Over de Joden
In hei zicht van de Lange Jan
folklore
KUideAhxy-tkft
Garage Knöps
Burgerlijke Stand
Broodverbruik
neemt steeds af
BUIJSSE
Insecten of Houtworm?
Gevonden
Zwembad „De Singel" te
Ooltgensplaat
ook op zondag open!
STIJLGROEP
en TAAL 2
VAUXH ALL: VIVA
X De witte pomp steunt U! X
NEBOH MELISSE
INGEZONDEN
Uw Modehuis
Bladz. 2
„SILANDEN-NIEUWS"
Vrijdag 9 Juni
Een dorpskind in de stad
De stad wordt oud
De koers kwijtgeraakt
Als je als kind van
je kleine dorpje
voor het eerst in
de stad Middel
burgkwam, maak
te die stad een
grootse indruk op
je. En later tel
kens weer, wan
neer je in de
hoofdstad van
Zeeland kwam.
Het was een ge
waarwording, die
je moeilijk in
woorden kon uit
drukken.
Als schoolkind keek je je ogen uit
als je in de stad kwam. Alle dingen
waren veel anders: de huizen zo groot,
dat je je hoofd in je nek moest leggen
om naar de bovenste rand van de goot
te kijken. Die randen waren zo mooi
bewerkt en je raakte niet uitgekeken.
Van ver had je de Nieuwe Kerk ge
zien met de machtige toren, maar als
je bij die kerk stond en onder de Lan
ge' Jan, wat voelde je je dan nietig,
bij die grote bouwwerken. De kleine
torentjes van de Abdijgebouwen wer
den, bij het naderbij komen, haast zo
groot als het dorpstorentje, dat je ook
al aardig hoog vond. En dan kwam je
In de rust van het Abdijplein. Die stilte
viel zo maar op je neer en je voelde je
wel een paar honderd jaren terug ge
zet in de historie.
Wanneer je later weer eens over het
Abdijplein liep, was die rust zo intens
niet meer. Hoe is het in de wereld
mogelijk, dat er fietsen, brommers en
auto's mogen rijden! Moge we dan he
lemaal geen stil plekje meer hebben
in onze rumoerige tijd? Moeten we nu
overal maar die smerige uitlaatgassen
ruiken van het gemotoriseerd verkeer?
Het zal niet anders kunnen. Dat zegt
men tegenwoordig maar en zo worden
de dingen, die zoveel waarde hebben,
opgeruimd. Ik lees daar dat ze de bo
men op de Balans met de fontein ook
willen vellen; ik bedoel die mooie beu-
kebomen, die zo'n mooi hoekje vormen
bij de ingang van het Abdijplein. Mis
schien zal daar nog wel tegenop geko
men worden; er zijn toch nog wel men
sen, die vast zitten aan de oude her
inneringen. In theorie wel, maar de
praktijk is zo vaak anders. Voor het
parkeren van auto's doet men al veel,
want met die auto's is in de stad geen
land te bezeilen.
Als kind zie je de dingen anders dan
wanneer je volwassen bent geworden.
Vroeger ging je met je vader en moe
der naar de stad en je had ogen en oren
te kort. Je bleef al staan luisteren naar
een groenteman, die op een aardig
wijsje zijn waren presenteerde; naar
Arnemuidse vrouwen, die met hoge
stemmen riepen dat er scharretjes te
koop waren bij haar. Zulke dingen
hoorde je nooit op je dorp; daar was
niet eens een groenteman, want ieder
at zijn groente uit eigen tuin. En de
visvrouwen kwamen op de dorpen al
leen bij de gegoede stand en zij had
den niet te roepen, want ze gingen
naar de vaste klanten, die elke week
opnieuw vis uit Arnemuiden moesten
hebben.
En dan het klokkenspel! Dat was er
op het dorp ook niet bij. De klok van
het dorpstorentje sloeg trouw zijn sla
gen, naar gelang de tijd aangaf en als
het half uur was, hoorde je maar één
slag. In de stad was het anders: eerst
klingelden de klokken een leuk wijsje
en dan kwamen traag de zware slagen
vallen, ook bij half; dan sloeg het
(voor een kind althans) ook héél.
