Festiviteiten in
Miililelliarnis
folklore
er zijn miljoenen
mensen die lezen gaan.
Jubileum
Jacob van Noord
te Hchtbulzen
geeft daarvoor geld,
zoveel als mogelijk is.
brood voor het hart
giro 500100 - amsterdam
Wetenschappelijk
Genootschap
Hengelspori
en TAAL 2
Lepeltje 500-jarig bestaan
Sommelsdijk
Wijziging ophalen van
hulsvuil i.v.m.
Koninginnedag
Vijfentwintig jaar bij
familie Noordermeer
Plaatselijk Nieuws
Bladz. 2
„EILANDEN-NIEUWS"
Vrijdag 23 april 1965
2e serie no. 127
Oude gebruiken bij sterfgevallen en
begrafenissen.
Nog niet zo lang geleden werd aan de
oude gebruiken bij sterven en begraven
op het platteland streng de hand ge
houden. Ik beschrijf ze hier voor de
dorpen op Goeree en Overflakkee, be
trekkelijk kleine gemeenschappen,
•waarin de mensen nog met elkaar mee
leven. Ook nu nog gaat het als een lo
pend vuurtje door het dorp, als er een
dorpsgenoot is overleden.
Zodra er een sterfgeval had plaats ge
had, werd er „gesloten". De rolgordij
nen werden geheel neergelaten of er
werden lakens voor de ramen gehan
gen. Waar luiken waren, sloot men die,
of sloot er een en nam het andere eruit.
Bij alle familieleden tot in de derde
graad en bij de buren werd ook geslo
ten met luiken (vaak alleen dat aan de
kant van het sterfhuis. Bij velen werd
er een doek over de spiegel en de schil
derijen gehangen of werden deze om
gekeerd; de klok werd stil gezel. Etens
waren werden zo ver mogelijk van de
dode verwijderd, in de eerste plaats het
spek en de worsten, die aan de zolder
hingen; er ging een doek over de ka
narie en de koerduif werd bij de buren
gebracht.
Onmiddellijk werd de „aflegster" ge
haald, meest een oudere weduwe, die
ook uit „bakeren" ging. Ze waste en
kleedde het lijk. Vroeger gebruikte men
speciale lange linnen doodshemden",
vaak met een keurig kantje afgezet, nu
komen deze nog sporadisch voor. De af
legster ging de dood bekend maken, bij
de buren, de familie en de dominee; zij
nam vaak de leiding van 't huishouden
in handen en deed de boodschappen
voor de dagelijkse behoeften en wat er
verder nodig was.
De „doodbidder ook lijkebidder en
vroeger leedaanzeigger" genoemd regel
de alles voor de begrafenis. Zijn eerste
daad was het rondzeggen van het over
lijden in 't gehele dorp, van huisje tot
deurtje, of als dit te groot was in be
paalde wijken. Hij was dan gekleed in
een zwart kostuum met een lange ge
klede jas, had een zwarte hoge hoed op
(in sommige dorpen een zwarte steek)
waaraan een lange zwarte krippen lam
fer en zwarte handschoenen aan (voor
een kind witte). Als de deur geopend
was en de mensen verschenen, sprak hij
op plechtige toon een vaste formule uit:
„Er wordt namens de familiebe
kend gemaakt dat heden te ure is
overleden in den ouderdom van zo
veel jaren en maanden. Men wordt ten
begrave verzocht op dag de zo
veelste (datum) te elf ure aan het sterf
huis". Voor de „grote lui" moest hij de
rondte twee keer maken, de eerste al
leen voor het aanzeggen van het over
lijden, dat noemde men „het lijk ont
bieden" (Het werkwoord ontbieden be
tekende vroeger: laten weten, aanzeg
gen. Men zei ook „iemiand goeden dag
bieden en er van afgeleid is het woord
beul, uit beudel, oorspronkelijk de man,
die het doodvonnis aan de veroordeelde
aanzegde). In de tweede rondte werd
iedereen ter begrafenis verzocht. De
doodbidder zorgde ook voor de aangif
te van 't overlijden op het gemeentehuis
en voor de toestemming voor de begra
fenis. Hij of de aflegster waarschuwde
de timmerman, die de kist mioest ma
ken.
