Van biei ioi suiker
Negentien gemeenten van
Walcheren in aclit opgedeeld
DUJABDIN
Afbraak op de
Greveljngendam
Nce^ he^o^^'^'^
Dhr. P. Dijkgraaf te Dirksland kreeg
f 790," uit ideeënbus van Victoria
Afslag bouwgrond
te Stellendam
Kostenstijging (12%)
bii drinicwaterleiding
Goeree-Overflal(l(ee
-k-k-k
Candidatenlijsteti
raadsverlciezingeii
^^eeuwóe wand&iingen
Diijes en Daijes
Souburg komi bij Vlissingen
Serooskerke bij Veere
Hoogste beloning die ooit werd toegekend
Arie van Lenten ontdekte het ei van Columbus
Levertraan
»ucces
Geref. kerk Ouddorp
krijgt nieuw orgel
Zondagsdienst artsen
VI EUX
CEItb
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUW S"
Vrijdag 22 oktober 196;m^ijdag 22|
„Een ha. bietekoppen te koop" of „te
koop 2 gemeten suikerbietekoppen met
lof (handwerk)". Dergelijke adverten
ties kan men in deze tijd telkens in de
krant lezen. Dat is van de boeren die
niet genoeg vee heben om deze afval
van de suikerbieten te verwerken. Of
van hen die er teveel van -hebben.
Op 't ogenblik is het weer druk met
de suikerbieten. Van eind september tot
ongeveer half december duurt deze be
drijvigheid. Dit jaar is men iets later
begonnen doordat de natte zomer wat
vertraging gaf in de graanoogst en het
rooien van aardappels. Maar de prach
tige nazomer vergoedt veel van de door
gestane moeilijkheden.
Dwang van Napoleon
Vóór de Franse overheersing gebruik
te men rietsuiker, het product van sui
kerriet uit de tropische landen. Toen
vaardigde Napoleon in 1806 het Conti
nentaal stelsel uit, dat alle handel met
Engeland verbood. Maar ook de handel
met Indië lag stil en daardoor ook de
invoer in ons land van rietsuiker. Na
poleon wist er echter wat op te vinden.
Bij decreet van 25 maart 1811 werden
de boeren gedwongen een gedeelte van
hun land met bieten of mangelwortels
te verbouwen. Dat waren nog niet de
zelfde als van tegenwoordig, het suiker
gehalte van 15 a ZWo nu was veel lager.
Voor Zeeland, toen geheten het Depar
tement van de monden van de Schelde,
was dat 400 ha., het volgend jaar ver
hoogd tot 1000 ha.
ledere gemeente kreeg haar deel toe
gewezen, en de burgemeester (maire)
moest toezicht houden op de uitvoering
van het bevel en was er verantwoorde
lijk voor. Voor de boeren was het niet
zo erg veel: 4 roeden per gemet (30O
roeden) en in 1813 10 roeden. Alle ge
meenten bleven beneden de 10 ha. be
halve de uitgebreide gemeente 's Heer
Arendskerke, waar ruim 13 ha. met sui
kerbieten werd beteeld.
Maar de boeren voelden er niet veel
voor. Omdat het een dwangbevel van
de Fransen was en ook omdat ze beter
tarwe konden verbouwen. De tarwe-
prijs was hoog en de opbrengst van de
bieten moest men maar afwachten.
Ze werkten de teelt tegen. Ook bui
ten hun schuld was de opbrengst laag,
soms was er niet voldoende zaaizaad
of was het zaad van slechte kwaliteit.
Het is meermalen gebeurd dat het zaad
zo slecht opkwam, dat het veld weer
werd omgeploegd.
Op Walcheren woonde er iemand, die
zich wel voor het nieuwe gewas inte
resseerde. Dat was Mr. Pous, een ge
leerd en rijk man, die bij zijn buiten
plaats „Ter Mee" van de nabijgelegen
hofstede Ter Linde een modelboerderij
maakte en er tal van proefveldjes aan
legde tot verbetering van diverse ge
wassen. Ook van suikerbieten, wat de
boeren in de omtrek hem erg kwalijk
namen. Ze hebben hem zelfs een keer
een pak slaag toegediend. Hij was de
eerste bij wie men bietenzaad kon ko
pen, maar de aftrek ervan was niet
groot.
Toen de Fransen voorgoed uit ons
land verdwenen waren, werd de teelt
zo goed als afgeschaft. De reeds in 1811
opgerichte fabriek in Zierikzee kwam
stil te liggen en men ging zich weer als
voorheen toeleggen op de raffinage
van tropische ruwe rietsuiker.
