Crisis
h de P.v.il.11.
Restaurant ^,Oonion"
blijft 's zondags open I
Bantoe-predikant
ds. S. G. Ntoane
preekte zondag te
Sommelsdijk
en Middelharnis
Financieel overziclit
Raad Oostflakkee - Conclusie na lang debat:
afscheiö
m
Dinsdag 11 oktober 1966
No. 3526
CHR. STREEKBLAD OP GEEIEPORMEEIRDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Uitvoer uien
Overleg met de kerken is mislukt
maar wordt misschien hervat
Schriftelijke cursus voor
gemeenteraadsleden
Minder vertrouwen in onze
economie?
tss^>
PBINS HENDRIKSTBAAT 14 - POSTBOX 8 - MlüDEIiHABNIS
Bedacüe en advertenties: Kantoor Laofeweg 13, Sommelsdijk
ABONNEMENTSPRIJS 2,73 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 16 cent per mm.
Bij contract speciaal tariet
rel. (01870) 26 29, na 6 uur 's avonds Tel. 20 25 Giro 167B30
Venclajnt tvoeemadl per week: dinsdag- en vrydagavond
Behalve in de Boerenpartij heerst er
)lc in de Partij van de Arbeid een
ler ernstige interne crisis, zij het dan
Ivan een heel ander karakter. Hoe meer
L verkiezingen van mei 1967 naderen,
les te groter schijnt de onrust, de gis-
[ling, de onzekerheid en de spanningen
worden, die in de boezem van deze
[partij lieersen. Vroeger placht men zo'n
'vuile was, zoals partijgangers dat noe-
len, binnenshuis te houden en som-
partijen proberen dit nog wel
,i7ar tegenwoordig komt deze via de
laden, brochures, ingezonden stukken
veel meer naar buiten. Vandaar
G'at we nu goed weten, wat er eigenlijk
aan de hand is.
De oorzaken van deze crisis werken
|al jarenlang, maar ze is pas met de
verkiezingen van voorjaar 1966 ten
volle openbaar geworden door de sen-
(sationele nederlaag van deze partij, die
toen, vergeleken bij haar topjaar 1956,
|in totaal een derde van haar stemmen
verloren. Bij zulk een catastrofale
[ontwikkeling is er iets ernstigs aan de
en het is de taak van de leidende
Ipolitici hier een diagnose te stellen,
hetgeen verre van gemakkelijk is. Vast
staat in ieder geval, dat er een grote
uittocht aan de gang is en de vraag is,
waarom deze kiezers deserteren en
waarheen. Het antwoord daarop moet
genuanceerd zijn. Enerzijds zijn er de
genen, die vinden dat een socialistische
partij in onze welvaartsstaat niet meer
nodig is en die dus op een „burgerlijke"
partij gaan stemmen; ook is er een ca
tegorie ontevredenen, die bij de Boe
renpartij terechtgekomen zijn; en ten
slotte vindt een deel van de socialisten,
dat de partij na de oorlog veel te „bur-
Ijerlijk" is geworden, dat ze zich te veel
tieeft aangepast aan de kapitalistische
maatschappij, de oude socialistische
idealen overboord heeft geworpen en
door zitting te nemen in diverse coali
tiekabinetten veel te veel water in de
rode wijn heeft gedaan. Het gevolg van
één en ander is, dat de rechtse onte
vredenen voor een deel zijn terechtge
komen bij de C.H.U. en de V.V.D. en de
linkse bij de P.S.P. of de C.P.N. Een
zeer groot aantal andere malcontenten
bleef, maar wenst een ingrijpende
koerswijziging.
