verhouding
Rusland-China
Begroting '64 Drinltwaterleiding
Goeree-Overflal(l(ee
Gerestaureerde Hervormde Vs,^
te Den Bomme
itor
%er
Kerkhervorming
iiiaiiEfeii-nieuws
Vrijdag 25 oktober 1963
No. 3232
Chr. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUIDIHOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Vertchijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrydagavond
Vastn en variabele kosten aanmerkelijk gestegen
rüikname woensdag 13 november a.s.
FruitsüiDilen en Fryltbalijes
s-^De ^ruilcentrale"
PRINS HENDRIKSTRAAT 14 - POSTBOX 8 - MIDDELHARNIS
Bedactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel. (01870) 26 29, na 6 uur 's avonds Tel. 20 17 Giro 167930
ABONNEMENTSPRIJS 2,1B PER KWARTAAL
ADVEHTENTIEPRIJS 12 cent per mm.
Bü contract speciaal tariel
pUWERIJEN
•tterdau
tN HAAG
itONINGEN
Veert
een
akkers
En meer
oogzand.
lirekteur
Isen, die
■n naam
van zich
en uit-
Ideelt
por hem
die di-
oven do
pen mo
esten, is
ïn Bus-
gsindus-
Isn. Men
ereed te
as auto-
getoond
Ier Henl-:
Iyer een
leling en
Itoren.
lummer
uiteen-
Doyer-
-Rotten-
itt zon-
lats ge
komen
s voor,
zen dat
op het
t afbui-
•0,—
3
Een ander meningsverschil tussen de
jjjjjgghe en de Chinese Communisti
sche partijen is dat van „de strijd te-
In de gevolgen van de personencultus
n Stalin". De Open Brief beschuldigt
Chinezen ervan, dat zij de verdedi-
Irs zijn geworden van de persoonsver-
erlijking en tevens pleitbezorgers van
onjuiste denkbeelden van Stalin. Ze
foberen de andere partijen de instel-
Igen de ideologie, de moraal en de
Ithoden van de leiding op te dringen,
Ce in die periode opgekomen, waren.
Daartegenover heeft de huidige leiding
der Russische partij de persoonsver
heerlijking afgeschaft om de zware
druk weg te nemen, die een rem vorm
de op de ontwikkeling van de Sovjet
maatschappij. Zij heeft de idealen van
het socialisme, waarin Lenin is voorge
gaan gezuiverd van misbruiken als per
soonlijke macht en willekeur, opdat de
tragische gebeurtenissen uit het Stalin
tijdperk zioh nooit meer zouden herha-
- len. Enkele jaren geleden verklaarde de
C.P.C, zich ook nog vóór dit standpunt.
Toen deed ze zelf de uitspraak: „Het
leninisme eist, dat over alle belangrij
ke vraagstukken in de partij collectief
beslissingen worden genomen en niet
door één persoon individueel én ze stem
de in met het opheffen van de Stalin-
cultus en het teniet doen van de gevol
gen der fouten van Stalin. Maar de C.
P.C. heeft later een wending van 180°
gemaakt. Het is echter bewezen, dat de
teruglceer van de C.P.S.U. naar de le
ninistische beginselen 'en normen voor
de Sovj et-maatschappij grootse resul
taten heeft opgeleverd voor de econo
mie, cultuur en wetenschap, verhoging
van het levenspeil, versterking der de
fensie en de buitenlandse politiek, ter
wijl de atmosfeer van vrees, argwaan
en onzekerheid, die het volk het leven
tijdens Stalin vergald hebben, tot het
verleden behoort.
De leiders der C.P.C, noemen dit nu
jjverburgerlijking" en „degeneratie". Zij
-vinden blijkbaar, dat wanneer het volk
op bastschoenen loopt en dunne soep le
pelt uit een gemeenschappelijke schaal,
|Bt dan het echte communisme is, maar
^^t het bijna een herstel van het ka-
pitalisrae zou zijn als de werkende mens
een goed leven heeft en dit morgen nog
wil hebben. Het is thans zo, dat naar
de omvang van de industriële produk-
tie de Sovj et-Unie de eerste plaats in
Europa en de tweede in de wereld in
neemt en dat zij weldra de Ver. Staten
zal overvleugelen. Al deze overwinnin
gen zijn het werk van de arbeidersklas
se, de kolchosboeren en de intelligentsia
van de S.U.
