Oud-huipprediker T. Vetter
te Ooitgensplaat overleden
Kö'Ü^Dampo
r
Het Fluor-probleem
Meditatie
F^.C. KORTEWEG a ZOON
Vijfhonderd siuks\vee naar Indonesië
37e jaargang
Vrijdag 19 februari 1695
No. 3364
CHR. STRBEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Ier!
lijke vnr
„Ik heb gezondigd"
Hij diende Ooitgensplaat, Langstraat
en Middeiharnis
Fruitmanden en Fruitbakjes
«,^De ^ruitcetttrale"
BUITENLAND
KERKNIEUWS
PRINS HENDRIKSTRA.AT 14 - POSTBOX 8 - MIDDELHARNIS
Redactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 26 29, na 6 uur 's avonds Tel. 20 17 Giro 167930
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS 2,50 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 14 cent per mm.
Bij contract speciaal tarief.
63
62
64
64
60
67
63
63
56
56
ARMS
m ons
dienst-
an de
an een
riende-
-er bc-
sollici-
-ectrice
2.
Na de behandeling van ons principi-
(le bezwaar tegen de fluoridering, dat
zichzelf reeds voor ons een afdoend
argument is om ertegen te zijn, v/illen
ite nu nog één en ander zeggen over
andere bezwaren, speciaal die wel-
je liggen in het medische vlak. Daar
ji) geen medicus of chemicus zijn, moe
ien we daarbij afgaan op de publicaties
van deskundigen, dus op de over dit
onderwerp bestaande literatuur. Daar
aan is geen gebrek, zodat we argumen
ten genoeg konden verzamelen.
We willen uit hoofde van de objec
tiviteit nog eens vooropstellen, dat de
activiteiten, welke de vereniging van
tandartsen onder aanvoering van dhr.
Bakker Dirks en ook het ministerie
van Sec. Zaken en Volksgezondheid
jntwikkelen om de tandcariës bij de
jeugd te bestrijden en op zichzelf ge-
lien de hulp, die de waterleidingbedrij
ven daarbij willen 'bieden, geapprecieerd
itioeten worden. Het tandbederf heeft
zulk een omvang aangenomen, dat het
met alle daartoe geëigende middelen
bestreden moet worden. Dit is dus niet
in het geding. Ook kan uit de voorlo
pige experimenten met het fluor (Tiel-
Culemborg) geconcludeerd worden, dat
fluoridering inderdaad een gunstige in
vloed heeft op het tandbederf. Maar
daarmee zijn we er niet. Het gaat er in
laatste instantie om of het fluor om
andere redenen toch ongeschikt moet
lïoiiden geacht om als anticariogeen
middel te worden gebruikt via het
Jrinkwater.
Dit nu is naar onze mening inderdaad
het geval. Vindt men deze bewering
Ie sterk, dan zouden we subsidiair ook
nog willen stellen, dat het gebruik er
van tot dit doel in ieder geval een du
bieuze zaak is èn zolang het dit is,
mag men het evenmin invoeren of be
stendigen.
Wat de praktische bezwaren betreft
zouden we willen wijzen op de volgende
punten.
De fluoridering werkt alleen voor de
jeugd; bij ouderen helpt ze niet en voor
hen is ze dus niet nodig.
Ons drinkwater wordt, landelijk ge
rekend, slechts voor 5 */o voor consump
tie gebruikt, de rest gaat naar de in
dustrie of wordt gebezigd voor allerlei
andere doeleinden zoals wassen, baden
etc. Noch de industrie, noch de huis-
lioudens hebben fluor nodig. Van de
5"/ü voor consumptie doet ten hoogste
het percentage jeugd uit de to
tale bevolking van de erbij betrokken
leeftijd dienst in de strijd tegen de
caries. Ergo: slechts l^/o van de totale
mterhoeveelheid dient tot het gestelde
We vinden dit een zeer onecono
misch handelen.
