Drukte in jachthaven van Middelharnis
maakt uithreiding aanlegplaatsen nodig
Estafetteloop Den Haag^
Middelharnis begon
in stromende regen
IG
Sperc!
STI
l>e strijd
om het; beütaan
Melkliandel van Goeree
en Overflakkee
op excursie naar de fa
brieken van Combinatie
IFa. P.
Detai
S.G.P.-fractie tegen i.v.m. verregaande
ontheiliging van de zondag
Gemeente zal slechts node tot ont
eigening enkele percelen besluiten
""^nijRoiulMu
Voorlichting over melk
en melkprodukten
Feestelijke intocht te (Middelharnis
Toespraak door burgemeester l-fordijk
vanaf bordes gemeentehuis
Kennis
Vervolg
burgem
VERVOLGVERHAAL
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Dinsdag 22 juni 196; jnsdag 22 'jun
De animo voor de jachthaven te Mid
delharnis groeit gestaag. In de j.l.
woensdagavond gehouden raadsverga
dering werd de raad geconfronteerd met
de wenselijkheid ook aan de zuidzijde
van de havemliom een aanlegsteiger te
maken nu het aantal jachten en ple
ziervaartuigen dat een ligplaats in de
havenkom zoekt steeds toeneemt. Ge
bleken is dat voor grotere jachten de
meerpalen langs het Vingerling niet
zwaar genoeg zijn waarom een vijftal
palen zal moeten worden vervangen.
De kosten hiervan kunnen uit de ge
wone onderhoudspost van de haven
worden gedekt omdat deze palen tegen
een zeer geringe prijs kunnen worden,
aangeschaft. Met de stem van de s,g.p.
fractie tegen werd een crediet van
16.000,beschikbaar gesteld voor het
maken van de nieuwe jachtsteiger. Over
de te heffen vergoeding voor het ge
bruik van deze steiger zullen b. en vv.
zich nog beraden.
De heer v. d. Berge vond de aanleg
van de nieuwe steiger hard nodig. Hij
vertelde meerdere malen te hebben ge
zien dat binnenlïomende scheepjes geen
ligplaats in de lïom vonden.
„B- en w. hebben juist opgemerkt dat
het aantal jachten e.a. vaartuigen steeds
toeneemt" vond de heer v. d. Ketterij
wat hij evenzeer vreesde voor de dag
des Heeren. Mede door de aanleg van
de jachthaven en het openstellen van de
schutsluis op zondag zal het varen op
zondag toenemen en zal de zondag
steeds meer worden ontheiligd, waarom
spreliier tegen het voorstel was.
De heer v. d. Slih: vergeleelï dat een
voorstel of verzoek van H.M. de Konin
gin direct zal worden ingewilligd. Een
gebod van de Koning der Koningen
n.l. het eren van de Sabbatdag wordt
zonder meer opzij gezet." waarschuwde
hij.
De heer Tieleman vond het geen be
zwaar dat de haven de gemeente wat
kost. De haven verfraait de gemeente
en plantsoenen e.d. kosten toch ook geld
vond hij.
„Zeer spits gevonden" vond de heer
Koese.
De heer J. H. Koppelaar signaleerde
evenals zijn fractiegenoten een verre
gaande ontheiliging van de zondag
waarom hij tegen het voorstel was.
De heer v. d. Berge beweerde hierop
vorige zondag te hebben gezien dat een
gezin dat met een jacht in de haven lag
's morgens van boord naar kerk was
gegaan, ook dat komt voor, verzekerde
hij.
Met de s.g.p.-fractie tegen werd het
voorstel aangenomen. De jaarlijkse uit
gaven voor de haven bedragen 1800,
terwijl aan inkomsten 16, a 1700,
wordt geraamd. De gemeente is niet be
last met de incasso van de liggelden,
zodat daaraan geen kosten verbonden
zijn.
Kleedgelegenheid sportveld
Daar op slechts een der beide ge
meentelijke sportvelden aan de Oude-
landsedijk een kleedgelegenheid aan
wezig is werd voorgesteld een crediet
van 9500,— beschikbaar te stellen
voor het bouwen van een eenvoudig
stenen gebouwtje, waarin 2 kleedloka
len een toilet en een ruimte voor ber
ging van meterialen is. Op dit terrein
waar de kleedgelegenheid ontbreekt oe
fenen leerlingen van verschillende scho
len en speelt o.a. de korfbalvereniging
B. en w. vinden het ontbreken van een
dergelijke gelegenheid bijzonder be
zwaarlijk.
