Een wonder op wasdag
Vervolg intrede ds. 1. P. Verkade
te Nieuwe Tonge
i,Doortje van Ouddorp''
wordt vandaag 83
Plaatselijk nieuws
De iiitrijd
om het beistaan
Tentoonstelling
BoudewBJn Fopma
Vijf generaties op verjaarsvisite
Centrale Veiling Middelharniv
VERVOLGVERHAAL
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Dinsdag 3 augustus
(Vervolg van voorpagina)
Nadat gezongen was Ps. 19 vers 4,
6 en 7 begon ds. Verkade zijn predi
king door te wijzen op de zware en
verantwoordelijke taak van de predi
ker, daar hij een bedienaar is des God-
delijken Woords. In dat Woord heeft
'het de Heere behaagd Zich aan de zon
dige mens te opentoaren, aan mensen
die zich van God hebben afgekeerd.
Door Zijn Geest zondert hij nietige;
mensen af om ze te bekwamen tot be
dienaar des Woords. Zo was ook Eze-
chiël een dienstknecht van God geroe
pen om aan het volk Israël in balling
schap het Woord des Heeren te bren
gen. Vooraf w^erden alle bezwaren weg
genomen, en zo worden nog de predi
kers gewillig gemaakt om Gods Woord
uit te dragen. De taak van een getrou
we wachter wordt ons op zeer duide
lijke wijze beschreden in Ezechiël 33.
Een wachter moet waken en waar
schuwen tegen de vele vijanden die de
gemeente belagen. Die vijanden zijn
velerlei: de satan, de boze lusten en
begeerten die in de mens wonen, maar
ook de eigengerechtigheid, die staat te
genover de gerechtigheid van Christus.
De wachter aan wie deze taak is op
gedragen, heeft zelf ook vele zonden en
gebreken. Ds. Verkade waarschuwde
daarom geen grote verwachting van
hem te koesteren, want dan zou er ze
ker teleurstelling volgen. De gemeente
van Nieuwe Tönge werd afgevraagd of
ze van de Heere al nieuwe tongen had
den ontvangen om Hem groot te ma-
ben.
De wedergeborene gaat een nieuwe taal
spreken, die hij voorheen niet verstond.
Ds. Verkade hoopte steeds zich in alles
aan het Woord des Heeren verbonden
te weten. De gemeente van Nieuwe
Tonge de volle Raad Gods te brengen
nl. Wet en Evangelie, Zegen en Vloek.
In de gemeente komen vele geesten
openbaar. Wijsheid is nodig om te be
proeven of de Geesten uit God zijn. De
Heere wil de rechte verkondiging des
Woords, al wordt ze in al zijn scherpte
gebracht, zegenen tot bekering. Eze
chiël ontving de boodschap om het volk
aan te zeggen dat de Heere geen lust
heeft in de dood des goddelozen, maar
daarin, dat de goddeloze zich bekere van
zijn weg en leve.
Het Woord is niet naar de mens, maar
de prediker mag toch niet anders dan
Gods Woord brengen. Ook ds. Verkade
hoopte steeds te prediken dat buiten
het bloed van Christus geen vrede voor
de ziel gevonden kan worden.
In de verhandeling van de 2e ge
dachte werd voortdurend gewezen op
de noodzakelijkheid van het gebed voor
de prediker. Ds. Verkade wist zich door
de gemeente van Nieuwe Tonge van de
Heere afgebeden te zijn. Heel duidelijk
had hij dat gevoeld toen hij voor de
beslissing werd geplaatst. Wanneer we
zelf met vlees en bloed te rade waren
gegaan, zouden we niet in Nieuwe Ton
ge zijn gekomen. Vele banden waren
in zijn Ie gemeente Gameren gelegd,
doch de Heere had zijn hart naar Nieu
we Tonge overgebogen. Hij hoopte in
deze gemeente onder Gods gunst te
arbeiden. Hoe zal het gaan? Wij weten
het niet, maar juist daarom is er steeds
opnieuw gebed nodig, opdat het woord
zijn voortgang hebbe. Vele hindernis
sen zijn er ook in de gemeente van
Nieuwe Tonge, die de loop van het
Woord des Heeren zoeken te stuiten.
Met het Woord moet gearbeid worden,
zowel in de kerk als op de catechisatie.