De timmerman zorgde er voor altijd
voldoende hout in voorraad te hebben,
want het maken van de kist was haast-
werk en moest soms 's nachts of 's
zondags gebeuren. De gegoede burgerij
bestelde een eikenhouten kist, de ge
wone man een vuren of grenen. De
laatste werden wel zwart geverfd, de
eerste soms van binnen bekleed. Men
maakte ze uit zes planken, vandaar ge
zegden als: hij krijgt zijn zes plankjes"
en „het laatste dat je meekrijgt zijn „zes,
planken".
Het kisten van 't lijk geschiedde vroe
ger door de timmerman en zijn knecht,
waarbij de aflegster ook hielp. De laat
ste zorgde er voor, dat de dode netjes
in de kist lag, soms tot de hals bedekt
met een wit laken. Was de sterfkamer
tegelijk de woonkamer, wat vaak voor
kwam, daar men sliep in bedsteden in
de kamers, dan werd het lijk opgebaard
in een ander vertrek, de mooie kamer
of in een zijkamertje, soms zelfs in de
gang. De kist werd op een paar schra
gen geplaatst.
Als het lijk gekist is, komt de hele fa
milie kijken. Buren en kennissen komen
condoleren en aan de meesten wordt ge
vraagd, of ze de dode nog willen zien.
Dat gebeurt tot de begrafenis, tenzij een
snelle ontbinding het noodzakelijk
maakt de kist eerder dicht te schroeven.
Ook wordt wel volstaan met een glazen
ruit, waardoor alleen het hoofd te zien
is.
Als de ogen van de dode niet gesloten
waren, legde men er een geldstuk op
meestal een cent, ze trokken dan van
zelf dicht. Het was en is geen gewoonte
de dode iets mee te geven. De armen
werden kruiselings op de borst geiegd.
Trouwringen waren er vroeger niet veel
sommigen lieten die ring aan de dode,
maar meestal werd hij van de hand
genomen, de achtergebleven echtgenoot
deed hem dan aan de rechterhand. Als
een vrouw in het kraambed stierf en het
kind levenloos was, dan werd dit in de
arm van de moeder gelegd. In 't alge
meen kende men op 't eiland geen do-
denwacht. Wel werd meestal een klein
lampje of brandende kaars bij de kist
gezet, men wilde de dode niet in 't don
ker laten. Ook plaatste men vaak een
bakje water, koffie, eau de cologne of
brandewijn in de nabijheid van de kist,
naar men zei voor de lijklucht.
Vroeger ging de naaste familie in de
rouw, men droeg alleen zwarte kleren.
Voor grote families was het dikwijls
een ramp; in allerijl moesten rouwkle
ren gemaakt worden, gekleurde jurken
en bloesjes stopte men in zogenaamde
„borstelverf". De vrouwen droegen toen
nog „keuvels", witte kappen met staart.
De rouwkeuvels, zogenaamd „een blin
de keuvel, waren effen, d.i. zonder kant
of borduursels. Als sieraden waren al
leen zwarte kralen en broches en verder
de gouden krullen en „hartespelden",
zilver mocht niet gedragen worden. De
zware rouw duurde twee tot drie jaar,
langzamerhand ging ze van zwart via
donker- en lichtgrijs weer over in de
gewone kleding. Men zei dan: ze zijn
„uit de rouw."
De sluiting voor de ramen duurde zes
weken, de eerste weken volledig, maar
dan worden de rolgordijnen elke week
een eindje hoger opgetrokken tot ze na
de zes weken weer normaal boven de
hor uitkwamen. De huisgenoten kwa
men die tijd alleen voor hun bezigheden
op straat.
