R.H.B.S. te Middelharnis wordt
omgezet in lijl(satlieneum I Vere
uitbr
Drinkwaterleiding
verlioogt tarieven met pim.
Evert Kooistra
iiSchuttevaer''
vierde 70-jarig bestaan
15%
Veel belangstelling met hartelijke
woorden en de beste wensen
Dis
I
on$
(afdeling Goeree-Overfiakkee)
DIJKRIN
Bladz. 2
JSll. AN DEN-NIEUWS'
Dinsdag 3 januari 196/
Binsdag 3 jai
„Het varen is ons vak. Het is ons lust en leven,
Maar als het ons aan „Schuttevaer" ontbreekt.
Was dan maar thuis gebleven."
Deze krachtige opmerking van de afdeling Zwijndrecht (waarachter we de
persoon van de heer M. W. den Boer wel mogen veronderstellen) was ge
schreven op een kaartje van een bloemstuk, dat was binnen gekomen ter
gelegenheid van het 70-jarig bestaan van de Afdeling Goeree-Overflakkee
van de Kon. Schippersvereniging Schuttevaer". Juist en typerend en tevens
bedoeld als een gelukwens is hier het bestaan naar voren gebracht van de
schippersbevolking die het zonder „hun" vereniging „Schuttevaer" onmoge
lijk zou kunnen stellen. Zeventig jaren bestaat de afdeling op Flakkee nu al
en dit feit werd j.l. donderdag in café „Sport" te Oude Tonge zeer groots her
dacht. De opkomst was nog beter als andere jaren en de voorzitter, Mr. L.
J. den Hollander uit Middelharnis mocht ook nog vele gasten begroeten. Al
lereerst de heer W. M. van der Harst, burgemeester van Oostflakkee; de heer
P. A. J. Stadhouders uit Rotterdam, die het Hoofdbestuur vertegenwoor
digde; verder de heren De Mik van de afdeling Maasbracht; A. Muller en L.
en W. Meuzelaar uit Puttershoek van de afdeling Hoekse Waard; de heer
T. Heijkoop uit Rotterdam, vroeger hoofd van de Wildevaart, terwijl aan de
bestuurstafel ook het erelid, de heer Joh. Kanters uit Oude Tonge had plaats
genomen. Bloemen waren er binnengekomen van de afdeling Zwijndrecht en
de Hoekse Waard, van de Middenstands vereniging uit Oude Tonge en van
schipper C. Fortuin van het m.s. „De Hoop", De haven van Oude Tonge, die
vol (grote) schepen lag zag er feestelijk uit. Van ieder schip woei de „Schut
tevaer" vlag en naast de Ned. Driekleur had men voor een gepavoiseerde
vloot gezorgd. Uit oude notulenboeken diepte de voorzitter enkele zeer bij
zondere en aardige gebeurtenissen op, waaruit bleek dat er zeventig jaar
geleden dezelfde vragen, opmerkingen en wensen waren. Het werd een zeer
geanimeerde vergadering, die in de avond een feestelijk karakter kreeg.
Beroeps zwervers
De voorz. Mr. L. J. den Hollander
sprak als volgt: „het is vandaag voor
de 70ste maal dat een voorzitter van
Schutevaer, afdeling Goeree Overflak-
kee, een jaarvergadering opende." Het
bestuur acht zich zeer gelukkig met u
dit bestaan te mogen herdenken.
Een schipper is van zijn beroep een
zwerver en het verheugt ons dat deze
beroeps zwervers in zo'n grote getale
zijn opgekomen.
De traditie is weer gehandhaafd om
tussen Kerst en Nieuwjaar samen te
komen, aldus de voorzitter.
Burg. V. d. Harst werd als hoofd van
de gemeente Oostflakkee hartelijk wel
kom geheten. Een burgemeester van
drie havens; en daarom kunnen de
schippers nu over deze havens hun hart
luchten tegen het hoofd van deze ge
meente, merkte Mr. den Hollander la
coniek op.
Leden die heengingen
"Vervolgens werden met enkele ogen
blikken stilte de overleden leden her
dacht. Het waren in 1966 schipper P.
Bouman van de „Alwi" (Den Bommel,
later Rotterdam) en schipper J. Stolk
van de „Drie Gebroeders" uit Dirks-
land.
Alles hetzelfde
Spreker stond hierna stil bij het 70-
jarige bestaan en uit de notulen was
het hem opgevallen hoe eigenlijk alles
hetzelfde is gebleven, wat in het bij
zonder de persoon van de schipper be
treft. Er waren dezelfde noden, de
zelfde vragen en opmerkingen.
Op de eerste vergadering waren 8
mensen aanwezig. Ieder kreeg een
functie en de twee die geen functie
kregen werden benoemd tot adviserend
lid. Overigens waren het allemaal geen
schippers, er waren ook landbouwers
en middenstanders bij. Op de eerste
vergadering was het muisstil, in tegen
stelling met de tegenwoordige verga
deringen.