Het gebed moet reeds thuis plaats vin
den, voor we ons stellen onder de ver
kondiging van het Woord, opdat de
Heilige Geest plaats make in ons
hart.
Het was de bede van ds. Verkade
dat door zijn dienst in Nieuwe Tonge
paarlen zouden gehecht worden aan de
middelaarskroon van Christus. Van na
ture is er niemand die een honger heeft
naar het Woord, daarom is het gebed
zo nodig, opdat het Woord nl. Christus
verheerlijkt wordt.
De gemeente werd herinnerd dat in
vorige eeuwen het Evangelie ook in
Nieuwe Tonge zijn loop heeft gehad.
Daarom ziende op het verleden: Broe
ders, bidt voor ons, opdat het Woord
des Heeren ook nu zijn loop hebbe.
Na de prediking werd gezongen Ps.
119 vers 53 en 67 waarna de dienst met
gebed werd geëindigd.
persoonlijke woorden
Ds. Verkade richtte zich hierna tot
diverse personen en instanties.
Allereerst bracht hij ds. Goedhart
dank voor de wijze waarop deze hem
tot zijn dienstwerk in Nieuwe Tönge
heeft ingeleid. Ook voor de vele raad
die hij destijds van hem ontvangen had,
om tot de studie voor predikant te ko
men. Soms was er de angst hoe kom ik
er door. Het is alleen geweest door
Gods hulp. Hij wenste zijn toevestiger
veel sterkte toe in zijn drukke arbeid.
Ds. van Wakeren werd toegesproken
als vertegenwoordiger van de classis
Brielle en de Ring Sommelsdijk. Ge
hoopt werd op een goede samenwer
king tot nut van de gemeenten en tot
de eer van God.
Ds. Wiegeraad werd dank gebracht
voor de vele arbeid die hij als consu
lent in de vacante gemeente verricht
heeft. Hem werd de zegen des Heeren
toegewenst in zijn nieuw arbeidsveld.
De oud-predikanten van Nieuwe Ton
ge, ds. V. d. Kooij en ds. Zaal, die deze
dag blijk gaven nog met de gemeente
mee te leven, werden dank gezegd voor
hun aanwezigheid.
Sprekend tot het college van b. en
w. sprak ds. Verkade de wens uit, dat
in voorkomende gevallen er goede sa
menwerking gevonden mocht worden.
Hartelijke woorden werden tot de
kerkeraad gericht, die deze dag hun
wens vervuld zag. Door de onmogelijk
heid heen werd hij aan de gemeente
verbonden. Hij vroeg hen, om met gebed
raad en medeleven hem steeds te om
ringen en samen het goede voor de ge
meente te zoeken.
Het werk verricht door de kerkvoog
dij i.v.m. de overkomst naar de pastorie
in Nieuwe Tonge overtrof de verwach
tingen. In deze dank werd ook de Vrou
wenvereniging betrokken voor de
schoonmaak der pastorie.
De catechisanten werden opgewekt
trouw op te komen om uit het Woord
des Heeren te worden onderwezen. Ik
houd van de jeugd, en hoop in de jeugd
een vriend te vinden.
De diverse verenigingen werden Gods
zegen toegewenst. Aan ouden van dagen
en zieken werd een groet via de kerk
telefoon gebracht.
Met de koster en organist hoopte ds.
Verkade op vruchtbare wijze samen te
werken.
Mevrouw Verkade, kinderen en fami
lie werden hartelijk toegesproken. Het
leven van een predikant en predikants
gezin is vaak veel bewogen, maar hij
hoopte steeds de Heere te volgen.
De kerkeraadsleden uit Gameren en
omgeving, de vele vrienden en beken
den werden in bewogen woorden dank
gezegd voor hun aanwezigheid. Allen
werd de zegen des Heeren toegebeden.
Tenslotte de gehele gemeente van
Nieuwe Tonge aansprekend, wees hij
hun erop dat hij uit zichzelf onbekwaam
was, ondanks het „ja ik van ganser har
te." Alleen in Gods kracht hoopte hij
het Woord te brengen, kon het zijn op
dat velen daardoor behouden zouden
worden.
Voor de toespraken beantwoord wer
den zong de gemeente Ps. 62 vers 4 en
8.
De wethouder Opstelten richtte zich
namens het college van b. en w. tot ds.