Een ander groot meningsverschil is de
vraag van de methoden van de revolu
tionaire strijd der arbeidersklasse in de
kapitalistische landen en de nationale
beviijdinigsbewcging en over de wegen,
waarlangs de gehele mensheid naar het
socialisme zal overgaan. Volgens de C.P.
C. is deze zelf vóór de wereldrevolutie,
maar de C.P.S.U. is deze vergeten,
vreest ze zelfs en maakt zich zorgen
over zaken als de vrede en de verho
ging van de welvaart, die een waarlijk
revolutionair onwaardig zijn. Lenin, zo
gaat de „Open Brief" echter verder,
leerde dat we onze hoofdinvloed op de
internationale revolutie uitoefenen door
onze economische politiek. Bij de Chi
nezen is er dus gebrek aan vertrouwen
in het 'vermogen van de socialistische
(lees: communistische) landen om het
kapitalisme bij de economische wedijver
te verslaan. Het voorbeeld van de S.U.
laat echter overtuigend zien, dat men
met goede leiding enorme successen kan_
behalen en de hele wereld de superio
riteit van het socialisme boven het ka
pitalisme kan laten zien. Maar iedere ge
schoolde marxist-leninist weet, dat het
voortijdig lanceren van de leuze der ge-
wapende opstand, als een revolutionaire
situatie in het land ontbreekt, betekent
de arbeidersklasse tot de nederlaag te
veroordelen. Daarom streven de arbei-
dersklssae en haar voorhoede, de com
munistische partijen, er naar de socia
listische revolutie op vreedzame wijze
en zonder een burgeroorlog te bewerk
stelligen, dus niet zoals de C.P.C, wil
met een gewapende opstand.
Dan is er nog het vraagstuk van de
samenhang tussen de strijd van de in
ternationale arbeidersklasse en de na
tionale bevrijdingsbeweging der volken
van Azië, Afrika en Latijns-Amerika.
De grote krachten van deze tijd zijn de
communistische partijen van alle landen
en de nationale bevrijdingsbewegingen.
De C.P.C, stelt de laatste op de voor
grond en poogt daarmee op gemakkelij
ke wijze populariteit te verwerven bij
die volken. Maar beide zijn onlosmake
lijk verbonden. Zonder de oktoberrevo
lutie van 1917 in Rusland zouden de vol
ken van Azië nooit gezegevierd hebben
over de krachten van de kolonialisten.
De C.P.S.U. beschouwt daarom deze na
tionale bewegingen als een bestanddeel
van de wereldrevolutie. De oude leuze:
„Proletariërs aller landen verenigt u"
heeft zich verbreed tot: „Proletariërs al
ler landen en onderdrukte volken, ver
enigt u".
Overigens is het een taak van de
eerste orde voor de communistische
partijen alle vredelievende krachten
voor het verdedigen van de vrede en
voor het redden der mensheid van een
kerncatastrofe te doen aaneensluiten. Er
moet een maximaal gebruik gemaakt
Worden van de mogelijkheden voor een
'Vreedzame, niet met burgeroorlog ge
paard gaande socialistische revolutie en
„Want de ijver van Uw Huis
heeft mij verteerd!" (Ps. 69 10a)
Sprak men voor enkele tientallen ja
ren van een „gezangenkwestie" in meer
dan één kerk, die voortkwam uit de Re
formatie, tegenwoordig zou het veel be
ter zijn te spreken van een „Psalmen-
kwestie".
Want, wat is het geval? Dit, dat in
vele gemeenten het Psalmenboek der
kerk bijna geheel of helemaal gesloten
blijft, en men zich uitsluitend schijnt te
willen bepalen tot het gezangboek. Dit
wijst op een ontstellende zaak. En wel
deze, dat wij weinig dicht leven uit en
bij het woord van G-od, en dus ook uit
en bij het Psalmboek. Hoe geheel an
ders lag dat bij de apostelen en pro
feten in vroeger eeuw. Ja, ook de ge
zegende Zoon van God heeft uit en bij
dat Woord van Zijn hemelse Vader ge
leefd en getuigd, en Zichzelf met name
in de Psalmen horen voor-zeggen en
voorzingen, wat Hijzelf in de volheid
des tij ds na-zong, na-sprak en na-deed!
Het was immers Zijn eigen geest. Die
in de psalmen aan het woord kwam.