En nu, nu je wat ouder bent gewor
den, hoor je dat deze stad, die zo'n
geweldige indruk op je maakte, als je
kind was, een stad is van een eeuwen
oude leeftijd: 750 jaar! Je krijgt nu
lektuur van de jarige stad onder ogen,
je ziet plaatwerk, oude foto's en oude
landkaarten en door dit alles ga je nog
meer belang stellen in alles wat je om
ringt. Wat wist je er toch een klein
beetje van af, denk je dan, en de
eeuwen van vroeger komen terug en je
ziet in je gedachten de mensen leven
in de straten van de stad. Al het ru
moer van het daverend verkeer denk
je weg en het is ineens anders gewor
den. Bij de pakhuizen is het een druk
ke bedoening van laden en lossen en
schepen varen af en aan met allerhan
de koopwaar. En op het stille Abdij-
plein zie je kinderen spelen; kinderen,
die geboren zijn in Middelburg en die
tot volwassenheid zijn gekomen, als ze
in de prille jeugd niet stierven, en die
hun leven hebben geleefd, honderden
jaren geleden. Zij zijn niet meer. Ieder
krijgt een korte of langere tijd, dat hij
of zij een plaats op aarde heeft gekre
gen, maar het is alles voor een bepaal
de tijd. Zij zijn niet meer en hun na
men zijn vergeten.
Nu zie je ze spelen, dezelfde spelle
tjes van nu: zij tollen en hoepelen, ze
lopen op stelten of spelen blindeman-
netje, ze laten een vlieger op of rijden
op een stokpaardje. Het zijn kinderen
zoals we nu onze kinderen zien: ze
springen precies eender touwtje zoals
de meisjes van nu. Eén spel van onze
tijd mis ik, het voetballen. Dat spel is
niet speciaal hollands; het is overge
waaid uit Engeland, heb ik me wel
eens wijs laten maken. Vandaar ook de
engelse namen, die bij het voetbalspel
gebruikt worden.
Vanuit Engeland is dat spel over heel
de wereld geraakt en het heeft zo'n
opgang gemaakt, dat grote mensen het
gingen spelen; dat grote mensen een
vroegertje nemen om het spel te vol
gen op de t.v.; dat 's maandags de
kranten vol staan met uitslagen en
foto's; dat er na een bijzondere match
(daar heb je zo'n engels woord) haast
over niets anders gesproken wordt tij
dens het werk en bij het koffiedrinken.
Onze wereld is bezeten van voetbal en
er zijn kinderen, die er ziek van zijn;
die niets anders wensen dan een be
roemde voetvalier te worden; die hun
schoolwerk ervoor aan d'r laars lap
pen.
Ik bekijk een plaat uit de 17e eeuw,
waarop kinderspelen zijn afgebeeld op
het oude Abdijplein. Wij zijn nu over
de helft van de 20e eeuw, maar ik kan
toch niet zeggen, dat we vooruit zijn
gegaan, met al onze uitvindingen en
knapheid.-De-meeste mensen leven ver
van God en dat is zo erg. Deden ze dat
dan in die vorige eeuwen niet? Ook
toen waren er mensen, die zonder God
en gebod leefden, maar velen lieten hun
plaats 's zondags niet leeg staan in de
kerk.
Als we op de onkerkelijkheid zien en
op het uitleven van de mensen, dan
moeten we zeggen, dat we de koers zijn
kwijt geraakt. Zwerver.
2e serie nr. 146
Met grote belangstelling heb ik in
Eilanden-nieuws artikelen over het lot
der Flakkeese Joden gelezen. Als schrij
ver van Folklore en Taal wil ik graag
een en ander over de Joden vertellen;
zoals ik ze heb leren kennen.
Mijn moeder, geboren in 1858, zei ons,
dat ze nog wist, dat de laatste Joden in
Goeree twee oude mensen waren, die
in het enkele jaren geleden gerestau
reerde huisje bij de Spui woonden. Het
jodenkerkhof is nog aanwezig, het ligt
langs de achterhaven aan de Mariadij k,
voorbij Altena.
Het ligt op dljkshoogte en is geheel
omgeven door struikgewas. Als kinde
ren gingen we er wel eens bramen
plukken en verstoppertje spelen. De
jeugd is altijd vernielzuchtig geweest en
zo sneuvelden er nog al eens grafstenen
en werd het toegangshek meermalen
vernield. De Hebreeuwse spreuk boven
het hek betekent: Huis des Levens en
is intact gebleven. Af en toe liet een
der Joodse kooplui uit Flakkee er wat
aan doen, als het er wat erg verwilderd
bij lag en het hek stuk was. Nu zorgt
de gemeente er voor.
Van mijn vroege jeugd af aan hadden
de Joodse zakenmensen in de dorpen
van 't eiland een aantal vaste klanten.