De heer Tieleman informeerde wat
de baten van het veld zijn, hierbij doe
lend op het feit dat men voor het ge-
bruiltmaken van de jachthaven ook
moet betalen.
De voorzitter antwoordde dat thans
niets wordt berekend. De korfbalclub
had tot voor enkele jaren betaald doch
sinds ook de jeugd vrij spel op het veld
heeft werd de nodzakelijkheid hiervan
niet meer ingezien. Wel zal door de club
betaald moeten worden wanneer de
nieuwe voorziening is aangebracht, B.
en w. zullen de hoogte hiervan nog be
palen.
Op de vraag van de heer de Jong
waarom dan een exploitatie-opzet ont
brak antwoordde de voorzitter dat het
hier niet gaat om respectabele bedragen.
Er dient echter een voorziening te wor
den getroffen omdat het zich in een
hoekje verkleden een onverantwoorde
zaak is.
De heer Koese zei aan een andere op
zet de voorkeur te geven n.l. de tegenr
woordige cantine te vergroten en de
kleedlokalen aan elkaar te bouwen doch
dit ontmoette zoals de voorz. meedeel
de al te veel bezwaren van Technische
aard.
Ook de heer Koppelaar vond de nood
zaak van het maken van een kleedge
legenheid aanwezig doch vond de af
schrijvingstermijn van 40 jaar voor een
zoals b. en w. voorstel'eneenvou
dig en sober gebouwtje wel wat lang, te
meer daar de eisen die b.v. over 10 jaar
gesteld kunnen worden nu nog niet zijn
te overzien.
De voorzitter verduidelijkte dat het
hier een vastgestelde regeling betreft.
Bij verkorting van de termijn zouden
misschien G.S. weer bezwaren maken.
Plan tot onteigening
De gronden gelegen in het op 7 april
j.l. vastgestelde uitbreidingsplan „Plan
Zuid West" zijn op een viertal perce
len na alle in eigendom van de gemeen
te. Over de aankoop van deze percelen
is met de resp. eigenaren nog geen over
eenstemming bereikt. Teneinde na goed
keuring van genoemd uitbreidingsplan
zo spoedig mogelijk tot realisering te
kunnen overgaan en het momenteel uit
gesloten is dat overeenstemming op
basis van de taxaties wordt bereikt
stelden b. en w. voor te besluiten tot
voorlopige goedkeuring van het plan tot
onteigening van deze percelen.
Het betreft een perceel bouwland,
groot 1.56.90 ha. van de eigenaren Jo-
hannis Izaak Samuel en Neeltje Hage
wonende te Seherpenisse. Een perceel
bouwland, groot 0.85.30 ha. eigendom
van de heer Ras te Sommelsdijk; een
perceel bouwland, groot 0.48.55 ha. waar
op een huls met schuur en erf van de
heer L. Q. M. Buijs te Middelharnis en
een perceel, groot 1.27.30 ha. met huis,
schuur, kippenhok, -^yeiland en boom
gaard van de heer G. Campfens te Mid
delharnis.
De heer v. d. Slik wenste twee taxa
teurs in te schakelen omdat het ver
schillende projecten zijn.
Ook de heer Koese bleek deze mening
toegedaan. Hij wees op de zeer uitge
breide materie en meende dat een man
dat nooit geheel kan beheersen. Spr.
vond trouwens onteigening niet de weg,
wanneer vertegenwoordigers van beide
partijen met elkaar gaan praten zou er
z.i. meer worden bereikt.
„Het college zou dat bijzonder graag
willen" verzekerde de voorzitter. Er zijn
echter eigenaars die de mogelijkheid
van overleg ontlopen waarom het col
lege geen verwijt kan worden gemaakt.
Oök is de betrokkenen bij herhaling ge
vraagd een eigen taxatie te overleggen.
Ook bleek het zoals de heer Koese
een geval noemde voor te komen dat
men zegt de grond te hebben verkocht.
De gemeente gaat echter steeds uit van
de kadastrale gegevens.
Uitvoering algemene bijstandswet
Een vergoeding van 1000,per jaar
werd toegekend aan de voorzitter van
het college van bijstand, weth. M. C.
van Eek. De uitvoering van de bij
standswet vergt aanmerkelijk meer werk
dan voorheen bij de Armenwet. Ken
nis van een groot aantal voorschriften
is noodzakelijk en een en ander vergt
veel tijd van de heer van Eek. Daarbij
is het aantal aanvragen belangrijk toe
genomen en vaak is het van belang be
slissingen die voor een aanvrager min
der gunstig uitvallen persoonlijk toe te
lichten. De raad ging volledig accoord.
