Regeren
met of zonder
socialisten
fleXa
ik
SUNIL WAST STRALEND WIT
Eerste steen gelegd voor
nieuwe Chr. school Dirksland
De lieer C. van Loon, Oude Tonge
Ridder in de Orde van Oranie Massau
Schilder zelf met
FiCkORTEMEGsZOON
s
Jyleditatie
BERNARD ZN.
NUTSSPAARBANK
MIDDELHARNIS
Vrijdag 3 mei 1963
No. 3185
Chr. SÏREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
verf met voldoening
Het blij vooruitzicht
-k i? -^
Daarmee is Sutiil het meest complete wasmiddel voor de grote witte was
;n tegelijk voor nylon en andere moderne stoffen. Sunil wast veilig en
Dehoedzaam, Sunil wast stralend wit. Geen wonder dat Sunil Nederlands
ïrootste'wasmiddel is.
Een speciaal ingrediënt in Sunil
gaat het vergelen van nylon e.d. tegen.
Zondagsdiensten artsen
Grote waardering voor het werk Stichting Ned.
Uienfederatie en andere verdiensten
Kweek
meer rente
van uw geld
Fruitmanden en Frultbal(|es
«^De ^ruiiceMtrate"
35e jaargang
PEINS HENDRIKSTRAAT 14 - POSTBOX 8 - MIDDELHARNIS
Redactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sommelsdijk
Tel (01870) 26 29, na 6 uur 's avonds Tel. 20 17 Giro 167930
Verschijnt tweemaal per week: dinsdag- en vrijdagavond
ABONNEMENTSPRIJS 2,15 PER KWARTAAL
ADVERTENTIEPRIJS 12 cent per mm.
Bij contract speciaal tarief.
Wanneer op 15 mei de uitslag van de
Kamerverkiezingen beleend is, begint er
een periode van andersoortige politieke
activiteit dan nu n.l. de besprel?:ingen
over de vorming van een nieuw leabi-
net. H.M. de Koningin raadpleegt aller
eerst haar adviseurs: de vice-president
van de Raad van State, de voorzitters
van Eerste en Tweede Kamer, maar
ook alle fractieleiders der nieuw-geko
zen Kamer. Daarna volgt dan de aan
wijzing van een formateur, eventueel
een informateur. Deze is na de oorlog
steeds genomen uit de partij, die de
meeste stemmen verwierf, dus de K.V.P
of de P.v.d.A. De kleinere partijen, zo
als de A.R., C.H. of V.V.D. komen hier
dus niet meer aan te pas, zoals vóór
de oorlog nog wel het geval was. Men
denlïe slechts aan Colijn en De Geer.
Deze formateur stelt een program op
en poogt op de basis daarvan een aan
tal partijen bijeen te brengen, die ge
zamenlijk een flinke meerderheid van
de Kamer uitmaken en bereid zijn uit
hun kring ministers te leveren. De be
sprekingen hierover verlopen meestal
moeizaam.
Elke partij heeft haar verlangens en
poogt zoveel mogelijk daarvan in het
regeringsprogram te krijgen, zodat er
achter de schermen een harde strijd
wordt gevoerd. Dit kan ertoe leiden,
dat één of meer partijen niet wensen
mee te doen en dat soms de formatie
daardoor mislukt, zodat een nieuwe
formateur van voren af moet beginnen.
Is echter de formateur erin geslaagd
een voldoende parlementaire meerder-
lieid op een program samen te brengen,
dan begint een nieuwe touwtrekkerij
n.l. die om de departementen. Hoeveel
en welke ministeries zullen aan de di
verse partijen worden toegewezen? Er
zijn departementen, waar allen erg op
gebrand zijn, b.v. Binnenlandse Zaken
(burgemeestersbenoemingen)Onder
wijs, Sociale Zaken. Andere worden
minder begeerd: Defensie en Volks-
liuisvesting, want daarmee is weinig
eer in te leggen. Is dit probleem ten
slotte opgelost, dan komt de vraag aan
de orde, wie in aanm.erking komt voor
een ministerszetel. Ook dit is een moei
lijke zaak. Er zijn genoeg prominente
figuren in ons land, die er de bekwaam
heid voor bezitten, maar lang niet ieder
een ambieert deze functie. Men stelt
zich immers dagelijks bloot aan de
meest felle kritiek in parlement en pers
en bij het publiek. Bovendien hangt het
politieke leven van een minister aan
een zijden draad: men loopt steeds ge
vaar te worden weggestuurd als rege
ringspartners uit de band springen. Wie
dus een lucratieve vaste positie heeft,
waagt zich daar niet zo gauw aan.
