DE TROONREDE
Miljoenennota 1963
Ds. J. van Drenth nam afscheid
van Ooitgensplaat
Geraamd tekort 939 miljoen gulden
Doden en gewonden bij instorting in Brussel
Dinsdag 18 september 1962
No. 3123
Chr. STREEKBLAD OP GEREFORMEERDE GRONDSLAG
VOOR DE ZUID-HOLLANDSE EN ZEEUWSE EILANDEN
Laatste plechtige kerkdienst stond in het
teken van dankbaarheid
35e jaargang
PEINS HENDRIKSTRAAT 14 - POSTBOX 8 - MIDDELHARNIS
Bedactie en advertenties: Kantoor Langeweg 13, Sonunelsdljk
ABONNEMENTSPRIJS 2.18 PEB KWARTAAli
ADYEBTEI^TIEPRIJS 12 cent; per mmn
BS contract speciaal tari«l
Tel. (01870) 26 29, na 6 uur 's avonda Tei. 20 17 Giro 167980
FerfcAynt tteeemaal per week: dinadag- en viydagavoiid
Bij de opening van de Kamers der Staten-Gene-
raal in het nieuwe zittingsjaar heeft H.M. de
Koningin Juliana de volgende troonrede uitge
sproken;
LEDEN DER STATEN-GENERAAL,
Aan het einde van het afgesloten parlementaire
jaar zijn met betrekking tot Westelijk Nieuw-
Guinea ingrijpende beslissingen genomen; in
grijpend voor ons Koninkrijk, ingrijpend ook
voor de Papoea's, die een eigen plaats in onze
belangstelling hebben verworven. In eerbied ge
denken wij allen, die in de vervulling van hun
plicht het offer van hun leven brachten. Met er
kentelijkheid maakt de Regering melding van de
plichtsbetrachting en toewijding van hen, die in
Nieuw-Guinea onder moeilijke omstandigheden
hun taak hebben verricht.
De Regering hoopt, dat de toekomst der Papoea's,
waarvoor de Verenigde Naties verantwoorde
lijkheid hebben aanvaard, vorspoedig zal zijn.
Niet naar het verleden maar naar de toekomst
moet onze blik gericht zijn. Belangrijke inter
nationale ontwikelingen eisen onze aandacht op.
De sterke onderlinge afhankelijkheid der volken
vindt uitdrukking in vele vormen van interna
tionale samenwerking, waarbij ook ons land in
toenemende mate wordt betrokken. Grote waar
de hecht de Regering aan de programma's van
de Verenigde Naties voor gemeenschappelijke
hulpverlening aan landen waar de welvaarts
ontwikkeling achterblijft. Zij wil naar vermogen
bijdragen tot de economische en maatschappelij
ke ontwikkeling van deze gebieden.
De noodzaak voor het Westen, om een krachtige
staat van militaire verdediging te handhaven en
zich daarvoor aanzienlijke offers te getroosten,
blijft helaas onverminderd bestaan. De politieke
en militaire samenwerking in het Atlantisch
Bondgenootschap acht de Regering daarom voor
ons land van het grootste belang. Even belang
rijk acht zij een uitbreiding en verdieping van
deze samenwerking op economisch gebied; daar
door zal een evenwichtige economische groei niet
slechts in Europa, maar in de vrije wereld in
haar geheel bevorderd worden.
De uitvoering van de verdragen betreffende de
Europese Gemeenschappen blijft alle inspanning
vergen. De grondslagen van deze verdragen mo
gen niet worden aangetast. Van groot belang
acht de Regering het, dat vooral het Verenigd
Koninkrijk maar ook andere staten zullen toe
treden tot deze gemeenschappen en dat met
daarvoor in aanmerking komende landen, die
niet een volledig lidmaatschap kunnen aangaan,
associatie-overeenkomsten worden gesloten. De
politieke samenwerking zal naar de mening der
Regering zoveel mogelijk moeten aansluiten op
de bestaande vormen van samenwerking. De re
sultaten van de onderhandelingen over het toe
treden van het Verenigd Koninkrijk tot de Euro
pese Gemeenschappen zullen van grote invloed
zijn op het bereiken van overeenstemming tus
sen alle betrokken Regeringen over de hoofdlij
nen van een toekomstige politieke unie.
