Ds. G. n. Zijderveld maakte reis
door Zuid-llfrika
fotocopieën
Nieuws
Hondemastate"
Financieel overziclit
Als hoofdbestuurslid van de
Nederl. Zuid-Afrikaan se Werkgemeenschap
Stichting Jeugdwerk
organiseert Icadercursu
Ook voor
Klaar terwijl U wacht.
FOTOGRAFIE
J. ZANDSTRA
SOMMEI^DUK
UIT 0€ KSKKBN
Programma
Culturele Commissie
Melissant
Ooltgensplaat
ff
Bladz. 3
„EILANDBN-NIBUWS"
Dinsdag 17 oktober
De weleerwaarde heer ds. G. A. zy-
derveld, predikant der Geref. Gemeen
te te Middelburg, maakte eind sep
tember - begin oktober een reis door
Zuid Afrika, als hoofdbestuurslid van
de Nederlands Zuid-Afrikaanse Werk
gemeenschap. Hy bezocht hierbij zowel
de Kaapkolonie, ,als Oranje Vrijstaat,
Transvaal, Natal en het mandaatgebied
Zuid-West-Afrika.
Wü prijzen ons gelukkig dat ons blad
kort na zijn aankomst in Nederland,
een onderhoud mocht hebben met ds.
Zijderveld in de giastvrqe pastorie aan
de Loskade. Vele vragen die door ons
gesteld werden vindt V in deze repor
tage met de antwoorden die we hierop
ruimschoots mochten ontvangen.
Tijdens dit interview bleek tevens dat
„Eilanden-nieuws" geen onbekende is
in Z.-Afrika. Vele prominente figuren
spraken hun waardering uit over ons
blad o.a. Prof. dr. A. J. E. Sorgdrager,
docent aan de Chr. Universiteit te Pot-
chefstroom.
Eil.-nieuws: Met welk doel bent U
naar Z.-Afrika gegaan?
Ds. Z.: Om de vriendschap tussen Ne
derland en Z.-Afrika te versterken. Ik
heb daar gewerkt in het raam van de
N.Z.A.W. Ds. Gijming de voorzitter van
de N.Z.A.W. heef dit .voorjaar Z.-Afrika
bezocht en hier vele afdelingen van de
N.Z.A.W. gesticht. De N.Z.A.W. heeffe
zowel in Nederland als in Z.-Afrika
vele afdelingen. Het hoofd in Z.-Afrika
is dr. V. d. Meulen die vorig jaar op
tournee in Nederland geweest is.
Eil.-nieuws: Hoe staat de overheid
tegenover de N.Z.A.W.?
Ds. Z.: De overheid van Z.-Afrika
staat zeer sympathiek tegenover onze
doelstellingen. Wij werken echter los
van de regering en zijn baas in eigen
huis. Van geen enkele instantie wordt
subsidie genoten. Wel worden bepaalde
personen uitgenodigd om in Z. Afrika te
komen, zoals b.v. burgemeester Schakel.
Kil.-nieuws: In welke plaatsen bent
U geweest?
Ds. Z.; We kwamen aan in Johannes
burg. Ben echter ook in Pretoria ge
weest en heb een reis gemaakt naar Z.-
W.-Afrika het mandaatgebied. Heb ge
zien wat de regering van Z.-Afrika daar
doet en dat is gewoon fantastisch. Mo
derne scholen zowel als hospitalen
worden daar en elders in grote getale
gebouwd. De bevolking van Z.-W.-Afri
ka (de twistappel met de V.N.) bestaat
uit 100.000 blanken en 500.000 zwarten.
Van de blanken zijn velen van afkomst
Duitsers omdat dit gebied vroeger een
Duitse kolonie was. Z.-W.-Afrika is 20
X zo groot als Nederland en verdeeld in
een zwart en een blank gebied.
De Ver. Naties durven daar niet te
gaan kijken omdat ze door de feiten
worden overtroefd. Dit gebied heeft rij
ke bodemschatten. Z.-Afrika kan dit
gebied niet loslaten want het is een
schild voor de verdediging van dit land.