De moeilijkheid is natuurlijk: in wel
ke richting, links of rechts? Zeker is
nJ. dat een meerlinks-gerichte poli
tiek nog meer verloop naar rechts zal
opleveren. Anderzijds lijkt het er veel
I, dat de P.v.d.A. bij voortzetting van
deelneming aan de regering (hetgeen
betekent een rechts-georiënteerd be
eld) wel eens een groot aantal radicale
Klalisten kon verliezen. Welke kant
het grootste verlies zou opleveren, is
voor een buitenstaander moeilijk te
Kggen, maar ook insiders moeten er
naar naar raden. Wanneer bij een
koersverandering het toekomstige
stemmenaantal de hoofdrol speelt, blijft
de uitslag ervan o.i. een gok. Men kan al
ten met grote waarschijnlijkheid voor
spellen, dat een uittreding uit de rege-
voor de P.v.d.A. winst zal opleve-
fen. Dat moest ze dan ook maar zo
spoedig mogelijk doen. Daarmee zou ze
achzelf en ook Nederland een dienst
bewijzen. Mooier kan het niet, want
ian is ieder tevreden.
Wat de ruk naar links betreft, die
lor vele socialisten verlangd wordt,
'Mr onze mening is daar helemaal
behoefte aan wanneer we dit so-
tiaal-economisch bezien. De sociale om
standigheden zijn thans pver 't alge-
leen voor ons volk zeer bevredigend.
Vadertje Staat en het bedrijfsleven
Mrgen voor ons van de wieg tot het
W. Proletariaat bestaat er praktisch
"iet meer. Sterke te sterke loons
verhogingen volgen elkaar op met de
f'Selmaat van de klok. Elke stijging
'ai lasten b.v. huur- en premieverho-
Stagen, wordt gecompenseerd. We leven
"iet meer in een klasse-maatschappij
zoals vroeger. De sociale zekerheid is
bereikt. Wanneer er nog uitzonderingen
"Ji, dan bevinden die zich in de sector
'"1 de zelfstandigen. Een ruk naar
^s is dus helemaal niet nodig in on-
'e welvaarts- en verzorgingsstaat.
Ook economisch gezien is ze niet no-
"'8 en derhalve ook niet gewenst. Ons
'tonomisch apparaat functioneert zeer
bevredigend. Er is nog steeds volledige
Werkgelegenheid en voorzover er ge-
Jaren dreigen of zich vertonen slui-
«tt Van bedrijven, tekort op betalings
balans, idem op de rijksbegroting
™tden die veroorzaakt óf door een
'Nzakelijke sanering óf door een te
Wkse politiek. Wie meent, dat onze
«onomie gebaat is met meer staatsbe-
*^'ïng, staatsexploitatie, medezeggen-
enap van de arbeiders etc. die vergeet,
deze economie daardoor heus niet
,*f zal functioneren. Zelfs in Rus-
j,™ neemt het communistisch regiem
JMs meer „kapitalistische" elementen
omdat dat systeem het ene fiasco
andere oplevert.
Jien ruk naar links is dus sociaal
eii economisch nodig. Maar ook poli-
achten we ze zeer ongewenst. Op
j,, gebied betekent ze o.a.: de monar-
16 vervangen door de republiek, eer-
voor de provo's, overdreven de-
Ijlj^^'^tische vrijheid, dus ook verzwak
te n^v^ gezag, kritiek op alles wat
j^ politie doet, de éne demonstratie na
andera; erkenning van het commu-
3sche Oost-Duitsland en van de
jj !?°ng, overdreven waardering voor
"erenigde Naties en de ontwikke-
■shulp; voorts hoort erbij dat men
anti-Amerikaans is en pro-Noord-Viet
nam, dat men by de oorlog in Vietnam
de zijde van Hanoi, Peking en Moskou
kiest, dat men de N.A.V.O. kritiseert of
geheel afwijst enz. enz. Al deze stand
punten komen voort uit een merkwaar
dige politieke mentaliteit, die men te
genwoordig steeds meer aantreft in de
kring van de intellectuelen. Wij hebben
er al veel over nagedacht, hoe we dit
zonderlinge verschijnsel psychologisch
moeten verklaren, want dit is beslist
nodig, omdat het een levensgrote be
dreiging betekent voor de gezonde de
mocratie en voor dè hele Westerse we
reld, doordat het in hoge mate het
communisme in de kaart speelt. We
zijn er echter nog niet in geslaagd er
een bevredigende verklaring voor te
vinden. Het schijnt een gecompliceerde
zaak te zijn. Zijn het halve communis
ten? Het lijkt er veel op, want als ze
moeten kiezen tussen de rode Vietcong
'en de „kapitalistische" Amerikanen,
kiezen ze steevast voor de eerste. In de
tweede wereldoorlog waren dezelfde
heren wat blij, dat de Geallieerden met
een formidabele pre-N.A.V.O.-strgd-
macht ons kwamen bevrijden van de
dictatuur van het nationaal-sociaUsme,
maar nu bestrijden ze de N.A.V.O., die
ons bescherming moet bieden tegen het
even dictatoriale communisme, op de
felste manier. Welke andere conclusie
kan men hieruit trekken dan deze, dat
ze óf crypto-communisten zijn óf we
reldvreemde pacifisten óf intellectuelen
met cerebrale kortsluitingen?