Daarbij komt, dat de P.v.d.A., de V.V.D.
en de A.R.P. goed in de ministeriabele
figuren zitten, maar de K.V.P. en de
C.H.U, niet. Dit geeft vooral met de
eerste nogal eens moeilijkheden. Alles
bijeengenomen is het dus niet te ver
wonderen, dat Prof. de Quay in 1959
plm. 50 personen heeft moeten aanzoe
ken om zijn kabinet bij elkaar te krij
sen en dat de formatie van een nieuwe
regering altijd zolang duurt.
Een andere kwestie, die hierbij een
rol speelt, is de vraag of er tussen de
'ïgeringspartijen voolraf een min of
meer gedetailleerde en schriftelijk vast
gelegde afspraak moet worden gemaakt
omtrent de te voeren regeringspolitiek.
De P.v.d.A. is daar sterk voor en de
K.V.P. dringt er ook op aan. De C.H.U.
'S er echter tegen. Wij geloven, dat het
wel aanbeveling verdient, maar men
ffloet er beslist niet te veel van ver
wachten. Geen enkel program kan ge
heel verhinderen, dat er tussentijds on-
Selukken gebeuren. De crisisVan Aart-
»n in 1961 liep over 2500 woningwet
woningen meer of minder. Dit is tevo-
fen voor een vierjarige periode nooit
vast te leggen, omdat de situatie steeds
verandert.
De voornaamste vraag, die straks be
antwoord zal moeten worden is deze:
zal (Xe P.v.d.A. weer aan de regering
telnemen? Anders gezegd, zullen de
'ier partijen, die het kabinet-de Quay
steunde de K.V.P., V.V.V.D, de A.R.
en de C.H. alle of vrijwel alle bereid
2ijn met de socialisten weer in één re-
Sering plaats te nemen. Men kan de
vraag- ook andersom stellen: zal de P.v.
JA. bereid zijn met deze vier of met
™e ervan de V.V.D. niet samen
te Werken. Het komt ons voor, dat de
wezers er, vóór de stembus opengaat,
recht op hebben dit te weten.
Nu is het merkwaardig, dat geen en
kele
partij zich daarover thans ondub-
''elzinnig uitlaat. Ze houden zich alle-
"^aal op de vlakte. De P.v.d.A. zelf is
fog het meest duidelijk. Uit verschil-
lendi
te
e uitlatingen van voormannen is
concluderen, dat ze wel weer graag
aan de regering zou deelnemen, maar
™n zal een behoorlijke socialistische
Wvloed op het beleid moeten zijn ge-
^vaarborgd. Dit is, objectief gezien, een
J^Qelijke eis. Alleen is het de vraag
noever dit gaan moet. De mogelijkheid
er dus in, dat de P.v.d.A. wel wil,
™aar niet kan. En dit hangt af van de
"hcessies, die de andere partners haar
2 niet willen doen. Willen deze een
meeregeren vap de P.v.d.A. niet, dan
s het voor hen een klein kunstje, haar
™uiten te houden: ze houden dan het
^en strak tegenover allerlei socialis-
"sche verlangens.
De vraag is echter of ze dit willen.