Voorts is het zo, dat de tandcariës
er wel voor ongeveer de helft door
wordt tegengegaan, maar dat ook weer
niet afdoende, want ze wordt slechts
drie jaar afgereond. Met fluor zijn de
kinderen dus op hun 15e jaar even ver
als zonder fluor op hun 12e. En verder
is geconstateerd, dat het tandwisselen
hor fluor één a anderhalf jaar wordt
opgehouden. Het gebruik ervan neemt
-dat is duidelijk de oorzaak van de
tandcariës niet weg, doch werkt slechts
remmend. Het is in elk geval slechts
een zeer relatief werkend profilactium.
Beter is het dus naar methoden te
streven, die de zaak in de kern gezond-
maken. Het is algemeen bekend, dat de
tariës alleen afdoende kan worden te-
Sengegaan door een suikerarm dieet.
Men heeft, naar we menen in Amster
dam, eens een oud kerkhof van vóór
1600 opgegraven en daarbij bleek, dat
te gebitten alle prima in orde waren
voor wat het tandbederf betreft. Daar
na begon zich dit te vertonen. Oor
zaak: omstreeks die tijd deed de suiker
Bit de veroverde koloniën in Europa
^Öti intrede. En deze werkt nu een
maal funest op de gebitten vooral van
kinderen. Wil men dus een radicale op-
e nieuwJ lossing van het probleem, dan moet in
die richting gewerkt worden. Dat is
l^^ter dan te manipuleren met gevaar
lijke lapmiddelen.
De voorstanders beweren, dat er in
^6t grondwater al wat fluor zit en dat
"en het in de waterleiding slechts aan-
'ult tot een 'gunstig gehalte. Dit „na-
t te Del tuuriijke" fluor komt er dus vanzelf
g en verj il evenals b.v. radio-actieve sporen. Wij
Jebben altijd geleerd, dat de scheikun-
'fi formule voor water Ha O is. AI het
herige is er dus vreemd aan. Het is
isheid die natuurlijk aanwezige
«olfen nog procentueel te gaan verho-
Sfn, temeer omdat het reeds aanwezige
uüor een zeer variabel percentage uit
maakt, zodat heel gemakkelijk overdo-
^^ting kan voorkomen met alle gevol-
"^n daarvan.
Vele schrijvers over dit onderwerp,
"16 tegen fluoridering zijn, wijzen er-
dat de veiligheidsmarge te klein is.
par we menen neemt men in Neder-
'5nd daarvoor 2 lag per liter. In Ame-
'*a is dit 1,5. Nu treden er blijkens
J'sekproeven in de leidingen schomme-
0) 221.")
grafenis
at de ter
j.l. dins'
te DirkS'
jarige hee;
dienst ge
^s. T. vai
verschil
5.
ezigen eer
n op d<
door d<
rsonen di
stormwint
raafplaats
allereers'
Harst en,
rken wel]
laat heef
in genao!
Hij de fa-
t hij. Na-
"e heer L
an de op
en hulp-
enmerkte
-n zwager
oord: wel
d nogeeni
_t afscheid
overleden
gedragen'
post. Ge-
ankte voo
Onder
dekte was
'">gen op tussen 0,4 en 1,4, welk laat
^'6 cijfer gevaarlijk dicht het maximum
"adert. Hierop wees o.a. de Zuidafri-
«aanse farmacoloog (geneesmiddelen-
'eskundige) en toxicioloog (vergift-
?'"}dige) prof. steyn, die na een drie-
'""■'ge studie van dit onderwerp con-
lUdeerde, dat fluortoevoeging niet kan
^rden aanbevolen o.a. omdat de ge-
jenste concentratie gevaarlijk dicht bij
concentratie ligt, die chronische flu-
fosis (fluorvergiftiging) veroorzaakt.
-waarschuwt er speciaal voor dat
Wangere vrouwen zelfs niet de ge-
rJJSste hoeveelheid fluor gebruiken,
^wdat dit zuurstofgebrek bij de vrucht
derhalve misvormingen kan veroor-
(Lukas 15 18)
Dit is wel een zalige belijdenis. De
belijdenis van de zoon, die verloren
scheen, maar tot zich is gekomen in dat
verre, -vreemde land.
