EiiAriDEn niEuws üJrunott RAIFFEISENBANK CAMERA'S en toebehoren Fotografie I. ZANDSTRJI ..Hondemastate" Bronchiletten (dssette RTINA DHjes en Daijes Gun uw kraan geen „vorstverlet" Nog nieuwe stormen vóór St. Nicolaas KOLFF n at 49 161 O It eren, tages ters! ?NIS Vrijdag 17 november 1967 No. 3638 -k -k Uw onschokbare vriend... laat het overschijven naar een kosteloze en 32% rentedragende prive-rekening bij de Raiffeisenbank. Vraag folders of mondeling advies. spaarbank en alle bankzaken -k t Uitsluitend Ie icias fabril<aat t ir Projectoren ir Fotoalbums - lijsten ir Prismakijkers ir Viewmaster - Stereokijkers ir Enorme St. Nicolaas sortering SOIVIIVIELSDIJK ir Kwaliteit en service de basis van onze zaak. WEERPRAATJE ^oestórank in tabl«tvorrrt,95c^ KOLFF - Middelharnis VOORSTKAAT 36 TELEFOON (01870) 2012. !j^R VOLGVERHAAL De Reformatie nu Een vlammend protest Belqden en beleven pe 450ste verjaardag van de Refor- ijtie gaf ons aanleiding stil te staan Jij de Hervorming in ons eigen land. We (bben daarbij gezien dat het Luthera- jisme maar weinig aanhangers heeft «{kregen en dat ook de nationaal-gere- jtmeerden en de Dopers tenslotte «oesten wijken voor het Calvinisme dat (anuit het zuiden ons land binnenkwam [^lee eeuwen lang, van het begin van e I7de tot het eind van de 18de, was [leclerland een typische Calvinistische lerkstaat, d.w.z. een staat waarin de Oereformeerde Kerk de bevoorrechte ^jrk was (waartoe ook de overheid jioest behoren) en waarin de andere :erken geduld werden, maar waarin joor ketters en vrij geesten geen plaats vas. De Franse revolutie heeft aan deze ituatie een einde gemaakt. En in de slies voor Baby's huidje STOFVRIJ AFCESLOTEM (orige eeuw, de eeuw van Afscheiding u Doleantie, zijn alle kerkgenootschap pen uiteindelijk voor de Wet gelijkge steld. Sommigen die ook aanspraak ma ten op de naam Calvinist, juichen dat loe, anderen betreuren dat, naar ik jieMi terecht. Dat de overheid belijdenis doet van de wre religie en dat de overheid de ware teligie beschermt en de valse godsdienst liet tolereert, is de ziel van het Cal- [inisme. Wie dit ontkent of verwerpt jan nauwelijks aanspraak maken op de laam Calvinist. Maar deze zaak (die lie na aan het hart ligt) is in deze ko lommen al vaker aan de orde geweest, jus voor ditmaal zullen we er het zwij- ^n toe doen. De vraag die als vanzelf opkomt is leze; Hoe staat het nu met de erfenis ran de Reformatie? Als we alleen al naar ons eigen land zien, is het een minig verheffend beeld... De éne kerk s in diep verval en de andere kerken ■n Icerkjes, die dat verval hebben wil len ontvluchten, bestrijden elkaar of itrijden onder elkaar... Bijna zou men geneigd zijn met Woelderink (maar dan in ander verband) de vraag te stellen: ,Was de Reformatie een vergissing?" Daarbij komt dan nog de verlooche- "^ning van het reformatorische erfgoed. Ie valse oecumene gaat zo ver, dat ook Ie Rooms-Katholieken hoe langer hoe beer als „broeders en zusters in Chris- 'tus" worden erkend. Wie dat niet doet, wordt beschuldigd van anti-papisme. De brede kloof tussen Rome en de Re- 'ormatie wordt zonder meer overbrugd. De Nederlandse Rooms-Katholieken, ie in vele opzichten praktisch vrijzin- g geworden zijn, gaan een mijl met ins en wij gaan twee mijlen met hen... En zó kon het gebeuren dat de St. acobskerk in Den Haag op zaterdag 4 w. ter beschikking van de Roomsen kon worden gesteld