I
Vereniging RIeingrundbezit
Herkingen iiestaat veertig iaar
Orgeiconcert op
Koninginnedag te
Middeiiiarnis
KitideAAa-e^e
Het Testament van de boedel van
Pieter Bigge te Ooitgenspiaat
Plaatselijk nieuws
Alle verzekeringen
Tippelaars
Pachtprijs lager dan bij de oprichting
Nico V. d. Hooven en
Arie J. Keijzer
zullen improviseren
XXXXXXXXXX
X
X
X
X
X
X
X
X
•njmen
J. Keuvelaar
X
Wi
mei
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Vrijdag 23 april 1965
Vrijdag 23
Het was 22 april 40 jaar geleden, dat
te Herkingen door een aantal personen
stappen werden ondernomen om te ko
men tot oprichting van een vereniging,
zoals bedoeld en omschreven in de Land
arbeiderswet 1918. Men had hiervoor
een vergadering uitgeschreven welke
door veel personen werd bezocht, en
waaruit bleek dat er inderdaad behoef
te was aan land bij de landarbeiders.
Deze vergadering werd gepresideerd
door wijlen Joh. KaUe.
Na afloop gaven 77 personen zich op
als lid, zodat de vereniging een feit
werd. Óoedkeuring op de statuten werd
al spoedig aangevraagd en ook verkre
gen.
Als eerste bestuursleden werden ge
kozen de heren: J. W. v. Houdt; Abr.
Munters; M. de Geus, M. Breur, iE.
Slis: Joh. Kalle en A. v. d. VeMe.
Als voorzitter werd benoemd M. de
Geus, als secr.-penningmeester Joh.
Kalle. In het begin van 1926 werden po
gingen in het werk gesteld, het gesteTde
doel der vereniging te bereiken n.l.
grond aan te kopen voor de leden. Deze
eerste pogingen faalden helaas, maar
reeds in juli van hetzelfde jaar werd
land aangeboden gekregen door wijlen
de heer L. Wamaer. Na enkele bespre
kingen werd de koop een feit. Zo kon
men dan in 1927 starten met de uitgifte
van 5 perceeltjes, wel heel erg in het
klein, maar het begin was er.
Men bleef niet stil zitten, want reeds
in 1929 had men weer contact opgeno
men over enkele percelen land, in ge
bruik bij wijlen Gebr. Keizer, en gele
gen in polder Oud Herkingen. Deze po
gingen werden met succes bekroond en
in 1930 konden weer 50 percelen aan de
leden worden verhuurd. In totaal waren
nu 55 percelen aan de leden verpacht,
met een gezamenlijke oppervlakte van
ongeveer 10% ha., waarmee een bedrag
was gemoeid van 42.000,
Men kon echter niet slagen om te ko
men tot het bouwen van plaatsjes, zo
als er in vele gemeenten werden ge
sticht.
In de crisisjaren moesten veel pach
ters afstand doen van hun perceel, daar
deze de pacht niet opbrachten. AUeen
zij, die wat extra inkomsten hadden of
wat gelukkig hadden geboerd, konden
zich handhaven. Een enkeling kon zich
de luxe permiteren de vrij gekomen
percelen er bij te huren, zodat sommige
leden meerdere percelen in pacht kre
gen.
Tweemaal inundatie
In 1944 ging het land der vereniging
onder water. De meeste leden werden
geëvacueerd. Het land heeft door deze
inundatie veel geleden. Na de oorlog
nam de vraag naar land weer sterk toe.
De animo werd zo groot, dat men weer
ging uitzien naar mogelijkheden het
grondbezit te verruimen. Deze opzet
mislukte echter, waarna het bestuur
zich genoodzaakt zag, de enkele leden
die zich tot kleine boer hadden opge
werkt, de pacht op te zegen, om de
landloze leden te helpen.
Tijdens de ramp in 1953 verdween
het land alweer onder het zoute water.
Door de beide inundaties en mede i.v.
met de verkeerde ligging van het land
ten opzichte van de bestaande drainage
werd in 1962 overgegaan tot toale ver
nieuwing van de drainage. Dit werk
werd door de Ned. Heide Mij. uitge
voerd en uit eigen middelen gefinan
cierd.
Het was voor de vereniging een ader
lating, daar hiermede een bedrag was
gemoeid van 3.400,
Als gevolg van de ramp moest men
ook nog een veer laten. Wegens ver
zwaring van de Oud-Herkingse zeedijk
moest men een stuk grond afstaan. Dat
de tijd, vooral na de ramp veel is ver
anderd, wordt ook in deze vereniging
gevoeld. De animo voor land is er af.