De samenwerking in de Beneluxlanden is pp
economisch en politiek gebied wederom zeer
waardevol gebleken.
Met de meeste landen buiten Europa onderhoudt
de Regering eveneens vriendschappelijke be
trekkingen. Voor wat betreft de verhouding met
Indonesië staat zij geheel open voor een verbe
tering.
De Regering vermeldt gaarne de vele goede be
trekkingen tussen de drie landen van ons Ko
ninkrijk. Gezien de inspanning, die Suriname en
de Nederlandse Antillen zich getroosten voor hun
economische en sociale ontwikkeling, stemt het
tot verheugenis, dat de associatie met de Euro
pese Economische Gemeenschap voor Surina
me tot stand kwam Verwacht mag worden, dat
ook de associatie van de Nederlandse Antillen
binnen afzienbare tijd een feit zal zijn.
De economische bedrijvigheid in ons land hand
haaft zich nog steeds op hoog niveau. Het groei
tempo van de produktie is de laatste jaren even
wel enigermate vertraagd door het bereiken van
de capaciteitsgrenzen, waarbij de verkorting van
de arbeidstijd een belangrijke rol heeft gespeeld.
De toestand van volledige bezetting van het pro-
duktie-aparaat, minimale werkloosheid en een
geleidelijke toeneming van de welvaart zijn ver
heugend, temeer daar overbesteding ditmaal kon
worden vermeden.
Waakzaamheid blijft echter vereist voor de hand
having van het evenwicht tussen middelen en
bestedingen. Het betalingssaldo op lopende re
kening, hoewel nog steeds positief, zal dit jaar
waarschijnlijk enigszins beneden het bedrag lig
gen, dat structureel noodzakelijk wordt geacht.
Het prijsniveau, dat tot nu toe een betrekkelijke
stabiliteit heeft vertoond, staat onder een toene
mende druk.
De Rijksbegroting, die U heden wordt aangebo
den, voldoet aan de richtlijnen, die de Regering
enige jaren geleden heeft vastgesteld voor de be
grotingsontwikkeling op langere termijn. Het
tekort is groter dan voor 1962 was geraamd. Dit
houdt verband met het feit dat de opbrengsten
van de belastingen beneden de ramingen blijven.
Voor de dekking van het tekort zullen naar ver
wachting voldoende langlopende financierings-
mogelijkheden ter beschikking staan.
Ook voor de particuliere bestedingen blijft be
perking van de toeneming noodzakelijk. In dit
verband moet de stijging van de arbeidskosten,
die voortvloeit uit het verschil tussen loon- en
produktiviteitsstijging, genoemd worden. De ont
wikkeling heeft geleid tot een op zichzelf ver
heugende verschuiving ten gunste van de inko
mens der loontrekkenden. Een verdere stijging
van de arbeidskosten zal echter onvermijdelijk
prijsstijging en verzwakking van de Nederland
se concurrentiepositie ten gevolge hebben; op
den duur kan de werkgelegenheid '^erdoor in
gevaar komen De Regering heeft hierin aan
leiding gevonden met de Stichting van de Arbeid
in overleg te treden Zij zal aan de Sociaal-Eco
nomische Raad advies vragen over de begrenzing
van de stijging der loonkosten in 1963.
De zorg voor beheersing van de conjunctuur mag
de aandacht niet van de structurele problemen
afleiden. Een krachtige groei van onze volks
huishouding alsmede de internationale concur
rentie vereisen versterking van onze economische
structuur. In de Achtste Industrialisatienota, die
U in de loop van dit zittingsjaar zal bereiken,
wordt hierop nader ingegaan. De resultaten van
het kernenergie- en het ruimte-onderzoek, als
mede de aardgasvondsten in het Noorden des
lands, zullen voor de genoemde versterking van
onze economische structuur een welkome bij
drage zijn. De Regering is verheugd, dat het met
Uw medewerking mogelijk is gebleken in het
afgelopen jaar een aantal sociale verbeteringen
tot stand te brengen. Wanneer de ontwerp-in-
terimregeling voor invaliditeitsrentetrekkers, die
ertoe strekt een belangrijke verbetering in de
positie van deze groep te brengen, door U zal
zijn aanvaard, zullen vele vraagstukken, waar
voor de Regering zich in haar sociaal beleid op
korte termijn gesteld zag, tot oplossing zijn ge
bracht.