De dag voor de begrafenis was voor
de aflegster erg druk, vooral in grote
gezinnen. De mannelijke leden moesten
allemaal een hoge hoed hebben met een
zwarte rouwband om de bol en met een
lange krippen sluier, de lamfer. De
vrouw werd er op uitgestuurd om die
sluiers bij familie en kennissen ter leen
te vragen (soms ook de hoeden) en de
hoeden in gereedheid brengen. Om;dat
de naaste familie en de goede kennissen
in huis kwamen, moest ze de nodige
stoelen gaan vragen bij de buren en
ook witte kopjes voor thee en koffie en
grote witte koffie en theepotten, in som
mige dorpen kon men die ook huren.
Bij de bakker ging ze de broodjes be
stellen, bij de slager de vleesgerechten
voor de belegging daarvan.
In de Flakkeese bladen heb ik de le
zers gevraagd mij inlichtingen te ver
schaffen over de gebruiken bij sterfge
vallen. Ik heb ze met mijn eigen erva
ringen hierboven verwerkt. Hier zijn
nog enkele aanvullingen uit de brieven.
In enkele dorpen kwamen twee vrou
wen om voor alles te zorgen; de „af-
legsters" gingen 's avonds naar haar ei
gen woning en waren 's morgens weer
vroeg present. Een lezeres uit Stad aan
't Haringvliet schrijft:
Als doodskleding gebruikte men voor
de man vaak een gereedliggend wit
overhemd, voor de vrouw een nacht
japon, soms een mooie witte jurk. De
minder gegoeden lieten hun doden in
de gewone onderkleding begraven of
kochten een paar el katoen met een fijn
streepje. Er werd van boven een zoom
ingelegd, waardoore en bandje ging, dat
men aan de hals vaststrikte. Zo is het
nu nog!
Een oud Herkingenaar schrijft dat
vroeger in de straat, waarin iemand
overleden was, van ieder huis één luik
werd uitgezet. De doodskisten waren
vroeger zwart, nu zijn ze blank gelakt.
Een ander zegt, dat een zwangere
vrouw niet bij een dode mag komen,
daar dit fatale gevolgen kan hebben
voor de vrucht.
Er is de laatste tijd veel veranderd.
De „aflegsters" zijn uit de tijd; tegen
woordig zorgen gediplomeerde wijkver-
pleegsters voor het „afleggen". Wel ne
men sommigen nog een vrouw voor
hulp in de huishouding tot na de begra
fenis.
Er zijn geen rolgordijnen en horren
meer, men schuift de kanten en stoffen
gordijnen toe in het sterfhuis en bij de
allernaaste familie. Na de begrafenis
wordt er niet meer gesloten.
Er wordt heel weinig rouwkleding
meer gedragen, zelfs niet door eigen
kinderen, broers en zusters. Oude men
sen ergeren zich nog wel eens. „Er is
tegenwoordig geen liefde meer voor de
naaste en geen rouw om zijn dood",
klaagde een vrouwtje van 80 jaar.
Van zes weken in huis blijven van de
huisgenoten is ook geen sprake meer.
Wel gaat op vele plaatsen de zondag na
de begrafenis de familie naar de kerk,
waar de te voren verwittigde predikant
de dode herdenkt en troostwoorden tot
de familie richt. Men noemt dat „de
rouw in de kerk brengen".
In een volgend artikel bespreek ik de
oude gebruiken bij begrafenissen.
F. DEN EERZAMEN.
Het levensmiddelenbedrijf fa. P. Kas
telein te Sommelsdijk heeft t.g.v. het
500-jarig bestaan van Sommelsdijk
door de Sola fabrieken een zwaar ver
zilverd theelepeltje laten vervaardigen.
Blijkens een advertentie in dit nummer
is het lepeltje tegen een geringe prijs
te verkrijgen. Het massieve lepeltje
toont het gemeentehuis van Sommels
dijk met als opschrift: Sommelsdijk 500
jaar. Het zal voor later een leuke her
innering zijn.
De Hengelsport die gaat
Dan nu alweer beginnen
Daarvoor kreeg ik weer
De mooiste spullen binnen.