De eerste die ik me herinneren kan was
Sam. Haagens, die in een groot huis op
het eind van de Voorstraat in Middel-
harnis woonde. Als jongetje ben ik met
mijn vader wel eens bij hem geweest.
Hij ontving de mensen altijd even ro
yaal, leefde wat te hoog in zijn wapens
en ging failliet. Zijn opvolgers waren de
gebroeders Cohen uit Dirksland. Ze
kwamen met manufacturen. Op gezette
tijden lieten ze zich met hun stalen en
reclame goederen door een vrachtrijder
naar de kop van 't eiland brengen en
werkten daar een hele week. Ze lo
geerden in de Gouden Leeuw in Goede-
reede bij Akershoek in Ouddorp en bij
Troost in Stellendam. Ze huurden een
jongen met een kruiwagen, waar de
pakken op stonden en bezochten dan
hun klanten. De pakken werden naar
binnen gedragen om de meegebrachte
goederen te laten zien. Al zei de vrouw
vaak: ik heb deze keer niets nodig,
gingen ze nooit weg zonder een paar
UI uspjaAV sasimoop us japsoM "sjapjo
verleiding gebracht door mooie katoen-
tjes voor een jurk, aardige kinderkleer-
jes, ondergoed, breiwol enz. Volgende
klant.
De week daarop werden de bestellin
gen met een vrachtwagen gebracht en
bij de klanten bezorgd.
De twee goudsmeden uit Middelhar-
nis, Jacques en Eli Hartogs kwamen
met gouden en zilveren sieraden, het
zwarte en witte jood je werden ze ge
noemd (naar hun haarkleur). Ze deden
goede zaken toen alle vrouwen nog de
keuvel droegen en krullen, kralen en
hartespelden (broches) nodig waren.
Wel gingen de dure krullen vaak bij
vererving over op dochters en nichten,
maar de mode veranderde ieder jaar;
nu eens dicht op elkaar gedraaide, dan
weer wat ruimere spiralen, dan moesten
ze omgesmolten en opnieuw gezet wor
den. Ook waren er die opnieuw gesopt
moesten worden geen echte gouden dus.
Ook de kralen waren aan de mode on
derhevig. Verder waren ze de leveran
ciers en reparateurs van horloges en
klokken en dus ook van horloge kettin
gen, gouden en zilveren, er waren nog
geen polshorloges en de heren pronkten
graag met zware kettingen, soms met
brelokken er aan (grote hangers).
Verlovings- en trouwringen werden
er in burgerkringen maar weinig ge
dragen; nu zijn ze algemeen.
De petten- en hoedenmaker Rood
zorgde voor de hoofdbedekking der
mannen en jongens. Hij bezocht met
zijn hondekar de boeren en burgers.
Mijn vader kocht bij hem ieder jaar een
nieuwe lakense pet, die een jaar voor
de zondag, een jaar voor de zaterdag
avond en een jaar elke dag meeging.
Ook petten waren onderhevig aan mode
De buitenmensen liepen niet bloots
hoofds, hielden zelfs in huis hun pet
op en namen die aUeen af bij bidden
en danken en bijbellezen.
Een paar keren per jaar kwamen de
gebroeders Polak met galanterieën, pot
ten, pannen, vaasjes en allerhande
snuisterijen. Ze trachtten de vrouwen
en meisjes door geroep bij hun kar te
lokken en dan was het hun wel toe
vertrouwd goede zaken te doen.
Vaste bezoekers van de boeren waren
de Joden. Mozes en David de Haas. Ze
wisten de weg in de schuren waar vee
te koop was, kalfvaarzen, gemeste os
sen, kalveren, alles was van hun gading.
Ze waren slagers in Middelharnis, maar
daarnaast maakten ze goede zaken in
de veehandel. Ik heriner me, dat David
in de schuur met vader onderhandelde
over een vare koe (d.i. een koe die geen
kalf droeg, onbevrucht gebleven was.
De handen sloegen steeds vlugger op
elkaar tot het verschil nog maar vijf
gulden was. 't Verschil delen, zei mijn
vader en meende, dat dan de zaak op-
Dealer voor
Goeree - Overflakkee:
Langeweg 113 Middelharnis
Telefoon (01870) 2043 - 2543
OOSTFLAKKEE
Burgelijke stand maand mei 1967.
GEBOREN: Maria Catharina d.v. W.
G. van Gulik en J. P. v. d. Welle, Ogp.;
Johanna Maria, d.v. Z. Brands en J.