Wij achten de activiteit van deze he
ren, die tot de linkerzijde van de P.v.d.
A. behoren, levensgevaarlijk voor ons
land. Wanneer deze richting haar zin
krijgt, zal naar onze mening die partij
naar rechts nog veel meer stemmen
verliezen, maar anderzijds een element
van felle strijd gaan vormen in onze
politiek. Ongetwijfeld zal dit wel aan
de duidelijkheid in de politiek ten goede
komen, waaraan zo grote behoefte is,
maar daar staat tegenover, dat we aan
dit soort radicalisme evenmin behoefte
hebben. Een verburgerlijkte P.v.d.A. is
altijd nog beter dan een half-marxis
tische.
Overigens kunnen we moeilijk gelo
ven, dat het gros van de arbeiders, die
liever van een hoger burgerlijk levens
niveau genieten dan mee te gaan met
de studeerkamertheorieën van linkse
onruststokers als Cammelbeeck, Buskes
Röling etc, zo dom zal zijn aan dit
avontuur mee te doen. Deze intellectu
elen spelen een gevaarlijk spel, zowel
met het Nederlandse volk als met hun
partij. Ze konden hun denkbeelden be
ter gaan propageren achter het IJzeren
Gordijn!
De Bantoe-predikant ds. S. G. Ntoane
uit Zuid-Afrika die samen met prof.
dr. J. V. d. Meulen, hoogleraar te Stel-
lenbosch een tournee door ons land
heeft gemaakt, heeft zondagmorgen een
kerkdienst geleid in de Herv. Kerk te
Sommelsdijk. Hij preekte over de tekst
Ps. 27 1 „De Heere is mijn licht; de
Heere is mijn heil; de Heere is mijn
toevlucht".
Zondagmiddag heeft hij in de kerk
der Gereformeerde Gemeente een stich
telijk woord gesproken, uit Jesaja 6 8,
„Daarna hoorde ik de stem des Heeren
dewelke zeide: Wien zal Ik zenden?
Toen zeide ik: Zie hier ben ik, zend
mij henen."
De plaatselijke predikant Ds. G. Mouw
heeft vooraf de dienst geopend met
Schriftlezing en gebed. Na de predika
tie van ds. Ntoane heeft hij hem harte
lijk toegesproken, waarna de gemeente
de Bantoeprediker staande heeft toege
zongen de Zegenbede uit Ps. 121 i:
„De Heer zal U steeds gadeslaan".
Voor beide diensten was veel be
langstelling Ds. Ntoane sprak langzaam
i en duidelijk in de Zuid-Afrikaanse taal,
zodat hij goed was te volgen.
Maandag j.l. heeft Ds. Ntoane aan
de Theologische School der Geref. Ge
meenten te Rotterdam voor de studen
ten een lezing gehouden over de Ban-
toekerken in Zqid-Afrika.
Op het Damrak kon men deze week
weer spreken van een lusteloze stem
ming. Vooral internationaal gezien is
dit niet zo vreemd. In Engeland b.v.
wordt de regering Wilson fel aange
vallen, in Duitsland is een heftige cam
pagne gaande tegen Erhard en in ons
eigen land is de kritiek op de eigen
regering ook niet mals.
Ook de eindeloos voortslepende oor
log in Vietnam wordt steeds onbeha-
gelijker. Dit alles beziende konden de
internationals zich deze week ook aar
dig goed houden.