Haar grote woestijnen verhinderen een
aanval op Z.-Afrika. Windhoek de
hoofdstad van Z.-W.-Afrika is een
mooie stad met een bevolking van
40.000 blanken en 20.000 kleurlingen.
's-Zondags heb ik gepredikt in de Ne-
derd. Gereformeerde Kerk van Pretoria
Daarna ben ik gereisd naar Potchef-
stroom en heb daar geconfereerd met
de professoren van de Universiteit.
Vandaar gereisd naar Bloemfontein de
hoofdstad van Oranje-Vrijstaat, dat is
een dag reizen met de trein. 's-Zater-
dags ben ik naar Kaapstad gereisd, één
van de mooiste steden van de wereld.
Ik heb daar gelogeerd bij ds. Stavast,
predikant van de Dopperkerk.
's-Zondags heb ik gepredikt in de
Universiteitstad Stellenbosch. Hier stu
deren plm. 7.000 studenten, heb daar
gelogeerd bij ds. v. d. Meulen en met
vele hoogleraren gesproken.
Dinsdags gingen we naar Port Eli
zabeth, dat is een Engelse stad. Hier
wonen plm. 100.000 kleurlingen waar
voor veel gedaan wordt, ze hebben zo
ook hun eigen scholen. Vele Engelse
settlers hebben zich hier sinds 1820 ge
vestigd. Het volgende doel was Oost-
Londen, ook een sterk Engels aandoen
de stad met veel recreatiemogelijkhe
den, veel industrie en schapenteelt.
Hierna bezochten we het onafhanke
lijke gebied van Transkei een gebied
ds. G. A. Zgderveld
groter dan Nederland, bewoond door
ongeveer 2V2 miljoen Xhosa's.
De Xhosa's leven daar zoals ze altijd
geleefd hebben. Ze bewonen dit vrucht
bare land geheel onafhankelijk met hun
eigen regering. De plaatsen in Trans
kei zijn van oorsprong zendingsposten
die hier neergezet werden omdat de
stammen zoveel met elkaar vochten.
Omtata is de hoofdstad waar de rege
ringsgebouwen gevestigd zijn; daar zijn
ook kerken en ziekenhuizen. Ik wist
niet wat ik daar zag. Ze hebben me
daar een houtzagerij laten zien geheel
gedreven door de Bantoes. Abattoirs
waar aan de lopende band het vlees
wordt klaargemaakt voor export. Ook
een grote weverij bezocht waar kar
petten gemaakt worden.
In de Coligny-universiteit heb ik voor
zwarte studenten gesproken over het
Calvinisme en het geestelijk leven. De
blanke professoren daar en overal in Z.
-Afrika zijn goed bekend met de oud-
vaders,
Durban, mijn volgend reisdoel is een
havenstad met blanken, bantoes en In
diërs. Deze Indiërs werden hier door
de Engelsen ingevoerd en zijn uitge
groeid tot een bevolking van 500.000.
Het zijn voornamelijk Hindoes en Mo
hammedanen. Het zijn de handelaars
van dit gebied. Ook deze bevolkings
groep schept problemen voor de rege
ring. Er zijn ernstige onlusten geweest
tussen de bantoes en de Indiërs. De
regering heeft hier moeten ingrijpen.
Nu krijgen de Indiërs hun eigen ont
wikkeling, ze hebben ook hun eigen
universiteit. Durban gelegen aan de
Indische Oceaan heeft een sub-tropisch
klimaat en biedt grote perspectieven
voor de toekomst. Ook in Durban heb
ik het woord Gods verkondigd zowel
in de Dopperkerk als in de N.G. Kerk.
Eil.-nieuws: Voor welke mensen hebt
U in Z.-Afrika gepredikt?
Ds. Z.: Voor de gewone gemeente d.
w.z. de blanken in het Z.-Afrikaans.
Er bestaat ook veel belangstelling voor
de kinderbijbel van dhr. Vreugdenhil.
Het zou zeer belangrijk zijn deze te ver
talen voor de bantoes indien deze voor
hun vertaald zou worden en misschien
komt het er nog wel van.
