IDe kleine vijf^ yampo keRstfeest 1966 ^rkl Kerstmeditatie KRUIDER's £n zl'i kwamen mei haast 25 jaar in het ambt uitgesteld F!!C.KORTEHECkZOON PRIJSVERLAGING jaargang Vrijdag 23 december 1966 CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEEIRDE GRONDSLAG VOOR DB SÜID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN No. 3547 I wordj VOOR VADER. MOEDER EN KIND Brtllant - van Andel Fruitmanden en Frultbakjes «.De Fruïtcentrale" L. Kats „eR IS uit 's weRelös öiust'Re wolken een liclit óeR lichten opgeq^an, komt tot zi]n schijnsel Alle volken en Qi] mi]n ziele, Biót het;aAn." Ds. P. J. DORSMAN (geb. te Middelharnis) Openstelling vliegveld Haamstede Mobil station „De Ronde Boom" Bus- en veerdiensten 2e Kerstdag Kamerlld P. Voogd (v.h. Boerenpartij) wil met eigen lijst uitkomen ?4( PRINS HENDRIKSTRAAT 14 - POSTBOX 8 - MXDDELHARNIS Redactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdijk I Tel. (01870) 26 29, na 6 uur 's avonds Tel. 20 25 Giro 167930 Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond il!;! .Il ABONNEMENTSPRIJS 2,7B FEB KWARTAAL ADVERTENTIEPRIJS 16 cent per mm. Bij contract speciaal tarief. et een onze |de eij aan| lens iJ] vorj lts OH veri in hel m tl '67 ii om Jie nj liplomj oinatij ktie, fenveï erzorg Izustej en -11 - |[(a de behandeling van „de grote Ijl" komen de vijf kleine partijen aan 1 orde. Dat zijn momenteel de P.S.P. facifistisch Socialistische Partij) met 4 nerzetels, de C.P.N. (Communistische rtij Nederland) ook met 4, de S.G.P. taatkundig Gereformeerde Partij) met [de B.P. (Boerenpartij) eveneens met |en het G.P.V. (Gereformeerd Politiek Irbond) met 1 zetel. Ipe F.S.P. is opgericht in 1957 en kreeg 11959 voor het eerst een tweetal ver- bnwoordigers in de .Tweede Kamer. It is een links-socialistische partij, die Lr aanhang vindt onder oud-S.D.A.P.' ^ot P.v.d.A.'ers, die van mening zijn, It het socialisme te rechts, te burger- Ti! is geworden en de oude strijdkracht jotendeels heeft verloren; voorts uit jjt gewezen leden van de C.P.N, (de l. Bruggroep) die ruzie gekregen had- ïiimet Paul de Groot en uit anti- mi- tristen of pacifisten, die algemene pvapening nastreven en zich dus in Ip.v.d.A., die de N.A.V.O. steunt, niet Jiiisvoelen. Op sociaal-economisch ge ld zijn ze radicaler dan de P.v.d.A. 1 C.P.N, is als communistische orga- iatie ontstaan in 1909, aanvankelijk ■^BIJ VERKOUDHEDEN !er de naam Sociaal-Democratische ij. De drie voormannen Ceton, ijnicoop en Van Ravesteyn werden in jaar uit de S.D.A.P. gezet, omdat ze doctrinair-marxistisch waren en Is kritiek oefenden op het afwijken de leer van Marx. Ze wilden klas- istrijd en massa-stakingen en hadden 1917 grote bewondering voor de Rus te revolutie. In 1918 veranderde ze ar naam in Comm. Partij Holland en l\et jaar daarop sloot ze zich aan bij comministische Internationale (Ko- itern), hetgeen betekende, dat ze ff richtlijnen ontving uit het Krem- Ze heeft aan de lopende band in- ne ruzies gehad. Vóór de oorlog kon nimmer meer dan 4 zetels halen, ar toen na de bevrijding in 1945 sland hier nogal favoriet was, be- ilde ze in 1946 niet minder dan 10 as van de 100. Dit aantal verminder- echter al spoedig voortdurend, voor door de overweldiging van Tsjecho- iwakije door de Russen in 1948 en I bloedig neerslaan van de Hongaar opstand in 1956, zodat ze nu nog :hts 4 van de 150 zetels heeft. üe S.G.P. is opgericht in 1918 door eerste leider Ds. Kersten. Ze kreeg 1922 een zetel in het parlement, bezet II haar voorzitter. Ze beschikt over