om er de Mis op te 'agen. Er was in heel Den Haag geen K. kerk die de schare zou kunnen be- atten. Welja, waarom zou de kerk- 'oogdij van Den Haag voor één keer iet haar mooiste kerkgebouw afstaan? Ik dacht dat de kinderen van de Re- 'ormatie hier een vlammend protest loesten laten horen. Er is die morgen trouwens geprotes teerd, maar dat protest kan onze in stemming niet hebben. In de dagbladen iiebben we het kunnen lezen, en zelfs -e nieuwsdienst gaf het bericht door 'Oe Ds. G. Taverne, voorheen Herv. ledikant, thans voorganger van de resbyteriale kerkgemeenschap in loogeveen, die morgen in de Jacobs- 'Wk aanwezig was, enkele kaarsen van jiet altaar smeet en tenslotte de kansel beklom om daar uit de Heidelbergse Catechismus voor te lezen, „dat de mis in de grond niets anders is dan een verloochening van het enige offer van Christus en een vervloekte afgoderij". Ik meen dat een dergelijke verstoring van een godsdienstoefening (ook al is dat dan op grond van onze belijdenis een vervloekte afgoderij) niet alleen on toelaatbaar is, maar ook volkomen zin loos. Het protest had zich ook eerder tegen de Hervormde Gemeente van Den Haag moeten richten dan tegen de Rooms-Katholieke gelovigen die daar die morgen aanwezig waren. Het is bo vendien een wijze van optreden waar door de Naam van Christus eerder ge lasterd dan verheerlijkt wordt. Maar een protest is op zijn plaats, zij het dan ook op andere wijze dan daar geschied is. God de Heere heeft ons ver lost uit het Roomse diensthuis en de zonen der Reformatie zijn bezig door de achterdeur weer binnen te komen. Daar staan we allen min of m.eer schul dig aan. Want dat komt niet alleen doordat de Reformatorische leer niet meer wordt verstaan, maar ook doordat de Reformatorische waarheid zo weinig meer wordt beleefd. De kracht van de Reformatie is gebroken, doordat er niet genoeg uit de ware schat der Kerk, het heilig Evangelie wordt geleefd. En daar om zegt de Heere ook tegen ons: „Ik zal uw kandelaar van zijn plaats weren indien gij u niet bekeert..." Gelukkig zijn er ook nog verblijdende dingen. Dat is onder meer de „Open brief" van 24 hervormde predikanten, die ter gelegenheid van de 450ste ver jaardag van de Reformatie werd ge richt aan alle predikanten, ouderlingen, diakenen en gemeenteleden van de Ned. Herv. Kerk. Over deze brief had ik ook nog iets willen schrijven, maar dat zou voor ditmaal te veel ruimte vergen, dus dat stellen we nog een week uit. WAARNEMER. De Certina DS - een sportief hor loge. Het uurwerk Is „zwevend" in de kast bevestigd. Het vangt, schokken en trillingen onverstoor baar op. Tikt daardoor al- tijd hyper accuraat. /TS Certina horloges in prijzen van f I tot f 2500.- WINKELCENTRUM BINNENWEG 45 - ROTTERDAM TELEFOON 11.66.15 verdien geld metnw salaris RIJMEN VAN TIJMEN Mist en regen. Allerwegen, Dreigt gevaar voor het verkeer. Gladde wegen, Ongelegen, Komt zoiets ons telkens weer. Nieuwe zorgen. In de morgen Komt de zon steeds later op. Gaat bijzonder Vroeg soms onder. Maar toch staat 't verkeer niet stop. Remmen keuren, 't Moet gebeuren, 't Hoort er af en toe zo bij. Controleren Doen de heren. Menig rijder gaat niet vrij. Alle dagen, Jakkeren, jagen. Da's het beeld thans van de weg. Mist en regen, Allerwegen. En zo af en toe flink pech. ■A- TÜr TÏr Wat zit er in de groente, Die U en ik graag eet? Hoe vaak is er gespoten? Geen mens die dat goed weet. Wat