Momenteel is het zo dat bij het vrijko
men van een perceel land, men er mee
moet gaan venten om het aan de man te
krijgen.
Ook blijkt het wel uit de opkomst bij
de jaarvergaderingen. Door het uitno
digen van sprekers, die door landarbei
ders aktuele onderwerpen behandelen,
door het vertonen van dia's of fihns
tracht men de leden te trekken, maar
alles zonder resultaat. Van de thans 70
leden tellende vereniging komen er niet
meer dan 15 of bij een goede opkomst
20 ter vergadering.
Dit is ook de reden dat het bestuur
gemeend heeft geen aandacht te moeten
besteden aan dit jubileum.
Pacbtprgs lager dan in 1927
Het is msischien interessant te verne
men, dat bij de eerste uitgifte van land
de pachtprijs was gesteld op 50,per
perceel, en dat die thans ongeveer
47,bedraagt, waarin dan nog een be
drag zit van 10,voor het vormen
van een reserve die door het uitvoeren
van de nieuwe drainage was opgemaakt.
De werkelijke pachtprijs ligt dus nu
op 37,De hoofdoorzaak hiervan is
dat de annuïteit die eerst op 30 jaar was
gesteld, later werd uitgesmeerd over 75
jaar.
Dat de contributie de eerste jaren 40
cent bedroeg en nu 2,50. Dat het aan
tal leden thans 70 bedraagt, waarvan er
slechts 20 in de landbouw werkzaam
zijn. Dat de bij de oprichting benoemde
voorzitter M. de Geus, gedurende 32 jaar
de voorzittershamer heeft gehanteerd.
Dat de variatie in de door de leden
verbouwde gewassen groot is.
Was in de eerste jaren de uienteelt
hoofdzaak, thans zijn het voornamelijk
de bloemzaden die een hoofdrol spelen.
Vele leden zijn goed geweest met hun
perceel, maar ook velen die het niet
meezat.
Een feit is echter dat de zoveel om
streden Landarbeiderswet zijn nut heeft
afgeworpen en dit nog doet. Vooral veel
bejaarden zoeken nog hun vertier in
hun perceeltje.
Het huidige bestuur is als volgt sa
mengesteld: Voorzitter T. Kalle; secr.-
penn. J. Struijk; leden M. Melissant
Joh.z.; Chr. Huizer Hz.; P. v. Wezel; Jac.
Bestman; J. Looij.
Evenals vorige jaren zal ook dit jaar
op Koninginnedag 30 april a.s. in de
Ned. Herv. kerk te Middelhamis een
orgelconcert worden gegeven. Het co
mité „Orgelconcerten Goeree en Over-
flakkee" heeft voor deze orgeltaespeling
twee bekende organisten uitgenodigd
n.l. Nico V. d. Hooven, organist van de
„Goede Vrijdagkerk" te 's-Gravenhage
en Arie J. Keijzer uit Middelhamis.
Nico V. d. Hooven werd in 1962 winnaar
van het Nationaal Orgel-improvisatie
concours te Bolsward, en was in 1963
deelnemer aan het Intematioaal orgel
improvisatieconcours te Haarlem.
Arie J. Keijzer won in 1963 en 1964
resp. de bovengenoemde concoursen te
Bolsward en Haarlem. Hij hoopt dit jaar
deze prijs te Haarlem weer te verde
digen.
Door de beide organisten is een pro
gramma samengesteld met orgelmuziek
van verschilende componisten. Naast
deze orgelwerken zullen de concertge
vers elkaar een thema opgeven, waar
voor door hun een improvisatie zal wor
den gegeven.
Tevens zal tijdens dit orgelconcert het
orgel weer te beluisteren zijn na een
grote ingrijpende restauratie, die onge
veer een half jaar in beslag heeft geno
men.
Deze belangrijke restauratie werd uit
gevoerd door de firma Ernst Leeflang,
orgelmaker te Apeldoorn.
De aanvang van dit buitengewoon or
gelconcert is gesteld op 7.30 uur n.m.
Programma's a 0,75 zijn aan de kerk
vóór het concert verkrijgbaar.
Voor de orgelliefhebbers belooft het
een interessant „orgeluur" te worden.
Houdt dus op Koninginnedag dit orgel
concert te Middelhamis vrij om te ge
nieten van het orgelspel van twee be
faamde jonge organisten.
Hypotlieken op huizen en landerüen
tot 90»/».
Financiering van uw auto, motor,
machines etc.
Vlugge discrete behandeling.
JOH. KNAPE - Tel. 231 - Ouddorp
MIDDELHARNIS
E.H.B.O.-wedstrijd. De afd. Middel-
hamis-Sommelsdijk van de Kon. Ned.