Uitbreiding lesprogramima
Technische school.
Het bestuur van de technische dag
en avondschool, uitgaande van de Ver
eniging Technisch Onderwijs voor Goe-
ree en Overflakkee, is mede op aan
dringen van de zijde van het bedrijfs
leven voornemens het leerplan van de
technische dagschool uit te breiden met
een opleiding voor elektrotechnici. De
opleiding duurt 4 kursusjaren, n.l. één
jaar algemeen Ie leerjaar, daarna 1 jaar
algemeen metaalbewerking, het derde
en vierde leerjaar vakgericht elektro
technisch onderwijs.
Voorts is genoemd bestuur door het
ministerie van onderwijs en weten
schappen gevraagd de Opleiding Bewijs
Algemene Ontwiickeling verder aan te
vullen met een opleiding voor Voorbe
reidend Uitgebreid Technisch Onder
wijs. Laatstvermelde opleiding is iets
uitgebreider wat de valeken Engels en
Duits betreft en omvat Nederlands, ge
schiedenis, aardrijkskunde 3 lestijden p.
week; Engels en Duits 2 lestijden p.w.;
Rekenen, algebra en meetkunde 4 les
tijden p.w.; Natuurkunde en mechanica
1 lestijd p. w.
Volgens art. 25 van de Nijverheidson
derwijs wet is voor het verkrijgen van
subsidie o.m. noodzakelijk, dat de raad
de oprichting en instandhouding van
bedoelde kursussen nodig oordeelt.
De raad stemde in met het college van
b. en w. dat de noodzaak hiertoe aan
wezig is.
Bouwval
De heer I. v. d. Slik informeerde wat
er zal gebeuren met de woning aan de
Voorstraat waarin vroeger de schoen-
makerij van Vermaas gevestigd was. De
ze woning takelt steeds meer af, een zij
muur is onlangs ingestort en dit gaat
een gevaar betekenen.
De voorzitter antwoordde dat dit een
particuliere aangelegenheid is. Er is nog
geen rijksgoedkeuing op het restaura
tieplan. Ook monumentenzorg bemoeit
zich er mee en zal waarschijnlijk ook in
de kosten subsidiëren.
De heer v. d. Ketterij informeerde
naar de bestemming van de 20.000,
winst over 1964 van de Drinkwaterlei
ding en of dit ten goede zal komen aan
de gebruikers.
De voorzitter antwoordde dat dit in
direct het geval is. Door het aanwenden
van deze winst kan steeds een tariefs
verhoging warden voorkomen.
Woensdag 16 juni zijn de melkhande-
laren van ons eiland op uitnodiging van
de directie van de Combinatie, een dag
naar haar fabrieken in Overschie en
Maasdam op bezoek geweest.
Onthaald op koffie met gebak werd
het gezelschap verwelkomd door de di
recteur de heer Mastenbroek, waarna
de secr. de heer Paul een historisch
overzicht gaf van deze bedrijven. Ont
staan door fusie van een paar kleine
bedrijven is dit uitgegroeid tot één van
de modernste bedrijven, waarin 50*/o
aandelen van de C.M.C. (Combinatie v.
melkveehouders) en 50% aandelen van
de melkhandel. In deze vorm is dit be
drijf 14 jaar geleden opgericht en in
haar snelle groei steeds aan uitbreiding
onderhevig.
In de drukke tijd wordt 1.80O.00O' kg.
melk per week verwerkt. Vanaf de ont
vangst wordt de melk in een geheel ge
sloten systeem van kostbaar roestvrij
staal gestandaardiseerd en gepasteuri
seerd en verpakt zodat in heel de fa
briek geen druppel melk wordt gezien.
De sterilisatietoren werkt continu met
een capaciteit van 600O flessen per uur.
Een spoelmachine geeft elke fles 7 ver
schillende baden.
We zagen een vulmachine in werking
met een capaciteit van 25.000 flesjes
schoolmelk per uur of 18.000 literfles
sen.
De fabriek in Maasdam waar ook de
produkten voor ons eiland verwerkt
worden is aanmerkelijk kleiner maar
met modene uitrusting.
Daar is een limonadefabriek bij ge
bouwd, welks omzet in. enkele jaren
acht keer zo groot is geworden en een
capaciteit heeft van 8000 flessen per
uur. De schroefdoppen worden machi
naal van de flessen gehaald en na het
spoelen en vullen er ook weer machi
naal opgeschroefd. Deze Drinkse limo
nade wordt van Branbants bodemwater
gemaakt.
Door dit alles te zien werd duidelijk
dat de uiterste zorg aan de bereiding
van de producten werd besteed.
