ijf
ËllAnPEtl-flIEIJWS
Humanisme en Onderwijs
I
lijl
Goed geslaagde Chr. Scholendag
NIEUWS
Antwoord aan flrios
De Bruid van
Üchokland
Geslaagd
Ingezonden stukken
2e blad
Dinsdag 16 november 1965
No. 3437
>ijU
Ds. H. S. J. Kalf sprak over
lam
UIT ÜE KERKEN
-k -k
Ds. D. L Aangeenbrug
met emeritaat
Boekbespreking
Nieuwe Jeugd(Kerst)boeken van
Meinema, Delft
Prifisessen vinden partners
|e zich nid
litgebracL
f 34 stem]
|1 26 stem]
Have b|
|n.
I, ware
ludzwaaM
Tl met 1
Jiberg wer)
|en blanJ
t vacatur!
fitgebrack]
I stemma
stemmaJ
ferd gekd
len herkiti
|ture kra
5. de HobI
Ie heer I
In, de he
leren J.
|van BreL
aftredeil
A. L. vai
62 uitgel
Op vrijdag 12 november is in „Jeugd-
haven" te Middelharnis de Scholendag
1965 gehouden, die mede door de in-
terressante en leerzame onderwerpen
die zijn behandeld en de grote opkomst
van onderwijzers, onderwijzeressen,
school- en kerkbesturen en vrienden
van het Chr. Onderwijs, uitnemend ge
slaagd mag heten. Als voorzitter fun
geerde dhr. A. Gravendeel hoofd van
de Chr. School te Nieuwe Tonge, zulks
wegens vertrek van ds. van Wakeren,
in wiens plaats nog geen voorzitter is
gekozen. De leiding was in goede han
den. De heer Gravendeel opende met
Schriftlezing en gebed, heette de vele
aanwezigen welkom en gaf daarna het
woord aan ds. H. S. J. Kalf, Ned. Herv.
predt. te Bennebroek om te spreken
over „Humanisme en Onderwijs".
Ds. H. S. J. Kalf begon met te ver-
I tellen, dat hij een bericht gelezen had
hoe het Humanistisch Verbond in de
Europoort (Botlekgebied) samenkomsten
belegd om de nieuwbewoners op te van
gen en lid te maken van de beweging.
Men zal dit ook doen op gebied van het
[onderwijs, zowel op de lagere als mid-
I delbare scholen. Het humanisme is een
geestesstroming die de oudste papieren
heeft: de boze fluisterde het eerste men
senpaar reeds in: „gij zult als God zijn,,"
kennende het goed en het kwaad! Door
1de val van de mens gaat de lijn om-
jlaag van God af het humanisme
(zocht de norm om te leven in zichzelf,
I in de ideale mens. Het humanisme vindt
I het onbelangrijk om over God te spre-
Iken, God is overtollig, want zij willen
Imens en wereld beschouwen buiten de
[bijzondere openbaring, buiten de H.
[Schrift om. Het vraagstuk of er een
I God bestaat, laat men onbeslist. Het ligt
landers dan met het atheïsme de
jmenselijke waarden zijn belangrijker.
iMen laat de mens over aan de twijfel.
Spreker waarschuwde met klem te
lgen het gevaar om aan het humanisme
Jtoe te geven, we leven in de tijd van
ihet gesprek en ontmoeting en men vat
jhet gesprek op als „meespreken met"
jwaar juist het gevaar voor de Christen
jhgt. Men gaat dan toegeven: „je kunt
l'het ook van die kant bekijken!" Als U
[met humanisten praat gaat het niet over
luw en mijn zienswijze, maar over het
[recht van God, dat God recht heeft op
[ons, want wij hebben alles van Hem.
[Wij hebben het profetisch woord dat
Jzeer vast is, dat hebben wij ook uit te
(dragen tegen de humanist aldus spre-
|ker.
Er is een verintellectualisering van
[de mensheid op grote schaal;.waar we-
[tenschap beoefend wordt zonder Gods-
I openbaring wordt men humanist. Als
dat in het onderwijs gaat doorwerken,
wat liggen er dan gevaren, erger dan
[de atoombom of allerlei ziekten. Wij
[moeten attent zijn op infiltratie. Wij
dienen deze geestesstroming die als een
vloedgolf 'ook ons land overstroomt ter-
[dege te onderkennen.
Verder betoogde ds. Kalf dat het Hum.
IVerbond bestrijdt, dat het nihilisme
[daadwerkelijk teruggeroepen kan wor-
I den door het geloof in Christus. De hu-
jmanisten zeggen wij hebben een bood-
schap voor de wereld, we bereiken de
[nihilist beter dan jullie met je cliché-
juitdrukkingen over de Bijbel. Zij leg-
jgen een geraffineerde strategie aan dè
[dag, niet alleen in de steden, maar ook
[op het platteland.
