1
folklore
A&O
10
Bier dat geen duimbreed opzij gaat
Bier waarop twee duim dik schuim staat
Hoppig 6ler.Vat-vers bier
Hap in die icraag!...Graag!...
WEEK-
RECLAME
1
i
Kraanmachinisten
Banl(weri(ers
Maciiinebedienden
UNIEKE Em AKTIENOG TOT 30 APRIL
400 GULDEN KORTING
OP DEZE CARAVAN
vrouwelijke
jongste bediende
huishoudelijke hulpen
bejaardenverzorgsters
SPECIALISTEN
VAN LEEUWEN BUIZEN -ZWIJNDRECHT
CACAO
IVANILLE-RONDJES
CHOC. HAGEL
YOGELEITJES
VERMOUTH
KAPUCIJNERS
ervaren verpleeghulp
een bejaardenhelpster
Nunspeet
1
iii
Wij vragen
en vi^el in functies die hoog worden beloond.'
WONINGEN BESCHIKBAAR.
en TAAL 2
Qfl GRATIS
£.11 ZEGELS bij
APPELfFRAMBOZEN-BESSEN
„DOLFIJN" JAM
on GRATIS
ZU ZEGELS bij
VAN HOUTEN
pak van 250 gram
1 n GRATIS
lU ZEGELS bij
250 gram
banketbakkerskoekje
GRATIS
ZEGELSbij
per pak van 250 gram
MELK 90
PUUR 85
4 PERSOONS ALUiVIINIUM KWALITEITS-
CARAVAN VAN HET BEKENDE MERK: ACE
Als uditjaar met een caravan op stap wilt gaan,
kunt U nog tot 30 april uw adres opgeven aan
A O, Hoofdkantoor, Lt. Gen. v. Heutzlaan 8,
Baarn. U sluit hierbij 1 vol zegelboekje in. A&O
zendt u dan een waardebon van f 400,-. Dit
verplicht u tot niets. Met deze waardebon stapt
u naar de firma Wissink,Oud-Loosdrechtse-
dijk-Oud-Loosdrecht en bekijkt de ACE ca
ravan (normale prijst 3580,-A&Oprijsf 3180,-).
Besluit u deze caravan te kopen, dan regelt u
verder alles met de fa. Wissink. De resterende
9 zegelboekjes geeft u direkt aan de fa. Wis
sink of zendt u later, doch uiterlijk 1 septem
ber 1965 aan Hoofdkantoor A&O Nederland,
U heeft dan een kwaliteitscaravan met een
reduktie van tenminste f 400,- verworven.
U kunt contant of gespreid betalen.
1 n GRATIS
lU ZEGELSbij
per zakje
ITALIAANSE
van-3:95"
voor
LITERBLIK
van.&9- 49
Handelmaatschappij
VULCAAN-DiRKSLAND N.V.
2e blad
„BILANDEN-NIEUWS'
Dinsdag 23 maart 1965
voor de buizenwalserij.
(2 of 3 ploegendienst)
Bij geschiktheid zullen de bankwerkers in eigen bedrijf vi'or-
den opgeleid tot
Een VOORLICHTINGSAVOND wordt gehouden op donder
dag 25 maart a.s. en wel te
7.00 uur n.m. in
CAFé „DE KOOPHANDEL" OUDDORP.
7.30 uur n.m. in
HOTEL „DE GOUDEN LEEUW" Goedereede.
8.00 uur n.m. in
HOTEL „KAASHOEK", STELLENDAM.
2e serie 124
VERSJES 4
De oude versjes zijn vooral ingeslagen
bij de oudjes, zij zijn het die mij attent
gemaakt heb-ben op de gelegenheids-
liedjes voor Kermis- en hoogdagen. Zo'n
hoogdag was ook de lootdag, in ieder
geval in Goeree.