Jansen, Azn.; Neeltje Lijntje d.v. J. v.
d. Vliet en T. H. Bom, Ogp.; Marjolijne
Petra, d.v. H. M. den Boer en E. Buijze
Ot.; Johanna Hendrika d.v. A. Lokker
en W. M. Quik, dB.; Anna d.v. Jac. v.
d. Welle en J. du Pree, dB.; Joseph
Bastiaan z.v. J. Moerenhout en J. Th.
van Scheppingen, Azn.; Jacob z.v. Jac.
V. d. Welle en J. B. Gebraad, Ot.;
Arendje Johanna d.v. J. C. IJpelaar en
N. Luijendijk, Ot.; Adrianus Jacobus,
z.v. A. Z. de Waal en A. Berkenbosch,
Azn.; Aren Cornells z.v. J. Both en A.
A. Slinger, Ot.; Johannes Andreas Jo
zef z.v. A. J. J. van Peer en A. M. H.
A. Mol, Ot.; Maria Neesje d.v. L. Beijer
en F. van Putten, Ogp.; Jan Anthonij
z.v. P. Lokker en S. G. A. v. d. Welle,
dB.; Johannis Gerrit z.v. S. J. van
Zanten en D. F. Vis Ot.; Lena d.v. J.
Korteweg en J. Gestel, dB.; Marinus
Pieter z.v. J. J. Breeman en A. N.
Arensman, dB.;
OVERLEDEN: Leentje 't Hart, 58 jr.
e.v. J. van Zanten, Ot.; Jan Beijer, 70
jaar e.v. A. van Dam, Ogp.; Johannes
Izaak, 1 jaar z.v. J. G. Maliepaard en
J. V. d. Vliet Ot., (overleden te Dirks
land).
GEHUWD: Pieter Jan van Oudheus-
den, 22 jaar te Puttershoek en Arnolda
Koole, 20 jaar te Ot.; Jan Arend Don
kersloot, 20 jaar en Jannetje Elizabeth
I Geluk, 20 jaar beiden te dB.; Job Duim
32 jaar en Pieternella Clazina Janneke
Sturris, 23 jaar, beiden te Ogp.; Gijs-
bert Goudswaart, 21 jaar te Zuid Beij-
I erland en Adriana Pieternella v. d. Veer
19 jaar te Azn.
I INGEKOMEN: H. J. Groenewege van
Dirksland naar dB.; J. A. Kolsters van
I Arnhem naar Ot.; E. W. M. van Wijk
van Middelharnis (Sommelsdijk) naar
Ot.; J. Hokke van Haarlem naar dB.;
J. P. V. d. Berg van Renswoude naar
Ot.; J. Hoogmoed van Middelharnis n.
j dB.; J. Kauffman en echtgenote van
Rotterdam naar Ot.; A. A. M. Pijnen-
borgh van Helmond naar Azn.
VERTROKKEN: K. Schroevers en
gezin van dB. naar Goes; A. de Waal
van dB. naar Middelharnis (Sommels
dijk); P. E. Broere-Veenstra van Ot.
naar Middelharnis; M. W. M. van Vugt
van Ot. naar Nw. Zeeland; J. M. Polder
van Ot. naar Middelharnis (Sommels
dijk); A. van Oudheusden-Koole van
Ot. naar Puttershoek; J. Geelhoed van
dB. naar Wageningen; W. van Kem
pen Hzn. van Ogp. naar Olst; P. M. J.
van Everdink van Azn. naar Oud- en
Nieuw Gastel; G. Goudswaard en echt
genote van Azn. naar Zuid-Beijerland;
R. M. Jones en gezin van Ot. naar Wes-
terschouwen (Renesse); J. Bakelaar van
Ogp. naar Nieuwveen; J. A. van Pe
perstraten van Ot. naar Apeldoorn; A.
B. van Oosterhout van Ot. naar De
Bilt.
Afkortingen: Azn. is Achthuizen; dB.
is Den Bommel; Ogp. is Ooltgensplaat
en Ot. is Oude Tonge.
C. KARDUX
Dirksland - Tel. 219
gelost zou zijn. Bij zo'n onderhandeling
waren altijd andere boeren aanwezig.
De Haas riep vader even apart. „Nu
moet je me een groot plezier doen, zei
de Haas, en die rijksdaalder nog laten
vallen, ik heb er een zeer grondige re
den voor je dat te vragen". Mijn vader
gaf toe, hij kreeg er in ieder geval niet
minder voor dan waarop hij gerekend
had. Toen de koop er door was, vroeg
mijn vader; wat die bijzondere reden
was. „Om nog een rijksdaalder te win
nen", kreeg hij lachend ten antwoord.
