Vreemde woorden De heer N. G. Nieuwenhuyzen te Oude-Tonge reeds 50 jaar voorzitter van polderbestuur v_ Ontwikkelings voorlichters Opslagtanks voor suikersap MeditaÜQ F^C.KORTEHEGkZOON Sinds 1953 voorzitter van Waterschap „Krammerse Polders" Gouden horloge als blijk van waardering 38e jaargang Vrijdag 27 mei 1966 No. 3490 CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN -< ^u. Voor ->> Baby PINKSTEREN Brtllant - "^r van Andel Volgende week maar één krant Fruitmanden en Fruitbakjes »De Fruitcentrale" Op de klompen achter de kinderwagen! PRINS HENDRIKSTRAAT 14 - POSTBOX 8 - MIDDEUIARNIS Redactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdijk Tel. (01870) 26 29, na 6 uur 's avonds Tel. 20 17 Giro 167930 Verschijnt tweemaal per week: dinsdag' en vrijdagavond ABONNEMENTSPRIJS 2,75 PER KWARTAAL ADVERTENTIEPRIJS 14 cent per mm. Bij contract speciaal tarief. Heel dikwijls wordt de klacht ge hoord, dat in onze dag- en weekbladen nog afgezien van de tijdschriften zo ontzaglijk veel vreemde woorden worden gebruikt. Voor de eenvoudige lezers, waaronder we verstaan degenen, die alleen lagere-schoolopleiding hebben genoten, is dit zeer hinderlijk, want daardoor begrijpen ze niet ten volle datgene wat hun wordt voorgezet. Het geldt zelfs, zij het in mindere mate, voor menigeen, die een zeer uitgebreide vor ming heeft gehad. Het aantal vreemde woorden is nu eenmaal ontzaglijk groot en bovendien komen er steeds nieuwe bij. Voor degenen, die de moderne ta len kennen en ook nog wat latijn en Grieks, is het geen bezwaar. Meestal zien we wel kans ze te vertalen- of de samenstelling ervan te ontleden, wan neer ze een voor hen nieuw woord ont moeten. Maar voor de doorsnee-lezer is de lectuur van een artikel of boek met veel vreemde woorden niet prettig. Schrijver dezes moet met enige schaamte bekennen, dat hij zich ook POEDER - CRÈME - OLIE - ZEEP aan dit euvel schuldig maakt, zodat ook hij behoort tot de categorie pardon: groep schrijvers, die het hun lezers wel eens moeilijk maken. Toch is deze kwestie niet zo eenvoudig als het wel lijkt. Men kan wel de stelling poneren (of moeten we schrijven: de stelling stellen?) dat een kranten- of boeken- schrijver helemaal geen vreemde woor den moet gebruiken, maar dit is onmo gelijk door te voeren. Het hangt voor een heel groot deel af van het onder werp, dat men behandelt. Er zijn er wel waarmee men het een aardig eind zou sturen, maar verreweg de meeste hebben nu eenmaal een bepaalde ter minologie, die er inherent aan is. Daar schieten weer twee vreemde woorden uit onze pen. Maar we stonden voor een moeilijke keus. Moesten we voor „terminologie", waarvoor geen equiva lent (gelijkwaardig) Nederlands woord bestaat, dan misschien de omschrijving van Van Dale gebruiken: „het geheel der termen, woorden en uitdrukkingen, die in een zeker vak of met betrekking tot een zekere zaak gebruikelijk zijn" en voor „inherent" de verklaring van hetzelfde woordenboek: „van nature innig verbonden zijn met"? Dat wordt toch wel wat omslachtig. Het is duide lijk, dat het gebruik van vreemde woor den heel dikwijls een gevolg is van een streven naar kortheid en kernachtig heid. Voorts is er het probleem of moes ten we hier schrijven „vraagstuk"? welke woorden we nu eigenlijk als „vreemd" moeten beschouwen en wel ke niet. Is „probleem" een vreemd woord? Formeel natuurlijk wel, want het is aan het Latijn ontleend, maar er zullen niet veel lezers zijn, die niet we ten wat het betekent en voor wier taai- gevoel het dus beslist niet vreemd is, evenmin als b.v. ons woord „spiegel", dat eveneens uit het Latijn stamt (spe culum), maar dat we als zuiver Neder lands beschouwen, omdat het al in de tijd, dat de Romeinen in ons land wa ren, is overgenomen in de Germaanse talen. We zien dus, dat er geen scherpe grens te trekken is tussen vreemde woorden, die men wel en niet kan aan vaarden in het gebruik. Men zou als maatstaf ((we hadden haast „norm" ge schreven) kunnen nemen of ze al dan niet gemeengoed