Hij is weggegaan uit een liefelijk huis
en van een vriendelijke vader. Hij heeft
zijn erfdeel opgevraagd en gekregen,
om 't daarna in overdaad en zonde
door te brengen. Niets, maar dan ook
niets heeft hij overgehouden. En dan
dan wordt hij door Gods Geest aan
zioh zelf ontdekt. Dan is hij niet lan
ger toornig op de omstandigheden, maar
op zich zelf. „Ik heb gezondigd." Wat
een smart komt ,er in z'n ziel om 't leed
z'n vader aangedaan.
Hij wil thans naar Hem toe, maar
hij deugt niet. Hij kan zich immers op
geen enkele manier verontschuldigen.
Er blijft niets anders over dan te belij
den: „Ik heb gezondigd."
Ik ben niet meer waard om Uw Zoon
genaam dte worden. Als hij als één van
de huurlingen zou beihandeld worden,
zou hem dat reeds het grootste wonder
zijn. Wat een verrassing wordt het:
Zijn Vader ontvangt hem met alle
liefde.
Zijn ogen, zijn voeten, zijn armen,
zijn kussen, zijn wonden, het is alles
barmhartigheid.
Zulk een ontvangst wil de Heere aan
verloren zonen en dochteren bereiden.
Wanneer slechts dat éne beleden wordt:
„Ik heb gezondigd."
Zijt ge er reeds toe gekomen? Het is
nodig mijn lezer!
De mens begint niet bij Jezus, maar
'bij de geheiligde, door Gods Geest ge
werkte kennis, dat hij tegen de Vader
gezondigd heeft.
We zullen, evenals deze zoon, moe
ten leren dat we ons in een „vergele
gen land" bevinden. Ver, van Vader!
Daar is een scheiding tussen God en
onze ziel en dat is onze schuld. Niet
de Vader heeft tegen de zoon gezegd:
Zoek je fortuin maar in de vreemde; je
moet zijn huis uit, maar de zoon heeft
tegen de Vader gezegd: „Ik heb er ge
noeg van bij U te zijn. Ik wil de we
reld in.
Daarom blijft er niets anders over
dan 't: „Ik heb gezondigd". En wat
valt het dan wonderlijk mee.
Dan wordt ervaren: Milde handen en
vriendelijk' ogen zijn bij U van eeuwig
heid.
Wat blijkt het dat de Heere heeft uit
gezien naar die wederkeer. Wat opent
Hij Zijn armen wijd voor zulke niets
verwachtende zondaars. Hoe wil Hij het
betonen dat niets Hem te veel is om
dezulken weer een vaderlijk tehuis en
een plaats als zoon te bereiden.
Daartoe laat Hij het offer slachten.
Geeft Hij de ring aan de vinger, de
nieuwe mantel der gerechtigheid om
de schouder, de schoenen aan de voe
ten.
Dan schalt het feestgedruis op: „Deze
mijn zoon was dood en is weder levend
geworden. Hij was verloren en is ge
vonden."
Wat een zalige belijdenis blijkt het
te zijn, wanneer we zo mogen zeggen:
„Ik heb gezondigd."
Neen, hier wordt geen restrictie geno
men, alsof uw zonden slechts een be
paalde graad of afmeting mochten
hebben. Ge behoeft nooit te bedenken:
„Mlijn zonden zijn te groot, teveel, te
verschrikkelijk."
Daar is nooit een zonde zo groot, of
de gerechtigheid van Christus is meer
der, zodat deze zonden verzoend kan
worden.
Zoals ge zijt, hoe snood het zij
Voor zondaars, snood en hard als gij
Voor goddelozen bloedde Hij
Ellendig zondaar, kom.'
Zoals ge zijt, daar is gend
Gekocht voor U op Golgotha.
O, 'belijdt het dan maar: „Ik heb ge
zondigd."
Dirksland.
