f 1.-1 GRATIS
ïfT
STRUW.
folklore
Va ka n ii e-ver keer
Regen-
mode
Stoppelbemesting?
GOED-
et. KOPER
DE FIETS
m mmmmwim is eeu vm voor nu en de toekomt
Land- en Tuinbouw-
onderwijs 1963-'64
BUTAGAS
OVER VOORDEEL GESPROKEN.«.én betere woar- èn lOo/o-èn de nieest voordelige aanbiedingen.
GOUDMERKKOFFIE i WASMIDDEL
Nieuwe hoofdredacteur
van „De Gezinsgids"
Land- en Tuinbouw
Tholen
„BII.ANDBN-NIBUWS"
DE GS^UTTER GOÖDM^RSCKOFFSE
dat is de beste koffie die er is.
Deze week, bij e!ka 250 grsm koffie,
250 gram van F. 1,93 voor siechts
F. 1,..
250 gram Elk 3e pak
bij elke aankoop van 250 gram Kies uit: Trexomatic, Trexop,
koffie (soort naar keuze). I Trexop Blauw, Zelfw. Wasmiddel,
Wolwasmiddel, Fijnwas.
Elke 3e pul of fles
BIER
Keuze uit: Super Pilsener,
Pilsener, Oud Bruin.
en TAAL 2
voor een
Hollandse
zomer
P.T.T. boekt record
2e blad.
Dinsdag 21 juü
vi.
WE5TDUKI5 - HIDDELHflRHJS
HEERLIJK
DOUCHEN MET.
SHELL'
Vraag inlichtingen
aan: Shell Butagas
Centrale
D. STRUIK
Berkenlaan 37
Middelhamis
Tel. (01870) 22 52
Of uw plaatselijke
depöthouder.
Elke derde fles BBES 25 CT. GOED
KOPER.
Elk 3e pak (voortreffelijk) De Gruyter's
WASiMIDDEL GRATIS.
Voordeliger aanbiedingen vindt U
nergensGaat U maar kijken. De
Gruyter biedt U altijd bétere waar èn
de méést voordelige aanbiedingen.
Bovendien., op alle weekaanbiedin-
gen nog eens 10% echte korting. Hoe
kan dat? De Gruyter importeert zelf,
fabriceert zelf, verkoopt in eigen win
kels. En wat je zelf doet, is immers
het eerst verdiend.
Daarom bent U bij De Gruyter altijd
beter, altijd voordeliger uit! i
geldig van 22 t/m 28 juli 1964
Ciir\ BETERE
£^f~)TIEN
V?I I PROCENT
SlICdl GRUYTER.
2e serie no. 112
OUDE WANDVERSIERINGEN
Alleen de ouderen kunnen zich voor
stellen, hoe droevig het nog in 't begin
van deze eeuw gesteld was met de huis
vesting van de lagere bevolkingsklasse.
Een groot deel der mensen leefde in
krotten, lage één-kamerwoningen met
een „luzze" of keukentje; het „huusje"
buiten de deur, vaak voor gemeen
schappelijk gebruik van een buurt of
ook zonder, en een zolder onder de pan
nen voor het jonge, halfwassen en al
volwassen kroost want in vele van
die armzalige huisjes zijn heel wat grote
gezinnen gekweekt. In alle gemeenten
op ons eiland zijn er al veel van die
krotten opgeruimd nog lang niet alle
en overal zijn nieuwe straten met
moderne woningen gekomen. iVlaar nu
ook geen huren meer van 50, 60, 70 cent
per week en verdiensten van 200 gulden
of nog minder per jaar. De jonggehuw
den en men trouwde vaak al heel
jong waren al blij, als ze maar een
„dak" boven d'r hoofd, een bed, een
tafel en een paar stoelen een kachel en
een kastje voor d'r spullen hadden. Er
waren er, die met een kleedje, een kwik
en een strikje, een pulletje een behan
getje, wat gezelligheid wisten aan te
brengen en er zich knusjes *in thuis
voelden. Voor wandversiering hadden ze
soms een paar schilderijtjes, foto's of
eenvoudige prenten.