Verkade. Aan de ontsluiting van het
eiland zitten veel goede zijden maar
ook minder goede. Het isolement is ver
broken en dat vereist ook veel aan
dacht van de kerken, opdat de eventu
ele gevaren welke hieruit voortkomen,
niet uit het oog worden verloren. Hij
wenste hem daarom sterkte toe in de
vele arbeid en hoopte ook op een goede
verstandhouding.
Ds. van Wakeren beantwoordde de
toespraak namens de classis Brielle en
de Ring Sommelsdijk. Dat Gods Woord
op de vergaderingen samen biddend ge
lezen zou blijven worden was zijn har
telijke wens. Ook in Nieuwe Tonge
moet Jezus Christus gepredikt worden,
daar ds. Verkade hier gesteld wordt als
een getrouwe dienstknecht van Hem.
Ds. Wiegeraad als oud-consulent het
ViToord nemend sprak zijn dankbaarheid
uit dat aan zijn arbeid in Nieuwe Ton
ge door de komst van ds. Verkade een
eind gekomen was. Hij sprak van de
banden die er gesmeed waren in deze
periode. De prediking van ds. Goed
hart waarin het werk van een dienaar
des Woords werd belicht was hem uit
het hart gegrepen. Het was zijn vurige
begeerte dat in de gemeente aan jong
en oud, Jezus Christus en die gekrui
sigd zou gepredikt worden. Gepredikt
in alle eenvoudigheid, maar toch eerlijk
en liefdevol.
Ouderling van de Doel riep hem na
mens de plaatstelijke Geref. Gemeente
een hartelijk welkom toe. Hij hoopte
dat ds. Verkade tot een rijken zegen
zou worden gesteld predikende de dood-
staat van de mens, maar aan de andere
zijde de onuitsprekelijke rijkdom van
Gods genade in Christus.
De wonderen zijn de wereld nog
niet uit. Vraag het maar eens aan
mevrouw M. Hendrix, Hoogakker-
laan 26, Apeldoorn. Zij dacht stel
lig dat haar was niet witter kon.
Toch liet een Sunil team het zien:
haar was werd witter, enkel en
alleen omdat er met Sunil gewassen
werd.
"Een wonder"zei mevrouw Hen
drix, "zelfs mijn was is witter!"
En uw was? Probeer zelf Sunil!
U zult 't zien. Sunil met ultra-was-
werking geeft het hoogste wit.
Een ouderling uit Gameren sprak na
mens de kerkeraad aldaar en de vele
vrienden. Banden waren er gelegd en
er was droefheid over het heengaan van
ds. Verkade. Hij wenste hem toe een
goede opgang in de gemeente van Nieu
we Tonge.
Ds. V. d. Kooij sprak mede namens
ds. Zaal als oud-predikant van Nieuwe
Tonge. Hij wees op de moeilijkheden die
de prediking met zich meebrengt, maar
wenste hem toe ondanks alles Jezus te
prediken als de Weg, de Waarheid en
het Leven.
Tenslotte verwelkomde ouderling
Vreeswijk ds. Verkade namens kerke
raad en gemeente. Groot was de blijd
schap geweest toen dominee het beroep
had aangenomen. Vandaag bereikte de
vreugde zijn hoogtepunt. Ook hij riep
de predikant een hartelijk welkom toe
en verzocht de gemeente hun herder en
leraar veel op te dragen in het gebed
opdat zijn arbeid gezegend zou worden.
Hij droeg de gemeente op ds. Ver
kade toe te zingen Ps. 99 vers 8.
Ds. Verkade dankte alle sprekers, ho
pende dat de Heere hun wensen zou
willen vervullen.
Voor het eerst legde hij daarna de
zegen des Heeren op de eigen gemeente.
De gemeente kan terugzien op een
vreugdevolle dag.
Evenals vorig jaar zal deze zomer in
Melishof te Melissant een expositie wor
den gehouden. Dit jaar zullen schilde
rijen, gouaches en roldrukken van on
ze vroegere streekgenoot Boudewijn
Fopma te zien zijn, van 9 tot en met 18
augustus, dagelijks van 25 en 79,
behalve 's zondags. De heer Fopma zal
op zaterdag 7 augustus de tentoonstel
ling zelf openen. Deze zoon van de oud-
leraar van de MULO te Middelharnis
woonde van zijn 9e tot zijn 17e jaar op
ons eiland. Zijn opleiding genoot hij in
Amsterdam, waarna hij tekenleraar
werd aan de Chr. H.B.S. te Gorinchem.