En tot dat z.g.n. „oude" Woord hebben
ook de kerkhervormers, een Luther en
Calvijn v/el vooraan, teruggeroepen. Sn
al mogen wij niet, in tegenstelling met
Rome op 1 nov. aan „heiligen-verering"
doen, wel hebben ook wij tot roeping
ons de voorgangers, de grote en kleinere
figuren in Christus Kerk, in gedachte
nis te (laten) brengen, die ons het
Woord Gods verkondigden.
De Grote Kerk-hervorm.er Jezus Chris
tus is tevens de Grote Kerk-formeerder
geweest. We denken als vanzelf aan
Christus' antwoord aan de discipelen,
wanneer dezen bij monde van Simon
Petrus Hem belijden als de Christus, de
Zoon van de levende God: op deze petra
zal Ik Mijn gemeente bouwen, en de
poorten der hel zullen haar niet over
weldigen.
Als Kerkbouwer weet Christus Zich
de Gezondene van de hemelse Vader,
Die naar het vast bestek van Zijn god
delijke gunstbewijzen, van eeuvi/igheid
bezig was in Christus Zijn gemeente te
formeren, en dat uit verkiezende liefde.
Nu, als Christus komt tot Gods Huis,
dan vindt Hij een huis van koophandel:
men kocht en verkocht er. De liefderij
ke Christus geraakt in een heilige toorn
en drijft met een van touwtjes geknoop
te zweep al de schenders en ontheiligers
van 's Heeren Huis de ternpel uit, zo
dat de discipelen dicht levende bij,
ja uit de Schriften door de indachtig
makende genade des Geestes zich te
binnen brachten: „de ijver van Uw Huis
heeft mij verslonden" (Johannes 2 17)
Dat is ons meditatiewoord uit Psalm 69
hoe weinig wordt deze Christo-cen-
trische psalm nog gezongen, in onze
geesteloze dagen, tegenwoordig!
waarin de grote, gewijde zanger Davld
het de grote Davids-zoon en -Heere:
Jezus Christus profetisch, heeft vóórge
zongen: „Want de ijver van Uw Huis
heeft mij verteerd!"
Dat heeft van de Christus zelfs in de
letterlijke zin des woords mogen, ja
moeten gelden. En hoe wordt Hij ge
perst, totdat Hij het zegevierend aan
het kruis kon uitroepen: Het is vol
bracht!
De ijver, de liefde, de begeerte en de
lust tot Gods Huis: dat hield voor de
Christus Gods mede de liefde in zich tot
de deugden van Gods recht en heilig
heid: die liefde heeft Hem verteerd;
Hij is er aan tenonder gegaan, althans
schijnbaar voor enkele dagen. Jezus
Christus sprak zelf het raadselachtige
woord uit: „Breek deze tempel en
dat was: Zijn lichaam!, en woonde de
Godheid niet in Hem, lichamelijk?
breek deze^ tempel af, en Ik zal haar in
drie dagen weder opbouwen.
Christus verteerd en gedreven door
God de H. Geest, laat Zich kruisigen en
doden aan het vloekhout, om zó als
uitdrukking van Gods zelfstandigheid,
van Zijn heerlijke deugden de barm
hartigheid te doen roemen tegen het
welverdiende oordeel; om zo Sion „door
recht" te kunnen verlossen, en het Huis
Gods, die geestelijke tempel van levend
gemaakte stenen, voor eeuwig aan Zich,
als de door de bouwlieden verworpen,
maar bij God beminde en verkoren
Hoeksteen, te verbinden! O, Goddelijke
ijverzucht, liefdebrand zonder enige
vonk van zondige hartstocht en begeer
te, hoe hebt Gij dat doel van uw ijver
zucht bereikt; hoe hebt Gij geijverd te
verkeren in het Huis Gods, om te zijn
in de dingen Uws hemelsen Vaders;
hoe hebt Gij geijverd om Gods ere te
zoeken, ook al kostte U dat de wan-
gunst en versmaadheid der (in eigen oog
vrome) mensen. Ja, hoe zijt Gij ver
teerd, verslonden geworden door Uw
ijver voor Gods Huis!
Zo gedenken wij de kerk-hervorming
het beste, door n.l. te gedenken aan
dié grote Bouwer en Kerkformeerder
Jezus Christus, en ons te schikken tot de
gelovige gehoorzaamheid aan Zijn kruis
Evangelie! Want daar ging het ten diep
ste èir Luther èn Calvijn om, door ge
nade. Hij de Koning der kerk
moet als Koning heersen, heersen n.l.
door Zijn.zuiver te prediken Woord en
zuiver te bedienen sacramenten, en dat
door de werking des H. Geestes.