*an (Je V.V.D. kan men aannemen, dat
Melissant: fa. A. J. Baart
Middelharnis: fa. G. A. de Koning
Ooltgensplaat: fa. A. Hobbel
Ouddorp: fa. Akershoek
Oude Tonge: fa. P. H. Vijfhuizen
Sommelsdijk: fa. Driece
Stellendam: fa. van Dongen
<?;^^^;^^:?;iQ^:^ï*^^'CN7N:^c^^^
zij niets voelt voor samenwerking met
de P.v.d.A., hoewel ook zij niet perti
nent „neen" gezegd heeft. Het omge
keerde zal beslist ook wel zo zijn. Deze
partijen zijn in zekere zin antipoden,
althans op het sociaal-economisch-fi-
nanciële vlak. De C.H.U. heeft bij mon
de van haar voorzitter Mr. Beernink
verklaard, dat het voor de andere par
tijen bijzonder moeilijk zal worden met
de P.v.d.A. in zee te gaan als deze geen
water in de rode wijn wil doen, maar
ook hij liet geen categorisch „neen"
horen. Wat de A.R. betreft, prof. Zijl
stra en dhr. Roolvink willen, dat het
beleid van het kabinet-de Quay in be
ginsel zal worden voortgezet, hetgeen
impliceert, dat daarvoor de P.v.d.A.
moet blijven uitgeschakeld, al zeggen zij
dit er niet met zoveel woorden bij. De
voorzitter van de A.R. partij Dr. Berg
huis liet echter minder positieve gelui
den horen. Hij zei op de Deputafenver-
gadering, dat thans de opvattingen van
het socialisme in het praktisch-bestuur-
lijke vlak niet meer diametraal tegen
over die van de christelijke partijen
staan. En hij poneerde bovendien nog
een stelling, die vele A.R. onbegrijpelijk
gevonden zullen hebben n.l. dat de
A.R. met de socialisten een sterkere de
mocratische verwantschap hebben dan
met alle andere partijen en dat zij als
bestuurspartners goed met elkaar over
weg kunnen. Wel meende hij, dat het
kabinet-de Quay bewezen heeft, dat in
Nederland ook een goed regeerbeleid
kan worden gevoerd in sociaal opzicht
zonder de socialisten, maar wat samen
werking met niet-christelijke partijen
betreft, dacht liij, dat dit voor de A.R.
een zaak is van meer incidentele orde,
d.w.z. naar gelang van de omstandig
heden.
In de K.V.P. schijnt men hierover
evenmin een communis opinio te heb
ben. De „Volkskrant" is sterk voor sa
menwerking met de P.v.d.A. Zij is de
spreekbuis van de roomse vakbeweging.
Anderen voelen meer voor voortzetting
van de oude constellatie. We weten
echter, dat de K.V.P. uiteindelijk nim
mer geschroomd heeft, wanneer ze dit
politiek-tactisch voordeliger vond, met
de P.v.d.A. samen te werken.
Alles bijeengenomen horen we dus
De eeuwige God zij u een woning!
(Deuteron. 33 27a)
Overbekend, dit woord van de schei
dende Mozes. Als van ver mocht hij 't
beloofde land Kanaan zien, maar er niet
binnengaan. God had hem nog heerlij
ker lot bereid, n.l. in te gaan in Zijn
hemelwoning. Toch voelde Mozes zich
zo na-verwant en nauw-verbonden aan
het bondsvolk, Israël.
Hij kan het zo gemakkelijk niet los
laten. Hij had graag meegenoten van
hun intocht in het land, dat zou over
vloeien van melk en honing. Het is één
van de zgn. „onverhoorde" gebeden van
Gods kinderen, waar de Bijbel van
spreekt; want God zegt tot Mozes:
„Spreek Mij niet meer van deze zaak!"
40 jaar lang had Mozes het volk tot
leidsman mogen dienen door de barre
zandwoestijn. Hij heeft dat volk leren
kennen in z'n murmurering, opstand en
ongeloof. Maar hij gelooft, nee!, niet in
de trouw, of in de kracht van dat volk,
maar in de GOD van dat volk. En hij
weet o zo goed, dat, wanneer die twee
maar bijeenblijven, het dan Israël ver
der wél gaat. Waar de scheidende „Man
Gods" zijn volk het allerbeste toewenst,
en dit allerbeste door genade bespeurt
in de innige band en de diepe gemeen
schap tussen God en volk...., bidt hij
het volk toe: „de eeuwige God zij u ene
woning."