De vervuiling van de haven van
Sommelsdijk was toen ook al een voor
naam punt op de agenda.
Het schipperskind
„Schuttevaer" had vroeger een bode
met een salaris van f 2,50 per jaar en
met 10 cent per vergadering. Hij was
er om de secretaris te ontlasten. Het
bestuur bereikte op 14 aug. 1899 een
schrijven van P. v. d. Gijze om onder
steuning voor zijn schoolgaand kind.
Men leest nu in het verslag anno 1966
van de Tweede Kamer dat een afge
vaardigde vraagt of zegt, dat er toch
eens iets voor de schipperskinderen
gedaan moet worden. Hoe zal het over
70 jaar zijn vroeg de voorzitter zich af.
Politiek op „Schuttevaer"
Bij het afscheid van een bestuurslid
in 1899 kwam de politiek ter sprake.
Het ging over staatspensionering en een
zekere menheer Boekhoven stelde, dat
als men hier over spreekt men of So
cialist of Liberaal is, wat hij op ver
zoek van de voorzitter moet terugne
men. Hij haastte zich dat te doen.
Oost ging niet met West
Op weg naar een jaarvergadering
wensten de Oude Tongenaren niet op
een gezamenlijk biljet te reizen met de
collega's uit het westen van het eilandl
In 1903 werd er al in de Kamer over
de schippers gesproken, wat toen zeker
zeldzaam was.
Het was interessant te horen hoe of
de schippers toen door het leven moes
ten met een klein schip, op de zeilen,
naar moeilijke havens, zonder lichten
enz. enz.
Ik heb hiervoor veel respect aldus
Mr. den Hollander. Overigens zijn de^
schippers altijd zeer zelfstandig geble
ven, ook nu en ik hoop dat het over 70
jaar ook nog zo zal zijn.
Gelukwensen met bloemen
Na dit interessante openingswoord,
dat met een applaus werd beloond, las
de secretaris dhr. M. de Korte van de
„Zeeuwse Stromen No. 1" te Oude
Tonge de notulen, die aldus werden
vastgesteld.
Dhr. A. Huiler van de afd. Hoekse
Waard bood het bestuur namens zijn
afdeling een prachtig bloemstuk aan
vergezeld met de beste wensen. Mr.
den Hollander dankte hier heel harte
lijk voor. Ook werd de heer Stadhou
ders hartelijk welkom geheten. Hij
kwam even later ter vergadering.
Enkele ingekomen stukken werden
voor kennisgeving aangenomen. Vele
voorstellen van de afdeling Goeree
Overflakkee werden ingewilligd, of er
werden verbeteringen aangebracht. Elf
nieuwe leden kwamen de gelederen
versterken, terwijl drie leden hebben
bedankt; een aanwinst dus van acht
leden. Momenteel telt de afdeling 110
leden.
Een „beste" kas
Verslag van de jaarvergadering te
Zierikzee werd uitgebracht door dhr.
S. V. d. Valk van het K.O.F, wonende
te Hellevoetsluis. Het was een goed en
uitgebreid overzicht, wat ook met een
applaus werd beloond.
Dhr. H. D. Hartog, kassier van de
Raiffeisenbank te Oude Tonge, die dhr.
J. V. d. Gijze opvolgde als penning
meester bracht verslag uit van zijn
beheer. De ontvangsten bedroegen f
3325,08, de uitgaven f 1580,71, zodat
er een kapitaal is van f 1744,37.
In de kascommissie werden be
noemd de heren H. v. d. Vliet van de
„Spes Salutis" en S. v. d. Valk, reeds
genoemd.
Mr. den Hollander weer kapitein
Bij acclamatie werd de aftredende
voorzitter Mr. L. J. den Hollander her
kozen. „U hebt het altijd voortreffelijk
gedaan", aldus een jong lid van de
vereniging, de heer C. Kik van de
„Neeltje" te Oude Tonge. Ik doe dit
werk altijd zeer graag aldus Mr. den
Hollander en dankte de vergadering
I
vtior het vertrouwen hem weer ge
schonken.
i Das voor secretaris
Namens het hoofdbestuur sprak de
hiper Stadhouders. Het verheugde hem
dat hij de haven van Oude Tonge aan
trof in feeststemming.
Hij prees de afdeling als een bijzon
dere actieve afdeling. Speciaal wees
hij hierbij op de secretaris, de heer M.
de Korte, die zijn werk voortreffelijk
doet.
Uit waardering werd hem de „Schut
tevaer" (strop)das aangeboden. „Hij is
de motor, die er de gang inhoudt" al
dus vulde de voorzitter aan.
Burgemeester met drie havens
Ik zou het jammer vinden als dé
burgemeester de bespreking over de
havens op Oostflakkee moest missen,
aldus Mr. den Hollander. Hij gaf daar
om voor de pauze gelegenheid hierover
vragen te stellen.