Ver. E.H.B.O. houdt op 24 april a.s. in
de R.H.B.S. Burgem. Mijslaan 5 te Mid
delhamis zijn vriendschappelijke wed
strijd in eerste hulpverlening aan on-
gevalsslachtoffers. Hieraan werken me
de E.H.B.O. ploegen uit Ooltgensplaat,
Ouddorp, Dirksland en Middelhamis-
Sommelsdijk. De jury zal bestaan uit de
instructeurs de heer C. Verkerk en de
dames Verkerk en van Putten uit Dor
drecht, alles onder supervisie van de
artsen-docenten. Voor deze wedstrijd
zijn verschillende prijzen beschikbaar
gesteld voor de winnende ploegen en
hun leiders, o.a. is de wisselbeker be
schikbaar gesteld door het Gecombi
neerd van Weel en Bethesda ziekenhuis
te Dirksland en een leidersprijs door de
firma J. Keuvelaar en door de afd. Mid-
delhamis-Sommelsdijk. Een ieder die
enige interesse heeft voor dit werk ra
den wij aan die middag vrij te houden
voor het bijwonen van deze wedstrijd,
die aanvangt om 2.30 uur. U bent allen
hartelijk welkom, en de toegang is gra
tis.
SOMMELSDIJK
Voorjaarsmarkt. De marktmeester
van Sommelsdijk maakt bekend dat in
deze gemeente op 28 april 1965 de voor-
jaarsmarkt zal worden gehouden.
OOLTGENSPLAAT
Bevestiging en intrede. De oud-Pla-
tenaar, ds. A. J. Overbeeke, hervormd
predikant te Gemert (N. Br.) is voorne
mens zondag 25 april a.s. afscheid te
nemen van zijn eerste gemeente en zon
dag 2 mei d.a.v. intrede te doen te
Overdinkel (Ov.)
Inenting DTP. De inenting (herha
ling) voor DTP, voor kinderen geboren
in 1953 zal te Achthuizen plaats vinden
in het Wit Gele Kruisgebouw op don
derdag 29 april a.s. van 3.30 tot 4 uur
nam. te Ooltgensplaat in het Groene
Kruisgebouw op donderdag 13 mei a.s.
van 3.00 tot 3.30 uur nam.
KoUekte „Het Hoogeland". Heden
vrijdagavond en zaterdag zaj er een
huis-aan-huis-koUekte gehouden wor
den voor de Stichting „Het Hoogeland",
voor haar verzorgings- opvoedings- en
reklasseringswerk. Honderden personen
van alle gezindte worden door deze
Stichting verpleegd in de 5 inrichtingen
en 4 tehuizen. Deze kollekte, voor dit
mooie christelijke, maatschappelijke en
sociale werk, bevelen wij hartelijk bij
U aan.
Ongeregeld werk voor veerdienst.
Voor en tijdens de paasdagen heeft de
veerdienst Ooltgensplaat (Sluishaven) -
Dintelsas het ongeregeld druk gehad.
Zaterdag was het aanbod beneden de
verwachting. De beide veerboten had
den dikwijls maar een gering aantal
wagens over te zetten. Maandag (2e
Paasdag) was het in de morgenuren
ook niet druk. 's Middags kwam er
veel werk en bleven veel wagens staan.
Overigens had men niet veel tijd om te
wachten. De wagens die bij Zijpe niet
direltt over konden gingen via de Gre-
velingendam naar de Sluishaven en
om.gekeerd ging men van de Sluishaven
naar Zijpe. Had men op beide plaatsen
pech, dap koos men de veilige weg en
verliet men via de Haringvlietbrug de
eilanden. Extra diensten heeft men
tussen Sluishaven en Dintelsas niet ge
varen. Wagens die met de laatste dienst
van 7.30 uur niet meer mee konden,
vertrokken van de havens en gingen
via de brug huns weegs.
„Advendo" gaf avond voor bejaarden
De Gemengde Zangvereniging „Adven
do" gaf vorige week een avond voor de
bejaarden in het vereen, gebouw „'t Gen
trum" te Ooltgensplaat. Medewerking
werd tevens verleend door het Platte-
landskoortje en de Oudercommissie van
de O.L. School. Ongeveer 70 bejaarden
hadden aan de uitnodiging gevolg ge
geven. „Advendo" zong deze avond in
stijl, zware nummers werden achterwe
ge gelaten. Voor „Het Slavenkoor"
werd vooral uitbundig geapplaudiseerd.