Hij is thans alweer geruime tijd werk
zaam en woonachtig te Amsterdam. Zijn
pas afgelopen expositie in de Nieuwe
Doelen te Gorinchem is een groot succes
geweest.
HERKINGEN
Bedankt. Candidaat Koemans uit
Huizen heeft voor het beroep naar de
Herv. Gemeente alhier bedankt, thans
is een beroep uitgebracht op cand. D.
van Vliet te Kolham (Gr.)
OUDDORP
Kerkdienst. Woensdagavond 4 aug.
a.s. hoopt ds. Mouw voor de Ger. Gem.
alhier voor te gaan.
Voor Theodorus Grinwis, in de volks
mond „Doortje", is het vandaag dins
dag 3 augustus een grote dag. Te mid
den van kinderen, klein-, achterklein
kinderen en zelfs achter-achter-klein
kind en familieleden viert hij in zijn
woning in de Wittestraat 8 te Ouddorp
zijn 83e verjaardag. Iedereen te Oud
dorp kent Doortje, en iedereen mag
hem graag vandaar dat U hem vandaag
in het Eilanden-nieuws treft.
Hoewel Doortje „nooit groot van stuk"
geweest was hij al jong een weerbaar
man, die al vroeg op de visserij mee
voer. In 1911 kocht hij een vissers-
scheep j«, de O.D. 15 waarmee hij voor
zijn gezin van vijf kinderen aardig de
kost verdiende. Het gezin zou met nog
vier kinderen worden verrijkt, maar
door hard werken, wat hem tot op
Terschelling bracht, waar hij voor
Tak's-Bergingsbedrijf werk verrichtte,
konden alle monden worden gestopt. Er
werd zelfs een nieuw huis gebouwd in
de Wittestraat en alles ging voor de
wind tot in 1941 Doortje met zijn gezin
door een zware slag werd getroffen
toen hun jongste 18-jarige zoon Jaap
en hun kleinkind Co, eveneens 18 jaar
door een ernstige ziekte werden wegge
nomen.
Ook leed Doortje materiele schade,
zijn scheepje waarmee hij de kost ver
diende werd bij een Engels bombarde
ment zozeer beschadigd dat het als ge-
heel verloren kon worden beschouwd
Vele jaren later, in 1953 overleed zijn
dochter Dora, die 15 jaar lang door zijn
vrouw Neeltje was verpleegd, zelf werd
mevrouw Grinwis in 1959 opgenomen in
Vrederust te Bergen op Zoom waar zij
in 1961 overleed, voor Doortje die de
leeftijd der sterken al had overschre.
den was dit een zware slag en hij ging
zienderogen achteruit, doch hij knapte
buiten verwachting toch weer op, en
kon pas weer een bezoek van 7 weken
aan kinderen en kleinkinderen brengen
aan de overkant.
„Zo leeft Doortje zijn eigen leventje"
de middaghap nuttigt hij bij Lena
van Piet, bij wie hij een goede verzor
ging heeft. Teuna Mierop komt eens per
week bij hem werken.
Uit het huwelijk van Doortje werden
9 kinderen geboren, t.w. Neeltje (1903)
Piet (1905) Hanne (1907) Jans (1909)
Pietje (1910) Cor (1913) Dora (1915)
overleden 1953. Tona (1918) en Jaap
(1922) overleden 1941. Doortje heeft nu
nog 7 kinderen, 21 kleinkinderen, 25
achterkleinkinderen en 1 achter-achter
kleinkind.
Wij wensen hem nog een gezegende
levensavond toe en hopen dat hij nog
vele jaren „het Doortje van Ouddorp
mag blijven."
DIRKSLAND
Wedvlucht uitslag P.V. Gevl. Vrien
den vanaf Bordeaux. W. v. 't Hof 1; Joh
Doom 2,10; A. Mans 3; L. Arensman
4, 5; B. Leijdens 6, 7, 11; Comb. v. d.
Groef 8; W. Nieuwland 9; Gebr. Smit
12; A. de Vogel 13, 14; A. Koole 15.