Hengels, iedere soort
Met ogen roestvrij staal
Leefnetten voor bot
Maar tevens ook voor aal
Molens die men in
Geen jaren meer verslijt
Snoer dat nimmer breekt
En wartels, „kwaliteit"
Haken, scherp van punt
Lood heb ik licht en zwaar
Stalen onderlijnen
En tuigjes, kant en klaar
Dobbers, mooie kleur
Kosten haast niemendal
Hengelsteunen, voor
De boot en op de wal
Foudralen, iedere maat
Waar veel naar wordt gevraagd.
En van dit alles is
De prijs drastisch verlaagd
TAMBOER - Middelharnis
MIDDELHARNIS
Geslaagd voor kerkorguniste
Onze plaatsgenote mej. Jannie Smit
slaagde dinsdag 13 april j.l. te Utrecht
voor het Getuigschrift „Kerkelijk Orgel
spel" van de Nederlandse Organisten
vereniging". De examen co-mm. toestond
uit de organisten Oor Kee, Han Hooge-
woud en Piet v. d. Kerkhof. Haar op
leiding ontving zij van Arie J. Keijzer.
Prijs voor brandweercorps. Het brand
weerkorps heft de tweede prijs be
haald in de (schriftelijke) preventie
wedstrijden. De prijs bestaat uit een
zilveren medaille.
Vestiging dependance Magazijn Ne
derland Kattenburg N.V. Door maga
zijn Nederland Kattenburg N.V. te Rot
terdam, wordt te Middelharnis of di
recte om.geving binnen enige tijd een
atelier geopend. In het Flakkeese fili
aal, zal men voornamelijk uniformen
vervaardigen, tevens zal dit atelier een
dependance zijn van het bedrijf te Rot
terdam.
Door Kattenburg N.V. is inmiddels
een wervings actie voor het aantrek
ken van modinettes gestart, waarbij
eveneens dames zonder ervaring alszo-
danig welkom zijn, omdat in het nieu
we bedrijf een opleiding tot modinet-
te gegeven zal worden.
DIRKSLAND
Verzilveren van vakantiebonnen.
Op dinsdag 27 april zaj gelegenheid
worden gegeven voor het inwisselen va»
vakantiebonnen bij T. Knops, Bosdreef
36 Dirksland van 6 tot 8 uur.
HERKINGEN
Gemeenteraad. De raad van Herkin
gen komt dinsdagavond 8 uur bijeen
om een korte agenda af te werken.
Onder de ingekomen stukken komt
ook het schrijven voor van dhr. P. Grin-
wis te Sommelsdijk over fluoridering
drinkwater.
Er zal een voorstel worden behandeld
tot verhoging van de jaarwedden van
de wethouders tot f 1700,per jaar en
het beschikbaar stellen van een kre
diet voor douchecellen in de woning
wetwoningen Nieuwstraat.
Groene Kruis. In de gehouden le
denvergadering van de afd. Het Groene
Kruis zijn als bestuursleden herkozen
de heren J. Bestman en J. L. Coenra-
die. In de commissie tot nazien der re
keningen zijn benoemd de heren Chr.
Huizer Lz. en G. de Keizer. De reke
ning sloot met een gering ba,tig saldo
en alle jaarverslagen werden goedge
keurd. Na de rondvraag werden dia's
vertoond uit Suriname door de heer J.
L. Coenradie.
SOMMELSDIJK
Eindles. A.s. woensdagavond 28 apr.
te 7.30 uur zal in de lagere land- en
tuinbouwschool eindles worden gehou
den van de Algemene Tuinbouwschool-
cursus.
HERKINGEN
Kerkdienst. A.s. vrijdag 23 april des
avonds om 7 uur hoopt voor de Geref.
Gemeente voor te gaan ds. P. Blok van
Dirksland.