Dhr. J. H. V. d. Vliet van de „Spera"
heeft zijn laatste reis voor dit jaar te
Ooltgensplaat gelost. Hij heeft daar
niet op een zaat gezeten maar hij heeft
er gehangen. Er moet volgens hem
worden gebaggerd.
Aan de haven van Den Bommel zijn
er 5 vloeipalen weg en op de wal is er
een grote put, die erg hinderlijk is. De
haven verkeerd in een onverzorgde toe
stand. Het enigste bezwaar van de ha
ven van Oude Tonge is, een beveili
ging van de meermalen en voor de vis-
bootjes werd een andere plek gevraagd.
Nu liggen ze te veel in de weg. Een
jachthaventje zou de oplossing zijn.
Gelijke kappen - gelijke monniken
Dhr. J. Kik van de „Neeltje" vroeg
een gelijk tarief van havengeld voor
de drie dorpen. Volgens hem is Oude
Tonge de hoogste van de drie.
Dhr. W. Bouwens van de „Spes" zou
gaarne met één ha venbriefje bij voor
komende gevallen de andere havens
willen aandoen (in Oostflakkee).
De deuren van de keersluis in de
haven van Ooltgensplaat worden niet
op tijd open gezet, waardoor de schip
pers soms zelf de deuren moeten
„open varen". Moet dit ook bij nacht
gebeuren of alleen overdag, aldus vroeg
dhr. J. Kik van de „Neeltje" aangevuld
door de heer J. H. v. d. Vliet, die on
langs voor half geopende deuren kwam
te liggen.
Burgemeester deed toezegging
Burgemeester Van der Harst dankte
voor de gelegenheid hem geboden om
bij het jubileum aanwezig te kunnen
zijn.
Het valt mij op, aldus spreker, dat
uw vereniging geen kwijnende vereni
ging is, terwijl de ernst van de leden
over de zaken merkbaar is. Men heeft
zelfs een goed batig saldo.
Geruchten zijn mij weleens bereikt,
dat de vergaderingen met veel voor
stellen, toch ook nog zachtzinnig zijn.
Uw klachten zag ik wel gaarne op
schrift, want het scheef in de kooi lig
gen te Ooltgensplaat heeft terstond
mijn belangstelling.
Schade t.g.v. Deltawerken
De samenvoeging, etc, is er mogelijk
mede schuldig aan, dat de financiën
niet zo meer zijn (600.000,te kort),
dat direct de nodige voorzieningen
kunnen worden getroffen. Ook wordt
ons de tol van jaren gepresenteerd en
de vraag rijst wat is de schade aan de
havens inverband met de Deltawerken.
Voor de haven van Den Bommel be
staan plannen om de geul recht te trek
ken. Mogelijk kan bij werkeloosheid
de mensen hierbij worden ingezet.
Vele zaken treden volgend jaar naar
voren, maar de „pinnen" in de meer
palen te Oude Tonge en de palen te
Den Bommel zullen er moeten komen.
Verder zal ik met uw secretaris de
andere klachten en wensen doornemen.
Namens het gemeentebestuur wens
ik u verder het allerbeste voor de toe
komst, aldus de heer Van der Harst.
Schipperskind krijgt belangstelling
Als lid van de Onderwijscommissie
van de Veren, van Ned. Gemeenten
zegde de burgemeester toe, het vraag
stuk van het onderwijs voor de schip
perskinderen met deze commissie te
zullen bespreken. (Applaus).
N.a.v. het voorgaande moeten we
opmerken, dat Oostflakkee geen drie
maar vier havens heeft. Men vergat de
haven aan de Galathee. (Verslaggever).
Voorstellen algemene vergadering
Bij de voorstellen kwamen de tongen
opnieuw los. Als eerste meldde zich
de heer J. van Zetten van de „Jozina".
Hij kwam met de havengeldveror
dening van Middelharnis. Men heeft
het daar „gepresteerd" om de schippers
die enkele weken naar huis komen 5
cent per ton te laten betalen. Dirks-
land sloeg ook wat uit de meelzak
(de schipper), St. Annaland geeft eigen
burgers vrije ligplaats en deze plaats
en meer anderen stelde hij als voor
beeld.
Pluimpje voor Waterstaat: er is één
lichtje aangevraagd, er kwamen er
vier, aldus J. Kik van de „Neeltje".
Over Rotterdam
Een drempel zand op de Witte Ton-
nevlije heeft men laten zitten, zegt
schipper J. van Zanten van de „Dank
baarheid." Hij vond de vluchtaccomo-
datie op de Maas (bij de Amer. cen
trale) zeer slecht. Schipper K. Kik van
de „Joma" vond dat de bruggen van
de Leuvehaven en het Boeregat te Rot
terdam te lang gesloten zijn om sche
pen door te laten. Soms wel een uur
aan een stuk.
Over de autolichten had schipper D.