Uitslag vanaf Neufvilles: L. Arens
man 1, 22, 25; Comb. v. d. Groef-Knops
2, 20, 32; Joh. Doorn 3, 8, 9; W. Nieuw-
land 4, 14, 15, 16; Joh. Wolfert 5, 6, 17;
C. Soldaat 7, 13; D. Hameete 10, 28, 29;
Gebr. Smit 11, 23, 24; B. Leijdens 12, 31;
P. de Jong 18, 30; J. Roodzant 19; A.
Mans 21, 27; A. de Vogel 26, 33.
Uitslag vanaf Mons: Comb. v. d.
Groef-Knops 1, 2, 8, 9, 19, 20, 28; L.
Arensman 3, 4, 16, 21, 22; Joh. Doorn
5, 14, 15, 17, 24, 33; A. de Vogel 6; Joh.
Wolfert 7; Gebr. Smit 10, 13, 30, 32, 34;
Joh. Koppelman 11; C. Nagtegaal 12;
D. Hameete 18, 25, 26, 31; L. Kastelein
23; A. Mans 27; B. Leijdens 29.
A.s. donderdag inmanden voor St.
Quientis (Fr.)
HERKINGEN
Geslaagd. Mej. A. van Daalen slaag
de dezer dagen te 's Gravenhage voor
het diploma Schoonheidsspecialiste.
De woning Scharloodijk 29 bewoond
door wed. P. Hoogerwerf zal binnen
kort in verband met het saneringsplan
worden afgebroken, zodat er opnieuw
een stukje historie verdwijnt, daar in
de vorige eeuw in dit pand school en
raadszittingen werden gehouden.
Wedvluchten P.V. De Luchthode van
Vilvoorde afstand 90 km met 130 dui
ven. A. Riedijk 1, 9, 13; A. Soeteman
2, 16; M. Huizer 3, 5, 6, 8, 12, 14; Gebr.
Molenaar 4, 10; W. Bestman 7, 11; J.
Kievit 15; H. Kievit 17. Wedvlucht van
Neuf villes afstand 127 km met 57 jon
ge duiven. J. Kievit 1, 3, 4; L. v. d. Vel
de N. T. 2; A. Riedijk 5, 10, 12, 17; A.
Volaart 6; H. Kievit 7, 8; Gebr. Mole
naar 9, 13, 14, J. de Geus 11; W. Bestman
15; M. Huizer 16, 18, 19.
Veiling van vrijdag 30 juli 1965
Bintje grove 2 25,20—33,50; middel
16,------22,70; middel 2 12,10—15,80; drie-
lingen 4,------6,50; Eigenheimers grove
12,90—14,90; middel 19,70—24,— id. 2
11,20—17,10; gepokt 11,50—17,70; drie-
lingen 4,60^6,Doré grove 21,mid
del 20,90—24,10; drielingen 8,30—9,10;
Lekkerlander middel 21,Voeraardap-
pelen 4,Aanvoer 150.000 kg.
Dubb. princ. 79,------107,Bloemkool
A 59,------84,—; id. B 31,------51,—, Toma
ten A 35,------46,—; id. B 39,------44,—;
Sla A 6,40—12,10, id. B 3,10, Komkom
mers A 25,—; id. B 18,------20,—; Yel
low Transparante 57,------61,Early
Laxton 73,------145,Kruisbessen 75,
Rode bessen 91,------95,
V.l.n.r. Doortje met zijn achter-achterkleinkind Carlo (geboren mei 1964) zijn
dochter Neeltje mevrouw Slijkhuis-Grinwis te Rotterdam; naast haar, haar
dochter Neeltje, mevrouw N. Scharloo-Slijkhuis, R'dam met naast haar, haar
dochter mevrouw Jac. D. de Bruin-Scharloo, de moeder van Carlo (Hoogvhet).
OOLTGENSPLAAT
Hooi weggespoeld. Evenals het werk
in de landbouw loopt het in en met de
hooibouw ook erg tegen. De boeren
krijgen geen kans de hooioogst binnen
te halen. Voor de veehouders, die hooi
winnen op het zo genaamde buiten-
veld, valt er helemaal niets meer te
oogsten. Het reeds lang geleden ge
maaide gras is tijdens een abnormale
hoge waterstand van donderdag- op
vrijdagnacht bijna geheel weggespoeld.