bijzonder stabiele aanhang haar sntages vertonen geen grote schom- lingen die ze recruteerd uit een specifiek godsdienstig volksdeel, de beginselen van de z.g. Nadere !ormatie aanhangt en kerkelijk zich indt in de Gerei Gemeenten, de Oud i. Gemeenten, de GerefBond in de Kerk en de Chr. Geref. Kerk (de ilste twee ten dele). Ze is het naast ant aan de A.R.P., maar op essen- punten kiest ze principieel een an- weg. Ze is tegen algemeen kies- it, vooral tegen vrouwenkiesrecht, :n sociale verzekeringswetgeving en |m samenwerking met de roomsen. is vóór een soort theocratische ilsvorm op grond van art. 36 der Geloofsbelijdenis, strenge handha- 5 van de zondagsrust door de over- en sluiting van theaters en bios- Ji. Gezien de inhoud van deze zowel itieve als positieve programpunten, in onze politieke constellatie moei- realiseerbaar zijn, is ze meer een van getuigend karakter. let G.P.V. ontstond in 1948 als een van de scheuring in de Geref. *en van 1944, die leidde tot het ftaan van de z.g. Vrijgemaakte Ger. *en (art. 31). De aanhangers ervan [ten bezwaren tegen de A.R. opvat- !m omtrent de christelijke staat, de 'ereiniteit in eigen kring, de P.B.O. |Europese integratie, de antithese en tnwerking met socialisten. De partij feite een kerkelij k-politieke groep fe sterk separatistisch. Verder dan zetel in het parlement kan ze het, 'ïn de getalsterkte van haar kerk, [il brengen. Boerenpartö, ontstaan uit een ver- g voor bedrijfsvrijheid in de land- nam in 1962 voor het eerst aan Kingen deel en behaalde in 1963 te Kamerverkiezingen direct 3 ze- Ze wil een christelijke partij zijn. huidige Kamerleden zijn voorheen lid van een prot. chr. partij ge- t, maar haar aanhang is nu af- i'ig uit alle mogelijke kringen. voornaamste programpunten zijn: having en herstel van een zelf- 'ige boeren- en middenstand, ver- 'ering der sociale lasten, afschaf- van de P.B.O., vrije handel in "louvifproducten, drastische verla- van belastingen, terugdringen van Invloed der overheid. Deze partij, die snltele jaren een opzienbarende ■kt nam, is principieel rechts, al- wat haar leidslieden betreft en *ns haar program ook sociaal- "s. Wat stemmental aangaat, is ze de grootste kleine partij. 'Mineer we de geschiedenis van het 'ien der kleine .partijen nagaan, ontmoeten we allereerst het van- tekende feit, dat vele partijen „Vreest niet, want ik verkondig TJ grote blijdscliap, die al den volke wezen zal". „Vreest niet, want ziet ik verkondig u grote blijdschap, die al den volke we zen zal", U grote blijdschap, maar niet voor u alleen. Het is een blijdschap voor al de volkeren over de hele wereld Wat zijn de engelen verblijd geweest, want de Heere Jezus is een Zaligmaker der wereld, opdat de uitverkorenen zullen worden toegebracht. Van de ge hele wereld, van armen en rijken, van zwarten en blanken en gelen, want alle kwaliteit en ras en onderscheid is weg gewist in Zijn bloed. De middelmuur des afscheidsels is verbroken. Al de volken zal die blijdschap wezen. Dat wil zegen dat u, onbekeerde, er ook nog bij kan. Grote blijdschap, die al de volke wezen zal. Onderscheid is uitgewist. Ge zijt niet te jong en ge zijt ook niet te oud. Ge kunt er nog bij. Het is vrije genade. U kunt er nog bij, bij die grote blijdschap om straks eeuwig God groot te maken. Om u te laten kopen door Zijn bloed. Om u te laten zaligen door Zijn bloed; om u te laten redden door Zijn bloed. Als het niet gebeurt, is het uw eigen schuld. Al de volke, niet alleen voor Israël, daar in het oosten, maar zelfs voor