Intussen blijven ook, op langere termijn gezien,
belangrijke sociale vraagstukken de aandacht op
eisen. De Regering denkt hierbij aan de defini
tieve vorm der oudedagsverzekering, de defini
tieve sociale voorziening voor gehandicapten en
een regeling voor de dekking van zware genees
kundige risico's. Zij heeft deze problemen in on
derling verband voorgelegd aan de Sociaal-Eco
nomische Raad; daarbij is de vraag gesteld wel
ke prioriteitsbepaling wenselijk is, rekening hou
dende met wat overigens in onze economie ver
wezenlijkt moet worden.
Tot de genoemde belangrijke vraagstukken be
hoort ook de wijze van loonvorming. De Rege
ring heeft het desbetreffende advies van de So
ciaal-Economische Raad in overweging genomen.
Zij onderzoekt, in hoeverre het met handhaving
van haar eigen verantwoordelijkheid mogelijk is,
het georganiseerde bedrijfsleven een beter pas
sende verantwoordelijkheid bij de loonvorming
te geven.
Voor de landbouw is van grote betekenis, dat de
gemeenschappelijke Europese markt op agrarisch
gebied gestalte krijgt Daardoor openen zich nieu
we vooruitzichten, al wordt ook de concurrentie
verzwaard. Het agrarisch bedrijfsleven staat
thans voor de taak, verhoging van produktiviteit
en kwaliteit tot stand te brengen. De Regering
zal dit streven krachtig steunen o.a. door ver
betering van de produktie-omstandigheden. Ook
in de zeevisserij voltrekken zich veranderingen,
die op langere termijn gezien van betekenis zijn;
o.a. nemen de mogelijkheden tot deelneming aan
de verre-visserij toe.
De woningvoorziening, die voor vele gezinnen
nog grotere problemen schept, blijft een onder
werp van voortdurende zorg. De snelle groei der
bevolking en de noodzaak tot vervanging van
krotwoningen doen de behoefte aan woonruimte
groot blijven. Daarom moet ook voor 1963 reke
ning worden gehouden met het in aanbouw ne
men van 90.000 woningen. De verhouding van de
bouwkosten tot het inkomen van de meeste wo
ningzoekenden is zodanig, dat het Rijk in de
meeste gevallen financiële steun zal moeten blij
ven verlenen. De woningbouw zal beslag leggen
op meer dan de helft van de aanwezige bouw
capaciteit. Aangezien ook de behoefte aan ande
re gebouwen onverminderd blijft bestaan, zal
ook in 1963 een stringent goedkeuringsbeleid
noodzakelijk blijven.
Het beleid van de Regering blijft niet alleen ge
richt op het scheppen van betere mogelijkheden
voor ieders materiële welzijn, maar ook op een
evenwichtige sociale opbouw van de maatschap
pij en op de bevordering van een zo ruim moge
lijke spreiding van verantwoordelijkheid. Zo heb
ben de bezitsvorming, de publiekrechtelijke be
drijfsorganisatie en het zelfstandige midden- en
kleinbedrijf haar onverminderde aandacht, het
geen mede in de wetgevende arbeid in het ko
mende zittingsjaar tot uiting zal worden ge
bracht.
De Regering blijft de zorg voor onderwijs, we
tenschap en cultuur als een der belangrijkste
onderdelen zien van haar beleid. Zij stelt voor,
dit jaar wederom een groter deel van de rijks
begroting te bestemmen voor scholing en vor
ming van onze jonge generatie en voor deel
neming van steeds hreder lagen van de bevol
king aan uitingen van cultuur.
De Regering houdt het oog gericht op de moge
lijkheden voor vrijetijdsbesteding, en denkt hier
bij speciaal aan voorzieningen op het gebied van
de openluchtrecreatie, waaraan in ons dichtbe
volkte land'zo'n grote behoefte bestaat.
De snelle ontwikkeling op velerlei gebied brengt
in onze samenleving ingrijpende veranderingen
te weeg. De Regering tracht waar nodig aanpas
sing in het persoonlijk en gemeenschapsleven te
bevorderen.