Moret van de „Frandy" veel bezwaren,
vooral bij de Gouwe. Het verblindt de
schipper op zeer ernstige mate. Ook
schipper W. Bouwens sloot zich hier
bij aan. Aan beplanting heeft men in
de winter niets. De Gouwe is 's avonds
niet bevaarbaar; een goede verlichting
op de wal is de enige oplossing. De
wegen moeten verlicht zijn, waardoor
de auto's met gedimde lichten kunnen
rijden.
Zeeland en de tijmannen
Schipper Alb. ter Steege van de
„Condor" kwam met bezwaren betref
fende het schutten bij Hansweert. Bij
gebrek aan personeel wordt er 's nachts
in plaats van met drie met twee kol
ken geschut. Ook moet men zelf het
schip losgooien nu er geen tijmannen
meer zijn. Het is zelfbediening ge
worden!! En toch mag men zelf er niets
aan doen, volgens de regels van Bart je.
De heer S. v. d. Valk wil de kwestie
„tijmannen" nogmaals bij het hoofdbe
stuur aan de orde stellen. Men wil de
ze mensen terug!!
Er staat in de instructies dat men de
schippers moet helpen bij het meren
en het ontmeren, aldus de heer Van
Zetten.
Het veranderen van de sluizen is
volgens dhr. v. d. Valk geen argument,
omdat men hier achter wegschuilt en er
toch geen geld is dat er verbeteringen
worden aangebracht.
Klachtenboe Je
Bij elke rijkssluis een klachtenboek
aldus dhr. Van Zetten. Deze moeten
er zijn. Hij sprak over het Amsterdam-
Rijnkanaal; tussen paal 4 en 17 is er
geen meergelegenheid. Rijkswaterstaat
zegt: dit kanaal is er om te varen en
niet om te liggen. Maar aldus, dhr.
van Zetten, men gaat bij licht uit Am
sterdam en onderweg wordt het stik
mistig of pikdonker en wat dan?
Schipper ter Steege zag gaarne de
peilers bij de bruggen van Dordrecht
goed verlicht.
De spoorbrug over de Dieze bij Den
Bosch is te laag, aldus schipper J. Vis
ser van de „Vrouw Maatje"; en hij ver
zocht bij sluis nul voorrang voor de
afvaart.
Lichten en betonning
Over het vaarwater Hansweert-Ter-
neuzen, stelde dhr. W. Bouwens, dat
■de lichten van de fabriek van de Dow
moeten worden afgeschermd en de Ro
de gasboei te versterken.
Ook de rode lichten en de groene bij
Drimmelen moeten worden versterkt,
aldus schipper L. Theunlsse van de
„Fiducia" te St. Annaland.
Het lichtje op de hoek van de afge-
damde Maas bij Heusden moet beter
zichtbaar zijn, merkte schipper J. Vis
ser op.
Verder werd gevraagd een betere
betonning langs de Simmerman bij
Bath, of een algehele vernieuwing van
de betonning aldaar.
Slot met een nieuw begin
Naar de algemene vergadering op 12
en 13 april te Gorinchem zal het be
stuur enkele leden aanwijzen, daar
niemand zich nu al kan opgeven.
Tot slot heette de voorzitter om 6
uur de dames van de leden hartelijk
welkom en sloot met een woord van
dank de officiële vergadering.
Hierna werd een uitfgebreid feest
programma afgewerkt.
Vermelden we nog dat de secretaris,
de heer M. de Korte in een gedicht
de 70 jaren wel en wee van Schutte
vaer Flakkee de revue liet passeren.
Hij oogstte een hartelijk applaus.
MIDDELHARNIS
Bedankt. Ds. G. Mouw heeft voor
het beroep naar de Geref. Gemeente te
West Kapelle bedankt.
OUDE TONGE
Kerkdienst. Morgen woensdagavond
4 januari, om zeven uur hoopt ds. P.
Blok voor de Geref. Gemeente alhier,
voor te gaan.
Met ingang van het nieuwe curMs- j
jaar, dus per 1 augustus 1967, zal d-e 1
Rijks h.b.s. te Middelharnis omg'.zvt j
worden in een Rijksatheneum met C^-
deling havo. Ongetwijfeld zal men -
afvragen of hierbij slechts sprak, i
van een naamsverandering of da -i' i
ook practische veranderingen op 'ti>-
zijn. Dit laatste is zeer zeker hei -e
val. De Wet op het Voortgezet Oni ït-
wijs, de zogenaamde Mammoetwet, -Kt! j
het gehele voortgezet onderwijs reé?U
en op 1 augustus 1968 zal ingaan k/nt
onder meer de volgende schooltypen: i
het Gymnasium en het Atheneum (bii- j
de scholen geven een pre-universitare
opleiding), de havo-school, die aansliit
op het hoger beroepsonderwijs (his,
de tweede leerkring van de' kweek
school voor onderwijzers, de hogere
land- en tuinbouwscholen, hoger eco
nomisch en administratief onderwjs
heao genaamd enz.) en de m,avo (ongi-
veer de huidige school voor ulo) d^
o.a. aansluit op het middelbaar beroepi-
onderwijs.