Na de meekrap
Het heeft tot het eind van de vorige
eeuw geduurd, vóór men zich met volle
kracht weer op de bietenteelt ging toe
leggen. Eigenlijk weer door dwang,
RIJMEN VAN TIJMEN
Amro-Bank in Tilburg,
Eventjes verrast.
Want acht overvallers.
Waren bier te gast.
Enkele minuten.
En 't geval was rond
Ze verdwenen schielijk.
Van ons plekje grond.
Kenden weinig regels.
Van het stadsverkeer,
Ook bij onze grenzen.
Waren ze geen heer.
Hunwildwestmethoden,
Tonen duidelijk aan.
Dat ze voor geen kleintje
Bij hun arbeid staan.
Nieuwe huurverhoging
Wederom in zicht.
Hoe moet bij zeer velen.
Weer dit lek gedicht?
Weer wat loonsverhoging?
Van ruim één procent,
En wij zijn dus even.
Allemaal content.
De zoveelste ronde,
Vliegensvlug er bij.
En we zijn als kinderen
Allemaal echt blij.
Wie mag blijven wonen,
Voor de oude prijs,
Boft toch wel reusachtig,
En hij vindt het wijs,
Dat men toch niet alles,
Haarfijn regelen kan.
Zonder huurverhoging,
Meest tevreden man.
Molentjes bij zebra's
Als „Attentiesein"
Zit er in die plannen.
Wel een zekere lijn?
Laten we links houden,
Stelt een ander voor.
Gaat dat in de toekomst.
Al of niet nog door?
De verkeersproblemen.
Stapelen zich op.
Hier en daar staat alles,
Tijdelijk op z'n kop.
Zie eens naar Vianen,
Let op Ouderijn
't Zal op meerdere plaatsen,
Wel een puzzel zijn.
maar een ander soort dan van Napo
leon. De graanprijzen gingen aan het
kelderen. De aardappelziekte bracht bij
de teelt van aardappels dikwijls mis-
gewas of onvoldoende opbrengst. Maar
toen er voorgoed een einde kwam aan
de meekrapteelt begon men zich inten
sief met de bietenteelt te bemoeien. En
kele eeuwen lang had men meekrap
verbouwd, uit de wortels ervan bereid
de men rode verf. Door de toepassing
van de anilineverfstof werd de mee
krapteelt niet lonend meer. Op de ver
gadering van de Z.L.M, in 1877 wordt
de meekrap tot de verloren gewassen
gerekend.
Er komen nu suikerbieten op het land
en ze brengen veel geld op. De vroegere
mangelwortels waarin ook wel een
beetje suiker zat, worden vervangen
door wortels met 15 a 20''/o suiker. De
graanprijzen zijn laag door de invoer
van Amerikaanse bloem. Wat kan men
dus beter verbouwen dan suikerbieten?
Zo is het tot op dit ogenblik gebleven,
iedere boer heeft een stukje suiker-
bietenland. Zeeland is een provincie
waar wel de meeste worden verbouwd.
Vroeger stond er soms' in pachtcon-
tracten dat men geen bieten verbouwen
mocht, omdat de teelt ervan de grond
te erg uitmergelde. Of dat men er de
laatste 2 jaar vóór het einde van de
pacht geen mocht verbouwen. Dat uit
zuigen van de grond komt door het ge
bruik van goede kunstmest niet meer
voor.
Het vervoer is de laatste jaren ook
veel gemakkelijker geworden. Slechte
modderwegen zoals een halve eeuw ge
leden zijn er niet meer. Dwars door
Walcheren kwam er een tram die voor
het vervoer naar de Loskade te Middel
burg zorgde. Deze bestaat niet meer,
maar de vrachtwagens hebben het werk
overgenomen. Ook de boerenwagens,
meestal twee aan elkaar gekoppeld met
een tractor ervoor, doen nog geregeld
dienst.
Ook in de z.g. Zak van Zuid-Beveland
kwam een spoorlijntje, dat al lang is
opgeheven voor personenvervoer, maar
soms voor vrachtvervoer nog wel dienst
doet.
Het lossen van de bieten is eveneens
veel eenvoudiger en economischer ge
worden. Vroeger werden ze met een
riek van de wagen in het schip gegooid
of van de grote hopen reserve op de ka
de er met een kruiwagen ingereden. Nu
liggen de peeën op netten in de wagens
en worden er met een kraan of een
laadbrug in een kort ogenblik uitgehe-
sen en in het schip gestort.