De cultuur «an het Westen is on
getwijfeld Christelijk te noemen, dit
is alles te danken aan de doorbraak
van het Evangelie. Het humanisme
wil die Chr. cultuur overnemen, men
slaat er echter de kop af en haalt er
het hart uit, n.l. de kennis van God
en Christus. Doari;aor in de plaats
komt „de ideale menselijkheid."
Wat is er terecht gekomen van het
IChristendom in 2000 jaar? zeggen ze.
ISpr. bestreedt dit: voor de geboorte van
iChristus was Europa vol wreedheid,
ponder ziekenhuizen en tal van andere
Ichr. waarden meer. De liefde is de ver-
IvuUing der wet; de liefde tot God en
fde naaste staat in de twee tafels der
IWet, die niet te scheiden zijn. Het eer-
Iste en grote gebod is God lief te hebben
[boven alles en zijn naaste als zichzelf.
De humanist gooit de liefde tot God
overboord, de liefde tot de naaste wordt
dan een carricatuur. De humanist weet
wel van het kwaad in de wereld en be
strijdt het, maar niet op de manier zo
wij het zien, n.l. dat het kwaad gericht
is tegen God! De humanist leeft in vol
maakte onverschilligheid tegen God,
ook op gebied van onderwijs.
Voorspelen in Volksvertegen
woordiging in de Kamers
Spr. zei dat dit conflict ook gaat spe
len in de volksvertegenwoordiging in
de Tweede Kamer. Er zijn al voorspe
len gaande. Spreker schetste hoe grote
vrijdenkers in het Verbond zijn opge
nomen, zij hebben de profetenmantel
van de vrijdenkers overgenomen. Onze
christelijke volksvertegenwoordigers
krijgen een zware job, op voorstel Kley-
weg moet art. 41 geamendeerd worden,
dat niet alleen de kerken, maar ook het
Hum. Verbond in humanistische geest
in het onderwijs moet voorzien. De
K.V.P. ging al overstag om deze vrij
heid toe te staan.
Ir. V. Dis (S.G.P.) liet een ander ern
stig en goed woord horen. De gewe
tensvrijheid moet voor de Overheid
niet inquisitatorisch zijn, maar vrij la
ten propageren noemde hij een geheel
andere zaak. Daar heeft hij gelijk in,
aldus spreker.
De overheid is Gods dienaresse en
heeft dus tegen te staan wat tegen God
indruist. Art. 36 N.B.G. noemde hij
daarom uitermate actueel, al is er het
laatste woord nog niet over gesproken.
Het humanisme moet de zelfde fa
ciliteiten krijgen als de kerk. Als dit
wordt prijsgegeven wordt de invloed
van het humanisme bevorderd. Als
voorbeeld noemde spreker hoe in Ame
rika het openbaar gebed op de scholen
is afgeschaft.
Spreker wees ook op het schrijven
van de Herv. Raad voor kerk en school
(het humanisme niet gelijksoortig maar
wel gelijkgerechtigd) waar zelfs de
Herv. Synode in meerderheid mee ak
koord ging inplaats van er de vinger
tegen op te heffen. Spr. wees ook op
de uitnemende rede van dr. Tilanus
(C.H.U.) in de Kamer, van mr. Roos jen
(A.R.) gevolgd door ir. v. Dis (S.G.P.)
Het kader is al gevormd om vor
mingsonderwijs op de scholen ook
op de lagere te geven. Spreker waar
schuwde met het woord van dr. Kuy-
per: ouders, houdt het Kruis vast en
houdt uw kind vast! Op een congres
van humanisten te Amsterdam protes
teerde men dat godsdienstonderwijs
voorkomt op het rooster voor lesuren.
Men wil dit facultatief stellen. Er moet
plaats komen voor eigen vormings-on-
derwijs. Spr. waarschuwde op de bres
te staan, voor het Christelijk standpunt
en zich niet te laten verblinden door
humanistische ideeën maar positief uit
de Heere Jezus te leven.
Op dit onderwerp volgde daarna een
zeer hoogstaand vraaggesprek. Des mid
dags sprak drs. van der Zwet over
„Aanleg". Men mag op een goed ge
slaagde scholendag terugzien.
NED. HERV. KERK
Beroepen te Waddinxveen L. Dop-
penberg te Wilsum; Poortvliet R. W.
Steur te Doornspijk; Amsterdam A. J.
Kret, leraar g.o. te Leiden; Papendrecht
C. V. d. Bosch te Gorinchem.
Bedlankt voor INTunspeet G. v. Estrik
te Genemuiden; Lopik T. Lekker kerke
te Hagestein.
Ds. Balkesteint In de ouderdom van
95 is te Hatjem overleden ds. L. Bolke-
stein em. pred. en de oudste van alle
Hervormde predikanten. Ds. B. werd in
1870 te Wijk geboren en werd in 1899
predikant te Cothon. Vervolgens diende
hij de gemeenten Aalburg - Kortgene -
Kockengen - Otterloo - 's Gravenmoer
en Schelluinen, waar hij in 1935 met
emeritaat ging. Ds. Balkestein was één
van de oprichters der Geref. Bond.