Ingevolge de bepalingen van de Ex
perimentenwet kan een aantal scholen
met ingang van een vroegere datum
dan 1 augustus 1968 de nieuwe status
verkrijgen. De door hen bereikte resul
taten zullen dan de richtlijnen vormen
voor de scholen, die op de officiële da
tum zullen beginnen. Zo kon de Rijks
hbs te Middelharnis met zeven andere
scholen in Nederland reeds in 1964 star
ten met een afdeling havo, die dus nu
een vierde klas bezit en reeds in 1968
het eerste havo eindexamen zal afne
men. In 1967 zal de huidige hbs omge
zet worden in een Atheneum. De over
gang zal geleidelijk geschieden, zodat
het laatste eindexamen hbs in 1971 zal
plaats vinden.
Zowel het Atheneum als de Havo-
school en de toekomstige Mavo-school
zullen in de tweede klas beginnen; er
zal namelijk een gemeenschappelijk
brugjaar met hetzelfde programma zijn,
de zogenaamde brugklas. In deze brug
klas zal een vergaande studiebegelei
ding van de leerlingen plaats vinden
onder meer door middel van vier, in
het lesrooster geplaatste studie-uren.
Tijdens deze studie-uren zullen de
leerlingen onder leiding van de lera
ren extra taken kunnen uitvoeren, er
kan onder toezicht huiswerk gemaakt
worden, ook kunnen de leerlingen, orr
welke reden dan ook, „bijgewerkt'
worden. Deze brugklas moet bovendier
als determineerklas fungeren; immer:
aan het eind van dit brugjaar zal, de
>erling gericht bevorderd kunner.
ivorden, afhankelijk van zijn aanleg.
De leerprogramma's van de scholen
iullen onderling op elkaar afgestemd
vorden, zodat een „laatbloeier", in
dien zijn prestatie een dergelijke stap
rechtvaardigt, op een later tijdstip
naar een hogere afdeling zal kunnen
overstappen met „verlies" van slechts
een leerjaar, zonder het gevoel te heb
ben te doubleren. Het verlies van een
jaar zou zeker zijn opgetreden onder;
mmder plezierige omstandigheden, in-j
dien aan het eind van de brugklas een'
geforceerde bevordering naar, een voor
dat ogenblik te moeilijke afdeling zou
hebben plaats gevonden.
Met de brugklas mee zal de Athe-
neumopleiding zes jaar, de havo-oplei
ding vijf jaar duren (de huidige hbs-
opleiding is 5 jaar). Bij het Atheneum,
dat bestemd is voor de leerling met een
abstract-theoretische instelling zal in
de vierde klas een splitsing in een A-
en een B-afdeling optreden. De A-af
deling zal litterair-economisch gericht
',ijn, maar op andere leest zijn ge
.choeid dan de huidige hbs A, welkl
indervvijstype men op het havo zal
junnen aantreffen. De B-afdeling zal
ij hoofdzaak de wiskunde herbergen.
Il beide afdelingen zal de leerling ze-
vei ein iexamenvakken moeten kiezen
vaiaf hrt vijfde leerjaar. De havo-af-
deliJg zal bestemd zijn voor leerlin
gen tet een practisch-concrete instel
ling. In de vierde klas zal de leerling
zes endexamenvakken moeten kiezen,
evenös dit het geval zal zijn in hetl
lastste mavo-jaar. Welke richting men|
ook kifst, steeds zullen er naast de ge
kozen ëndexamenvakken lessen gege
ven wolden in gymnastiek, tekenen,
handvaarligheid, muziek, maatschap
pijleer ei'Z-, die op zichzelf niet als|
eindexamfnvak gekozen kunnen wor
den.
Voor zoier er in onze streek nom
twijfel moc'f't bestaan aan de voortzet-l
ting van h(t pre-universitaire onder-l
wjs onder dP Mammoetwet, dan is mei
het in de aalhef genoemde bericht aaif
deze twijfel Me grond ontnomen.
50(
Vrijwel una
Vergadering
die j.l. dond
bet erover
Jtuis te Midde
ig behoeft
liem keer
„„'en het hog
|f| 292.500,—
(ejai werkruim
vlak van 10
kelder van
idön. De Verg
•fieen goedkeur
uitgave; de
dat de bouwl
wallen worden
ocgfers aan de
ten verstrekt.
]„Een respec
fezenlijk" vor
vergeleek
asten meer d
an de bouw
et gehele Wa
„De architec
emen" was
Èoese. Ook de
an een moei
iem overigen;
Bèrgadering
Ireiding nodig
ider mee ui
|e met de are
j)rak daarbij
emingssom b(
(Dhr. Mol hei
pvanneer 't ni(
et zoals 't
|ol meende e
limte te gev(
Jander te zij
lts dat op e
^beurt. Nu
rente omi
jkherstel te
[itvangen is,
pp. verantwo(
|ïj vroeg of ei
auw voldoent
tittig mogeli
■#erkruimte te
De tarieven voor waterlevering van
de Stichting De Drinkwaterleiding Goe
ree en Overflakkee, welke sinds 1 janu
ari 1958 niet meer zijn gewijzigd, zul
len met ingang van 1 januari 1967 wor
den verhoogd.