Door de pers hier in Nederland wordt
dikwijls een geheel vertekend beeld
gegeven van de apartheid. Vele Ban
toes beschikken over een auto, dat ge
looft men hier niet. Deze negers achten
wijlen Verwoerd zijzonder hoog, ze zijn
voor apartheid. De economie van Z.-
Afrike is ijzersterk, het land is bijzon
der mooi, maar hierover hoort men niet.
Eil.-nieuws: Waarschijnlijk zal men
zeggen over uw bezoek dat ze U alleen
de mooie dingen hebben laten zien,
evenals dat gebeurd wanneer men een
communistisch land bezoekt?
Ds. Z.: Ik ben niet geleid door de re
gering, ik kon gaan en staan waar ik
wilde. Van de ene vriendenkring ging
ik naar de andere. Ik heb gezien dat de
naturellen op het platteland het armste
waren, zij die in de blanke gebieden
wonen hebben het veel beter. De zelf
standige gebieden zoals Transkei zullen
in welvaart steeds meer toenemen. Na
tuurlijk hebben ze een pas nodig omdat
velen door de welvaart aangetrokken
worden. Duizenden trachten vanuit Ro-
desië en andere landen Z.-Afrika bin
nen te komen.
(Vervolg in vrijdagnummer)
Ndebele-vroue (Bantoe) en jong kind.
Het is deze week voor de internatio
nals geen beste week geweest. Vooral
Kon. Olie met een koersdaling van
3,50 en Hoogovens met 4,moesten
het ontgelden.
Kon. OUe maakt deze week bekend,
dat zij aan de sluiting van het Suez-
kanaal en het stilleggen van het bedrijf
in Nigeria maar weinig schade onder
vindt. Bij Hoogovens zal op 15 novem
ber a.s. de nieuwe zeer grote hoogoven
VI in gebruik worden genomen. Het is
de grootste van de Europesche Gemeen
schap. De daling voor de overige inter
nationals Philips, A.K.U. en Unilever
was van zeer bescheiden aard.
De kwartaalcijfers van Philips van
het 3e kwartaal zullen op 21 november
a.s. gepubliceerd worden.
Lokale markt.
In de bankaandelen gaat de concen
tratie voort. Dinsdag j.l. werd de note
ring in aandelen Ned. Overzeebank op
geschort in verband met het bericht
over het voorgenomen samen gaan van
deze instelling met Mees en Hope.
Hoe de samenwerking geëffektueerd
zal worden bleef nog wat in de mist,
waardoor er in de koers van de aan
delen Ned. Overzeebank maar weinig
verandering kwam.
Bij de H.B.U. zijn de fusiegeruchten
weer (tijdelijk?) naar de achtergrond
verdwenen. De koers is nu 218''/o. De
schaarse groep verzekeringsaandelen
aan onze beurs zal binnenkort worden
verrijkt door de introduktie van aan
delen Nedloydd. Het zal gepaard gaan
met een emissie van 2.5 millioen
nieuwe aandelen.
De betere stemming welke zich scheen
te ontwikkelen voor de Werf Maat
schappijen werd verstoord door de me
dedeling van de N.D.S.M. dat men over
het lopende jaar geen dividend behoeft
te verwachten. Intussen kwam het be
richt dat de N.D.S.M. in samenwerking
met de Rijn-Scheldewerf en Wilton-
Feyenoord Bronswerk een mammoet-
werf gaat bouwen. Vooralsnog zullen
twee dokken voor schepen van 500.000
ton worden gebouwd.
Men hoopt begin januari met de bouw
te beginnen, terwijl de werf dan in de
loop van 1970 gereed zou moeten ko
men. Het projekt gaat 200 millioen
kosten. Bij Begeman zijn de resultaten
over het eerste halfjaar van 1967 gun
stiger dan over dezelfde periode van
1966.
Bij Vihamij zullen de resultaten over
1967 niet veel afwijken van die over
1966. De kostenstijging heeft men door
een stijging van de omzet op kunnen
vangen.
Uthermöhlen gaat binnenkort Hillen
en Cote overnemen, terwijl Bernet en
Co gaat samenwerken met IJzerhandel
ten Hove te Almelo.