ons, West-Europeanen met onze cultuur en ons gejaagde leven en met ons opgeschroefde bestaan. Ver schrikkelijk! En toch, het kan, want het was in die tijd precies hetzelfde on der de regering van keizer Augustinus. Het was een cultuur van jewelste, maar het vrederijk brak dóór. Misschien denkt u: Ik zit veel te veel in de be slommeringen van het leven, en een ander zegt: ik heb het veel te druk, en een derde: ik ben veel te veel bezig met dit en dat, ik kan er niet van los ko men. O jawel, dat staat helemaal niet in de weg. Dat koninkrijk breekt dwars door je hele bestaan heen. Het is enkel genade als God het geeft, maar buig toch eens je knieën en zeg: „Kom Heere kom ook eens in mijn leven en laat de vrede van uw gezegend koninkrijk ook mijn hart eens innemen". Al de volke zal ze wezen, maar ze is ook voor u, uw grote blijdschap, n.l. dat u heden geboren is, de Zaligmaker. Wat is dat? De Zaligmaker? Wel, dat is Jezus. Jezus is de eerste naam en straks komt Christus en dan de Heere, Jezus Christus de Heere. Wat betekent Jezus? Dat betekent Zaligmaker. En wat is zaligmaken? Verlossen van het hoog ste kwaad, dat is de zonde, en brengen tot het hoogste goed, dat is gemeen schap met God. Jezus, Zaligmaker, heden is u niet in het algemeen u herders, voor u is Hij geboren. Daar heb je het. Daar hebt ge de persoonlijke toepassing, toe- ëigening van het heil dat God Zijn kerk heeft bereid. Er kan geen aanneming zijn zonder Goddelijke toerekening. Het aannemen des geloofs is vrucht van de Goddelijke schenking. Wij kunnen niets aannemen, als God het ons niet van de Hemel heeft geschonken. De Goddelijke toerekening is eerst! God doet alles om Zijns zelfs wil en wij worden er netjes buiten gezet. Zalig worden is uit pure blanke, souvereine, eenzijdige genade. God doet alles van begin tot eind. Hier komt de Heere, Hij laat de engel pre diken: „u is heden geboren". Maar, als dat dan ook zo is,' u is heden geboren, dan zeg ik niet, ik geloof het niet. Dat kan niet. De Heere doet alles immers, Hij geeft er ook geloof bij en Hij geeft er de omhelzing- van en Hij drukt, of een mens nu wil of niet maar Hij drukt de Middelaar zo diep in het hart. Het is een Goddelijk geschenk en als God mij wat geeft, dan gooi ik het niet weg. Dan kan ik niet en dat wil ik ook niet, want de Heere geeft alles. Die geeft met een wil en Hij geeft me een vermogen om het te aanvaarden. Hij geeft geloof om het te omhelzen en Hij geeft begeerten. Hij geeft alles, want de Christus komt voort uit het welbeha gen Gods. Niet omdat wij er zo'n be hoefte aan hebben, maar het komt uit God vandaan. U is heden geboren de Zaligmaker, DE Zaligmaker, weet u! Er is er maar één. En al die andere zaligmakers en al die andere verlossers moeten er tussen uit. Hoeveel verlossers hebt u al voor uw wagen gespannen? Hebt ge Mozes al voor de kar gehad, voor de kar van uw eigengereidheid en uw godsdienst, en bent u ermee te pletter gelopen? Want dat gaat niet. Hebt u alles al ge probeerd? Hebt u al kinderen Gods voor uw geestelijke wapen gehad? Het ging hard achteruit. Ge hebt van alles geprobeerd, allerlei verlossers heeft u in de arm genomen. Ge hebt het ver wacht van de heuvelen en van de ber gen. Ge hebt het verwacht van de zeeën, ge hebt het verwacht van de omstandigheden, ge hebt het verwacht van mensen. Ge hebt het vooral van uzelf verwacht! Ge hebt geloften ge daan, voornemens gehad, ge hebt een ernstig leven beloofd. DE Zaligmaker! Er is er maar één. En als DIE komt, dan gaan al de ande ren