Het geheel was een prettige en leer
zame dag met een prima onthaal en een
goed verzorgde lunch.
Geachte redactie,
Naar aanleiding van het ingezonden
stuk van de heer P. Grinwis in uw blad
van 15 juni verzoek ik U het volgende
op te nemen:
Hoe gevaarlijk het is persoonlijke in
drukken als bewijsvoering te gebruiken
moge blijken uit de volgende gegevens:
1. De laatste jaren is het aantal pa-
tienten dat wegens aandoeningen
van de amandelen behandeld moest
worden niet toegenomen,
2. Het percentage kinderen en volwas
senen van de bevolking in verschil
lende streken dat de amandelen
moet laten verwijderen is bekend.
Ons eiland behoort tot de gebieden
waar dit het laagst is.
Wanneer de officiële geneeskunde zich
op vage feiten en onjuiste interpreta
ties had gebaseerd leefden we wat dat
betreft nu nog in de middeleeuwen.
Dr. J. BEEKMANS
Keel-, Neus- en Oorarts
Geachte redactie.
Gaarne zag ik onderstaand stukje op
genomen in uw veelgelezen blad. Hier
voor bij voorbaat mijn hartelijke dank.
Geachte collega.
Met verbazing heb ik kennis genomen
van uw schrijven in Eilanden-nieuws
van 2 juni j.l.
In dit schrijven beweerde u dat er te
weinig voorlichting wordt gegeven op
het gebied van de zuivel, waardoor het
publiek de voedzame produkten aan de
kant zet en de minder voedzame duur
dere produlrten gaat gebruiken.
Dit is volgens mij niet geheel juist.
Dagelijks wordt er in de dagbladen en
vooral in de damesbladen propaganda
gemaakt voor het gebruik van melk en
melkprodukten. Ook op Flakkee worden
deze bladen veel gelezen en weten de
mensen heus wel wat goed is en wat
niet. Denkt u niet dat het publiek rede
nen heeft om inplaats van het voedza
me produkt het duurdere minder voed
zame te kiezen. Het publiek wenst niet
alleen een voedzaam, maar ook een
smakelijk produkt en juist de smaak
die is hier naast de houdbaarheid de
oorzaak dat het publiek andere produk
ten wenst. Over smaak valt echter niet
te twisten, maar een feit is dat we er
na de sluiting van de melkfabriek „De
Nijverheid" te Ouddorp niet op vooruit
zijn gegaan. De hooggepasteuriseerde
flessen melk van dit bedrijf werd ten
minste nog gedronken, terwijl de laag-
gepasteuriseerde melk van het bedrijf
waarvan we thans de melk van moeten
betrekken niet gewenst wordt. Praat
eerst eens met de leiding van het thans
leverend bedrijf, misschien bereikt u
meer als ik want mij deelden deze he
ren mee, dat ze aan de smaak niets
wensten te veranderen en dat het pu
bliek maar aan deze smaak moest wen
nen. Wanneer ze dit standpunt laten
varen en ze komen met een goed sma
kelijk produkt voor de dag dan is er
heus geen propaganda nodig, want goe
de wijn behoeft geen krans. Houden ze
hun standpunt vast dan zal u het er
mee moeten doen en kunt u, wanneer
het eens zomer wordt, wat beleven.
Gelukkig zijn er nog bedrijven in Ne
derland die een ander standpunt huldi
gen, maar wij als vrije slijters hebben
nog niet kunnen bewerltstelligen dat
deze ons van produkten kunnen voor
zien.
Misschien waneer u zich bij ons aan
sloot dat we dan meer zouden bereiken.
Deze week, geachte colega gaat u een
excursiereis maken naar het aan u le
verend bedrijf. Ik neem aan dat dit ze
ker wel de moeite waard zal zijn, maar
neemt u eens de tijd ervoor en neem
dan ook eens een kijkje in enkele andere
bedrijven. Misschien komt u dan nog
een een produkt tegen waarvan u zult
zeggen: Ja, dat is het. Goede wijn be
hoeft geen krans.
Met vr. gr.
A. QUIST
Molendijk 6
Nieuwe Tonge.
Een striemend regen en een storm
achtige wind hebben het de estafette
lopers die j.l, vrijdag t.g.v. het 500-jarig
bestaan van de gemeente Middelharnis
vanuit het Provinciehuis te Den Haag
een brandende fakkel naar de jubile
rende gemeente zouden brengen niet
gemakkelijk gemaakt, 's Morgens bij
het vertrek om 7.00 uur stortte de reigen
al neer en ook bij aankomst in den
Hiaag was het er niet beter op geworden
doch zelfs de gedachte dat men in sport
tenue aan dit weer bloot zou staan
vermocht de stemming niet te drukken.