De kerkhervorming betekent dus geen
nieuwe kerk, maar terugkeer van de
dwaalleer af, tot de aloude, niet ver
ouderde leer van apostelen en profeten
waarvan Jezus Christus was en is en
blijven zal de uiterste hoeksteen. En wij
zullen alleen dan de kerkhervorming
op de enig-juiste manier gedenken, en
getrouwe zonen en dochters van die
ik waag het, ondanks alle verscheurd
heid der kerken te zeggen „gezegen
de kerkhervorming" ons betonen, wan
neer we niet adders willen weten dan
van diezelfde ijver voor 's Heeren Huis,
voor de leer van vrije, souvereine ge
nade, als wij bij de Hervorm.ers zon
neklaar kunnen opmerken. In die ijver
waren deze mannen Gods één. De geest
van Christus heeft die ijver in hen
gewekt. (En het was dus het tegendeel
van een zondige, eigenwillige Jehus-
ijver!) We merken iets van die ijver, als
we alleen maar letten op de zinspreuk
van de Geneefse hervormer Calvijn. Dr.
E. Stickelberger vertelt ervan in zijn zo
lezenswaardige levensbeschrijving van
de grote Fransman, op pg. 88: ,Cor mac-
tatum in sacrificium offero: het ge
slachte hart bied Ik ten offer aan". „De
ze woorden aldus dr. Stickelberger
mogen terecht zijn zinspreuk vormen
hij draagt ze in zijn zegel, naast de af
beelding van een hand, die een hart
omvat houdt". De oplossing van dit
raadsel? Wel, Calvijn, en Luther al
evenzeer, was overgegaan in een Ander;
ze werden verlost van eigen-gerechtig-
heid en van zondige ongerechtigheid, en
bedeeld met die vreemde" hun van
Christus' wege toegerekende gerech
tigheid! Het verging hun als Jeremia:
God was hun te sterk geworden, en had
overmocht; vandaar die laaiende ijver,
die niet te blussen brand van liefde tot
het Huis des Heeren. Immers hoe was
dat Huis in hun dagen een kuil der
moordenaars gelijk gev/orden, waar niet
langer op de markt van vrije genade en
het heil Gods „om niet" werd aange
boden en gepredikt, maar waar „ge
kocht en verkocht" werd, n.l. de éne
aflaatbrief na de andere, om de zielen
uit het vagevuur "z.g.n. te bevrijden.
We mogen v^rel bidden, of God ook
maar een enkel deel van die ijver-Geest
der kerkhervormers aan ons wil schen
ken. O, laten we toch onze verkillende
twisterijen over onze kleine, onderlinge
verschilletjes eens staken, en ons laten
richten onder het gericht van Gods
Woord, door te bidden om de Geest van
Christus, en dat tot bekering van ons
persoonlijk, en tot vernieuwing van ons
zo" veelszins vervallen kerkelijke leven
Dan kan en mag het niet gaan om ons
gelijk-hebben, of om onze (kerkelijke)
partij-overwinning; dan gaat het ten
slotte alleen om de heerschappij van
Gods (vleesgeworden) Woord, en van
Zijn genade over verloren zondaren.
Als ik mij niet vergis, was een andere
zinspreuk van Calvijn: terar, dum pro-
sim, d.i.: laat ik maar verteerd wor
den, als ik maar voor anderen, en voor
Gods koninkrijk van nut ben! Zo heeft
de liefde, de ijver voor 's Heeren Huis
ook de geest der hervormers verteerd.
Het waren brandende harten, lichtende
kaarsen, die warmte, en helder, klaar
openbaringslicht verspreidden in hunne
eeuw, tot in onze toe. En waarom? Om
dat deze lichten en kaarsen, zo zwak en
broos in zichzelf, hun kracht ontleen
den aan Het Licht der wereld, aan die
eeuwige Zon-der-gerechtigheid, Jezus
Christus, Die gesproken heeft: Die Mij
navolgt, zal in de duisternis niet wan
delen, maar het Licht des levens heb
ben. Amen.
St. M'dijk (Z.) ds. J. v. d. Haar
tegelijkertijd moeten we klaar staan
voor de i'iet-vreedzame weg, n.l. het
gewapenderhand neerslaan van het ver
zet der bourgeoisie.