Philips kwam in dit jubileumjaar met
een verrassende mededeling namelijk
de ontwikkeling van een hetegasmotor
met zoals gezegd wordt ongekende mo
gelijkheden.
Het koersverloop was als volgt:
Kon. Olie 120,20 - 120,30 (plus 0,10)
PhiUps 88,-----86,80 (min 1,20)
Unilever 85,-----83,50 (min 1,50)
AKU 65,40 - 64,20 (min 1,20)
Hoogovens 318,-----312,— (min 6,—)
Lokale markt.
Een van de voornaamste faktoren van
de relatieve weerstand van de lokale
markt tegen de algemene beurstendens
in is zeer zeker wel het gunstige be
drij f snieuws.
Zeer gunstig b.v. was het tussentijd
se bericht van Blauwhoed. Het lopende
jaar blijkt ook al door enkele belang
rijke meevallers gunstig te verlopen,
waarbij de winst enkele tientallen pro
centen zal kunnen stijgen.
Verwacht mag dus worden, dat over
1966 eeh behoorlijke dividendverhoging
gegeven zal worden.
De nauwe samenwerking met Thom
sons Verenigde Havenbedrijven wordt
beëindigd.
Ondertussen heeft Blauwhoed een
prospektus uitgegeven in verband met
de uitgifte van een 7V4»/o obligatiele
ning tegen een koers van 99»/o.
Bij Stokvis is de gang van zaken tot
dusver over 1966 niet onbevredigend.
De omzetten bewegen zich ongeveer op
de hoogte van vorig jaar. Daar de kos
tenstijging in vertraagd tempo verder
gaat zit er geen mogelijkheid meer in
deze kosten op te vangen.
Scholten Carton heeft een goed jaar
achter de rug aldus een voorlopige me
dedeling van het bestuur. Het dividend
zal gebracht worden van 12 op 14<'/o.
Voor aandeelhouders EMS verscheen
deze week het belangrijke bericht, dat
hun maatschappij op vrijdag 18 nov.
in het Kurhaus te Scheveningen einde
lijk haar jaarvergadering zal houden.
Het jaarverslag zal vanaf 31 oktober
verkrijgbaar zijn.
Elsevier kwam ook weer in het nieuws
door het bericht, dat ze de Amsterdamse
uitgeverij Tussen de Rails zal overne
men.
De N.S. garandeert de verspreiding
en verzorgt een gedeelte van de inhoud.
Een andere uitgeverij van Goor te 's-
Gravenhage is een fusie aangegaan met
twee Baarnse Uitgeverijen namenlijk de
Boekerij en de Verkenner.
Obligatiemarkt.
De obligatiemarkt gaf een verdeeld
beeld te zien. Vooral de leningen Bank
Nederlandse Gemeenten lagen nogal
zwak in de markt.
In hoeverre de leningen onder druk
stonden door de inschrijvingen op de
nieuwe lening laat zich niet beoordelen.
Naar verluidt was de belangstelling
meer dan bevredigend, zodat de om
vang van de lening wel 150 a 200
millioen zal bedragen.
De machine en apparatenfabriek
Koopmans N.V. te Bolsward komt met
een 8Vo obligatielening groot 500.000,-
tegen de koers van 100.
De looptijd is 15 jaar.
In de maand september werden de
volgende hoeveelheden uien uitgevoerd
West-Duitsland 8.191 ton; België 252
ton; Engeland 2.861 ton; Frankrijk 929
ton; Finland 7 ton; Noorwegen 62 ton;
Zwitserland 2 ton; West-Indië 512 ton;
Afrika 1.379 ton; Luxemburg 4 ton; Di
verse bestemmingen 219 ton; Totaal
14.418 ton.
OUDE TONGE
Kerkdienst. A.s. donderdagavond 7
uur hoopt ds. P. Blok voor de Geref.
Gemeente alhier voor te gaan.