Staphorst. Ook te Staphorst is het
gekomen tot stichting van een midden-
orthodoxe evangelisatie. Ééns per zon
dag gaat men diensten beleggen.
Dominé's in een RJC. klooster in re
traite. Over dit onderwerp schrijft prof.
Dr. G. P. van Itterson in het Conf.
Weekblad „De Gereformeerde kerk".
Enkele predikanten uit de Ring Wor-
kum zijn n.l. ter bezinning op het ko
mende winterwerk drie dagen in afzon
dering geweest in het Rooms Katholieke
klooster te Diepenveen. Rome heeft hen
hierbij alle gastvrijheid verleend, twee
paters tot hun beschikking gesteld en
de benodigdheden om hen tesamen het
H. Avondmaal te doen vieren. Prof. van
Itterson schrijft hierover o.m.: „Eerlijk
gezegd begrijp ik hier niets van. De
predikanten gingen niet op een excursie
maar in retraite ter voorbereiding op
hun winterwerk. Wat is hier de bedoe
ling van? Krijgen de Hervormde predi
kanten een Rooms-Katholieke training
om straks des te beter het Hervormde
kerkewerk te kunnen aanpakken?
Men kan toch in een Rooms klooster
geen Hervormde scholing verwachten?
Eïi wordt uiteindelijk in een Roomse
Abdij een Hervormde Avondmaalsvie
ring gehouden? Zonder enige gelijkenis
met het Roomse misoffer?
Is er voor de leiding onzer kerk hier
iets te doen? Acht zij het normaal als
straks onze Hervormde predikanten een
kloostergang maken voordat zij hun
kerkewerk aanvatten? De kerk wacht er
op, dat de leiding hier publiekelijk iets
zegt. Anders wordt de verwarring in de
gemeenten, die ook in Friesland over
bekend is, nog groter dan ze al is en kan
niemand meer geloven dat onze kerk
nog een reformatorisch karakter heeft".
GEREF. KERKEN
Beroepen te Boeckhout (België) en
Rijnsburg P. Mels te Voorthuizen; Din-
teloord, Koudum, Mariënbérg, Pesse en
Tingjum, kand. D. Elderman te Mld-
wolda; Oude Beldtzijl, kand. G. Snel te
IJlst, Berkum, Middenmeer en Rotter
dam, G. Sinia te Ee; Aduard H. Groe-
nevelt te Urk; Rotterdam T. Rijper te
Rijsoord; Hasselt G. v. 't Riet te Liaes-
sens; Zoetermeer F. Penning te Dirks-
horn; Poortugaal I. Vergeer te T'zum;
Halfweg G. Morsink te Aalten; Stellen-
dam, kand. H. Hasper te La Chapelle
(Fr.); Amstelveen W. v. d. Linden te 's-
Gravenhage; Hengelo J. de Boer te Lei
den.
Aangenomeni naar Bloemendaal D.
Roos te 's Gravenhage; Amsterdam J.
Baas te 's Gravenhage; Amsterdam; E.
Pijlman te Wassenaar; Amsterdam D.
V. Swighem te Kampen; Zuilichem; J.
Hoek te Den Ham; Oude Bildtzijl kand.
G. Snel te IJlst; Gees (Dr.) kand. H.
Hasper te La Chapelle.
Bedankt voor Oud-Vossemeer J. Hoek
te Den Ham; Hoogkerk W. de Ruiter te
Harkema - Opeinden; Stellendam en 9
andere beroepen, kand. H. Hasper te La
Chapelle sur Aveyron (Frankrijk).
„Meni^erlei Genade''. Als redacteur
van deze bekende prekenserie heft per
31 dec. bedankt prof. Dr. K. Dijk te
Driebergen. Hij heeft dit redacteurschap
sinds 1926 bekleed. Ook Prof. dr. A.
Tolman legt deze funktie neer. Als re-
daktie zal nu optreden Prof. Dr. J. v. d.
Berg en ds. H. J. Hoek.
CHR. GEREF. KERKEN
Tweetal te Rotterdam-Z. K. Boersma
te Onstwedde en T. Harder te Kornhorn
's Gravenzande M. Baan te Zeist en B.
Bijleveld te Bussum; 's Gravenhage-W.
J. Velema te Apeldoorn en M. Vlietstra
te IJmuiden.
Beroepen te Naarden M. Vlietstra te
IJmuiden.
Bedankt voor Thesinge J. Tijmes te
Doesburg; Haarlem H. Eerland te
Amersfoort.
Ds. J. Talsma em. pred. te Zeist her
dacht het feit dat hij voor 50 jaar in het
ambt werd bevestigd. Hij is bijna 93
jaar. Hij diende de kerken van Aalten
1915-1919; Zeist 1919-1924; Zaamslag
1924-1942 en 's Gravenmoer 1942-1948,
toen hem emeritaat werd verleend.