Er zijn thans in de wereld 14 socia
listische (communistische) landen. Daar
onder rekent de S.U. nog altijd ook Al
banië. De C.P.S.U. doet een ernstig be
roep op de C.P.C, om de meningsver
schillen op te heffen en de ware een
heid te versterken. Onlangs schreef de
Amerikaanse Daily News: „Laat ons het
Rode Rc;sland en het Rode China tegen
elkaar ophitsen, opdat zij elkaar in stuk
ken Scheuren". Dergelijke laaghartige
berekeningen van de imperialisten mo
gen de communisten nimmer vergeten.
Tot zover de inhoud van de Open
Brief der C.P.S.U, Het is voor ons als
imperialisten" wel interessant ervan
kennis te nemen. We weten nu onge
veer, waar de ideologische verschillen
liggen. Laten we ons echter niet al te
zeer blind staren op de controverse tus
sen dé twee communistische grootmach
ten. Hun onderlinge strijd wordt wel.
sc'nerper, maar in wezen streven ze bei
de naar de oppermacht van het com
munisme over de gehele wereld. Alleen
de methoden, dus de taktiek, zijn ver
schillend. Momenteel lijkt het er veel
op, dat beide partijen zeer scherp te
genover elkaar staan. China probeert
de communistische partijen in andere
landen aan zijn zijde te krijgen. Met Al
banië, Noord-Korea en Noord-Vietnam
is dat al gelukt, Cuba zit op de wip,
omdat het zich door Rusland in de steek
gelaten voelt en in vele Afrikaanse re
publieken verdringt de Chinese de Rus
sische invloed. Daartegenover schijnt
Moskou het plan te hebben Rood-China
op een communistische wereldconferen
tie uit de Comm. Internationale te laten
stoten. Het lijkt er voorts op, dat de
S.U. zich wat meer tot het Westen
wendt. Het kernstopverdrag kan daarop
wijzen. Het kan echter evengoed het
gevolg zijn van de zeer grote moeilijk
heden, waarin de S.U. verkeert i.v.m.
de voedselvoorziening. Het heeft thans
de „imperialisten" nodig om in leven te
blijven!
De verhouding Rusland-China zal
hoogstwaarschijnlijk het meest bepaald
worden door de vraag, of de gezamen
lijke communistische beginselen dan
wel de tegengestelde nationale aspira
ties de overhand zullen krijgen. China
heeft n.l. het oog op de grote gebieden
in Siberië, die de Russen vroeger heb
ben geannexeerd. Er zijn dus ook ter
ritoriale eisen van die zijde in het ge
ding. Natuurlijk kan China geen oor
log met de Sovj et-Unie riskeren, want
het mist de nucleaire wapens, maar de
ze claims kunnen toch de verstandhou
ding permanent vertroebelen en tot par
tiële conflicten leiden. Hoe het ook zij.
Maandag 28 oktober zal de vergadering van het algemeen bestuur van de
Stichting „De Brinkwaterleiding Goeree Overflakkee" worden gehouden des
voormiddags 9.30 uur in het gemeentehuis te Sommelsdijk. In deze algemene
vergadering zal de begroting 1964 worden beihandeld, waarin op de gewone
dienst een overschat is geraamd van 24805,(v.j. 16899,waarvan een
bedrag van 15.000,(v.j. 10.000) naar het vernieuwingsfonds kan worden
gebracht. Dit resultaat kon worden bereikt als gevolg van de samenwerking
met de Gascentrale op het gebied van de meteropneming en incasso, welke sa
menwerking 1 januari 1964 begint euwaaruit voor ons bedrijf c^n besparing
kan worden verkregen van 17.000,
De totale kosten voor waterlevering
zijn voor 1964 geraamd op 575734,
(v.j. 555585,Ten opzichte van de
begroting 1863 zijn de kosten gestegen
met f 20149,— of 3,6 »/o. De vaste kos
ten zijn als gevolg van de geraamde
uitbreidingen gestegen met f 2917,of
l,2''/o. De variabele kosten vertonen een
stijging van 17232,— of 5,4»/o, hoofd
zakelijk als gevolg van hogere perso
neelskosten.