MELISSANT
Lezing. Uitgaande van de Stichting
Jeugd- en Verenigingsgebouw zal a.s.
woensdag 28 april te 20.00 uur in Me
lishof een lezing worden gehouden. De
heer Hut, directeur van de R.H.B.S. te
Middelharnis zal deze avond spreken
over moderne letterkunde. Toegang voor
abonnementhouders gratis. Niet-abon-
nementhouders f 1,25.
STELLEND AM
Bedankt. Cand, H. J. van de Bank
uit Wünis heeft voor het beroep naar
de Herv. Kerk alhier bedankt.
Prachtig resultaat. De lijstcollecte
welke gehouden is ten bate van de
Oranjevereniging heeft opgebracht f
907,50. Alle gevers en geefsters en col
lectanten hartelijk dank. Een dezer da
gen zal het feestprogramma aangebo
den worden. Werkt allen mee, door uw
woning te versieren en wat er bij zo'n
feest past.
Doopaam.gifte. Vrijdagavond 23 april
om 8 uur (precies) zal er in de consis
torie dar Ned. Herv. Kerk gelegenheid
zijn tot doopaangifte. Doopbediening
zal worden gehouden op D.V. zondag 2
mei a.s.
Verjaringsfonds bracht in de Ned.
Herv. Kerk over de maand maart f 238,
40 op.
Opbrengst Hemava bv.sjes Ie kwar
taal 1965. De contributies in deze bus
jes verzameld worden bestemd voor de
verzorging va,n meer dan duizend kin
deren, die tengevolge van over hen ge
komen leed zijn opgenomen in de pro
testantse Heldring stichting te Zetten,
de Martha stichting te Alphen a.d. Rijn
en de Stichting Valkenheide te Maars-
bergen.
In het afgelopen kwartaal gingen de
jeugdige collectanten weer trouw iede
re maand in de gemeente rond om de
gaven in te zamelen voor bovenvermeld
doel. Dit leverde het mooie resultaat op
van ruim f 94,Hartelijk dank aan
allen, die door hun gaven meehielpen
dit te toereiken. We hopen ook in het
nieuwe kwartaal weer op u te mogen
rekenen.
Solisten-concours
Ongeveer 35 deelnemers hebben zich
reeds gemeld voor het solisten-concours
op zaterdag 1 mei in het Haegse Huus
te Stellendam. Na weken van serieuze
voorbereiding, zullen zij de resultaten
laten horen en zal er voor de liefheb
bers van muziek en zang weer veel te
genieten zijn. De aanvang van het mid
dagprogramma is bepaald op 3.30 uur.
Om 5.30 uur tot 6.15 uur wordt gepau
zeerd. Daarna begint het avond
programma. De toegangsprijs voor de
middag en de avond is afzonderlijk
t 1,25 terwijl ook gecombineerde kaar
ten voor middag en avond verkrijgbaar
zullen zijn tegen de prijs van f 2,Mo
gelijk volgen in het eerstvolgend num
mer nog nadere mededelingen.
STAD AAN 'T HARINGVLIET
Burg. Stand. Ondertrouwd- P. C.
Diepenhorst 21 jaar, van beroep trac
tor-monteur en D. Trommel 20 jaar,
zonder beroep.
DEN BOMMEL
Ledenvergadering Chr. Nat. School.
De ledenvergadering van de Ohr. Nat.
School te Den Bommel zal D.V. gehou
den worden op maandag 26 april a.s. te
7.30 uur in de school. De agenda Imdt
als volgt: Opening. Mededeling. Notu
len. Verslag secretaris. Verslag contro
le-commissie. Verslag penningmeester.
Vaststelling rekening. Benoeming com
missie 1965. Bestuursverkiezing, aftre
dend A. L. Munters (herkiesbaar), A.
Jongeling B.Czn., (herkiesbaar). Benoe
ming commissie Uniecollecte. Rond
vraag. Sluiting.