eruit. Er is er maar een en Hij wil het ook helemaal alléén zijn. Als Jezus het half moest doen, was het Jezus niet, want er kan van ons niets bij, niets! En dat moeten we leren. Heden is u geboren, herders, DE Zaligmaker. He den is DE Verlosser u geboren, Jezus Zaligmaker, Christus, zegt de engel dat ziet op de wijze waarop Hij die grote verlossing aanbrengt. Ds. X W. Kersten. schitterend bezit voor altijd I Hoogstraat 164-152 Beyerlandselaan 17( Rotterdam klein hebben moeten beginnen. De li beralen deden het in het groot na 1848, toen partijvorming pas zin kreeg, maar zijn nu een tweederangspartij. De con servatieven hadden ook direct grote aanhang, maar zijn in 1886 als partij verdwenen. De roomsen hadden uiter aard spoedig na 1848 ook een behoor lijke fractie, hoewel velen van hen bij de conservatieven zaten. De A.R.P. be gon echter klein, maar kreeg met name door de schoolstrijd veel aanhang on der de belijdende protestanten. Bij de C.H.U. is het een bijzonder geval, daar deze een uit fusie ontstane partij is. Da oude S.D.A.P. moest in 1897 met 2 ze tels begiimen! In het algemeen kan men zeggen, dat een partij alleen kans heeft groot of middelgroot te worden, wan neer haar beginselen weerklank vinden bij een meer of minder brede groep in ons volk. Dat is inderdaad het geval bij de huidige vijf grote partijen. Zijn de beginselen echter zo exclusief, dat ze slechts bij een heel kleine minder heid aanslaan, dan zijn deze partijen gedoemd klein te blijven of na verloop van tijd weer te verdwijnen. Zo is de S.G.P. na bijna een halve eeuw nim mer boven 2,5''/o der kiezers gekomen, maar ze blijft stabiel, omdat ze steunt op een specifieke volksgroep. Bij het G. P.V., dat zijn kiezers recruteert uit de Vrijgemaakte Gereform. Kerken, zal het percentage wel nooit hoger komen dan 0,8 (nu 0,74) zijnde het zielental van genoemde kerken. De Comm. partij heeft een eigen ideologie, maar ze heeft in normale tijden geen schijn van kans uit te groeien tot een middelgrote par tij. Dit zal aan de P.S.P. zeer waar schijnlijk ook niet lukken. Haar paci fisme en radicaal-socialisme hebben weinig kans bij een brede massa aan te slaan, vooral als de P.v.d.A. wat linkser wordt. En wat de Boerenpartij betreft, deze leek een middelgrote par tij te gaan worden, maar haar kiezers- korps is zulk een onsamenhangend al legaartje van allerlei groepen met ne gatieve verlangens en protesthoudin gen en bovendien zijn haar leider en zijn satellieten politiek zozeer beneden de maat, dat ze zeker na alle troebelen rondom Adams en Voogd vooral na een eventuele sanering van ons partijensy steem zal ineenzinken. Het jaar 1918 betekende een duidelijk breukpunt in onze parlementaire ge schiedenis wat betreft het optreden van kleine partijen. Toen kwamen het alge meen kiesrecht en de evenredige verte genwoordiging. Met name de laatste was zeer bevorderlijk voor het ontstaan van kleine partijen, omdat daarmee heel Nederland in feite één district werd, daar alle stemmen van het hele land bijeengeteld worden en er dus geen enkele meer verloren kan gaan. De aanhang van elke partij werd daardoor precies bekend. In 1918 werden lijsten ingediend en 17 partijen verwierven één of meer zetels, het hoogste aantal dat de Tweede Kamer ooit heeft geteld. Dit werd bevorderd doordat de drem pel voor toelating slechts de halve kies deler was. In 1921 werd deze op ^Wk gebracht en in 1935 op l'/o, maar in 1956 is het 2/3% geworden, doordat de Twee de Kamer toen 150 leden kreeg. De verhoging van 1935 was