Het gaat eenmaal voor ons allen
„eeuwigheid" worden. O, mogen we dan
blij de eeuwige God een genade-woning
vinden; ja, moge Hij Zelf ons een Te
huis zijn geworden, door opzoekende
liefde, roepende, krachtdadige genade,
en volhardende trouw!
God is de Eeuwige, de Onveranderlij
ke, bij Wie geen schaduw van omkering
valt te bespeuren. Hij is de eeuwige
God en Vader van de Heere Jezus
Christus. Hij is gisteren en heden De
zelfde, en tot in eeuwigheid! Hij woont
weliswaar in het Eeuwige, in het Ver
hevene, het Heilige, maar ook bij wie
voor Zijn Woord beeft.
God de eeuwige is in de tijd tevoor
schijn getreden, in de gave van Zijn
vleesgeworden Zoon, in Wie al Zijn
welbehagen is. Hoort Hem! In Hem wil
Hij immers „woning-maken", „taberna
kelen" in beginsel onder ons, zondige
mensen. Eenmaal zal dat volkomen wer
kelijkheid zijn: zie, de tabernakel Gods
is bij de mensen!
o, luisteren we dan naar de stem van
de Heere Christus! Hoe menigmaal wil
de Hij ons al niet tot Zich vergaderen?
En wij blijven liever op „onszelf"? Het
zal zijn: tot ons eeuwig verderf. Buiten
Christus is geen leven, maar een eeuwig
zielsverderf. Leer tot Hem gaan, in uw
zwakheid en uw kleinheid, vertrou
wende op Zijn genadige beloftewoord:
wie tot Mij komt, zal Ik geenszins uit
werpen! Tot Christus komen wij alleen,
maar ook zeker, door het Goddelijk
licht, n.l. van Zijn Geest geleid, geleerd
en bekeerd. In Christus vinden we al
les, wat tot onze eeuwige vrede en ge
lukzaligheid nodig is. Hij is het Licht,
het Leven, Hij is de weg tot Gods Va
der-huis en -hart! Hij is alles voor een
alles-missend zondaar. Gerechtigheid en
heiligheid, ja een volkomen verlossing
heeft Hij aan Zijn kruis verworven.
Welk een aanbiddelijk-heerlijke en
dierbare Zaligmaker mag ik u Joij deze
verkondigen.
Mozes spreekt daarom deze zegen
wens uit, niet als vertegenwoordiger
van de wet, maar als profeet heenwij-
zende ook met deze woorden, naar
Christus' komst: dan wordt zijn woord
vervuld, n.l. in Christus, dat de eeuwi
ge God een woning is, opdat een we-
derhorig kroost al-tijd hij' Hem zou wo
nen! Volk des Heeren, vertroost elkaar
met deze woorden. Mozes, de dienst
knecht verdwijnt, maar de Koning der
Kerk blijft, en maakt nog dagelijks
Zijn wandelingen tussen de gouden
kandelaren.
Eenmaal zal Christus wederkomen, en
ze allen tot Zich nemen, opdat ook de
Zijnen mogen verkeren, waar Hij is.
En Hij zal alle tranen van onze ogen
afwissen. Eeuwig thuis, dat betekent:
eeuwig behouden; eeuwig erbuiten, dat
zegt ons: voor eeuwig verloren! Is uw
ziel al gered, gel. lezer(es)? God moge
Zelf uw Leidsman wezen, en leren hoe
gij wandelen moet.
St. M'dijk (Zld.) Ds. J. v. d. Hr.