Hillegom. Na bevestiging door prof.
B. Oosterhoff met Jesaja 62 6-7, deed
kand. W. van Dijk intrede alhier met
Jesaja 62 1.
Middelburg. Na bevestiging door ds.
P. op den Velde te Mijdrecht met 2
Tim. 2 15 deed kand. J. v. Amstel in
trede alhier met Jac. 1 21b.
Elburg. Na bevestiging door zijn zoon
ds. P. Roos te Nijkerk met Jeremia 15
19, deed ds. M. S. Roos, gekomen van 's-
Gravenzande, intrede met 2 Cor. 4 5.
GEREF. GEMEENTEN
Aangenomen naar Genemuiden H.
Ligtenberg te Oude Mirdum.
De predikanten Ds. A. Elshout en Ds.
H. Rijksen zullen binnenkort in op
dracht van^ de Zendingsdeputaten een
reis maken' naar Nigeria om het zen
dingswerk van nabij in ogenschouw te
nemen.
(Buiten verantwoording der redactie)
(V)
Geachte Organisatie,
In antwoord op uw schrijven van 12
november j.l. in het Eilanden-nieuws,
het volgende:
1. De eisen die de A.R.P. stelde, bij
een poging om tot samenwerking te ko
men, zijn vervat in een, schrijven hun
nerzijds, d.d. 31 aug. 1965. Deze partij
stelt daarin, dat de grootste partij (dus
de ARP), nummer 1 van de te vormen
lijst mag aanwijzen. Natuurlijk, er was
gelegenheid hierover te discussiëren,
maar deze discussie zou altijd vastgelo
pen zijn op een ander punt in datzelfde
schrijven, n.l. „De lijstaanvoerder zal uit
de grootste partij gekozen moeten wor
den". Is dit geen eis? Christelijk gezien
zelfs een heel onredelijke!
Wat het uitblijven van initiatieven
van de zijde der CHU betreft, kan ik u
mededelen, dat door de leden der kies
verenigingen de weris te kennen gege
ven was, dat samenwerking van ARP,
SGP en CHU verre te verkiezen was
boven een samengaan met een van bei
den. Met het afvallen van de andere
geïnformeerde partij, die blijkbaar ook
nogal wat bezwaren had, kon dus van
een verder gesprek geen sprake zijn.
2. Inderdaad is de tijd voor samen
werking nog niet rijp en zullen over
haaste stappen later betreurd worden,
dat schreef ik en dat schrijf ik nu. Het
feit dat deze zaak van fusie al 20 jaar
loopt, is al een bewijs dat men, en daar
versta ik onder ARP én ARJOS én de
andere christelijke partijen en groepe
ringen, beslist nog niet rijp is om zulke
stappen te kunnen nemen. Huwelijken
op middelbare leeftijd gesloten blijken
lang niet altijd gelukkig en jonggehuw
den hebben ook wel eens wat. Samen
werking landelijk zowel als gemeente
lijk zou één sterke partij moeten ople
veren. Het resultaat zal wel een nieuwe
partij, maar teven een voortbestaan van
een ARP, CHU en SGP zijn, misschien
onder andere naam. De ARP als Ka
merfractie komt herhaalde malen als
verdeeld voor een wetsontwerp, tervnjl
juist van de andere Chi'istelijk partijen
een hechte fraktie-eenheid valt waar te
nemen. Ziet u, de praktijk wijst zelf
onrijpheid aan. In Binding van juli-
aug. 1965 kunt u lezen wat een man in
de praktijk er van zegt. „Wie praat over
fusie tussen ARP en CHU, geeft er blijk
van onvoldoende politiek realiteitsbesef
te bezitten. De kabinetscrisis heeft de
verhoudingen tussen beide partijen ver
anderd. Wij moeten maar niet doen of
onze neus bloedt. Zolang er weerstan
den tegen een samenwerking bestaan-
en dat valt niet te ontkennen doet
men er verstandig aan niet tegen de
stroom op te roeien."
3. U bent van mening, dat wanneer
er geen verschillen zijn in uitgangs
punt (beginselen), de christelijke poli
tiek ruimte moet laten voor het ver
schil in praktische toepassing. Naar
mijn smaak is er wel degelijk verschil
in beginsel. Een actueel voorbeeld daar
van is de houding t.a.v. een monarchie,
zo u wilt onze monarchie. In uw be
ginselprogram spreekt u er zelfs van
„als christelijke partij", dus alle historie
terzijde schuivend, geen binding met
een monarchie nodig te achten. Het
blijft u dus om het even; koningschap
of niet. Nota bene, of dat geen beginsel-
verschil is. Een eventueel vrijdenker in
uw gelederen kan dus straffeloos tegen
een monarchie en voor een republiek
stemmen. Leest u goed: bij de CHU is
dit onmogelijk.