een re actie op de verkiezingen van 1933, toen nota bene 53 lijsten werden ingediend, waarvan er 14 één of meer zetels kre gen. Dat is het maximum aantal lijsten geweest. Na de oorlog ging het beter: in 1946 slechts 10 en tot 1959 maximaal 13. Maar in 1963 werd het 18, waarvan de huidige 10 partijen één of meer ze tels haalden. De huidige kiesdeler is 44.000. Verhoging van de z.g. kiesdrem pel zoals b.v. in West-Duitsland, dat vijfmaal de kiesdeler eist, stuit hier op algemeen verzet. Een andere rem op de kleine partijen is de waarborgsom, die thans 1000 gul den per kieskring bedraagt, zodat er_ 18000 gld. gedeponeerd moeten worden over 't hele land, die verloren gaan als de partij onder 75°/o van de kiesdeler blijft. Vergelijkt men het aandeel van de grote en kleine partijen wat het aantal kiezers betreft, dan blijkt, dat de hoog ste, resp. de laagste percentages voor kwamen in 1959 en 1966. In 1959 hadden de vijf grote partijen samen 91,6''/o van de stemmen en 142 van de 150 zetels; de kleine dus resp. 8,4"/o en 8. In 1966 echter hadden de grote slechts 82''/o met 125 zetels en de kleine 18"/o met 25 ze tels (indien dit een Kamerverkiezing ware geweest). De oorzaken van het ontstaan van kleine partijen zijn verschillend. Be paalde kleine volksgroepen met een levensbeschouwing, die zich niet voor compromissen leent (de z.g. integralis- tische groepen) kunnen een partij stichten, zoals de S.G.P. en het G.P.V. Ook ontstaan zuivere belangenpartijen b.v. van agrariërs, middenstanders etc. En tenslotte is het voorgekomen, dat er partijtjes zijn ontstaan doordat hun aanhangers wel de levensbeschouwelij ke principes van hun moederpartij deelden, maar niet de sociaal-economi sche beginselen. Voorbeelden waren de Kath. Nationale Partij van Welter en vóór de oorlog de Chr. Dem. Unie; de eerste was rechts; de tweede links-so ciaal. Tot welke groep de Boerenpartij behoort, is niet duidelijk. Praktisch is ze een belangenpartij; in haar program worden in algemene zin de christelijke beginselen voorgestaan. Ze is een typi sche partij van sociaal en economisch ontevredenen. Wat betreft de rol, die de kleine par tijen (kurmen) spelen in het geheel van ons partijwezen zij opgemerkt, dat hun bestaan voor- en nadelen heeft. Om met de laatste te beginnen: voorzover het belangenpartijen zijn, kunnen ze o.i. niet als volwaardige politieke partij op treden, omdat deze laatste veronder steld wordt het algemeen belang te die nen. Ze zijn te eenzijdig gericht en WONING-INRICHTING Oostdijk 53-61 - Sommelsdük vertroebelen de verhoudingen. Wij me nen dat de groepsbelangen niet zó mo gen domineren, dat er aparte partijen voor worden gecreëerd, of die nu klein zijn en blijven of groot worden. Het zijn met name ook de belangenpartyen, die versnipperend werken. Wat de begüi- selpartijen betreft, ook zij werken uiter aard de pluriformiteit in de hand, maar onze democratische staatsorde geeft te recht gelegenheid ook kleine levensbe schouwelijke groeperingen een kans te geven in het parlement. Er mag ten slotte geen „alleenheerschappij der gro ten" ontstaan. Positief kunnen kleine partijen zijn voorzover ze stimulerend werken op de grote en een uiting zijn van onbehagen bij de kiezers, waardoor bij de groten correcties mogelijk wor den. De democratie brengt nu eenmaal mee, dat ook kleine minderheden hun stem moeten laten horen. Dat ze het regeren belerrmaeren, is een onjuiste be wering. Speciaal in het opmaken van B. V. d. VEER Telefoon 2682 Westdflk 36 MXDDELHARNIS