De gemeenteraad van Oostflakkee heeft zich vrijdagavond in een openbare
vergadering uitgesproken over de zondagsrust in Ooltgensplaat, dat aan de
orde gesteld werd door de plaatselijke kerkbesturen van Ooltgensplaat in een
schrijven aan de gemeenteraad. De kerkbestuurders menen, dat de zondags
rust niet gediend is met het openzijn op zondag van de recreatiezaal Donjon
in het Fort Prins Frederik.
Burgemeester W. M. van der Harst heeft dit probleem in de raad gebracht
en aan de hand van een uitvoerige nota een uitspraak in dezen van de raad
gevraagd.
In een langdurig debat hebben alle raadsleden hun mening te kennen gegeven,
waarbij de Chr. Protestantse partijen de zondgasrust en zondagsheiliging van
zeer veel hoger belang vonden dan het openzijn van de Donjon op zondag. De
CHU en de AR kwamen,' bij monde van de 'heer L. Arensman met het voor
stel een gesprek met de kerkbesturen te bewerkstelligen en een commissie
uit de bevoking te benoemen, die een rapport over haar bevindingen zal
overhandigen aan het gemeentebestuur.
*CNT^£^^C^C^C^C^C^C^QC^C^CN7^(^^
Ik kan niet anders dan weemoedig kijken naar de bomen
De blad'ren hangen slap en komen dwar'lend neer.
Ze zijn wel mooi getint, maar 't zijn vervlogen dromen
Hun bloeitijd was zo kort, dit afscheid doet,mij zeer.
De bloemen in de tuin doen nog hun best te bloeien
Maar ook de zon geeft weinig warmte meer.
't Wordt buiten guur en koud, er wil niet veel meer groeien
Wat is het leven kort, wat is het broos en teer.
Dit afscheid wekf in mij een groot en sterk verlangen
Naar 't land waar nooit een afscheid meer zal zijn
Steeds voller bloei, geen pijn, alleen maar blijde zangen
Daar kan 't verstand niet bij, wat moet dat heerlijk zijn.
LANERTA.
Dat gesprek met de kerken is on
langs gevraagd door burgemeester Van
der Harst. Zijn uitnodiging hiervoor
werd niet aanvaard, hetgeen hij zeer
heeft betreurd en zoals nu in de ver
gadering bleek, ook door de raadsleden
minder goed werd ontvangen. Overleg
was dus niet mogelijk en de raad werd
in een lijvig rapport van de burge
meester zijn standpunt over de zon
dagsrust kenbaar gemaakt. (Elders in
dit blad opgenomen).
Bespreking
De CHU en de AR heljben het be
treurd, dat het overleg met de kerken
nog niet op gang is gekomen. De
heer Arensman noemde het herder
lijk schrijven in het rapport niet vol
ledig weergegeven. „Zondagsrust heeft
weinig te maken met zondagsheiliging.
U schrijft, dat de sluiting van het res
taurant op zondag, de zondagsrust ten
goede komt. Het is voor ons nog de
vraag of het in de week dan ook ge
sloten zal zijn, zoals de exploitant heeft
medegedeeld. Het houdt bovendien niet
in, dat de camping op zondag gesloten
behoeft te zijn. Op veel campings wor
den de kampwinkels gesloten en toch
zijn ze overvol. U vreest het aantrek
ken van forensen en leiding gevend
personeel. Die vrees bestaat bij ons
niet, want er is voldoende vreemd
bloed op het eiland gekomen, dat zich
onmiddellijk hier thuis voelde of na eni
ge tijd de waarde van de zondagsrust
leerde hoogschatten.
Dat er gesteld wordt, dat er op Goe-
ree-Overflakkee nu eenmaal aan Gods
wet een andere gelding, inhoud en toe
passing is gegeven dan elders, is on
juist, omdat de predikanten van ons
eiland regelmatig van plaats vérande
ren en dezelfde leer verkondigen.
Wij willen geen stilstand, maar wel
het behoud van de zondagsrust, waar
mede het dorpskarakter behouden
wordt. Wij willen gewetensvol de ont
wikkelingsvraagstukken tegemoet tre
den; dat wordt van ons als Christenen
gevraagd en het wordt ons bevolen,"
aldus de heer Arensman, die het eeds
formulier wilde naleven, „Wij moeten
de belangen van de gemeente Oostflak
kee naar vermogen voorstaan en deze
bevorderen. Wij vragen ons af, om
welke belangen het gaat, om die van de
plaatselijke bevolking of die van de
recreatiezoekenden. Toch zeker gaat het
ons om het eerste.