C. J. Resting.
zaken. Bovendien wrijst hij erop, dat
met name het calciumgehalte van het
water van invloed is op de giftige wer
king van fluor. Hij noemt fluor „het
gevaarlijkse vergif voorzover het chro
nische vergiftiging betreft." Zijn eind
conclusie is deze: „Het is hoogst onwe
tenschappelijk, niet raadzaam en ge
vaarlijk vele miljoenen mensen, onaf
hankelijk van leeftijd, geslacht, beroep,
gevoeligheid, klimaat, ziekte en voe-
dings- en drinkgewoO'nten, water met
eenzelfde fluorconcentratie te laten ge
bruiken; het schijnt, dat het tandbederf
er tijdelijk door kan worden tegenge
gaan, maar dat het na enkele jaren
tandbederf verhoogt en op latere leef
tijd ziekten van de tandkas kan veroor
zaken; er bestaat geen eenstemmigheid
onder de deskundigen er er zijn goede
gronden om ernstig te twijfelen aan de
veiligheid ervan voor de menselijke ge
zondheid." i
De chemicus-bacterioloog van de
Haagse Drinkwaterleiding Drs. Drost
is eveneens van mening, dat weten
schappelijk partijkiezen in de fluor-
contro'verse onmogelijk is geworden,
mede omdat de hele zaak tot een pres-
tigekwestie gemaakt is. De proefresul-
taten van de experimenten worden ge-
'interpreteerd naar het aprioristische
standpunt, dat men inneemt. Wij gelo
ven, dat hij 'hier de spijker op de kop
slaat. De hele zaak is inderdaad een
prestigekwestie geworden voor hen, die
de fluoridering hebben doorgedreven,
zowel bij prof. Muntendam en dhr.
Bakker Dirks als bij de directeuren, die
ze hebben weten door te zetten. Het zal
echter voor ieder duidelijk zijn, dat dit
prestige moet wijken voor de eisen, die
aan de gezondheid van de 'bevolking
moeten worden gesteld. Door de on
voldoende waarborgen, waarmee de flu
oridering is omgeven, is dit hier het
geval. Men beroept zich steeds op het
experiment-Tiel-Culemborg, maar dit
was gepland op 15 jaar, doch reeds na
iV2 jaar kon men blijkbaar niet langer
meer wachten en werden de co'nclusies
vastgesteld. Men werkte dus 'kennelijk
naar het gewenste resultaat toe.
Zo is er ook verschil van mening over
of alleen de concentratie, dus het ge
halte aan fluor, doorslaggevend is of
de totale hoeveelheid die men b.v. per
dag consumeert. Is het laatste het ge
val en dat lijkt ons voor de hand te
liggen dan is dit een öezwaar te
meer.
Er bestaat derhalve groot verschil
van mening in deze kwestie, niet alleen
in Nederland, maar overal. In de Vereen
Staten propageert men de fluoridering
al lang, maar ze is nog slechts voor
25°/o van de bevolking ingevoerd. In
New York is men er beslist tegen. In
60 a 70 bedrijven is ,men er weer mee
gestopt. Ook in de Engelse pers wordt
er voortdurend pro en contro over ge
schreven. In Zwitserland, kanton Bern,
verklaarden alle gemeentebesturen zich
tegen. In Duitsland verscheen in 1961
een boek over dit onderwerp, geschre
ven door vier professoren. Drie van hen
achtten bij de 'huidige stand van de we
tenschap invoering ongewenst. De vier
de was niet persé tegen, maar waar
schuwde voor het gevaar dat bepaalde
groepen van mensen bedreigt b.v. arbei
ders, die in grote hitte moeten werken
en patiënten, die lijden aan diabetes
insipidus (niet de suikerziekte, .maar
een stoornis in de waterhuishouding
van het lichaam).
Zoals we reeds schreven zijn ook de
bedrijfsdirecteuren verdeeld (Den Haag
en Leeuwarden b.v. sterk tegen, ande
ren vóór), de artsen en tandartsen idem.
Hoe moet het als b.v. Amersfoort vóór
is en Bimschoten (dezelfde waterlei
ding) tegen? Dit kan ook op Flakkee
eventueel het geval worden. In elk ge
val moet er vrijheid zijn, terneer omdat
men via tandpasta, tabletten en keu
kenzout desgewenst fluor kan innemen.
Onze conclusie blijft daarom:
1. gedwongen consumptie van fluor
is in strijd met de persoonlijke
vrijheid.
2. de zaak is wetenschappelijk te
dubieus voor realisering.
Woensdagmorgen is ten huize van
zijn zoon te Ooitgensplaat op ruim 80-
jarige leeftijd overleden de oud-gods
dienstonderwijzer-hulpprediker T. Vet
ter. AI geruime tijd werden zijn krach
ten minder en werd het einde ver
wacht. Na een goede nachtrust ging
hij nog vrij plotseling en in vrede heen.