geworden zijn. Maar ook dat is niet altijd gemakkelijk vast te stellen. We hebben eens een wille keurig door ons geschreven artikel er bij genomen en het aantal vreemde woorden erin geteld. We kwamen tot 29. Maar daarbij waren ook de volgende: kabinetsformateur, parlementair, fractie combinatie, functie, briljant, populair, georiënteerd, prestige, domineren. We geloven, dat toch vrijwel iedereen de betekenis van deze woorden kent. Ook wordt in dat artikel de uitdrukking „per sona grata" gebruikt, maar daar hebben we de vertaling (gewild persoon) ach ter gezet, hetgeen we wel meer doen. Daar moeten we echter ook weer voor zichtig mee zijn, want als we dat te veel gaan doen, stoten we hen, die ze wel kennen, tegen het hoofd, want die zeggen dan: ziet die artikelschrijver ons voor zó dom aan. Het gebruik van vreemde woorden is absoluut onvermijdelijk, wanneer het onderwerp, waarover geschreven wordt, ontleend is aan een bepaalde weten schap. Wij schrijven nu en dan over economische en financiële problemen. Daar iedere tak van wetenschap of techniek haar eigen woordenschat heeft, is het onmogelijk om erover te schrij ven zonder af en toe bepaalde termen te gebruiken b.v. bij economie: concern, conjunctuur, consumptiequote, contin- gentering, depressie, indexcijfer, inves teren, en bij financiën: inflatie, deflatie, disconto, monetair, liquiditeit, budget enz. We geven daarbij steeds de beteke nis aan en vertrouweïj dan, dat men op de duur geen nadere verklaring meer nodig heeft. Het schrijven voor het publiek is een moeilijke bezigheid. Duizenden lezen onze pennevruchten en hebben in meer of mindere mate hun kritiek, hetzij op de inhoud, hetzij op taal en stijl. Wat de laatste betreft, een schrijver, die zelf heel goed weet welke hoge eisen „En van hen werden gezien ver deelde tongen als van vuur en het zat op een ieglijk van hen." Handelingen 2 3). „Wönneer de Heilige Geest is neer gedaald in zulk een gedaante, n.l. in verdeelde tongen die als van vuur wa ren, zo is dit geschied, om beter uit te drukken hoe God werken wil door de prediking des Woords. Indien een mens spreekt, gaat zijn stem door d,e lucht en het is een dood ding. Maar van het evangelie wordt gezegd, dat het is een kracht Gods tot zaligheid, een iege lijk die gelooft. Op welke wijze? Een geluid dat in de lucht vervliegt en daar vergaat zal het ons ooit tot het koninkrijk der hemelen kunnen brengen? Niemand kan uit zichzelf ook maar een enkele mug scheppen, doch hier gaat het om het beeld Gods, dat in ons herschapen moet worden. Het gaat hier om het ontvangen van het geestelijk zaad, waarmee men tot hemelse heerlijkheid geraakt om metgezellen te zijn van de engelen, om verankerd te worden zelfs tot de heerlijkheid en onsterfelijkheid van onzen Heere Jezus Christus en deelgenoot te zijn van Zijn goddelijke natuur, zoals de apostel Petrus dat zegt. En zal dit kunnen geschieden door de stem van een mens? Hier wordt duidelijk gezegd, dat de Heilige Geest als met een onverbrekelijke band ver bonden is met het Woord, dat gepre dikt wordt. Want waarom heeft Hij de gedaante van tongen aangenomen? Dit was om er op te wijzen, dat hij in de mond der apostelen zou zijn en dat Hij hen alles zou geven wat ver eist zou worden om hun ambt en roe ping te vervullen en ook, dat Hij hun arbeid voorspoedig zou doen doorgaan, zodat deze niet tevergeefs zou zijn. Wij weten toch voor alles, dat zelfs de be kwaamste niet een enkel woord zou weten te spreken indien hij niet ge leid werd door de Heilige Geest. En verder is het niet zonder reden dat de tongen verdeeld waren en van vuur. Wij weten toch hoe de mensheid verdeeld is geworden, doordat zij van God is vervreemd. De toeleg om de toren van Babel te bouwen is oorzaak geworden dat de mensen van God ver vreemden en er geen gemeenschap over bleef. Hoe hadden dus de apostelen eenvoudige mensen zonder ontwikke ling het evangelie door heel de we reld kunnen verkondigen, indien God niet had vervuld wat hij tevoren be loofd