Zou het niet zinvoller zijn, nu de
zaken in dit rapport in breder verband
worden geplaatst, alsnog met de ker
ken een gesprek te hebben? Bij infor
matie is ons gebleken, dat bij de plaat
selijke kerken die bereidheid is en ze
ker als het, gaat over zulke, in hun oog,
belangrijke onderwerpen als: ,Hoe van
gen we het toerisme op?" In het ver
leden is die bereidheid ook gebleken.
Wij stellen voor, houdt Donjon voorlo
pig op zondag dicht," besloot de heer
Arensman, die tevens een commissie
wilde benoemen, waarin de plaatselijke
kerken vertegenwoordigd zijn.
„Wie Mij eren"
De heer J. H. van Dam (SGP) hield
eveneens een vloeiend betoog over de
zondagsrust en de sluiting van Donjon
op zondag.
Hij zei niet overtuigd te zyn door de
argumenten die b. en w. aanvoeren om
toch tot opening van het restaurant
te komen; hij voerde aan dat er dan
gehandeld wordt tegen de uitdrukke
lijke wil des Heeren.
„Wie de autoriteit van dit Woord on
derschrijft ziet zich voor een andere
noodzaak geplaatst van „niet te kennen
en niet te mogen." Tegenover de in het
rapport genoemde „rust" dag stelde de
heer van Dam dat men de Sabbathdag
moet heiligen wat inhoudt dat wij van
onze boze werken zouden rusten, naar
stig op te komen in ziJn Huis om Zijn
Woord te horen en de Heere door ZiJn
Geest in mij werken late en alzo de
Eeuwige Sabbath aanvange. Spr. wees
aan dat daarover in het rapport met
geen enkel woord gesproken wordt.
„Het hart van de zondag wordt be
paald door de christelijke eredienst en
het neerleggen van de arbeid vormt
daartoe een essentiële voorwaarde. Wel
wordt in het rapport het bovenstaande
gekenmerkt als een plaatselijke schrift
uitlegging" aldus dhr. van Dam, maar
alles wat niet is naar dat Woord zal
geen dageraad hebben.
B. en w. menen aan de opinie ver
schuivingen welke zich in vele kerken
aftekent een pleltgrond te vinden voor
de toelaatbaarheid der zondagsarbeid;
het college beroept zich hierbij op de
door de Synode der Herv. Kerk uitge
geven richtlijnen inzake de zondagsar
beid, maar wij moeten tot ons leedwe
zen constateren dat deze 'richtlijnen
rechtstreeks indruisen tegen Gods
Woord en Wet. Vele nieuwe..opvattingen
worden sterk beheerst door de drang
naar materie en genot zo betoogde dhr.
van Dam.
Hij stelde de vraag of het welzijn
van de medemens wordt gediend als
Gods gebod aangepast wordt aan de eis
van het ogenblik en geen blijvende
norm vertegenwoordigt; het wezenlijk
belang van onze medemens wordt ge
diend in onderwerping aan 's Heeren
geboden en inzettingen. „In onze verma-
terialiseerde tijd schijnt het brengen
van een offer ter wille van het begin
sel steeds meer tot de zeldzaamheden
te gaan behoren inplaats dat men Gods
eeuwig Getuigenis in absolute zin laat
gelden waarvan alle heil te verwachten
is" aldus dhr. van Dam. Hij wees erop
dat door de raad bij het afleggen van
de ambtseed de hulp des Heeren is in
geroepen en spr. stelde daartegen de
vraag of Zijn hulp kan worden ingeroe
pen bij een besluit dat lijnrecht ingaat
tegen zijn geopenbaarde wil. Samen
vattend vroeg spr. of de dag des Hee
ren die honderden gemeentenaren lief is,
opgeofferd moet worden aan het winst
bejag van een of andere exploitant. Spr.
deed met klem een ernstig beroep op-
het college en de raad Gods dag te
blijven eerbiedigen; daarmede zal de
naastenliefde niet worden beperkt
maar juist zijn gediend en zal het be
sturen zeer wel mogelijk zijn omdat
dan voornamelijk mensen aangetrok
ken worden die Gods dag ook hoog
achten." Spr. wees erop dat God zegt
in Zijn Woord „die Mij eren zal Ik
eren." ,jMogen wij naar Zijn stem blij
ven luisteren" zo besloot dhr. van Dam.