De vaste kosten per aansluiting en
MIDDEtHHRNISTELÏZ3Z8 c
uiteraard zal een definitieve breuk in
het communisme voor het Westen niet
anders dan gunstig kunnen zijn. Maar
wij zullen er toch wijs aan doen ons
kruit ~droog te houden erf de Westerse
defensie niet te laten verslappen. Uit
de Open Brief blijkt, dat het internatio
nale communisme, of het nu het Mos-
kouse of het Pekingse is, geen ander
doel heeft dan de uiteindelijke vernie
tiging van het „kapitalistische" westen.
Wanneer Chroesjtsjow vroeg of laat
valt, kan er in Rusland wel een veel
radicaler leider opstaan. En dan zijn er
ook altijd nog de kwestie-Berlij'n en de
verdrukte volken achter het IJzeren
Gordijn, die, wachten op hun bevrijding
Zoals het communisme streeft naar de
liquidatie van het „imperialisme", moet
het de taak van het Westen blijven het
communisme op welke wijze dan ook, te
vernietigen.
de variabele kosten per kubieke meici.
vertonen ten opzichte van de vorige be
groting een geringe daling.
De totale opbrengst uit waterlevering
is geraamd op 599789,— (1963 570.
335,een stijging derhalve van
29454,— of 5,2'»/o. Het vastrecht incl.
subsidie en rente van bijdragen is
8527,— (3,1 o/o) en het verbruik 20927
(6,6 Vo) hoger geraamd dan voor 1963.
Uit een in de memorie van toelichting
gegeven overzicht blijkt, dat de dekking
van de variabele kosten door de op
brengst van het gebruik gunstiger is
dan in de begroting 1963.
In deze begroting is er van uitge
gaan, dat het hoofdbuizennet met 2300
meter wordt uitgebreid, waarvan 300
meter in de gemeente Ouddorp.
Het aantal te maken dienstleidingen
is geraamd op 320 stuks, waarvan 65
in de gemeente Ouddorp en 5 in het
onrendabele gebied B.
Voor aankoop van 400 watermeters
is :f 10250,geraamd. Voorts is in de
ze begroting opgenomen de aanschaffing
van een pomp en twee brombietsen t.b.v
de incasseerders.
In totaal is voor uitbreidingen en
vernieuwingen geïaamd 100900,
(blz. 26).
Onderhoud
Voor het verrichten van de geraamde
werkzaamheden zullen voor totaal 5000
manuren losse arbeiders voor graaf
werk, schoonhouden kanalen enz. moe
ten worden aangenomen.
Voor dotatie aan het onderhoudsfonds
is een bedrag gesteld van f 121427,.
Aan werkelijk onderhoud moet aan het
fonds worden onttrokken, f 95856,
zodat per saldo aan het fonds kan wor
den toegevoegd 25571.
Voor onderhoud van het duinterrein
is in totaal geraamd 6260,Hierin is
begrepen 3000,voor aandeel in de
kosten van de heer Vlietland, die in
^iKü^^iv^'i^^iWif^
Het ondei^ auspiciën van Monumen
tenzorg geheel gerestaureerde kerkge
bouw van de Herv. tgemeenia te Den
Bommel, is thans bijna geheel gereed en
zal naar alle waarschijnlijkheid op
woensdag 13 novem^ber a.s. in een spe
ciale dienst, geleid door de pastor loc»
ds. T. van 't Veld in gebruik worden ge
nomen. Xhans is men nog bezig met het
schilderen van het interieur, dat overi-
igens nog geheel moet worden ingericht.
De achtkantige kerk is een van de
meest fraaie antieke gebouwen van het
gehele eiland. Deze kerk dateert uit
1647; op 18 maart 1647 is n.l. de eerste
steen gelegd door de tweede predikant
van deze plaats (na de reformatie) t.w.
ds. C. W. V. d. Poel, wiens stoffelijk
overschot in de kerk vóór de preekstoel
ligt begraven.
De kerk heeft een geheel nieuw dak
gekregen en ook een nieuwe toren. Bij
de eerste bouw stond op de kerk een
houten toren, die in 1759 is vervangen
door een nieuwe, geheel met koper be
slagen. De nieuwe toren, die nu is aan
gebracht is eveneens met koper om-
manteld.
Vernieuwde luidklok
In de luidklok was een scheur, waar-
^^&ei Fabrieken Zevenbergen
dienst van Natuurmonument „De Beer"
gedurende een half jaar onderhouds
werkzaamheden in het duinterrein zal
verrichten. In 1964 zal geen duinterrein
worden beplant. Voor inboeten zal voor
500,plantmaterièal nodig zijn.