4. Als zelfs mensen uit uw eigen ge
lederen al niet ontkennen dat een su
perioriteitsgevoel wel degelijk bij u
aanwezig is, alleen „hij zelf houdt het
er niet op na", maalit u van uw bewe
ring dat ik, of bedoelt u de CHU? een
minderwaardigheidsgevoel zou hebben,
natuurlijk een klein lachertje. De CHU
is lauw, inderdaad, maar groeit nog
steeds! Kan dat ook van de ARP gezegd
worden?
Een enkele algemene opmerking wil ik
niet nalaten neer te schrijven. Uit uw
schrijven aan de SGP Middelharnis-
Sommelsdijk en aan mij, spreekt een
fanatisme en een onvoorzichtige be
schouwing van het geheel. Dit siert in
geen enkel geval de ARJOS Goeree-
Overflakkee. Dus toch niet rijp, ziet u
wel?
Verder wil ik nog berichten dat de 2
brieven, met dezelfde inhoud als ge
noemd krante-artikel, door mij na le
zing prompt in de prullemand zijn ge
deponeerd. Ze waren niet eens onder
tekend, en konden dus door iedereen
verzonden zijn.
Met de meeste hoogachting,
C. P. VAN ECK
Wilhelminastraat 41, Oude Tonge
S£;£5£^l
|V E R V O L OVERHAAL
door L. KOMBRINK
ICopyright J. J. Groen Zn. N.V.
Nanne ziet ze gaan, vader in het mid
den. Glimlachend draait ze zich om en
net een gevoel van dankbaarheid laat
|e haar ogen door haar kamertje wei
den. Wat had moeder alles netjes ge
naakt. Wat 'n keurig kleedje op de ta-
^el en dan dat vaasje veldbloemen,
loeder heeft vast een hele tijd moe
den zoeken, want zoveel bloemen groei-
pn er niet op het eiland. Boven het le-
'dikant hangt een tekst,
'^aar gaat de winkelbel. Zij hoort moe
der door de gang lopen en even later
ivaar stem, warmeer zij spreekt met de
klant. Er klinkt gerammel en Nanne
veet, dat de klant Schokker moppen
koopt. Die zitten in een grote blikken
kist en nu is moeder bezig om ze er uit
je graaien.
Nog even gaat Nanne voor het raam
^taan. De schaduwen van de bomen
vorden langer, want de zon daalt naar
de Westelijke horizon. De wind is hele
maal gaan liggen en nog slechts even
wordt de zee bewogen. Nooit is de zee
helemaal vlak. Altijd is het water in
beweging of het zou weken achtereen
bladstil moeten blijven. Maar nu zal
ze eens beneden kijken. Moeder is nog
steeds met die klant bezig. Een TJlrker
natuurlijk. Moeder komt immers ook
van Urk? Tegen andere klanten ,was ze
meestal kort van stof. Nu praat de
klant. Een diepe marmenstem is het die
met overtuiging spreekt.
-iV -ï!r
Brand heeft die avond nog iets in de
schapenschuur Ie doen en de jongens
helpen hem daarbij. Nanne heeft met
haar moeder de vaat gewassen en nu
de zon daarginds in het Westen bijna
de zee raakt, stelt ze moeder voor sa
men nog een eindje op Zuid aan te lo
pen. En nu wandelen ze achter elkaar
over de smalle dam die 'de Oostelijke
landgrens van Schokland vormt. Het
stenen pad is niet breed genoeg om
naast elkander te lopen, maar je kunt
nog wel praten. Dè gedachten van moe
der en dochter zijn niet eender. De eer
ste ziet niet het schone, dat de vredige
natuur biedt. Zij heeft deze wandeling
ondernomen om er eens even uit te zijn
om een fris luchtje te happen, zoals ze
het meestal uitdrukt. Zij schenkt geen
aandacht aan het ondergaan van de zon.
Zij let niet op de smalle gouden streep
die zich van de verre kim naar Schok-
lands Westkust uitstrekt. Evenmin
merkt ze de fijne schapenwolkjes op,
die hoog boven haar hoofd aan de he
mel drijven en die straks, wanneer de
zon is weggezonken, een kleur van pur
per en goud zullen aannemen. Zij praat
opgewekt tegen Nanne, die achter haar
loopt, en slechts korte antwoorden geeft
op het gebabbel van haar moeder. Zij
zou het gevoel, dat haar nu in beslag
neemt, niet onder woorden kunnen
brengen. Een grote liefde voor dit klei
ne eiland overrompelt haar, nu zij op
deze wonderschone avond hier lang
zaam voortwandelt. Moeders stem
breekt, of beter gezegd, stoort de een
zaamheid en zij betrapt zichzelf op de
gedachte dat ze nu het liefst hier alleen
zou willen zijn. Haar ogen dwalen over
het dichte rietgewas, dat nog vele we
ken zal moeten groeien voor het de
hoogste stand bereikt heeft. Een riet
zanger vliegt met golvende bewegingen
over dit veld van zacht wuivend groen,
links van haar daalt in sierlijke glij
vlucht een eendenpaar neer op de flauw
rimpelende zee. En plotseling grijpt ze
de hand van haar moeder.