Ja, 't waren goocheme jongens, maar
ieder mocht ze graag lijden. Toen David
eens in een groepje boeren stond, die
hem zeiden, dat hij hun 't vel over de
oren haalde, merkte hij grinnikend op:
„'t Is niet meer dan biUijk dat jullie
met elkaar een arme jood aan een bo
terham helpen". Hij had de lachers
weer op zijn hand.
Van antisemitisme was geen sprake
op het eiland, al zouden sommige ge
zegden en versjes dat doen vermoeden,
b.v. bij touwtje springen. Ik herinner
me, dat de jonge Cohen met zijn stalen
bij ons in de kamer was Mijn zusjes
kregen een paar pepermuntjes van hem
en toen zei moeder tegen een, die aar
dig zingen kon: Zing jij eens een versje
voor mijnheer. Met een glashelder
stemmetje zong ze een versje dat voor
de Joden minder vleiend was.
In haar verbouwereerdheid liet moe
der het versje uitzingen. Mijn hemd
brandde aan mijn lijf van schaamte zei
ze later. Maar Cohen zei, dat zo'n kind
er geen kwaad mee bedoelde. Erg pret
tig zal hij 't wel niet gevonden hebben.
Wordt vervolgd. F. den Eerzamen.
RIJMEN VAN TIJMEN
Er is veel gevonden.
Daar in Oosterland.
Ik las dat tenminste
Weer eens in de krant.
Er zijn heel wat mensen,
Weer hun spullen kwijt.
Misschien wel een teken.
Van een weeldetijd.
't Zal je overkomen.
Dat je kunstgebit.
Niet op 't goede plekje,
In je mond meer zit.
Dat je plots gaat merken:
't Bovenstuk is weg.
Ja, dan hebben mensen.
Wel terdege pech.
't Ligt bij de politie,
Daar in Oosterland.
Men voelt u natuurlijk,
Stevig aan de tand.
Als u het komt halen.
Want geloof maar vrij.
Velen zullen zeggen:
Dat is nu van mij.
Eerst dan maar eens passen.
Of het bij u zit.
Is het van een ander.
Nou, blijf dan maar fit!
Want wie heeft er gaarne,
Zoiets in de mond?
Bovendien is dat ook
Niet zo erg gezond.
Laten we maar hopen.
Dat de eigenaar.
Op zal komen dagen.
Dan is 't voor elkaar.
TIJMEN.
„Het broodverbruik neemt gestadig af
ondanks de bevolkingsgroei. Per hoofd
is deze daling thans ongeveer twee pro
cent per jaar".
Hier tegenover staat dat onder in
vloed van de toegenomen welvaart een
vraagverschuiving plaats heeft ten
gunste van de kwaliteitsprodukten". Dit
zei dezer dagen de directeur-generaal
voor het midden- en kleinbedrijf en
toerisme van het ministerie van eco
nomische zaken, drs. J. F. H. Wijsen
in zijn openingswoord van de vierde in
ternationale bakkerijtentoonstelling Ne-
bato 5-67 in de Europahal van het RAI-
gebouw in Amsterdam. Niet alleen wat
de luxe artikelen aangaat, maar ook
aan de kwaliteit van het gewone brood
worden door het publiek hogere eisen
gesteld, aldus spreker.
4 U steunt toch ook de witte pomp?
Benzine- en oliehandel
Nieuwe Tonge 4
Het duurt niet lang of het bestuur
van het Zwembad „De Singel" te Oolt
gensplaat jaagt een belangrijk deel van
de christelijke bevolking te Ooltgens
plaat tegen zich in het harnas.
Naar wij uit goede bron vernemen heeft
het bestuur van bovenvermeld zwem
bad besloten dit zwembad ook op zon
dag open te stellen voor het publiek, en
wel van des namiddags 15 uur.
Als deze hardnekkige geruchten op
waarheid berusten betreuren wij dat
ten zeerste. Wij verwonderen ons daar
bovendien ook over. Want in het be
stuur van dit zwembad is de christelij
ke richting zeer sterk vertegenwoordigd,
zodat wanneer de z.g. confessionele be
stuursleden voet bij stuk hadden ge
houden, er geen sprake van geweest
zou zijn dat het zwembad op zondag
open gesteld zou worden. En wanneer
dan toch de openstelling op zondag
niet tegen te houden zou zijn geweest,
hadden wij gaarne gezien dat de po
sitief christelijke bestuursleden zich uit
het bestuur hadden terug getrokken.