Door het Plattelandskoortje werd ook
veel goeds gebracht, terwijl men zeer
genoot yan een stukje dat door de
oudercommissie en andere medewer
kenden ten tonele werd gebracht. Het
bestuur van „Advendo" had de leiding,
terwijl de zang onder leiding stond van
de dirigent, de heer J. van den Heuvel.
Er werd twee keer gepauzeerd waar
in een rijke tractatie volgde van koffie
en gebak. De heren loregen hun sigaar
tje. Een en ander werd door leden van
„Advendo" spontaan verzorgd. Men
hoopt in de toekomst op een volgende
avond. De opkomst was nu buiten ver
wachting goed.
Handwerk met eerste prijs bekroond
Op een door de Bond van Plattelands
vrouwen, afdeling Zuid-Holland, uitge
schreven handwerk-wedstrijd te Rotter
dam behaalde mevr. L. T. Ras-Marcus,
alhier, de eerste prijs met haar werk
stuk „Schilderen met lapjes", groot 1%
meter lang en 1 meter breed, voorstel
lende een landschap waarop veel die
ren voorkomen. Een en ander is op mo
derne leest geschoeid en had aUe lof
van de jury. Er waren zeer veel werk
stukken ingezonden. De bekroonde
stuldcen worden later te Utrecht op een
landelijke bijeenkomst tentoongesteld.
De mogelijkheid bestaat dat het werk
stuk van mevr. Ras tevens naar een
tentoonstelling te Dublin (Ierland) zal
worden gezonden, waar tevens een con
gres zal worden gehouden.
Inbraak op veerboot „Prinses Bea
trix". Onbevoegden hebben zich in het
afgelopen weekend toegang tot de veer
boot „Prinses Beatrix" verschaft, wel
ke in de Sluishaven te Ooltgensplaat
ligplaats had. Maandagmorgen ontdekte
het personeel dat er ongeveer f 200,
aan wisselgeld was ontvreemd. In wel
ke nacht de inbraak heeft plaats gehad
weet men niet, het kan ook op zondag
gebeurd zijn daar de boot dan ook niet
vaart. De politie heeft de zaak in on
derzoek. De Sluishaven is wel een ope
ratieterrein voor inbrekers. De afgelo
pen jaren is er in het aldaar staande
Wachtlokaal ook meer dan eens inge
broken en zijn daarbij geld en goede-'
ren ontvreemd.
Programma voor 30 april,
4 en 5 mei
De Oranjevereniging „Ooltgensplaat"
heeft het volgende programma samen
gesteld voor 30 april (Koninginnedag),
4 mei (herdenking bevrijding) en 5 mei
(nationale feestdag).
30 april: 8.30 uur traktatie voor de
kleuters op hun scholen; 9.30 uur auba
de schoolkinderen voor het gemeente
huis; 11.00 uur optocht met versierde
fietsen met prijsuitreiking; 14.00 uur
kinderspelen op het sportveld aan de
Boomgaardpad, daarna tractatie van de
schoolkinderen op de wei; 18.00 uur
zeepkisten-race op de Voorstraat; 20.30
uur lampionoptocht, voorafgegaan door
de muziekvereniging U.D.I.
4 mei: Interkerkelijke Herdenkings
dienst in de Herv. Kerk uitgaande van
de Hervormde kerk, Geref. Kerk en
Geref. Gemeente, waarin voorgaan ds.
A. W. Meeder en ds. P. Vermaat. Aan
vang 8.15 uur nam.
5 mei: 8 uur klolduiden. Op dit mo
ment wordt men verzocht de vlag uit
te steken; 8.10 uur vlaghijsen door de
padvinders bij gebouw „'t Centrum";
8.30 uur opstellen voor de allegorische
optocht op het Weespad. Hiervoor kan
men zich opgeven bij mevr. M. L.
Geerts-Quispel en de heren P. Kamp en
W. A. V. d. Welle; 9.00 uur vertrek alle
gorische optocht voor een rondgang
door het dorp en Langstraat en Acht
huizen; 12.30 uur aankomst allegorische
optocht terug in het dorp. Uitreiking
van prijzen op de Voorstraat; 14.30 uur
volksspelen bij gebouw „'t Centrum";
18.00 uur voetbalwedstrijd O.F.B, te
gen???; 20.30 uur muzikaal programma
van U.D.I. en „Advendo" op de muziek-
tent. Het draaiorgel „De Waterpoort"
uit Schiedam zal die dag muzikaal op
luisteren. Verder wordt men verzocht
op 4 mei 's avonds 6 uur de vlaggen
halfstok uit te hangen.
Feestverlichting wordt
aangebracht
Vanaf 30 april zal te Ooltgensplaat
de bekende feestverlichting weer bran
den vanaf het raadhuis en de toren. De
verlichting van de Voorstraat zal nu in
de omgeving van „'t Centrum" worden
aangebracht.