De Commissaris der Koningin, Mr.
Klaassesz kon echter alle inspanning
ten spijt de vlam er niet in kragen.
Even later kon men de eerste lopers
door Den Haag zien plensen met een
fakkel die geen levensvatbaarheid bleek
te hebben.
Een vlammetje
Een harde wind joeg door de intree
en over de brede trappen van het Pro
vinciehuis. Een kletterende regen deed
aUen diep in de regenjassen duiken.
Men zocht zijn toevlucht in de warme
hal waar de Commissaris na een korte
toespraak waarin hij de lopers een
goede reis wenste en wees op de fakkel
als het symbool van licht en warmte
dat van Den Haag naar Middelharnis
zou worden gebracht, met een branden
de lucifer langs de brandbare huid van
de fakkel streek tot zich een minuscuul
vlammetje vertoonde dat even vlug
verdween toen de deur opengedaan
werd om de tocht te beginnen. Het werd
nog eens geprobeerd doch alle pogingen
bleven vruchteloos. Wim Peeman rende
door de beregende straten, de fakkel
was uit doch de moet zat er beslist nog
in.
Met tegenwind
De tocht voerde door het Westland,
via Naaldwijk nadat men onder politie-
escorte Den Haag had verlaten. De lo
pers werden door dokter Gestman uit
gezet en later door de volgbus van Ver
maat uit Hellevoetsluit weer opgehaald.
De eerste lopers hadden het het
kwaadst. Ze plensten door de plassen
en kwamen druipend weer in de bus.
De heer W. Prins die de tocht begeleide
kreeg een origineel idee. Toen de fak
kels hun diensten weigerden werd de
meegekregen oorkonde in plastic ver
pakt en in de plaats van de fakkels in
de hand meegedragen. Te Poeldijk werd
in een hotel de meegebrachte lunch
genuttigd waarna men na de benen te
hebben gestrekt de rit vervolgde via
de pont bij Maassluis en den Briel om
in de Geuzenstad weer een rust te ne
men. Toon Visser die als verzorger de
rit meemaakte kreeg te Poeldijk zijn
eerste patient. De pijnlijke spieren wer
den met een smeerseltje bewerkt en ge
masseerd en de pijn was weer geleden.
Gebogen tegen de harde wind liepen de
deelnemers over fietspaden, kruisten ze
verkeersknooppunten en dit met een
elan dat er zijn mag! Te Maassluis lie
pen fabrieksarbeiders een eindje met
een meisje mee en zo was de tocht een
aaneenschakeling van steeds weer aar
dige belevenissen. Nadat men in den
Briel weer op krachten was gekomen
werd de laatste etappe op de vaste wal
afgelegd. Pal tegen de wind liep men
langs het Voomse kanaal op weg naar
de veerboot te Hellevoetsluit. Te Mid
delharnis wachtte de heer Oud met een
fakkel die op de ponton werd aange
stoken en steeds nog in estafetteloop
naar Middelharnis werd gebracht. Op
het z.g. Soldatenplein werd de groep
samengesteld en met de heer Anth. Vis
ser aan het hoofd ging het in looppas
richting gemeentehuis.
Op het gemeentehuis waren met het
gemeentebestuur en het feestcomité tal
van notabelen met hun dames aanwezig
om de komst van de estafettelopers af
te wachten en een duizendkoppige me
nigte stond op de Voorstraat in span
ning toe te zien.
„Daar komen ze" ging het van mond
tot mond -^ de dertig lopers met de
heer Anth. Visser, (die de fakkel droeg)
vóórop, kwamen in looppas vanaf de
haven de Voorstraat op tot vlak voor
het raadhuis. De politie had ruim 1
gemaakt, zodat de heer Visser gelegen,
heid kreeg bet bordes te betreden, waat
zich burgemeester en wethouders en de
comitéleden hadden opgesteld. De ma.
gistraat nam de fakkel van de heer Vis.
ser over en ontstak daarmee de toorts,
die direct daarop een waaierende vlam
gaf, een vuur, dat tot zaterdag 26 juni
a.s. blijft branden.
Ook nam de burgemeester de oorkon.
de in ontvangst, die de commissaris da
Koningin, mr. J. Klaasesz Ie lopers hai
meegegeven.
Toespraak van burgemeestei
Hordijk.