Over de jaren 1965 en 1966 werd
reeds een verlies geleden, waarom, het
aldus de Stichting niet verant
woord wordt geacht de aanpassing van
de tarieven aan de gestegen kosten
langer uit te stellen.
Sinds de laatste tariefswijziging in
1958 zijn de kosten belangrijk gestegen.
De loonkosten b.v. liggen nu ongeveer
100 "/o hoger dan in 1958. Tot en met
het jaar 1964 konden de gestegen kos
ten worden bestreden uit de hogere
opbrengst als gevolg van de grotere
waterverkoop.
Grote investeringen
De steeds stijgende waterafgifte maakt
het noodzakelijk grote uitbreidingswer
ken uit te voeren, zowel voor de wa
terwinning als voor het transport.
In de laatste 2 jaren is reeds een
tweede transportleiding gelegd van
Stellendam naar Sommelsdijk, wat een
investering heeft gevraagd van f
450.000,Wil aan de tweede stijgende
vraag naar water kunnen worden vol
daan, dan moet binnen korte tijd deze
tweede transportleiding worden door
getrokken naar het pompstation te
Ouddorp. Ook in het oosten van het
eiland is vergroting van de transport
mogelijkheden noodzakelijk.
Het huidige waterwingebied geeft zo
goed als geen mogelijkheden tot gro
tere waterwinning, zodat het winge-
bied uitgebreid moet worden. Ook dit
gaat met kosten gepaard.
Teneinde dekking te vinden voor de
gestegen kosten en de noodzakelijke
uitbreidingen mogelijk te maken, is be
sloten de tarieven als volgt te verho
gen:
a. Huishoudelijk tarief.
Voor alle aange.loten percelen zalI'S^® Dijkgraal
een vastrecht worien geheven van fri'P'S nog veel
5,55 per kwartaal Uitgezonderd voorf
de één- en tweeksrnerwoningen en en
kele sociale insteSingen bedroeg ditj
vastrecht reeds f \5,53 per kwartaal]
Voor de één- en 'weekamerwoningenlfl
en de sociale instelingen bedroeg diï:
vastrecht resp. f 3,--, f 3,75, en f 3,7i,
per kwartaal. j
De prijs per m3 bïjft voor de eerste|
9 m3 per kwartaal ongewijzigd f 0,2S
per m3. Dit houdt ii> dat de Kleinsti
verbruikers niet aan a- verhoging meef
betalen. f'
De prijs voor het verbruik van 1!
vast is kor
igde dam va
dlegatsplein
?nt dit dat o
leodorapoldei
Jgelijk word
ït het centra
ingen. Hij v<
|rbouwing he
igte van jai
Jrekende dat
|155,— ligt.
ladert de m
|„Het is voor
|k dhr. C. A.
It ontwerp
Itroffen. Dhr.
t/m 15 m3 per kwart?'il bedroeg voor-.; .'^I,
heen f 0,33 per m3. '-- prijs word,
verhoogd tot f 0.60 per ni;
De prijs voor het /erbruik bovet
15 m3 per kwartaal (t?ians f 0,60 pel fli™en geven
m3) wordt gebracht op 0,70 per m3.
y fj^fLGX 3.i.i.Q PGSpC
b. Tarief voor bedrijten, l^l^ch.^ dienst m
Voor deze afnemers geldt een zelfdl dit terrein
vastrecht als voor het huishoudelijf^skundigen b
verbruik (ongewijzigd f &.55 per kwark y^stelde enl
taal). I W"^ nemen!
De prijs voor gecontrscteerde hcej j'i.Ga naar 't
veelheden tot en met 250 m3 pe d^m, daar kri,
kwartaal bedroeg voorheen f 0,33 pei l^htingen en
m3. Deze prijs wordt verhoogd tcj "^b. Dhr. Hor(
f 0,50 per m3. ^^'■^S afwact
Voor een gecontracteerde hoeveelhei: sffliatting) om
van 250 m3 tot en met 500 m3 pe tfijch te bekijl
kwartaal gold een prijs van f 0,30 p£ v?prden gegeve
m3 en voor een gecontracteerde hoé .Een belangri;
veelheid boven 500 m3 |>er kwartas zii^ng van het
f 0,25 per m3. SBhwoordiging
De prijzen van f 0,30 en f 0,25 worde:- dè eigendomme
beide verhoogd tot f 0,35 p'^r m3. Reeds geruin
Voor het verbruik bover- rle gecor, wens gelden
tracteerde hoeveelheid zal f 0,70 pe van de ongeb(
m3 worden berekend (thars f 0,60 pe i.V.m. de samei
m3). I in zijn gehe
Het water voor tijdelijk verbrui beteren, zowel
(thans f 0,60 per m3) gaat f 0,70 per m,, hoofdingelandei
kosten. polders zowel
j ding tot de vei
--------------------g^ouwde eigei
„Valt de arbeid u nog zWaar?" be^ ^*J*i*en gevoe
gon hij ongebouwde ei
„De eerste dag was ik 's ^vonds we ÏJf l^.'^'J^^erteg
erg moe, doch daar heb ik nii niet vee ?!V,
last meer van. Ik was het niet mee "^°°=7„^
gewend, ziet u". en kameraadschappe ^^Z^f^^^^^"^.!