had, te weten, dat Hij bekend zou worden in alle talen en onder alle volken? Daarin zien wij een aanbiddelijke goedheid van onze God, dat hij het kwade ten goede heeft gewend. Dat er verschillende talen in de wereld zijn is een vloek Gods, hier wordt zijn va derlijke goedheid openbaar, dat de boodschap van leven in alle talen wordt gebracht. Het zou echter nietvoldoende geweest zijn dat het evangelie gepredikt werd en dat God op deze wijze gekend werd door heel de wereld, als deze leer niet geleidelijk aan krachtig had betoond harten te treffen en mensen te trekken tot gehoorzaamheid. Vandaar, dat de tongen ook van vuur schenen te zijn. Wij moeten toch allereerst gereinigd worden, daar er bij ons niets anders is dan bederf en onreinheid. Laat men al zijn gedachten maar nagaan en zijn ge negenheden en begeerten nauwkeurig onderzoeken, men zal zien, dat wij niet anders dan stinkende zijn. Daarom moeten wij gelouterd worden en God moet ons rein maken langs een bijzon dere weg. Laar ons er dus wel op letten waar om God gewild heeft, dat Zijn Heilige Geest gezien werd in de gedaante van vurige tongen. Het is geschied, opdat de gelovigen zouden verstaan, dat zij tot in hun binnenste moeten aangeraakt worden en wel zo, dat God hen veran dert en vernieuwt. Dat is het, wat wij uit deze geschiedenis voornamelijk heb ben vast te houden en op de juiste wij ze op onszelf hebben toe te passen. Pinksterpreek uit: „Het gepredikte Woord" Calvijn. aan het gebruik van goed Nederlands gesteld mogen worden, zal daar terdege rekening mee moeten houden. Dit lukt niet altijd, want journalistiek werk is, anders dan het schrijven van een boek, aan tijd gebonden. Bij bepaalde belang rijke gebeurtenissen moet er soms heet van de naald een artikel geproduceerd worden, waaraan dan niet steeds de vereiste taalkundige zorg besteed kan worden. Dan glippen er ook wel eens vreemde vroorden doorheen, die wel licht anders vermeden zouden worden. Wij zouden dus wel graag de welwil lendheid van onze lezers willen inroe pen bij het beoordelen van onze penne vruchten, speciaal wat betreft het ge bruik van vreemde woorden. Ze zijn in vele gevallen niet te vermijden. Boven dien geloven we, dat we in een bepaald opzicht onze lezers er een dienst mee bewijzen. Dat lijkt misschien wat vreemd, maar onze dag- en weekbladen staan er vol van en wanneer wij zo nu en dan er de betekenis van aangeven, went men eraan en is de lectuur van kranten en boeken, althans wanneer men serieus poogt ook door eigen on derzoek zijn kennis op dit punt te ver- schitterend bezit voor altijd! Hoogstraat 164-152 Beyerlandselaan 176 Rottetdam meerderen, meer vruchtdragend. De vraag kan worden gesteld hoe het komt dat onze taal zo ontzaglijk veel vreemde woorden, dus taaiimport, be vat. Dit is uiteraard een vraagstuk apart Ook andere talen hebben ze, maar lang niet in die mate. De voornaamste oor zaak is, dat we maar een klein volk zijn en omringd door drie grote (Duits land, Frankrijk en Engeland) waarvan de laatste twee een taal hebben die wijd verbreid is. Daarbij is ons lanc! altijd zeer internationaal georiënteerd geweest, cultureel sterk op Frankrijk, terwijl na de oorlog het Engels in clusief Amerikaans grote vorderin gen maakte. Het steeds toenemend toe risme, de uitbreiding van het aantal Nederlanders, dat voortgezet onderwijs ontvangt, de grote vlucht van de we tenschap, de techniek en de handel, die elk hun eigen termen meebrengen, dat alles is van invloed. Er zijn mensen geweest, die onze taal van al die import wilden zuiveren. Dat waren of zijn de z.g. puristen of taal- zuiveraars. De schrijver P. C. Hooft was er één van. Zij willen onze taal ontdoen van alle vreemde invloeden. Sommigen gingen zelfs zo ver, dat ze i.p.v. garage (Frans) het woord „autoschuur" wilden invoeren, waarbij ze dan weer vergaten, dat auto eigenlijk grieks is! Het is natuurlijk altijd mislukt. Het gebruik van vreemde woorden laat zich niet verdringen en het is o.i. ook helemaal niet nodig, als