Zo dacht ook de heer P. Groenendijk
(SGP). De fractie van de SGP wil zon
dagsrust en zondagsheiliging.
Ieder is vrij
De heer J. A. van Nieuwenhuijzen
(VVD) zei respect te hebben voor de
mening van anderen en voor ieders le
vensovertuiging.
Daarom wilde hij Donjon op zondag
geopend hebben, om anderen gelegen
heid te geven vermaak te zoeken, wan
neer dat wordt gemaakt. „De praktijk
heeft uitgewezen, dat onze kinderen
naar Rotterdam of ergens anders heen
gaan. Houdt deze kinderen in eigen
omgeving, waar het vermaak in be
perkte mate aanwezig is", aldus de heer
Van Nieuwenhuijzen.
„Ik ben vrijzinnig opgevoed en ik
leef daarnaar. Ik heb respect voor an-
'dermans overtuiging. Het gaat nu een
beetje lichten, laten we dat niet afkap
pen. Men heeft het wel over de belan
gen van één man, de exploitant, maar
het gaat om de belangen van een gro
te bevolkingsgroep. Als b. en w. zorgen
dat de zondagsrust gehandhaafd blijft,
héb ik niets tegen het openzijn van
Donjon op zondag. Over God kan ik
niets zeggen, want ik ben geen theo
loog", aldus de heer De Vin (PvdA).
De heer G. A. Winkels (KVP) wilde
graag iedereen zijn overtuiging laten,
maar vooral geen beperkingen opleggen.
„Moeten wij uitvoeren wat de kerken
willen? Wij vormen toch het gemeente
bestuur?"
De heer S. L. de Jonge, Achthuizen,
dacht aan de toekomst, als de weg van
het Hellegatsplein naar het Fort zal
zijn aangelegd en wilde zich vooral niet
vastleggen aan een gesloten zijn op
zondag. Hij meende dat er vrijheid
voor iedereen, moet zijn en daarom Don-
jon alle dagen open.
Liever geen ongenoegen
„Wij hebben ons niet voorgesteld, dat
dit een hamerstuk zou worden. Wij
hebben de meningen niet willen beïn
vloeden. Wij hebben dit rapport ge
maakt, want het licht raakt men niet
in een emotionele gemoedsgesteldheid.
Wij hebben willen voorkomen, dat de
ontwikkeling van deze strijd leidt toch
ernstig ongenoegen voor de een of an
dere partij," begon burgemeester Van
der Harst in eerste instantie zijn we
derwoord. „Ik heb getwijfeld, of de
uitnodiging aan de kerken niet te su-
mier gesteld is, maar als ik de brief
nalees, kan de goede bedoeling gelezen
worden. Op de brief is niet ingegaan,
omdat ik moest weten hoe ik me moest
gedragen als dooplid. Als men een be
roep doet op de overheid, die een die
naresse Gods is, moet er ook overleg
zijn. Ik biyf een nutteloos gesprek pre
fereren boven geen gesprek. Het gaat
nu om het kennen van andermans be
grenzing. De kerk kan volstaan met te
waarschuwen en te manen, maar dat
geldt niet voor het gemeentebestuur;
die staat voor de feitelijke problema
tiek. We kunnen dit niet in een hand
omdraai oplossen en een handreiking
van de kerken, kon in deze feite niet
worden ontbeerd. Kan men nu b. en
w. kwalijk 'nemen, dat ze haar stand
punt bepaald?", vroeg burgemeester
Van der Harst zichzelf en de raad af.