In de „grote huzen" kon men nog heel
wat mooie dingen zien; in mijn jeugd
waren ze nog allemaal door grote boe
ren bewoond, maar het huis van Mees-
Lodder is nu de pastorie; dat van Aren
en later zijn zoon David Breen wordt
gebruikt als particulier rusthuis, dat
van de familie Zaaier is tot een winkel-
huis verbouwd; dat van Lodder is een
kantoor van de Boerenleenbank; dat
van Daan Bogerman werd verbouwd tot
bakkerij, dat van de f am. Goekoop werd
na verkoop tot twee huizen verbouwd,
ook dat van de familie Lodder-Zaaier
dat van de familie Vogel wordt door 2
of 3 gezinnen bewoond. Er zijn nog maar
een paar grote boeren over, die in de
oude mooie huizen wonen. In die oude
huizen zag men oude schilderijen, etsen,
portretten en spiegels met antieke lijs
ten, antieke kasten en tafeltjes, antieke
wandborden en glazen kasten met kost
baar porcelein, wandtapijten enz. waar
van het grootste gedeelte door de ver
trekkenden en de erfgenamen van bui
ten het eiland is weggehaald.
Er waren vroeger nog heel wat mooie
oude dmgen onder de kleine burgerij
en de middenstand. Maar de tijden wa
ren op 't eind der 19e en in 't begin van
de 20e eeuw zo slecht, dat honderden
mensen uit armoede het eiland verlieten
om in Amerika een toevlucht te zoeken.
De verkopingen in Ouddorp en Goeree
van hun inboedels bracht de opkopers
van de overkant naar hier om hun slag
te slaan. Was er geen koopdag, dan
trokken ze van huls tot deur om te vra
gen, of ér niets op te ruimen was, een
oud schilderij een oude klok, een pulle
tje enz. en maar al te graag ging de
min of meer behoeftige bevolking op
hun aanbiedingen in. Ze wist niet ,dat
die oude spulletjes bij antiekliefhebbers
zoveel waarde hadden en was al blij
met enkele guldens. Ik weet nog, dat ze
bij de oude Kee van Wijk voor een
paar tientjes, een schouwstlk" kochten
dat later bleek een echte Gerard Dou
te zijn en duizenden opbracht. Ik zelf
kocht in 1902 uit een boedeltje van een
oude vrouw voor een rijksdaalder een
Friese staartklok, die nog altijd in mijn
kamer hangt en nooit gemankeerd heeft.
Op het ogenblik zijn dergelijke oude
klokken honderden waard. Een weduwe
verkocht een oud klokje, dat nooit liep
voor 20 gulden en liet er haar voorka
mer voor verven, waar ze nog zeker 20
jaar plezier van gehad heeft, 't Waren
toen andere tijden; hoeveel zou zo'n
uurwerk nu moeten opbrengen om de
verver te betalen?
Wat hing er aan en stond er vroeger
tegen de muur in een burgergezin? Bij
mijn grootmoeder hing een mooie re-
produktie van de beroemde stier van
Potter, waar ieder graag naar keek; 4
kleine aquarelletjes in zwarte ronde
lijstjes, landelijke tafereeltjes, door mijn
vader als jongen niet onverdienstelijk
geschilderd (ze hangen nu nog bij mijn
broer Kees in de Kerkstraat) en een
letterdoek voorstellende een landhuis,
geborduurd door haar dochter. Zulke
letterdoeken zag men vroeger meer, ook
kunstige knipsels, b.v. een vogelkooi
met een vogel erin. Zijn daar al enkele
exemplaren van in het Streekmuseum?
Daar zouden ze goed op hun plaats zijn.