In de textiel branche komt een be
langrijke samenwerking tot stand tus
sen de Kon. Kousen en sokkenlabriek
M. Jansen de Wit in Schijndel en de
Jong en Van Dam te Hengelo.
Bij Texoprint gaat de reorganisatie
voor. Er is besloten om op 24 oktober
a.s. een vergadering van aandeelhou
ders bij elkaar te roepen om ook een,
wijziging van de struktuur van de
maatschappij te doen plaats hebben.
Bij de Ned. Bontweverij is de situatie
heel wat rooskleuriger, hier zijn belang
rijke uitbreidingsplannen, waarmee een
bedrag van T-U millioen is gemoeid.
Om nog even in Twente te blijven
maar dan in een geheel andere branch:
Het Hengelosche bedrijf G. Dikkers kon
weer een belangrijke order boeken voor
de levering van flenzen aan een Portu-
gesche Olie Maatschappij.
Scholten Carton maakte bekend een
gelijk dividend te verwachten over het
vergrote aandelenkapitaal.
Desseause tapijten zal het dividend
verhogen van 14''/o naar 15''/o.
Tevens komt er een emissie van nieu
we aandelen in de verhouding van 1 3
en bij een koers van 200"/o.
Het Zuid Afrikaanse handelshuis be
oordeelt de vooruitzichten voor het lo
pende jaar gunstig. Bij Thomassen en
Drijver zal een reorganisatie plaats vin
den van het bedrijf in Krommenie door
vermindering van de omzet. Dit zal
slechts met een beperkt aantal ontsla
gen gepaard gaan omdat voor de be
trokkenen in andere concembedrijven
werkgelegenheid aanwezig is.
Obligatiemarkt.
De reeds lang verwachte emissie van
de staat is aangekondigd. Het wordt
een bedrag van 250 millioen tegen een
rente van 6V4"/o. Het is een emissie
volgens het zogenaamde tendersysteem,
waarbij de inschrijvingskoers dus ach
teraf wordt vastgesteld. Men kan dus
zelf zijn koers bepalen waartegen men
wil inschrijven men mag echter niet
lager gaan dan 98V2»/o.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Groot Ammers J. de
Bruyn te Krimpen aan de Lek; Brakel
A. J. Wijnmaalen te Maartensdijk;
Zegveld W. v. Hennekeler te Zwarte
broek; Nieuw Beyerland I. Boot te
Wijngaarden.
Aang. naar Woudenberg A. J. Tim
mer te Elspeet.
Bedankt voor Eist R. Huizinga te 's-
Grevelduin-Capelle; Ouddorp S. de
Jong te Houten; Valburg J. Koppenhol
te Haaf ten; N. Lekkerland W. v. Henne
keler te Zwartebroek; N. Beyerland I.
Boot te Wijngaarden.
Huizen. Wegens verkregen emeritaat,
nam Ds. J. Vermaas afscheid van deze
gemeente met 1 Tim. 1 15.
Ds. R. Kuus te Voorthuizen is voor
een jaar en zes weken legerpredikant
geworden.
Ds. P. D. Steegm.an, werkzaam als
koopvaardijpredikant te Singapore,
heeft om persoonlijke redenen zijn
ambt neergelegd. Hij is in 1925 geboren
en dus 42 jaar oud. In 1950 werd hij
predikant te Klaaswaal en stond daar
na in Bennekom en Rotterdam-Vree
wijk, om in 1963 een bijzondere op
dracht te Icrijgen.
Bond mannenverenigingen op G. S.
Deze bond hoopt haar Bondsdag te hou
den op zaterdag 28 okt. in „Tivoli" te
Utrecht. Opening door de voorzitter Ds.
A. Vroegindeweij te Veenendaal. Toe
spraken door Ds. R. J. v. d. Hoef te
Papendrecht over „Klare wijn" en door
Ds. W. Vroegindeweij te Katwijk over
„de prediking in het licht der weder
komst". Ds. G. Voordijk te Mastenbroek
zal een slotwoord spreken.
Strijen. Na bevestiging door zijn zwa
ger Ds. B. Wiegeraad, predikant bij de
Bond van Inw. Zending te Bennekom,
deed Ds. A. Kastelein gekomen van
Capelle aan de IJssel, intrede alhier
met Romeinen 1 76.