Op zondagen en op 4 mei zal de ver
lichting niet branden.
Het bestuur van de Oranjevereniging
verzoekt een ieder op 30 april zijn vlag
met wimpel uit te steken, op 4 mei van
af 6 uur nam. de vlag halfstok uit te
hangen en op 5 mei vanaf 8 uur v.m.
weer uit te steken, (op 4 en 5 mei zon
der wimpel).
Vergadering
Op maandag 26 april des avonds 8
uur zal er in Hotel Hobbel een verga
dering gehouden worden, uitgaande van
de Oranjevereniging, waar leden en be
langstellenden zeer welkom zijn. In ver
band met de feestelijkheden op 5 mei
zullen op deze samenkomst belangrijke
mededelingen worden gedaan. De ver
enigingen hebben ook voor deze verga
dering een speciale uitnodiging ontvan
gen.
Besto jong'ens en meisjes
Deze week wordt het vierde raadsel
van de maand geplaatst, maar toch is
het nog geen inzenden. Er komen in
april namelijk 5 raadsels. Hier volgt het
vierde;
APRILRAADSEL i
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
0.
X
1. Wordt deze maand herdacht; 2. Op
één van Paulus' zendingsreizen voer het
schip van lyrus naar(Handel. 21)
3. Kleinzoon van Cham (Gen. 10)4. Se-
kretaris, die Paulus hielp bij het schrij
ven van de Brief aan de Romeinen
(Rom. 16); 5. Meisje'dat David verzorg
de in diens ouderdom (1 Kon. 1). 6. Zus
ter van Tubal Kaïn (Gen.); 7. E^n Edo-
miet, de machtigste onder de herders
van Saul 8. Davids opperofficier (2 Sam.
20); 9. Volkrijke stad (Nahum 3); 10. Let
ter. De beginletters van deze woorden
vormen het woord, dat gevraagd wordt
bij 1. Dit raadsel werd ingezonden door
Magdia Peeman, Den Bommel.
BRIEVEN
Jan D. Stad aan 't Haringvliet. Heb je
het boekje al uitgelezen, dat je van de
catechisatie kreeg? Het gaat over een
geschiedenis in Abessynië, meen ik. Dat
was niet leuk, dat vader ziek was op
zijn verjaardag. Ben je al op de fiets
naar Zeeland geweest?
Annie van D. Zoetermeer. Is meneer
J. ondertussen helemaal hersteld? Het
heeft nogal lang geduurd, hè? Je raad
sel is op tijd gekomen en zoals je ge
zien hebt, is het al geplaatst. Het was 'n
hele uitzoekerij voor je, zeg! Nog vrien
delijk bedankt er voor. Buiten slapen
valt niet mee voor de soldaten. Nu vin
den wij dit in de regel erger dan die
jongens hoor!
Piet van K. Ouddiorp. Nee, voor
schrijven zal je geen acht hebben, denk
ik. Een mager zesje misschien. En hoe
is het met taal uitgevallen? Dat hoor ik
in 't vervolg wel. Dat was een fijne les,
om naar het Havenhoofd te mogen fiet
sen!
Henk van R. Melissant. Over de dam
zijn de kinderen nog niet uitgepraat.
Het is ook een geweldige verbetering in
het verkeer, hè? Is tante Mien al bij
jullie geweest? En zijn jullie al in Nieu-
werkerk geweest over de Grevelingen-
dam? Is jouw rapport nogal meegeval
len?
Tineke D. Stad aan 't Haringvliet.
Hebben jullie de boekjes nu ook gekre
gen? Welk was het? Ik ben er wel een
beetje nieuwsgierig naar. Moet ik raden
hoe oud je vader is? Ik denk het omge
keerde van zijn datum. Ben ik veel mis?
Dat moet je volgende keer eens schrij
ven, hoor! De groeten aan allen terug;
ook van tante.
Rien de G. Dirksland. Nu heb je meer
geschreven dan de vorige keer. Ik weet
nu heel wat van de familie. Dat was
toen een ernstig ongeluk met die scooter
Ik heb horen zeggen, dat deze dingen
erg gevaarlijk zijn, maar ik weet het
niet uit ervaring. Fijn, zeg, een nieuwe
fiets! Ik hoop dat je hem dit jaar nodig
zal hebben naar de landbouwschool.
Hoe gaat het met de bijlessen?
Jan de V. Vrouwenpolder. Toen je
schreef zat je misschien nog wel druk
in de repetities voor het rapport. Hoe
was dat? Nu heb je een week kimnen
uitrusten. Volgende week kun je dan
weer verder met de studie als je ge
zond bent. Hoe lang duurt het nog op
school?
