DE PYRBMIDE VBN OOSTERLflND
KRUIDER'S
De herindeling van
Goeree-Overfial(l(ee
Meditatie
VAKANTIE
A.
F^t. KORTEHEG g ZOON
Vrachtvliegtuig neergestort op chemisclie fabrielc
38e jaargang
Vrijdag 23 juü 1965
No. 3406
CHR. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GROISTDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLAJMDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Tranenbrood
Fruitmanden en Fruitbakies
„De Fruitcentrale"
WONINGINRICHTING
Intrede
ds. J. P. Verkade te
Nieuwe Tonge
31 juli a.s.
A.S. week verschijnt
Eilanden-nieuws niet!
PRINS HENDRIKSTRAAT U - POSTBGX 8 - MIDDELHARNIS
Redactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdtjk
Tel. (01870) 26 29, na 6 uur 's avonds Tel. 20 17 Giro 167930
Verschijnt ttvfemaal per week: dinsdag- en vrydagavond
ABONNEMENTSPRIJS 2,50 FES KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 14 cent per mm.
Bij contract speciaal tarief.
Zoals te verwachten was, heeft de
Tweede Kamer met een overweldigende
meerderheid het wetsontwerp betref
fende de herindeling aangenomen. Al
leen de S.G-.P. en de Boerenpartij ver
klaarden zich tegen, zodat de stemver
houding eigenlijk op 144 tegen 6 kan
worden gesteld, wanneer alle Kamer
leden aanwezig hadden kunnen zijn.
Niemand behoeft nu zijn hoop nog te
stellen op de Eerste Kamer. Deze stemt
wel eens anders dan haar zuster aan de
overzijde van het Binnenhof, maar in
dit geval is de profetie niet gewaagd,
dat zij het ontwerp met algemene stem
men zal aanvaarden, daar in dit deel
van ons parlement de S.G.P. en de B.P.
niet vertegenwoordigd zijn.
Helaas was schrijver dezes door an
dere dringende bezigheden verhinderd
in de namiddag van woensdag 14 juli de
Kamervergadering bij te wonen, zodat
we niet in staat waren een „gedetail
leerd verslag van de debatten te geven.
Zodra de „Handelingen" verschenen
zijn, zullen we het voornaamste daaruit
alsnog publiceren. Het is w^el mosterd
na de maaltijd, maar wellicht zijn er le
zers, die er nog belang in stellen wat
door de diverse woordvoeders der par
tijen is gezegd.
Op de politieke kant van deze beslis
sing zullen we niet diep meer ingaan.
Deze zaak was niet meer tegen te hou
den. Vanaf 1947, toen het eerste voorstel
kwam, tot dit laatste toe heeft de over
grote meerderheid der raadsleden zich
'ertegen verzet, maar de grote partijen
en de regering zien tegenwoordig deze
problemen in het licht van de z.g.
„schaalvergroting", die op allerlei ge
bied plaatsvindt, terwijl voor G. en O.
evenals voor geheel Zeeland tevens de
Delta-problematiek een zeer voorname
rol speelt. Men is algemeen van oordeel,
dat de oude historische indeling zich
zelf heeft overleefd en een sta-in-de-
weg is naar de zich snel wijzigende toe
standen en verhoudingen.
Zelfs al zouden de A.R.P. en de C.H.
U. tegen dit wetsontwerp hebben ge
stemd, dan zou het nog met grote meer
derheid zijn aangenomen. Voor de A.R.
fractie was het bovendien moeilijk hun
eigen minister Smallenbroek van Bin
nenlandse zaken in de steek te laten.
Maar ook de C.H.U., die geen binding
heeft aan dit kabinet, stemde vóór. Wij
hebben de indruk, dat beide fracties de
argumentatie van Min. Toxopeus, die
dit ontwerp destijds indiende, speciaal
die aangaande de ontwikkelingen in het
Deltagebied, zo overtuigend gevonden
hebben, dat ze niet tegen wilden stem
men.
Het spreekt vanzelf, dat velen op ons
eiland de gang van zaken betreuren,
gehecht als men is aan de oude toe
stand. Men zal er nu echter verstandig
aan doen zich hierbij neer te leggen en
het oog te richten op de toekomst. Er
is namelijk heel wat werk aan de win
kel met name voor de politieke partijen.
De Tweede Kamer heeft zich gehaast
het ontwerp nog vóór het zomerreces af
te doen en het is zeer waarschijnlijk,
dat de Eerste Kamer op aandrang van
de Minister dit ook zal doen. Uit alles
Wijkt, dat de regering gaarne zou zien,
dat de samenvoeging nog dit jaar haar
beslag krijgt. Dit is inderdaad moge
lijk. In art. 1 van het wetsontwerp staat
„In deze wet wordt onder „datum van
herindeling" verstaan de eerste dag van
de vierde kalendermaand na de datum
van inwerkingtreding van deze wet."