Oranjefeest. Programma oranjefees-
ten te Den Bommel: Vrijdag 30 april:
7.30 uur klokgelui en het uitsteken der
vlaggen; 8.309.00 uur zangaubade van
de jonge kerken vragen dringend onze hulp, want miljoenen mensoi gaan
lezen en dat vraagt voorzieningen, die veel geld kosten. t.
er moet hulp worden verleend bij de oprichting van dag-, week» en
maandbladen; -
bij de inrichting van drukkerijen;
bij de opleiding van schrijvers;
en er zullen méér boekwinkels moeten komen.
voor dit alles is veel geld nodig, de jonge kerken rekenen op ons,
wij zullen hen niet in de steek laten.
want nodig is het als brood, dat door het gedrukte woord de boodschap
van het Evangelie wordt verspreid en de lectuur wordt verschaft^ die mensen
helpt om als christenen te leven.
de kinderen der lagere scholen voor het
gemeentehuis; 9.30—12.00 uur kinder
spelen op het voetbalveld; 2.004.00
uur?? op het Emmaplein; 7.30 uur mu
zikale rondgang; 8.30—10.00 uur open
lucht filmvoorstelling op het Emma
plein.
Zaterdag 1 mei: 4.006.00 uur Voet
balwedstrijden.
Dinsdag 4 mei: n.m. 7.30 uur Herden
kingsdienst in de Ned. Herv. Kerk.
Woensdag 5 mei: 7.30—8.00 uur Re
veille; 8.30 uur muzikale rondgang; 9.30
uur optocht met praalwagens; 13.30 uur
volksspelen; 15.30 uur muzikale rond
gang; 16.30 uur gecostumeerd voetbal;
19.00 uur stoelendans; 20.30 uur lampi
onoptocht; 21,30 uur vreugdevuur bij de
haven.
Lezing over Bijhelse Muziek
Het Wetenschappelijk Genootschap
voor Goeree Overflakkee komt dins
dagavond 27 april 1965 in de aula van
de R.H.B.S. bijeen. Spreker voor deze
avond is de heer Chr. Storosum: „Het
wezen der Bijbelse Muziek." Het be
looft een interessante avond te wor
den.
Ouddorp: De route waarin normaal
op donderdag wordt opgehaald, wordt
het huisvuil opgehaald op woensdag 28
april en in de route van vrijdag wordt
donderdag 29 april opgehaald.
Stellendam: In plaats van vrijdag
wordt het huisvuil opgehaald op don
derdag 29 april.
Goedereede: In plaats van vrijdag
wordt het huisvuil opgehaald op don
derdag 29 april.
Vlaggen uit op Koninginnedag
en Bevrijdingsdag
Burgemeester P. W. Hordijk heeft
met het oog op de komende festivitei
ten een circulaire aan de bevolking van
Middelharnis gezonden van de volgen
de inhoud.
1940
1945
1965
„Het bestuur van onze Oranjevereni
ging heeft een programma samengesteld
voor de festiviteiten op 30 april (Ko
ninginnedag), 5 mei (Nationale Bevrij
dingsdag), 19 juni (500-jarig bestaan
van Middelharnis) en voor de herden
king van de oorlogs- en verzetsslacht-
offers op 4 mei.
Het is elk jaar een grote opgave voor
dit bestuur om 30 april een feestelijk
accent te geven.
Daar de medewerking van de ingeze
tenen dikwijls te wensen overlaat is het
een ondankbare taak. Het dreigt ook
nog een hopeloze taak te worden om
dat het bestuur der Oranjevereniging
niet over de vereiste geldmiddelen be
schikt.
Daaruit zou zijn af te leiden dat de
bevolking geen belangstelling meer
heeft voor onze nationale feest- en her
denkingsdagen.
Na 5 jaar tyrannieke Duitse overheer
sing heeft ons volk zich vajiaf 1945 in
volle vrijheid, met een toenmende wel
vaart, kurmen ontplooien. Mlaar deze
vrijheid is duur betaald!
Dat weten de ouderen onder ons maar
al te goed. En als wij dat vergeten,
kunnen we het onze jong© mensen niet
voorhouden.