men zich maar aanpast aan het milieu. Wel moeten we voor zichtig zijn met vernederlandste woor den b.v. uit het Duits en Engels, de z.g. germanismen en anglicismen. Tot zover over de vreemde woorden. We zullen proberen ons te beperken, maar een bepaald kwantum alweer gederailleerd is absoluut onvermij delijk. Pinkstermaandag wordt er niet gewerkt' en daarom zal ons blad „Eilanden-nieuws" dinsdag a.s. niet verschijnen. Het e.k. nummer komt weer uit D.V. vrqdag 3 juni. Redaktie en Administratie. NAUPLION: Tijdens een rondrit door Nauplion, de vroegere Griekse hoofd stad, t.g.v. de verjaardag van Koning Constantijn, lijkt het alsof Koningin Annamarie meer belangstelling heeft voor haar dochtertje Alexia dan voor de mensen langs de route. Onlangs zijn 124 vrijwilligers van de Duitse dienst voor ontvnkkelingshulp vertrokken naar 15 landen. Van hen gingen 69 naar Afrika, 38 naar Azië en 17 naar Latijns Amerika. Voor de eerste maal zullen vrijwilligers uit de Bondsrepubliek o.a. worden geplaatst bij agrarische projecten in Ethiopië, de Ivoorkust en Thailand. Een contingent van 30 ontwikkelings-voorlichters ver trok medio april naar Bolivia, Chili en Iran, gevolgd door een groep naar Da- komey, Ivoorkust, Ghana, Kameroen, Togo en Tunesië, terwijl tien leden van de ontwikkelingsdienst afreisden naar Ethiopië, Tanzanië en Uganda. Tenslotte werden 17 vrijwilligers gestationeerd in Nepal en Thailand en vertrok een acht tal technici naar India (Bihar), aldus „Landbouw-wereldnieuws". VOOR BETER NflflB DE MIDDELHRRNIS-TEL:2328 Op het terrein van de spiksplinter nieuwe suikerfabriek van de Holly Su gar Corporation in de Amerikaanse staat Texas, staan vijf wonderlijke bouwwerken, waarvan de bezoeker niet dadelijk de functie kan vermoeden. Het zijn platronde tanks waarin in zijn totaliteit een hoeveelheid ingedikt suikersap kan worden opgeslagen over eenkomend met 25.000 ton suiker. Het diksap wordt vóór de opslag gefiltreerd en gekoeld en kan dank zij het hoge suikergehalte zonder bezwaar geruime' tijd worden bewaard. Het bolle dak van de tanks zorgt er voor dat het oppervlak dat met de lucht in aanraking komt, tot een minimum worden gereduceerd. Dank zij deze opslagmethode kan be spaard worden op de capaciteit van de verwerkings-apparatuur en op de bouw van suikersilo's, aldus de „V.C.S.-bode". Speciaal in het opmaicen van B. V. d. VKEB Telefoon 2682 WestdQIc M MIDDEIiHARNIS De heer N. G. Nieuwenhuijzen te Oude Tonge is een man voor wie de pol ders en met name de daarin gelegen watergangen geen geheimen hebben. Al 50 jaar is hij voorzitter van een polder, in 1916 van de Krammerpolder en in 1953 toen 7 polders werden samenge voegd tot het waterschap de Krammer- se Polders werd hij weer tot voorzit ter van dit schap benoemd. Tydens de vergadering die j.l. dinsdagmiddag in de polderkamer te Oude Tonge werd gehouden is aan dit gouden jubileum de nodige aandacht geschonken. Door het bestuur werd de volijverige voor zitter hartelijk dank gezegd voor het werk dat hij in het belang van het schap heeft gedaan en uit de lofuitin- gen bleek duidelijk dat dhr. Nieuwen huijzen nooit met halve maatregelen genoegen nam, een beleid dat mede tot gevolg heeft dat de polderlasten een der laagsten op het eiland zijn. Het gouden horloge dat de jubilaris werd aangeboden onderstreepte de waarde ring voor een juist gevoerd beleid. Een afscheid De heer Nieuwenhuijzen werd toege sproken door de heer J. Noordermeer doch eerst nadat hijzelf dhr. Noorder meer had toegesproken! Dhr. Noorder meer heeft er als bestuurslid ook een lange tijd opzitten en vond nu de tijd van gaan aangebroken, omdat hij zich als landbouwer heeft teruggetrokken en derhalve geen vruchtgebruik meer heeft. De heer Nieuwenhuijzen kon ge tuigen dat dhr. Noordermeer die in 1923 werd gekozen tot gezworene van de Anna Wilhelminapolder altijd een voorzichtig beleid heeft voorgestaan. „Hij heeft er nooit aan gewerkt het zoveel mogelijk te laten kosten" verze kerde dhr. Nieuwenhuijzen," hij