Jet hoofd var
ebestuur van
naakt bekend
uni 1965 ter
;ecretarie ged
Jen voor een
[age is ned(
3oor de raad
t>ij besluit var
no. 14 voorlo
Iseurd plan t(
in het belang
liuisvesting te
ije gemeente
van percelen
ter uitvoerini
uitbreiding!
Zuid-
Burgemeester Hordijk las de oorkon.
de van de Commissaris voor, waarin d(
mededeling stond, dat hij de fakkel had
ontstoken; Z. Hoog Edel Gestreng(
bracht ook zijn gelukwensen aan de ju-
bilerende gemeente over, die nu door
brug met het vasteland verbonden ew
goede toekomst kan tegemoetzien,
Grote hulde bracht de burgemeester
aan de estafette-lopers die weer en
wind hebben getrotseerd om de fakkel
en de oorkonde vanuit den Haag naat
Middelharnis te brengen.
„U behoort altijd fakkeldrager te zijn, welke op de
uw energie en geestdrift is nodig voot besluit behor
de uitbouw van de gemeente, aldus kening en sts
richtte hij zich tot de jongeren, U hebt len zijn aang
de fakkel van cultuur en wetenschap Belanghebbei
op elk gebied over te dragen. uiterlijk 14
Wij staan hier in het hart van de ge- loop van de
meente, aldus de burgemeester, een ge- nederlegging
meente die financieel gezien zorgen schriftelijk
heeft, waarom het hem verheugde dat meentebestui
de commissaris der Koningin een licht- Middelharnis
puntje had ontstoken en een hartewem
voor de toekomst tot de gemeenschap Het hoof
had gericht. gemeente
Veel is er veranderd in de bestaans- voornoen
normen, veel is er ook gelijk gebleven, p -^ff
De polders, waarin de landbouw wordt
uitgeoefend, vieren in feite ook het 500-
jarig bestaan. De glorieuze visserij van
Middelharnis is vervallen, het haven-
vraagstuk komt op een andere wijze te
rug. Van die oude visserij zijn er nog
herkenningspunten; het uitkijktorentje
aan de vissersdijk is er nog, de oude
scheepshelling en het Vingerling met
artistieke huisjes is intact gebleven; op
het torentje van het raadhuis is de
windwijzer gesierd met een gaffelschip,
dat herinnert aan vergane glorie.
De haven, die bij het 300-jarig be
staan in 1765 vol lag met gepavoiseerde
vissersschepen heeft nu een ander ken
merk, het beeld van 1965, van de ont
spanning zoekende mens. De oude lijn
baan waar het touwwerk werd ge
draaid is nu een drukke verkeers
weg en de middenstand heeft op Zand
pad en Westdijk zijn vleugels uitge
slagen.
De mechanisatie in de landbouw
schrijdt voort; de landbouw is op een
hoog niveau gekomen.
EIr is veel veranderd de laatste 50
jaar, er zijn geen „keuvels" meer, paar
den en wagens zijn verdwenen en de
„kroo" in het land is geslonken. De ge
zinnen missen het patriarchale van
vroeger, door radio en televisie wordt
alles naar ons toegehaald door verva
gende beelden.
Midden in het hart van de gemeente
staat nog de Kerk, een monumentaal
gebouw, waar degenen die Christus'
Naam belijden elkaar ontmoeten in ge-
loofsbeleven. „U staat hier voor het
eeuwenoude gemeentehuis" riep spreker
de menigte toe, waar het verleden zich
met het heden verbindt inzake het be
sturen van de gemeente. Er moge
steeds een stimulerend contact zijn tus
sen bestuurden en bestuurders, om on
der Gods zegen te bouwen aan de toe
komst. Daarbij moeten wij wat gecon
serveerd moet worden bewaren, vfat
zinloos is wegwerpen.
Aan het slot deed de burgemeester
een dringend beroep op de jeugd om in
houd en karakter te geven aan het ge
meentelijk leven. Een gemeenschap die
leeft, bouwt aan zijn toekomst! Lang
leve de gemeenschap van Middelharnis,
die onder Gods zegen een goede toe
komst kan tegemoet gaan.
(Vervolg op pag. 3) p
GRATIS SP
Vissticks
Gratis str:
IGLO
Sommelsdijl
Tot het c
organiseert
waardering
hij deed ee
om, het fee
Gestman
ding bij de
Op deze
rend appla:
De voorz
A. Boeter
de feestree
feest alleei
bevolking
De drun
Koninklijke
Crescendo"
daarna een
maakte.
Op percelt
spuiting VI
men of
zijn afgeze
spuiting w
Deze be
mogelijk
parathion
De eieren
streepjes
bestrijeUng
gezetheid
Op Goe!