Voor het reinigen van de kanalen is
f 8084,geraamd. Voor het verwisse
len en de revisie van 1500 watermeters
is een bedrag opgenomen van 16768.
De raming van kapitaalsin'Komsten en
-uitgaven sluit met een nadelig saldo
van 1.181.189,11, welk bedrag gefi
nancierd kan worden uit de beschikba
re reserve's en bijdragen in aanlegkos-
ten, zodat geen kapitaal behoeft te
worden aangetrokken.
De weg te pompen hoeveelheid water
is geraamd op 940.000 m3 (v.j. 890.000
m3), waarvan 840.000 m3 (v.j. 790.000
m3) als nuttige afgifte is beschouwd.
Voor afgifte aan de Deltawerken is
geraamd 73.000 m3 (v.j. 76.000 m3). Het
waterverlies is begroot op 100.000 m3
(v.j. 100.000 m3). Het waterverlies is
begroot op 100.000 m3) (v.j. 100.000 m3,
werkelijk 1962 93627 m3).
De opbrengst van de duinen is in
totaal geraamd op 5130,(v.j. f
5130,—). Hiervan heeft 2500,— be
trekking op de inscharing van vee en
1200,op de verkoop van wandel
vergunningen. Voor opbrengst van ko
nijnen en huur van grond is 1430,
begroot.
De post werken voor derden heeft
betrekking op leveranties en diensten
aan installateurs, het verleggen van
leidingen op verzoek van Rijk, Pro
vincie of Gemeenten én het ver- en
ontzegelen van percelen.
Jaren beproefd en hoog geroemd
Mtjnhardt's Zewtav/tableSlen
door deze ook moest worden gerestau
reerd. In Holland kon men dat niet,
waarom deze naar Zweden is gezonden.
Misschien was het goedkoper geweest
een heel nieuwe luidklok aan te schaf
fen, maar Monumentenzorg wilde dit
niet. Op de klok valt het volgende rand
schrift te lezen:
LODEWIJCK DIRKSEN, DICKGRAF
JAN HVYBERICKSEN, AENDE
SVYT SYDE ENDE COBNELIS JAN-_
SEN GEBUIS ALS STOELLESTAEN-
TEN VAN DE EERSTE PREDIKANT
VAN DEN BOEMMEL C. OVER-
DROGGE. FECIT EN D.I.O. ROT-
TÉRDOM 1647.
Dit randschrift is door de restauratie
althans bewaard gebleven.
De toren heeft bovendien een nieuw
uurwerk gekregen met een wijzerplaat
er bij. (v.h. was er maar één) en elec-
trische verlichting van deze platen. Dit
heeft de gemeente geheel voor zijn re
kening genomen.
Interieur
In- de kerk stonden voorheen in het
middenvak stoelen en aan de zijkanten
banken. Thans worden het alleen stoe
len, die in oud Hollandse stijl zullen
worden aangebracht.
Er komt ook een nieuw orgel in, dat
bij de firma Ernst Leeflang te Apel
doorn in aanbouw is. Dit orgel zal eerst
medio 1964 gereed zijn. Intussen zal ge
bruik gemaakt worden van een zwaar
huisorgel uit het Herv. Verenigingsge
bouw. Op de dispositie van dit nieuwe
orgel komen we nader terug.
Hoofdaannemer van deze restauratie
was de fa. v. d. Welle te Den Bommel.
In de eerste officiële kerkdienst
viering van H. Avondmaal.
Toen ruim drie eeuwen geleden, op
woensdag 6 nov. 1647 de kerk van Den
Bommel werd ingewijd, is dit gepaard
gegaan met de plechtige viering van des
Heeren Heilig Avondmaal. Deze dienst
werd geleid door ds. Cornells Willemse
van der Poel, die op 6 maart 1651 is
overleden.
In de eerste officiële kerkdienst na
de ingebruikstelling op woensdag 13
november zal nu op zondag 17 novem
ber der traditie getrouw, eveneens de
viering van het H. Avondmaal plaats
hebben.
Speciaal in het opmaken van
B. V. d. TEEB
Telefoon 2682 '(Vestdgk 86
MIDDELHARNIS
»Ji
ft
telt duizenden abonné's
en wordt op Goeree-Overflakkee
zo goed als
huis-aan-huis gelezen!