Allemaal grote verbeteringen, die het
transport ten goede komen. Evenals
het rooien van de bieten, dat vooral op
grote velden met een rooimachine
plaats vindt.
Op de fabriek
Alle suikerbieten uit Zeeuwsch-Vlaan
deren gaan naar de suikerfabriek te Sas
van Gent (opgericht in 1899), Maar ook
van Walcheren en de Bevelanden gaan
er heel wat vrachtauto's de Schelde
over naar deze fabriek. Het grootste ge
deelte hiervan gaat echter naar de fa
brieken in West-Brabant. Daar zijn er
drie: in Zevenbergen, Roosendaal en de
grootste van Europa te Dinteloord aan
het Stampersgat. Deze is in 1908 opge
richt en heeft ook een moderne raffi
naderij. In 1947 zijn deze drie samen
gevoegd tot de Verenigde Coöperatieve
Suikerfabrieken (V.C.S.). Voordat een
vuile suikerbiet met soms wel 20*/o tar
ra als heerlijke suiker uit de fabriek
komt, is er heel wat mee gebeurd. Dat
is een hele geschiedenis, daarover zou
een lang artikel te schrijven zijn. Ik
heb nooit een suikerfabriek - in - wer
king gezien, anders schreef ik er wel
eens over.
Behalve suiker wordt er ook stroop
vervaardigd. De afval komt als pulp
weer terug naar de boeren voor vee
voer. Ook schuimaarde, waarin de voor
zuivering gebruikte kalk is verwerkt,
komt terug als meststof, vooral ge
schikt voor de verbetering van de struc
tuur van de grond.
Een paar drukke maanden dus, op
het land en in de fabriek. Tijmen heeft
er in ons blad van 15 okt. een van zijn
rijmen aan gewijd.
Middelburg.
L. van Wallenburg
Door de orgelbouwer de heer Ernst
Leeflang te Apeldoorn wordt in de Ge
reformeerde kerk te Ouddorp een nieuw
orgel geplaatst, dat binnen drie a vier
weken gereed zal zijn. Het is een één-
klaviers, mechanisch orgel met aange
hangen pedaal. De dispositie is als
volgt: Prestant 8vt.; Octaaf 4 vt.; Octaaf
2 vt.; Mixture 4 sterk; Holpijp 8 vt. en
Roerfluit 4 vt. De" totale bouwkosten
bedragen ruim 21.000,gulden, waar
van 17.458,20 door het Rampenfonds
wordt betaald. Bij de ingebruikname
'hopen we op dit mooie orgel terug te
komen.
---------O---------
Grondprvjs totaal 63.800,—
hog-er dam inzet
In het verenigingsgebouw 't Haegse
Huus te Stellendam heeft dinsdagavond
de afslag plaats gehad van de ruim 40
ha. bouwgrond in de polders rond Stel
lendam. Verleden week dinsdag werden
de veertien percelen ingezet voor een
gezamenlijk bedrag van 423.500,
De heer C. Vrolijk te Fijnaart heeft
de grond nu definitief in zijn bezit voor
een bedrag van 487.300,
In percelen werd de grond afgesla
gen, waarbij het eerste perceel gemijnd
werd op 19.400,betreffende grond
aan de Scharrezeeweg. De inzet was f
18.700,De tweede koop bleef op
32.500,de derde koop bleef eveneens
op 32.400,en de vierde kwam. op
34.200,De vier percelen te zamen op
nog 6000,meer.
Koop vijf, zes, zeven en acht werden
in combinatie gekocht, waarbij de prijs
steeg tot het ingezette bedrag plus
12.600,Koop 9 en 10 stegen van res
pectievelijk 49.000 en 47.200 gulden tot
49.500 en 47.500 gulden en in combinatie
kwam daar nog eens 9000 gulden bij.
Koop 11 en 12 werden vermeerderd met
7150,Koop 13 en 14 liepen aan,
waarna de vier laatste bij afslag een
vermeerdering ondergingen van 8600
gulden (t.o.v. de vorige afslag niet t.o.v.
de inzet) Hiermee was het totale bedrag
op 475.900,gekomen.
Notaris Hempenius te Middelharnis
liet de mijnmeester afslaan op 700.000
gulden. De heer Vrolijk mijnde af op
487.300,waardoor de grond nu defi-
tief in zijn bezit kwam. Voor inzet en
afslag was bijzonder veel belangstel
ling.