Een omvangrijk wetgevend programma zult U
ook komend zittingsjaar te behandelen krijgen:
in de eerste plaats de reeds ingediende ontwer
pen, zoals die voor de herziening van de algeme
ne delen van het Burgerlijk Wetboek, de wet be
roep administratieve beschikkingen, de algeme
ne bijstandswet, de ziekenfondswet, de kernener
giewet, de regeling van het voortgezet onderwijs
en de instelling van een openbaar lichaam voor
het gebied van de Rijnmond, en voorts enkele be
langrijke ontwerpen van wet op het gebied der
belastingen.
Daarnaast zullen U nog enkele nieuwe wetsont
werpen bereiken, waaronder die ter herziening
der Grondwet, de goedkeuring van twee interna
tionale conventies inzake ruimte-onderzoek, de
algemene premiespaarwet en de vreemdelingen
wet.
Enkele beleidsnota's zullen U eveneens tot een
gedachtenwisseling met de Regering aanleiding
kunnen geven. Reeds ontving U o.a. een nota over
de reclametelevisie, over het in exploitatie ne
men van de aardgasvondsten en over hulp aan
minder-ontwikkelde gebieden. Heden bereikt U
een nota over het toerisme in Nederland.
Van jaar op jaar vereist de behandeling der be
groting meer tijd en aandacht van de Staten-Ge-
neraal en de Regering. Daardoor dreigen andere
werkzaamheden verdrongen te worden. De Re
gering volgt daarom met veel belangstelling de
gedachtenvorming en de experimenten in Uw
midden, om tot een verbetering van de werk
zaamheden der Kamers te komen.
De Regering zal het initiatief nemen voor een
nationale herdenking van de herrijzenis van onze
Staat in 1813. Een comité zal worden opgericht,
dat onder voorzitterschap van onze dochter Bea
trix zal staan. De Regering verwacht, dat in
plaatselijke en verenigingsverbanden daarbij
aansluitende initiatieven zullen worden ontwik
keld.
In het komende zittingsjaar wordt van U weer
veel werk en inspanning vereist. Moge het U
gegeven zijn in onderlinge goede verstandhou
ding en in samenwerking met de Regering
vruchtbaar werkzaam te wezen ten nutte van
ons land en ons Koninkrijk.
Met de bede, dat Gods zegen op U en Uw werk
moge rusten, verklaar ik thans de gewone zitting
der Staten-Generaal voor geopend.
De ontwerp-begroiting 1963, die van
middag bij de Tweede Kamer der Sta
ten-Generaal Is ingediend, vertoont een
wtgaventotaal van 11.627 min., waar
aan 9.486 min. aan lopende uitgaven
2-141 min. aan kapitaaluitgaven. De
mwdelen worden geraamd op 10.733
nun., zodat voor de Gehele Dienst een
WKort zal ontstaan van 894 min.
«oudt men rekening met het verschil
jussen kasuitgaven van Defensie en de
Begroting van dit departement ten be-
"rage van 45 min., dan stijgt het te-
Kort tot 939 min. Dit tekort is belang-
ryK groiter dan dat van de ontwerp-
«^r'"*^ 1962. Dit vindt o.m. zijn oor-
va ^e te hoog gebleken ramingen
van de belastingopbrengst voor 1962.
«et tegenvallen van deze opbrengst was
net gevolg van de loonsverhogingen die
een aanzienlijke verschuiving van de
JoKomensverdeling ten laste van het
"verige inkomen hebben teweeg ge
wacht. De noodzakelijk igebleken her-
XV 1^^ '»'an de ramingen voor 1962
werKt ook in die voor 1963 door.
t^r^^"y^^''^^'^S ^st grotere begro-
v7 -P- past in het door de minister
van Jjinanciën gevoerde budgettaire be
leid waarbij conjuncturele mee- of te
genvallers in de middelen bij de vast
stelling van de voor uitgavenverhoging
c.q. belastingverlaging beschikbare
ruimte buiten beschouwing moeten blij
ven. De financiering van het begro
tingstekort acht de regering verzekerd:
naast de dekking met middelen van de
voorinschrijfrekingen is een beroep op
de kapitaalmarkt vereist tot een bedrag,
dat ten achter blijft bij de aflossingen
op de gevestigde schuld.