Voor de invoering van de algemene
dienstplicht in 1923 moesten de 19-
jarige jongens er om loten, wie de va
derlandse rok zou moeten dragen. De
loting vond plaats in centraal gelegen
plaatsen, voor Goeree en Overflakkee
in Dirksiand, voor elke gemeente af
zonderlijk. Ik lootte in 1901 met 20 man,
waarvan er 5 moesten dienen. Versierd
met linten en strikken gingen de lote-
lingen op een boerenwagen naar de lo
ting en na afloop weer terug. Bij alle
„heilige huisjes" werd aangelegd, iedere
vrij gelote trakteerde royaal en in 't ei
gen dorp waren 's avonds de herbergen
vol. De vrij gelote jongens wilden graag
trakteren en er waren altijd wel man
nen en vrouwen, meisjes en jongens die
daar van profiteerden. Het zingen was
niet van de lucht: Dat wij toffe jongens
zijn dat wiPen we weten; daarom ko
men wij, daarom komen wij overal;
enzovoort.
Veel liever, veel liever
zes jaren als soldaat
dan te leven met die leven
in de huwelijkse staat.
'k Zou zo graag een meisje wiUe weze
'k Zou zo graag een meisje wille zijn,
dan was ik vrij van 't soldateleven,
dan was ik vrij van de soldaterij.
In dat de keunink leeft
dat wete m'n allemael
maar wat hij ons te eten geeft
dat is zoo schraol, da is zoó schroal,
In hou mar moed,
'k Geve voor de keunink geen
druppeltje bloed.
Na 1890 zong men in plaats van de
keunink het meisje en na '98 de vrouwe
of keuneginne.
Op verjaardagen en bruiloften wordt
gezongen:
Wie in januari geboren is, sta op
Die neemt z'n glaasje van den dis
en we drinken op z'n gedachtenis
't is onze Jan die jarig is.
Sta op, sta op, sta op.
Dan volgden degenen die in februari
maart enz. jarig waren, tot allen een
beurt gehad hadden.
Ben heel bijzonder lied is het zoge
naamde keStingriJtn dat gezongen werd
op bruiloften of partijtjes. Voor de jon
gelui was er vroeger niet veel vertier;
om de jonge mensen met elkaar plezier
te laten maken, gaven de ouders voor
hen en hun vrienden en vriendinnen af
en toe een partijtje, een poterbal, een
geze^ig avondje, dan werden allerlei
spelletjes „gedaan", raadsels opgegeven
en liederen gezongen. Het kettinglied
was een beurtzang tussen een jongen
en een meisje, waarbij allen de regels in
koor herhaalden. Een voorbeeld van
zo'n lied vinden we in het Folkloristisch
Woordenboek van K. ter Laan. Ik heb
er vroeger wel eens aan meegedaan.
J. In een emmer moet je water halen
Lieve Lize, lieve Lize
Koor: In 'n emmer moet Je water halen
Lieve Lize, lieve Lize.
M.: En als die emmer nu kapot is,
Lieve Doris wat dan?
J.: Dan moet je er een stop in steken
Domme Lize, domme Lize!
M.En als die stop nu eens te groot is
Lieve Doris, wat dan?
J. Dan moet je er een stuk af snij en
M.: Maar waarmee moet ik dan snijen?
J.: Met een mes moet je dan snijen
M.: En als dat mes te bot is?
J.: Dan moet Je dat mes gaan slijpen
M. Waarmee zal ik dat mes gaan
slijpen?
J.: Met een slijpsteen ga je 't slijpen?
M. En als die slijpsteen nu te droog is?
J. Dan moet je er maar water op gieten
M. Waarmee moet ik water halen?
J. In een emmer
En nu begint het weer van voren af
aan. Als die emmer nu kapot is? Zo
kon men het lied eindeloos herhalen.
Tegenwoordig zijn er voor de jeugd,
zelfs al voor kleuters, mooie prenten
boekjes met kinderlijke teksten. Vroe
ger moesten de kinderen het hoogstens
met een gekleurde prent van één of
twee centen doen; soms werden die op
school aan hen gegeven. «Onder de plaat
jes stonden rijmpjes van twee of vier
regels lang niet altijd aan de kinder
leeftijd aangepast. Zo herinner ik mij
een plaat met de levenstrappen onder
de afbeeldingen van een kind, jongeling,
man enz. kon men lezen:
Tien jaar een kind,
Twintig jaar een jongeling,
Dertig jaar een man,
Veertig weet ervan.
Vijftig op de hoogste top.
Zestig, 't beste zit er op.
Zeventig al grijs,
Tachtig niet goed wijs.
Negentig tot kinderspot
Honderd jaar gena bij God.