Maar door het in functie blijven als
bestuurslid van het zwembad „De Sin
gel" geven zij te kennen dat zij wel is
waar tegen de openstelling van het
zwembad op zondag waren, maar zich
er overigens wel bij kunnen neerleg
gen. Zij hebben hun christelijk gezicht
van de goede kant laten zien door er
tegen te zijn, verder eist de gezonde
democratie dat men zich bij de meer
derheid neerlegt.
Het bestuur van de Stichting het
zwembad verlangt dat het personeel in
dienst van de Stichting op zondag
werkt. De kassajuffrouw moet er zijn,
het toezichthoudend personeel moet
eveneens in functie zijn. Aan de chris
telijke bestuursleden willen wij nog
even onder de aandacht brengen, dat
één van de tien geboden des Heeren
luidt: „Zes dagen zult gij arbeiden, en
al uw werk doen, maar op de dag des
Heeren zult gij geen werk doen, noch
uw dienstknecht, noch uw dienstmaagd,
noch uw kassa juf f rouw, noch uw
badmeester, enz.
Dat de vrijzinnige bestuursleden van
het zwembad voor openstelling van
het zwembad op zondag zijn, dat was
vanzelfspreken te verwachten, maar
van de confessionele bestuursleden ver
wachten wij en mogen wij vertrouwen
dat zij de christelijke principes op elk
terrein des levens zullen handhaven.
Doen zijn dat niet dan hechten wij aan
dat christelijke etiket niet de minste
waarde
Jongelui en misschien ook wel oude
ren, die op zondagmiddag om 5 uur het
zwembad „De Singel" verlaten, kan
men moeUijk om 6 uur des avonds in
de kerk verwachten.
Het bestuur van de Stichting het
zwembad „De Singel" mag er zich wel
eens rekenschap van geven dat vooral
het positief christelijk deel van de be
volking er een belangrijke stoot aan
Beste meisjes en jongens!
Al is de meimaand voorbij, toch heb
ik deze week nog een raadsel in ver
band met die maand. Het werd inge
zonden door Ina Scheele, Nw. en St.
Joosland.
JUNI-RAADSEL 2
1. Andere naam voor mei. 2. Voor
naam van de Zonnekoning (in Frank
rijk). 3. Raadpensionaris in de tijd van
Maurits. 4. Al va liet twee edelen,
en Hoorne, onthoofden. 5. Een dichter
van Joodse afkomst in de tijd van Bil-
derdijk. 6. Vriend van Prins WUlem;
heeft in een kasteel te Souburg ge
woond. 7. Bij welke stad begon in de
Tachtigjarige Oorlog de victorie? 8.
Spaans landvoogd, die kwam. om de
Nederlanders te straffen. 9. Welke stad
werd, evenals Zutfen, door Don Frede-
rik uitgemoord? 10. Waar werd de be
roemde Synode van 1618'19 gehouden?
De beginletters van deze gevraagde
woorden vormen hetzelfde woord als
gevraagd wordt bij nummer 1.
OPSTEL
We reden om half acht weg, in één
ruk door tot Putten. In een restaurant
hebben we daar soep gegeten. Toen
gingen we naar Harderwijk, naar de
Dolfijn. Dat was zo leuk! Na een poos
je gingen we terug naar Putten en toen
naar ons vakantiecentrum „Mooi Ve-
luwe".
Daar stond een groot gebouw met twee
zalen, In die ene zaal moesten wij al
tijd eten. Er was die week ook een
grote groep invalide mensen; die aten
in die andere zaal. Die mensen waren
erg aardig voor ons. Ze waren hele
maal niet brommerig of zo. Dit kon toch
wel. Ze hadden wel kunnen denken:
wat moeten die meisjes nu net komen
nu wij er ook zijn. Nee hoor, de sfeer
was erg fijn.
We sliepen in een huisj& Er waren
allemaal paadjes en er stonden een he
leboel huisjes. We sliepen met z'n
veertienen op één zaal. De twee juf
frouwen apart en nog twee meisjes
apart, 's Avonds op bed hadden we
echt plezier.
De volgende dag gingen we om half
acht uit bed en om half negen moesten
we in de zaal aan tafel zitten. Het
eten was er prima. Na het eten zijn
we weggegaan op de fiets. Die fietsen
waren met een vrachtauto gekomen.