Een zeer bijzonder schilderij hing bo
ven de kamerdeur ging men de ka
mer uit, dan moest men het zien. Ik
heb er dan ook velen naar zien kijken
en wat mijzelf betreft, kan ik zeggen,
dat ik er heel wat keertjes voor ge
staan heb, zeer onder de indruk. Het
was een voorstelling van de Zondvloed,
de Goddelijke straf voor de zonden der
mensheid. Hier volgt er een beschrijving
van wat er op te zien was:
„De plaat toont ons een bergland
schap, dat rechts hoog oploopt, terwijl
zich links, tussen enkele bergpieken in,
een vlakte bevindt. Het tafereel speelt
zich af kort na 't begin van de zond-
Opgewekt neemt ze afscheid, maar of het een prettige vakantie voor haar zal
worden, staat nog niet vast. Waarschijnlijk zal ze van al die bagage meer last
dan comfort hebben. Het Verbond voor Veilig Verkeer wijst er op, dat overbe
lasting van het voertuig, waarmee men met vakantie gaat, of het nu een fiets
of een auto is, de kans op ongelukken onnodig verhoogt.
Een vlotte, driekwart
autocoat van katoenen
poplin met een rode
voering.
Sdiuine insteekzakken
en twee splitten opzij.
(Model Haze wind).
vloed. De regen gutst neer en grote
waterstromen storten zich van de ber
gen. Mensen en dieren verkeren in grote
nood en verwarring. In 't midden op de
achtergrond tekent zich een zeer hoog
bergmassief af. Groepjes mensen, som
mige vergezeld van zwaar bepakte last
dieren, banen zich een weg naar bo
ven. V/ellicht zijn ze afkomstig uit de
stad, die het stijgende water, dat de
vlakte reeds geheel heeft bedekt. Meer
naar voren zien we de mensen in pa
niek in het water, zwemmen, ze klim
men op heuvels die nog boven het wa
ter uitsteken, geheel links op de plaat
zien we er die het leven proberen te
redden door in een boom te klimmen.
Op de voorgrond is de verwarring wel
heel duidelijk uitgebeeld: een moeder
wringt in wanhoop de handen, kinderen
schreien; veel mensen zijn druk in de
weer met het in veUigheid brengen van
hun bezittingen. Ook de dieren zijn ver
ontrust; een hollende stier loopt een
man onder de voet; rammen, hazen,
schildpadden, stekelvarkens, hagedissen
en muizen zoeken een goed heenkomen,
rechts zien we nog een zwijn, een een
hoorn, een steenbok en een vos.
De mensen trekken ook daar omhoog
ten einde grond onder de voeten te hou
den, soms gezeten op kamelen, ezels,
olifanten en paarden. Reizigers vouwen
haastig hun tenten op. Overal rukken
mensen zich de haren uit het hoofd of
strekken vol wanhoop de armen ten he
mel. Zeer in tegenstelling met deze ta
ferelen dobbert de ark van Noach rus
tig en ongestoord op het water boven de
vlakte links".
Ik kreeg deze beschrijving van het
schilderij van de Kon. Ned. Akademie
van Wetenschappen te Amsterdam. Dr.
Meertens meent met vrij grote zeker
heid te mogen zeggen, dat het een gra
vure is van de Franse schilder en te
kenaar Gustave Doré (1832-1883), die be.
roemd is geworden door zijn boekillus-
traties o.a. van de Bijbel.
Bij een oud-oom van me hingen in
gelijste platen waarop de geschiedenis
van Genoveva in beeld gebracht was. Ze
was de deugdzame vrouw van Graaf
Siegfried. Omdat ze geen gehoor wilde
geven aan de verleiding van de hof
meester Golo, tijdens afwezigheid van
haar man, werd ze door de gemene die
naar van ontrouw beschuldigd en met
haar kind ter dood veroordeeld. De met
het vonnis belaste soldaat voltrok het
vonnis niet en bracht haar diep in het
bos. Jarenlang leefde ze hier met het
kind, tot haar man haar eens op de
jacht ontdekte. Zte wordt onschuldig be
vonden en keert aan 't hof terug; de
verrader Golo wordt gestraft.
In een ander huis hingen mooie oude
platen met stadsgezichten aan de wand,
o.a. van Venetië. Er zullen stellig nog
wel meer van dergelijke schilderijen
en gravures op 't eiland zijn.