Jan de B. Geldermalsen. Ja, ik weet
wel wat stroppen is, tenminste als het
hetzelfde is ais toen ik zo'n jongen was.
Het ging toen op een lege klos met spij
kertjes en dan steeds maar draadje-om
slaan. Dan kreeg je een mooi koord en
daar speelden we paard mee. Dat was
net iets voor jou om salamanders te
vangen en kikkers te zien. En ik weet
zeker, dat jij die beestjes geen kwaad
zal doen.
Gesa K. Middelhamis. Zie je wel dat
het gaat om een lange brief te krijgen?
Als je maar begint; dan komt het van
zelf. Hoe is het donderdag in Lisse ge
weest? Ik denk, dat je het best naar je
zin gehad zal hebben. Op de grote ver
eniging zal je ook wel wennen, is 't
niet? In het begin een beetje vreemd
natuurlijk.
Arie van G. Sommelsdijk. Gefelici
teerd met al die jarigen in de laatste
helft van april. Komt jouw meester he
lemaal ui Groningen? Wat heeft hij
het dan ver gezocht, maar juUie boffen
er nu en dan bij. Hoe gaat het met
Sjaak op de h.b.s.? Zou jij daar in 't
vervolg ook naar toe moeten, als je 't
mag beleven? Dat zal veel van je rap
port afhangen, denk je ook niet?
Rien K. Sommelsdijk. Heb je de fiets
nog gekregen voor het Pasen was? Dan
ben je misschien al naar de overkant
geweest over de dam. Ja, jullie hebben
veel vakantie gehad tot nu toe en tot de
grote vakantie is het niet zo'n groot
stuk meer.
Mia B. Middelharnis. Ik vind ook dat
je vooruit gaat met schrijven. Dat zal je
op je rapport ook wel gemerkt hebben.
Het is fijn. Leen, dat je zo graag naar
de kleuterschool gaat. Maar van de zon
dagsschool weet je niet veel meer, hè?
Daar ben je nog wel wat jong voor. Nu
zal de schoonmaak wel klaar zijn, denk
ik.
Elias G. Middelharnis. Ja, dat ene
raadsel was voor jou wel wat moeilijk.
Het is goed, dat je toen hulp hebt inge
roepen. Dat mag best. Vind je de
schoonmaak niet leuk? Het moet toch
gebeuren, hoor! Ik vind je nog niet oud
Je vroeg dat aan het eind van je brief.
Leo K. Sommelsdijk. Was de jarige
Paultje blij met de beer? Dat je men
sen op de eerste april probeert te fop
pen is best, maar er gebeiiren wel eens
dingen, die eigenlijk afgekeurd moeten
worden. Wij mogen geen mensen voor
niemendal laten werken; kopen en niet
betalen gaat niet op. Dat is geen grap
je meer.
Lenie van L. Dirksland. Ik ben blij
dat het geholpen heeft bij opa. Hij heeft
het wel naar zijn zin gehad in het zie-
kenhuis. Als ik tenminste hoor hoeveel
sigaren hij daar gerookt heeft! Is het
kleedje en de muts al klaar voor de
pop? En hoe galat het met de groenten
in de tuin?
Heleen van R. Zeist. ICind, kind, wat
een verjaardagen! Maar jij bent maar
goed af met dat horloge! Fijn zeg, dat
jullie zo dicht bij het bos wonen. Daar
kon de meisjesvisite zich wel vermaken
en het is beter dan als oude vrouwtjes
binnen te zitten.
Ineke G. Middelhamis. Toen je
schreef had je een drukke week, maar
nu zal je wel heerlijk uitgerust zijn in
de vakantie. Al had je niet veel te
schrijven, toch kwam de brief vol. Daar
weet jij wel raad mee. Is het verbouwen
klaar gekomen voor Pasen?
Annie van L. Dirksland. Neen, ik wist
niet wat stansen was. Nu weet ik het
een beetje. Om het goed te weten zou ik
eens aan moeten komen bij jullie. Een
paar repetities waren niet best, maar
toch zal het gemiddelde nog wel een
voldoende zijn geweest. Viel het mee?
A ja den B. Herkingen. De brief kon
niet lang worden, want het was al laat
toen je er aan kon beginnen. Het
schoolwerk moet vóórgaan. Leuk, dat
oom en tante op dezelfde dag jarig zijn,
Hoe gaat het met tante? Fijn, dat het
met Lenie nog erg goed gaat in Rotter
dam.