én perceel
men.
Bloedt
30 juni a.
jaarlijkse
fusiediens
Tot heden
van donox
dringen
beschikba
prachtige
Anjerf
het Anjei
zorgd doo
eniging „j
ners gaar
keiijk te
- Kerkd
hoopt ds.
voor te g
door D. Menkens-van der Spiegel
Copyright J. J. Groen Zn. N.V.
23
Het zal nu kwaadschiks moeten, hoe
zeer dit vader tegenstaat. Als het huis
aan de kerk was gekomen, zou de zaak
een milder verloop hebben gehad en
zou vader van die zorgen ontslagen zijn
geweest. Werkelijk, aan de overige
heeft hij meer dan genoeg. Al maar
blijven de bestellingen slinken, al maar
vallen er klanten af. Het is en blijft een
geroep van „bezuinigen", ieder werpt
zich op het aUergoedkoopste en is en
kel op eigen voordeel bedacht.
Ja, ja. dominee moet het „niemand
zoeke, wat zichzelfs is" er maar met
kracht inhameren. Dat ellendige ego
isme zelfs onder mensen, die elkaar
broeders noemen en soms ook inder
daad broeders zijn.Zie je het niet in
eigen familie? Oom Jaap, klein kwe-
kertje, dat niet voor steun in aanmer
king komt, weet niet, hoe hij rond moet
komen, terwijl oom Gerrit, de grote
kweker, die wel steun krijgt, zich on
nodig een nieuw huis laat bouwen. Het
spreekt vanzelf dat er weleens harde
woorden vallen tussen de beide broers,
maar tegen Pasen, als ze menen niet
van het Avoneimaal te kunnen wegblij
ven, leggen ze de zaak weer bij. Domi
nee De Ridder weet best, waarom ze bij
een volgende Avondmaalsviering de
kerk verzuimen, maar hij doet of hij
het niet merkt. Nou, die twee worden
leden van dominee Bolderman.
Reken maar, dat die ze zal aanpakken
zodra hij merkt waar de schoen wringt.
Iemand, die bij zijn intree al zo krach
tig van de toren blaast, zal, als hij ver
keerde toestanden ziet, stellig niet stil
in zijn hoekje blijven zitten.
Koos kan deze avond aan niemand
anders denken dan aan de nieuwe do"
minee. Om zich een houding te geven,
heeft hij een boek genomen, maar lezen
doet hij niet. 't Is trouwens weer zo'n
boek, waar „niks an"is. Later, als hij
vast in het zadel zit, dan zullen er an
dere boeken verschijnen.
Wist hij maar een manier, om domi
nee eens gauw te ontmoeten. Hij hoopt
dat hij hem eens 2det, als hij er met
boodschappen aan de deur komt. Mis
schien zou hij dan een ogenblik met
hem kunnen praten. Dinsdag zal hij er
voor het eerst komen. Leuk. In elk ge
val weer een klant er bij en allicht een
betere Idant dan dominee De Ridder.
Mevrouw De Ridder neemt tegenwoor
dig aardig wat van Alberts, maar dat
zal mevrouw Bolderman stellig niet
doen.
Mevrouw Bolderman!
Er waren praatjes door het dorp ge
gaan, dat zij niet bijzonder bemind was
in haar voormalige woonplaats. Het
heette daar, dat ze trots was. Nou, maar
ze ziet er aardig uit. Onder die heikneu-
ters ben je natuurlijk al trots, als je
beschaafd Nederlands spreekt.
Koos verlangt naar de dinsdag. Dan
zal hij allicht mevrouw zelf ontmoeten.
Zo'n eerste keer komen de dames ge
woonlijk in eigen persoon aan de deur,
om het een en ander te vragen, of af te
spreken. Dominee en mevrouw zullen
trouwens weleens gauw hier op bezoek
komen. Als hij dan bij die gelegenheid
maar thuis is.
XII
en zoals onze Koos met eile
man wegloopt", zegt Tonny Koster, als
ze mevrouw Vervoert en Ada vertelt
van Berkendaals nieuwe dominee.
De hele augustusmaand waren de da
mes Vervoert in het buiterüand. Thans,
de eerste zaterdag in september is Ton
ny weer haar gast, zoals ze dit het laat
ste halfjaar herhaaldelijk was.
De toch al hechte vriendschap tussen
de meisjes is na januari te inniger ge
worden. Ada, die voorvoeld ,had, hoe
het gaan zou, was beter tot troosten in
staat geweest dan één van Tonny's
huisgenoten. Bij mevrouw Vervoert
heeft Tonny een beter begrijpen gevon
den dan bij haar eigen moeder. Thuis
ja, ze hebben de eerste dagen vol
daan aan haar verzoek om te zwijigen,
maar alleen vader heeft er in volhard.