Vanuit Canada bracht zijn dochter hem
vorige week nog een bezoek.
Op het eiland heeft de overledene zeer
veel ambtelijk werk verricht.
De heer -Vetter werd op 23 maait
1884 te Dordrecht geboren. Geroepen
zijnde het evangelie te bedienen, stu
deerde hij voor de acte godsdienston
derwijzer. Op 24 maart 1915 werd deze
acte behaald en vrij spoedig volgde zijn
benoeming als hulprediker te Nieuw
Lekkerland.
In 1922 werd de heer Vetter door de
kerkeraad van de hervormde gemeen-[
te van Ooitgensplaat aangezocht om. ii
de buurtschap Langstraat (2e predi-'
kantsplaats) te komen arbeiden. Deze
benoeming werd door de heer Vetter
aanvaard, al ging hij met zijn salaris
achteruit. Hij verbond zich aan deze
gemeente met de woorden uit 1 Co-
rinthe 2:2: „Want ik heb niet voorge
nomen iets te weten onder u, dan Jezus
Christus en Dien gekruisigd."
Te Langstraat mocht hij zegenrijk
werk verrichten en het vergaderlokaal,
gesticht door zijn voorganger de heer J.
Wielhouwer, bleek spoedig te klein. De
heer Wielhouwer was naar Amerika
vertrokken om aldaar de Ger. Gemeen
ten te dienen. Voor het vergaderlokaal
kwam een 'kerkje in de plaats, dat tot
op heden nog in gebruik is.
Gehoor uit de omtrek
De heer Vetter heeft een 'breed ar
beidsveld gehad. Hij trok zijn gehoor
uit de gdhele omtrek. Zijn preken wa
ren schriftuurlijk-bevindelijk. In de
vacature-tijden deed 'hij veel werk te
Ooitgensplaat. Hij hield er de catechi
saties en leidde er veel .begrafenissen.
Zieken werden regelmatig door hem
bezocht. Ook te Oude Tonge, Den Bom
mel en meer andere plaatsen werden
door 'de heer Vetter ambtelij'ke werk
zaamheden verricht en predikbeurten
vervuld.
Evacuatie
In de oorlog evacueerde de familie
Vetter naar Middeiharnis. Dat was in
1944. Een 22jarige arbeid te Langstraat
werd hiermede afgesloten. Te Middei
harnis kreeg de heer Vetter een benoe
ming tot hulpprediker. Hij werkte daar
tot 1 juli 1954 en werd toen wegens
gevorderde leeftijd eervol ontslag ver
leend. In maart 1955 werd tijdens zijn
40'-jarig ambtsjubileum door de heer
■\*:etter in de hervormde kerk te Som-
melsdij'k een gedalchtenis-rede uitge
sproken. Officieel afscheid van Ooit
gensplaat êtiLangstraat nam hij in ju
ni 1945 met een predikatie over Ps. 27
vers 4. Deze 'kerkdienst werd in de
Geref. Kerk te Ooitgensplaat gehou
den, daar de hervormde kerk door het
water nog niet in gereedheid was ge
bracht. Op die zelfde dag deed 's avonds
ds. A. L. Bos zijn intrede als nieuwe
gereformeerde predikant van Ooitgens
plaat. Tijdens de evacuatie was deze
predikant reeds te Dordrecht bevestigd,
waar ds. H. A. L. v. d. Linden tevens
afscheid nam.
Laatste preek
Na zijn ontslag als hulpprediker heeft
de heer Vetter nog vele keren diverse
kansels op ons eiland en ook daar bui
ten beklommen. Preken was zijn lust
in zijn leven. De laatste preek die hij
heeft gehouden was op 24 juni 1962 te
Langstraat. Zijn krachten namen toen
al af. Als tekst koos hij 2 Koningen
4 6 de laatste regel „En de olie stond
stil." Gezien 'de tekstkeuze is het als of
de heer Vetter voelde dat het de laat
ste keer zou zijn dat hij het Woord
Gods toediende. Nadien kon hij niet
meer voorgaan en moest dan ook op
doktersadvies het preken staken. In
1938 is de heer Vetter odk ernstig ziek
geweest, maar de Heere richtte hem op
en zijn ambtelijke arbeid kon weetr
worden vervuld. Hij mocht steeds roe
men van de weldaden des Heeren tot
aan zijn laatste levensuur toe. Een ge
trouwe dienstknecht ging heen.