Jan de Wasser en zijn Griet was ook
een bekende plaat. Jan verricht allerlei
huiselijke karweitjes, wat op de ver
schillende prentjes te zien is. 'Bir onder
staan tweerelige versjes, b.v.
Ziet Jan eens in het water plassen
Om toch de vaten schoon te wassen.
Jan bakert 't kind, wat zegt ge er van
Want Jan is vrouw en Griet is man.
Zelfs wordt de goede sul op 't laatst nog
weggejaagd:
Omdat Jan het heeft verbruid.
Jaagt hem Griet den huize uit.
De oudste prenten zijn houtsneden.
Het kleuren ervan ging met zo weinig
zorg, dat de kleuren niet eens goed de
voorwerpen dekten, maar er een eind
buiten staken. Wie heeft nog van die
oude volksprenten? Ze horen thuis in
het Streekmuseum als vertegenwoordi
gers van de oude folklore. Er zijn er bij
met de verschillende bedrijven, met fa
bels en sprookjes. Veel ouderen kunnen
nog wel de oude A.B.C, plaat: A is een
aapje, dat eet uit zijn poot. B. is de bak
ker die bakt voor ons brood, enz. Ik
noem ook nog het al maar groter wor
dende vers:
Een boer kocht een varken,
maar 't varken wou niet gaan.
Toen ging hij naar de kat
Kat wil jij varken krabben,
't varken wil niet gaan.
Neen zei de kat
Toen ging hij naar de hond
Hond wil je kat bijten.
De kat wil niet varken krabben,
't Varken wil niet gaan.
Achtereenvolgens gaat de boer naar de
stok, het vuur, het water, de os.
Os wil jij water drinken,
Water wil niet vuur blussen,
't Vuur wil niet stok branden
Stok wil niet hond slaan
Hond wil niet kat bijten
Kat wil niet varken krabben
't Varken wil niet gaan.
Ten slotte gaat hij naar de slager, die
de os wil slachten en dan willen de re
bellen allemaal En 't varken loopt
heel hard, kijk, daar gaat het!
Natuurlijk waren er ook prenten met
Sinterklaasvoorstellingen, met Luilek
kerland en met Jan Klaassen en Katrijn.
Ik kreeg nog meer versjes
Bim, bam beieren
De koster lust geen eieren.
Wat lust de koster dan?
Spek in de pan
Daar wordt de koster vet van
Met Pasen mocht de koster voor de
pastoor of de dominee eieren bij de boe-
,::^:<'««««tSKft¥KBy^^
'■^■^"ffis^j^
Voor spoedige indiensttreding gevraagd een
voor eenvoudige administratieve werk
zaamheden, bedienen van de telefoon enz.
Schriftelijke sollicitaties te richten aan:
DIRKSLAND
Het PROT. CHR. BEJAARDENCENTRUM
„SCHOORWIJCK" TE LEIDSCHENDAM
vraagt voor spoedige indiensttreding een
(huish. groep)
(In- of extern)
Schoorwijck ligt zeer centraal 15 minuten
van binnenstad Den Haag.
Sollicitaties aan de directrice:
Sohoorlaan 1, Leidschendam, tel..017&l-5071
HET GEREF. BEJAARDENTEHUIS
„CAMPDUINEN", Albardastr. 5, 's-Gravenhage
vraagt enkele
en
Salaris volgens rijksregeling. Sollicitanten van
Prot. Chr. levensovertuiging kunnen zich schrif
telijk of mondeling aanmelden bij de directrice
(Telefoon 68 06 40).
Chr. Jeugd Vakantie-oord „De
een ideale omg. Moderne accommodatie, 4- en 6-
pers. kamers. Prettige sportieve sfeer. Pr. ver
zorging. Vr. uitgebr. prospectus, Tel. 03412-2352.
w
Kloek bier
Oranieboom
etisftiai-
ren ophalen, maar zelf moest hij zich
met een stukje gebakken spek verge
noegen.
Altijd is Kortjakje ziek,
midden in de week, maar 's zondags
niet;
's zondags gaat ze naar de kerk
met een boek met zilverwerk.
Het is zeker, dat er vroeger bij de ver
schillende werkzaamheden meer gezon
gen werd dan in onze tijd, nu een groot
deel van het werk door machines is
overgenomen. Om palen in de grond te
slaan gebruikt men de heimachine,
maar voorheen moeten zes, acht of meer
mannen het zware heiblok omhoog trek
ken en het dan laten vallen, 't Kwam er
op aan, dat alle arbeiders precies gelijk
trokken en daarom stond er een hei
zanger bij, die de maat aangaf door zijn
gezang.