Gaarne doe ik een beroep op u allen
om de activiteiten van het bestuur van
de Oranjevereniging te steunen.
U kunt voor een feestelijk klimaat
zorgen door het uitsteken van onze na-
tinonale driekleur, (op SO april met de
oranje wimpel).
Laat vanaf elk huis de vlag fier en
vrij wapperen! Maak er een wedstrijd
van, zodat niemand achter wil en kan
blijven. Op deze wijze kunnen onze
straten en pleinen op eenvoudige, maar
waardige wijze, al feestelijk worden ver
sierd. Laat elk gezin in elke straat er
een eer in stellen dit erebetoon te bren
gen!
Dit vlagvertoon zal de schooljeugd,
tijdens de traditionele kinderoptocht,
veel vreugde geven.
Er zijn ongetwijfeld straten, vooral
in het centrum van de gemeente, die
met eenvoudige middelen aantrekkelijk
versierd kunnen worden door een goe
de vorm van nabuurschap, een geza
menlijke aanpak en een gezonde sam-
menwerking.
Misschien kunnen de jongeren daar
bij ingeschakeld en tot enthousiaste me
dewerkers gemaakt worden.
Met het verlenen van hand- en span
diensten vóór en op die dagen en door
uw financiële bijdrage kunt u de taak
van het toestuur van de Oranjevereni
ging helpen verlichten.
Op deze wijze kan 1965 een lustrum-
jaar worden waarin de vrijheidsge-
dachte weer herleeft en wordt beleefd.
In de periode 19401945 werd zo'n
manifestatie door de Duitsers in de
kiem gesmoord en onmenselijk streng
gestraft.
Laat uit een royale bijdrage blijken
dat u het bestuur van de Oranjevereni
ging een hart onder de riem wilt ste
ken.
Ik verwacht dat een aantal ingezete
nen, boven de 18 jaar, zich bereid zal
verkla,ren om uw financiële bijdrage,
een dezer dagen, bij u op te halen. Tot
26 april kan men zich daartoe opgeven
ter secretarie".
Verleden week werd ten huize van
de heer P. Noordermeer in bijzijn van
zijn vader als vroegere werkgever met
de heer Jacob van Noord het feit her
dacht dat hij gedurende 25 jaar in
dienst was op de boerderij van de fa
milie.
De jonge werkgever kon zijn voor
man prijzen als een ijverige werker die
gedurende vele jaren met een flinke
club volk moest omgaan bij het ver
richten van allerlei landbouw-werk-
zaamheden. De laatste tijd is het werk
belangrijk veranderd ten opzichte van
vroeger daar thans slechts wordt g
werkt met drie man door de steeds
verdergaande mechanisatie. De omgang
onderling is steeds van prettige aard
geweest en beiden kunnen dan ook te
rugzien op tijd van gezamenlijk optrek
ken in het belang van bedrijf en werk
nemers. De boer overhandigde de ju
bilaris met een gift in couvert.
De voorzitter van de HoU. Mij. van
Landbouw de heer J. Mol reikte het
diploma van de Mij. uit en zei dat er
door de organisaties van de Landbouw
naar wordt gestreefd om te komen tot
een speciale opleiding voor landarbei
ders in schoolverband, waarbij zij dm
gedurende enkele jaren algemeen vor
mend onderwijs zullen genieten en te
vens een technische vorming zullen on
dergaan. Dit met het doel om dit be
roep op een hoger plan te brengen.
Getracht zal worden dat de scholing
op het eiland plaats vindt en dat wel
licht uit de omgeving van Schouwen
en Hoeksche Waard ook leerlingen wor
den aangetrokken.
Door de werkgever werden tenslot
te enkele zelf opgenomen films ver
toond van 5üjn bedrijf.
MIDDELHARNIS
Onderhands verkocht. De heer P,
Both heeft onderhands een woning,
Ringstraat 53, verkocht aan, de heer L
Schol P.zn. te Sommelsdijk.