Deze datum van herindeling zou men
kunnen noemen de geboortedatum van
de vier nieuwe gemeenten. De datum
van inwerkingtreding van de wet is
volgens art. 37 „de dag na de datum
van uitgifte van het Staatsblad, waarin
zij is geplaatst". Deze datum is afhan
kelijk van de procedure, die bij elk
wetsontwerp gevolgd moet worden:
aanneming in de Tweede Kamer, idem
in de Eerste Kamer en tenslotte onder
tekening ervan door H.M. de Koningin.
Uiteraard zullen echter op de dag van
herindeling ook de nieuwe raden ge
kozen moeten zijn, want volgens art. 14
lid 11 van de wet wordt de eerste ver
gadering van de raden der nieuwe ge
meenten gehouden op de eerste werk
dag volgende op de datum van herin
deling. De verkiezingen moeten uiter
lijk plaats hebben op de dertigste dag
vóór de datum van herindeling (art. 14
lid 1) en de kandidaatstelling dus nog
een aantal weken daarvóór. Wanneer
men nu als mogelijkheid stelt, dat de
wet nog vóór 1 septem:ber in het Staats
blad komt als de Eerste Kamer snel
werkt, zit dat er zeker in dan zou
per 1 december a.s. de nieuwe situatie
moeten ingaan en zouden de nieuwe ra
den op 2 december voor het eerst moe
ten vergaderen. Binnen de tijd van drie
maanden moeten dus alle voorberei
dende werkzaamheden zijn afgewik
keld. Niet alleen Gedep. Staten zullen
daarmee met het vaststellen van de da
ta der kandidaatstelling en stemming
rekening moeten houden, maar even
zeer de diverse partij-afdelingen en
kiesverenigingen voor het opstellen van
de kandidatenlijsten. Zij zullen er zeer
verstandig aan doen voorzover het
nog niet gebeurd is hun partijorga
nisatie aan te passen aan de nieuwe in
deling van de gemeenten. Aangezien het
waarschijnlijk niet zo eenvoudig zal zijn
overeenstemming te bereiken over de
plaatsing op de lijst van vertegenwoor
digers der oude gemeenten, hetgeen
vooral de eerste keer een belangrijke
rol zal spelen, is het zaak, deze werk
zaamheden zo spoedig mogelijk ter
hand te nemen.
Een nogal belangrijke kwestie bij de
„Mijne tranen zijn mij tot spijs
dag en nacht, omdat zij de ganse
dag tot mij zeggen: Waar is uw
God?" (Psalm 42 4)
Dat is een wonderlijke spijze, waar
over David hier spreekt. Bij geen enkele
bakker te verkrijgen, voor geen geld te
kopen zelfs; nee, niet één druppeltje,
zelfs niet van een gekende des Heeren.
Het zijn Davids persoonlijke tranen,
die zijn spijs vormen, dag en nacht. Er
komt geen eind aan. Het wil maar niet
ophouden. Er is in hem een fontein
aangeboord, die ware tranen van oot
moed, berouw, zonde-kennis en -ver
slagenheid doet opwellen, steeds meer
en steeds weer. Het zijn niet Davids
slechtste tijden geweest, al waren ze
allerminst aangenaam voor zijn ,vlees'.
Er zijn mogelijk mensen, ook onder
de lezers, die gemaltkelijk in tranen los
barsten, of een traan wegpinken bij de
gedachtenis aan een groot verlies in
hun leven. Bij David betrof het een
geestelijke zaak, hij was God kwijt. Het
leek erop, alsof hij God voor immer
verloren was. Ontzettend, waar is God,
waar is Hij nou? Zo spraken ze de gan
se dag tegen hem. Dat zullen wel Da
vids tegenstanders geweest zijn, die
hem op de hielen zaten, nadat ze hem
uit zijn koninklijke paleis hadden ver
dreven, of de toegang tot die troon pro
beerden te verhinderen, zoals Saul; in
het eerste geval: b.v. Absalom.
Wie van 's Heeren gekenden kent deze
„ze" niet. Het zijn hun doods-vijanden.
Laatst vroeg mij iemand, hoeveel dat
er wel zijn. Om zo te zeggen, ze zijn
legio, ontelbaar vele; en het is dan ook
telkens weer „schrik-van-rondomme".