Hei op, 'hei op, slaat er de paal
maar op zijn kop
Haal op die hei
Hij is gewassen
Al in de klei
Al in de grond
daar staat ie pront
Zo gaat ie goed
Zo gaat ie beter
dan ie wezen moet.
Als de bakker het brood uit de oven
gehaald had, blies hij op een hoorn om
de klanten te waarschuwen.
De bakker op den hoek
die heit vannacht geblazen
de vellen van zijn broek
ze liggen voor de glazen.
Bij een kinderspelletje zongen de kin
deren:
Appeltjes stelen mijn zakje vol.
Een diender moest ze dan proberen te
vangen. Was er een gepakt dan zon
gen ze:
Dief, dief dange,
Merrege zal je hange,
Merrege is de leste dag,
dat je niet meer stele mag.
Een aardigheid was het poepeliedje, dat
men hoe langer hoe vlugger moest zeg
gen en de p's ploffend uitspreken.
Ik kwam laatst in een poepekraam
Daar zag ik zeven poepen staan.
Ik zei, wat doen die poepen hier?
Die poepen drinken poepebier,
Die poepen drinken poepewijn
Wat zullen die poepen vrolijk zijn.
Poep was de scheldnaam voor een Duit
ser In Goeree noemt men de boerekool
nog poepekoole. De Duitse straatmuzi
kanten werden „blaespoepen" genoemd.
Zeer bijzonder zijn de versjes die in
de zogenaamde illegale blaadjes ver
schenen tijdens de bezetting. Ik ver
moed, dat er van die versjes nog wel
enkele op het eiland zijn. Ik doe een be
roep op de lezers ze mij te doen toeko
men, dan komen ze vanzelf ook in het
Streekmuseum, waar alle artikelen van
Folklore en taal, naar ik hoop, terecht
zullen komen. Wie weet nog oude oor
logsmoppen, die toen de rondte deden
en zoveel hebben bijgedragen tot de
hoopvolle mentaliteit der Hollanders in
hun zware beproeving? Hier is van ie
der een voorbeeld:
Zie ginds komt de stoomboot
uit Engeland weer aan.
Hij brengt ons Willemientje,
Ik zie haar al staan.
Hoe waaien de vlaggen.
Al rood, wit en blauw.
Laat Hitler maar stikken
We blijven haar trouw!
Het werd gezongen op de wijze van het
Sinterklaaslied.
En deze mop: De kranten vermeldden
een geweldige overwinning van de Duit
sers op de Russen, waarbij tienduizen
den krijgsgevongenen gemaakt werden,
's Avonds belt de wacht de comman
dant op en zegt, dat de gevangenen zo
graag wilden kaarten. Ze waren echter
maar met hun drieën en daarom vroeg
hij of er soms nog een vierde man be
schikbaar was!
Van oud-eilanders kreeg ik verschei
dene reacties over de gebruiken bij
overlijden en begraven, van de eilan
ders geen één. Heeft nu niemand zin er
iets over te vertellen? Ik hoop, dat de
oproep voor oude oorlogsversjes en over
de N.S.B. meer succes hebben.
F. DEN EBRZAMEN
Wittenburgerweg 32,
Wassenaar.
METAAL HANDHAAFT ZICH
Het loopt niet zo'n vaart met de ver
vanging van metaal door kunststoffen
als men wellicht zou denken als men
kennis neemt van de dagelijkse bewij
zen van de haast ongelooflijke groei in
de toepassing van plastics en andere
syntetische produkten. In het algemeen
weet metaal zich op bepaalde terreinen
zeer goed te handhaven. Voor de ver
pakking van conserven bijvoorbeeld
blijft, om economische en andere rede
nen, vertind blik in vele gevallen te
prefereren. Een aanwijzing daarvoor is
bijvoorbeeld te vinden in de cijfers van
de Duitse conservenindustrie. Van de
totale produktie van verpakkingsma
teriaal voor conserven in 1963 ten be
drage van 840 miljoen DM. kwam ruim
293 miljoen voor rekening van de „blik
jes" (DIA)
