beginnen
een beetje te verlangen naar betere kle
ding en meer levensluxe!
Nu het gemiddeld aantal leerlingen
van de Openbare Lagere School te Den
Bommel 41 bedroeg dient de raad van
Oostflakkee formeel tot opheffing der
school te besluiten tenzij de instand
houding ingevolge art. 19 der lager on
derwijs wet 1920 wordt gevorderd. Een
en ander zal aan de raad die maandag
4 dec. 's avonds 7.00 uur vergadert
wordenvoorgesteld.
B. en W. argumenteren dat de onder
havige school de enige Openbare Lagere
School in het dorp Den Bommel is; bij
opheffing zullen alle leerlingen een af
stand van minstens vijf kilometer moe
ten afleggen öm een Openbare Lagere
School voor gewoon lager onderwijs te
kunnen bezoeken. Echter dient de ge
meente te zorgen voor voldoend lager
onderwijs in een genoegzaam aantal
scholen welke voor alle kinderen zon
der onderscheid van godsdienstige ge
zindte toegankelijk zijn.
Deze situatie doet zich eveneens voor
op de Openbare Lagere School in de
Langstraat waar het gemiddeld aantal
leerlingenslechts 18 bedraagt. De raad
RIJMEN VAN TIJMEN
Het Pond is niet meer 't volle pond.
't Werd naar beneden afgerond.
Dat was het nieuws uit Engeland.
Het Pond hield daar niet langer stand.
Devaluatie is een woord.
Dat ons niet bijster erg iDekoort.
Het is bij niemand erg in trek.
Het legt een juk op ieders nek.
Het is met recht een akelig woord.
Maar Engeland moet weder voort.
Het leven wordt er peperduur.
Maar Albion is heel secuur.
Dit was geen overhaaste stap.
De economen zijn er knap.
Ze zagen reeds van ver de bui.
Door o zo zeer geleerde lui.
Is 't mes goed in het Pond gezet.
Is Engeland hiermee gered?
Voor velen nog een open vraag.
Wij houden stand, zó meldt Den Haag.
Men kan oude kachels,
Amper aan nu kwijt.
't Is alweer een teken.
Dezer weelde tijd.
Er wordt niets gegeven.
Voor zo'n snorrend ding.
Dat men o zo gaarne.
Maar heel snel verving.
Voor oud roest gaat meestal.
Zulk een kachel weg.
Mits men ze nog meeneemt.
Anders heeft men pech.
Gas en olie zijn er
Heden d' oorzaak van.
Dat men vele kachels,
Niet gebruiken kan.
Hele kleine diertjes.
Keren weer terug.
En ze wennen 't immers.
Op veel hoofden vlug.
Voelen zich prinsheerlijk.
Tieren tot en met.
Niemand die ze immers,
't Leven daar belet.
Ouderwetse luizen.
Dienen zich weer aan.
Een langharig schepsel.
Zal dus nu voortaan.
Beter moeten kammen,
't Motto wordt: Geeft acht.
Elke morgen even.
Op de luizen jacht.
TIJMEN
MIDDELHARNIS
SCHAKEN „DE ZWARTE PION"
Uitslagen van vrijdag 24 nov. afd. I:
J. Noordijk Ant. Visser O1
G. de Jager Littel 1—0
J. Boeter W. I. Peeman 1O
J. de Jager H. Koese VaV2
Afdeling II:
C. Vis V. Ardenne O1
R. Wolters A. v. d. Waal 0—1
J. Meijer P. Lesuis O1
Keuvelaar v. Bracht 1O
M. V. d. Waal W. J. Brinkman 0—1
zal worden gevraagd ook tot instand
houding van deze school te besluiten.
Verkoop Gem. huis Den Bommel
Blijkens de ten overstaan van nota
ris Korbijn gehouden inschrijving op
het voormalig gemeentehuis van Den
Bommel heeft dhr. M. A. v. d. Sluys
C.zn., garagehouder te Den Bommel de
hoogste aanbieding gedaan t.w. 35100,-
De raad zal worden voorgesteld het
pand aan dhr. v. d. Sluyè te verkopen.
De opbrengst plus die van het even
eens te verkopen gemeentehuis van
Oude Tonge zal worden aangewend tot
gedeeltelijke dekking van de kosten van
aankoop van het pand Voorstraat 31-33
te Ooltgensplaat.
Duizenden mensen vinden het Fieel
gewoon om geld van ons te lenen voor een
belangriji<e aanl<oop. Waarom zou u In
zo'n geval ook niet een
bij ons sluiten? Wij lenen u het benodigde
bedrag (van 500,- tot 5.000,-)
zónder borg of andere zekerheid;
zónder beperkingen voor wat de
besteding betreft;
mèt kwijtschelding van de nog te
betalen termijnen bij onverhoopt
overlijden.