lj|k glimlachte hij tegen mijnheer M l^^^^^l^^^^^^
Deze bleef zeer koel en merWe slecht ?L,?^f!y^J!^®'^J
V E B V O L GVGRHAAL
door JOH. VRETTGDENHIL
62
Van der Welle lag daar met hoogrode
kleur, de koorts woelde in zijn aderen,
zijn ademhaling ging kort en gejaagd,
in zijn borst reutelde het. Onrustig
schoof hij op het kussen heen en weer
met zijn hoofd. Plots hoestte hij, hees
en schor, zijn ogen puilden uit van be
nauwdheid, hij vloog overeind, happend
naar adem. Zijn vader was reeds bij
hem, ondersteunde hem, sprak zacht
enige kalmerende woorden, in de drang
om toch iets te doen, al besefte hij zelf
wel, dat het niets baatte, dat hij ze niet
eens verstond.
Rochelend werden de taaie slijmen
naar boven gestuwd; voorzichtig door
zijn moeder van de blauwe lippen ge-
v'?f!gd. Het gaf enige verademing. Het
afmattende hoesten bedaarde. Uitgeput
zonk hij achterover, sloot de ogen.
Een poosje later opende hij ze weer
en richtte zijn glazige blikken op mijn
heer Andijk, toevallig. Even scheen het
deze toe, alsof er een trek van herken
ning in kwam, doch het volgende ogen
blik lieten ze hem weer los.
„Ik zeg het toch niet, ik kan het niet
zeggen," stootte hij er eensklaps uit,
daarbij heftig het hoofd heen en weer
schuddend. „Nee... nee... Wacht, in zijn
lade, dan zal hij..."
Zijn ouders luisterden er niet eens
naar, want zij waren aan dat ijlen
reeds gewend geraakt.
Mijnheer Andijk was ineens één en al
aandacht en luisterde gespannen.
Een poosje zweeg de lijder.
Plots lachte hij, hees en schor: „Ha,
ha, ha, wat zal d-ie vreemd opkijken...
gauw... gauw... niemand mag het zien".
IJzig klonk dat lachen. Mijnheer An
dijk huiverde onwillekeurig. Zijn ge
dachten werkten koortsachtig. Daar
werd zijn aandacht weer getrokken.
„Stom ook van me, om dat geld... Als
ze er achter komen, dat ik... neen, ik
heb het niet gedaan... Wie zegt dat?"
Weer zweeg hij, zijn ogen gesloten.
Grote zweetdroppels parelden op zijn
gelaat.
„Tegen de avond wordt het steeds
erger", verklaarde zijn moeder aan
mijnheer Andijk, „ik denk dat het komt
omdat de koorts dan toeneemt".
Deze knikte werktuigelijk. Zijn ge
dachten waren bij hetgeen hij gehoord
had. Die verwarde brokstukken spra
ken voor hem boekdelen. Even toefde
hij nog, in de hoop iets meer gewaar te
worden.
„Die kwast..." klonk het opnieuw,
„dan houden ze hem voor de dief
neenik zeg het toch niet... want..."
De rest ging voor de waarneming
verloren en stierf weg in een onver
staanbaar gemompel.
Mijnheer Andijk besloot heen te gaan
hij had genoeg gehoord en begrepen.
Zo kalm mogelijk nam hij afscheid,
werd uitgeleide gedaan door de moeder
van Van der Welle.
„Wat denkt u er van?" vroeg zij bij
de voordeur en wachtte in spanning op
zijn antwoord.
„Hij is ernstig ziek, maar... je kunt
nooit weten. Zo lang er leven is, is er
hoop. Als de crisis voorbij is, dan is
het ergste voorbij. Als hij daar door
komt dan haalt hij het er misschien
wel boven op".
„Dat heeft de dokter óók al gezegd".
„Ik kom nog wel eens terug", be
loofde mijnheer Andijk en vertrok.
Onderweg liet hij zijn gedachten de
vrije loop.
„Dat had ik nooit vermoed", mom
pelde hij zacht in zichzelf. Door het
verwarde ijlen van Van der Welle was
hem plotseling een licht opgegaan. Dat
was dus de oplossing van het raadsel.