Opheusden: Na bevestiging door zijn
voorganger Ds. C. Catsburg te St. Maar
tensdijk, deed Ds. A. Muilwijk, geko
men van Garderen intrede met Hand.
10 42 43.
N. Lekkerland. Woensdag 27 sept. werd
de geheel gerestaureerde kerk in ge
bruik genomen in een dienst, waarbij
de oud-predikant Ds. W. C. Hovius te
Katwijk voorging. De totale kosten be
droegen 250.000,waarvan in één
jaar meer dan de helft bijeen werd ge
bracht. De collecte tijdens deze dienst
bedroeg 2.800,Ds. Hovius predikte
over 1 Cor. 3 9 „Gods gebouw zijt gij".
A, v. Bameveldt In de leeftijd van 84
jaar overleed te Delft de eerw. heer A.
v. Bameveld, die deze gemeente vele
jaren als Godsdienstonderwijzer heeft
gediend.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Ureterp C. Kempenaar,
kand. te Buitenpost; Utrecht-Oost R. de
Jong te Groningen-Zuid; Rotterdam H.
Steendam te Wageningen; H. I. Am
bacht J."v. Veen, kandidaat aldaar.
Aang. naar Ureterp C. Kempenaar,
kand. te Buitenpost; Kampen S. v. Dijk
woonachtig te Ermelo; Brussel H. Eikel
boom te Heinkenszand; H. I. Ambacht
J. V. Veen, kand. aldaar.
Bedankt voor: Nieuweroord W. v. d.
Meulen te Uithuizermeeden; Bodegra
ven - Groningen en Nijkerk S. v. Dijk
woonachtig te Ermelo.
GEREF. KERKEN (Vrijgemaakt)
Beroepen te Leeuwarden A. v. Dijk te
Nieuwleusén.
Benoemd tot legerpredikant in lang
verband J. de Vries te Culemborg.
Driebergen: Na bevestiging door Ds.
F. Plaatsman te IJsselmonde, verbond
Ds. R. Koolstra, gekomen van Rotter
dam, zich aan deze gemeente met 2
Cor. 3 1-3.
Harlingen. Ds. H. J. Nijenhuis van
Bunschoten, bevestigde Ds. D. Nieu-
wenhuis als predikant van deze kerk.
Ds. Nieuwenhuis deed intrede met Lu-
kas 9 23.
Twijzel: De meerderheid van de ker-
keraad heeft zich met haar predikant
Ds. K. V. d. Belt, onttrokken aan het
kerkverband.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Ouderkerk a. d. Amstel,
Bennekom en Schiedam en Alphen a. d.
Rijn, kand. W. v. Sorge te Apeldoorn;
Hamilton (Canada) J. Keuning te Vee-
Op de lening zal de eerste 10 jaar
geen aflossing plaats vinden. En is zo
als we vorige week reeds schreven,
geen daling van de rente in het zicht.
De vorige staatsleningen die ook vol
gens het tendersysteem plaats had le
verde een rente op van 6°/o en een in
schrijvingskoers van SBVa'lo.
nendaal; Leerdam M. Baan te Zeist,
Aang. naar Hamilton J. Keuning i.
Veenendaal.
Bedankt voor Komhorn J. Kievit
Hoogeveen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Scherpenisse P. Blok t«
Dirksland; Oud Beijerland C. v. d.
te Yerseke.
Bedankt voor Veenendaal A. Hooger
land te V/erkendam; Boskoop A. Hof
man te Zeist; Kalamazoo D. Hakke»"
berg te Dordrecht; Paterson C. Haritick
te Utrecht; Scheveningen L. Huism
te Vlaardingen; Leerdam C. Wisse
Elspeet; Franklin Lakes (U.S.A.) j.
Haaren te Amersfoort.
Almelo: Wegens vertrek naar Uto
nam Ds. L. Vogelaar afscheid met 1
Cor. 2 3-5.
Uddel. Na bevestiging door Ds, l
Verhoef van Barneveld met Spr, \i
23, deed Ds. L. Vogelaar intrede jm
Jesaja 30 21.