Jaap V. d. B. Den Boaauel. Ik denk
dat je moeder zich nu weer goed zal
gevoelen. Zij zal blij zijn dat het ge
beurd is. Het was de moeite waard met
die stenen, zeg! Het zal wel een hele
verlichting zijn, nu ze die kwijt is. Ging
het in die tijd goed bij tante in Oude
Tonge?
Geirda N. Middelhamis. Toen je
schreef was je niet erg in orde. Heeft
dat nog lang geduurd? Flink, dat je
toch schreef. Het raadsel over die jon
gens was goed, zoals je wel zal gezien
hebben. Wat woont je nichtje Carla nu
ver weg! Niet zo leuk, hè?
Annie den B. Herkingen. Bijna elf
uur? Dat is te laat, Annie. Op die tijd
moet je de wind al kwijt zijn. Ja, dat
eerste raadsel hebben meerdere kinde
ren leuk gevonden. Je hebt het goed op
gelost. Het wordt nu gezond om 's mor
gens een eind te fietsen naar school.
Agatha K. Middelhamis. Ik merk dat
je het al aardig gewend bent in je nieu
we plaats. Er zijn wel voordelen. Voor
al die vereniging zal je wel bevallen.
Maar je zal het toch ook weer wel aar
dig gevonden hebben om poters te leg
gen in het land van je vader.
Beyke den B. Herkingen. Ja, de avon
den zijn nu niet zo lang meer als in de
winter. Dat is voor het werk binnen wel
een nadeel. Maar de voordelen zijn ook
groot. Vooral voor kinderen is het heel
gezond om veel buiten te zijn. Hoeveel
lammetjes zijn er ondertussen al? Ik
hoor je er niet meer over.
AUemaal de brieven kan ik niet klaar
krijgen, maar wij hopen op een volgen
de week. Nu dus nog niet inzenden!
Wachten op het vijfde raadsel!
De hartelijke groeten van
OOM KO.
Pieter Bigge heeft dus zijn bezittin
gen gelegateerd aan instellingen, die
speciaal belast waren met de verzor
ging der armen, n.l. de diaconale en
burgerlijke armbesturen.
Vooral in 1721, toen er van Over
heidswege nog niets werd gedaan voor
de armenzorg, w^as dat een daad van
grote betekenis. Wanneer men de ar
menzorg vanuit een positief christelijk
standpunt wil bezien dan is de kerk
het aangewezen instituut om de armoe
de te lenigen en te weren. Dat was zo
onder het Oude Verbond en dat behoor
de ook zo nog te wezen in 1965.
Israël heeft op de duur zijn roeping
van armenzorg niet verstaan. Het ver
slapte in de bestrijding der armoede
en het heeft van zijn weldadigheid een
verdienstelijk werk gemaakt, waarop
het zich verhief en dat het niet uit lief
de tot de naaste, maar uit eigenliefde
volbracht. Vele zijn de klachten der
profeten over het ontbreken van de so
ciale gerechtigheid en de ware welda
digheid; zie b.v. Jesaja 58. En toen de
HeUand kwam moest Hij Israël ook
ernstig bestraffen vanwege de wijze,
waarop het zijn aanlmoezen gaf.
Daarentegen is Christus Zelf de ware
vriend der armen. Die zich liefdevol tot
hen nederbuigt en met wondermacht in
RUMEN VAN TIJMEN
Wandelen naar Bruinisse
Heel uit Rotterdam,
Da's iets wat een ieder,
Zo niet ondernam.
Daar is moed voor nodig.
Plus een sterke wil.
Ook al is 't soms prachtig.
Maar het blijft april.
Maart kan roerig wezen,
In de buurt van Bru.
Tippelaars, ze wensen,
Heel geen paraplu!
Maar die was wel nodig,
Op die vlakke dam.
Toen men daar het tochtje,
Hoopvol ondernam.
Twaalf uren lopen.
Is een heel karwei.
Maar het hoort er immers,
Wel zo'n beetje bij.
Nat tot op het hemdje,
Zat men in de bus.
Dat ging ietwat vlugger.
Maar wel bleek aldus,
Dat men samen lopend,
Heden ver kan gaan.
Brug en dam, ze geven
Heden wel ruim baan.
hun behoefte voorziet. En zijn gemeen
te, gedreven door de Heilige Geest, ver
toonde als een der eerste kenmerken
van het herboren leven, dat er onder
hen niemand was, die gebrek leed.
En nu weten wij van de persoonlijke
en geestelijke eigenschappen van Pie
ter Bigge niets af. Maar zoveel is ze
ker, dat hij de armen lief had, dat hij
in zijn tijd, na rijp beraad, (want slechts
twee dagen voor zijn overlijden heeft
hij het bewuste testament laten ma
ken), besloten heeft een georganiseerde
armenhulp aan de kerkelijke en bur
gerlijke armbesturen te schenken. Pie
ter Bigge heeft voornamelijk de Kerk
aangewezen om barmhartigheid te kun
nen betonen.