We reden door Putten, Ermelo en
Nunspeet. Daar zijn we met z'n allen
naar het kindertehuis Beer en Bosch
geweest. Dat was heel erg leuk. De
direktrice heeft veel verteld en we
mochten het hele huis zien. Het was
er o zo huiselijk.
In Nunspeet is ooi" het Veluwse Dio
rama. Dat was wel. zó interessant. De
meneer, die er was, heeft een heleboel
over herten verteld, over de bronstijd
en over wilde zwijnen.
Wij zaten op bankjes. Aan onze lin
kerkant zagen we de zeekant met op
gezette vogels; vóór ons herten en
reeën, wilde zwijnen, slangen, enz. De
achtergrond was geschilderd. We hoor
den ook het geschreeuw en gehuil van
de herten, als ze om de vrouwtjes vech
ten. Dat had die meneer door middel
van een bandrecorder opgenomen.
Daarna zijn we een heel eind door
het bos gaan fietsen tot het Uddemeer.
Daar hebben we in een theehuis soep
gegeten en toen weer terug naar „huis".
Even vóór acht zijn we naar de zaal
gegaan om twee minuten stilte te hou
den.
Daarna zijn we dierenspel gaan doen.
Een paar meisjes en ik moesten luiste
ren of we dierengeluiden hoorden. Het
was soms eng, want het werd al een
beetje donker.
Nadat we nog even naar de zaal ge
weest waren, zijn we naar ons huisje
gegaan. We wasten ons en kropen vlug
onder de wol.
Juffrouw M., de direktrice, eindigde
met ons 's avonds en begon de andere
morgen. Zij las dan een stukje uit de
Bijbel en ze vertelde er dan wat bij;
dan zongen wij een psalm of gezang
en dan bad of dankte de juffrouw.
(Dit is een stukje uit een opstel van
Willy de Korte, Herkingen).
BRIEVEN
Joost V., Oostdijk. Hartelijk wel
kom, Joost! Van Oostdijk heb ik nog
nooit een neefje of nichtje gehad. Ik
ken dat kleine plaatsje wel; ik meen
dat het bij de gemeente Krabbendijke
behoort. De lagere school is dus op een
oor na gevild. Ken je die uitdrukking?
Hoe gaat het op je lapje grond? Doe
je zelf alles er aan?
Henk P., Vlaardingen. Neen, ik heb
niet raar opgekeken, toen ik een brief
van je kreeg. Je bent ook hartelijk wel
kom in ons midden. Toen Plonie mee
deed, heeft ze het wel eens over jou
gehad. Je rapport is heel goed, Henk!
Ik hoop dat je het zo mag houden.
Ben je het al goed gewend in Vlaar
dingen?
Jan van S., Stellendam. Jij bent de
derde deze week die hartelijk welkom
is. Er zwaaien ouderen af, maar er ko
men weer jongeren voor in de plaats
en zo blijven wij draaien. Was dat je
eerste brief die je schreef? Ja, aan mij
wel, maar nooit aan een ander? Het is
heel gezond om in de vakantie je opa
op het land te helpen. En dan heb je
ontspanning genoeg.
Gerrie K., Middelharnis. Het groot
ste gedeelte van je lange brief werd
ingenomen door een verslag van de
fietstocht naar je vader. Een beetje was
het wel een weg met hindernissen,
maar het doel werd bereikt. Eigenlijk
wist ik niet en kan ik niet begrijpen,
dat jullie niet beter thuis zijn op jullie
eiland. Jullie moesten Flakkee kunnen
dromen, nietwaar?
Els van G., Middelharnis. Voor je
diploma veilig-verkeer ben je dus drijf
nat moeten worden. Ja, ophouden voor
de regen ging ook niet, dus het moest
zult^- schesm^l
GRONINGEN,
NATUURLIJK BIJ
MIDDELHARNIS
gegeven heeft om de Stichting var.
zwembad mogelijk te maken. Maar-
de principes van dit belangrijk i
van de bevolking houdt men niet'
minst rekening.
Hiervoor draagt het bestuur van t
Stichting de volle verantwoordelijkhr
Maar de Stichting van het zwe™
„De Singel" moet dan het positief ch:
telijk deel van de bevolking te 0.
gensplaat ook niet kwalijk nenien
het zich vanaf heden verder dist;
cieert van dit overigens prack;:
zwembad en dat de positief Christel:.
bevolking van Ooltgensplaat in gé
enkele vorm financiële steun aan
zwembad zal verlenen.