Nimspeet: Na bevestiging door Ds, i
Rijksen van Rotterdam, deed kand,
de Ridder van Elspeet, Intrede aliiif
met 2 Cor. 4 7.
Ds. A. de Blois, voorheen predikan
van de Geref. Gemeente te Vlaardinge
Dirksland, Gouda en Rotterdam-Z., ind
ke ongeveer 10 jaar geleden uit hs
ambt ontzet werd, is thans (hij is bij
80 jaar oud) weer in ere hersteld e
heeft het predikaat emeritus predikan
ontvangen met aUe rechten van diea
Uitgaande van de Hervormde Stic
ting Jeugdwerk Goeree-Overflalie
zullen in het a.s. winterseizoen
cursussen worden gegeven waaraan lei
dinggevenden van verenigingen, pr
kanten, kerkeraadsleden en alle
langstellende leden van de vereniginge
kunnen deelnemen. In de 3 cursusse
wordt aandacht besteed aan een juis
Programma opbouw; Praktische Bijbel
studie, en het werken met verhalen,
cursussen worden gegeven in 4 groep
verdeeld naar de 4 gemeenten op 1
eiland. Door de Jeugdwerkleider, ik
A. J. Terlouw, worden alle belangstel
lenden dringend uitgenodigd tot deelm
me de predikanten en kerkeraden zij
verzocht dit werk te stimuleren. Db
Terlouw, Voorstraat 27 te Middelha-
tel. (01870) 3114 zal belangstellende
gaarne nadere inlichtingen verstrekkei
De Culturele Commissie te Melissai
heeft voor het a.s. najaar- en winter>
seizoen een interessant programma c
gesteld.
De eerste bijeenkomst is op donder
dag 26 okt. Dhr. M. A. Levy te Middel
hamis verzorgt dan een lezing met c
over zijn geboorteland Israël.
Op 25 nov. verzorgt Gerrit Zoon u
Sommelsdijk een piano-recital. In 1
cember volgt een tentoonstelling v
antiek met gelegenheid tot kopen,
In jan. behandelt dhr. J. J. Specht I
Melissant een onderwerp op het gel
van de filosofie. Vervolgens wordt i
februari door dhr. J. Knape te Som
melsdijk een lezing gehouden getiteU
„Flakkee in de literatuur". In ma
volgt een tentoonstelling van tekeni
gen en schilderijen van flakkeese ana
teurs; in april een tentoonstelling r
kindertekeningen en in mei het jeu
muziekconcours. De houders van
abonnement hebben tot alle avond'
vrije toegang; een abonnement kost.i
5,Opgaven kunnen worden
bij dokter Huisman en dhr. G. S. Wol'
fert, Marijkelaan 42 te Melissant.
Installatie PlaatseUjke Bejaard»
commissie. Heden dinsdag 17 okt
nam. 7.30 uur zal in het Veren.-geboii
„'t Centrum" de Plaatselijke Bejaard»
commissie door burgemeester en wet
houders van Oostflakkee worden
stalleerd. Het betreft hier de vertegeH'
woordigers van de diverse kerken
maatschappelijke en sociale instelling
uit de verschillende dorpen te Oostflak
kee. Voorts zijn voor deze vergader!'
uitgenodigd afgevaardigden van 8
noemde instituten, o.a. kerkeradc
kerkvoogdijen, kerkbesturen, kniisve
nigingen, bejaardenhulp, bejaardenz»
en charitatieve instellingen.
VERVOLGVERHAAL
door
HERMAN DE MUINCK
„Beter dan je misschien denkt",
lachte Jan. „Maar als ik naar die ge
schenken kijk, dan is mijn cadeautje
er een prul bij".
„Niet zeggen. Jan. 't Wordt evenveel
gewaardeerd. Misschien nog wel méér".
„Méén je dat?" vroeg hij gretig.
„Natuurlijk! Ik ben er zeker van, dat
je je heel wat hebt moeten ontzeggen,
om dit te kunnen kopen. Zo'n pen kost
meer dan een gulden of zo".
Lucie was geheel op de hoogte: een
min of meer gefortuneerde oom betaalde
zijn gehele studie en levensonderhoud.