Er was nog niets van binnen gehaald
en practisch de gehele oogst van on
geveer 8 ha. ging verloren.
Laatste 10 bejaardenwonvngen toege
wezen. De bouw van de laatste 10 be
jaarden woningen in Plan Lange weg-
West is bijna voltooid. Door de Wo
ningbouwvereniging is in samenwerking
met b. en w. de toewijzing alsvolgt ge
regeld: Benedenwoningen Margriet
straat nummer 3 aan wed. M. Donker
sloot-de Vos; no. 5 echtpaar C. v. d.
Welle-de Vos; no. 7 echtpaar P. Ver-
burg-Kabos; no. 9 mej. L. Neels en no.
I 11 mej. P. v. d. Mey. Bovenwoningen:
Margrietstraat no. 13 mej. E. van Kem
pen (te Hilversum); no. 15 echtpaar B.
W. de Vos-Overbeeke; no. 17 echtpaar
M. Tiggelman-van de Merwe; no. 19
wed. J. J. van Nimwegen-Vreeswijk en
no. 21 echtpaar P. Kreeft-Osseweijer.
Met dit blok zal de bouw van 42 be
jaardenwoningen zijn afgesloten. Vo
rig jaar werden twee complexen van
resp. 18 en 14 woningen in gebruik ge
nomen.
Afkeuring en goedkeuring. Op de 23
juli j.l. te Dordrecht gehouden Land-
bouwtentoonstelling, waar ook een
Districts Premiekeuring van de afdeling
Zuid-Holland van de Koninklijke Ver
eniging „Het Ned. Trekp(aard" werd
gehouden, behaalde de landbouwer J.
W. Kortev/eg, alhier, in de rubriek een-
j arige merriën met „Fluzi van het Riet
veld", een 2e prijs. De jury keek wel
verbolgen naar de lange staart die dit
paard in deze afdeling alleen bezat,
doch namens de Kon. Vereen, tot Be
scherming van Dieren werden de eige
naar hiervoor enkele fraaie geschen
ken overhandigd. De heer K. van Es
maakte van een en ander melding van
uit de omroeppost.
Eerste groep bevolkte het Fort. De
eerste groep toeristen heeft het Fort
„Prins Frederik" binnen zijn poorten
gehad. De bewoners bestonden uit een
groep jongens en meisjes van de Stich
ting Prot. Chr. Bedrijfsjeugd uit Eind
hoven, met als leider de heer J. Kos
ten, een geboren Platenaar en sedert
15 jaar directeur van genoemde stich
ting. In deze twee weken, waarin het
weer niet zo best was, heeft de groep
zioh toch behoorlijk kunnen vermaken.
Er werden vele trips ondernomen (op
de brommer), o.a. naar Rotterdam,
Yerseke, Zierikzee, Streekmuseum te
Sonnmielsdijk en naar de diverse Delta
werken. Het Fort vonden ze als recre
atiecentrum iets aparts en zeer inte
ressant. Voldaan keerde de club za
terdag weer terug naar Eindhoven.
Weer een eerste prys voor ,Advendo'
Op het groot nationaal zang- en mu
ziekconcours te Arnhem, uitgeschre
ven door de bejaarden zangverenigins
de „Late Stem" en gehouden woens
dag 14 juli j.l. in de grote concertzaal
„Musis Sacrum" behaalde de Gemeng
de Zangvereniging „Advendo", alhier
in de Ere afdeling een eerste prijs met
331 punten. Dirigent was de heer J. v.
d. Heuvel. Gezongen werd: „Christus
is opgestanden' van A. Diepenbroek en
„Lactitis Sum Ps. 122" van H. Altink.
De jury bestond uit de toonkunstenaars
Otto de Vaal, Simon Terpstra en Ge
rard Boer. In zes achtereen volgende
jaren behaalde „Advendo" een eerste
prijs in de Ere afdeling.
ACHTHUIZEN
Faillissement. De heer A. Jongejan,
aannemer alhier is failliet verklaard.
Curator is mr. M. Hooikaas te Rotter
dam.
door D. Menkens-van der Spiegel
Copyright J. J. Groen Zn. N.V.