kwam er op de groente, Terwijl ze groeit terecht? Dat kan door ons als leken. Niet één- twee- drie gezegd. Hier dreigen veel gevaren, Vooral in een gebied, Waar men veel komt te spuien. Waar men veel spuiters ziet. Het komt ten langen leste, Toch ergens ook terecht. En wat we consumeren. Is soms bijzonder slechts. Er is niet aan 't ontkomen. Het hoort er heden bij. Ons volk gezond te houden. Dat is een heel karwei. Ze bouwen en ze sjouwen, Ze slopen tot en met. En op de plaats der krotten, Verrijst somtijds een flat. Ze smeren en ze voegen, Het gaat aan één stuk door. En op z'n tijd verschijnt er Ook weer de stukadoor. Maar wat ze zoal smeren, Dat is in deze tijd, Toch meestal maar heel slapjes, Soms lang geen kwaliteit. Cement wordt vaak vervangen, Door een flink kwantum zand. De resultaten merkt men Hiervan ook naderhand. Een spijker in de muren. Dat gaat bijzonder vlot. Een spijker in de muren. Is meestal geen genot. Je neemt een massa mede. En er ontstaat een gat. Je moet opnieuw gaan smeren. Dat is me toch ook wat. Men bouwt in onze dagen. Soms nogal aardig gauw. Helaas, zo menig woning, Is revolutiebouw. TIJMEN Nu de eerste nachtvorst zich weer heeft doen gelden, wordt het tijd de hoofdkraan van de waterleiding eens op te zoeken. U vindt hem in een meterput onder de voordeurmat of onder de mat voor de achterdeur, in de kelder of in een me terkast. Misschien wel in een meter- put buiten, wanneer u „buiten" woont. Om te voorkomen dat uw kraan straks als het écht gaat winteren, „vorstver let" neemt, doet u er goed aan nu vast te controleren of de hoofdkraan iiiet lekt, of hij goed sluit. Hoe ziet u nu of de hoofdkraan goed afsluit? Als u de kraan dichtdraait en het aftapkraantje opent, moet er uit het aftapkraantje dat vlak bij de hoofd kraan zit, geen water komen. Tenminste niet veel, want als er er gens in uw huis een kraan open staat, loopt er wel enig water via het aftap kraantje terug. Dit kraantje moet u na de proef wel weer goed sluiten! Ook is het goed, nu na te gaan of het tocht in de niimte waar die hoofd kraan zich bevindt. Tocht is de grootste vijand van waterkranen en watermeters van uw hele huis trouwens, en wanneer u nu vast kieren en tochtranden dicht- maakt, behoeft u dat straks als het bar koud is niet meer te doen! De roosters en ventilatievoegen moeten ook tijdig worden gesloten, maar na de vorst na tuurlijk weer worden geopend. Vanzelfsprekend zorgt u er voor dat uw hoofdkraan en uw watermeter. (van onze weerkundige medewerker) Na de stormen in oktober is de at mosfeer in West-Europa wat rustiger geworden. De depressies waren bij lan ge na niet uitgeblust, maar de heftig heid ervan is in onze omgeving afge nomen. Toch staat het allerminst vast, dat we ook de periode tot Sint-Nico- laas zonder kleerscheuren doorkomen. Volgens de statistiek pleegt november n.I. na een rustig hogedrukweekje, vlak na medio november begonnen, in de laatste fase opnieuw in onrust te ver keren. De Engelse weerkundigen (Bracknell) hebben hun maandprognose ten dele ook op deze singulariteit gebaseerd. Zij verwachten, dat november als geheel een onbestendige maand zal zijn met af en toe stormweer, en met een koud en overwegend droog intermezzo rond het midden. De kans is dus aanwezig, dat er bin nen afzienbare tijd nieuwe stormde- pressies actief worden, zoals deze eeuw eerder gebeurde, met name in 1928, toen november