Zijn vader kon dat alles onmogelijk op
brengen. Van huis kreeg hij alleen zak
geld. En dat zou heus niet zoveel zijn.
En daarvan had hij nu die pen gekocht!
Ze werd er van binnen warm van.
Het tweetal zat nog even te keuvelen
over van alles en nog wat, waarna Lu
cie zei: „Kom, we gaan naar binnen;
een kopje koffie drinken".
Mevrouw Van Adrigem mocht de
jongen graag. Wel een uur bleef hij in
de serre zitten. Hij deed nog wel wat
jongensachtig, vond zij, maar kon toch
ook verstandig praten. Aan ernst ont
brak het hem niet, al vertelde hij tal
van studentengrappen en imiteerde hij
verschillende professoren op vermake
lijke wijze. Zij vond hem een geschikte
pretendent voor Lucie. Haar man dacht
er trouwens ook zo over. Het leek er
wel op, dat die beiden elkaar zochten.
Goede schoolkameraadschap blijft du
ren, als de wegen eenmaal uit elkaar
zijn gegaan. Enfin, maar eens afwach
ten. Niets forceren en er niet de minste
invloed op uitoefenen.
„O ja, dat is waar ook. 'k Zat gister
avond boven te werken, toen ik op
straat geroep hoorde. Ik kijken en zag
nog net een schim van de automobiel.
Was het fijn?"
„Heerlijk, Jan! 'k Zal vader eens vra
gen, of we ook eens mogen".
„Maar ik kan niet rijden".
„Janus natuurlijk mee. Hij kan het
ons wel leren. Hij beweert, dat er geen
kunst aan is".
„Weest jullie maar voorzichtig"
meende mevrouw Van Adrigem.
„Mama heeft het niet begrepen op de
laatste hobby van paps", plaagde Lucie.
„Maar u zult vanmiddag eens zien, hoe
fijn het gaat. 't Is veel en veel heerlij
ker dan in een rijtuig", merkte zij ent
housiast op. „Wat heb je. Jan?"
„Oniets", stamelde hij. „'k Zat
met mijn gedachten even ergens an
ders".
„Professorale neigingen? Je leek wel
een verstrooide professor".
Hij lachte gewild smakelijk. Gewild.
Want toen hij naar huis reed, kwam de
gedachte onmiddellijk weer terug.
Eigenlijk wist hij het wel, dat hij Lucie
lief had. Maar die liefde had gesliii-
merd. Ze waren nog zo jong. En hy had
nog zo'n studie voor de boeg. Maar nu,
nu was hij zich er opeens helder van
bewust, dat hij later Lucie als vrouw
zou willen hebben. En meteen was hij
geschrokken van dat denkbeeld, 't Was
allereerst de vraag, of Lucie dat zou
willen. Zij gingen wel kameraadschap-
pelijk met elkaar om, maar kameraad
schap was geen liefde.
Er was nog meer, dat hem bezwaarde.
Voor mevrouw Van Adrigem, die lieve,
eenvoudige vrouw, vreesde hij niet,
maar hoe zou Lucies vader er over
denken? Misschien zou hij zijn dochter
wel aan de zoon van een dominé geven,
misschien. Maar een doodarme dokter,
gesteld, dat hij zijn plannen kon vol
tooien? En dan: als er bij de ouders
geen weerstand was, dan zou mijnheer
Van Adrigem hem, als hij eenmaal dok
ter was, wel geld moeten en vsdllen ge
ven, om een praktijk te kopen. En dat
stootte hem nu weer tegen de borst: af
hankelijk van de vader van zijn vrouw,
't Was dan net, of hij Lucie begeerde
om haar geld. Dat zouden de mensen
ook wel zeggen of denken. Moest je net
op zo'n dorp wezen.'
Och komvooruit, weg met die
muizenissen. Hij moest nog jaren stu
deren. Misschien was Lucie dan al met
een ander getrouwd. Maar... die ge
dachte kon hij moeilijk verkroppen
Toen hij die middag, om ongeveer
half drie, met zijn vader in de tuin van
de pastorie stond, werd er, evenals de
vorige avond, weer door de dorpelingen
geroepen en hij zag vrouwen en kinde
ren een enkele man, de rest van de
manelijke bevolking was aan het werk,
uit de huizen komen, de straat op. Hij
hoorde in de verte geraas. En wist.