Van zaterdag 23 oktober v.m. 12 uur
t.m. maandag 25 oktoher v.m. 9 uur
Middelharnis-Sommelsdijk:
Dienst heeft dokter Èakker, tel. 2710,
Sommelsdijk.
Dirksland-Herkingen-Melissant:
Dienst heeft dokter Boot, tel. 01877-
227, Dirksland.
Oost-Flakkee:
Dienst heeft dokter Kramers, tel.
01873-201, Ooltgensplaat en dokter de
Jager, tel. 01875-301, Nieuwe Tonge.
ZONDAGSDIENST DIERENARTSEN
Dienst heeft de heer Terlouw, tel.
2357, Middelharnis.
DIENST WIJKVERPLEEGSTER
Melissant-Dirksïand-Herkingen:
Van vrijdagavond 6 uur tot maandag
ochtend 8 uur Zr. Koppejan, Herkin
gen, tel. 01876-224.
Het is op de Grevelingendam alles
afbraak wat de klok slaat. Niet alleen
de kabelbaan, wordt losgeschroefd en
afgebroken, ook de grote bitumeninstal-
latie door de Kon. Ned. Wegenbouw
Utrecht aan het begin van de dam ge
plaatst, een fabriekscomplex van ma
chines, waarmee de wegen die op de
Grevelingendam en elders werden aan
gelegd werden voorzien van een dek
laag van gemengd teer, zand en andere
materialen.
Duizenden kubieke meters zand zijn
in de loop der jaren daar verwerkt om
vele kilometers nieuwe wegen op ons
eiland of op Flakkee werden aangelegd
of vernieuwd met een deklaag van bi
tumen, op de Grevelingendam gemaakt.
Nu dit alles in onze omgeving is ge
reed gekomen zal de machinale instal
latie zeker elders worden ingezet.
---------O---------
OUDDORP
Wir-war avond voor
uniformenfondsen
Het actieve damescomité dat zich ten
doel stelt het benodigde geld bijeen te
brengen voor de aanschaf van unifor
men voor Ouddorps muziekvereniging
„Concordia" houdt a.s. zaterdag weer
een z.g. wir-waravond in het vereen,
gebouw. Reeds werden twee van deze
avonden gehouden en a.s. zaterdag be
looft het de laatste te zijn omdat het
benodigde bedrag bijna bij elkaar is.
Verwacht wordt dat de muzikanten
in de tweede helft van november in het
nieuwe uniform kunnen worden gesto
ken.
De begrroting van de stichting Drink
waterleiding Goeree-Overflakkee voor
het dienstjaar 1966 is door het algmeen
bestuur vastgesteld en aan de gemeen
tebesturen op Goereee-Overflakkee
aangeboden ter nadere vaststelling.
■Op de gewone dienst is een overschot
geraamd van 8.517. Vorig jaar was
dat f 23.062,—.
De totale kosten voor waterlevering
zijn begroot op 679.279,hetgeen ten
opzichte van vorig jaar een stijging van
de kosten betekent van 12 percent. De
vaste kosten stegen met 12,7 percent en
de variabele kosten met 11,5 percent.
In de begroting is men ervan uitge
gaan, dat de lonen en salarissen in 1966
ten opzichte van 't huidige peil met vijf
percent zullen stijgen. De totale op
brengst van de waterlevering is met
een bedrag van 704.327,in dé begro
ting aangegeven.
Het bestuur meent dat overwogen zal
moeten worden of de tarieven in de
naaste toekomst aan het gewijzigde kos-
tenpeil aangepast moeten worden.
Het hoofdbuizennet krijgt volgens de
begroting een uitbreiding met 2800 me
ter, terwijl er 443 dienstleidingen ge
maakt zullen moeten worden. TWee
pompen moeten worden gekocht voor
een bedrag van 8.200,
De totale uitbreiding denkt men te
kunen financieren met een bedrag van
153.648,Aan het onderhoudsfonds
wordt een bedrag van 134.880 toege
voegd, maar er gaat voor het werkelijke
onderhoud weer 124.752,af, zodat er
per saldo 9.128,aan het fonds kan
worden toegevoegd.
Men denkt 1.080.000 m3 water op te
moeten pompen in 1966.