Tervi'ijl zij waakten bij de kudde in het veld v^^as plots een Engel hen verschenen en grote vrees had ieders hart ontsteld toen 's Heeren heerlijkheid hen had omschenen. Maar d' Engel sprak tot hen: „Vreest nietl" Ik doe y thans een blijde boodschap horen, die al den volke wezen zal: want ziet, de Zaligmaker is in Davids stad geboren! Toen d' Engelenzang verstild was boven 't veld zijn zij met haast naar Bethlehem getogen. Zij vonden 't Kind, zoals de Engel had vermeld en hebben zich aanbiddende voor Hem neergebogen. III*! Zondag eerste Kerstdag hoopt ds. P. J. Dorsman, hermormd predikant te Staphorst te herdenken, dat hij voor vijf en twintig jaar in het predikambt werd bevestigd. Ds. Dorsman werd in 1918 te Mid delharnis geboren. In zijn jeugd woon de hij te Rotterdam waar hij eerst studeerde aan het Erasmiaans Gymna sium en daarna de Universiteit te Utrecht afliep. In 1941 werd hij kan didaat in N.-Br.; zijn eerste gemeente was Schelluinen, waar hij op 25 de cember 1941 zijn intrede deed. Deze plaats verwisselde hij 14 sept. 1952 met Staphorst waar hij de Hervormde ge-^ meente dus al 14 jaar dient. Ds. Dorsman is een bekend S.G.P.-ër. Voor deze partij vervult hij veel spreek beurten. Hij is voorzitter van het Lan delijk Verband van S.G.P. studiever enigingen. Bij het overlijden van ds. P. Zandt, zou hij deze opvolgen in de Tweede Kamer, maar meende toen voor deze benoeming te moeten bedan ken.' Reeds 20 jaar is hij hoofdbe stuurslid van de Staatk. Geref. Partij; verder is hij voorzitter van de Provin ciale Vereniging Overijsel en van Lan delijk Verband van Overheidsperso- nen voor de S.G.P. in dezelfde provin cie. De gemeenteraad van Burgh-Haam- stede voelt weinig voor gedeeltelijke heropenstelling van het vliegveld Haamstede ten behoeve van de sport- vliegerij, dit is tot uiting gekomen in een gehouden raadsvergadering. De meeste raadsleden vreesden rustver- storing en geluidshinder. Een besluit was overigens toch moei lijk te nemen, omdat over de kosten nog niets bekend was, evenmin als over de bestemming van de 36 ha vliegveld, indien de raad zou besluiten tot afwijzing. B. en w. hebben besloten in de loop van 1967 terug te komen met een vol ledig voorstel. MIDDELHPRNIS-TEL:23ZS exi. S. v. d. Valk Vanaf vandaag Mobil - super 50,5 p. Itr. Mobil - normaal 47,2 p. Itr. Wat lét U nu eigenlijk nog VOLGENDE WEEK MAAR EEN KRANT Volgende week zal „Eilanden- nieuws" maar éénmaal verschij nen t.w. a.s. donderdag, zodat de postabonnees ons blad nog tijdig krijgen bezorgd. Het nieuwjaars- nummer zal een extra grote uit gave z\jn zodat we daarmee het genlis van één nummer honen te vergoeden. REDACTIE. Op 2e kerstdag worden de busdien sten en de veerdienst Zijpe - Anna Ja- cobapolder uitgevoerd als op zondagen. De veerboot Middelharnis - Hellevoet- sluis vaart op 2e kersdag niet. -O- De mogelijkheid bestaat, dat de heer P. Voogd, het voormalige lid van de Tweede Kamer voor de Boerenpartij, dat thans zitting heeft als „onafhanke lijk lid", bij de komende vervroegde verkiezingen met een eigen lijst zal uitkomen. Het is nog niet bekend of dat in alle kieskringen het geval zal zijn. De heer Voogd heeft tegenover het A.N.P. verklaard „dat hij in de meeste kieskringen van voldoende medewerking verzekerd is." De dag van de kandidaatstelling is 3 januari; de gelegenheid zich met een partijnaam bij de Kiesraad te laten registreren is zes weken voor de dag van de kandidaatstelling gesloten.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1966 | | pagina 1