Na het overlijden van zijn echtgeno
te in 1957 kwam de heer Vetter 'bij zijn
zoon, de heer J. L. Vetter, Kaai 6 te
Ooitgensplaat, "waar hij een zeer goede
verzorging en levensavond heeft ge
had. Toen hij vorig ja^r 80 jaar werd
mocht hij nog zeer veel 'blijken van be
langstelling ondervinden.
Begrafenis
De begrafenis zal plaats hebben a.s.
zaterdag 20 februari te 2.30 uur op
„Vrederust" te Middeiharnis, waar hij
in het graf van zijn vrouw zal worden
bijgezet. Vooraf zal er een rouwdienst
gehouden worden in de hervormde
kerk te Ooitgensplaat te 1 uur nam,
waarin zal voorgaan ds. L. Blok, her
vormd predikant te Ridderkerk, waar
mee de heer Vetter tijdens en na de
oorlog te Middeiharnis heeft samenge
werkt. Deze rouwdienst is voor een
ieder toegankelijk.
Speciaal in het opmaken van
B. V. d. VEER
Telefoon 2682 Westdgk 36
MIDDELHARNIS
De Romeinen verloren menige veldslag
en nochtans werden zij aan het eind
overwinnaar in de oorlogen die zij
voerden. Zo gaat het ook met hen die
God vrezen. Die volharden zal tot het
einde zal zalig worden.
VLAARDINGEN: Woensdag werden '500 koeien en, stieren aan boord van het
Deense schip .,Cimbria" gebracht. Het Nederlandse vee is bestemd voor Indo
nesië. 220 dieren zijn afkomstig uit Drente en de kop van Overijsel. De ove
rige uit Noord- en Zmd-HoUand, Gelderland en Utrecht. Met de transacite
is incl. vrachtverzekering en begeleiding een bedrag van 1% miljoen gulden
gemoeid.
Duitsland en Egypte
De politieke veten tussen de regering
van de 'bondsrepubliek en de Egypti
sche president Nasser worden op di
plomatiek niveau uitgevochten. Het
was begonnen met de uitnodiging van
Nasser aan de Oostduitse president
Ulbricht om een bezoek aan Egypte te
'brengen. De Westduitse regering rea
geerde daarop met dreigementen aan
het adres van Nasser. De Egyptische
president liet zich echter niet uit het
veld slaan en dreigde op zijn beurt dat
zijn land de diplomatieke betrekkingen
met Bonn zou verbreken, indien West-
Duitsland de wapenleveranties aan Is
raël niet stopzette. De regering in Bonn
bond dadelij'k in en 'beloofde Israël niet
langer te zullen helpen.
Van de Westduitse wapenleveranties
aan Israël waren trouwens slechts wei
nigen op de hoogte. Ze berustten op
een afspraak, die de toenmalige 'bonds
kanselier Adenauer en de Israëlische
premier Ben Goerion in 1960 in New
York 'hadden gemaakt. Slechts Aden
auer, later Strauss en enkele deskun
digen wisten van de leveringen af.
Dat ook Nasser het wist en dit ge
heim op het juiste moment prijsgaf,
was van zijn standpunt uit gezien een
politiek succes!
Maar daarmee was de zaak niet af
gedaan. De Westduitse regering kan het
blijkbaar niet verkroppen dat het Oost
duitse staatshoofd op 23 februari een
bezoök aan Egypte zal brengen. De
bondsregering beschouwt een dergelijk
bezoek als een vijandige daad jegens
'de 'bondsrepubliek. Daarom heeft ze
bij monde van, haar woordvoerder von
Hase meegedeeld, dat ze alle economi
sche 'hulp aan Egypte zal staken, indien
het bezoek van Ulbricht inderdaad door
gaat.