Over de Persoonlijke Lening zal men u
gaarne op al onze kantoren (meer dan 380)
iedere gewenste inlichting geven.
BESTE MEISJES EN JONGENS!
De laatste maand van het jaar is
aangebroken en wij krijgen dus van
daag het nieuwe raadsel voor de maand
december.
DECEMBER-RAADSEL 1
X
X
X
X
X
1
2
3
4
5
6 XXXXXXXXXXX
7 X
8 X
9 X
10 X
11 X
1. Letter. 2. Klein paard. 3. Knaag
dier. 4. Geluid dat het water kan ma
ken. 5. Iemand die wandelt, 6. Tijd waar
in wij nu leven. 7. Iemand die zeil
maakt. 8. Hij weet niet waar de
mosterd haalt. 9. Deel van een jaar. 10.
Plaats in de Noordoostpolder. 11. Let
ter.
Zoals gebruikelijk, komen op de
kruisjeslijnen dezelfde woorden te staan
OPLOSSINGEN
I. Uria, Ezau, Ziba, Duma, Zoar, Levi,
Kaïn, Amon, Lust, Nebo, Gaas, Vier,
Naïn.
Uwen zade zal Ik dat land geven.
II.
NOVEMBER
Olijfboom
Vijgeboom
Eikeboom
Morellen
Braambos
Ezelsoor
Roodvonk
III. Hoofdstad van Nederland, Oor-
logs, Oss, Friesland, Den Bosch, Sneek,
Tuinbouw, Arnemuiden, Den Haag, Vo-
lendam. Achterhoek, Nationaal, Neder
landse, Europoort, Den Helder, Econo
mische, Rhenen, Loosdrechtse, Aals
meer, Natuurkunde, Dintel.
Hoofdstad van Nederland.
IV. V/ijn, Aquila, Naema, Timor. Ga
maliel, IJdelheid, Hazael, Ethan, Beth
lehem, Theofilus, Gabriel, Ezechiël,
Nimrod, Adam, Dikla, Euroklydon, Beth-
saïda. Ijdelheden, Gallio, Omri, Dan,
Gelijkenissen, Erastus, Vasti, Ophou
den, Nicodemus, Daniël, Ebed-melech,
Naaman.
Want gij hebt genade bij God gevon
den.
BRIEVEN
Joke V. Ouddorp. Nog een weekje ge
duld, en dan zullen we ma&r hopen, dat
het lange liggen voorbij is. Misschien
ben je dan wel een stuk opgeknapt.
Fijn dat je je werk kan doen voor
school; dan ben je wellicht niet zoveel
achter. Zij hebben jou niet vergeten,
zeg! Wat heb je veel gekregen. Nu is
het nog Oke bij je zusje, maar straks
zegt ze de j er bij.
Henk Q. Tholen. In „Schoolgeluiden"
moet je eens een opstel maken over die
hut, waarin je zo heerlijk gespeeld
hebt. Er zou ook best een tekeningetje
bij gemaakt kunnen worden. Dat zou
den de kinderen best leuk vinden.
Vraag het maar eens of het mag en...
of jij dat zou kunnen.
Gertjan K. Borssele. Dat laatste
woord komt ook niet veel voor, en
daarom vind ik het niets erg dat je het
niet had. Jammer dat jullie niets gevan
gen hebben met de hengel. Zijn jullie
sindsdien nog wel eens geweest? En
was de vangst toen beter? Toch was
het wel leuk, denk ik. Zijn er zoveel
kastanjebomen bij jullie, dat je zo'n
grote buit hebt?
Jan P. Middelburg. Ja, je was wat
aan de late kant, en daarom kon er
geen brief bij. Het figuurzagen vraagt
ook tijd! En het is nog mooier dan een
brief schrijven. Toch heb je reusachtig
je best gedaan op het typen!
Loes N. Dirksland. Was het een leuk
boekje? Dat doet me genoegen. Als je
nu een woord weet, vraag je het maar
aan Pie. Ik kan mij niet herinneren
dat zij vroeger meedeed, maar even
wel kun je wel raadsels oplossen na
tuurlijk. Ben je al in het derde orgel.
boek bezig? Dan maak je goede vorde
ringen. En dan op zo'n mooi orgel!
Toos Q. Tholen. Is dat schrijfpapier
ook van je verjaardag, of had je dat al!