een van de stormachtige maanden sinds vele decennia was. Zuid westerstormen kwamen voor op 1617 en 2324 november en een noordwes terstorm op 2526 november. De Oce aandepressies kozen toen een baan oevr de Noordzee naar Skandinavië. Toch zijn tijdens die periode niet de hoog ste windsnelheden van deze eeuw be reikt. Dat gebeurde overigens wel in een novembermaand, maar in die van het jaar 1921. Hoek van Holland re gistreerde toen een maximale wind stoot van 162 Ion per uur (op de 6e), een waarde die naderhand nooit is overtroffen, althans niet tijdens een normale depressiestorm. Tijdens een windhoos werd in één geval een uiter ste snelheid van tegen de 200 km per uur waargenomen. Dat gebeurde op 5 november 1948, toen een hoos juist zijn weg koos over het windregistratiesta- tion op Vlieland. Dat de Britse eilanden tijdens de pressieperioden heel vaak als schok- breker fungeren, bewijzen de volgende cijfers, die betrekking hebben op ab normaal sterke novemberstorm van de ze eeuw in Groot-Brittanië. Op 23 no- wanneer u die hebt goed bereikbaar blijven. U kunt ze het beste met droge wollen lappen omwikkelen tegen de koude. Ligt de meterput buiten, dan kunt u het beste tussen bovendeksel en tus- sendeksel een plastic zak gevuld met kranten aanbrengen. Bij heel strenge vorst moet die hoofdkraan bovendien nog extra worden toegedekt om bevrie zing te voorkomen. In twijfelgevallen kunt u beter even contact opnemen met het waterleidingbedrijf. vember 1938 werd er in St. Ann's Head een uitschieter van 170 km per uur waargenomen. Tijdens de stormen van 26 tot 30 november 1954, die ettelljkje schepen schipbreuk deden lijden, het lichtschip South Goodwin van zijn an kers rukte en deed kapseisen, werd in Brawdy (Pembrokshire) een rukwind van... 180 km per uur opgetekend. ■A- tV -A- Het gebeiul; in sommige jaren wel, dat tropische cyclonen van de Atlan tische Oceaan tot West-Europa door dringen. Ze hebben dan echter het hoog tepunt van hun ontwikkeling al duide lijk overschreden en zijn min of meer normale depressies geworden. Toch kan in een vrij beperkt gebied rondom het centrum het lagedrukgebied soms zijn cycloon-allures nog vrij lang conser veren, in welk geval schepen, in de buurt van het centrum, overvallen wor den door kokende winden met een kracht van 10,11 tot 12 Beaufort. Het is voorgekomen, dat zo'n sterke wind zich bij verrassing voordeed. De me teorologen waren de kwade aard van de gedegenereerde wervelstorm niet op de hoogte, omdat deze woedende kern juist tussen de mazen van het op de Oceaan niet erg dichte waarnemings- net doorslipte. Alleen wanneer er toe vallig een schip in de buurt kwam, kreeg men er weet van. Dit jaar heb ben Edith, Fern, Ginger en Heidi geen trips naar Europa ondernomen. voor veUigre verzekeringen en lage premies Bijzonder snelle schade afwikkeling Zeer scherpe tarieven voor autoverzekeringen en. na 1 jaar schadevrij roden reeds io*/» fcortins Ftnancieriiigen. Bvjna een eeuw assnrantle- asenten. door HERMAN DE MUINCK 16 A ben gek op muziek en op de mo- *me talen" verklapte kleine Lucie. 'k eenmaal in de week muziekles bij feti leraar. En dan helpt Heleen mij J^mainste als zij er zin in heeft en dat "Meurt niet vaak. Zij geeft mij ook 3t Frans. Daar is ze een kei in. 