„Als wij als gemeenteraad telkens
weer in gewetensnood komen te verke
ren, om ons uit te spreken over be
perkingen, moet men zich bij voorbaat
uitspreken over beïnvloeding van de
zondagsrust.
We zullen nu reeds een standpunt
in moeten nemen over de ontwikkeling
I van de verbindingen met het Helle-
gatsplein. Daarom is nu reeds de no-
I ta opgesteld, zonder het principiële
standpunt geweld aan te doen. Kiest
men voor medewerking aan de ontwik
keling van de gemeente en de recreatie
of voor het stringent bewaren van het
dorpskarakter, waarin de ontwikkeling
geen invloed zal kunnen hebben," al
dus de voorzitter.
Toch nog gesprek?
De heer Arensman meende, dat de
burgemeester en de kerken langs el
kaar heen gepraat hebben. „De ker
ken hadden alleen het restaurant op
het oog en de burgemeester het recrea-
tiebeleid in de toekomst. Ik wil nog
overleg en stemming over mijn voorstel"
aldus de heer Arensman.
„De kerken hebben gedacht aan een
compromis. Ze meenden dat het ge
meentebestuur menselijke gedachten
had, want, zo werd gedacht, wie niet
voor mij is tegen mij. Ik doe een be
roep op mijn ambtseed," aldus de heer
Groenendijk. Hij stelde daarbij, dat
het gemeentebestuur geen vertrouwen
op God stelt.
De heer Arensman wilde zijn voor
stel in stemming gebracht zien, het
geen werd ondersteund door de heer G.
Timmerman (AR).
De heer Van Nieuwenhuijzen noemde
dit uitstel van de moeilijkheden en de
heer De Vin zag in uitstel geen heil.
Ten slotte sprak de heer De Jonge het
verlossende woord. „Zijn we met z'n
allen als raadsleden mans genoeg" zei
hiJ.
De heer Arensman wüde in de zaak
van het mislukte overleg geen schuldi
ge zoeken, maar wilde alsnog overleg.
„Ik wil altijd een gesprek, steeds en
overal over. Een gesprek bijft altijd
mogelijk, maar nu moet er een uit
spraak komen. De raad mag zich uit
spreken en hier later desnoods op terug
komen. Als de heer Arensman het ver
huur van het fort loslaat van de uit
spraak over de zondagsrust, ben ik be
reid een gesprek met de kerken te be
werkstelligen", aldus burgemeester Van
der Harst.
„De raad mag echter niet meewerken
aan het voorstel om een volksgericht
in te stellen."
Bij stemming over het voorstel van
de heer Arensman, waren de Christelijk
Protestantse partijen vóór een nader on
derzoek en bij het voorstel van b. en w.
om het fort om zondag geopend te hou
den waren deze partijen tegen, met het
gevolg, dat PvdA, KVP en VVD achter
het voorstel van b. en w. stonden en
hiermede was de difinitieve uitspraak
een feit: voortaan zal het fort Prins
Frederik zondags geopend zijn en heeft
de raad een duidelijk standpunt inge
nomen inzake de zondagsrust rondom die
recreatie in Ooltgensplaat.
Uitgaande van het „Studiecentrum
Culemborg" wordt een schriftelijke cur
sus voor gemeenteraadsleden uitgege
ven. De cursus, die vier maanden duurt
omvat 16 lessen en kost 75 gulden. Aan
de gemeenten is ons namen en adres
sen van raadsleden gevraagd; er zijn
reeds tal van inschrijvingen. Burge
meester de Wit van Nistelrode heeft de
cursus samengesteld in samenwerking
met de heer Buijsse, hoofdambtenaar
by de Prov. Staten te 's Gravenhage.
Uit een N.I.P.O.-onderzoek blijkt dat
de Nederlanders niet meer zo optimis
tisch over onze economie denken als
dat twee jaar geleden het geval was.
Toen zag 64''/o de toekomst van onze
nationale economische ontwikkeling vol
vertrouwen tegemoet, vandaag is dat
cijfer gedaald tot 35''/o. Twee jaar ge
leden was 18% pessimist, nu kijkt 47%
wat minder optimistisch.