Dinsdag 19 oktober is de Tweede Ka
mer akkoord gegaan met het wetsont
werp tot gemeentelijke indeling van
Walcheren. Het was juist 3 jaar en 1
dag, dat het wetsvoorstel door minister
Toxopeus is ingediend. Wel heeft het
oorspronkelijke ontwerp wijziigingen
ondergaan; Oost- en West-Souburg Ito-
men bij Vlissingen. Indertijd heeft mi
nister Toxopeus het zelfstandig bestaan
van Souburg „een dubbeltje op z'n
kant" genoemd de uitspraak van de
Tweede Kamer was niet twqfelaohtig,
79 leden waren vóór opheffing met 37
tegenstemmers.
De belangstelling uit Zeeland, om de
discussies over de herindeling van Wal
cheren mee te maken was bijzonder
groot. De publielïe tribune en ook de
loges waren met tal van Zeeuwse ge
meentebestuurders bezet, om van a tot
z te volgen, hoe over het lot van de
negentien gemeenten zou worden be
slist.
Wij hebben reeds gezegd dat het a-
mendement van de socialist Scheps,
strekkende tot toevoeging van de ge
meente Oost- en West-Souburg aan de
gemeente Vlissingen met 79 tegen 37
stemmen werd aangenomen. Maar er
was nog een knelpunt n.l. of de ge
meente Serooskerke bij de nieuwe ge
meente Mariekerke óf bij Veere zou
worden ingedeeld. Met 52 tegen 66
stemmen werd het amendement-Scheps
verworpen om het bij Mariekerke te
voegen en aldus werd het bij Veere on
dergebracht. Dat was met een verschil
van slechts 14 stemmen. De heer Scheps
kreeg alleen steun van eigen partijge
noten, van de P.S.P., de liberalen (be
halve dan mr. Toxopeus) en van de a.r.
Van Bennekom. De andere fracties
spraken zich tegen het amendement uit.
Van de C.P.N, waren geen vertegen
woordigers aanwezig.
Het kamerlid mr. Beernink (c.h.u.)
wilde nog wel een compromis t.a.v. Sou
burg, n.l. om het grondgebied van de
nieuwe Vlissingseweg, die naar het Sloe
loopt, geheel aan Vlissingen toe te wij
zen. Hü kreeg met dit amendement geen
kans zoals hij zelf al dacht om
dat het amendement Scheps werd aan
genomen en O. en W. Souburg bij Vlis
singen kwam.
Nog radicaler wilden sommige woord
voerders de toepassing van de her-inde
ling; de heer Scheps had liever ge
zien dat Walcheren één gemeente werd.
Maar hij begreep, dat hij daarmee geen
schijn van kans had. Mr. Smallenbroek
betoogde op dit punt dat een nieuwe
procedure wéér jaren tijd zou vergen
en dat het nu toch wel tijd werd dat
er op Walcheren op dit gebied rust
komt.
Van de Boerenpartij is door de heer
Voogd het woord gevoerd, die de herin
deling niet nodig vond, hij meende dat
men met grenscorrecties moest volstaan.
Namens de Staatkundig Gereformeerde
Partij verklaarde de heer Abma zich te
gen het amendement Scheps inzake de
indeling van Serooskerke en voorts te
gen het wetsontwerp in zijn geheel.
Aianpassing nodig
De grootste verrassing die de Kamer
j.l. dinsdag bracht is dus wel geweest
dat aan het zelfstandig bestaan van
Oost en west-Souburg een eind is ge
komen. De herindeling van gemeenten
heeft ten doel versterking van be
stuurskracht en een doelmatiger en zui
niger financieel beheer. Dit zal de tijd
moeten leren; wij voor ons treliken het
sterk in twijfel. De opheffing van de
zelfstandigheid van kleine gemeenten
verbreekt hetgeen historisch gegroeid
is, de burgerij van de onderscheiden
kleine gemeenten zal zich, nu de her
indeling een feit is, moeten instellen om
zich aan een grotere eenheid aan te
passen.
sr-. !s-w (t j. -r.