'k Zou - 3ag later op het Conservatorium wil- m"' ''P'^Wing voor zang en muziek. "Ijiw mama heeft gezegd, dat ik dat wel F mijn hoofd kan zetten. Te duur. Hier alles te duur, behalve... nu ja". Lucie informeerde niet naar de rest aji de onuitgesproken zin. Zij zou wel -iet een en ander ervaren. .(."t"^'^"' 2^i 2^> °P haar horloge kij- '™"i „het is tien uur geweest en ik ben ™e van de reis en van alles". 'ilK moet ook naar bed. Om kwart ™or acht ontbijt ik met papa en dan ^«awijnen we". "Hoe laat begint je school?" oOm half negen, 's Woensdags en 's -aterdagsmiddags vrij". "'Welterusten, kind". „Slaap wel, Lucie. Hier is een pak- kerd. We zullen het gezellig hebben, denk ik". HOOFDSTUK IX Zij staarde op de foto van haar moe der, die zij op een kastje had gezet. De tranen sprongen haar in de ogen. „Ma ma, ik wil, met Gods hulp, flink zijn, maar het is zo moeilijk", fluisterde zij. „Ik ben zo eenzaam". En opeens voelde zij verontwaardi ging in haar opkomen, de ontvangst of liever de niet-ontvangst was toch meer dan erg! Zoiets onbeleefds zou op „Hon demastate" nooit voorgekomen zijn. Zij zou het zich niet hebben kunnen inden ken, als zij het zelf niet aan den lijve ondervonden had. Een man als oom Jochem had dat toch niet mogen toe staan. Och arme, hij had niets in te brengen en was met zijn figuur dodelijk verlegen geweest. Dan dacht zij aan Jan Fottema. Die zou wel raar opkijken, als hij vernam, dat zij voorlopig van „Hondemastate" weg was. Zij had aan dominé Fottema haar adres in Den Haag gegeven, maar Jan zou natuurlijk niet schrijven. Zij hadden nog nooit gecorrespondeerd, zelfs elkaar niet een ansicht gezonden. Zij deed het gaskacheltje uit en be gaf zich te bed, in de overtuiging dat de slaap niet gauw komen zou, in welke mening zij gelijk had. Het beeld van haar moeder, die roer loos in haar eikenhouten kist lag, opge baard in haar slaapkamer op „Honde mastate", zweefde haar voor ogen. Dood! Afgelopen! O, God, was ik ook maar dood! Zij schrok van die gedachte. Neen, neen, zo mocht ze niet denken of spreken. God bepaalt het uur van onze dood. En... zij moest blijven voor haar vader, die eenzame man, die misschien wel zieker was dan hij voorgaf te zijn. Enkele dagen geleden was zij op het kantoor geweest en had Van Stralen ontmoet en gesproken. Die had eerlijk gezegd, dat hij de toestand van haar vader zorgelijk inzag, al moest zij niet vergeten, dat rust en ontspanning hem goed zouden kunnen doen. Wie weet, kwam hij geheel hersteld en vol vitali teit terug. Och, wat had zij aan al dat gepraat en die veronderstellingen. „Bij de dag gelovig leven en alles aan God overlaten", had haar moeder haar van jongsaf ingeprent. Maar de slaap kwam niet, toch al niet, en zeker niet als je op een vreemd bed lag. Daaraan moesten, naar zij wel had gehoord, de meeste mensen wennen. Beneden werd met een deur geslagen. Zij vermoedde, dat oom Jochem van de vergadering thuiskwam. Toen was het weer geruime tijd stil in de grote wo ning. Op straat werd in het geheel geen lawaai gehoord, 't Was trouwens, dat had zij al begrepen, een stille, dode straat, waar de hoge huizen zich aan eenregen. Wat een verschil met „Hon demastate"! Zou ze wel ooit in een gro te stad kunnen wennen? Nu, daarover maar geen zorgen maken, 't Was de grote vraag, of zij ooit in haar leven in een grote stad zou komen te wonen! OfJan moest dokter in een stad worden. Och, laat ze nu niet zo dwaas zijn! Je bent pas negentien. Kun je dan al een keus voor je leven maken? Bo vendien hoe zou Jan over een