zou al te dure plannen wel hebben tegen gehouden." Als blijk van waardering overhandigde dhr. Nieuwenhuijzen een zilveren tafelaansteker aan dhr. Noor dermeer die zijn bestuursfunctie node verlaat. Pracht beleid Nu was het de beurt aan dhr. Noor dermeer om de „gouden" voorzitter toe te spreken. Spr. releveerde dat het juist 50 jaar geleden was dat dhr. Nieuwen huijzen gekozen werd tot voorzitter van de Krammersepolder. Er werd toen vergaderd met 10 polders gelijk in het gemeentehuis te Ooltgensplaat, ook de ingelanden vergaderden met 6 polders tegelijk alsook de 4 Bommelse polders. Spr. herinnerde zich dat de rekening en de begroting toen door de 4 voor zitters afzonderlijk werd behandeld; de algehele leiding van zo'n vergadering berustte bij de voorzitter van de pol der Grote Blok. Ook wist dhr. Noor dermeer nog dat de polderlasten van de Krammersepolder destijds f 12,p. ha. bedroegen. Aardig was ook de ver melding dat het grint dat nodig was voor de grintwegen werd aangevoerd door de gezamenlijke ingelanden/paar- dehouders voor de prijs vaneen fooitje voor de knecht! Spr. releveerde dat dhr. Nieuwen- huizen in 1928 bestuurslid werd van het w-aterschap de Heerenpolder, wat toen de gemeenschappelijke uitwate- ring van de 7 polders betrof, t.w. de Heerenpolder, Magdalenapolder, de Lo- dewijk, de grote Blok, de nieuwe Blok, de Krammerse polder en de Anna Wil helminapolder. D/ir. ^ieuwBinhuyzen (links) ant- vangt het gouden horloge uit han den van dhr. J. Noordermeer. In 1964 werd dhr. Nieuwenhuijzen lid van het bestuur van de Dijkring Flakkee en op 22 sept. 1953 bij de samenvoeging van de 7 genoemde pol ders tot het waterschap „Krammerse- polders" werd hij tot voorzitter ge kozen. Dhr. Noordermeer prees de voorz voor het gevoerde zuinige en goede beheer waaraan de natuurlijke ligging van het waterschap had bijgedragen. De voorz. had steeds het standpunt ingenomen dat de uitgaven dienen te blijven binnen het raam van de be groting en dat elk jaar een gedeelte van de watergangen wordt uitgedaan. Namens de vergadering overhandig de spr. dhr. Nieuwenhuijzen een gou den polshorloge en Klaas, ik dank je ook persoonlijk" zo besloot hij. De heer Nieuwenhuijzen die aankon digde dat hij volgend jaar zijn voor zitterschap zal beëindigen zei zich niet te kunnen indenken dat de tijd zo snel is gegaan. Hij haalde een mooi stukje (polder)geschiedenis op en betuigde ooli zijn grote tevredenheid over het werk van de secretaris dhr. Nic. Goedege- buure te Oude Tonge. Sprekend tot de (latere) verkie zing van een nieuwe voorzitter begreep dhr. Nieuwenhuizen dat het voor een nieuwe voorz. een moeilijke taak zal zijn, zonder een polderopzichter. Hij voorzag dat misschien in samenwer king met andere waterschappen een opzichter in dienst kan worden geno men. Arie v. d. Slik uit Middelharnis heeft er woensdagavond een flinke sprint ingezet, op de klom pen! Om 10 uur meldde hij zich als gelukkige vader van een ge zonde dochter bij de Veilinghal waar door de Middenstand ver. een showavond was belegd met als speciale stunt: Een kinder wagen met bijbehoren voor de baby die tussen 8 en 12 uur ge boren zou worden. Omdat het bestuur al eerder op de avond gefopt was werd de melding van dhr. V. d. Slik op zijn waarde ge- toest en inderdaad lag de kleine Dinie, 7'h pond, donkerblauwe ogen én zwart haar, nog onwe tend van alle drukte op Water weg 75 in haar wiegje. De nog wat nerveuze vader werd op het podium gebracht waar hij van alle kanten gelukwensen in ont vangst nam. Hij was zo gauw het kon van huis gegaan en wist enkel maar dat moeder en doch ter het goedmaakten Mevr. V. d. Slik-Groen had eerst gehoopt dat ze de wagen niet zou winnen maar nu was ze er toch echt gelukkig mee alsook met de f 150,■yoor de baby-uit zet en de brief van het bestuur van de middenstandver. waarin het jonge gezin het allerbeste ■wordt toegewenst.

Krantenbank Zeeland

Eilanden-nieuws. Christelijk streekblad op gereformeerde grondslag | 1966 | | pagina 1