33
„Dat is de derde maal, dominee Bol
derman! Maar nou kom ik u ter ver
antwoording roepen. Weet u nog, wat
u me beloofd hebt, dominee Bolderman"
„Jongen, bezin je, weet je niet tot wie
je ispreekt?"
„Ja, tot dominee Bolderman".
„Sta hier niet te schreeuwen. Als je
wat te vertellen hebt, ga dan mee."
Hij is bang, triomfeert Koos. Het kal
meert hem enigszins.
Dominee opent de schooldeur. Koos
volgt hem in de donkere gang, zoekt de
schakelaar, vindt die niet.
„Wat had je?"
„Ik wou licht maken, maar 't kan ook
in het donker, dat is misschien prettiger
voor u. En wat ik heb? Ik heb u te zeg
gen, dat u een woordbreker bent. U be
loofde me te zwijgen, maar u sprak er
over met uw vrouw, die een babbelkous
is."
„Zwijg!"
„Om de drommel niet. Ik kan ieder
een eerlijk in de ogen kijken. Ik ben
wel geen dominee, maar ik ben ook
geen woordbreker. Bah, een dominee,
die over de ere Gods en het heil van
zijn naaste kletst en aan die naaste niet
eens zijn woord weet te houden".
Dominee herinnert zich, dat de fiets
van die jongen tieergegooid ligt bij het
hek. Dominees eigen fiets staat tegen de
schoolmuur. Hij draait zich om, gaat de
deur mt, gooit die dicht. Dan springt
hij op zijn rijwiel en jaagt in twintig-
kilometervaart naar huis.
Koos staat een ogenblik als versuft. Is
hij opgesloten? Nee, dat kan niet. Hij
opent de deur, doet deze bedaard ach
ter zich dicht. Wonderlijk kalm is hij
nu. Hij overweegt zelfs, of hij niet ver
plicht is, de deur te sluiten. Och nee,
Meijer de schoolknecht zal nog wel ko
men.
Hij zoekt zijn fiets op. Het stuur zit
gedraaid. Als hij dit hersteld heeft,
merkt hij dat een van de trappers ver
bogen is. Zo kan hij zijn fiets niet ge
bruiken en gereedschap heeft hij niet
bij zich. Dan maar lopen. Wat doet het
er ook toe?
XVI
Tonny zit alleen in de kamer. Ze ziet
bleek. Ze is moe. Ze lijkt oud, voor haar
twintig jaren.
Ze heeft verlangd naar deze avond,
naar het rustige uurtje met Koos. De
dag was lang en zwaar. Een nieuwe re
clame bracht veel mensen in de win
kel. Koos was weg en telkens werden er
telefonisch besteUingen gedaan. Veel
verkocht vandaag en weinig verdiend.
Vanmiddag is mevrouw Bolderman in
de winkel geweest. Ze toont altijd een
bijzondere belangstelling voor reclame-
artikelen en loopt dan rond, of ze in
de zaak thuis hoort. Ze wil de waren
eerst zien en zo mogelijk proeven, dat
is oud nieuws. Vamniddag is ze vader
nagestevend tot de uiterste hoek van de
winkel, Tonny hielp andere klanten,
mevrouw sprak voor haar doen zacht,
zodat er niet precies te horen was, wat
ze zei. Tonny heeft alleen de woorden
„Koos" en „dominee" opgevangen, ze
heeft op vaders gezicht eerst verwonde
ring gemerkt en tenslotte gezien, dat hij
de lippen opeenperste. Als vader dat
doet, heeft hij iets onaangenaams te
verwerken.
Toen vader mevrouw antwoordde,
stond zijn gezicht verre van vriendelijk.
En wat hij zei, scheen haar slecht te be
vallen.
Tonny heeft niets over het gesprek
willen vragen en vader heeft niets ge
zegd.
Nu weet ze. Ans heeft in haar wan
hoop verteld, hoe ze luisterde en wat
ze hoorde.
Tonny heeft een moeilijk uurtje ge
had. Ze moest Ans kalmeren. Jan te
vredenstellen en stond ondertussen ang
sten uit om Koos.
Nu zijn Ans en Jan naar bed. Jan
heeft het rechte niet begrepen. Ans en
Koos, de twee „driftkoppen", botsen
weleens vaker. Jan was al lang tevre
den, toen hij door Tonny met zijn op
stel op weg werd geholpen. Nu slaapt
hij, maar Ans, die feitelijk langer had
mogen opblijven, ligt zachtjes te huilen.