Het streven blijft er op gericht de
rijksuitgaven verhoudingsgewijs te doen
achterblijven bij de structurele groei
van het nationale inkomen, opdat
over langere termijn gezien een ver
laging van de belastingdruk, die ver
der gaat dan het wegwerken van de ge
leidelijke verzwaring als gevolg van de
progressie mogelijk wordt. Wanneer
men een aantal posten die terzake niet
van belang zijn buitenbeschouwing Iaat,
blijft de uitgavenstijging 1963 biimen
de uit bovengenoemd streven afgeleide
structurele stijgingsnorm die f 30O min.
beloopt. Past men voor de beoordeling
van de conjuncturele aspecten van de
ontwerpbegroting 1963 dezelfde correc
ties toe op de begrotingsuitgaven en
houdt men rekening met de wijzigingen
in de belastingtarieven en met de rem
mende werking die de progressie van
de belastingen heeft op de economie,
dan blijkt uit de begrotingscijfers een
impulswerking ter grootte van 5V2 "U
van het uitgaventotaal van 1962. Dit
percentage overschrijdt in zekere mate
dat van de stijging van het reële natio
nale inkomen, welke stijging op 4 a 4V2
"/o wordt geschat. Hieruit volgt dat de
rijksfinanciën, voor zover door de be
groting bepaald, het komende jaar geen
remmende invloed op onze economie
zullen uitoefenen. Dit resultaat acht de
minister van Financiën in het licht van
de economische ontwikkeling aanvaard
baar, ook al omdat voor het voeren van
conjunctuurpolitiek een geheel van in
strumenten ter beschikking staat.
De regering wil het beleid ten aan
zien van de voorziening in de essentiële
collectieve behoeften zoals onderwijs
en infrastructuur voortzetten. Zij
staat echter tevens op het standpunt
dat, indien en voor zover het structu
rele patroon van de overheidsfinanciën
ten opzichte van dat van de volkshuis
houding als geheel te eniger tijd ruimte
zal laten voor een incidentele aanpas
sing van het begrotingstekort, bij de
keuze tussen de mogelijkheden van
verwezenlijking daarvan, n.l. verhoging
van uitgaven aan de ene kant en belas
tingverlaging aan de andere kant, aan
belastingverlaging een belangrijke
plaats dient te worden toegekend. Zulk
een verlaging zou dan leiden tot een
gewijzigde financiering van de rijks
begroting in die zin dat tot een be
drag van bedoelde verlaging meer
dan thans van leningen en minder van
belastingmiddelen gebruik wordt ge
maakt. Ook in dit verband brengt de
minister van Financiën in herinnering
dat bij het kiezen van het juiste tijds
tip voor belastingverlaging conjuncture
le overwegingen een belangrijke rol
spelen.
De regering neigt tot de gevolgtrek
king, dat een overbesteding in 1963 kan
worden voorkomen indien men voort
gaat met het beleid tot matiging van de
toeneming der bestedingen, zowel in de
particuliere sector als bij de overheid.
De spanningen op de arbeidsmarkt be
moeilijken een verdere evenwichtige
expansie van onze volkhuishouding. De
loonsverhogingen hebben geleid tot een
stijging van de arbeidskosten die be
langrijk groter is dan die in de mees
te landen waarmede Nederland concur
reert. Ten aanzien van de loonontwik
keling blijft waakzaamheid geboden.