„O, kijk toch eens moeder, hoe mooi
de zon ondergaat. Zie ze is nog half bo
ven het water uit, prachtig hè?"
Even kijkt vrouw Brand naar de hal
ve gouden bal, die nu zienderogen weg
zakt. Dan knikt ze kort en zegt: „Och
kind, dat heb ik al zo vaak gezien. Kom
hiergaan we de dam af en lopen over
het land verder. Kijk, daar lopen onze
schapen, Nanne".
De dieren heffen nieuwsgierig de kop
pen omhoog en een komt op haar toe
lopen. Toevallig kijkt Nanne haar moe
der aan en zij ziet hoe deze de wenk-
brouwen fronst. „Hou die in het oog
hoor, hij buigt z'n kop al omlaag."
„Zal hij ons gaan stoten, moeder?"
vraagt Nanne angstig.
„Als we weglopen wel, nee blijf staan
kind."
Met stijve poten komt het forse man
netjesschaap naderbij, maar hij gaat
niet tot de aanval over. De frons van
vrouw Brad wordt dieper als zij zegt:
„Die heeft ons verleden week een scha
depost bezorgd van vijf liter melk. Je
vader zat te melken en toen kreeg hij
onverwachts een stomp onder z'n broek.
Hij tuimelde over de emmer heen, die
omviel; en die meneer daar stond er net
bij te kijken alsof hij zeggen wilde: zie
zo, die heb je te pakken".
Met boze ogen kijkt ze naar de ram,
die weer rustig aan het gras knabbelt.
In gedachten ziet Nanne haar vader
de duik nemen en daar moet ze toch
even om lachen. Ze had het wel eens
willen zien. Doch vrouw Brand heeft er
niet om gelachen toen haar man thuis
kwam met een bijna lege enomer en
zelfs de melk in zijn baard.
„Kom kind, we gaan naar huis, ze
zullen niet weten waar we blijven."
KERKNIEUWS
In „De Wachter Slons" het kerkblad
van de Geref. Gemeenten in Nederland
onder redactie van dr. Steenblok, la
zen wij, dat in een spoedclassis (Oost)
gehouden 12 oktober j.l. op zijn verzoek
wegens gezondheidsredenen, emeritaat
is verleend aan ds. D. L. Aangenbrug.
Dirk Leendert Aangeenbrug werd 11
april 1891 te Hillegom geboren. Op 11
juni 1930 werd hij lerend ouderling in
de Chr. Geref. Kerk te Nieuw Vennep
en in 1934 te Leerdam. Op 23 nov. 1941
trad hij uit dit kerkgebouw en ging
over naar de Geref. Gemeenten waarin
hij met zijn gemeente werd overgeno
men. Wel moest hij de Theol. School te
Rotterdam bezoeken; op 22 juni 1944
werd hij kandidaat; door de oorlogsom
standigheden eerst op 14 febr. 1945 tot
predikant bevestigd te Leerdam.
In 1946 vertrok hij naar Dordrecht
en verwisselde deze gemeente met die
van Terneuzen in 1950. In 1953 tracht
hij uit het kerkverband der Geref. Ge
meenten en ging met dr. Steenblok en
ds. Mallan over in het verband Geref.
Gemeenten in Nederland.
Sinds 1960 is hij predikant van de
gemeente Rijssen. Hoewel hij op 12 ok
tober emeritaat verkreeg nam hij de
volgende dag op 13 oktober de nieuwe
kerk te Rijssen in gebruik met een
predikatie over Ps. 27 4.
M ARAN AT H A-kalender 1966
Uitgave J. H. Kok N.V. Kampen.
Prijs f 2,95.
De IVCaranatha-kalender 1966 is ge
reed en in de boekhandels verkrijg
baar gesteld. Het uiterlijk van de ka
lender is weer zeer fraai, een sierlijk
schild in fraaie kleuren, die in het in
iedere huiskamer zal „doen". Wat het
innerlijke van de kalender betreft, de
ze staat onder redaktie van dr. H. J.
Langman, Ned. Herv. predt. te Amster
dam en ds. J. Overduin te Veenendaal,
die de voorblaadjes hebben verzorgd.
Een interkerkelijke kalender dus. De
achterzijde bevat ontspanningslectuur
vol afwisseling. De prijs van deze
Christelijke kalender is zéér goedkoop,
slechts f 2,95. Het is wel raadzaam
spoedig te bestellen, daar de oplage be
perkt is.
Voor zondagsscholen en Evangelisa
tie-commissies gelden speciale condities
De kalender is ook enkel in blok, d.w.z.
in boekvorm, dus zonder schild ver
krijgbaar, gebonden in keurige band
als een dagboek. Maar dan is de prijs
f 3,90.