De ideeënbus van Victoria Biscuit en
Chocoladefabriek N.V. te Dordrecht
heeft in het 25ste jaar van zyn bestaan
het meest gewaardeerde enl hoogst ge
honoreerde idee opgeleverd. J.l. donder
dagmiddag werd in de kantine van de
Victoria vestiging te DirlLsland aan de
daar in dienst zijnde monteur, de heer
P. Dijkgraaf, door de algemeen be
drijfsleider de heer Verwelj uit Dor
drecht een forse beloning uitgereikt. De
heer Dijkgraaf heeft zich in de loop
der jaren ontpopt tot een geniaal vak
man die meerdere liedrüfsverbeteringen
op zijn naam heeft staan. De heer Ver-
weij kon hem thans voor twee gehono
reerde ideeën twee enveloppen over
handigen waarin resp. 90,en( f
700,welk laatste bedrag het hoogste
is dat ooit werd uitgekeerd. Ook de 16-
jarige A. van Lenten werd een premie
uitgereikt; hij vond zijn idee toen hij
zijn vinger wat ver boven een z.g. kuip-
jesmachine uitstak. Die vinger is ver
vangen door een metalen deeltje wat
thans goede diensten bewyst. Burge
meester H. Bos van Dirksland kvi^m
persoonlijk zijn beide vindingrijke ge
meentenaren gelukwensen.
Dat de ideeenbus ongetwijfeld goede
diensten kan bewijzen verzekerde de
heer Verweij in zijn felicitatiewoord.
Begrippen als efficiency en productivi
teitsverbetering staan in het middelpunt
van de belangstelling en de ideeënbus
is een prachtig middel om denkbeelden
en voorstellen van werknemers op te
vangen en te laten doorstromen naar de
bedrijfsleiding. Wanneer het personeel
de gelegenheid heeft zich rechtstreeks
met denkbeelden tot de bedrijfsleiding
te wenden, waaraan bij gebleken ge
schiktheid praktische uitvoering kan
worden gegeven, dan wordt het bewust
zijn gestimuleerd dat het personeel
daadwerkelijk medewerking kan geven
aan de goede gang van zaken in het be
drijf. De heer Verweij zag derhalve in
de ideeënbus een van de meest juiste
en praktisch werkende instrumenten
om iedereen een kans te geven een bij
drage te leveren aan de bedrij f sverbe-
tering. „Wanneer de werknemer zich
leert verdiepen in vraagstukken ont
staat er vanzelf meer begrip voor de
problemen waarvoor de leiding van een
onderneming zich nu eenmaéil dage
lijks geplaatst ziet" aldus de heer Ver
weij. Door de aanwezigheid van de
ideeenbus en de daaruit voortvloeiende
mogelijkheden voelt de werknemer zich
een intrigerend onderdeel van de be-
drijfsgemeenschap waardoor hij zijn
verborgen bekwaamheden te eerder zal
ontplooien. Spreker lanceerde het mot
to: „Kritisch zien en logisch denken,
leidt tot waardevolle wenken."
De idieeën
Het door de 16-jarige Arie van Len
ten ingediend idee bleek aldus de
heer Verweij het ei van Columbus te
zijn. Arie stelde voor boven de inpak-
tafel van de kuipjesbakmachine een
vast draadje te maken waar de rand
van het kuip je achter blijft hangen. Het
kuipje maakt een kantelende beweging
en aangebaliken bolletje e.d. worden
daardoor verwijderd. Eterst was het zijn
vinger die de kuipjes deed kantelen en
eenmaal vervangen door een draadje
bleek het een goede verbetering die
werd gehonoreerd met een bedrag van
50,Bij het overhandigen sprak de
heer Verweij de hoop uit dat dit niet
Aries laatste idee zou zijn.
De heer Piet Dijkgraaf bleek door de
jaren heen aan de kuipjesmachine
meerdere verbeteringen te hebben aan
gebracht. Thans kreeg hij 90,voor
de constructie van een speciaal wagen
tje waarbij met behulp van een een
voudig houten vlondertje 36 kartons ijs-
artikelen tegelijkertijd vervoerd kun
nen worden en een enveloppe met 70O
voor een belangrijke verbetering aan
de kuipjesmachine. Mede namens de di
rectie werd de heer Dijkgraaf dank ge
bracht voor zijn inspanning waarbij de
heer Verweij de hoop uitsprak dat de
heer Dijkgraaf nog vele jaren zijn
vruchtbare arbeid in het bedrijf zou
mogen voortzetten.
Burgemeester H. Bos sprak namens
het gemeentebestuur zijn gelukwensen
uit. Het schonk de magistraat veel vol
doening twee inventieve geesten in zijn
gemeente te hebben. Spreker zei veel
waardering voor de jeugdige Arie van
Lente te hebben die ook voor de toe
komst veel goeds belooft. Zich richtend
tot de heer Dijkgraaf wees de burge
meester erop dat overal wel critiek
wordt geleverd zonder dat men kan
zeggen hoe het dan wel moet. Temeer
waardering had de heer Bos voor de
heer Dijkgraaf aan wie hij zijn harte
lijke gelukwensen aanbood. „Zulke bur
gers hebben we nooit genoeg", zo be
sloot de heer Bos.