Maar we vatten ze onder vier hoofden
tesamen, en noemen ze: satan, zonde,
wereld en niet te vergeten eigen
vlees. Bunyans „Heilige Oorlog" kan er
ons over inlichten, hoe sterk deze vijan
den zijn. Hoe ze er alles op zetten, o^m
„stad-mensenziel" te blijven bezitten, of
terug te winnen. Het is in het Sodom
dezer wereld zo aangenaam; er heerst
in „stad-verderf" zo'n prettige kermis
der-ij delheid. Waartoe al de dag in het
zwart? Waarom dag en nacht geschreid,
wanneer het anders kan. Hoe dan?,
vraagt ge. Wel, zeggen de vijanden, laat
God varen. Trouwens, waar is God op
Speciaal in het opmaicen van
B. V. d. VEEB
Telefoon 2682 Westdijfc 3
MIDDELHARNIS
nieuwe indeling is de plaats waar de ze
tel van het toekomstige gemeentebe
stuur zal worden gevestigd. Daarom
trent staat niets in het wetsontwerp,
omdat de aanwijzing daarvan voorzover
wij kunnen concluderen krachtens de
bedoeling van de gemeentewet ge
schiedt door de nieuwe raad zelf en niet
door de minister of G.S. Dit behoort tot
de z.g. autonomie van de gemeenten, de
zorg voor het eigen huishouden. In het
wetsontwerp zijn wel aanwijzingen te
vinden in welke richting de Minister en
G.S. hebben gedacht. De nieuwe ge
meenten moeten al direct op de datum
van herindeling, nog vóór de raden er
van gelegenheid hebben gehad beslui
ten te nemen. b.v. instructies hebben
voor de secretaris en de ontvanger, re
glementen van orde voor de vergade
ringen van de raden en van de colleges
van B, en W., terwijl de geloofsbrieven
van de nieuwe raadsleden tevoren on
derzocht moeten zijn. Voor deze zaken
is resp. in de art. 3 en 14 bepaald, dat
hiervoor de instructies en reglementen
van orde zullen gelden totdat ze door
andere zijn vervangen van de oude
gemeenten Goedereede, Dirksland, Mid-
delha-rnis en Ooltgensplaat, welker ra
den tevens de geloofsbrieven moeten
onderzoeken. We kunnen hierin dus in
zekere zin een aanwijzing zien, hoe de
hogere autoriteiten over deze kwestie
denken. Of alle raden hiermee rekening
zullen houden zal de toekomst leren.
Wij geloven, dat dit alleen in de nieuwe
gemeente Goedereede moeilijkheden zal
kunnen opleveren daar Den Bommel en
Achthuizen wel voor Ooltgensplaat ge
porteerd zullen zijn, maar de Ouddor-
pers wel eens gebruik zouden kunnen
maken van hun waarschijnlijke meer
derheid in de nieuwe raad om Goede
reede uit te schakelen in weerwil van
het feit, dat deze oude stad geografisch
het centrum is van de vier samenstel
lende delen (Goeree-Havenhoofd mee
gerekend).
Zo zijn er nog tal van andere proble
men op te lossen. We hopen echter, dat
men zich in geval van belangentegen
stellingen niet op een eng dorpschauvi-
nistisch standpunt zal stellen, maar met
een brede blik op de toekomst deze re
delijk zal weten op te lossen.
VOOR BEtER fjf
■-'..-. liflflR DE
MIDDELHnPNIS-TEL:Z3Z8
Wie gij bouwdef, en aan Wie g' uw zaak
betrouwdet.
Ja, daar hebt ge gelijk in, snikt ge
opnieuw uit, waar is nu mijn God? Heb
ik me dan alles maar ingebeeld? Is het
dan niet waar, dat Hij mij al versche
nen is van verre tijden? Trok Hij mij
niet met mensenzelen, met koorden van
Zijn goddelijke ontferming, en eeuwige
zondaarsliefde? O, wat lijkt me dat lang
geleden. Het is net, alsof er nooit iets
met mij, iets in mij gebeurd is. Ja, waar
is nu mijn God?
Nee, ze twijfelen nog niet zozeer aan
het bestaan van God als zodanig, maar
aan God als „hun" God hebben ze voor
het moment geen houvast. Het „mijnen"
des geloofs schijnt voor-goed voorbij.
Dat is voltooid verleden tijd. Misschien
hadden ze nooit „rnijn God" mogen zeg
gen? Zo bestookt en bespringt ze de zie
le-vijand.