RUMEN VAN TIJMEN
---------O---------
De voorraad Jeugdboeken bij de druk
kerij en uitgeverij W. D. Meinema N.V.
te Delft is weer met veel nieuwe delen
en herdrukken aangevuld. In de zo juist
uitgekomen catalogus ook van ande
re uitgaven die dit keer in een han
dig formaat verschenen is, rijk geïllus
treerd en zelfs in twee kleuren, staan ze
alle aangegeven. Een genot op zichzelf
om deze mooie catalogus, die op aan
vrage gratis verkrijgbaar is, door te ne
men!
Van de nieuw verschenen uitgaven
noemen we hier enkele
Poesje waar ben je? door Nel Veer
man. Een vlot en gezellig verhaal over
een „gevonden" poes voor jongens en
meisjes van 6-8 uur jaar. De kat zat
echt in de boom en viel er niet uit te
kijken! Prijs geill. fraai geb. 1,25.
„In spin, de bocht gaat in'' door Lies-
beth Lems. Marja is zo verdiept in het
touwtjespringen, dat zé vergeet haar
broertje Rino uit de kleuterschool te ha
len. Die vergeetachtigheid heeft kwa
lijke gevolgen. Leuk geschreven boekje
voor meisjes van 6-8 jaar. Prijs geb.
1.15.
„Simmie de negerjongen" is een boek
voor kinderen van 7-9 j., geschreven
door A. van Vliet-Ligthart Schenk.
Simmie is met de vader van Hans Dol-
dermans meegekomen en inplaats van
in het onveilige Afrika mag hij nu voor
taan bij Hans wonen. De jongens kun
nen het best met elkaar vinden. In de
vakantie te Haastrecht maken de jon
gens spannende belevenissen mee. Een
interessant boekje - blank en zwart be
leven ook samen een goed kerstfeest.
Prijs geill. en geb. 1,35.
„Job en de witte ridders" door T. van
der Roest-Kleinmeier is weer een dik
ker boek, voor jongens'van'10-13 jaar.
Jobje is klein van postuur en hij wordt
door zijn kameraden wel eens wat op
de achtergrod gedrongen. Dat neemt hij
niet en hij komt tot een ongeoorloofde
wraak. Eens, toen Job met het zwem-
Heel die brillenactie,
Is heel best geslaagd.
Over medewerking.
Hoefde niet geklaagd.
En toch w3s dit alles,
Heus geen peulenschil.
Toch bekeek men 't zaakje.
Door geen donkere bril.
Er zijn brillen over.
Op ons rijk Flakkee,
En ze gingen allen,
Netjes over zee.
Waardeloze brillen
Zijn daar heel wat waard.
Kameroen, dat landje.
Ergens op de kaart.
Kreeg Flakkeese brillen.
Da's een pracht cadeau.
De monturen immers.
Waren ook al zó!
Alles vlot verlopen
Kameroen gebaat.
Kon U maar eens kijken
Hoe uw bril daar staat!
TIJMEN
men niet mee mocht doen, gooit hij uit
nijd de kleren in het water, wat kwa
lijke gevolgen had. Maar uiteindelijk
wordt er toch een hechte vriendschap
gesloten. Spannend van begin tot eind.
Prijs 1,90.
„De koopmansklerk van Ville Neuve"
door P. de Zeeuw J.Gzn. Een boek van
de Zeeuw brengt altijd een stuk ge
schiedenis in een boeiende verteltrant.
Ditmaal het levensverhaal van Antoine
Court, die de erenaam droeg van „Her
steller van het Protestantisme in
Frankrijk. Een zeer avontuurlijk ver-
haai, waarin de geloofsmoed der Huge
noten naar voren wordt gebracht. Mooi
boek voor jongens en meisjes van 9-13
jaar. Zeer aanbevolen. Prijs fraai geb.
met mooie tekeningen slechts 2 gulden.
.^nnemarie heeft een plan" door T.
V. d. Roest-Kleinmeijer (meisjes 10-13
jaar). Schoenmaker Geurt weet kinde
ren, die op het ijs een gevaarlijk spelle
tje spelen, voor een ongeluk te behoe
den. Maar hij vat daarbij een kou,
wordt ziek en komt op bed te liggen.
Annemarie, die zich schuldig weet aan
Geurts ziekte maakt een plan om de
schoenmaker, die al zijn klanten dreigt
te verliezen, te helpen. En het lukt! De
schrijfster brengt hier niet alleen een
spannend, maar ook een knap geschre
ven en opbouwend kinderboek. Gebon
den 2,10.
„Braziliaanse expeditie" door H. Hens-
zen-Veenland. We maken in dit boek
een expeditie mee naar Brazilië, met
drie afgestudeerde biologen die op zoek
gaan naar niet- of haast-niet bekende
soorten planten en dieren. Onder lei
ding van een gids, een gewezen rub
bertapper trekken ze het land in. Het
wordt een gevaarvolle tocht, ze raken
verzeild in uitzonderlijke situaties. Het
meest spannend is de overval van de
gevreesde mieren. Met Gods hulp ont
komen ze het gevaar, al zijn ze al hun
bezittingen en verzamelingen verloren.