Dat een einde is gekomen aan de gro
te betalingsbalansoverschotten van de
jaren 1958-1960 ziet de minister van Fi
nanciën als een bijdrage tot internatio
naal evenwichtsherstel. Over de jaren
1961 tot en met 1963 zal het overschot
op de lopende rekening van de beta
lingsbalans naar verwachting gemid
deld ongeveer f 500 min. per jaar be-
(Zie vervolg op pag. 4)
Na een elfjarige ambtsperiode in de hervormde gemeente van Ooitgensplaat,
heeft ds. J. van Drenth zich zondagmiddag van dit deel van Gods wijngaard
los gemaakt wegens vertrek naar Ede. De met ernst uitgesproken preek, die
met grote aandacht werd gevolgd, riep de gemeente op bij het lioht van Gods
woord te blijven wandelen wat alleen steun kan geven voor de toekomst. Over
zijn arbeid in Ooitgensplaat en op het eiland zal de predikant de meest aan
gename herinneringen bewaren. Ds. formuleerde het aldus: „Het eiland heeft
grote bezwaren, maar prachtige voordelen die kerkelijk nergens gevonden
worden". Voor deze afscheidsdienst bestond uiteraard een grote belangstelling
Ook zeer velen van buiten de gemeente woonden de dienst bij. Wij kunnen
daaruit opmaken, dat ds. Van Drenth om zijn veelzijdige arbeid zeer was ge
zien en een grote bekendheid geniet. Na een afscheidsavond j.l. vrijdagavond
in „Elthato", waren ook nu weer een groot aantal personen aanwezig die de
kerkelijke en burgelijke gemeente vertegenwoordigde. O.a. zagen wij burge
meester W. M. v. d. Harst en de wethouders, de heren Adr. de Vos en P. van
Es.'De geref. predikant ds. P. Huisman met enkele leden van zijn kerkeraad;
de directrice van het ziekenhuis „Bethesda" te Dirksland, zuster Korver; Van
de RingcoUega's was alleen ds. Van Vliet te Ouddorp verhindei'd om aan
wezig te zijn. Deze 10 predikanten brachten één of meer van hun kerkeraads
leden mee. Verder waren tegenwoordig de hoofden van de scholen en het oud-
hoofd van de Chr. School de heer Scheffer uit Oud-Beijerland. De Stichting
Evangelie en Industrie te Ede, die ds. Van Drenth als Industriepredikant
heeft aangetrokken, zond het commissielid, de heer H. J. v. d. Scheur als afge
vaardigde. De ouders en vele familieleden van het echtpaar Van Drenth
woonden deze dienst bij.
In broederlij lie sfeer gearbeid
Bij de aanvang van de dienst namen
de 10 ringcollega's, gekleed in toga,
plaats op de eerste banken van het mid
denschip van de kerk. Het is altijd stijl
vol om deze herders in hun ambtsgewa
den te zien binnenkomen.
Na votum en groet gaf ds. Van
Drenth als aanvangslied op psalm 48
1 en 4. Ouderling D. Troost las de Apos
tolische Geloofsbelijdenis (dat werd be
antwoord met het zingen van psalm 108
26) en vervolgens 1 Johannes 1 en 3
tot vers 7. De predikant ging daarna
voor in gebed. De tekst voor deze laat
ste dienst was gekozen uit 1 Johannes
1 7:
„Maar indien wij in het licht wan
delen, gelijk Hij in het licht is, zo heb
ben wij gemeenschap met elkander, en
het bloed van Jezus Christus Zijnen
Zoon reinigt ons vanJalle zonden."
Ds. bepaalde zijn gehoor bijDe groet
het goed en het bloed van Jezus Chris
tus.
Voor de preek werd nog gezongen
psalm 18 7, 8 en 15.
Na de ontvouwing van dit tekstwoord
dat met stille aandacht werd beluisterd,
volgden slechts enkele toespraken (de
overige zijn vrijdag gehouden zie ver
slag binnenzijde van dit tolad.)
Toespraken
Ds. van Wakeren sprak namens de
Classis Brielle en de Ring Sommels-
dijk. Voor hem en zijn collega's was dit
afscheid een onmogelijke mogelijkheid.
Ds. Van Drenth, die jaren praeses van
de Classis en de Ring is geweest was
méér dan andere collega's aldus spreker
Door de Deltawerken veranderen de
(Zie vervolg op pag. 4)
Politiemannen, brandweerlieden en burgers graven in het puin van het gebouw
van het Belgische ministerie van economische zaken aan de Wetstraat te Brus
sel, op zoek naar slachtoffers van de instorting, welke zich daar maandag
ochtend heeft voorgedaan. De droeve balans zou luiden: Veertien doden, ne
gentien gewonden en vermoedelijk nog drie slachtoffers. Van het vier ver
diepingen hoge pand bleef vrijwel niets overeind staan.