Met dank voor de plaatsing van
ze klacht,
Een positief christelijk ingezes:
uit Ooltgensplaat.
Naam van inzender bij de reds;:
bekend.
HERKINGEN
Arm gebroken. De werkman C.
Geus werkzaam bij de fa. Kraaijevt
had tijdens rioleringswerkzaamhet-
onder de gemeente Barendrecht hst::
geluk zijn arm te breken, na vooraf tt
handeld te zijn in een ziekenhuis
Rotterdam is hij naar huis vervoerd
Nieuwe leerlingen. Maandag 12
a.s. zal er in de Kleuterschool gelege:
held worden gegeven tot aangifte v-
nieuwe leerlingen, 's middags van ht
vier tot half vijf.
Kerknieuws. A.s. zondag hoopt i.
v.m. 9.30 uur in de Herv. Kerk voor
gaan Ds. Kraaij (H.D.), met CoU, f
des middags om 2.30 uur Ds. T,
Deelen uit St. Anthonlepolder (Voor:
H.A.
wel. Pan ging het op de schookc.
beter. Wat hebben jullie het daar az
jullie zin gehad! Je bent eerder
het nieuwe Schiphol geweest dan ik.
Rien K., Sommelsdijk. Dat is was
ik heb jullie de vorige keer gemii:
maar nu zijn jullie weer present. Wok
Haarzuilen maar zes weken in een jaï
bewoond? Dat is jammer van zt;
schoon gebouw. Ik zou liever in
kasteel wonen dan in Parijs. Jij ooi
Annie K., Rotterdam. Als je dit lee?.
is het langdurige examen al begonne.
Het is geen kleinigheid wat ze juli;
in al die dagen kunnen laten doen. ï-
ben je pas op de helft, hè? Sterkte vo;:
de andere helft. En wat je van pla:,
bent in de vakantie te doen, vind i
erg leuk. Ik hoop dat het dóór ieü
gaan.
Addy V., Nieuwe Tonge. Ik ben be
nieuwd of die fijne dag, waarover
schreef, is meegevallen. Ik kan me nis
herinneren of het op die dag mooi vv«
was. Was je wel eens in Zierikzee ge
weest, voor je er met je zuster liee.'-
ging! Is ze geslaagd?
Leo K., Sommelsdijk. Hebben jij k
Jan de piramide nog beklommen? 0:
was daar p-een tijd meer voor? Je heC
dan een prachtig uitzicht op
Utrechtse bossen. Heb je er aan ge
dacht, dat daar Franse soldaten hebbeï
gelopen bij de bouw?
Corrie G., Krabbendijke. Het is va:
weinig belang of je veel of minder vee-
fouten hebt gemaakt; als je het diplo*
maar hebt en dat is gelukt. De niet-
we jurk zal je wel netjes staan. Is
moeder er niet een beetje trots op-
Het was een mooie reis naar Midde.;
burg. Ik heb dat miniatuur ook w
eens bezocht.
Maarten J., Seroosikerke. Je begri;F'
wel dat ik moeilijk een kind elke lte«'
een prijs kan geven; de knapsten zou
den dat misschien wel kunnen bolwC'
ken. Maar dan zouden ijverige kinderet
zo lang op een prijs moeten vaclite»
en dat zou niet zo leuk zijn. Smaaktei
de pannekoeken lekker? Het was
een bakseltje waard! Ik ben beniemw
naar je verslag. Naar die verjaardaS
moet je eens raden.
Henk G., Krabbendijke. Van ju'*
dorp naar Der Boede is nogal een heif
bromreis. Werd je het niet i'eu?
dikwijls gaan jullie misschien die
niet uit en dan is alles nieuw. Ik hooF
dat je deze duif langer mag liouden.
Elly S., Rotterdam. Waren de raaf;
sels moeilijk en groot? Ja, meisje,
kan wel eens gebeuren. Alt.jd maa-
inzenden wat je gevonden hebt. He
je al diploma gezwommen? Hoe
de repetitie over Zeeland?
Jan G., Krabbendijke. Jij kan er "J^
nog bij. Jan. Je vraagt mij wel op
koffie, maar je hebt niet eens je f^'
ledig adres geschreven. Hoe kan ik J"
lie dan vinden? Het is niet onmoge
lijk; misschien sta ik onverwacht vo
de deur en dan zal je misschien vreen^
opkijken. Dat heb ik bij anderen oo»
wel eens ondervonden. Dag Jan!
Allemaal de hartelijke groeten van
OOM KO-