Hij nam zich voor, om er alsnog met
niemand over te spreken. Eerst afwach
ten ol zijn bediende misschien herstel
de en dan zou hij hem toch eens duch
tig aan de tand voelen. Het zou jam-^
mer zijn, indien Van der Welle aan de
ziekte bezwijken zou. Doch hoe het ook
ging, hij wist voor zichzelf voldoende.
Evert Kooistra was onschuldig aan de
diefstal van die vijf bankbiljetten.
Overleefde Van der Welle het, dan kon
hij wellicht alles gewaar worden en
daarom was het beter er nog met geen
woord over te reppen.
Een hevige verontwaardiging maakte
zich van mijnheer Andijk meester, ter
wijl hij door de bijtende vorst zich
huiswaarts spoedde en de snijdende
Oostenwind een klemmende band om
zijn voorhoofd legde. Dat Van der Welle
zó gemeen was had hij toch niet ge
dacht.
Eind januari nam de vorst af en een
week later viel de dooi in. Het zachte
weer werd door,de meeste mensen met
blijdschap begroet.
Twee dagen na het bezoek van mijn
heer Andijk was de crisis bij Van der
Welle gekomen en toen hij die door
staan had, was eerst langzaam, later
steeds sneller, het herstel gekomen.
Op een mooie dag, stralend van zon
neschijn, in het laatst van februari,
mocht hij voor het eerst weer even
naar buiten. Toen het eenmaal zover
was, keerden de verloren krachten
zienderogen terug. Drie weken later
keerde hij op het kantoor terug om
;zijn werkzaamheden te hervatten.
Mijnheer Andijk had hem, toen hij
reeds aan de beterende hand was, nog
fc-eenmaal een bezoek gebracht, doch had
niets laten merken. Heimelijk had hij
gehoopt dat Van der Welle er zelf over
begonnen zou zijn, doch die wens was
niet in vervulling gegaan. Van der
Welle had weer datzelfde arrogante op
treden getoond als voorheen. Het had
mijnheer Andijk geprikkeld en hij had
bij die gelegenheid het vaste besluit ge
nomen hem te zijner tijd tot een be
kentenis te dwingen. Van der Welle
was de schuldige, dat stond bij hem
onomstotelijk vast sedert zijn eerste be
zoek aan de woning van Van der Welle.
Met opzet wachtte hij daar mee, tot
Van der Welle weer op het kantoor zou
zijn. Toen deze weer een weekje aan
het werk was, riep mijnheer Andijk
hem op zijn privé-kantoor. Van der
Welle haastte zich aan dat verzoek te
voldoen, niet vermoedende wat hem
daar wachten zou.
Mijnheer Andijk zat een ogenblikje in
gedachten verzonken, zich beradend hoe
hij aan deze netelige kwestie beginnen
zou. Hij moest afgaan op de brokstuk
ken, die hij gehoord had. Hij besloot
hem niet langzaam aan uit te horen,
want dan zou Van der Welle het blij
ven ontkennen. Neen, hij moest trach
ten hem te overrompelen, dan had hij
de meeste kans van slagen.
Onderwijl wachtte Van der Welle op
de dingen die komen zouden. Het be
vreemdde hem, dat zijn chef zo lang
zweeg en verwonderd blikte hij hem
recht in de ogen.
„Dat zal wel".
pervlakte; op
op: „juai zaï wer-. eebouwdep
Van der Welle ontnuchterde em| f^dTe°Tlm
zins en wendde snel zijn ogen ^an z« eigendomm
patroon af. Er lag iets dreigenos m M
gehele optreden van mijnheer Ani« gènwoordiging
iets dat hem verontrustte en te<"' sei -----
trachtte hij na te sporen, waain^^
ergens in gebreke gebleven was
wilde zijn chef toch?
„Hoe gaat het met uw vader ~r
der?"
„Toen ik vanmiddag uit huis
waren ze beiden nog gezond", p|^
de hij door een gemaakt grap
stroeve wat te breken.
Mijnheer Andijk reageerde er
niet op en vervolgde kalm:
„Uw ouders hebben zich voor
geofferd in de dagen, toen gij ti
leven en dood zweefde. Dat kunt i
nooit vergelden, mijnheer Van der
Ie." Deze knikte slechts en schor:
rustig heen en weer.
„Toen ik de eerste keer naar u
kijken," vervolgde mijnheer
„zagen zij er beiden slecht en af
mt. Ik had medelijden met hen".
dommen als uil
zou aldus d
tegenwoordiginj
eigendommen
bracht tot 1 vei
750 h.a. In tots
ingelanden mo
overgangsbepal
i den toegestaan
f nemen totdat d
nen een einde
Het college
I verhouding in
sen vertegenwo
en gebouwd te
- Uit de vergac
het tot de bevc
behoort hiertoe
stfeUen; o.m. dh
Kéden bij het
ilders van sle
:er (hoofding(