Ben je niet zenuwachtig tegen dat je
rapport komt? Nu duurt het niet lanj
meer, hoor! Waren de oliebollen heel
lekker? Dan is oma een goede bak
ster! Dat zal ze nog wel meer mogen
doen, denk ik.
Pief van K. Ouddorp. Je hebt dat
moeilijke raadsel toch goed opgelost!
Als je je er maar voor zet, hè? Nee,
naar het land valt nu niet meer mee
Voortaan zal ik oppassen wat ik in de
krant tegen je zeg, want ik merk, dat
er mensen zijn, die alles nagaan.
Adriana P. Middelburg. Ha, daar is
Adriana weer! Zou je het niet zo kun
nen typen als Jan? En jij hebt toch je
diploma, als ik me goed herinner.sOI
was dat je oudere zusje? Ik weet het
niet goed meer. Dat woord had je goed
geschreven, en de indeling van je brief
is voorbeeldig.
Agatha K. Middelharnis. Wat m
lange brief! Als je dat had moeten
schrijven met de pen, dan zou het een
grote lap geweest zijn! Al w^as er veel
wind en regen in je vakantie, toch was
het wel mooi op de boerderij. Toen
ging je hart weer open, denk ik. Je
dacht aan vroeger. En de reis naar
Dieren was ook bepaald wel naar je zin.
Jij bent net als ik: bossen zijn mooi.
maar ik houd ook meer van de zee,
Willy de K. Herkingen. Kan oiïï
haar werk al weer doen? Dat hoop il
want het valt niet mee als je een li
chaamsdeel niet kan gebruiken. Hoe is
het met je rapport uitgevallen? Dat
hoor ik een volgende keer wel, hè? En
je inleiding is alweer achter de ruj.
Is het meegevallen? Fijn, dat jullie ni
dat orgel hebben!
Lenie de V. Domburg. Zal je goeè
voor de koeien en kalfjes zorgen, Lenie!
Nu lopen de beesten niet meer in it
wei, denk ik. Of toch nog wel? Het is
goed, dat ze zolang mogelijk buiten
blijven, is 't niet? De drukte in Dom
burg zal nu wel voorbij zijn.
Jan van Stellendam. Jammer dat
je bloem doodging; nu kon je geen
prijs behalen. Is de plant buiten toei
nog opgeknapt? Jij hebt heel wat
doen, hoor! Op het land is het nu af
gelopen, maar de bollen blijven
wel een poosje, dacht ik. Dat trainei
kost je wel wat druppeltjes zweel
niet?
Ineke R. Rotterdam. Je schrijft z)
ontzaglijk veel, dat ik haast niet
waarop ik het eerst een antwoord moei
geven. Het is gelukkig, dat je me
vragen stelt, dus rechtstreeks antwoor
den behoef ik niet te geven. Ik ka»
wel begrijpen, dat je bij al je studie^'
orgellessen moet laten vervallen. Us;\
schien ben je al een eindje en kun je ijl
verder bekwamen als je daar de m
voor hebt. In de regel komt daar nie'
veel van terecht, vooral niet, als je zO'|
veel voor school hebt te doen.
Jannie L. Meliskerke. Het geeft m
waarover je schrijft; het kan overscWlj
zijn, over thuis, maar ook over
raadsels, Aan alles kan ik merken,
je tracht om alles goed te hebben,
zal ook een prijs niet uitblijven.
Annie R. Borssele. Jammer dat je W|
raadselen moet opgeven vanwege
drukte voor school. Ja, de school n
vóórgaan natuurlijk. Gelukkig dat f
graag gaat, maar het valt niet mee a'
je ook 's zaterdags nog moet blokkej|
Het ga je verder goed, Annie, en f"'
brief in het vervolg zal welkom zii"'
Adrie R. Nieuwe Tonge. Je was I2
met je brief, maar het schooW'|
moest ook bij jou eerst; dat spreekt va»'
zelf. Ik wist niet dat het zo druk
Roosendaal was. Met de trein rijd'
die plaats eigenlijk voorbijje ziet nW
dan het station. Tante Lien en ooj
Bram zullen het wel. beter weten.
snap dat je het daar wel naar je
had.
Leintje M. SerooskerTte. Had jij
na de vijf miljoen volgemaakt op
bank? Dat is leuk! Je kreeg er n
wat voor ook. Ik geloof dat er
spaarders zitten bij jullie. Sta jij
op die foto's, die gemaakt werden?
Annie K., Ineke G. en Diny G. M"J
ik volgende week nog wel een antwof
te geven.
Allemaal de hartelijke groeten va» I
Oom K«