van geen enkele partij een positief ant
woord of ze al of niet met de P.v.d.A
wil samenwerken. De leiders ontwijken
dit systematisch, ook op politieke ver
gaderingen. Wat vragenstellers ook
proberen, ze kunnen er geen ja of neen
uitgetrokken krijgen. Dit is zeer te be
treuren, want voor heel veel kiezers is
dit een principiële kwestie. Menigeen
is geneigd daarvan zijn stem te laten
afhangen. De partijleiders beweren, dat
ze dit pas na de verkiezingen kunnen
zeggen. Daaruit blijkt, dat het voor hen
geen principiële kwestie is, want ze la
ten de mogelijkheid open. Wij zijn het
daar zeer beslist niet mee eens. Naar
onze mening gaapt er een dusdanige
kloof tussen ons en het socialisme, dat
bleekt
blauwt
>M^^ ^%g^
H
-actief
samenwerking in een kabinet uitgeslo-
,n- moet v/orden geacht. Zelfs al zou
de P.v.d.A. de grootste partij worden
waar weinig kans op is dan blijft
het feit, dat er tegenover 50 socialisten
altijd nog 90 niet-socialisten staan (de
commknisten en pacifisten rekenen we
niet mee). De socialistische invloed moet
zoveel mogelijk teruggedrongen worden
en men bereikt het tegendeel als ze
weer in de regering komen. Wij geloven
dan ook het verlangen van vele kie
zers te vertolken door hier de pertinen
te vraag te stellen of met name de
Prot. Chr. partijen bereid zijn thans
reeds te verklaren om principiële rede
nen niet met de P.v.d.A. in één kabinet
zitting te zullen nemen. Naar onze me
ning hebben de kiezers er recht op dit
vóór de stembus te weten.
voor een blijvend mooi stukje vakwerk
Van zaterdag 4 mei v.m. 12 uur t.m.
maandag 6 mei v.m. 9 uur
Middelharnis-Sommelsdijk:
Dienst heeft dokter Bakker, telefoon
2710, Sommelsdijk.
Dirksland Herkingen-Melissant:
Dienst heeft dokter Huisman, telefoon
01877-412, Melissant.
Oost-Ftafcfcee;
Dienst heeft dokter Bouman, telefoon
01871-269, Stad aan 't Haringvliet en
dokter Kramers, telefoon 01873-201,
Ooltgensplaat.
ZONDAGSDIENST DIERENARTSEN
Dienst heeft de heer Wagner, dieren
arts te Dirksland, tel. 01877-281.
THOLEN
Zondagsdienst artsen. Zondag 5 mei
hebben voor de gemeenten Poortvliet,
Tholen, Nieuw Vossemeer, St. Philips-
land en Oud Vossemeer dienst dokter
Looijsen, tel. 01660-542, Tholen en dok
ter Renes, tel. 400, Oud Vossemeer.
MXJZIEKHANDEL
MIDDELHARNIS
NIEUWE PIANO'S
IN ONZE TOONKAMER.
Wij geven gaarne advies.
::>^^5««SW«!j?S'f¥^---,'
Er is ter gelegenheid van de verjaardag
op ons eiland bijgekomen deze hoge
A. C. van Loon te Oude Tonge, om zijn
gemeenschap en wel in het bijzonder a
Uienfederatie waarvan hij al die tijd
Men had deze uitreiking op een andere
stuursvergadering van de Uienfederatie
nier mis gelopen, waaroin het in de k
huize geschiedde.
Burgemeester V/. M. v. d. Harst, die
de Koninklijke opdracht met veel ge
noegen uitvoerde, schetste in een toe
spraak het grote belang van de Stich
ting ter verbetering van de kwaliteit
van de uien een van de voornaamste
producten op Flakkee waaraan de
heer van Loon in een periode van 25
jaar had medegewerkt. Niet alleen hier
mede was de gemeenschap gediend
maar in tal van andere functies, waar
van de burgemeester een hele waslijst
opsomde. Hij noemde het voorzitters
schap van de C.B.T.B., waarin hij vaak
voor allerlei problemen werd gesteld;
het kerkeraadslidmaatschap; reeds meer
dan 7 jaar lid van de gemeenteraad,
waarbij spr. het meest met hem in aan
raking kwam. Spr. loofde zijn breed
inzicht in deze taak, zijn rustig optre
den en ook het verdedigen van de prin-
cipia voor de volksgroep waarvoor hij
zitting heeft. Verder zijn voorzitterschap
van de Chr. School sinds 1950; voorz.
van de polder Oudeland sinds 1955;
voorz. van de Boerenleenbank sinds
1940 en 11. zijn voorzitterschap com
missie ruilverkaveling, waarbij spr. de
verdere funkties voortvloeiend uit zijn
raadslidmaatschap maar voorbijzag. Er
wordt nooit een vergeefs beroep op U
gedaan aldus de burgemeester, die het
een voorrecht achtte dat ook H.M. de
Koningin voor dit alles waardering had.