't Is al over tienen. Waar blijft Koos
toch? Zou hij het heus gewaagd hebben
de dominee ter verantwoording te roe
pen? Koos durft veel als hij driftig is.
Als hij in vredesnaam maar niet te ver
is gegaan. Je weet niet, welke grove
woorden hij gebruikt heeft en hoe do
minee er op reageerde.
Ze hoort gerucht, 't Schijnt uit het
pakhuis te komen. Ze gaat naar de keu
ken, schuift het gordijn weg. Er brandt
licht in het pakhuis, maar gelukkig, ze
ziet er Koos bezig met zijn fiets. Een
minuut later is ze bij hem.
„Koos, jo, wat is er?"
„Trapper verbogen. Zo weer in orde".
„Kan het morgen niet? Ik zit zo al
leen".
„Zijn Ans en Jan naar bed?"
„Ja. Toe, kom jij nou bij me. 'k Zal
een vers kopje thee zetten. Goed?"
't Geeft Koos een warm gevoel.
„Je bent een beste". Zijn stem slaat
over.
„Kom maar gauw, jo, en als ik je hel
pen kan, graag hoor!"
„Wat heeft Ans verteld?" vraagt hij,
als ze tegenover elkaar zitten.
„Dat ze een gesprek tussen vader en
moeder heeft afgeluisterd, 't Valt me te
gen van Ansje, maar ze kwam er toe,
eer ze het wist. Ze heeft er nu gewel
dige spijt van. 't Kwam zo. Vader en
moeder waren in de voorkamer, zij was
hier en toen hoorde ze moeder zeggen:
„Wat? Een verhaal geschreven? Koos"
Nieuwsgierigheid overwon toen elke ge
dachte, nou ja, je snapt hè? Ze wil
straks alles aan vader en moeder ver
tellen. Ze wil hun en ook jou vergeving
vragen."
„Wat had ze gehoord?"
„Vader vertelde aan moeder, dat me
vrouw Bolderman hem had geraden, er
beter op te letten, wat je in je vrije tijd
deed. Je had een verhaal geschreven
over „Crisiswinst" wat volgens haar erg
onbetamelijk was. Je had het dominee
ter keuring gegeven en die had je ge
zegd, dat je je niet moest verbeelden,
schrijverstalent te bezitten. Ze had er
bijgevoegd, dat ze het in vertrouwen
vertelde, want dat jij het niet weten
wou voor ons. Vader moet haar toen
gevraagd hebben, of het geen misbruik
van vertrouwen was, het hem te vertel
len. Vader was, volgens Ans, beter over
jou tevreden dan over haar. Nou weet
je alles en wacht ik op jou. Wat ging je
doen, toen je als een wildeman weg-
holde?"
Koos vertelt.
„'k Heb er niks geen spijt van, dat
ik hem de waarheid heb gezegd, als va
der er maar geen narigheid door krijgt",
eindigt hij.
„Vader heeft zelf getoond, dat hij niet
bang is. Jo, we hebben toch eigenzit
zo'n enige vader. Alles slikt hij ter wil
le van de klandizie, maar ze moeten
niet aan ons komen, want dan weert hij
zich".
„Juist daarom zou ik het lam vinden,
als Bolderman hem aanklampte".
„Doet hij niet. Hij schaamt zich na
tuurlijk een ongeluk en zijn dierbare
wederhelft zal al wel een geduchte re
primande te pakken hebben."
„Vind je dat ik goed deed, met op
hem af te trekken.
„Ik vind, dat je beter had gedaan,
wanneer je je drift had laten bekoelen
en dan naar de pastorie was gegaan
Je zou dan een woord als babbelkous
hebben binnengehouden."
„Wat feitelijk jammer zou zijn S^'
weest. Ze is een babbelkous".
„Dat heb ik nog eerder ontdekt dan
jij, weet je wel? Maar je staat veel
sterker, als je iemand kalm de waarheid
zegt en geen ruwe woorden gebruikt".
„Ton?"
„Ja?"
„Wil jij het lezen?"
„Graag".
„Wanneer?"
„Nu dadelijk maar. We hebben al de
tijd. Vader en moeder komen pas we'
de laatste bus".
(Wordt vervolgd)