huwe lijk met haar denken? Zou er wel ooit iets van liefde voor haar bij hem zijn opgekomen? Veel later nog altijd lag zij met wijd open ogen te staren was er be neden weer leven en beweging. Een mi nuut of tien daarna waren er voetstap pen op de trap en op de gang. Een on derdrukt gelach en een waarschuwend: „st. St.". Tante en de nichtjes waren thuisgekomen. Nog even een gemurmel van stemmen in een van de slaapka mers. Zij maakte geen licht, hoewel zij wel eens wilde weten, hoe laat het nu eigenlijk was. Wacht misschien bij het raam, het licht van de straat lan taarn. Zij sloop uit bed, lichtte het gor dijn wat op. Ja, het lukte. Ze kon dxiide- lijk op haar horloge zien, dat het twee uur was geweest. En toen, eindelijk, zakte Lucie in slaap. Ze werd wakker door het dichtslaan van de voordeur. Zij sprong uit bed en keek naar buiten. Oom Jochem en klei ne Lucie reden op de fiets weg. 't Was acht uur. Zij stak het gaskacheltje aan (geluk kig lag er een doosje lucifers hij) en maakte haar toilet. Ze las een gedeelte uit haar bijbeltje en ging toen naar be neden in de hoop, dat er iemand present zou zijn. Of lagen de late thuiskomers nog in bed? Dat bleek in elk geval niet met haar tante, die in een peignoir in de huiska mer het een en ander beredderde. De ontbijttafel stond gereed voor vier per sonen. Toen mevrouw Van Adrigem de deur hoorde openen, wendde zij zich schielijk om. „O, mijn liefje", riep zij, met open ar men op Lucie toelopend, „ik schaam mij zo, dat wij je gisteravond zo slecht heb ben ontvangen! Goeden morgen! En je vader gaat vandaag op reis, hoor ik? Heb je goed kunnen slapen? 'k Hoop niet, dat de meisjes vannacht lawaai gemaakt hebben en je wakker bent ge schrokken. Ja, 't was al nacht, 't Was mijn bedoeling, een uur of negen thuis te komen,.maar ik mocht persé niet weg". Lucie, die stomverbaasd was van de levende wekker, die afliep, liet de woor den over en langs zich heengaan. Alleen de laatste woorden drongen tot haar door, maar die geloofde zij niet. De vriendelijkheid en liefheid van tante was niet oprecht. Er straalde geen warmte van haar mt. Eerder werkte zij verkillend. Haar omhelzing nam zij dan ook maar koel op. „Och neen, tante, 't was natuurlijk niet zo prettig, maar dat kon nu een maal niet anders, heb ik van oom be grepen, 't Was trouwens gezellig met Lucie en ik ben niet laat naar bed ge gaan". „Ja, dat begrijp ik. Wat vermoeid van de reis. En dan de emoties. Je hebt nog al wat meegemaakt de laatste maanden. Ik kan nie voorstellen, dat het een schok geeft, je moeder zo te moeten verliezen. En dan dat ongeluk. Je vader en jij zijn er goed afgekomen. Hoewel... je vader. Zou zijn toestand niet een gevolg van dat alles kunnen zijn?" „Ik denk het wel, tante", antwoordde Lucie met benepen stem. Zij vond het eenvoudig stijl- en tactloos, om bij de eerste ontmoeting zó over het gebeurde te spreken. „Maar komaam, een mens moet nu eenmaal verder leven, al valt het lang niet altijd mee. Ik hoop, dat je het hier goed naar de zin zult hebben en dat je vader weer hersteld mag terugkomen. Laten we gaan ontbijten, 'k Hoorde van oom, dat je gisteravond niet gegeten hebt. Dan zul je nu zeker wel trek heb ben. Je zult het hier alleen niet zo royaal en weelderig hebben als thuis. Je oom is maar een eenvoudig ambte naar". (Wordt vervolgd)

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1967 | | pagina 5