F. den Eerzamen
De heer A. G. Eggebeen uit Goes is
benoemd tot hoofdredacteur van „De
Gezinsgids", ex interkerkelijk tijd
schrift dat een keer in de maand ver
schijnt. Hij zal de plaats innemen van
de heer B. J. van Wijk, die onlangs
overleden is. De heer Eggebeen was
reeds verbonden aan „De Gezinsgids".
Hij is bovendien eind-redacteur van
„Ons kerkelijk nieuws", het orgaan van
de gereformeerde gemeenten in de clas
sis Goes (Zuid Beveland).
Rijwielnijverheid in 19G3
De omvang van de binnenlandse
markt van rijwielen is in 1963 in totaal
555.500 stuks geweest. Het komt er op
neer dat er ten opzichte van het jaar
daarvoor een verhoging van ruim 30.000
stuks of 6Vo te constateren is. Het aan
tal lag 11.500 stuks lager dan in 1961,
toen het een topjaar was voor de om
vang van de binnenlandse markt met
567.000 stuks. De invoer van rijwielen
nam in de jaren 1961—1963 absoluut en
relatief toe, en wel van 37.800 of 7"/o in
1961 tot 76.500 stuks of UVo. Er werden
in 1963 in totaal 70.600 flesten uitge
voerd, dat is meer dan in de jaren 1961
en 1962, maar het getal is kleiner dan
de omvang van de invoer. Hierdoor, zo
zegt de zojuist versohenen Productie
statistiek voor de Rijwielnijverheid van
het Centraal Bureau voor de Statis
tiek, was voor het eerst sinds de jaren
1946—1948 de afzet door de Nederland
se industrie kleiner dan de omvang van
de binnenlandse markt.
Veüigheidsproeven met fietsen
Wat gebeurt er'met een fiets als men
hiermee met een vaart van 10 kilome
ter per uur de normale snelheid van
een gemiddelde fietser tegen een
muur rijdt? Een Duitse consumenten-
blad heeft, om een antwoord op deze
vraag te kunnen geven, een proef geno
men met vijftien fietsen uit verschillen
de prijsklassen. Het resultaat was dat
het frame tegen een dergelijke botsing
volledig bestand bleek, alleen de voor
vorken reageerden verschillend. Bij een
aantal van de testfietsen werd de voor
vork lidht of opvallend verbogen.
De test vermeldde niet dat verbogen
voorvorken naar het oordeel van des
kundigen door nieuwe vervangen be
horen te worden. Voorvorkbreuken die
vroeger bij fietsen veelvuldig voor
kwamen zijn bij de na-oorlogse fietsen
niet meer te vrezen, maar door het bui
gen en terugbuigen wordt het materiaal
dermate verzwakt, dat het toch aanbe
veling verdient de voorvork te laten ver
nieuwen om de maximum veilig'heid
De Rotterdamse vestiging van Chryler maakt i^iassewagens
waarnaar de vraag blijft toenemen.
Wij zoeken daarom een aantal medewerkers die hart
hebben voor een goed produkt.
Wij bieden .U een goed betaalde en vaste werkkring in
een modern bedrijf, vaste dagdienst, géén massaproduktie.
Hebt U geen vakscholing genoten dan kunt U bij ons wor
den opgeleid in de montage, spuiterij of carrosseriebouw.
Voor geschoolde krachten hebben wij plaatsingsmoge
lijkheden als automobielmonteurs, aankomend monteurs,
spuiters, lassers en plaatwerkers.
Kom eens praten op de voorlichtingsbijeenkomst die wordt
gehouden op donderdag 23 juli van 19.00-21.00 uur In hotel
„Zaayer", Kon. Julianaweg 12, Middelharnis, of vraag
inlichtingen bij onze personeelsdienst. Sluisjesdijk 150,
Rotterdam. Telefoon 010-77840.
Nog staan de granen te velde. Het
lijkt erop, dat straks een goede oogst
kan worden geborgen. Maar wat ge
beurt er met de percelen daarna, als
ze geruimd zijn? Voor de oorlog werd
in vele streken dan algemeen stoppel
bemesting toegepast. Dat is wat in on
bruik geraakt, maar men komt er op
terug.