Spr. spelde hem met een hartelijke ge
lukwens de ridderorde op de. borst met
de wens, dat hij deze lang en in ge
zondheid zal mogen dragen.
Gelukwensen
De heer Koert van de Uienfederatie
bracht v/aar Ir. Van Kampen verlaat
was door de boot zijn gelukwensen
over namens bestuur en personeel en
overhandigde een prachtige bloemen
mand.
Namens de familie werd het woord
gevoerd door de heer A. J. Mijs, die
van H.M. de Koningin weer een ridder
eer is te beurt gevallen aan de heer
grote verdiensten in het belang van de
Is mede-oprichter van de Stichting Wed.
25 jaar in het bestuur zitting heeft,
wijze willen organiseren in een be-
maar dit was op een of andere ma
ring van familie en vrienden te zijnen
rVOOR BETER ■a.X*'
MIDDELHnRNIS-TEL:Z3Z8
zijn verheuging uitsprak dat zij nu
een ridder in de familie hadden. Hij on
derstreepte zijn felicitatie met een grote
assortimentskist sigaren.
Dankwoord
De heer A. C. van Loon zei dank
baar te zijn voor de hoge onderschei
ding, dankbaar jegens God, die hem de
lust en de kracht gegeven had de ta
ken die hem waren toebedeeld te ver
vullen. Dankbaar ook aan H.M. de Ko
ningin en aan allen die hem voor deze
hoge eer hadden voorgedragen.
Spr. releveerde een en ander over
het werk van de Stichting Ned. Uie:a-
federatie, waarbij hij het pionierswerk
naar voren bracht van Prof. Broekenja
en Dr. van Beekom, alsook van dhr.
Koert en later van is. van Kampen. Hij
deelde om. mee, dat er binnenkort een
nieuwe afstaartmachine zal worden ge
ïntroduceerd, waarvan de verwachting
is, dat deze beter dan al de vorige zal
voldoen.
Sprekend over de andere funkties zei
spr. dat men vaak van het een en het
ander valt en men zich er moeilijk aan
kan ontworstelen. Hij verheugde zich
dat zijn vrouw enigszins was schadeloos
gesteld voor zijn vele afwezigheid, door
de prachtige bloemenmand.
Ridder van Loon kreeg daarna vele
handen te drukken en men bleef nog
geruime tijd gezellig bijeen.
■CNCN7NCvCNC^CN7v55C;;5v5^£^>Cn^^
VOORSTRAAT 36
SOLIDE, VLOTTE
TERUGBETALING
STRIKTE
GEHEIMHOUDING
OPGERICHT 1849
Onder voortdurende controle van de Nederlandse Spaarbankbond (be
schermvrouwe H.M. de Koningin) en de Nederlandse Bank.
Donderdagmiddag is onder zeer gro
te belangstelling de eerste steen ge
legd voor de in aanbouw zijnde nieuwe
Chr. School op de hoek van de Phi
lips Hoofjesweg te Dirksland.
Met het bestuur waren aanwezig het
onderwijzend personeel en de leerlin
gen, die een toepasselijk lied zongen.
Namens het gem. bestuur was burge
meester Bos en de beide wethouders
vertegenwoordigd en namens de ouder-
commissie O.L.S. dhr. T. v. Prooijen.
De eerste steen werd gelegd door het
hoofd der school de heer A. A. Jansen,
waarin ook diens vader werd geëerd,
die in zijn leven aan de eerste Chr.
School verbonden was. De heer Jansen
hield 'een toespraak, waarna de geno-
digden zich naar „Onder de Wiek" be
gaven voor een verversing. Door ver
schillende sprekers werd ook hier het
woord gevoerd. Wij komen er in ons
volgend nummer op terug.
Speciaal in het opmaken van
B. V. d. VEER
Telefoon 2682 Westdyk 36
MIDDELHARNIS