Een boeiend en ook een leerzaam boek
voor jongens van 12-14 jaar. Prijs 2,50.
Al deze boeken zijn fraai uitgevoerd
en van een goede christelijke moraal.
Voor het christelijk gezin, lagere en
zondagsscholen, verenigingen en EVan-
gelisatie-clubs heeft Meinema een grote
verscheidenheid, men kan er te kust en
te keur.
-O-
Onder deze titel verschijnt binnen
kort bij de uitgevers La Rivière
Voorhoeve te Zwolle een nieuw Oranje-
boek over de romances van de drie
Prinsessen Beatrix, Irene en Margriet.
Het is geschreven door de bekende au
teur K. Norel, die hiermee een derde
boek heeft toegevoegd aan zijn reeds
eerder verschenen boeken over ons ko
ningshuis.
Het boek bevat korte levensschetsen
van de drie Prinsessen en van hun le
venspartners, wier afkomst, studie,
werk en interessen uitgebreider be
schreven worden. Verder worden de ge
beurtenissen beschreven die zich heb
ben afgespeeld rond de verlovingen van
Beatrix en Margriet en de verloving en
het huwelijk van Irene. Daarbij is veel
aandacht besteed aan de reacties van
het Nederlandse volk.
Het is een boek voor allen die meele
ven met het Oranjehuis, over de inte
ressantste periode uit het leven der
Prinsessen. Geïllustreerd met meer dan
zeventig foto's.
OUDE TONGE
Onderhandse verkoop. De woning
aan de Voorstraat van mevr. de wed.
Wittekoek is door haar onderhands
verkocht aan de heer J. A. Kanters,
Kerkring 18 alhier.
Zij neemt de arm van Nanne en naast
elkaar wandelen ze terug aar de dam.
De stevige druk van moeders arm over
tuigt Nannevoor de zoveelste keer, dat
moeder, niettegenstaande ze vaak mop
pert, een lieve goede vrouw is, die haar
grotehart bijna altijd verbergt achter
een brommerig uiterlijk.
Thuis is Brand bezig een klant te
helpen, die op z'n dooie gemak op de
kleine toonbank heeft plaats genomen.
In de woonkamer heerst reeds de sche
mering. „Hoe laat is het al?" vraagt
Brand, die even later binnenkomt. Nan
ne loopt naar de wand om beter op de
klok te kunnen zien.
„Half negen is het vader, waar zijn
Gart en Jaap?"
„Natuurlijk op de een of andere bot
ter, waar zouden ze anders zijn? Het is
geen werk dat onze Jaap altijd op die
schuiten zit te klauteren."
„En het is ook geen werk, dat dig dik
ke vissersman met z'n vieze broek op
de toonbank ging zitten", zegt zijn
vrouw eensklaps.
„Zo leg je er brood op, en een toon
bank is geen stoel, Douwe Brand!"
„Je hebt gelijk vrouw", knikt hij, maar
er speelt een glimlach om zijn baardige
lippen. „Als er weer eentje op wil gaan
zitten zal ik hem er af duwen hoor!"
Nanne kijkt haar vader aan en iiij
geeft haar een knipoogje. Vrouw Brand
is bezig met het oliestel, want het wa
ter kookt. Er liggen nogal bekende vis-
serlui in de haven en het is wel zeker
dat er weldra enigen zullen komen op
dagen. Een kopje koffie van vrouw
Brand is niet te versmaden en vooral
wanneer er 'n paar moppen op het
schoteltje liggen. Even later klinkt dan
ook klompengeklots en de eerste bezoe
ker, een Urker, stapt op z'n kousevoe-
ten binnen.
Hij maakt een bijna gracieuze bui
ging en met de ruige karpoets in de
hand, zegt hij: „Goeden avond jelui, ik
ew trek in 'n kuppien; de de koffie
breun vrouw Brand? Zo, is jelui's doch
ter ok teus ekeumen?" Dit, met een
knikje op Nanne.
Weer is er volk op komst en ditmaal
zijn het de jongens met de visserman
waar zij aan boord zijn geweest. Deze
is eveneens een bewoner van de hoge
keileemrots die „Urk" heet en wanneer
de staartklok met veel geraas het uur
van negen aankondigt, zitten er vijf
wijdbroekige gasten met hun karpoets
op de knie om de tafel van de familie
Brand.
Men praat over het weer, dat een zeer
belangrijke rol in het vissersbestaan
speelt. Dan gaat het over de vangst,
maar bijna altijd neemt het gesprek een
godsdienstige wending.
Haast alle Urkers hebben zeer stren
ge opvattingen wat hun geloof betreft.
(Wordt vervolgd)