Laatst zei Leen, een boerenknecht
'k Heb biggen, maar ze doen het
sleclii
Eten doen ze voor geen kat
Zijn stijf en worden als een lat
Hebben ook van hoest veel last
'k Heb vele middelen toegepast
Maar vond daarbij niet 't minste bajl
Dus ben ik ten einde raad
Het betekent echt een strop
Dus ik ruim ze denk maar op.
'k Zei, dat is niet nodig, neen
Wacht daarmee nog even, Leen
En geef ze van nu af aan 1
Door het voer wat levertraan
Waardoor hoest direkt verminderd
En stijvigheid ze niet meer hindert,
Hij haalde bij mij toen een fles
En zag al vlug, hij had succes
En belde mij dan ook terstond
De biggen zijn nu kerngezond.
TAMBOER - Middelharnis.
In ons dinsdagnummer waarin v;(
zoveel mogelijk candidatenlijsten pa.
bliceerden konden we doordat nog
niet alle kiesverenigingen gereed wa-
ren niet geheel volledig zijn. Onder-'
staand geven we de in ons dinsdagnuni.|
mer ontbrekende lijsten die samen hel
in dat nummer gepubliceerde een vol.
ledig overzicht geven.
A.R. Middelharnis:
1. M. K. van Eek, Middelharnis; 2,
C. Edewaard, Sommelsdijk; 3. G. A,
Opstel ten, Nieuwe Tonge; 4. C. van
Rumpt, Stad aan 't Haringvliet; 5. p,
Tieleman, Middelharnis; 6. A. Knape,
Sommelsdijk; 7. M. van Driel, Nieuwe
Tonge; 8. T. Arensman, Stad aan 't Ha-
ringvliet; 9. G. Buth Hzn., Middelhar
nis; 10. J. J. de Wit, Sommelsdijk; ii,
C. van Alphen, Nieuwe Tonge; 12. K.
Mastenbroek, Stad aan 't Haringvliet;
13. A. van den Nieuwendijk, Middel
harnis; 14. J. P. Smith, Sommelsdijk;
15. K. C. van Loon, Nieuwe Tonge; 16,
J. Wagner Jzn., Stad aan 't Haring
vliet; 17. P. Krijgsman, Middelharnis,
18. G. C. Joppe, Sommelsdijk; 19. A.
van Heemst, Nieuwe Tonge; 20, A.
Arensman, Stad aan 't Haringvliet.
A.R. Oost Flakkee
1. C. A. van Loon, Oude Tonge; 2,
G. K. Timmerman, Ooltgensplaat; 3. W,
Bakelaar Pzn., Den Bommel; 4. M,
Kreeft Azn., Ooltgensplaat; 5. Jac. Hok.
ke, Den Bommel; 6. W. Maliepaard,
Oude Tonge; 7. Job Duim Azn., Oolt
gensplaat; 8. H. A. M!. van Loon, Den
Bommel; 9. Jac. Korteweg, Oude Ton-P
ge.
V.V.D. Goedereede
1. J. C. Komtebedde, Ouddorp; 2. J.
Breen, Goeree; 3. C. Booy, Stellendam;
4. P. van Dam Kzn., Ouddorp; 5. G,
Groenendijk, Goeree; 6. T. Voogd, Oud
dorp; 7. D. v. d. Broek, Stellendam; 8
C. W. Schipper, Goeree; 9. Joh. de Blok,
Stellendam; 10. K. Tanis, Goeree; 11.
D. de Jager, Stellendam; 12. Mej. H. P.
Kievit, Stellendam; 13. M, Jansen Azn,
P.v.d.A. Goedereede:
1. J. Sandifort, Ouddorp; 2. IVÏevr. P.
M. Grinwis-Blok, Stellendam; 3. J. Ta-
nis, Goeree; 4. J. van Seters,Stellen-
dam; 5. Jöh. Hameeteman, Ouddorp; 6.