De regering in Bonn heeft zich ech
ter op deze wijze in een hachelijk avon
tuur gestort. Eerst is ze al te 'vlot ge
zwicht voor Egyptische dreigementen
en daarna is ze weer hevig geschrokken
van de mogelijke gevolgen. De dreige
menten achteraf zullen op Nasser waar-
schijnlij'k niet veel indruk maken.
Zou Erihard misschien bang zijn voor
verlies bij de aanstaande verkiezingen
en daarom zo onhandig tussen de moei
lijkheden door manoevreren?
Israël, dat door de stopzetting van de
leveranties het slachtoffer is geworden,
is natuurlijk diep teleurgesteld. In het
parlement verklaarde premier Esjkol,
dat Israël van West-Duitsland ver
wacht dat het z'n verplichtingen jegens
Israël nakomt. Met de door West-
Duitsland voorgestelde compensatie-re
gelingen zal het geen genoegen nemen,
ilsraël -vreest, wanneer het lop deze
voet voortgaat, een algehele capitulatie
voor de Egyptische dictator.
Het is begrijpelijk dat Israël zich ge-
i nomen voelt, nu de wapenhuip, die con-
tractueel was vastgelegd, zO'maar wordt
stopgezet voor dreigementen van Nas
ser, West-Duitsland wordt terecht ge
brandmerkt als een land, dat zijn af-
spraken en verplichtingen niet na
komt. Voor de bondsrepubliek is dit
NAAR DE
een gevoelig verlies aan prestige, dat
MrDDELHRRNIS-TEL:2328
door niets wordt vergoed, want ondanks
dat alles gaat het bezoek van Ulbricht
aan Egypte gewoon door! De grootste
verliezer in dit diplomatieke geschil
zal West-Duitsland zijn, en dat alleen
door al te haastige en daardoor onbe
zonnen reacties.
Vietnam
De toestand in Vietnam blijft zeer
explosief. De aanvallen van de Vietcong
rebellen nemen in hevigheid toe en
'hebben ook nieer succes dan voorheen.
De tegenmaatregelen van de Verenigde
Staten, die vergeldingsaanvallen onder
namen, hebben nogal wat kritiek uit
gelokt. De premier van de Sowj et-Unie,
Kosigin, heeft na zijn bezoek aan Viet
nam ook nog een bezoek gebracht aan
Noord-Korea, hetgeen door waarne
mers op velerlei manieren is uitgelegd.
Temeer toen geruchten de ronde deden
als zou er overleg gaande zijn tussen
■Rusland en comimunistisch China ten
einde gezamenlijk tegen de Amerikanen
op te treden. De Russische regering
'heeft zelfs geelst, dat alle troepen van
de Verenigde Staten zich uit Vietnam
zouden terugtrekken. Het ligt voor de
hand, dat Amerika daar nooit op in zal
gaan. Dat echter hieruit een internatio
naal gewapend conflict zou voortko
men, is niet waarschijnlijk, evenmin de
door sommigen gevreesde toestand, dat
Vietnam een tweede Korea zou worden.
Amerika wil wel onderhandelen, maar
dan zou de Vietcong eerst zijn activi
teit in Zuid-Vietnam moeten staken.
Zolang dat niet gebeurt zijn vergel
dingsacties onvermijdelijk.
Inmiddels heeft Zuid-Vietnam weer
een nieuwe regering, die door alle par
tijen wordt erkend, ook door de boed
dhisten. Premier is Dr. Quat, de leider
van een der grootste partijen. Zijn twee
voorgangers waren kort na elkaar ten
val gebracht.
Dr. E. Venema te Zvnjndrechit heeft
zich met zijn gehele kerkeraad en 700
van de lOOÖ leden, losgemaakt van de
Ghr. Geref. kerken. Hij had enm'Stige
bezwaren tegen het m gebruik geven
van de Nieuwe Bij'belvertaling in de
kerken; 'de steeds meertoe'nemende ver
wereldlijking in de kerk en de vervan
ging van de schriftuurlijk-bevindelijke
prediking door een voorwerpelij'ke
Schriftverklaring, waarin niet m'eer
doorklinkt wat de functionering van
Christus in 'de christen is.
Ook te Hiaarlem-C. is een aantal le
den 60) uit de kerk getreden en be
legt thans afzonderlijke godsdienstoefe
ningen.