Enkele ogenblikken later gleed de
automobiel voorbij de pastorie. Drie
armen van de inzittenden gingen om
hoog, toen zij vader en zoon in de tuin
zagen, die vrolijk terugzwaaiden. Het
„ding" was spoedig verdwenen.
„Die gaat behoorlijk vlug", zei Jan.
„In Utrecht rijden ze niet zo snel. Maar
ja, de stad is wat anders dan een dorp
en een weg. Ik vind toch wél, dat Janus
wat roekeloos is. Maar wat een veran
dering, vader. Ze gaan maar liefst naar
Harenstede en Essendorp. En moeten
toch tijdig terug zijn. Want vanavond
heeft Lucie verjaarsvisite".
„Ja, jongen, de techniek gaat vooruit.
Er zal nog wel meer veranderen, al zal
ik het niet beleven".
„Ze moeten toch tijdig terug zijn",
had Jan gezegd. Nu, zij waren terug.
Maar hoe?
Er kwam, nog geen half uur later,
een gemeentelid, bmten adem, de pas
torie inlopen.
„Dominé, een ongeluk met de auto
mobiel van mijnheer Van Adrigem",
hakkelde die. „Mevrouw en juffrouw
Lucie zijn in het ziekenhuis. Ze zeggen,
dat mevrouw dood is, maar ik weet het
niet. Mijnheer moet Ucht gewond zijn.
Janus mankeert niets".
Dominé Fotema hoorde ontzet het re
laas aan; vertelde daarna het gehoorde
aan zijn vrouw en kinderen (misschien
was het verhaal overdreven; de men
sen maakten het altijd erger), pakte
zijn fiets en reed snel naar het zieken
huis, op nog geen kilometer afstand.
Aldra wist hij, dat het verhaal niet
overdreven was. Mevrouw Van Adri
gem was dood, niet zozeer omdat zij
zwaar gewond was geworden, maar om
dat zij van de schrik een hartverlam-
ming had gekregen. Ja, zij lag in het
ziekenhuis, maar zou straks naar „Hon
demastate" worden vervoerd. Juffrouw
Lucie was ook in de inrichting, maar
van haar kon alleen gezegd worden,
dat zij bewusteloos was. Mijnheer was
licht aan de arm gewond.
Dat waren de inlichtingen, die de di
rectrice aan dominé Fottema verstrekte.
Wat er gebeurd was, wist zij niet. De
auto zou wel van de dijk gereden zijn,
want die lag onderaan de overigens
zwakke glooiing. Later werd de juiste
toedracht vernomen: er was een klein
jochie tegen de dijk opgeklommen,
staarde naar de auto (zoiets had
nog nooit gezien) en van verbazing
hij midden op de dijk gaan staan; Ja'
had uit alle macht geremd; de a"
slipte en tolde naar beneden.
„Ik mag nog wel even wachten?"
vroeg de predikant.
„Wel natuurlijk, dominé. Ik zou i
gen: blijf in mijn vertrek; ik houdu'
de hoogte"
In een klein vertrek bogen de dotf
een zuster en Albert van Adrigem s
over het bed, waarop Lucie lag-
Adrigem was lijkbleek. Zijn reehta
pols was verbonden. Hij wist, dat
vrouw dood was, maar kon zich dat J
niet realiseren. En dan was daar L*
die wel leefde, maar zou hij haar
moeten verliezen?
„Hersenschudding?" vroeg de zu
aan de dokter. Zij fluisterde bijna.
„Het lijkt me van niet. En zo ]a,
is het een lichte hersenschudding';'
deze hardop, om mijnheer Van Adng
op die manier in te lichten. „We
nog even afwachten".
De arts had al direct geconstate
dat de verwonding niet van erns'
aard was. De behandeling daarvan»
spoedig afgelopen. Maar de bewus
loosheid beviel hem niet, tenzij
hersenschudding was, wat hij ni^'
loofde. Maar dan moest zij toch spo
bijkomen.