ZONDAG 25 APRIL
MIDDELHARNIS Herv. Kerk 10 en 6
uur ds. K. Sohippers. Ger. Kerk
10 en 6 uur ds. A. J. Janssens van
Rotterdam-Zuidwijk (Bed. H.A.)
Ohr. Ger. Kerk 10 en 6 uur ds. H. C.
v. d. Ent Ger. Gem. 10 en 6 uur
lezen. Ger. Kerk (vrijgemaakt) 10
en 4 uur ds. W. H. de Boer van Vlaar-
dingen. Herv. Kring de Oecumene
10.30 uur ds. D. Westerveld van Rot
terdam.
SOMlMELSDIJK Herv. Kerk 10 en 6
uur ds. H. C. Bultman Rem. Kerk
10 uur ds. L. Schenk.
DIRKSLAND Herv. Kerk 9.30 en 6 u.
dhr. C. J. Kesting. Ger. Gem. 10
en 6 uur lezen.
HERKINGEN Herv. Kerk 9.30 uur dhr
Terlouw en 6 uur ds. B. J. Wiegeraad
Ger. Gem. 10 en 6 uur lezen.
MEUSSANT Herv. Kerk 10 uur ds. K.
Exalto en 6 uur ds. P. Vermaat.
STELLENDAM Heiv. Kerk 10 en 6 u.
uur ds. H. J. Smit.
GOEDEREEDE Herv. Kerk 10 en 6.30
uur ds. D. C. V. Wijnen.
OUDDORP Herv. Kerk 10 en 2.30 uur
ds. J. van Vliet. Ger. Kerk 10 en
18.00 uur ds. H. Scholing te Scharen-
dijke. Ger. Gem. 9.30 en 2.30 uur
lezen. Doopsgez. Gem. 9.30 uur
dhr. Malipaard van Rotterdam.
NIEUWE TONGE Herv. Kerk Dorps
huis 9.30 uur ds. P. M. v. Breugen
van Achterberg en 6 uur dhr. C.
Vroegindeweij. Vereen, gebouw 9.30
uur lezen en 6 uur ds. P. M. v. Breu-
gem. Ger. Gem. 10 en 6 uur lezen.
OUDE TONGE Herv. Kerk 9, 10.30 en
6 uur ds. A. Jonkers. Ger. Gem. 10
en 6 uur lezen.
STAD AAN 'T HARINGVLIET Herv.
Kerk 10 en 6 uur ds. P. v. Wakeren.
Ger. Kerk 10 en 6 uur ds. H. de
Valk. Ger. Gem. 9.30 en 6 uur le
zen.
DEN BOMMEL Herv. Kerk 10 uur ds.
T. van 't Veld en 6 uur ds. G. Bies-
broek van Vlaardingen. Ger. Kerk
10 en 6 uur ds. J. Noordhof.
OOLTGENSPLAAT Herv. Kerk 9.30 u.
ds. P. Vermaat en 6 uur ds. K. Exal
to. Ger. Kerk 9.30 uur ds. A. W.
Mfeeder en 6 uur ds. H. de Valk.
Ger. Gem. 9.30 en 6 uur lezen. Oud
Ger. Gem. 9.45 en 6.15 uur lezen.
LANGSTRAAT Herv. Kerk 9.30 uur
dhr. C. Vroegindeweij en 2.30 uur ds.
A. Jonkers.
ZEELAND
WESTKAPELLE Herv. Kerk 9.30 en
2.30 uur (H. Doop) ds. Oosthoek
Ned. Herv. Evang. 9.45 uur lezen.
Ger. Gem. 9.30, 2 en 6 uur lezen.
STAVENISSE
Beroepen. Ds. J. W. Slager alhier
ontving een beroep naar de Oud Ger.
Gemeente te Rijssen.
Opbrengst collecten. De ten bate van
de Simavi gehouden collecte bracht m
deze gemeente op f 545,45.
De collecte voor het Studiefonds van
de Ger. Bond, op de Paasdagen in de
Herv. Kerk alhier gehouden heeft i
179,53 opgebracht.