C. J. Keijmel, Stellendam; 7. M. van I
't Geloof, Ouddorp; 8. H. Pa Grinwis,
Stellendam; 9. J. Santifort, Ouddorp.
fjieuwï
sinter org
éHBO een I
^g geboden
tenminste L
liin hartelj
EHBO-dipT
bok gelegq
Kelperscura
kruis. Ool^
bngeval
feraag op
[evensredal
j weet da|
net een
fdoor één
worden. 0|
ademnoodT
hierover rtt
u naar de 1
Gevoné
Qevond^
witte gyn
'jongensfiel
.imerk „GJ
„Magneet"r
ivirit-blauwj
Stel; ijzereil
i-wagen; kil
'rood-toruiri
j.en staafjj
Jienpolsho^
Indus"
,ilveren rj
[fiets „Uni
rood 3-wi^
tic porten
boek betri
bruine poJ
garnituur 1
fietssleutej
oude porif
blauwe
zwart ledJ
lamp; zwa
ken en ba
Verlorei
blauw win
bruin led^
wieldop
„Arsenal"!
steentjes; f
te porten
jongensfi^
bandje;
papieren
Inlichtil
voorwerp!
Rijkspolitl
52, tel. 2l
9,-totl
„Het beleid van afzonderlijke ont
wikkeling wordt in de Republiek var.
Zuid-Afrika zo'n succes, dat het zelfs i
tot de verbeelding van Bantoevolks-
groepen buiten de grenzen van de re- j
publiek gaat spreken," zei de heer M.
D. C. de Wet Nel, MÜnister van Ban-
toe-administratie en -ontwikkeling, te
Kroonstad.
„Waar er in het verleden moedeloos
heid bestond, zien we vandaag dat de
Bantoes tot nieuwe hoop en energie
geactiveerd zijn. Waar we in het ver
leden met werkloosheid onder de Ban
toes geworsteld hebben, hebben we nu
een groot arbeidstekort.
Wij zijn er in geslaagd onder de Ban
toes een dynamisch proces van ont
wikkeling tot stand te brengen. Overal
zijn groeipunten geschapen. Er zijn
weinig landen in de wereld waar zo'n
grote mate van vrede en welvaart en
zulke toekomstmogelijkheden bestaan
als in Zuid-Afrika. Dit is een grootse i^
prestatie, die ons volk tot eer strekt."
De heer Nel zei dat weinig mensen
zullen kunnen begrijpen hoe groot de
vraagstukken waren, waarmee de re
gering te kampen had, bij de toepas
sing van het geleid van afzonderlijke
ontwikkeling.
Door maanden en jaren van het
grootste geduld en inspanning is het
gelukt een geest van vertrouwen bij
de Bantoes te kweken. Dit is de groot
ste doorbraak uit de geschiedenis van
Zuid-Afrika.
Er waren ook blanken die niet graag
het beleid van afzonderlijke ontwikke
ling wilden zien slagen. Veel van die
mensen geloofden eerlijk in integratie,
terwijl de linkse en commimisitsche
elementen ook onder de banier van in
tegratie vochten.
Een andere moeilijke factor was de
Engelse pers, die voortdurend bezig
was met een actie van verdachtma
king. Vandaag kan ik constateren dat
er maar een klein percentage Bantoes
is, dat een bericht in de Engelse pers
vertrouwt.
Er was ook een groep die vond dat
er te veel voor de Bantoe gedaan werd.
Deze gedachte berust op twee gronden
zelfzucht en onkunde. Zij is vreemd
aan onze Christelijk-nationale levens
beschouwing."
Minister Nel zei voorts: „Ons groot
ste probleem is nu om gelijke tred te
houden met de omvang van de vooruit
gang, die de geest van vertrouwen en
samenwerking onder de Bantoes mee
brengt." (African Express)
„Ons
ring vanl
is het bes|
Lodder,
penning
Steenewel
tenboer,
voorzitteil
den op dl
school, Ml
vang 8 w{
kom.
- Uitsla
Zet" vant
Afd. I:|
H. Groen
A. Veil
Krijgsma|
Sluijs 1-
Afd. H
2—0; C.
Knape-
I. Koese
0—2.
Afd. Il
0—2; W.l
Breemanl
Veerv.
gert—H.
Geslad
den E.H.I
gende pef
brugge,
tenbruggl
hun ople|
examen
man var
A.s.
Haegse
van hari
U in tijJ
mens onl
Reize
de 'bibli
donderdi
den uitg
O.L. sch'
eerste u:
a.s.
„De
patiënte'.
Beatrix
Haag is
joen „D
De bew(
gehandii
epidemi
kort de
het Haa
koeten
geveer J
werkelij
werd de
van ove
grootste
dragen i
HiervQo
doen op
derland
omstrek
om van
ken, dó
pen, di
aan de
teerd.
Vienv
Klass'
Drielini
voer 23