Van alle rechte armenverzorging
geldt de regel van 1 Tim. 5, dat aller
eerst hulp moet geboden worden door
familie en vrienden, en eerst wanneer
dit niet of niet voldoende kan, door de
diaconie. Deze heeft mede te werken
tot het voorkomen van armoede, en op
te wekken tot milddadigheid. Wanneer
het enigszins kan, strekke haar werk
zich ook uit buiten de engere lering der
gemeente; ja het ideaal ware dat de
Kerk van Christus alle armoede kon
verzachten. Waar generlei hulp gebo
den kan worden, treedt als laatste de
Overheid op als Gods dienaresse om
de hongerdood te weten.
Ook de armenwet van 1912 huldigt
dit beginsel. Want krachtens deze wet
is de Overheid verplicht om bij on
macht van de diaconieën de armenzorg
voor haar rekening te nemen. Doch
haar armenverziorging kan nooit uitj
liefde gebeuren, is slechts een uiterste
maatregel, en moet zoveel mogelijk in
geperkt worden.
Krachtens de Heilige Schrift mag dus
de gemeente van Christus niet toela
ten dat haar armen geheel of ten dele
door de Overheid •vvorden verzorgd.
En toch zien wij dit thans helaas
gebeuren. De rollen zijn nu precies om
gekeerd. Want de Algemene Bijstand-
wet gaat er van uit dat de kosten van
armenzorg niet meer tot de taak van de
diaconie behoeven te behoren.
De Kerk is ook niet meer bij machte
haar roeping van armenzorg in prak
tijk te brengen. Een groot deel van het
protestantisme heeft met de kerk af
gerekend en heeft mitsdien ook niets
over voor het werk der barmhartigheid
dat de kerk behoort te verrichten.
Anderzijds zijn er door de gestegen
levensstandaard enz. veel grotere be
dragen voor armenzorg nodig, zodat de
meeste hervormde diaconieën de laat
ste tientallen jaren voor de armenzorg
een belangrijke subsidie kregen van de
plaatselijke overheid.
Tenslotte heeft de Overheid de ar
menzorg geheel voor haar rekening ge
nomen.
Wij hebben er rekening mede te hou
den dat sedert 1 januari 1965 de Alge
mene Bijstandwet in werking is getre
den. Ieder die daarvoor in aanmerking
komt heeft recht op uitkering krach
tens deze wet. De Bijstandwet heft
het begrip „arme" op, terwijl Pieter
Bigge zijn nalatenschap voor de armen
bestemd heeft.
Kunnen nu de gelden van Pieter Big
ge niet meer worden besteed op een
wijze zoals de arflater zich dat heeft
voorgesteld? Zeer zeker, want de erf
later kon in zijn tijd geen kennis ne
men van de toestanden die na 250 jaar
op dit gebied zouden bestaan.
In 1965 liggen de zaken heel anders
dan in 1721. De diaconieën hebben ook
thans nog een veelzijdige taak. Er zijn
vele taken, die ook onder de werking
van de Bijstandwet door de diaconale
armbesturen kunnen en moeten worden
behartigd:
Ie. de zorg voor mensen met chro
nische ziekten;
2e. de zorg voor zwakken en rust-
behoevenden;
3e. de zorg voor bejaarden;
4e. kinderbescherming;
5e. gezinszorg en gezinsverzorging;
6e. bijzonder jeugdwerk (jeugdzorg-
werk);
7e. bescherming van vrouwen en
meisjes;
8e. zorg voor maatschappelijke on
aangepasten en verworden gezinnen en
personen;
9e. zorg voor verdrukten en ver
drevenen, inzonderheid voor hen, die
lijden om der gerechtigheid wil;
10e. de hulpverlening aan hen, die
sociaal-economisch in moeilijkheden
verkeren of dreigen te geraken;
11e. getuigenis aan overheid en sa
menleving.
Er is dus nog een zeer breed arbeids
veld voor de diaconieën, zodat zij de
gelden, welke zij ontvangen, in welke
vorm dan ook, nog beter dan voorheen
voor alle deze noodzakelijke taken
kunnen aanwenden.
(Wordt vervolgd)
De Administrateur van de
Boedel Bigge,
P. BOM.
3. het hl
het Ving!
delharnis,
B no. 51,
Perceel 1
2 omstree
vrij van
den.
Zandpad MlddeltaaniU
Me
I in,