O, wat een smart, wat een onstelp-
bare vloed tranen kost dit, dag en nacht
ja, ook de nachten zijn vervuld van die
ontzettende, die bange vraag: Waar is
uw God? Ze kunnen van al die zo ver
ontrustende vragen de slaap niet vat
ten. En als ze zo almaar geplaagd en
getergd worden, is daar de stem van
Gods wet in hun eigen geweten, die
vonnis velt: en het is nog verdiend ook,
dat ge God niet bij u hebt, en ge niets
van Zijn gemeenschap ervaart.
Ja, verdiend is het. Vanwege onze
zonden en afmakingen. Vanwege ons
afhoereren van de hoge God. Moet en
mag Hij niet Zijn aangezicht verbergen
in toorn? Hij mag het. In zulke bange
wegen van afbraak van alle menselijke,
vleselijke godsdienst, leren zij het hei
lig recht van God billijken, onderschrijf
ven, ja toevallen. Naar recht gaan ze
verloren." Alleen, er is een liefde Gods
uitgestort in hun hart, en zo kunnen ze
Hem niets ongerijmds toeschrijven; en
zij durven en kunnen Hem ook niet, met
de verdoemden, in de helse pijn lasteren
en vloeken. Nee, dat kunnen ze niet
(naar de oefeningen, van mr. J. Ver
meer). Dat bewaart ze voor de Judas-
wanhoop.
Maar het kost tranen, en nog eens
tranen.
Niemand mag dit „goe'dkoop" vinden.
Immers, ze zijn aangeboord door Gods
H. Geest, Die een Geest is van oordeel
en uitbranding. Die ontdekt en ontle
digt, door en door! Wie hier geen tranen
van deze aard leert schreien, die kost
baar zijn in Gods oog, en daarom (Ps.
56) in Zijn fles vergaard en bewaard
worden, hij of zij mag wel uitkijken,
of zijn roem in Gods oprecht of ge-'
veinsd is, op waarheid of inbeelding be
rust!
Tranen-brood, in dagen van geeste
lijke verlatenheid, het lijkt zo antiek, zo
ouderwets, en toch: de Heere roept en
trekt telkens weer zondaren tot Zich,
die Hij tranen leert schreien; zelfs in
een leven van heiligmaking. Ja, dan
is de klacht des te banger. Want voor
de gerechtvaardigde is God een Vader
in Christus geworden, en de booswicht
werd kind. „Waar is uw Vader?"
Het kind moge de weg-terug kwijt
zijn, de Vader ziet op degenen die Hem
vrezen, en Hij wacht om genadig te zijn,
tot zij zich schuldig kennen en keuren
aan Zijn gebod. Er is een ogenblik in
Zijn toorn, maar een leven in Zijn goed
gunstigheid.
Eenmaal zal Hij alle tranen van hun
ogen afwissen. En nu'al spreekt Hij za
lig, die treuren, want zij zullen ver
troost worden.
Wie hier bedrukt met tranen zaait,
zal juichen, als hij vruchten maait (Ps.
Kerken in een stads- cf öorpsige-
meenschap trekken altijd de aan
dacht, het nieuwe kerkgebouw van de
Oad-Gerefornaeerde Gemeente te Oos-
terland (Sohouwen-Duiveland) valt wei
bijzonder op. Op het eerste grezicht heeft
deze kerk de vorm van een pyramide,
het met blauwe leien voorziene dak
lijkt vanuit de verte op een grote tent.
De Bijbel spreekt van „de tent der sa
menkomst", dit kan op deze nieuwe
kerk ook wat de uiterlijke verm. betreft
zeker worden toeg'epast. A.s. vrijdag
avond 23 juli za'(t)het nieuwe kerkge
bouw in gebruik worden genomen door
ds. M. A. Mieras van Krimpen aan de
IJssel, die ook de consulent is van de
Oud Ger. Gem te Oosterland.
Zondag j.l. is voor het laatste gekerkt
in hêt oude kerkje in het Groenendaal,
in de volksmond „d' Oeffenienge" ge
noemd. Ds. E. du Marchie van Voort-
huijsen uit Leersum heeft er toen voor
126). Daarentegen, die hier juicht, ju
belt, en alle zorgen en geestelijke no
den weglacht, o, uw blijdschap zal in
droefheid verkeren. De Heere spreekt
eenmaal vonnis: gaat weg van Mij, gij
vervloekten; en hun deel is de plaats
der smarten, waar wening zijn zal en
knersing der tanden.
O, houdt u dan verre van het naam-,
het juichend christendom onzer dagen,
en houdt u dicht bij Gods ontdekte volk
bovenal: zucht tot Hem, Die uw droef
heid en geschrei kan en wil veranderen
in een blijde rei. Schrei niet om te
schreien. Maar schrei, opdat God u ver-
hore uit de benauwdheid, en u schenke
(Jes. 61): „sieraad voor as, vreugdeolie
voor treurigheid, en een gewaad des
lofs voor een benauwde geest.