Er is thans weer een groeiende be
langstelling voor het uitstrooien van
fosfaat en kali over de stoppel. Want
naast de voordeliger prijs van deze
meststoffen in de zomer, zijn er ook
landbouwkundige voordelen. Men rijdt
gemakkelijker over de stoppel, dan
over het geploegde voorjaarsland. De
structuur wordt minder geschaad. De
metststoffen worden beter door de
bouwvoor verdeeld.
Vooral bij het gewas aardappelen kan
dit laatste tot merkbaar hogere op
brengsten leiden. En nu de „norm"
voor kalibemesting op zeekleigronden
voor dit gewas is ver<hoogd, is er reden
temeer orai althans een deel van deze
bemesting reeds in de nazomer of in
de herfst, als de velden zijn geruimd,
over de stoppel toe te dienen.
-Or
In het eerste halfjuar van 1964 zijn
door PTT 53000 nieuwe telefoonaan
sluitingen tot stand gebracht.
Dit is het hoogste aantal, dat ooit in
een half-jaarlijkse periode is bereikt.
In het overeenkomstige tijdvak van
1963 bedroeg het aantal nieuwe aan
sluitingen 37500.
van de fiets te kunnen handhaven, hoe
wel er bij normaal fietsen zelfs over
slechte wegen geen enkel gevaar voor
breuk bestaat. Bij een felle botsing zou
echter een gevaarlijke breuk kunnen
ontstaan.
Zoals een automobilist het normaal
vindt dat hij na een botsing zijn wagen
laat nakijken, is het ook vanzelfspre
kend dat een fietser hetzelfde behoort
te doen.
In het schooljaar 1963/'64 waren er
volgens het Centraal Bureau voor de
Statistiek 424 scholen vor land- en/of
tuinbouwonderwijs, waaraan 26.380 leer
lingen onderwijs volgden. Het grootste
gedeelte hiervan (72''/o volgde het lager
land- en/of tuinbouwonderwijs.
Het aantal leeriingen, dat in de peri
ode 16 oktober 1962—15 oktober 1963
tot de scholen werd toegelaten, bedroeg
10.230 (vorige periode: 11.000). Bij hel
landbouwonderwijs liep het aantal toe-
gelatenen tot de lagere landbouwscholen
van 3.090 terug tot 2.500. Tot het tuin
bouwonderwijs zijn in totaal 3.600 leer
lingen toegelaten, d.i. ten opzichte van
het vorig jaar een vermindering van 670
leerlingen; op de tuinlbouwvakscholen
daaldeh et aantal toegelatenen met 740.
Bij het gecombineerde land- en én tuin-
bouwonderwij's was een stijging van
het aantal toegelaten leerlingen te con
stateren, n.l. van 1.770 in 1962 tot 1.99"
in 1963.
In 1962/'63 waren er 1.212 land- en
tuinbouwcursussen in nos land, die ge
volgd werden door 17.891 leerlingen,
waarvan 8.920 bij het landbouwonder
wijs en 8.971 bij het tuinbouwonder
wijs.
Geslaagd. Bij de te Bergen op Zoo»
gehouden Mulolexamens slaagden o.ni.
M. Baaij J. Blaas uit Tholen; M. v.
Poortvliet J. van Dijke en W. Breu-
re*) uit Oud Vossemeer, D. Gaakeer en
W. Rijnberg uit St. Annaland, W. Deur-
loo uit Stavenisse, S. de Ronde u"
St. Philipsland, A. Geuze uit Poortvliet.
J. Knuist uit St. Maartensdijk, W. Moer
land uit Stavenisse en H. Hommel u»
Ooud Vossemeer. ..j
Met behaalden tevens ook het MW-
denstandsdiploma.
Wedvliicht van Creil. De P.V.
Trouwe Duif vloog met 72 duiven
de wedvlucht van Creil, een afstand v^
281 km. De duiven werden om 9-30
gelost en de eerste duif was thms
14.9.36 uur. De uitslagen waren: J.
lie en 1 en 6; L. Jansen 2 en3. A.
gemaker 4, H. Cornelisse 5; J- «e ft
7; G. de Kok 8, A. de Jonge 9, C. v*
Luijk 10.