Tonny gelooft, dat ze er juist met vader
over had kunnen spreken. Moeder heeft
het zvwjgen niet vol kunnen houden, ze
moest haar kind helpen, het leed te
dragen en had gemeend dit niet beter te
kunnen doen, dan door de ontrouwe in
scherpe woorden te veroordelen.
Koos heeft aangeboden, de „papke-
rel" eens letterlijk en figuurlijk onder
handen te nemen. Ans heeft gezegd, dat
het voor de hele familie en voor Tonny
in 't bijzonder een geluk was, van zo'n
boemelaar af te zijn.
Tonny heeft al die goedbedoelde woor
den langs zich laten glijden. De pijn er
van was te dragen, waar ze wist, hoe
warm de harten voor haar klopten.
Ada heeft haar tranen gezien, Ada,
die niet op Eduard schold.
Mevrouw Vervoert, die al met haar
dertigste jaar weduwe was, heeft drie
kinderen alleen moeten opvoeden. Ze
heeft ondervinding. Ze weet de rechte
woorden te spreken op de rechte tijd.
Mevrouw Vervoert kent het leven en
kent de jonge mensen.
„Je moet voortaan maar elke zondag
hier komen", heeft ze gezegd. „Ada is
niet gelukkig zonder jou en ik ben niet
gelukkig zonder Ada, dus doe je ons
beiden een plezier, als je komt. Jouw
ouders houden nog drie kinderen over,
als Jij weg bent, maar ik zit zonder Ada
heel alleen".
Dat is zo. Ada's broer en zuster zijn
getrouwd, wonen niet in de stad.
Tonny heeft nog wel even de voor
haar gevoel te grote gastvrijheid weer
streefd, maar ten slotte beloofd te ko
men, zo vaak ze kon.
Het was niet enkel haar angst voor
de eenzaamheid geweest, die mevrouw
Vervoert tot dit voorstel had bewogen.
Het was ook geweest, omdat Ada had
gemerltt, hoe men zich in het verar
mend Kostersgezin inspande, om het
haar te geven, zoals ze het gewend was.
Het had haar gehinderd en ze was blij,
dat het nu op deze manier geschikt
werd. Zij zou eens om de week of zes
naar Berkendaal, Tonny alle andere
weekenden hier, dat was het beste.
Er is veel te vertellen na de weken
van scheiding, vexjral dex>r mevrouw en
Ada. Tonny heeft minder beleefd, kan
alleen iets zeggen over de nieuwe do
minee. Ze heeft hem na zijn intree nog
tweemaal gehoord en elke dag in de
winkel geluisterd naar het bezingen
van zijn lof. Ada zegt, dat ze hem be
slist eer de maand om is eens komt ho
ren. Als zelfs een Koos Koster in extase
raakt over een dominee moet het wel^
iets buitengewoons zijn. Het woord'
„buitengewoon" doet Tonny lachen.
„Mijn vader noemt hem ook buiten
gewoon", zegt ze, „maar het is me nog
niet helemaal duidelijk, wat hij daar
mee bedoelt."
„En jij bent het met je broer niet
eens", zegt mevrouw Vervoert.
„Hoe komt u daarbij?"
„Een goed verstaander, hè?"
„Je hebt je verraden, kindlief", is
Ada's bescheid.
„Ik? Kom nou!"
„Als je je nog niet verraden had, deed
je het met deze woorden. Gelukkig, dat
wij niet tot je klanten behoren. Ver
tel eens op: wat heb je tegen je pastor?"
„O, niets. Heus, helemaal niets. Het
is alleen maar, dat ik altijd hoofdpijn
krijg, als hij in het vuur van zijn rede
zo bulderen gaat".
„Dus hij buldert. Dat doet de storm
ook en eiie zuivert de lucht."
„Een tien voor die uitdrukking, kind"
zegt mevrouw lachend.
„Koos maakte er vast een elf van",
zegt Tonny. „Die gelooft, dat er een
geweldige zuivering aanstaande is."
„Kan ge>ed zijn voor Berkendaal. Daar
moet je wat hoofdpijn voor overheb
ben".
„Natuurlijlc, maar ik houd niet van
zulke preken. Dit is verkeerd en dat
zullen we anders maken
„Er is zeker heel wat, dat anders moet
worden", zegt mevrouw. „Ik begrijp
niet, wat je daarop tegen hebt."
(Wordt vervolgd)