St. Maartensdijk ds. J. v. d. Haar
de laatste maal in gepreekt. Het ging
vooral de oude mensen wel aan het hart
dat ze deze plaats, waarin geslachten
hadden gekerkt, moesten verlaten. Naar
wij vernamen is het oude kerkje ver
kocht aan iemand uit Breda, die het zal
laten herbouwen om er een confectie-
zaak in te beginnen.
Het was hoog tijd voor de oud-gere-
formeerden te Oosterland, dat zij een
nieuwe kerk kregen; het smalle gebouw
was honderd jaar oud en ondanks dat
het al eens verbouwd was, te klein ge
worden om de groeiende gemeente te
kunnen bevatten. Het oude gebouw had
maar 260 zitplaatsen en het nieuwe
OOSTDIJK 53 - 61
SOMMELSDIJK
Een viermotorig Vircount vrachtvliegtuig van de Cambrian Airlines is neergestort op een chemische fabriek in Liver
pool, er ontstond een grote brand. De twee vlieger zijn om het leven gekomen. Twee vrouwen, die in de fabriek werk
ten, worden nog vermist.
heeft er ongeveer honderd meer. Het is
er meest leesdienst, maar is er steeds
een trouwe opkomst.
Architect van deze kerk is de heer
J. van Harmeien te 's Gravenhage, ou
derling van de oud-geref. gemeente al
daar. Het architectenbureau van Har-
melen heeft eerst een ander plan ont
worpen, waarvoor geen goedkeuring
werd gegeven. Toen is dit plan uit de
bus gekomen, waarop voor wat het
uiterlijk betreft nog al wat kritiek
werd vernomen. Het nieuwe moet altijd
even wennen en het interieur is zó mooi
en zó geriefelijk, dat men over de vorm
van het exterieur nu wel is heengestapt.
Als men de buitenkant beziet is het
een tamelijk gesloten geheel zonder ra
men, dan alleen aan de voorzijde, zodat
men zich afvraagt: waar komt het licht
vandaan in deze kerk?
Wanneer men binnenkomt wordt dit
direct opgehelderd, er is voldoende en
zelfs zeer prettig licht dat binnenvalt
door ramen in de brede openingen bij de
spits van het dak.
De muren zijn lichtgrijs, de banken,
ook de preekstoel en voorlezersbank
zijn in mahoniehout uitgevoerd.
Er is een consistorie aan gebouwd, een
ruime hal en sanitaire voorzieningen.
De ingang is aan dezelfde zijde als de
foto te zien geeft, maar dan geheel
rechts. Daarnaast is een parkeerruimte,
aan de voorzijde is een ruim gazon,
waartussen in perken zijn aangelegd om
planten in bloei te brengen.
De bouw heeft rond een jaar geduurd
de kosten belopen ongeveer 1% ton,
welk bedrag naar wij vernamen geheel
uit eigen middelen wordt gefinancieerd.
D.V. zaterdag 31 juli a.s. hoopt de
nieuwe Hervormde predikant te Nieuwe
Tonge, ds. J. P. Verkade, gekomen van
Gameren intrede te doen in zijn
nieuwe gemeente. In de dienst die 's
morgens te 10 uur begint zal ds. Ver
kade worden bevestigd door ds. Goed
hart te Rotterdam, waarna hij 's-
middags te 2.30 uur intrede hoopt te
doen. De diensten worden in het Herv.
kerkgebouw gehouden. De restauratie
hiervan is nog niet geheel voltooid maar
te dezer gelegenheid is een en ander
provisorisch in gereedheid gebracht. Er
wordt van vele zijden belangstelling
verwacht.
Ook bij de krant gaan de zetters en
de drukkers, de staf van de redaktie en
de administratie met vakantie. Enige
weiken moet er dan met de helft van
het personeel worden gewerkt, maar er
is één week ,<zoals dat ieder jaar ge
woonte is), dat er niiesmand aanwezig is
en het bedrijf wordt gesloten.
Op dinsdag 27 en vrijdag 30 juli zal
ons blad dus niet verschijnen. Het e.k.
nummer versohijnt dus weer D.V. dins
dag 3 augustus a.s.
Wij hopen dan verfrist naar lichaam»
en greest weer aan de arbeid te gaan en
door het brengen van actueel nieuws en
degelijke artikelen ruimschoots te com
penseren wat wij u in de vakantieweek
niet konden brengen.
Redalctie en adm<inistratie
N.V. Eilanden-nieuws,
Middelharnis.